KIO 1867/16 WYROK dnia 21 października 2016 r.

Stan prawny na dzień: 24.10.2017

Sygn. akt: KIO 1867/16 

WYROK 

z dnia 21 października 2016  r. 

Krajowa Izba Odwoławcza   -   w składzie: 

Przewodniczący:      Ewa Kisiel 

Protokolant:             Aleksandra Zielonka 

po  rozpoznaniu  na  rozprawie  w  dniu  20  października  2016  r.  odwołania  wniesionego  do 

Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  w  dniu  6  października  2016  r.  przez

  wykonawcę 

Messer  Polska  Sp.  z  o.o.,  ul.  Maciejkowicka  30,  41-503  Chorzów  w  postępowaniu 

prowadzonym przez

 Zamawiającego Instytut Metali Nieżelaznych Oddział w Legnicy, ul. 

Złotoryjska 89, 59-220 Legnica; 

przy  udziale  wykonawcy 

Air  Liquid  Polska  Sp.  z  o.o.,  ul.  Josepha  Conrada  63,  31-357 

Kraków,  zgłaszającego  przystąpienie  do  postępowania  odwoławczego  po  stronie 

Zamawiającego 

orzeka: 

1.  oddala odwołanie,  

2.  kosztami  postępowania  obciąża

  wykonawcę  Messer  Polska  Sp.  z  o.o.,  

ul. Maciejkowicka 30, 41-503 Chorzów i: 

2.1.  zalicza  w  poczet  kosztów  postępowania  odwoławczego  kwotę 

15  000  zł  00  gr 

(słownie:  piętnaście  tysięcy  złotych  zero  groszy)  uiszczoną  przez  wykonawcę 

Messer Polska Sp. z o.o., ul. Maciejkowicka 30, 41-503 Chorzów tytułem wpisu 

od odwołania, 

2.2.  zasądza  od  wykonawcy 

Messer  Polska  Sp.  z  o.o.,  ul.  Maciejkowicka  30,  41-503 

Chorzów  na  rzecz  Zamawiającego  -  Instytutu  Metali  Nieżelaznych  Oddział  w 

Legnicy,  ul.  Złotoryjska  89,  59-220  Legnica  kwotę  5 203  zł  74  gr  (słownie:  pięć 

tysięcy  dwieście  trzy  złote  siedemdziesiąt  cztery  grosze),  stanowiącą  koszty 

postępowania odwoławczego poniesione z tytułu wynagrodzenia pełnomocnika oraz 

koszty związane z dojazdem na rozprawę. 


Stosownie  do  art.  198a  i  198b  ustawy  z  dnia  29  stycznia  2004  r.  -  Prawo  zamówień 

publicznych  (t.j.  Dz.  U.  z  2015  r.,  poz.  2164)  na  niniejszy  wyrok  -  w  terminie  7  dni  od  dnia 

jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej 

do Sądu Okręgowego w Legnicy.  

Przewodniczący:      ………………….……… 


Sygn. akt: KIO 1867/16 

U z a s a d n i e n i e 

Instytut  Metali  Nieżelaznych  Oddział  w  Legnicy,  ul.  Złotoryjska  89,  59-220  Legnica 

(dalej:  „Zamawiający”),  prowadzi  w  trybie  przetargu  nieograniczonego,  na  podstawie 

przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (j. t. Dz. U. z 2015 

r.  poz.  2164)  –  zwanej  dalej:  "ustawą"  lub  "Pzp"  –  postępowanie  o  udzielenie  zamówienia 

publicznego  pn.  „Sukcesywne  dostawy  tlenu  skroplonego  wraz  z  dzierżawą  urządzenia 

magazynowo- zasilającego”. 

Szacunkowa  wartość  zamówienia  jest  wyższa  od  kwot  wskazanych  w  przepisach 

wykonawczych wydanych na podstawie art. 11 ust.  8 Pzp. 

Ogłoszenie  o  zamówieniu  zostało  opublikowane  w  dniu  24  kwietnia  2016  r.  w 

Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej pod nr 2016/S 078-138617. 

W  dniu  26  września  2016  r.  Zamawiający  zawiadomił  wykonawców  -  w  tym 

wykonawcę  Messer  Polska  Sp.  z  o.o.,  ul.  Maciejkowicka  30,  41-503  Chorzów

  (dalej: 

„Odwołujący”) - o  wyniku postępowania, polegającego na wyborze najkorzystniejszej oferty 

za którą została uznana oferta wykonawcy Air Liquid Polska Sp. z o.o., ul. Josepha Conrada 

63, 31-357 Kraków (dalej: „Przystępujący” lub „Air Liquid”) .  

W  dniu  6  października  2016  r.  Odwołujący  wniósł  do  Prezesa  Krajowej  Izby 

Odwoławczej    odwołanie,  w  którym  zarzucał  Zamawiającemu  naruszenie  następujących 

przepisów ustawy: 

1.  art.  22  ust.  1  pkt  4  w  zw.  z  art.  24  ust.  2  pkt  4  Pzp  w  zw.  z  §1  ust.  1  pkt  11 

rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 19 lutego 2013 r. w sprawie rodzajów 

dokumentów, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy oraz form, w jakich te 

dokumenty  mogą  być  składane  (Dz.  U.  z  2013,  poz.  231)  -  dalej  „rozporządzenie  o 

dokumentach”,  poprzez  zaniechanie  wykluczenia  z  postępowania  wykonawcy  Air 

Liquide,  mimo  iż  wykonawca  ten  nie  wykazał  spełniania  warunków  udziału  w 

postępowaniu w zakresie sytuacji ekonomicznej i finansowej; 

2.  art. 7 ust. 1 i 3 Pzp przez prowadzenie postępowania w sposób naruszający zasadę 

zachowania uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców ze względu na 

naruszenie wyżej wymienionych przepisów ustawy. 


