Sygn. akt: KIO 815/16, KIO 821/16 i KIO 822/16
WYROK
z dnia 18 sierpnia 2016 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Marzena Teresa Ordysińska
Protokolant: Rafał Komoń
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 31 maja 2016 r.
w Warszawie odwołań wniesionych do
Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 16 maja 2016 r. przez
A. wykonawcę
ERBUD spółka akcyjna, ul. Franciszka Klimczaka 1, 02-797 Warszawa
(sygn. akt KIO 815/16),
B. wykonawcę
BUDIMEX spółka akcyjna, ul. Stawki 40, 01-040 Warszawa (sygn. akt
KIO 821/16),
C. wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia:
(1) INSO Sistemi per
Ie Infrastrutture Sociali S.p.A. (pełnomocnik wykonawców), (2) NDI S.A.,
(3) Summa Turizm Yatirimciligi A.S., adres dla pełnomocnika: Via G. Del Pian dei
Carpini 1, 50127 Florencja (sygn. akt KIO 822/16),
w postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego -
Gdański Uniwersytet Medyczny,
M. Skłodowskiej-Curie 3a, 80-210 Gdańsk
przy udziale:
A. wykonawcy
ERBUD spółka akcyjna, ul. Franciszka Klimczaka 1, 02-797 Warszawa
zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego o sygn. akt: KIO 821/16
po stronie zamawiającego oraz KIO 822/16 po stronie odwołującego,
B. wykonawcy
BUDIMEX spółka akcyjna, ul. Stawki 40, 01-040 Warszawa
zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego o sygn. akt: KIO 815/16
oraz KIO 822/16 po stronie zamawiającego,
C. wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia:
(1) Warbud spółka
akcyjna (pełnomocnik wykonawców), (2) Qumak spółka akcyjna, adres dla
pełnomocnika: ul. Domaniewska 32, 02-672 Warszawa zgłaszających przystąpienie
do postępowania odwoławczego o sygn. akt: KIO 815/16, KIO 821/16 oraz KIO 822/16
po stronie odwołującego,
D. wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia:
(1) INSO Sistemi per
Ie Infrastrutture Sociali S.p.A. (pełnomocnik wykonawców), (2) NDI S.A.,
(3) Summa Turizm Yatirimciligi A.S., adres dla pełnomocnika: Via G. Del Pian dei
Carpini 1, 50127 Florencja zgłaszających przystąpienie do postępowania
odwoławczego o sygn. akt: KIO 815/16, KIO 821/16 po stronie zamawiającego
orzeka:
1. oddala odwołania sygn. akt
KIO 815/16, KIO 821/16 i KIO 822/16;
2. kosztami postępowania obciąża
A. wykonawcę
ERBUD spółka akcyjna, ul. Franciszka Klimczaka 1, 02-797
Warszawa (sygn. akt KIO 815/16),
B. wykonawcę
BUDIMEX spółka akcyjna, ul. Stawki 40, 01-040 Warszawa (sygn. akt
KIO 821/16),
C. wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia:
(1) INSO Sistemi
per Ie Infrastrutture Sociali S.p.A. (pełnomocnik wykonawców), (2) NDI S.A., (3)
Summa Turizm Yatirimciligi A.S., adres dla pełnomocnika: Via G. Del Pian dei
Carpini 1, 50127 Florencja (sygn. akt KIO 822/16),
i:
2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 60 000 zł 00 gr
(słownie:
sześćdziesiąt tysięcy złotych, zero groszy) uiszczoną łącznie przez
A. wykonawcę
ERBUD spółka akcyjna, ul. Franciszka Klimczaka 1, 02-797
Warszawa (sygn. akt KIO 815/16),
B. wykonawcę
BUDIMEX spółka akcyjna, ul. Stawki 40, 01-040 Warszawa (sygn. akt
KIO 821/16),
C. wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia:
(1) INSO Sistemi
per Ie Infrastrutture Sociali S.p.A. (pełnomocnik wykonawców), (2) NDI S.A.,
(3) Summa Turizm Yatirimciligi A.S., adres dla pełnomocnika: Via G. Del Pian
dei Carpini 1, 50127 Florencja (sygn. akt KIO 822/16),
tytułem wpisów od złożonych odwołań (każdy z odwołujących uiścił wpis w wysokości
20 000 złotych);
2.2. zasądza od
A. wykonawcy
ERBUD spółka akcyjna, ul. Franciszka Klimczaka 1, 02-797
Warszawa (sygn. akt KIO 815/16), kwotę 3 600 gr (słownie: trzy tysiące sześćset
złotych zero groszy),
B. wykonawcy
BUDIMEX spółka akcyjna, ul. Stawki 40, 01-040 Warszawa (sygn. akt
KIO 821/16), kwotę 3 600 gr (słownie: trzy tysiące sześćset złotych zero groszy),
C. wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia:
(1) INSO Sistemi
per Ie Infrastrutture Sociali S.p.A. (pełnomocnik wykonawców), (2) NDI S.A.,
(3) Summa Turizm Yatirimciligi A.S., adres dla pełnomocnika: Via G. Del Pian
dei Carpini 1, 50127 Florencja (sygn. akt KIO 822/16), kwotę 3 600 gr (słownie:
trzy tysiące sześćset złotych zero groszy),
na rzecz
Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego, M. Skłodowskiej-Curie 3a, 80-210
Gdańsk, tj. kwotę łącznie 10 800 zł 00 gr (słownie: dziesięć tysięcy osiemset złotych zero
groszy), stanowiącą koszty postępowania odwoławczego poniesione z tytułu wynagrodzenia
pełnomocnika.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2015, poz. 2164) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od dnia jego
doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do
Sądu Okręgowego w Gdańsku.
