KIO 77/16 KIO 85/16 WYROK dnia 3 lutego 2016 r.

Sygn. akt:  

KIO 77/16 

KIO 85/16 

WYROK 

z dnia 3 lutego 2016 r. 

Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie: 

Przewodniczący: 

Luiza Łamejko 

Protokolant:   

Paulina Zielenkiewicz 

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 2 lutego 2016 r. w Warszawie odwołań wniesionych do 

Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 22 stycznia 2016 r. przez: 

A.  wykonawców  wspólnie  ubiegających  się  o  udzielenie  zamówienia:  Trecom 

Enterprise  Solutions  Sp.  z  o.o.  i  Trecom  Sp.  z  o.o.  Sp.  k.,  ul. Mokotowska  4/6, 

00-641 Warszawa (KIO 77/16) 

B.  wykonawcę  Integrated  Solutions  Sp.  z  o.o.,  ul.  Skierniewicka  10a,  01-230 

Warszawa (KIO 85/16) 

w postępowaniu prowadzonym przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, 

Al. Jana Pawła II 70, 00-175 Warszawa 

przy udziale: 

A.  wykonawcy  Dimension  Data  Polska  Sp.  z  o.o.,  ul.  Sienna  73,  00-833 

Warszawa  zgłaszającego  swoje  przystąpienie  do  postępowania  odwoławczego  

o sygn. akt: KIO 77/16 oraz KIO 85/16 po stronie zamawiającego 

B.  wykonawcy  Integrated  Solutions  Sp.  z  o.o.,  ul.  Skierniewicka  10a,  01-230 

Warszawa  zgłaszającego  swoje  przystąpienie  do  postępowania  odwoławczego  

o sygn. akt: KIO 77/16 po stronie zamawiającego  

orzeka: 

1.  oddala odwołania 

2.  kosztami postępowania obciąża wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie 

zamówienia:  Trecom  Enterprise  Solutions  Sp.  z  o.o.  i  Trecom  Sp.  z  o.o.  Sp.  k.,  

ul.  Mokotowska  4/6,  00-641  Warszawa  oraz  wykonawcę  Integrated  Solutions  

Sp.  z  o.o.,  ul.  Skierniewicka  10a,  01-230  Warszawa  i  zalicza  w  poczet  kosztów 

postępowania  odwoławczego  kwotę  30  000  zł  00  gr  (słownie:  trzydzieści  tysięcy 

złotych  zero  groszy),  uiszczoną  przez  wykonawców  wspólnie  ubiegających  się  

o  udzielenie  zamówienia:  Trecom  Enterprise  Solutions  Sp.  z  o.o.  i  Trecom  

Sp. z o.o. Sp. k., ul. Mokotowska 4/6, 00-641 Warszawa i wykonawcę Integrated 

Solutions  Sp.  z  o.o.,  ul.  Skierniewicka  10a,  01-230  Warszawa  tytułem  należnych 

wpisów od odwołań. 

Stosownie  do  art.  198a  i  198b  ustawy  z  dnia  29  stycznia  2004  r.  -  Prawo  zamówień 

publicznych  (Dz.  U.  t.j.  z  2013  r.  poz.  907)  na  niniejszy  wyrok  -  w  terminie  

7 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby 

Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie. 

Przewodniczący:  

………………………… 

Sygn. akt:  

KIO 77/16 

KIO 85/16 

U z a s a d n i e n i e 

Agencja  Restrukturyzacji  i  Modernizacji  Rolnictwa  z  siedzibą  w  Warszawie  

(dalej:  „zamawiający”)  prowadzi,  w  trybie  przetargu  nieograniczonego,  postępowanie  

o  udzielenie  zamówienia  publicznego  na  zakup  usługi  Informatycznej  w  zakresie  wsparcia 

technicznego  dla  elementów  infrastruktury  IT  oraz  oprogramowania  systemowego  

i  narzędziowego  wykorzystywanego  przez  ARiMR.  Postępowanie  to  prowadzone  jest  na 

podstawie  przepisów  ustawy  z  dnia  29  stycznia  2004  r.  Prawo  zamówień  publicznych  

(Dz.  U.  z  2015  r.  poz.  2164),  zwanej  dalej:  „ustawa  Pzp”.  Ogłoszenie  o  przedmiotowym 

zamówieniu  zostało  opublikowane  w  Dzienniku  Urzędowym  Unii  Europejskiej  z  dnia  

24 października 2015 r. pod nr 2015/S 207-376051. 

W postępowaniu tym w dniu 22 stycznia 2016 r. wykonawcy wspólnie ubiegający się 

o  udzielenie  zamówienia:  Trecom  Enterprise  Solutions  Sp.  z  o.o.  i  Trecom  Sp.  z  o.o.  

Sp.  k.  (dalej:  „odwołujący  Konsorcjum  Trecom”)  oraz  wykonawca  Integrated  Solutions  

Sp.  z  o.o.  (dalej:  „odwołujący  Integrated  Solutions”)  złożyli  odwołania  do  Prezesa  Krajowej 

Izby Odwoławczej (sygn. akt odpowiednio: KIO 77/16 i KIO 85/16).  

Uwzględniając  pisma  złożone  w  sprawie  oraz  oświadczenia  złożone  w  trakcie 

rozprawy, Izba ustaliła co następuje. 

Odwołujący Konsorcjum Trecom w sprawie o sygn. akt KIO 77/16 w zakresie Części 

nr 1 zamówienia zarzucił zamawiającemu naruszenie: 

-  art.  89  ust.  1  pkt  4  w  zw.  z  art.  90  ust.  3  w  zw.  z  art.  90  ust.  1  ustawy  Pzp  poprzez 

odrzucenie oferty odwołującego z uwagi na uznanie, iż oferta odwołującego zawiera rażąco 

niską cenę, 

względnie 

-  art.  87  ust.  1  w  zw.  z  art.  90  ust.  1  ustawy  Pzp  poprzez  zaniechanie  wezwania 

odwołującego  do  złożenia  dodatkowych  wyjaśnień  w  zakresie  rażąco  niskiej  ceny,  

w szczególności do przedstawienia szczegółowej kalkulacji cenowej, 

-  art.  91  ust.  1  ustawy  Pzp  poprzez  wybór  oferty  Data  Dimension  Polska  Sp.  z  o.o.,  która  

w świetle ustalonych kryteriów oceny ofert nie była ofertą najkorzystniejszą. 

W  uzasadnieniu  odwołania  odwołujący  Konsorcjum  Trecom  podniósł,  iż  zgodnie  

z treścią art. 29 ust. 1 ustawy Pzp przedmiot zamówienia opisuje się w sposób jednoznaczny 

i wyczerpujący, za pomocą dostatecznie dokładnych i zrozumiałych określeń, uwzględniając 

wszystkie  wymagania  i  okoliczności  mogące  mieć  wpływ  na  sporządzenie  oferty. 

Jednocześnie  art.  140  ust.  3  ustawy  Pzp  wskazuje,  iż  umowa  podlega  unieważnieniu  

w  części  wykraczającej  poza  określenie  przedmiotu  zamówienia  zawarte  w  specyfikacji 

istotnych  warunków  zamówienia.  Jak  zauważył  odwołujący  Konsorcjum  Trecom,  powyższe 

przepisy nakładają na zamawiającego obowiązek precyzyjnego zdefiniowania planowanego 

zakresu  zamówienia  oraz  ujawnienia  wszystkich  okoliczności  mogących  mieć  wpływ  na 

sporządzenie  oferty.  Spełnienie  tych  warunków  w  istocie  tworzy  bowiem  odrębne 

zamówienie pozwalając jednocześnie na oszacowanie wartości tego zamówienia z należytą 

starannością.  Równocześnie,  odwołujący  Konsorcjum  Trecom  zwrócił  uwagę,  iż  z  treści  

art.  90  ust.  1  ustawy  Pzp  wynika  jednoznacznie  iż  badanie  rażąco  niskiej  ceny  odbywa  się  

w  stosunku  do  całego  przedmiotu  zamówienia,  co  zostało  wielokrotnie  potwierdzone  przez 

Krajową Izbę Odwoławczą.  

W powyższym kontekście odwołujący Konsorcjum Trecom zauważył, że przedmiotem 

zamówienia  w  postępowaniu  prowadzonym  przez  zamawiającego  nie  było  świadczenie 

zdefiniowanych  Usług Wsparcia  Technicznego  przez  miesiąc  za  niezmienną,  obowiązującą 

w  toku  całego  zamówienia  ryczałtową  cenę,  a  przeciwnie:  „przedmiotem  Umowy  było 

ś

wiadczenie  przez  Usługodawcę  Usługi  Wsparcia  Technicznego  w  Lokalizacjach 

Usługobiorcy  od  dnia  zawarcia  umowy,  jednak  nie  wcześniej  niż  od  dnia  01.01.2016  r.  do 

wyczerpania łącznej kwoty wynagrodzenia brutto, o którym mowa w par. 5 ust. 1 Umowy, nie 

dłużej  niż  do  dnia  31.12.2018  r.”  na  zasadach  określonych  w  Umowie  i  Załączniku  nr  1 

określających,  iż  świadczenie  poszczególnych  usług  miało  odbywać  się  zgodnie  

z rzeczywistymi potrzebami zamawiającego. 