Odwołujący wnosił o: 

•  unieważnienia czynności wyboru oferty najkorzystniejszej; 

•  dokonanie powtórnej czynności badania i oceny ofert; 

•  wykluczenie Air Liquide z postępowania i uznanie jego oferty za odrzuconą; 

•  uznanie, iż Odwołujący złożył ofertę najkorzystniejszą i dokonanie wyboru jego oferty 

jako najkorzystniejszej. 

W  uzasadnieniu  odwołania  wyjaśniał,  że  do  upływu  terminu  składania  ofert  w 

niniejszym  postępowaniu,    tj.  do  dnia  31  sierpnia  2016  r.  swoje  oferty  złożyło  trzech 

wykonawców - Odwołujący, Air Liquide oraz Air Products sp. z o.o. 

W  dniu  26  września  2016  r.  Zamawiający  poinformował  wykonawców  o  wynikach 

postępowania,  w  tym  miedzy  innymi  o  wyborze  oferty  najkorzystniejszej  za  którą  uznano 

ofertę  wykonawcy  Air  Liquide.  Oferta  Odwołującego  została  sklasyfikowana  na  drugim 

miejscu. 

W  ocenie  Odwołującego  Zamawiający  naruszył  przepisy  Prawa  zamówień 

publicznych,  bowiem  Air  Liquide  podlega  wykluczeniu  z  prowadzonego  postępowania. 

Odwołujący  wyjaśniał,  że  Specyfikacja  Istotnych  Warunków  Zamówienia  (dalej:  „SIWZ”  lub 

„specyfikacja”)  określała  warunki  udziału  w  postępowaniu.  Jednym  z  warunków  było 

posiadania odpowiedniego potencjału ekonomicznego i finansowego. 

Warunek w zakresie sytuacji ekonomicznej i finansowej zdefiniowano w pkt VII.A.1 lit. 

d)  SIWZ.  Zgodnie  z  jego  treścią  Zamawiający  oczekiwał  przedstawienia  „polisy  lub  innego 

dokumentu  ubezpieczenia  potwierdzający,  że  Wykonawca  jest  ubezpieczony  od 

odpowiedzialności  cywilnej  w  zakresie  prowadzonej  działalności  związanej  z  przedmiotem 

zamówienia,  na  kwotę  co  najmniej  100  000,  00  zł”.  Zdaniem  Odwołującego  w  ten  sposób 

Zamawiający  badał,  czy  wykonawca  jest  zdolny  do  zapłaty  składki  za  ubezpieczenie  na 

kwotę 100.000,- zł. 

Stosownie  do  treści  pkt  VII.A.2  lit.  d)  SIWZ  wykonawca  w  celu  potwierdzenia 

spełnienia  warunków  udziału  w  postępowaniu  zobowiązany  był  pod  rygorem  wykluczenia  z 

postępowania  na  podstawie  art.  24  ust.  2  pkt  4  Pzp  złożyć  wraz  z  ofertą  „polisę  lub  inny 

dokument  ubezpieczenia  potwierdzający,  że  Wykonawca  jest  ubezpieczony  od 

odpowiedzialności  cywilnej  w  zakresie  prowadzonej  działalności  związanej  z  przedmiotem 

zamówienia wraz z dowodem opłacenia składek, na kwotę co najmniej 100 000, 00 zł”. 


W opinii Odwołującego z przedstawionej powyżej treści SIWZ wynika jednoznacznie, 

iż  w  celu  potwierdzenia  spełniania  warunku  udziału  w  postępowaniu  w  zakresie 

pozostawania  w  odpowiedniej  sytuacji  ekonomicznej  i  finansowej  wykonawca  powinien 

przedstawić Zamawiającemu dokument polisy (lub innego dokumentu ubezpieczenia) wraz z 

dowodem  opłacenia  składek.  Innymi  słowy,  Zamawiający  wymagał  dwóch  dokumentów  na 

potwierdzenie spełniania warunku, tj.: 

a. 

polisa (lub inny dokument) i jednocześnie; 

b. 

dowód zapłaty składek. 

Zdaniem  Odwołującego  Air  Liquide  nie  udowodnił,  iż  zapłacił  składki  z  tytułu 

ubezpieczenia a zatem nie udowodnił tego, iż w dniu składania ofert spełniał warunek, czyli 

był w stanie opłacić polisę. 

Odwołujący  podnosił,  że  Air  Liquide  nie  wypełnił  wymogów  wynikających  tak  z 

przytoczonej  treści  dokumentacji  przetargowej,  jak  i  przepisów  rozporządzenia  o 

dokumentach.  

Wyjaśniał,  że  do  oferty  wykonawcy  Air  Liquide  została  dołączona  poświadczona 

kopia polisy OC, potwierdzająca, iż wykonawca ten jest ubezpieczony od odpowiedzialności 

cywilnej  w  zakresie  prowadzonej  przez  siebie  działalności  gospodarczej  u  ubezpieczyciela 

AXA  Towarzystwo  Ubezpieczeń  i  Reasekuracji  S.A.  z  siedzibą  w  Warszawie.  Z  treści 

przedstawionej  Polisy  nie  wynikały  terminy  płatności  i  wysokość  należnej  składki  -  nie  ma 

wątpliwości,  iż  oferta  nie  zawierała  opłaconej  polisy  i  nie  zawierała  dowodu  opłacenia 

składek, czyli nie zawierała dokumentów niezbędnych dla udzielenia zamówienia. 