Przewodniczący: …………………………
Sygn. akt KIO 815/16, KIO 821/16, KIO 822/16
U z a s a d n i e n i e
I. Gdański Uniwersytet Medyczny w Gdańsku (zwany dalej Zamawiającym), prowadzi
postępowanie na wykonanie zamówienia publicznego pn. „Budowa Centrum Medycyny
Nieinwazyjnej etap I”.
Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym WE z dnia
23 lutego 2016 r., poz. 2016/S 037-059576 Zamawiający zamieścił specyfikację istotnych
warunków zamówienia (dalej: SIWZ) na swojej stronie internetowej. Postępowanie
prowadzone jest w trybie przetargu nieograniczonego na podstawie ustawy z dnia
29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2015, poz. 2164; dalej: Prawo
zamówień publicznych albo ustawa).
W dniu 16 maja 2016 r. zostały wniesione odwołania przez:
A.
wykonawcę
ERBUD spółka akcyjna, ul. Franciszka Klimczaka 1, 02-797 Warszawa,
dalej: Odwołujący albo Erbud (sygn. akt KIO 815/16),
B.
wykonawcę BUDIMEX spółka akcyjna, ul. Stawki 40, 01-040 Warszawa, dalej:
Odwołujący albo Budimex (sygn. akt KIO 821/16),
C.
wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: (1) INSO Sistemi
per Ie Infrastrutture Sociali S.p.A. (pełnomocnik wykonawców), (2) NDI S.A., (3) Summa
Turizm Yatirimciligi A.S., adres dla pełnomocnika: Via G. Del Pian dei Carpini 1, 50127
Florencja, dalej: Odwołujący albo Konsorcjum INSO (sygn. akt KIO 822/16).
Zamawiający nie uwzględnił zarzutów podniesionych w odwołaniach i w odpowiedzi
na odwołania wnosił o ich oddalenie.
Do postępowań odwoławczych skutecznie przystąpili:
wykonawca ERBUD spółka akcyjna, ul. Franciszka Klimczaka 1, 02-797 Warszawa -
do postępowania odwoławczego o sygn. akt: KIO 821/16 po stronie Zamawiającego oraz
KIO 822/16 po stronie Odwołującego,
wykonawca BUDIMEX spółka akcyjna, ul. Stawki 40, 01-040 Warszawa - do
postępowania odwoławczego o sygn. akt: KIO 815/16 oraz KIO 822/16 po stronie
zamawiającego,
wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia: (1) Warbud spółka
akcyjna (pełnomocnik wykonawców), (2) Qumak spółka akcyjna, adres dla pełnomocnika:
ul. Domaniewska 32, 02-672 Warszawa - do postępowania odwoławczego o sygn. akt: KIO
815/16, KIO 821/16 oraz KIO 822/16 po stronie Odwołującego,
wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia: (1) INSO Sistemi per Ie
Infrastrutture Sociali S.p.A. (pełnomocnik wykonawców), (2) NDI S.A., (3) Summa Turizm
Yatirimciligi A.S., adres dla pełnomocnika: Via G. Del Pian dei Carpini 1, 50127 Florencja -
do postępowania odwoławczego o sygn. akt: KIO 815/16, KIO 821/16 po stronie
Zamawiającego.
W sprawie sygn. akt KIO 815/16 Odwołujący w odwołaniu zarzucał Zamawiającemu
naruszenie:
a)
art. 7 ust. 1 i 3 ustawy w związku z naruszeniem art. 26 ust. 4 ustawy poprzez
zaniechanie czynności wezwania wykonawcy BUDIMEX w trybie art. 26 ust. 4 ustawy do
złożenia wyjaśnień dotyczących dokumentów potwierdzających spełnianie warunków udziału
w postępowaniu (tzw. dokumentów podmiotowych), tj. sprawozdań finansowych za rok
obrotowy 2013, 2014 i 2015, oraz wyjaśnień dotyczących wskaźników bieżącej płynności
finansowej podanych w formularzu oferty (str. 4 oferty, pkt 5) i w rezultacie zarzut naruszenia
art. 7 ust. 1 i 3 ustawy w związku z naruszeniem art. 26 ust. 3 ustawy poprzez zaniechanie
czynności wezwania wykonawcy BUDIMEX w trybie art. 26 ust. 3 ustawy do uzupełnienia
sprawozdań finansowych łącznie z opinią biegłego rewidenta o badanym sprawozdaniu za
okres ostatnich 3 lat obrotowych, jeżeli wskutek wyjaśnień złożonych przez wykonawcę
BUDIMEX w trybie art. 26 ust. 4 ustawy okazałoby się, że wykonawca BUDIMEX nie spełnia
warunków udziału w postępowaniu (zarzut Odwołujący uzasadniał rozbieżnością pomiędzy
wysokością wskaźników bieżącej płynności finansowej podanej w formularzu ofertowym,
a podaną w dokumentach finansowych - zdaniem Odwołującego, takich rozbieżności nie
sposób zaakceptować ani pominąć. Zamawiający powinien powziąć wątpliwości, ile
faktycznie wynosi wskaźnik bieżącej płynności finansowej i w konsekwencji wyjaśnić te