Jak wskazał odwołujący, Konsorcjum Trecom, z istoty nie jest technicznie możliwym, 

aby  przy  badaniu  oceny  ofert  w  toku  postępowania  o  udzielenie  zamówienia  publicznego  

(a  więc  przed  zawarciem  umowy)  pod  kątem  istnienia  rażąco  niskiej  ceny  brać  pod  uwagę 

zdarzenia  przyszłe  i  niepewne,  a  więc  rzeczywiste  potrzeby  zamawiającego,  które  ujawnią 

się  w  toku  realizacji  umowy  (zamówienia).  Podstawą  tego  rodzaju  badania  może  być 

wyłącznie  najbardziej  przewidywalny  na  dzień  wyznaczony  na  składanie  ofert  zakres 

planowanego  do  udzielenia  zamówienia.  Zakres  ten  był  zdefiniowany  w  Formularzu 

ofertowym  oraz  w  Warunkach  Umowy.  Z  treści  pierwszego  dokumentu  wynikało,  jaki  jest 

planowany  do  objęcia  Usługą  Wsparcia  Technicznego  rodzaj  sprzętu,  jego  ilość  w  danym 

miesiącu oraz planowany termin rozpoczęcia świadczenia usług dla danego rodzaju sprzętu, 

z  umowy  z  kolei  wynikał  planowany  termin  świadczenia  wszystkich  usług.  Podanie  takich 

informacji  określających  planowany  zakres  (oczywiście  ze  świadomością  możliwości  jego 

modyfikacji  zgodnie  z  aktualnymi  potrzebami  zamawiającego)  niewątpliwie  miało  wpływ  na 

ukształtowanie  cen  jednostkowych  przez  poszczególnych  wykonawców.  Nie  można, 

zdaniem  odwołującego  Konsorcjum  Trecom,  uznać,  iż  podanie  przez  zamawiającego 

planowanych  dat  rozpoczęcia  danych  usług  miało  nieistotny,  niekształtujący  planowanego 

zakresu  zamówienia,  charakter.  W  istocie  ceny  zaproponowane  przez  pięciu  z  siedmiu 

wykonawców  w  ujęciu  całościowym,  uwzględniającym  planowany  zakres  zamówienia,  tylko 

w sposób nieznaczny różniły się od siebie (przedział  wartości pomiędzy  2 344 748,00 PLN  

a 3 069 721,00 PLN). 

Dodatkowo  odwołujący  Konsorcjum  Trecom  stwierdził,  że  cena  odwołującego 

obejmująca całe planowane zamówienie jest tylko o ok. 14% niższa niż wartość szacunkowa 

zamówienia powiększona o wartość podatku VAT (wartość przeznaczona na sfinansowanie 

zamówienia). Odwołujący Konsorcjum Trecom zauważył, że zamawiający przewidywał, iż za 

kwotę  przeznaczoną  na  sfinansowanie  zamówienia  istnieje  możliwość  świadczenia  usług 

przez  okres  36  miesięcy  (maksymalny  czas  trwania  zamówienia  wynikający  z  postanowień  

§  2  ust.  1  Umowy).  Jak  wskazał  odwołujący  Konsorcjum  Trecom,  jeśliby  zatem  nawet 

przyjąć,  iż  sposób  obliczenia  ceny  kształtujący  ryczałtową  cenę  miesięczną  najbardziej 

odzwierciedlał  wielkość  całego  planowanego  zamówienia,  to  oferta  odwołującego 

(zdecydowanie  najkorzystniejsza  w  świetle  ukształtowanego  sposobu  obliczenia  ceny)  nie 

pokryłaby  całego  okresu  świadczenia,  choć  byłaby  zbliżona  do  wartości  maksymalnej 

wartości nominalnego zobowiązania zamawiającego (kwoty przeznaczonej na sfinansowanie 

zamówienia wpisywanej do § 5 ust. 1 Umowy). 

Odwołujący  Konsorcjum  Trecom  wywiódł,  iż  zaproponowany  opis  sposobu 

dokonywania  oceny  ofert  w  kryterium  cena  miał  służyć  wyłącznie  porównaniu  ofert  pod 

kątem  możliwości  wybrania  oferty  najkorzystniejszej.  Nie  mógł  natomiast  służyć  do 

weryfikacji  i  oceny  czy  podana  w  ofercie  cena  ma  charakter  ceny  rażąco  niskiej  

w  odniesieniu  do  zakresu  zamówienia.  Odwołujący  Konsorcjum  Trecom  zaznaczył,  że  nie 

kwestionuje  zaproponowanego  i  ukształtowanego  treścią  specyfikacji  istotnych  warunków 

zamówienia sposobu dokonywania oceny ofert w kryterium ceny. 

Odwołujący  Konsorcjum  Trecom  stwierdził,  że  z  uwagi  na  podobieństwo  cen 

pozostałych  wykonawców  wskazujące  na  realną  i  rynkową  cenę  za  wykonanie  całego 

zakresu  zamówienia,  wezwanie  do  wyjaśnień  w  zakresie  rażąco  niskiej  ceny  było 

pozbawione  podstaw  prawnych.  Zdaniem  odwołującego  Konsorcjum  Trecom,  wezwanie 

zostało  spowodowane  wyłącznie  zastosowanym  w  treści  specyfikacji  istotnych  warunków 

zamówienia mechanizmem obliczania ceny. 

Jak  zauważył  odwołujący  Konsorcjum  Trecom,  zamawiający  dokonując  szacowania 

wartości  zamówienia  (co  wynika  z  protokołu  postępowania  -  porównania  kwoty  wartości 

szacunkowej  dla  całego  zamówienia  obejmującego  wszystkie  części  z  kwotami 

przeznaczonymi  na  sfinansowanie  zamówienia)  nie  brał  pod  uwagę  ryczałtowego 

ś

wiadczenia  usług  wsparcia  technicznego  w  okresie  miesiąca  z  uwzględnieniem 

zaproponowanego  ukształtowania  sposobu  obliczania  ceny,  a  planowany  zakres  całego 

zamówienia.  Dziwi  zatem  rozbieżność  w  zakresie  określenia  podstaw  wezwania 

wykonawców do złożenia wyjaśnień w zakresie rażąco niskiej ceny. 

Odnosząc  się  do  treści  wezwania  zamawiającego  do  wyjaśnień  odwołujący 

Konsorcjum Trecom wskazał, że odpowiedź zawsze jest warunkowana treścią wezwania, co 

najdobitniej  zostało  wskazane  w  wyroku  KIO  z  dnia  6  listopada  2014  r.  w  połączonych 

sprawach  KIO  2224/14,  KIO  2230/14:  „Z  fundamentalnych  zasad  ustawy  wynika  reguła, 

która  można  sprowadzić  do  stwierdzenia  "jakie  wezwanie,  takie  wyjaśnienia".  Zasada 

równego  traktowania  i  uczciwej  konkurencji  stoją  na  straży  gwarancji  braku  ryzyka 

faworyzowania  jednego  z  wykonawców  kosztem  innych  i  arbitralnego  traktowania 

wykonawców  przez  zamawiającego  Kolejno,  zasady  jawności  i  pisemności  postępowania, 

składające  się  na  obowiązek  przejrzystości  działań  zamawiającego,  domagają  się,  aby 

ocena  oświadczeń  wykonawców  oparta  była  na  jasnych  i  jednoznacznych  wymaganiach. 

Zatem  zakres  oczekiwań  zamawiającego  co  do  wyjaśnień  powinien  być  określony  

w  wezwaniu  w  sposób  jasny,  precyzyjny  i  jednoznaczny,  tak  aby  pozwolić  wszystkim 

wykonawcom  wykazującym  staranność  oczekiwaną  od  uczestnika  rynku  zamówień 

publicznych  na  zrozumienie  zakresu  wymagań  zamawiającego.”.  Tymczasem,  jak  podniósł 

odwołujący Konsorcjum Trecom, zamawiający w treści swojego wezwania ograniczył się do 

zacytowania  przepisów  ustawy  wraz  z  ogólnym  żądaniem  przedstawienia  wyjaśnień  

i  dowodów.  Stwierdził,  że  dopiero  z  treści  pisma  o  odrzuceniu  jego  oferty  dowiedział  się  

o  żądaniu  podania  kwot  elementów  kosztotwórczych  oraz  dowodów  na  potwierdzenie 

kosztów,  które  wykonawca  poniesie  w  związku  z  realizacją  zamówienia.  Odwołujący 

Konsorcjum  Trecom  podał,  że  gdyby  zamawiający  wyjawił  tego  rodzaju  żądanie  w  treści 

swojego wezwania, wykonawca na pewno przekazałby tego rodzaju informację.  