Zamawiający w dniu 12 września 2016 r. wezwał na podstawie art. 26 ust. 3 Pzp Air 

Liquide  do  uzupełnienia  dokumentów  potwierdzających  spełnianie  warunków  udziału  w 

postępowaniu nie później niż w dniu, w którym upłynął termin składania ofert. Zamawiający w 

wezwaniu  stwierdził,  że  w  załączonej  kopii  polisy  brakuje  informacji  o  terminie  płatności 

polisy. 

W odpowiedzi na ww. wezwanie Air Liquide poinformował, że termin płatności składki 

za  polisę  ubezpieczeniową  nr  02.898.137  został  określony  na  27  września  2016  r.  oraz 

załączył pismo ubezpieczyciela, w którym przedmiotowy termin został potwierdzony. 

Odwołujący  zwracał  uwagę,  że  na  dzień  składania  ofert  polisa  nie  była  opłacona  i 

stan  ten  nie  zmienił  się.  Air  Liquide  potwierdził,  iż  nie  opłacił  polisy  i  tym  samym  nie 

udowodnił, iż spełnia warunek udziału w postępowaniu. 


Analizując  treść  oferty  i  treść  wyjaśnień  złożonych  przez  Air  Liquide  Odwołujący 

twierdził, iż: 

a.  Air  Liquide  potwierdził,  iż  zawarł  umowę  ubezpieczenia  w  taki  sposób,  iż  warunek 

może być spełniony (ale nie musi) dopiero po złożeniu oferty, 

b.  Air  Liquide  w  dacie  ogłoszenia  postępowania  wiedział,  że  nie  spełnia  wymaganego 

warunku i 

•  nie  skorzystał  z  prawa  odwołania  by  zmienić  niekorzystny  dla  siebie  warunek  i 

jednocześnie, 

•  zawarł taką umowę ubezpieczenia, by opłacenie tego ubezpieczenia było wymagane 

po złożeniu oferty, 

c.  Uzasadnionym jest twierdzenie, iż działania Air Liquide były świadome i w podjęte w 

celu  przedstawienia  nieopłaconej  polisy,  co  obniża  koszty  ubiegania  się  o 

zamówienia, ale nie czyni zadość postawionemu warunkowi. 

Odwołujący podkreślał, że wezwanie do uzupełnienia oferty - podobnie jak wcześniej 

treść  SIWZ  -  nie  zostało  zakwestionowane  poprzez  wniesienie  odwołania.  Air  Liquide  nie 

może w tej chwili uchylić się od nałożonych na niego obowiązków. 

Air  Liquide  zamiast  złożenia  dokumentów  potwierdzających  spełnienie  warunku 

przedstawił wyjaśnienia (wraz z pismem ubezpieczyciela), z których wynika, iż dołączona do 

jego oferty polisa nie jest opłacona ani w całości ani w części. Można zasadnie twierdzić, iż 

w  konsekwencji  działań  Zamawiającego,  Air  Liquide  musiał  wykonać  nałożony  na  niego 

obowiązek  przedstawienia  dowodu  w  zakresie  sytuacji  ekonomicznej  i  finansowej.  Dowód 

miał  być  przeprowadzony  na  okoliczność  opłacenia  polisy,  czyli  zapłaty  za  udzieloną 

ochronę  ubezpieczeniową.  Air  Liquide  nie  sprostał  obowiązkowi  przeprowadzenia  tego 

dowodu. 

Odwołujący  twierdził,  że  Air  Liquide  sam  wskazał,  iż  nie  opłacił  polisy  -  tym  samym 

potwierdził, że nie spełnia warunku. 

Wyjaśniał, że Air Liquide w odpowiedzi na wezwanie do uzupełnienia dokumentów na 

podstawie  art.  26  ust.  3  Pzp  nie  uzupełnił  potwierdzenia  uiszczenia  opłaty  i  dlatego  należy 

uznać,  iż  polisa  dołączona  do  jego  oferty  nie  jest  opłacona.  Z  wyjaśnień  Air  Liquide,  jak 

również z pisma ubezpieczyciela z dnia 13 września 2016 r. wynika, iż od polisy wymagane 

jest  dokonanie  jednorazowej  opłaty  płatnej  do  dnia  27  września  2016  r.  -  termin  ten  został 

wyznaczony  po  upływie  terminu  składania  ofert  (tj.  po  31  sierpnia  2016  r.).  Bez  znaczenia 

pozostaje  fakt,  iż  umownie  określona  wymagalność  zapłaty  składki  przypadała  na  dzień 

późniejszy  niż  termin  składania  ofert,  bowiem  zarówno  przepis  §1  ust.  1  pkt  11 


rozporządzenia,  jak  i  postanowienia  SIWZ  wymagają,  aby  wykonawca  legitymował  się 

opłaconą polisą. 

Zdaniem  Odwołującego  błędnym  jest  przyjęcie,  iż  wykonawca  może  skutecznie 

przedstawić  nieopłacona  polisę  o  ile  brak  opłaty  wynika  z  treści  umowy  ubezpieczeniowej. 