wątpliwości w trybie art. 26 ust. 4 ustawy. Jeżeli wskutek wyjaśnień złożonych przez
wykonawcę BUDIMEX w trybie art. 26 ust. 4 ustawy okazałoby się natomiast, że wykonawca
BUDIMEX nie spełnia warunków udziału w postępowaniu, gdyż jego wskaźniki bieżącej
płynności finansowej są takie, jak to wskazano w raportach z badania sprawozdania
finansowego wykonawcy BUDIMEX za rok obrotowy 2013, 2014 i 2015, to Zamawiający
powinien dokonać czynności wezwania wykonawcy BUDIMEX w trybie art. 26 ust. 3 ustawy
do uzupełnienia sprawozdań finansowych łącznie z opinią biegłego rewidenta o badanym
sprawozdaniu za okres ostatnich 3 lat obrotowych. Wreszcie, w razie braku skutecznego
uzupełnienia przez wykonawcę BUDIMEX ww. dokumentów podmiotowych, Zamawiający
winien, w ocenie Odwołującego, dokonać czynności wykluczenia wykonawcy BUDIMEX
z postępowania na podstawie art. 24 ust. 2 pkt 4 ustawy i uznać ofertę złożoną przez
wykonawcę BUDIMEX za odrzuconą na podstawie art. 24 ust. 4 ustawy);
b)
art. 7 ust. 1 i 3 ustawy w związku z naruszeniem art. 26 ust. 3 ustawy poprzez
zaniechanie czynności wezwania Konsorcjum INSO do uzupełnienia wskazanych
w uzasadnieniu odwołania dokumentów potwierdzających spełnianie warunków udziału
w postępowaniu (tzw. dokumentów podmiotowych), pomimo że z dokumentów
podmiotowych złożonych wraz z ofertą nie wynika, iż Konsorcjum INSO spełnia warunki
udziału w postępowaniu, tj. Konsorcjum INSO nie wykazało spełniania warunków udziału
w postępowaniu. Tak sformułowany zarzut Odwołujący uzasadniał następująco:
Konsorcjum INSO w wykazie robót budowlanych (str. 1721-1722 oferty) wskazało trzy
roboty budowlane, tj.:
a)
w pozycji 1 - „Zaprojektowanie, budowa i zarządzanie. Szpital w Vimercate",
b)
w pozycji 2 - „Budowa. Ośrodek Radioterapii przy Szpitalu Santa Maria Aila Gruccia”,
c)
w pozycji 3 - „Modernizacja i rozbudowa. Krajowy szpital kliniczny nr 1 i prof S.W.
Oczapowskiego".
Robota opisana w pozycji 1 spełnia wymagania opisane w Rozdziale IV. pkt 1. ppkt 2)
lit. a) i b), robota opisana w pozycji 2 spełnia wyłącznie wymagania opisane w Rozdziale IV.
pkt 1. ppkt 2) lit. b), natomiast robota opisana w pozycji 3 nie spełnia w ocenie Odwołującego
ż
adnego z wymagań SIWZ. Innymi słowy, gdyby nie robota wskazana w pozycji 1, to
konsorcjum INSO nie spełniałoby warunku posiadania wiedzy i doświadczenia.
Odwołujący wywodził, że Konsorcjum INSO podało w wykazie robót budowlanych, że data
wykonania (zakończenia) roboty wskazanej w pozycji 1 to „07.V.2011". Tym samym
w świetle informacji podanych w wykazie ww. robota mieści się w okresie ostatnich 5 lat
przed upływem terminu składania ofert. Jednak zgodnie z powszechnie dostępnymi
informacjami na temat budowy Szpitala w Vimercate jego budowa zakończyła się w 2009 r.
a Szpital w Vimeracte działa w nowo wybudowanym budynku od 2010 r. Pośrednio
potwierdza to również zaświadczenie załączone do wykazu robót budowlanych (str. 1723-
1728 oferty), w którym wskazano, że w dniu 07 maja 2011 nie nastąpiło zakończenie
(wykonanie) robót budowlanych, tylko podpisanie Protokołu Obioru, a dokładnie, że:
„wymienione powyżej prace (tj. zaprojektowanie, budowa Nowego Szpitala w Vimercate oraz
jego zarządzenie - przyp. Odwołujący) zostały rozpoczęte w dniu 30/11/2006 i odebrane
z pozytywnym Protokołem Odbioru w dniu 07/05/2011". Skoro budowa Nowego Szpitala
w Vimercate, czyli wykonywanie obiektu budowlanego w określonym miejscu w myśl art. 3
pkt 6 ustawy Prawo budowlane, zakończyła się w 2009 r., to w żaden sposób nie mieści się
ona w okresie ostatnich 5 lat przed upływem terminu składania ofert, który to termin został
wyznaczony na 22 kwietnia 2016 r. Tymczasem Zamawiający wymagał od wykonawców
legitymowania się budowami zrealizowanymi wyłącznie w okresie ostatnich 5 lat przed
upływem terminu składania ofert a nie wcześniej.
Podsumowując, skoro dwie pozostałe roboty budowlane wskazane w wykazie robót
budowlanych nie spełniają, zdaniem Odwołującego, wymagań określonych w SIWZ, to uznać
należy, że Konsorcjum INSO nie wykazało spełniania warunków udziału w postępowaniu.