Odwołujący  Konsorcjum  Trecom  zwrócił  również  uwagę,  że  żaden  przepis  nie 

nakazuje (a orzecznictwo KIO ten stan potwierdza), aby wezwanie do wyjaśnień w zakresie 

rażąco niskiej ceny było ograniczone tylko do jednej wymiany pism między stronami. Należy 

stwierdzić,  iż  w  przypadku  powzięcia  podejrzenia,  co  do  przedstawienia  przez  wykonawcę 

oferty  zawierającej  rażąco  niską  cenę,  na  zamawiającym  ciąży  obowiązek  wszczęcia  

i  przeprowadzenia  procedury,  której  celem  jest  wyjaśnienie  wszelkich  wątpliwości 

związanych  z  poziomem  cenowym  tej  oferty.  Przy  czym  wykładnia  systemowa  

i  celowościowa  art.  90  ust.  1  ustawy  Pzp  wskazuje,  iż  w  sytuacji,  gdy  złożone  przez 

wykonawcę  w  tym  trybie  wyjaśnienia  są  niewystarczająco  precyzyjne  i  nie  usuwają 

wątpliwości zamawiającego w kwestii podejrzenia złożenia przez wykonawcę oferty z rażąco 

niską  ceną,  zamawiający  może  zwrócić  się  do  wykonawcy  ponownie  o  wyjaśnienie  tych 

wątpliwych  elementów.  Potwierdza  to  również  art.  55  ust.  2  dyrektywy  klasycznej 

2004/18/WE, w którym wskazano, iż: „Przez konsultacje z oferentem instytucja zamawiająca 

weryfikuje  składowe  elementy  oferty,  uwzględniając  dostarczone  dowody.”.  Zdaniem 

odwołującego  Konsorcjum  Trecom,  zamawiający  zaniechał  wezwania  do  wyjaśnień  na 

podstawie art. 87 ust. 1 w zw. z art. 90 ust. 1 ustawy Pzp.  

W  opinii  odwołującego  Konsorcjum  Trecom,  czynność  odrzucenia  oferty  była 

działaniem  co  najmniej  przedwczesnym,  w  szczególności  w  sytuacji  faktycznej,  w  której 

oferta  odwołującego  jedynie  w  nieznacznym  stopniu  była  niższa  niż  szacunkowa  wartość 

zamówienia  ustalona  przez  zamawiającego  z  należytą  starannością  oraz  w  istocie  cenami 

pozostałych  wykonawców,  a  wezwanie  zostało  spowodowane  wyłącznie  dopełnieniem 

pewnej  formalności  wynikającej  z  przepisów  ustawy  Pzp.  W  ocenie  odwołującego 

Konsorcjum Trecom, nic nie stało na przeszkodzie, aby dopytać wykonawcę o kwestie, które 

budziły wątpliwości zamawiającego, czy też zażądać wprost określonych dokumentów, a na 

pewno takie wyjaśnienia i dowody byłyby dostarczone. 

Odwołujący  Konsorcjum  Trecom  stwierdził,  że  wniosek  wywodzony  z  tezy,  

iż  przedstawione  wyjaśnienia  nie  wskazują  na  czynniki  obiektywne  dostępne  wyłącznie 

wykonawcy  oparty  jest  na  nieporozumieniu.  Zauważył,  że  co  do  zasady,  treścią  wyjaśnień 

winny  być  wskazane  te  elementy  kosztotwórcze,  które  mają  istotny  wpływ  na  możliwość 

obniżenia ceny w stosunku do cen innych oferentów. W tym postępowaniu, przy porównaniu 

zastosowanych  przez  poszczególnych  wykonawców  cen  kształtujących  się  na  bardzo 

podobnym  poziomie,  wskazujących  na  ich  rynkową  i  realną  wartość,  jest  to  w  znacznej 

mierze utrudnione, a wręcz niemożliwe. Odwołujący Konsorcjum Trecom zwrócił uwagę, że 

każdy  z  wykonawców  posiada  status  partnera  (najczęściej  na  najwyższym  możliwym 

poziomie),  posiada  wykwalifikowaną  kadrę,  znaczne  doświadczenie  i  dostęp  do  części 

zamiennych.  Tym  samym,  nie  ma  żadnych  różnicujących  cech  między  poszczególnymi 

wykonawcami  a  decydującą  kwestią  w  ocenie  istnienia  rażąco  niskiej  ceny  jest  wyłącznie 

porównanie zaproponowanych cen.  

Odwołujący  Konsorcjum  Trecom  wniósł  o  nakazanie  zamawiającemu  dokonania 

następujących czynności: 

1.  Unieważnienie czynności badania i oceny ofert; 

2.  Unieważnienie czynności odrzucenia oferty złożonej przez odwołującego; 

3.  Ponowienie  czynności  badania  i  oceny  ofert  oraz  uznanie  oferty  złożonej  przez 

odwołującego  za  najkorzystniejszą,  względnie  wezwanie  odwołującego  do  złożenia 

dodatkowych wyjaśnień. 

Do  postępowania  odwoławczego  przystąpienie  po  stronie  zamawiającego  zgłosili 

wykonawcy Dimension Data Polska Sp. z o.o. oraz Integrated Solutions Sp. z o.o.  

Odwołujący Integrated Solutions w sprawie o sygn. akt KIO 85/16 w zakresie Części 

nr 1 zamówienia zarzucił zamawiającemu naruszenie: 

-  art.  87  ust.  2  ustawy  Pzp  poprzez  dokonanie  bezpodstawnej  poprawy  omyłek  w  ofercie 

wykonawcy Dimension Data Polska Sp. z o.o. złożonej w cz. 1 postępowania; 

-  art.  89  ust.  2  pkt  6  ustawy  Pzp  poprzez  zaniechanie  odrzucenia  oferty  wykonawcy 

Dimension  Data  Polska  Sp.  z  o.o.  złożonej  w  cz.  1  postępowania,  która  zawierała  błąd  

w obliczeniu ceny. 

W uzasadnieniu odwołania odwołujący Integrated Solutions podniósł, iż zgodnie z art. 

87 ust. 2 pkt 1 i 2 ustawy Pzp, zamawiający poprawia  w ofercie oczywiste omyłki pisarskie  

i  rachunkowe.  Jak  wskazał  odwołujący  Integrated  Solutions,  pojęcie  oczywistej  omyłki 

pisarskiej nie zostało zdefiniowane przez ustawodawcę, lecz jego doprecyzowanie nastąpiło 

w  drodze  orzecznictwa  i  oznacza  ono  uchybienia  o  charakterze  oczywistym,  których 

poprawienie z jednej strony nie może prowadzić do zmiany oferty, z drugiej zaś muszą one 

być  widoczne na pierwszy rzut oka bez potrzeby przeprowadzania dodatkowych badań czy 

ustaleń,  przykładowo  wskazywane  jest  niewłaściwe  użycie  wyrazu,  mylna  pisownia,  błąd 

gramatyczny  itp.  Jak  stwierdziła  Krajowa  Izba  Odwoławcza  w  wyroku  z  dnia  17  stycznia 

2008 r. (sygn. akt KIO/UZP 77/07) „Oczywista omyłka jest pewnym rodzajem niedokładności, 

przypadkowym przeoczeniem czy też oczywistym błędem pisarskim, który polega na mylnym 

użyciu  wyrazu,  jego  pisowni  albo  też  opuszczeniu  jakiegoś  wyrazu.  Oczywista  omyłka 

rachunkowa  również  nie  została  zdefiniowana,  natomiast  z  uwagi  na  kształt, jaki  pojęcie  to 

uzyskało w drodze orzecznictwa odwołujący Integrated Solutions stwierdził, że omyłkę taką 

stanowi  błąd  popełniony  przez  wykonawcę  w  obliczeniach,  polegający  na  otrzymaniu 

nieprawidłowego wyniku działania arytmetycznego, który da się poprawić w jeden sposób.  

Jak  zauważył  odwołujący  Integrated  Solutions,  zamawiający  dokonał  w  ofercie 

Dimension Data Polska Sp. z o.o. w części 1 postępowania zmiany ceny łącznej oferty w ten 

sposób, że cenę łączną uwzględniającą sumę miesięcznego ryczałtowego wynagrodzenia za 

ś

wiadczenie Usług Wsparcia Technicznego (UWT) dla poszczególnych urządzeń oraz czas 

ś

wiadczenia  tego  wsparcia  dla  poszczególnych  urządzeń,  zmienił  na  cenę  łączną 

stanowiącą  sumę  miesięcznego  ryczałtowego  wynagrodzenia  za  świadczenie  UWT.  