Dopuszczenie  takiego  rozwiązania  oznaczałoby,  iż  wymóg  wprowadzony  przez 

ustawodawcę w postacie konieczności przedłożenia „opłaconej polisy’’’ jest iluzoryczny skoro 

wykonawca  może  w  zależności  od  tego  czy  ma  szanse  na  uzyskanie  zamówienia  czy  nie 

dokonać  opłaty  polisy  po  upływie  terminu  składania  ofert.  Podkreślić  też  należy,  że  brak 

opłacenia  wymaganej  SIWZ  polisy  obniża  koszty  ubiegania  się  o  zamówienie  i  co  za  tym 

idzie  ma  wpływ  na  oferowaną  cenę.  Wprawdzie  zasada  swobody  umów  pozwala  na 

rozłożenie  składki  ubezpieczeniowej  na  raty  a  także  na  prolongatę  zapłaty  jednak 

korzystanie  z  tej  swobody  w  okolicznościach  niniejszej  sprawy  jest  nadużyciem  prawa  a 

zaakceptowanie  takich  działań  narusza  zasadę  równego  traktowania  wykonawców,  gdyż 

zgodnie z art. 5 k.c. nadużycie prawa nie korzysta z ochrony. 

Podsumowując,  z  dokumentów  przedstawionych  przez  Air  Liquide  wynika,  iż  nie 

wykazał on spełniania  warunku udziału  w postępowaniu  w  zakresie sytuacji ekonomicznej i 

finansowej  nie  później  niż  do  upływu  terminu  składania  ofert  w  postępowaniu.  W  ujęciu 

formalno-prawnym: Air Liquide nie dołączył do oferty opłaconej polisy a zatem dokument ten 

(tj:  Polisa)  jest  niezgodny  z  wymogami  rozporządzenia  oraz  SIWZ.  W  ujęciu  materialno-

prawnym:  Air  Liquide  nie  wykazał,  iż  jest  w  stanie  ponieść  koszty  ubezpieczenia 

odpowiedzialności cywilnej w zakresie prowadzonej przez siebie działalności. 

Następnie  Odwołujący  wskazywał,  że  ocena  spełnienia  warunków  udziału  w 

postępowaniu  musi  być  dokonana  w  oparciu  o  brzmienie  ukształtowanych  przez 

Zamawiającego w SIWZ wymagań, które są spójne z przepisami rozporządzenia. Ponieważ 

tylko  opłacona  polisa  potwierdza  sytuację  ekonomiczną  i  finansową  wykonawcy,  to  wymóg 

opłacenia  polisy  powinien  być  przestrzegany  przez  wykonawców  i  egzekwowany  przez 

Zamawiającego.  Dla  oceny  spełnienia  warunku  posiadania  określonej  zdolności 

ekonomicznej  i  finansowej  dla  posiadania  ubezpieczenia  odpowiedzialności  cywilnej  fakt 

opłacania  ubezpieczenia  jest  kluczowy,  co  zostało  jednoznacznie  wyartykułowane  w 

rozporządzeniu  o  dokumentach  -  §  1  pkt  1  ppkt 11.  Ustawodawca  w  omawianym  przepisie 

wskazał,  iż  polisa  ma  być  opłacona.  Przepis  nie  dopuszcza  skutecznego  posłużenia  się 

jedynie  „polisą”  (nieopłaconą)  i  to  niezależnie  od  treści  tej  polisy  i  ukształtowanego  w  niej 

terminu  i  warunków  zapłaty  -  po  prostu  nie  opłacona  polisa  jest  bezużyteczna  dla  oceny 

potencjału ekonomicznego i finansowego wykonawcy. 


W  ślad  za  rozporządzeniem  o  dokumentach,  również  Zamawiający  w  VII.A.2  lit.  d) 

SIWZ wskazał, iż oczekuje przedstawienia przez wykonawców polisy z dowodem opłacenia 

składek - wymóg opłacenia polisy powinien być zatem przez wykonawców przestrzegany. 

Polisa  jest  dowodem  zdolności  wykonawcy  do  ubezpieczenia  własnej  działalności, 

pozytywnej weryfikacji ubezpieczonego przez ubezpieczyciela i udźwignięcia ciężarów z tym 

związanych. Twierdzenie to jest zgodne z orzecznictwem i doktryną. Posiadanie i opłacenie 

ubezpieczenia  składa  się  na  możliwość  dokonania  oceny  przez  Zamawiającego  czy 

wykonawca  ubiegający  się  o  udzielenie  zamówienia  w  postępowaniu  spełnia  warunek 

pozostawania w odpowiedniej sytuacji ekonomicznej i finansowej - por. wyrok KIO z dnia 18 

stycznia  2012  r.  KIO  62/12,  uchwała  KIO  z  dnia  14  marca  2012  r.,  KIO/KD  27/12.  Także 

doktryna  wskazuje,  iż  polisa  ubezpieczenia  odpowiedzialności  cywilnej  w  zakresie 

prowadzonej  działalności  gospodarczej  związanej  z  przedmiotem  zamówienia  wymagana 

jest  w  celu  (por.  opinia  Prezesa  Urzędu  Zamówień  Publicznych  opublikowana  na  stronie 

UZP): 

•  potwierdzenia zdolności bycia ubezpieczonym oraz 

•  potwierdzenia  sytuacji  ekonomicznej  i  finansowej  wykonawcy  pozwalającej  na 

poniesienie kosztów ubezpieczenia. 

Odwołujący podnosił, że opłacenie składki nie jest jedynie wymogiem formalnym czy 

pozostającym  bez  znaczenia  dla  oceny  spełniania  warunku  udziału  w  postępowaniu,  a 

pozwala wykazać, iż wykonawca jest w stanie ponieść koszty ubezpieczenia. Zamawiający, 

zgodnie z art. 26 ust. 2ą Pzp, zobowiązany jest dokonywać oceny spełnienia postawionych 

warunków na dzień składania ofert. Tylko wykazanie przez  wykonawcę  zatem, iż posiada - 

na  dzień,  w  którym  upłynął  termin  składania  ofert  -  opłaconą  polisę  (lub  inny  dokument 

potwierdzający  posiadanie  ubezpieczenia  w  zakresie  prowadzonej  przez  siebie  działalności 

gospodarczej) może stanowić spełnienie przesłanek określonych przepisami prawa. 