W rezultacie Zamawiający winien wezwać Konsorcjum INSO w trybie art. 26 ust. 3 ustawy do
uzupełnienia wykazu robót budowlanych wykonanych w okresie ostatnich pięciu lat przed
upływem terminu składania ofert, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy - w tym
okresie, wraz z podaniem ich rodzaju i wartości, daty i miejsca wykonania wraz
z załączeniem dowodów dotyczących najważniejszych robót, określających, czy roboty te
zostały wykonane w sposób należyty oraz wskazujących, czy zostały wykonane zgodnie
z zasadami sztuki budowlanej i prawidłowo ukończone - załącznik nr 7 do SIWZ. Wreszcie,
w razie braku skutecznego uzupełnienia przez Konsorcjum INSO ww. dokumentów
podmiotowych, Zamawiający winien dokonać czynności wykluczenia Konsorcjum INSO
z postępowania na podstawie art. 24 ust. 2 pkt 4 ustawy i uznać ofertę złożoną przez
Konsorcjum INSO za odrzuconą na podstawie art. 24 ust. 4 ustawy.
Ponadto Odwołujący podnosił, że z informacji podanych w formularzu oferty (str. 21-
22 oferty, pkt 5 i 6) w przypadku Konsorcjum INSO warunek dotyczący przychodów netto
oraz wskaźnika bieżącej płynności finansowej jest spełniony jednocześnie jedynie przez
wykonawcę Summa Turizm Yatirimciligi A.S., 27 Aralik Sokak, No: 3, Cankaya 06105
Ankara, Turcja (dalej „Summa
”
), gdyż dwaj pozostali wykonawcy mają albo zbyt niskie łączne
przychody netto, albo zbyt niski wskaźnik bieżącej płynności finansowej. Trzeba jednak
podkreślić, że w przypadku wykonawcy Summa do oferty nie załączono sprawozdań
finansowych dotyczących tego wykonawcy, tylko skonsolidowane sprawozdania finansowe
dla Grupy Summa, czyli grupy kapitałowej w skład której wchodzi wykonawca Summa.
Tymczasem członkiem Konsorcjum INSO nie jest cała Grupa Summa, tylko jedna konkretna
spółka z Grupy Summa i to tej spółki powinny dotyczyć sprawozdania finansowe, tak aby
można było potwierdzić, czy informacje podane przez Konsorcjum INSO w formularz oferty
są prawidłowe i czy faktycznie wykonawca Summa spełnia warunek udziału w postępowaniu
dotyczący sytuacji ekonomicznej. Podkreślić trzeba, że w sprawozdaniu niezależnego
audytora na dzień 31 grudnia 2014 r. (str. 1814 oferty, pkt 6) wskazano, iż: „skonsolidowane
sprawozdanie finansowe odzwierciedla pod każdym istotnym względem skonsolidowaną
pozycję finansową Grupy Summa na dzień 31 grudnia 2014 r. oraz jej skonsolidowane
wyniki finansowe i skonsolidowane przepływy pieniężne za rok kończący się tego dnia
zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej". Analogiczne
stanowisko zawiera sprawozdanie niezależnego audytora na dzień 31 grudnia 2013 r.
(str. 1819 oferty, pkt 6) oraz sprawozdanie niezależnego audytora na dzień 31 grudnia
2012 r. (str. 1824 oferty, pkt 6). Co więcej, w sprawozdaniu niezależnego audytora na dzień
31 grudnia 2012 r. (str. 1824 oferty, pkt 7) wyjaśniono, że „skonsolidowane sprawozdanie
finansowe jest sporządzone w sposób podobny do skonsolidowanego sprawozdania,
w którym sprawozdania finansowe połączonych podmiotów są połączone poprzez
zsumowanie poszczególnych pozycji aktywów, pasywów, kapitału własnego, przychodów
oraz kosztów, przy czym pozycje pomiędzy grupą znoszą się”. W świetle powyższego nie ma
w ocenie Odwołującego żadnych wątpliwości, że skonsolidowane sprawozdania finansowe
Grupy Summa załączone do oferty Konsorcjum INSO nic nie mówią na temat sytuacji
ekonomicznej wykonawcy Summa, w szczególności nie podają wielkości jego aktywów,
pasywów, kapitału własnego, przychodów oraz kosztów. Tym samym nie sposób uznać, że
skonsolidowane sprawozdania finansowe Grupy Summa załączone do oferty Konsorcjum
INSO potwierdzają spełnianie warunków udziału w postępowaniu. W rezultacie Zamawiający
winien wezwać Konsorcjum INSO w trybie art. 26 ust. 3 ustawy do uzupełnienia sprawozdań
finansowych łącznie z opinią biegłego rewidenta za okres ostatnich 3 lat obrotowych.
Wreszcie, w razie braku skutecznego uzupełnienia przez Konsorcjum INSO ww.
dokumentów podmiotowych, Zamawiający winien dokonać czynności wykluczenia
Konsorcjum INSO z postępowania na podstawie art. 24 ust. 2 pkt 4 ustawy i uznać ofertę
złożoną przez Konsorcjum INSO za odrzuconą na podstawie art. 24 ust. 4 ustawy.