W  przekonaniu  odwołującego  Integrated  Solutions,  takiej  zmiany  nie  można  uznać  za 

poprawienie oczywistej omyłki pisarskiej, ani oczywistej omyłki rachunkowej. 

Odwołujący Integrated Solutions wskazał, że nie można mówić, że zmiana ta stanowi 

poprawienie  oczywistej  omyłki  pisarskiej  z  uwagi  na  to,  że  nie  polega  na  poprawieniu 

niewłaściwego  użycia  wyrazu,  mylnej  pisowni,  czy  błędu  gramatycznego.  Nie  ma  też 

charakteru  oczywistego,  sama  treść  oferty  nie  wskazuje,  że  zawarta  w  niej  cena  całkowita 

zawiera  błąd.  Ponieważ  oferta  nie  zawierała  omyłki  pisarskiej,  odwołujący  Integrated 

Solutions zaznaczył, że nie zaistniały przesłanki poprawienia omyłki na podstawie art. 87 ust. 

1 ustawy Pzp. 

Jak  podniósł  odwołujący  Integrated  Solutions,  zmiana  ceny  całkowitej  w  ofercie 

Dimension Data Polska Sp. z o.o. złożonej w części 1 postępowania, z uwagi na to, że cena 

całkowita  zawarta  pierwotnie  w  ofercie  Dimension  Data  Polska  Sp.  z  o.o.  nie  stanowiła 

konsekwencji  omyłki,  lecz  wynik  przyjęcia  błędnej  metodologii  kalkulacji  ceny  oferty. 

Odwołujący  Integrated  Solutions  zwrócił  uwagę,  że  czynność  zamawiającego  nie  stanowiła  

w  istocie  prostego  i  oczywistego  poprawienia  wyniku  działania  arytmetycznego,  lecz 

ponowne  skalkulowanie  ceny  oferty  wg  właściwej  metodologii  wymaganej  przez 

zamawiającego dla porównania cen ofert. Wyliczenia ceny łącznej w ofercie Dimension Data 

Polska Sp. z o.o. były prawidłowe, lecz dokonane według zasad innych niż określone przez 

zamawiającego w specyfikacji. Oferta uwzględniała czas trwania UWT, a nie tylko sumę ich 

ryczałtowych  miesięcznych  cen,  a  zatem  była  nieporównywalna  z  innymi  ofertami. 

Odwołujący Integrated Solutions przyjął zatem, że oferta Dimension Data Polska Sp. z o.o. 

nie zawierała oczywistej omyłki, lecz błąd w obliczeniu ceny. 

Jak  zauważył  odwołujący  Integrated  Solutions,  za  takim  stanowiskiem  przemawiają 

również  twierdzenia  samego  wykonawcy  Dimension  Data  Polska  Sp.  z  o.o.  zawarte  

w odwołaniu złożonym przez tego wykonawcę w dniu 31 grudnia 2015 r., w którym stwierdza 

m.  in.  że:  „Wartość  przyjęta  przez  Zamawiającego,  przy  dokonaniu  kwestionowanego 

poprawienia  oferty,  stanowi  abstrakcyjną  kwotę  za  świadczenie  UWT  dla  wszystkich 

urządzeń  w  jednym  miesiącu,  co  nie  stanowi  rzeczywistej  kwoty  wynagrodzenia 

miesięcznego  za  świadczenie  UWT  [...]  Wartość  potraktowana  przez  Zamawiającego  jako 

„cena”  jest  więc  abstrakcyjną  wartością,  nie  stanowiącą  ceny  oferty  i  nieuwzględniającą 

jednego z podanych  w  SIWZ parametrów, tzn. rzeczywistego okresu świadczenia UWT dla 

poszczególnych  urządzeń”,  oraz  „łączna  cena  brutto  i  netto  winna  zostać  skalkulowana  

w 

następujący 

sposób, 

w 

który 

została 

skalkulowana 

oferta 

Odwołującego”.  

Z  przedstawionych  oświadczeń  wykonawcy  Dimension  Data  Polska  Sp.  z  o.o.  zawartych  

w złożonym odwołaniu wynika, jak stwierdził odwołujący Integrated Solutions, że nie zgadzał 

się  on  z  zasadnością  poprawienia  ceny  całkowitej  oferty,  a  zatem,  że  sam  wykonawca 

uważał,  że  oferta  nie  zawierała  omyłki,  a  ponadto,  że  wykonawca  był  świadomy  sposobu 

kalkulacji ceny oferty przewidzianego przez zamawiającego, oraz że wykonawca Dimension 

Data Polska Sp. z o.o. w sposób świadomy przyjął inny sposób kalkulacji oferty, który jego 

zdaniem  był  lepszy,  lecz  niezgodny  z  tym  określonym  w  specyfikacji  istotnych  warunków 

zamówienia. Oznacza to, w ocenie odwołującego Integrated Solutions, że oferta Dimension 

Data polska Sp. z o.o. złożona w części 1 postępowania nie zawierała oczywistej omyłki (ani 

pisarskiej,  ani  rachunkowej),  lecz  błąd  w  obliczeniu  ceny  i  jako  taka  powinna  podlegać 

odrzuceniu na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 6 ustawy Pzp.  

Odwołujący Integrated Solutions wniósł o nakazanie zamawiającemu: 

1.  Unieważnienia czynności wyboru oferty najkorzystniejszej; 

2.  Odrzucenia  oferty  Dimension  Data  Polska  Sp.  z  o.o.  jako  zawierającej  błąd  

w obliczeniu ceny; 

3.  Dokonania ponownej czynności badania i oceny ofert; 

4.  Dokonania ponownej czynności wyboru oferty najkorzystniejszej. 

Do  postępowania  odwoławczego  przystąpienie  po  stronie  zamawiającego  zgłosił 

wykonawca Dimension Data Polska Sp. z o.o. 

Na rozprawie strony podtrzymały dotychczas prezentowane stanowiska.  

Izba dokonała następujących ustaleń: 

Przedmiotem zamówienia świadczenie Usługi Wsparcia Technicznego  (dalej: UWT) 

obejmujące usługi naprawy, wymiany i serwisu elementów infrastruktury IT, rozumiano jako: 

a)  Usługi  wsparcia  technicznego  dla  elementów  infrastruktury  IT  i  powiązanego 

oprogramowania 

użytkowo-narzędziowego 

i 

systemowego 

(firmware, 

oprogramowania zarządzające i sterujące), 

b)  Zapewnienie  obsługi  zgłoszeń  serwisowych,  rozwiązywania  incydentów  i  problemów 

oraz  udzielanie  konsultacji  i  warsztatów  technicznych  (Rozdział  I  pkt  2  specyfikacji 

istotnych warunków zamówienia).  

Przedmiotem  zamówienia  w  Części  1  postępowania  jest  świadczenie  usługi 

określonej  powyżej  dla  sprzętu  firmy  CISCO  wymienionego  w  Załączniku  nr  2  do  Umowy, 

stanowiącej Załącznik nr 6A do specyfikacji istotnych warunków zamówienia (Rozdział I pkt 3 

specyfikacji istotnych warunków zamówienia).  

Zgodnie z Rozdziałem III specyfikacji istotnych warunków  zamówienia,  zamawiający 

wymaga  świadczenia  usługi  stanowiącej  przedmiot  zamówienia  od  dnia  zawarcia  umowy, 

jednak  nie  wcześniej  niż  od  dnia  1  stycznia  2016  r.  do  wyczerpania  łącznej  kwoty 

wynagrodzenia brutto, o którym mowa w § 5 ust. 1 Umowy, nie dłużej niż do dnia 31 grudnia 

2018 r. 

W  Rozdziale  XII  specyfikacji  zamawiający  zobowiązał  wykonawców  do  wyliczenia  

i  podania  cen  jednostkowych  netto,  ceny  ofertowej  brutto,  należnego  podatku  od  towarów  

i  usług  VAT  oraz  ceny  ofertowej  brutto  w  sposób  określony  w  Formularzu  Ofertowym 

stanowiącym Załącznik nr 1a do specyfikacji istotnych warunków zamówienia. Zamawiający 

zastrzegł,  że  ilości  jednostek  podanych  przez  zamawiającego  w  kolumnie  d  tabeli  

w  formularzu  ofertowym  stanowią  wyłącznie  wartości  szacunkowe  służące  porównaniu  

i  ocenie  ofert.  Faktyczna  ilość  wykorzystania  jednostek  miała  wynikać  z  rzeczywistych 

potrzeb  zamawiającego  z  zastrzeżeniem,  że  łączne  wynagrodzenie  należne  wykonawcy  

z  tytułu  wykonania  Umowy  nie  przekroczy  kwoty,  jaką  zamawiający  zamierza  przeznaczyć  

na  realizację  zamówienia.  Zamawiający  podał,  że  w  §  5  ust.  1  umowy  wpisana  zostanie 

kwota, jaką zamawiający zamierza przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia. 