Wprawdzie  (ze  względu  na  zasadę  swobody  umów)  ubezpieczenie  może  być 

opłacone  jednorazowo  lub  w  kilku  wcześniej  ustalonych  składkach  (ratach)  jednak  -  biorąc 

pod  uwagę  fakt,  że  zarówno  rozporządzenie  (w  brzmieniu  obowiązującym  sprzed 

nowelizacji),  jak  i  Zamawiający  wymagają  przedstawienia  polisy  opłaconej  -  obowiązkiem 

wykonawców 

ubiegających 

się 

udzielenie 

przedmiotowego 

zamówienia 

było 

przedstawienie polisy z dowodem opłacenia tej polisy. 

Odwołujący  podnosił,  że  stosując  wykładnię  względniejszą  dla  wykonawców  może 

ewentualnie przyjąć, iż wystarczającym jest opłacenia - na dzień składania ofert - co najmniej 

jednej składki ubezpieczeniowej. Rozważanie to jest w niniejszej sprawie nieistotne o tyle, iż 

Air Liquide nie opłacił polisy ani w całości ani w części. 


W  dniu  10  października  2016  r.  do  Izby,  ze  strony  Air  Liquide  wpłynęło  pismo, 

zawierające przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie Zamawiającego. 

W  dniu  17  października  2016  r.  do  Izby,  w  formie  faksu,  wpłynęła  odpowiedź  na 

odwołanie, w której Zamawiający wnosił o oddalenie odwołania w całości jako niezasadnego. 

W  formie  pisemnej  odpowiedź  na  odwołanie  została  złożona  w  toku  posiedzenia  Izby  z 

udziałem stron i uczestnika postępowania odwoławczego. 

W  dniu  20  października  2016  r.  do  Izby,  w  formie  faksu,  wpłynęło  pismo 

Odwołującego,  zawierające  argumentację  w  rozpoznawanej  sprawie.  W  formie  pisemnej 

Odwołujący  złożył  pismo  w  toku  posiedzenia  Izby  z  udziałem  stron  i  uczestnika 

postępowania odwoławczego. 

Uwzględniając  treść  dokumentacji  postępowania  o  udzielenie  zamówienia 

przekazanej  przez  Zamawiającego,  pismo  procesowej  Odwołującego,  odpowiedź  na 

odwołanie,  złożone  dowody  oraz  stanowiska  i  oświadczenia  złożone  na  rozprawie, 

Izba ustaliła i zważyła co następuje. 

Na  wstępie  Izba  stwierdza,  że  nie  znalazła  podstaw  do  odrzucenia  odwołania  w 

związku  z  tym,  iż  nie  została  wypełniona  żadna  z  przesłanek  negatywnych, 

uniemożliwiających  merytoryczne  rozpoznanie  odwołania,  wynikających  z  art.  189  ust.  2 

ustawy, jak również stwierdziła, że wypełniono przesłanki istnienia interesu Odwołującego w 

uzyskaniu  przedmiotowego  zamówienia  oraz  możliwości  poniesienia  szkody  w  wyniku 

naruszenia przez zamawiającego przepisów art. 179 ust. 1 Pzp.  

Odwołanie podlega oddaleniu. 

Z  ustaleń  Izby  wynika,  że  w  pkt  VII.A.1  lit.  d)  SIWZ  Zamawiający,  opierając  się  na 

treści  art.  22  ust.  1  Pzp  sprecyzował  następujący  warunek  udziału  w  zakresie  sytuacji 

ekonomicznej  i  finansowej:  „posiadanie  polisy  lub  innego  dokumentu  ubezpieczenia 

potwierdzający, że Wykonawca jest ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej w zakresie 

prowadzonej  działalności  związanej  z  przedmiotem  zamówienia,  na  kwotę  co  najmniej 

100.000, 00 zł”.  

W celu wykazania spełnienia ww.  warunku wykonawca, pod rygorem wykluczenia z 

postępowania na podstawie art. 24 ust. 2 pkt 4 Pzp powinien był złożyć wraz z ofertą „polisę 


lub  inny  dokument  ubezpieczenia  potwierdzający,  że  Wykonawca  jest  ubezpieczony  od 

odpowiedzialności  cywilnej  w  zakresie  prowadzonej  działalności  związanej  z  przedmiotem 

zamówienia, wraz z dowodem opłacenia składek, na kwotę co najmniej 100.000, 00 zł” (pkt 

VII.A.2 lit. d) SIWZ). 

Wykonawca  Air  Liquide  wraz  ze  złożoną  ofertą  złożył  poświadczoną  kopię  polisy  nr 

02.898.137  potwierdzająca,  iż  wykonawca  ten  jest  ubezpieczony  od  odpowiedzialności 

cywilnej  w  zakresie  prowadzonej  przez  siebie  działalności  gospodarczej  u  ubezpieczyciela 

AXA Towarzystwo Ubezpieczeń i Reasekuracji S.A. z siedzibą w Warszawie. W treści polisy, 

na stronie 3, pod pozycją „okres ubezpieczenia” wskazano następujące daty: od 01.07.2016 

do 

Powyższe 

zostało 

potwierdzone 

również 

przez 

oświadczenie 

Ubezpieczyciela  z  dnia  24.08.2016  r.  (str.  30  oferty),  w  którym  wskazano,  że  okres 

ubezpieczenia  zgodnie  z  polisą  od  01.07.2016  do  30.06.2017.  Ponadto  w  treści 

oświadczenia  AXA  TUiR  oświadczył,  że  fakt  wyznaczenia  terminu  w  późniejszej  dacie,  nie 

ma  wpływu  na  istnienie  i  warunki  ochrony  ubezpieczeniowej  w  ramach  ubezpieczenia 

Odpowiedzialności Cywilnej, którym objęta jest firma Air Liquide Polska Sp. z o.o. w okresie 

od 01.07.2016 do 30.06.2017. 