Nadto Odwołujący podnosił, że polisa ubezpieczeniowa NDI S.A. nie potwierdza
spełniania warunku udziału w postępowaniu, gdyż opiewa na zbyt niską sumę gwarancyjną,
tj. na 80 min złotych. Z kolei zaświadczenia dotyczące INSO Sistemi per le Infrastrutture
Sociali S.p.A. łącznie potwierdzają spełnianie warunku co do sumy gwarancyjnej, jednak
w żaden sposób nie potwierdzają, że wykonawca ten jest ubezpieczony od
odpowiedzialności cywilnej w zakresie prowadzonej działalności związanej z przedmiotem
zamówienia. W ww. zaświadczeniach ograniczono się do wskazania, że ochrona
ubezpieczeniowa obejmuje ubezpieczenie OC (od Odpowiedzialności Cywilnej wobec osób
trzecich) i ubezpieczenie pracodawcy (od Odpowiedzialności Cywilnej Pracodawcy).
Z załączonych zaświadczeń w żaden sposób nie można się dowiedzieć, czy ubezpieczenie
OC (od odpowiedzialności cywilnej wobec osób trzecich) jest w zakresie prowadzonej
działalności i czy ubezpieczona działalność jest związana z przedmiotem zamówienia. Tym
samym nie sposób uznać, że załączone zaświadczenia to wymagane w SIWZ inne
dokumenty potwierdzające, że wykonawca jest ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej
w zakresie prowadzonej działalności związanej z przedmiotem zamówienia. W rezultacie
Zamawiający winien wezwać Konsorcjum INSO w trybie art. 26 ust. 3 ustawy do
uzupełnienia opłaconej polisy, a w przypadku jej braku, innego dokumentu potwierdzającego,
ż
e wykonawca jest ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej w zakresie prowadzonej
działalności związanej z przedmiotem zamówienia. Wreszcie, w razie braku skutecznego
uzupełnienia przez Konsorcjum INSO ww. dokumentów podmiotowych, Zamawiający winien
dokonać czynności wykluczenia Konsorcjum INSO z postępowania na podstawie art. 24 ust.
2 pkt 4 ustawy i uznać ofertę złożoną przez Konsorcjum INSO za odrzuconą na podstawie
art. 24 ust. 4 ustawy.
Co do prawidłowości zaświadczeń z rejestrów karnych złożonych wraz z ofertą
Konsorcjum INSO, Odwołujący wskazywał, że w skład Konsorcjum INSO wchodzi
wykonawca Summa z siedzibą w Turcji, zatem stosownie do przytoczonych powyżej
postanowień SIWZ zamiast aktualnej informacji z Krajowego Rejestru Karnego w zakresie
określonym w art. 24 ust. 1 pkt 9 ustawy winien on przedstawić dokument lub dokumenty
wystawione w kraju, w którym ma siedzibę, potwierdzające, że nie orzeczono wobec niego
zakazu ubiegania się o zamówienie, a jeżeli takich dokumentów się tam nie wydaje -
dokument zawierającym oświadczenie, w którym określa się także osoby uprawnione do
reprezentacji wykonawcy, złożone przed właściwym organem sądowym, administracyjnym
albo organem samorządu zawodowego lub gospodarczego kraju, w którym wykonawca ma
siedzibę, lub przed notariuszem.
Do oferty Konsorcjum INSO załączono pismo podpisane przez pana D. G. O.,
adwokata, praktykującego na stałe w Ankarze w Turcji (str. 2009 oferty). W ww. piśmie
stwierdza się, że: „zgodnie z naszymi rejestrami spółek, nie istnieje Rejestr Karny; który
potwierdzałby że spółka nie jest skazana za jakiekolwiek działania czy akty kryminalne. Z
powyższego wynika, że w Turcji nie wydaje się dokumentów potwierdzających, iż nie
orzeczono wobec spółki zakazu ubiegania się o zamówienie. W takim jednak wypadku
wykonawca Summa powinien przedstawić dokument zawierającym oświadczenie, w którym
określa się także osoby uprawnione do reprezentacji wykonawcy, złożone przed właściwym
organem sądowym, administracyjnym albo organem samorządu zawodowego lub
gospodarczego kraju, w którym wykonawca ma siedzibę, lub przed notariuszem.
Tymczasem takiego oświadczenia do oferty Konsorcjum INSO nie załączono. Podkreślić
trzeba, że za takie oświadczenie nie może zostać uznane pismo podpisane przez pana D. G.
O., adwokata, gdyż po pierwsze nie stanowi ono oświadczenia złożonego przed właściwym
organem sądowym, administracyjnym albo organem samorządu zawodowego lub
gospodarczego kraju, w którym wykonawca ma siedzibę, ani przed notariuszem, po drugie
nie określono w nim osób uprawnionych do reprezentacji wykonawcy, po trzecie wreszcie
pana D. G. O. nie jest uprawniony do składania oświadczeń w imieniu wykonawcy Summa,
w szczególności nie jest członkiem zarządu wykonawcy Summa. W rezultacie Zamawiający
winien wezwać Konsorcjum INSO w trybie art. 26 ust. 3 ustawy do uzupełnienia dokumentu
lub dokumentów dotyczących wykonawcy Summa, wystawionych w kraju, w którym ma on
siedzibę, potwierdzających, że nie orzeczono wobec niego zakazu ubiegania się o
zamówienie, a jeżeli takich dokumentów się tam nie wydaje - dokumentu zawierającego
oświadczenie, w którym określa się także osoby uprawnione do reprezentacji wykonawcy,
złożonego przed właściwym organem sądowym, administracyjnym albo organem samorządu
zawodowego lub gospodarczego kraju, w którym wykonawca ma siedzibę, lub przed
notariuszem. Wreszcie, w razie braku skutecznego uzupełnienia przez Konsorcjum INSO
ww. dokumentów podmiotowych, Zamawiający winien dokonać czynności wykluczenia
Konsorcjum INSO z postępowania na podstawie art. 24 ust. 2 pkt 4 ustawy i uznać ofertę
złożoną przez Konsorcjum INSO za odrzuconą na podstawie art. 24 ust. 4 ustawy;
c)
art. 7 ust. 1 i 3 ustawy w związku z naruszeniem art. 26 ust. 3 ustawy poprzez
zaniechanie czynności wezwania wykonawcy BUDIMEX w trybie art. 26 ust. 3 ustawy do
uzupełnienia wskazanych w uzasadnieniu odwołania dokumentów potwierdzających
spełnianie przez oferowane dostawy wymagań określonych przez zamawiającego (tzw.