Zgodnie  z  §  5  ust.  2  projektu  Umowy  (Załącznik  nr  6A  do  specyfikacji) 

wynagrodzenie,  o  którym  mowa  w  ust.  1  płatne  będzie  miesięcznie  w  formie  ryczałtu  

w kwocie obliczonej jako suma wynagrodzeń określonych dla każdego Sprzętu w Załączniku 

nr  4  do  Umowy,  stanowiących  iloczyn  kwoty  za  świadczenie  UWT  w  odniesieniu  do  1  szt. 

Sprzętu danego typu oraz liczby tego typu Sprzętu wskazanej w aktualnym Załączniku nr 2 

do  Umowy  dołączonym  do  Raportu  miesięcznego,  zgodnie  z  §  4  ust.  7  Umowy.  Na  dzień 

zawarcia  Umowy  miesięczne  wynagrodzenie  ryczałtowe  wynosi  ...  zł  netto  plus  należny 

podatek VAT, co stanowi kwotę … zł brutto miesięcznie (słownie złotych: …).  

Wartość zamówienia została oszacowana przez zamawiającego na kwotę 9 600 000 

PLN,  co  stanowi  równowartość  2 272 243,13  euro  (pkt  2  Protokołu  postępowania  w  trybie 

przetargu  nieograniczonego  (DRUK  ZP-PN).  Zgodnie  z  pkt  8  Protokołu  postępowania  

w  trybie  przetargu  nieograniczonego,  bezpośrednio  przed  otwarciem  ofert  zamawiający 

podał kwotę, jaką zamierza przeznaczyć na sfinansowanie: 

Części nr 1 – 2 952 000 PLN, 

Części nr 2 – 2 952 000 PLN, 

Części nr 3 – 2 361 600 PLN, 

Części nr 4 – 3 542 400 PLN.  

Zgodnie  z  pkt  9  Protokołu  postępowania  w  trybie  przetargu  nieograniczonego,  

do upływu terminu składania ofert w Części nr 1 postępowania złożono następujące oferty: 

- VENTUS COMUNICATIONS Sp. z o.o. - z łączną ceną ofertową brutto: 164 166,87 PLN,  

- Odwołujący Konsorcjum Trecom – z łączną ceną ofertową brutto: 85 525,60 PLN, 

- Odwołujący Integrated Solutions - z łączną ceną ofertową brutto: 119 897,31 PLN, 

-  wykonawcy  wspólnie  ubiegający  się  o  udzielenie  zamówienia:  COMARCH  S.A.  

i COMARCH Polska S.A. - z łączną ceną ofertową brutto: 124 291,41 PLN, 

- Dimension Data Polska Sp. z o.o. - z łączną ceną ofertową brutto: 112 740,33 PLN, 

- ITC S.A. - z łączną ceną ofertową brutto: 141 030,57 PLN, 

- IT expert Sp. z o.o. - z łączną ceną ofertową brutto: 420 754,71 PLN.  

Odwołujący  Konsorcjum  Trecom  złożył  Formularz  Ofertowym  zgodny  ze  wzorem 

opracowanym  przez  Zamawiającego  oferując  wykonanie  przedmiotu  zamówienia  w  Części 

nr  1  postępowania  za  kwotę  69 533,01  PLN  –  wartość  wynagrodzenia  ryczałtowego  za  1 

miesiąc  świadczenia  UWT  netto,  co  stanowi  kwotę  85 525,60  PLN  -  wartość  ryczałtowa 

wynagrodzenia za 1 miesiąc świadczenia UWT brutto. W wierszach pod tabelą, odwołujący 

Konsorcjum  Trecom,  zgodnie  z  wymaganiami  zamawiającego,  podał  słownie  łączną  cenę 

ofertową netto (sześćdziesiąt dziewięć tysięcy pięćset trzydzieści trzy złote 01/100) i łączną 

cenę ofertową brutto (osiemdziesiąt pięć tysięcy pięćset dwadzieścia pięć złotych 60/100).  

  Wykonawca  Dimension  Data  Polska  Sp.  z  o.o.  złożył  ofertę  na  Formularzu 

Ofertowym  wypełniając  tabelę  w  sposób  zgodny  z  wymaganiami  zamawiającego. 

Wykonawca  ten  zaoferował  realizację  przedmiotu  zamówienia  za  kwotę  91 658,80  PLN  – 

wartość  wynagrodzenia  ryczałtowego  za  1  miesiąc  świadczenia  UWT  netto,  co  stanowi 

kwotę 112 740,33 PLN - wartość ryczałtowa wynagrodzenia za 1 miesiąc świadczenia UWT 

brutto.  W  wierszach  pod  tabelą,  w  których  zamawiający  wymagał  podania  słownie  łącznej 

ceny  ofertowej  netto  i  łącznej  ceny  ofertowej  brutto  wykonawca  ten  wskazał  słownie 

następujące  kwoty:  1 887 098,00  PLN  (jeden  milion  osiemset  osiemdziesiąt  siedem  tysięcy 

dziewięćdziesiąt  osiem  złotych)  i  2 321 130,54  PLN  (dwa  miliony  trzysta  dwadzieścia  jeden 

tysięcy sto trzydzieści złotych 54/100).  

Pismem z dnia 23 grudnia 2015 r. zamawiający działając na podstawie art. 90 ust. 1 

ustawy  Pzp  wezwał  odwołującego  Konsorcjum  Trecom  do  złożenia  wyjaśnień,  w  tym 

złożenia  dowodów  dotyczących  elementów  oferty  mających  wpływ  na  wysokość  ceny 

ofertowej, stwierdzając, że cena  zaoferowana przez odwołującego Konsorcjum Trecom jest  

o  ponad  30%  niższa  od  średniej  arytmetycznej  złożonych  ofert  w  Części  nr  1  zamówienia. 

Zamawiający  wskazał,  że  wymaga  złożenia  wyjaśnień,  w  tym  złożenia  dowodów 

dotyczących  elementów  oferty  mających  wpływ  na  wysokość  ceny,  w  szczególności  

w zakresie: 

1)  Oszczędności  metody  wykonania  zamówienia,  wybranych  rozwiązań  technicznych, 

wyjątkowo  sprzyjających  warunków  wykonywania  zamówienia  dostępnych  dla 

wykonawcy,  oryginalności  projektu  wykonawcy,  kosztów  pracy,  których  wartość 

przyjęta  do  ustalenia  ceny  nie  może  być  niższa  od  minimalnego  wynagrodzenia  za 

pracę ustalonego na podstawie art. 2 ust. 3-5 ustawy z dnia 10 października 2002 r.  

o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. Nr 200, poz. 1679, z 2004 r. Nr 240, 

poz. 2407 oraz z 2005 r. Nr 157, poz. 1314); 

2)  pomocy publicznej udzielonej na podstawie odrębnych przepisów.  

Jednocześnie  zamawiający  poinformował  odwołującego  Konsorcjum  Trecom,  

ż

e stosownie do treści art. 90 ust. 2 ustawy Pzp obowiązek wykazania, że oferta nie zawiera 

rażąco niskiej ceny spoczywa na wykonawcy. Ponadto, jak zauważył zamawiający, zgodnie 

z art. 90 ust. 3 ustawy Pzp, zamawiający zobowiązany jest do odrzucenia oferty wykonawcy, 

który  nie  złoży  w  określonym  terminie  wyjaśnień  lub  jeżeli  ocena  wyjaśnień  wraz  

z  dostarczonymi  dowodami  potwierdzi,  że  oferta  zawiera  rażąco  niską  cenę  w  stosunku  do 

przedmiotu zamówienia.   

Odwołujący Konsorcjum Trecom odpowiedział na wezwanie zamawiającego pismem 

z  dnia  29  grudnia  2015  r.  Odwołujący  Konsorcjum  Trecom  zastrzegł  treść  wyjaśnień  jako 

tajemnicę przedsiębiorstwa.  

Pismem z dnia 23 grudnia 2015 r. zamawiający poinformował wykonawcę Dimension 

Data Polska Sp. z o.o. i poprawieniu w ofercie na podstawie art. 87 ust. 2 pkt 1 ustawy Pzp 

oczywistych  omyłek  pisarskich.  Zamawiający  wskazał,  że  dokonał  poprawienia  oczywistych 

omyłek  pisarskich  polegających  na  wskazaniu  łącznej  ceny  ofertowej  brutto  i  netto  słownie 

zgodnie  z  wyliczeniem  wykonawcy  dokonanym  w  tabeli  w  sposób  wskazany  przez 

zamawiającego. Zamawiający poinformował, że poprawienia omyłki dokonano w następujący 

sposób: 

„Zapisy pod formularzem ofertowym otrzymują następującą treść: 

Łączna cena ofertowa netto zł (słownie): dziewięćdziesiąt jeden tysięcy sześćset pięćdziesiąt 

osiem złotych i 80/100. 