Z  ustaleń  Izby  wynika,  że  4  ww.  polisy  w  pozycji  „płatność  składki”  podano  „na 

podstawie faktur”. W związku z tym w treści polisy brak było konkretnego terminu płatności i 

wysokość należnej składki.  

W  związku  z  powyższym  Zamawiający  w  piśmie  z  dnia  12  września  2016  r. 

poinformował  Przystępującego,  że  w  złożonej  kopii  polisy  ubezpieczeniowej  brak  jest 

informacji o terminie płatności polisy i wezwał wykonawcę na podstawie art. 26 ust. 3 Pzp do 

„udokumentowania  terminu  płatności  polisy,  a  w  przypadku  jej  zapadalności  przed  dniem 

złożenia  oferty  (31.08.2016  r.)  o  udokumentowanie  jej  zapłaty,  zgodnie  z  wymogami  z  pkt. 

VII.A. ppkt. 2 lit. d) SIWZ”. 

W  odpowiedzi  na  ww.  wezwanie  Air  Liquide  pismem  z  dnia  15  września  2016  r. 

poinformował,  że  termin  płatności  składki  za  polisę  ubezpieczeniową  nr  02.898.137  został 

określony  na  27  września  2016  r.  oraz  załączył  pismo  ubezpieczyciela  (pismo  z  dnia 

13.09.2016  r.),  w  którym  oświadczył  on,  że  termin  płatności  składki  za  polisę 

numer02.898.137 został określony na dzień 27.09.2016 r.  


W  toku  rozprawy  Przystępujący  złożył  dowód  w  postaci  oświadczenia  AXA  TUiR, 

opatrzonego  datą  11.10.2016  r.”,  w  którym  wskazano,  że  polisa  ubezpieczeniowa 

odpowiedzialności  cywilnej  nr  02.898.137  jest  w  mocy.  Ochrona  ubezpieczeniowa 

obowiązuje  w  okresie  ubezpieczenia  od  01.07.2016  do  30.06.2017.  W  treści  oświadczenia 

znajduje się informacja, że składka z tytułu ww. polisy została zapłacona i ubezpieczony nie 

zalega z płatnością składki.  

Nie  było  sporne,  że  na  dzień  składania  ofert  składka  nie  została  opłacona  przez 

Przystępującego. 

Przytaczając,  zgodnie  z  wymaganiami  art.  196  ust.  4  Pzp,  przepisy  stanowiące 

podstawę  prawną  zapadłego  rozstrzygnięcia,  a  których  naruszenie  przez  Zamawiającego 

zarzucał    Odwołujący,  wskazać  należy,  iż  zgodnie  art.  7  ust.  1  Pzp  zamawiający 

przygotowuje  i  przeprowadza  postępowanie  o  udzielenie  zamówienia  w  sposób 

zapewniający zachowanie uczciwej konkurencji oraz równe traktowanie wykonawców.  

W tym miejscu wyjaśnić należy, że według art. 22 ust. 1 Pzp o udzielenie zamówienia 

mogą ubiegać się wykonawcy, którzy spełniają warunki, dotyczące: 

1)      posiadania  uprawnień  do  wykonywania  określonej  działalności  lub  czynności, 

jeżeli przepisy prawa nakładają obowiązek ich posiadania; 

2)   posiadania wiedzy i doświadczenia; 

3)   dysponowania odpowiednim potencjałem technicznym oraz osobami zdolnymi do 

wykonania zamówienia; 

4)   sytuacji ekonomicznej i finansowej. 

Zgodnie  z  §  1  ust.  1  pkt.  11  rozporządzenia  o  dokumentach  w  celu  wykazania 

spełniania  przez  wykonawcę  warunków,  o  których  mowa  w  art.  22  ust.  1  ustawy  –  Prawo 

zamówień publicznych, zamawiający może żądać opłaconej polisy, a w przypadku jej braku 

innego 

dokumentu 

potwierdzającego, 

ż

wykonawca 

jest 

ubezpieczony 

od 

odpowiedzialności  cywilnej  w  zakresie  prowadzonej  działalności  związanej  z  przedmiotem 

zamówienia. 

Natomiast  art.  24  ust.  2  pkt  4  Pzp  stanowi,  że  z  postępowania  o  udzielenie 

zamówienia  wyklucza  się  również  wykonawców,  którzy  nie  wykazali  spełniania  warunków 

udziału w postępowaniu. 


W  omawianej  sprawie  stan  faktyczny  sprawy  zreferowany  powyżej  jest  między 

stronami  właściwie  bezsporny.  Strony  różnią  się  jedynie  w  jego  interpretacji  oraz  co  do 

wniosków  wyciąganych  z  zastanych  okoliczności  faktycznych,  szczególnie  ich  ocenie 

prawnej. 

Na wstępie Izba odniosła się rozumienia treści specyfikacji w zakresie opisu sposobu 

spełnienia warunku udziału w postępowaniu, który został zawarty w pkt VII.A.2 lit. d) SIWZ. 