dokumentów przedmiotowych), pomimo że wykonawca BUDIMEX nie złożył wraz z ofertą
wszystkich wymaganych w SIWZ dokumentów przedmiotowych,
d)
art. 7 ust. 1 i 3 ustawy w związku z naruszeniem art. 26 ust. 3 ustawy poprzez
zaniechanie czynności wezwania Konsorcjum INSO w trybie art. 26 ust. 3 ustawy do
uzupełnienia wskazanych w uzasadnieniu odwołania dokumentów potwierdzających
spełnianie przez oferowane dostawy wymagań określonych przez zamawiającego (tzw.
dokumentów przedmiotowych), pomimo że Konsorcjum INSO nie złożyło wraz z ofertą
wszystkich wymaganych w SIWZ dokumentów przedmiotowych.
Zarzuty odnoszące się do dokumentów przedmiotowych Odwołujący uzasadniał
następująco:
W złożonych ofertach wykonawcy konkurencyjni zaoferowali oprogramowanie diagnostyczne
syngo.via produkcji Siemens AG z siedzibą w Monachium, Niemcy (str. 1690 oferty
wykonawcy BUDIMEX, str. 726 oferty Konsorcjum INSO), automatyczny duplikator płyt
CD/DVD - EPSON PP100II produkcji SEIKO EPSON CORPORATION z siedzibą w Japonii
(str. 1690 oferty wykonawcy BUDIMEX, str. 726 oferty Konsorcjum INSO) oraz zasilacz
awaryjny UPS Smart-UPS 1500VA firmy APC (str. 445 oferty wykonawcy BUDIMEX, str. 73
oferty Konsorcjum INSO). Ponieważ oprogramowanie i urządzenia bez wątpienia stanowią
przedmiot zamówienia, to stosownie do postanowień SIWZ należało załączyć do oferty kopię
certyfikatu potwierdzającego, że producent posiada system zarządzania jakością.
Tymczasem ani wykonawca BUDIMEX, ani Konsorcjum INSO nie załączyli do swoich ofert
wymaganej kopii certyfikatu dla wymienionych wyżej urządzeń i oprogramowania.
W rezultacie Zamawiający, zdaniem Odwołującego, winien wezwać zarówno wykonawcę
BUDIMEX jak i Konsorcjum INSO w trybie art. 26 ust, 3 ustawy do uzupełnienia wymaganej
kopii certyfikatu. Wreszcie, w razie braku skutecznego uzupełnienia przez wykonawcę
BUDIMEX lub przez Konsorcjum INSO ww. dokumentu przedmiotowego, Zamawiający
winien dokonać czynności odrzucenia odpowiednio oferty wykonawcy BUDIMEX lub oferty
Konsorcjum INSO na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy, tj. z powodu niezgodności treści
oferty z treścią SIWZ.
e)
art. 7 ust. 1 i 3 ustawy poprzez nierówne traktowanie wykonawców i udzielenie
zamówienia wykonawcy wybranemu niezgodnie z przepisami ustawy.