Łączna  cena  ofertowa  brutto  zł  (słownie):  sto  dwanaście  tysięcy  siedemset  czterdzieści 

złotych i 33/100).”.  

W dniu  31 grudnia  2015  r.  wykonawca  Dimension  Data  Polska  Sp.  z  o.o.  wniósł  do 

Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej odwołanie zarzucając zamawiającemu m.in. naruszenie 

art. 87 ust. 2 pkt 1 ustawy Pzp przez uznanie, że w formularzu ofertowym wykonawcy doszło 

do  omyłki  pisarskiej,  podczas  gdy  wykonawca  jako  jedyny  spośród  wykonawców,  którzy 

złożyli ofertę w postępowaniu podał w sposób prawidłowy łączną cenę netto i brutto oferty.  

Pismem  z  dnia  19  stycznia  2016  r.  wykonawca  Dimension  Data  Polska  Sp.  z  o.o. 

wycofał  odwołanie.  Postępowanie  odwoławcze  o  sygn.  akt  KIO  2863/15  wywołane  ww. 

odwołaniem  wykonawcy  Dimension  Data  Polska  Sp.  z  o.o.  zostało  umorzone 

postanowieniem z dnia 19 stycznia 2016 r.  

Pismem  z  dnia  11  stycznia  2016  r.  zamawiający  poinformował  wykonawców  m.in.  

o wyborze jako najkorzystniejszej w Części nr 1 postępowania oferty wykonawcy Dimension 

Data  Polska  Sp.  z  o.o. Zamawiający  w  piśmie  tym  poinformował  również,  iż  odrzucił  ofertę 

odwołującego Konsorcjum Trecom na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp w zw. z art. 

90  ust.  3  ustawy  Pzp  ponieważ  zawiera  rażąco  niską  cenę  w  stosunku  do  przedmiotu 

zamówienia.  Zamawiający  stwierdził,  iż  złożone  przez  odwołującego  Konsorcjum  Trecom 

wyjaśnienia  z dnia 29 grudnia 2015 r. wypełniają jedynie obowiązek formalny, nie stanowią 

natomiast  potwierdzenia,  że  cena  oferty  nie  jest  rażąco  niska  w  stosunku  do  przedmiotu 

zamówienia.  W  ocenie  zamawiającego,  przedstawione  przez  odwołującego  Konsorcjum 

Trecom  wyjaśnienia  bazują  na  dużym  stopniu  ogólności,  prezentowana  argumentacja 

sprowadza  się  do  twierdzenia,  że  posiadany  status  partnerski  umożliwia  zaoferowanie 

dostaw  sprzętu,  oraz  że  wykonawca  posiada  wieloletnie  doświadczenie,  wykwalifikowaną 

kadrę  oraz  dostęp  do  części  zamiennych.  Zdaniem  zamawiającego,  przedstawione 

wyjaśnienia  nie  wskazują  na  czynniki  obiektywne  dostępne  wyłącznie  temu  wykonawcy. 

Zamawiający stwierdził, ze nawet gdyby przyjąć, że mają one wpływ na kształtowanie ceny 

w  sposób  odzwierciedlony  w  ofercie,  to  nie  przedłożono  żadnych  konkretnych  informacji  

i  dowodów,  które  potwierdzałyby  te  twierdzenia.  Zamawiający  za  istotną  uznał  okoliczność,  

iż w złożonych wyjaśnieniach nie zostały podane żadne kwoty elementów kosztotwórczych, 

a  także  nie  przedstawiono  żadnych  dowodów  na  potwierdzenie  kosztów,  które  wykonawca 

poniesie  w  związku  z  realizacją  zamówienia.  Zamawiający  uznał,  że  tak  lakoniczne 

wyjaśnienia  nie  mogą  stanowić  o  wypełnieniu  przez  wykonawcę  obowiązku  wykazania,  

ż

e  cena  oferty  nie  jest  rażąco  niska,  co  w  konsekwencji  skutkuje  odrzuceniem  oferty. 

Jednocześnie  zamawiający  poinformował  o  nieskutecznym  zastrzeżeniu  złożonych 

wyjaśnień. Zamawiający wskazał, że w wyjaśnieniach brak jest uzasadnienia, iż zastrzeżone 

informacje  stanowią  tajemnicę  przedsiębiorstwa.  Wobec  powyższego,  zamawiający  uznał 

przedstawione w wyjaśnieniach informacje za jawne.    

Krajowa 

Izba 

Odwoławcza, 

rozpoznając 

złożone 

odwołania 

na 

rozprawie  

i  uwzględniając  zgromadzony  materiał  dowodowy  w  sprawie,  w  tym  w  szczególności  treść 

specyfikacji  istotnych  warunków  zamówienia  wraz  z  załącznikami,  treść  ofert  złożonych 

przez odwołującego Konsorcjum Trecom oraz wykonawcę Dimension Data Polska Sp. z o.o., 

dokumenty  wskazane  w  treści  uzasadnienia,  jak  również  stanowiska  stron  i  uczestników 

postępowania,  zaprezentowane  na  piśmie  i  ustnie  do  protokołu  posiedzenia  i  rozprawy, 

ustaliła i zważyła co następuje. 

Izba  ustaliła,  że  rozpoznawane  przez  Izbę  odwołanie  dotyczy  postępowania  

o udzielenie zamówienia publicznego, które zostało wszczęte po dniu 19 października 2014 

r.,  tj.  po  wejściu  w  życie  przepisów  ustawy  z  dnia  29  sierpnia  2014  r.  o  zmianie  ustawy  – 

Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2014 r. poz. 1232). Uwzględniając dyspozycję art. 3 

wskazanej  ustawy,  Izba  rozpoznała  niniejsze  odwołanie  w  oparciu  o  przepisy  ustawy  Pzp  

w brzmieniu obowiązującym aktualnie. 

Izba,  rozpoznając  odwołania  w  granicach  zarzutów  w  nich  podniesionych,  uznała,  

ż

e podlegają one oddaleniu. 

W sprawie o sygn. akt KIO 77/16: 

Izba  stwierdziła,  że  odwołujący  legitymuje  się  interesem  we  wniesieniu  środka 

ochrony prawnej, o którym mowa w art. 179 ust. 1 ustawy Pzp. Zakres zarzutów, w sytuacji 

ich  potwierdzenia  się,  wskazuje  na  pozbawienie  odwołującego  możliwości  uzyskania 

zamówienia  i  jego  realizacji,  narażając  go  tym  samym  na  poniesienie  w  tym  zakresie 

wymiernej szkody. 

Brak  jest  podstaw,  w  ocenie  Izby,  do  kwestionowania  działania  zamawiającego 

polegającego  na  poddaniu  porównaniu  po  kątem  rażąco  niskiej  ceny  cen  podanych  przez 

wykonawców  w  formularzu  ofertowym.  Jak  wskazano  powyżej,  wykonawcy  zobowiązani 

zostali  przez  zamawiającego  do  podania  miesięcznego  wynagrodzenia  ryczałtowego. 

Zamawiający  nie  zobowiązywał  wykonawców  do  obliczenia  i  określenia  w  ofercie  ceny  za 

cały  przedmiot  zamówienia,  co  wynika  z  przewidzianego  przez  zamawiającego  sposobu 

zapłaty  wynagrodzenia.  Zamawiający  zastrzegł,  że  w  momencie  wszczęcia  postępowania 

nie  jest  w  stanie  określić  swoich  rzeczywistych  potrzeb  co  do  zakresu  i  czasu  świadczenia 

UWT,  stąd  przewidział  konieczność  określenia  przez  wykonawców  miesięcznego 

wynagrodzenia,  na  podstawie  którego  będą  dokonywane  płatności  do  kwoty,  jaką 

przeznaczył  zamawiający  na  realizację  przedmiotowego  zamówienia.  Ww.  miesięczne 

wynagrodzenie  ryczałtowe  zostało  wskazane  w  formularzu  ofertowym,  ale  też  zostanie 

wpisane  do  umowy  jako  podstawa  wypłaty  wynagrodzenia.  Co  za  tym  idzie,  to  miesięczne 

wynagrodzenie  ryczałtowe  obliczone  według  dyspozycji  zamawiającego  przez  wszystkich 

wykonawców ubiegających się o udzielenie zamówienia stanowi wartość, której porównania 

można dokonać w celu ustalenia czy oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny.  