W  ocenie  Izby  oczywistym  jest,  że  wskazany  powyżej  opis  sposobu  spełnienia  warunku 

udziału  w  postępowaniu  jest  ściśle  powiązany  z  warunkiem  udziału  w  postępowaniu  w 

zakresie  ekonomiczno  –  finansowym,  opisanym  w  pkt  VII.A.1  lit.  d)  SIWZ.  W  związku 

powyższym  jasnym  jest,  że  interpretacji  ww.  opisu  sposobu  spełnienia  warunku  udziału  w 

postępowaniu należy dokonywać przez pryzmat tegoż warunku, ale z uwzględnieniem treści 

stosownych przepisów wykonawczych, tj. § 1 ust. 1 pkt 11 rozporządzenia o dokumentach. 

Podkreślenia  wymaga,  że  w  ramach  omawianego  postępowania  Zamawiający, 

formułując  warunek  udziału  w  postępowaniu  odwołał  się  do  konieczności  posiadania  polisy 

lub  innego  dokumentu  ubezpieczenia  potwierdzającego,  że  Wykonawca  jest  ubezpieczony 

od odpowiedzialności cywilnej w zakresie prowadzonej działalności związanej z przedmiotem 

zamówienia,  na  kwotę  co  najmniej  100.000,  00  zł.  Celem  weryfikacji  jego  spełnienia 

Zamawiający zażądał o wykonawców ubiegających się  o zamówienie przedstawienia polisy 

lub  innego  dokumentu  ubezpieczenia  potwierdzającego,  że  Wykonawca  jest  ubezpieczony 

od odpowiedzialności cywilnej w zakresie prowadzonej działalności związanej z przedmiotem 

zamówienia, wraz z dowodem opłacenia składek, na kwotę co najmniej 100.000, 00 zł. Takie 

ukształtowanie opisu spełnienia warunku udziału, opisanego w pkt VII.A.1 lit. d) SIWZ wprost 

wpisuje  się  w  treść  przepisu  §  1  ust.  1  pkt  11  rozporządzenia  o  dokumentach,  zgodnie  z 

którym  zamawiający  się  uprawniony  do  żądania  od  wykonawców  „opłaconej  polisy”,  a  w 

przypadku jej braku, innego dokumentu potwierdzającego, że wykonawca jest ubezpieczony 

od  odpowiedzialności  cywilnej  w  zakresie  prowadzonej  działalności,  związanej  z 

przedmiotem zamówienia. Biorąc pod uwagę powyższe Izba uznała, że takie ukształtowanie 

postanowień w pkt VII.A.1 lit. d) SIWZ stanowi swoiste przeniesienie treści § 1 ust. 1 pkt 11 

rozporządzenia o dokumentach do treści dokumentu, opracowanego przez Zamawiającego, 

jakim jest specyfikacja. 

Kolejno  Izba  odniosła  się  do  kwestii,  związanej  z  przedstawieniem  przez 

Przystępującego  polisy  OC  z  odroczonym  terminem  płatności  składki,  przypadającym  na 

dzień 27 września, tj. po terminie składania ofert, który upłynął w dniu 31.08.2016 r. 


W orzecznictwie  Krajowej  Izby  Odwoławczej  wskazuje  się,  że  przedmiotem  badania 

przy  opisie  sposobu  dokonywania  oceny  spełniania  warunku  udziału  w  postępowaniu  jest 

fakt objęcia ochroną ubezpieczeniową. W tej mierze kluczowe znaczenie mają przepisy KC. 

Zawarte  w  przepisie  §  1  ust.  1  pkt  11)  rozporządzenia  o  dokumentach  wymaganie,  aby 

wykonawca legitymował się polisą koresponduje z treścią art. 814 §1 kc, zgodnie z którym w 

typowym  nazwanym  stosunku  cywilnoprawnym  umowy  ubezpieczenia  odpowiedzialność 

ubezpieczyciela  rozpoczyna  się  od  dnia  następującego  po  zawarciu  umowy,  nie  wcześniej 

jednak  niż  od  dnia  następnego  po  zapłaceniu  składki  lub  jej  pierwszej  raty.  Tym  samym  w 

typowym  stosunku  ubezpieczenia  ochrona  ubezpieczeniowa  w  przypadku  odroczonej 

płatności składki lub pierwszej raty składki rozpocznie się  w dniu następnym po  zapłaceniu 

tej  składki  lub  jej  pierwszej  raty.  Jednak  ustawodawca  w  art.  814  §  1  kc  przewidział  także 

możliwość  kształtowania  wolą  stron  postanowień  umowy  ubezpieczenia  dotyczących 

momentu powstania odpowiedzialności ubezpieczyciela. 

  W  kontekście  skuteczności  powstania  odpowiedzialności  ubezpieczyciela  przy 

uwzględnieniu określenia „opłaconej polisy” aktualny pozostaje pogląd zaprezentowany przez 

Sąd Okręgowy w Katowicach w wyroku z dnia 30 sierpnia 2012 r. w sprawie o sygn. akt. XIX 

Ga  460/12,  który  Izba  w  pełni  podziela.  „  (…)  Zdaniem  Sądu  Okręgowego  nie  dość  jasne 

pojęcie  „opłaconej  polisy"  należy  wiązać  ze  skutecznością  powstania  odpowiedzialności 

ubezpieczyciela  z  umowy  ubezpieczenia.  Przy  interpretowaniu  §  10  ust.  1  pkt  10 