W konsekwencji Odwołujący wnosił o uwzględnienie odwołania i nakazanie
Zamawiającemu, aby:
a)
unieważnił czynność wyboru najkorzystniejszej oferty,
b)
dokonał ponownego badania i oceny oferty złożonej przez wykonawcę BUDIMEX
oraz oferty złożonej przez Konsorcjum INSO,
c)
dokonał czynności wezwania wykonawcy BUDIMEX w trybie art. 26 ust. 4 ustawy do
złożenia wyjaśnień dotyczących dokumentów potwierdzających spełnianie warunków udziału
w postępowaniu (tzw. dokumentów podmiotowych), tj. sprawozdań finansowych za rok
obrotowy 2013, 2014 i 2015, oraz wyjaśnień dotyczących wskaźników bieżącej płynności
finansowej podanych w formularzu oferty (str. 4 oferty, pkt 5) i jeżeli wskutek wyjaśnień
złożonych przez wykonawcę BUDIMEX w trybie art. 26 ust. 4 ustawy okazałoby się, że
wykonawca BUDIMEX nie spełnia warunków udziału w postępowaniu, dokonał czynności
wezwania wykonawcy BUDIMEX w trybie art. 26 ust. 3 ustawy do uzupełnienia sprawozdań
finansowych łącznie z opinią biegłego rewidenta o badanym sprawozdaniu za okres
ostatnich 3 lat obrotowych,
d)
dokonał czynności wezwania Konsorcjum INSO do uzupełnienia wskazanych
w uzasadnieniu odwołania dokumentów potwierdzających spełnianie warunków udziału
w postępowaniu (tzw. dokumentów podmiotowych),
e)
dokonał czynności wezwania wykonawcy BUDIMEX w trybie art. 26 ust. 3 ustawy do
uzupełnienia wskazanych w uzasadnieniu odwołania dokumentów potwierdzających
spełnianie przez oferowane dostawy wymagań określonych przez zamawiającego
(tzw. dokumentów przedmiotowych),
f)
dokonał czynności wezwania Konsorcjum INSO w trybie art. 26 ust. 3 ustawy do
uzupełnienia wskazanych w uzasadnieniu odwołania dokumentów potwierdzających
spełnianie przez oferowane dostawy wymagań określonych przez zamawiającego
(tzw. dokumentów przedmiotowych),
g)
w razie braku skutecznego uzupełnienia przez wykonawcę BUDIMEX wskazanych
w uzasadnieniu odwołania dokumentów potwierdzających spełnianie warunków udziału
w postępowaniu (tzw. dokumentów podmiotowych) - dokonał czynności wykluczenia
wykonawcy BUDIMEX z postępowania na podstawie art. 24 ust. 2 pkt 4 ustawy i uznał ofertę
złożoną przez wykonawcę BUDIMEX za odrzuconą na podstawie art. 24 ust. 4 ustawy,
h)
w razie braku skutecznego uzupełnienia przez Konsorcjum INSO wskazanych
w uzasadnieniu odwołania dokumentów potwierdzających spełnianie warunków udziału
w postępowaniu (tzw. dokumentów podmiotowych) - dokonał czynności wykluczenia
Konsorcjum INSO z postępowania na podstawie art. 24 ust. 2 pkt 4 ustawy i uznał ofertę
złożoną przez wykonawcę BUDIMEX za odrzuconą na podstawie art. 24 ust. 4 ustawy,
i)
w razie braku skutecznego uzupełnienia przez wykonawcę BUDIMEX wskazanych
w uzasadnieniu odwołania dokumentów potwierdzających spełnianie przez oferowane
dostawy wymagań określonych przez zamawiającego (tzw. dokumentów przedmiotowych) -
dokonał czynności odrzucenia oferty wykonawcy BUDIMEX na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2
ustawy, tj. z powodu niezgodności treści oferty z treścią SIWZ,
j)
w razie braku skutecznego uzupełnienia przez Konsorcjum INSO wskazanych
w uzasadnieniu odwołania dokumentów potwierdzających spełnianie przez oferowane
dostawy wymagań określonych przez zamawiającego (tzw. dokumentów przedmiotowych) -
dokonał czynności odrzucenia oferty Konsorcjum INSO na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2
ustawy, tj. z powodu niezgodności treści oferty z treścią SIWZ.
W sprawie sygn. akt KIO 821/16 Odwołujący w odwołaniu zarzucał Zamawiającemu
naruszenie:
art. 89 ust. 1 pkt 2 Prawa zamówień publicznych
poprzez zaniechanie odrzucenia
niezgodnych ze Specyfikacją ofert wykonawców: Konsorcjum INSO, Konsorcjum
WARBUD oraz wykonawcy ERBUD (oferty tych wykonawców zostały sklasyfikowane na
gorszych pozycjach w rankingu ofert, niż oferta Odwołującego, która została przez
Zamawiającego uznana za najkorzystniejszą);
art. 24 ust. 2 pkt 4 w zw. z art. 22 ust. 1 pkt 2 Prawa zamówień publicznych
poprzez
zaniechanie wykluczenia wykonawcy ERBUD z postępowania ze względu na
niespełnianie warunków udziału w Postępowaniu w zakresie wiedzy i doświadczenia;
art. 26 ust. 2b Prawa zamówień publicznych poprzez uwzględnienie przy ocenie spełniania
warunków udziału w postępowaniu przez wykonawcę ERBUD S.A. zasobów podmiotu
trzeciego - Kamil Kamiński Ochrona Radiologiczna w postaci wiedzy i doświadczenia,
pomimo braku wykazania realności przekazania potencjału, w szczególności braku udziału
ww. podmiotu w realizacji zamówienia;
art. 24 ust. 2 pkt 4 w zw. z art. 22 ust. 1 pkt 4 Prawa zamówień publicznych poprzez
zaniechanie wykluczenia Konsorcjum INSO z postępowania ze względu na niespełnianie
warunków udziału w Postępowaniu w zakresie potencjału ekonomicznego i finansowego;
art. 26 ust 3 Prawa zamówień publicznych poprzez zaniechanie wezwania wykonawców:
Konsorcjum INSO, Konsorcjum WARBUD oraz wykonawcy ERBUD do uzupełnienia oferty o
dokumenty na potwierdzenie spełniania warunków podmiotowych i przedmiotowych
szczegółowo wskazanych w uzasadnieniu odwołania;
art. 24 ust. 2 pkt 4 w zw. z art. 22 ust. 1 pkt 3 Prawa zamówień publicznych poprzez
zaniechanie wykluczenia Konsorcjum WARBUD z postępowania ze względu na
niespełnianie warunków udziału w Postępowaniu w zakresie dysponowania osobami
zdolnymi do wykonania zamówienia;
art. 26 ust. 4 Prawa zamówień publicznych poprzez zaniechanie wezwania wykonawców:
Konsorcjum INSO oraz wykonawcy ERBUD do wyjaśnienia dokumentów składanych na
potwierdzenie spełniania warunków udziału w postępowaniu wskazanych w uzasadnieniu
Odwołania (zarzut ewentualny);
art. 7 ust. 1 Prawa zamówień publicznych poprzez prowadzenie postępowania w sposób
naruszający zasady uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców ubiegających
się o udzielenie zamówienia.