Izba  ustaliła,  że  do  przedmiotowego  postępowania  o  udzielenie  zamówienia 

publicznego ma zastosowanie art. 90 ust. 1 ustawy Pzp w brzmieniu nadanym mu w wyniku 

nowelizacji ustawy Pzp ustawą z dnia 29 sierpnia 2014 r. o zmianie ustawy Prawo zamówień 

publicznych  (Dz.  U.  poz.  1232).  Zgodnie  z  tym  przepisem,  jeżeli  cena  oferty  wydaje  się 

rażąco  niska  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia  i  budzi  uzasadnione  wątpliwości 

zamawiającego 

co 

do 

możliwości 

wykonania 

przedmiotu 

zamówienia 

zgodnie  

z wymaganiami określonymi przez zamawiającego lub wynikającymi z odrębnych przepisów, 

w  szczególności  jest  niższa  o  30%  od  wartości  zamówienia  lub  średniej  arytmetycznej  cen 

wszystkich ofert, zamawiający zwraca się o udzielenie wyjaśnień, w tym złożenie dowodów, 

dotyczących  elementów  oferty  mających  wpływ  na  wysokość  ceny.  Przywołany  przepis 

zakłada  możliwość  powzięcia  przez  zamawiającego  wątpliwości  co  do  zaoferowanej  przez 

wykonawcę w postępowaniu ceny ofertowej, czy daje ona szanse na prawidłowe wykonanie 

zamówienia.  Ustawodawca  dał  w  tym  zakresie  jednoznaczne  wytyczne,  kiedy  z  całą 

pewnością  zamawiający  musi  wystąpić  o  wyjaśnienia  do  wykonawcy,  tj.  w  sytuacji,  gdy  

w  danym  postępowaniu  o  udzielenie  zamówienia  publicznego  zaistnieje  jedna  z  dwóch 

wymienionych  w  tym  przepisie  okoliczności  -  oferta  jest  niższa  o  30%  od  wartości 

szacunkowej  zamówienia  lub  niższa  o  30%  od  średniej  arytmetycznej  cen  wszystkich  ofert 

złożonych  w  postępowaniu.  Powyższe  nie  wyklucza  możliwości  wystąpienia  przez 

zamawiającego do wykonawcy o wyjaśnienia  w zakresie elementów oferty mających wpływ 

na  wysokość  ceny  również  w  sytuacji,  gdy  różnica  pomiędzy  zaoferowaną  ceną  

a  szacunkową  wartością  zamówienia  lub  średnią  arytmetyczną  cen  wszystkich  ofert 

złożonych w postępowaniu jest mniejsza niż 30%, jeżeli zamawiający poweźmie wątpliwości 

co do możliwości prawidłowej realizacji zamówienia. 

W przedmiotowej  sprawie,  z  uwagi  na  przyjęty  przez  zamawiającego  i  wykonawców 

sposób  obliczenia  ceny,  brak  było  możliwości  prostego  porównania  zaoferowanych  cen  do 

szacunkowej  wartości  zamówienia  ustalonej  przez  zamawiającego.  Z  tego  względu 

zamawiający  miał  obowiązek  dokonać  porównania  określonych  przez  wykonawców 

ubiegających  się  o  zamówienie  cen  ze  średnią  arytmetyczną  cen  zaoferowanych  

w  przedmiotowym  postępowaniu.  Nie  ulega  przy  tym  wątpliwości,  wbrew  twierdzeniom 

odwołującego  Konsorcjum  Trecom,  że  do  ustalenia  średniej  cen  zaoferowanych  w  danym 

postępowaniu  należy  przyjąć  wszystkie  ceny,  nawet  jeśli  niektóre  z  nich  wydają  się 

zawyżone. Dyspozycja art. 90 ust. 1 ustawy Pzp nie czyni w tym zakresie wyjątku.  

Bez  wątpienia,  cena  wskazana  przez  odwołującego  Konsorcjum  Trecom  

w  formularzu  ofertowym  była  niższa  o  więcej  niż  30%  od  średniej  cen  zaoferowanych  

w  Części  nr  1  zamówienia,  zamawiający  miał  zatem  obowiązek  skierować  do  wykonawcy 

wezwanie, o którym mowa w art. 90 ust. 1 ustawy Pzp.  

Izba  stwierdziła,  że  treść  wezwania  zamawiającego  była  prawidłowa.  Zamawiający 

wskazał  podstawę  prawną,  wskazał  na  okoliczność,  że  zaoferowana  przez  odwołującego 

cena jest niższa o ponad 30% od średniej arytmetycznej cen wszystkich ofert, zwrócił uwagę 

na  konieczność  złożenia  wyjaśnień  i  dowodów,  a  także  na  zakres  wyjaśnień,  a  dodatkowo 

określił  konsekwencje  nie  wywiązania  się  przez  wykonawcę  z  obowiązku  wykazania,  że 

oferta  nie  zawiera  rażąco  niskiej  ceny.  Ponadto,  w  ocenie  Izby,  profesjonalista,  jakim 

niewątpliwie  jest  odwołujący  Konsorcjum  Trecom,  ubiegający  się  i  uzyskujący  zamówienia 

publiczne  według  procedur  przewidzianych  w  ustawie  Pzp,  powinien  mieć  świadomość,  iż 

kierowane  do  niego  wezwanie  w  trybie  art.  90  ust.  1  ustawy  Pzp  oznacza  konieczność 

wyjaśnienia  w  jak  najszerszy  sposób  podstaw  wyceny  i  kalkulacji  zaoferowanej  ceny  

i wykazania, że cena ta będzie pokrywała co najmniej wszystkie koszty związane z realizacją 

zamówienia. To na wykonawcy, do którego jest kierowane takie wezwanie spoczywa ciężar 

wykazania  powyższego  zamawiającemu,  na  co  wskazał  zamawiający  w  treści  wezwania. 

Zamawiający  oceniając  czy  może  mieć  do  czynienia  z  rażąco  niską  ceną,  niejednokrotnie, 

formułując wezwanie, nie jest przecież  w stanie  przewidzieć, jakie okoliczności lub czynniki 

mogą wpływać na wysokość ceny oferty. To wykonawca ma najlepszą wiedzę, w jaki sposób 

kalkulował  ofertę  i  z  jakich  metod  korzystał,  a  także  jakie  szczególne  czynniki  wpłynęły  na 

wycenę przedmiotu zamówienia. W przedmiotowej sprawie zamawiający  kierując wezwanie 

do  odwołującego  Konsorcjum  Trecom  wskazał  w  sposób  wystarczający  na  swoje 

uzasadnione wątpliwości w tej mierze, a odwołujący Konsorcjum Trecom mając świadomość 

charakteru  wynagrodzenia  przyjętego  w  niniejszym  postępowaniu,  zakresu  i  rodzaju  usług 

objętych  przedmiotem  zamówienia,  zastosowanej  przez  siebie  metody  kalkulacji  ceny 

ofertowej,  a  także  znając  obowiązujące  w  tej  mierze  przepisy  ustawy  Pzp,  oraz  jako 

profesjonalista  na  tym  rynku  –  dysponując  wiedzą  co  do  orzecznictwa  kształtującego 

interpretacje  wskazanych  przepisów  ustawy  Pzp,  powinien  dochować  należytej  staranności 

przy  formułowaniu  swoich  wyjaśnień,  uwzględniając  także  okoliczność,  iż  ich  ogólnikowy 

charakter  czy  też  brak  przedstawienia  szczególnych,  właściwych  tylko  temu  podmiotowi 

okoliczności  mających  wpływ  na  obniżenie  ceny  ofertowej,  a  także  dowodów  je 

potwierdzających, będzie wpływał na uznanie zaoferowanej przez odwołującego Konsorcjum 

Trecom ceny za nierealną.  

Odwołujący  Konsorcjum  Trecom  zaniechał  złożenia  wyczerpujących  wyjaśnień  oraz 

złożenia dowodów, nie wykazał, jakie czynniki, w jaki sposób wpływają na cenę. Odwołujący 

Konsorcjum Trecom przywołał jedynie w sposób bardzo ogólny okoliczności, które mogą być 

dostępne  niejednemu  wykonawcy  działającemu  na  tym  rynku,  jak  status  partnera,  wysoce 

specjalistyczna  wiedza  personelu,  bieżąca  obsługa  wielu  kontraktów,  wieloletnie 

doświadczenie  spółki.  Izba  zważyła,  że  odwołujący  Konsorcjum  Trecom  zobowiązany  był 

wykazać, jakie dostępne tylko temu wykonawcy okoliczności wpłynęły na cenę, oraz określić, 

w  jaki  sposób,  w  jakim  stopniu  okoliczności  te  na  cenę  oddziałują.  Wobec  zaniechania 

takiego działania przez odwołującego Konsorcjum Trecom, Izba stwierdziła, że zamawiający 

należycie  dokonał  oceny  wyjaśnień  przyjmując,  że  odwołujący  Konsorcjum  Trecom  nie 

wykazał, że jego oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny.  