Rozporządzenia  należy  sięgnąć  do  art.  814  §  1  k.c.  W  tym  przepisie  wprowadzono  regułę

która  uzależnia  początek  odpowiedzialności  ubezpieczyciela  od  zapłacenia  przez 

ubezpieczającego  składki,  w  związku  z  czym  początek  jego  odpowiedzialności  nie  jest 

tożsamy  z  momentem  zawarcia  umowy  ubezpieczenia.  Zważywszy  na  fakt,  że  przepis  ten 

ma  charakter  dyspozytywny  w  umowie  ubezpieczenia  można  w  sposób  odmienny  od 

przyjętego przez ustawodawcę wzorca określić początek odpowiedzialności ubezpieczyciela, 

również  także  poprzez  utożsamienie  ram  czasowych  umowy  ubezpieczenia  z 

odpowiedzialnością  ubezpieczyciela,  bez  względu  na  datę  opłacenia  składki.  Innymi  słowy, 

ogólne  warunki  ubezpieczenia  lub  umowa  mogą  przewidywać  powstanie  początku 

odpowiedzialności  ubezpieczyciela  od  daty  początkowej  trwania  umowy,  także  i  przed 

opłaceniem  składki,  co  ma  miejsce  wtedy,  gdy  składka  ma  być  opłacona  w  czasie 

źniejszym - w określonych umownie ratach. W rezultacie spełnienie wymogu wynikającego 

z § 10 ust. 1 pkt 10 Rozporządzenia należy tłumaczyć w powiązaniu o treść art. 814 § 1 k.c. 

tj. 

czy 

zawarcie 

umowy 

ubezpieczenia 

powoduje 

powstanie 

odpowiedzialności 

ubezpieczyciela,  czy  też  koniecznym  do  tego  jest  opłacenie  składki.  Jeśli  zatem  w  toku 

postępowania  o  udzielenie  zamówienia  wykonawca  wykaże,  że  opłacił  składkę 

ubezpieczeniową,  względnie,  że  ubezpieczyciel  ponosi  odpowiedzialność  z  umowy  takż


przed  opłaceniem  składki,  to  należy  przyjąć,  że  oba  przypadki  mają  zatem  jednakowe 

znaczenie  dla  wykazania  wymogów  z  §  10  ust.  1  pkt  10  Rozporządzenia.  W  obu  bowiem 

przypadkach ubezpieczyciel ponosi odpowiedzialność wynikającą z umowy ubezpieczenia, a 

jedynie to ma  znaczenie  z punktu wymogów tego przepisu. Można w takiej sytuacji przyjąć

ż

e  o  ile  wykonawca  wykaże  stosownym  dokumentem,  że  ubezpieczyciel  ponosi 

odpowiedzialność  bez  względu  na  opłacenie  składki,  to  nie  podlega  on  wykluczeniu  na 

podstawie art. 24 ust. 2 pkt 4 p.z.p.” 

Prezentowany  powyżej  pogląd  znajduje  również  odzwierciedlenie  w  opinii  prawnej 

Urzędu  Zamówień  Publicznych,  opublikowanej  w  Informatorze  UZP  nr  5/2013,  w  której 

wprost wskazano, że należy podzielić pogląd zaprezentowany w uzasadnieniu wyroku z dnia 

30  sierpnia  2012  r.,  sygn.  akt  XIX  Ga  460/12  Sądu  okręgowego  w  Katowicach,  który 

wskazał,  że  pojęcie  „opłaconej  polisy”  należy  wiązać  ze  skutecznością  powstania 

odpowiedzialności ubezpieczyciela umowy ubezpieczenia. 

Przekładając  powyższe  na  stan faktyczny  sprawy  Izba  stwierdziła,  że  z  treści  polisy 

Przystępującego,  ale  także  również  z  treści  odrębnych  oświadczeń  ubezpieczyciela  AXA 

TUiR (28.08.2016 oraz 13.09.2016 r.) wprost wynika ochrona ubezpieczeniowa wykonawcy z 

polisy  02.898.137,  obowiązująca  w  okresie  ubezpieczenia  od  01.07.2016  do  30.06.2017. 

Zatem  nie  budzi,  żadnych  wątpliwości  Izby,  że    wykonawca  Air  Liquide  na  dzień  składania 

ofert  był  objęty  ochroną  ubezpieczeniową,  pomimo  odroczenia  terminu  płatności  składki. 

Tym  samym  wykazano  ponad  wszelką  wątpliwość,  że  ubezpieczyciel  w  okresie 

ubezpieczenia,  tj.  od  01.07.2016  do  30.06.2017.  ponosi  pełną  odpowiedzialność  w  ramach 

ww.  polisy.  W  związku  z  tym  fakt  opłacenia  składki  w  późniejszym  terminie  niż  termin 

składania ofert, bo do dnia 27  września 2016 r. (co zostało potwierdzone oświadczeniem z 

dnia 11.10.2016 r.) nie powoduje konieczności wykluczenia Przystępującego z postępowania 

na podstawie art. 24 ust. 2 pkt. 4 Pzp z uwagi na niewykazanie spełnienia warunków udziału 

w postępowaniu. 

Biorąc  pod  uwagę  powyższe  Izba  nie  dopatrzyła  się  na  ruszenia  przez 

Zamawiającego przepisu art. 22 ust. 1 pkt 4 w zw. z 24 ust. 2 pkt. 4 Pzp w zw. z § 1 ust. 1 

pkt  11  rozporządzenia  o  dokumentach.  W  konsekwencji  nie  potwierdził  się  także  zarzut 

naruszenia art. 7 ust. 1 i 3 Pzp. 

Uwzględniając  powyższe  Izba,  działając  na  podstawie  art.  191  ust.1  ustawy  Pzp, 

orzekła jak w sentencji. 


O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 

ustawy Prawo zamówień publicznych, stosownie do wyniku postępowania, zgodnie z § 1 ust. 

2 pkt 1, § 3 pkt 1 i 2 lit b) i § 5 ust. 3 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 

marca  2010  r.  w  sprawie  wysokości  wpisu  od  odwołania  oraz  rodzajów  kosztów  w 

postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238).  

Przewodniczący: 

………………………………