Wobec  powyższego,  za  niezasadny  Izba  uznała  zarzut  naruszenia  przez 

zamawiającego art. 89 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 90 ust. 3 w zw. z art. 90 ust. 1 ustawy Pzp 

przez  odrzucenie  oferty  odwołującego  Konsorcjum  Trecom  z  uwagi  na  uznanie,  że  oferta 

tego wykonawcy zawiera rażąco niską cenę.  

Odnosząc  się  do  zarzutu  zaniechania  przez  zamawiającego  zwrócenia  do 

odwołującego  Konsorcjum  Trecom  o  udzielenie  dodatkowych  wyjaśnień  dotyczących 

kalkulacji jego ceny i naruszenia tym samym art. 87 ust. 1 w zw. z art. 90 ust. 1 ustawy Pzp, 

Izba stwierdziła, że zarzut ten nie potwierdził się. 

W ocenie Izby, art. 90 ust. 1 ustawy Pzp pozwala zamawiającemu na skierowanie do 

wykonawcy  wezwania  do  złożenia  dodatkowych  wyjaśnień  dotyczących  kalkulacji  ceny, 

jednak  w  sytuacji,  gdy  wykonawca  złożył  rzetelne,  szczegółowe  wyjaśnienia  poparte 

dowodami,  ale  jakieś  elementy  tych  wyjaśnień  budzą  jego  wątpliwości,  czy  wymagają 

doprecyzowania.  Jest  to  prawo  zamawiającego,  a  nie  jego  obowiązek.  Uprawnienie  to  nie 

może  jednak  prowadzić  do  naruszenia  zasady  równego  traktowania  wykonawców  

w  postępowaniu,  do  czego  mogłoby  dojść,  gdyby  zamawiający  zwracając  się  powtórnie  

o  wyjaśnienia  sugerował  wykonawcy,  jakie  wyjaśnienia  powinien  ostatecznie  złożyć.  Mając 

na uwadze dyspozycję art. 90 ust. 3 ustawy Pzp, zgodnie z którą w sytuacji, gdy wykonawca 

wezwany  przez  zamawiającego  do  złożenia  wyjaśnień  w  zakresie  elementów  oferty 

mających wpływ na wysokość ceny nie złoży wyjaśnień lub jeżeli dokonana ocena wyjaśnień 

wraz  z  dostarczonymi  dowodami  potwierdza,  że  oferta  zawiera  rażąco  niską  cenę  

w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia,  zamawiający  odrzuca  ofertę  takiego  wykonawcy, 

Izba  stwierdziła,  że  w  sytuacji,  gdy  wykonawca  nie  dołożył  należytej  staranności  przy 

składaniu wyjaśnień, nie dostarczył też zamawiającemu dowodów potwierdzających realność 

zaoferowanej  ceny,  brak  jest  podstaw  do  nakładania  na  zamawiającego  obowiązku 

ponownego wzywania wykonawcy do składania wyjaśnień w tym zakresie.  

Wobec powyższego, nie znalazł potwierdzenia także zarzut naruszenia art. 91 ust. 1 

ustawy Pzp przez wybór oferty Dimension Data Polska Sp. z o.o.  

W sprawie o sygn. akt KIO 85/16: 

Izba  stwierdziła,  że  odwołujący  legitymuje  się  interesem  we  wniesieniu  środka 

ochrony prawnej, o którym mowa w art. 179 ust. 1 ustawy Pzp. Zakres zarzutów, w sytuacji 

ich  potwierdzenia  się,  wskazuje  na  pozbawienie  odwołującego  możliwości  uzyskania 

zamówienia  i  jego  realizacji,  narażając  go  tym  samym  na  poniesienie  w  tym  zakresie 

wymiernej szkody. 

Izba  stwierdziła,  że  poprawienie  przez  zamawiającego  omyłki  w  ofercie  Dimension 

Data Polska Sp. z o.o. było działaniem prawidłowym. Poprawienie to polegało wyłącznie na 

słownym wskazaniu kwot wynikających z tabeli zamieszczonej przez Dimension Data Polska 

Sp.  z  o.o.  w  formularzu  ofertowym,  zgodnie  z  wymaganiem  zamawiającego.  Zamawiający 

nie  dokonywał  zatem  samodzielnych  obliczeń,  nie  przeprowadzał  dodatkowych  ustaleń, 

wbrew  twierdzeniom  odwołującego  Integrated  Solutions,  nie  kalkulował  oferty  według 

wymaganej  przez  siebie  metodologii.  Kalkulacji  tej  dokonał  wykonawca  Dimension  Data 

Polska  Sp.  z  o.o.  w  tabeli  zamieszczonej  w  formularzu  ofertowym.  Izba  nie  zgodziła  się  

z  odwołującym  Integrated  Solutions,  iż  zmiana  dokonana  przez  zamawiającego  nie  ma 

charakteru oczywistego, bowiem treść oferty Dimension Data Polska Sp. z o.o. nie wskazuje, 

ż

e zawarta w niej cena całkowita zawiera błąd. Jak wskazano powyżej, zamawiający zawarł 

w  specyfikacji  istotnych  warunków  zamówienia  jasne  wytyczne  co  do  sposobu  obliczenia 

ceny  wymagając  od  wykonawców  określenia  jedynie  miesięcznego  wynagrodzenia 

ryczałtowego jako liczby w tabeli oraz słownie pod tabelą. Wobec błędnego wskazania przez 

Dimension  Data  Polska  Sp.  z  o.o.  słownie  miesięcznego  wynagrodzenia,  sposób 

poprawienia  tej  omyłki  nie  może  budzić  wątpliwości.  Zauważyć  przy  tym  należy,  że 

odwołujący Integrated Solutions nie kwestionuje dokonanego przez Dimension Data Polska 

Sp.  z  o.o.  sposobu  obliczenia  ceny  dokonanego  w  tabeli.  Opisane  powyżej  działanie 

zamawiającego mieści się w pojęciu poprawienia omyłki pisarskiej. Izba uwzględniła wniosek 

odwołującego  Integrated  Solutions  i  włączyła  w  poczet  materiału  dowodowego  odwołanie 

złożone  w  dniu  31  grudnia  2015  r.  przez  Dimension  Data  Polska  Sp.  z  o.o.  Izba  uznała 

jednak,  że  zawarte  w  nim  stwierdzenia  stanowią  jedynie  argumentację  przedstawioną  na 

użytek  wywołanego  ww.  odwołaniem  postępowania  odwoławczego  i  nie  mogą  mieć 

przełożenia  na  przedmiotową  sprawę,  tym  bardziej,  że  odwołanie  zostało  ostatecznie 

wycofane,  a  postępowanie  odwoławcze  umorzone.  Z  tych  względów  brak  jest  podstaw  do 

stwierdzenia naruszenia przez zamawiającego art. 87 ust. 2 ustawy Pzp.  

Błędne  wskazanie  słownie  ceny  w  formularzu  ofertowym  Dimension  Data  Polska  

Sp.  z  o.o.  było  wynikiem  nieprawidłowej  interpretacji  treści  specyfikacji  istotnych  warunków 

zamówienia.  Uchybienie  to,  jak  wskazano  powyżej,  podlegało  poprawieniu.  Izba  zważyła 

przy  tym,  iż  w  analogiczny  sposób  zamawiający  poprawił  również  oferty  dwóch  innych 

wykonawców.  Z  uwagi  na  powyższe,  brak  jest  podstaw  do  stwierdzenia  zaniechania  przez 

zamawiającego odrzucenia oferty Dimension Data Polska Sp. z o.o. na podstawie art. 89 ust. 

2 pkt 6 ustawy Pzp.  

Mając powyższe na uwadze i działając na podstawie art. 192 ust. 1 zdanie pierwsze 

oraz ust. 2 ustawy Pzp orzeczono jak w sentencji.  

Orzekając o kosztach postępowania Izba oparła się na art. 192 ust. 9 oraz 10 ustawy 

Pzp.  W  oparciu  o  wskazane  przepisy  obciążyła  nimi  odwołujących  Konsorcjum  Trecom  

i  Integrated  Solutions.  Wśród  kosztów  postępowania  odwoławczego  Izba  uwzględniła  - 

stosownie do regulacji zawartej w § 3 pkt 1) rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 

15  marca  2010  r.  w  sprawie  wysokości  i  sposobu  pobierania  wpisu  od  odwołania  oraz 

rodzajów  kosztów  w  postępowaniu  odwoławczym  w  sposobu  ich  rozliczania  (Dz.  U.  Nr  41, 

poz.  238)  –  koszty  wpisów  uiszczonych  przez  obydwu  odwołujących  w  łącznej  kwocie 

30 000,00 PLN. 

Przewodniczący:  

…………………………