W konsekwencji Odwołujący wnosił o:uwzględnienie odwołania i:
nakazanie Zamawiającemu unieważnienia i powtórzenia czynności badania i oceny ofert
w zakresie wskazanym w niniejszym odwołaniu;
nakazanie odrzucenia ofert wykonawców: Konsorcjum INSO, wykonawcy ERBUD
i Konsorcjum WARBUD;
nakazanie Zamawiającemu wykluczenia wykonawców: Konsorcjum INSO oraz
wykonawcy ERBUD jako niespełniających warunków udziału w Postępowaniu,
ewentualnie nakazanie Zamawiającemu wezwania Wykonawców: Konsorcjum INSO,
wykonawcy ERBUD do uzupełnienia oferty o dokumenty wskazane w treści
uzasadnienia odwołania,
ponowny wybór oferty Budimex S.A. jako najkorzystniejszej w Postępowaniu
uwzględniający ww. żądania Odwołującego, tj. odrzucenie ofert wskazanych powyżej
wykonawców.
W sprawie sygn. akt KIO 822/16 Odwołujący w odwołaniu zarzucał Zamawiającemu
naruszenie:
art. 7 ust. 1 Prawa zamówień publicznych w zw. z art. 89 ust 1 pkt 2) Prawa
zamówień publicznych poprzez zaniechanie odrzucenia oferty Budimex, której treść nie
odpowiada treści Rozdziału IV ust, 1 pkt 4) lit. c) SIWZ oraz treści Rozdziału V ust. 1 pkt 6)
SIWZ (zdaniem Odwołującego, oferta Budimex powinna zostać odrzucona jako niezgodna
z treścią SIWZ, ze względu na „sposób wyliczenia oraz przedstawienia wskaźnika bieżącej
płynności finansowej w treści oferty Budimex”),
art. 7 ust. 1 Prawa zamówień publicznych w zw. z art. 24 ust 2 pkt. 4) Prawa
zamówień publicznych w zw. z art. 24 ust. 4 Prawa zamówień publicznych poprzez
zaniechanie wykluczenia Budimex, pomimo niewykazania spełnienia warunków udziału
w postępowaniu oraz poprzez zaniechanie uznania oferty Budimex za odrzuconą,
co Odwołujący uzasadniał następująco:
Odwołujący powoływał się na treść odpowiedzi na pytanie nr 8 zadane wobec treści SIWZ, iż
Zamawiający wyraźnie wymagał, by przekazane dokumenty w wiarygodny sposób
potwierdzały wymagania SIWZ.
Budimex, wbrew wymaganiom Zamawiającego, nie przekazał żadnych dokumentów, które
w wiarygodny sposób potwierdziłyby spełnienie przez niego wymagań SWIZ - do czego był
niewątpliwie zobowiązany. Ze sprawozdań przedstawionych przez Budimex wynika, że ten
podmiot nie spełnia wymagań udziału w postępowaniu wskazanych przez Zamawiającego
w Rozdziale IV ust. 1 pkt 4) lit. c) SIWZ, gdyż obliczony według wzoru Zamawiającego
wskaźnik bieżącej płynności finansowej Budimex za lata obrotowe 2014 oraz 2015 jest
niższy od wymaganej wartości 1,40. Z załączonych przez Budimex do oferty sprawozdań
finansowych sporządzonych metodą MSSF i zbadanych zgodnie z ustawą o rachunkowości
wynika, że w roku 2014 w/w wskaźnik wyniósł 0,834, a za rok 2015 w/w wskaźnik płynności
wyniósł 0,852.
Zgodnie z art. 24 ust. 2 pkt 4) Prawa zamówień publicznych „z postępowania
o udzielenie zamówienia wyklucza się również wykonawców, który nie wykazali spełniania
warunków udziału w postępowaniu”. Odwołujący wskazywał, iż Zamawiający nie ma
możliwości zmiany, korygowania lub dopasowywania na etapie oceny ofert postawionych
wcześniej wymagań w zakresie spełnienia warunku udziału w postępowaniu ani poprzez
zliberalizowanie wymagań zawartych w ogłoszeniu o zamówieniu i SIWZ, ani przez
interpretowanie tych regulacji odmiennie niż wynika to z ich treści. Skoro zatem dokumenty
przedłożone przez Budimex nie potwierdzają, że spełnia on warunek udziału
w postępowaniu określony w Rozdziale IV ust. 1 pkt 4) lit. c) SIWZ, to Zamawiający powinien
tegoż wykonawcę wykluczyć z postępowania. Dopasowywanie przez Zamawiającego
wymagań na etapie oceny ofert prowadzi do rażącego naruszenia przepisów ustawy,
w szczególności zasad prawa zamówień publicznych zobowiązujących Zamawiającego do
przygotowywania i prowadzenia postępowania o udzielenie zamówienia publicznego
w sposób zapewniający zachowanie uczciwej konkurencji i równego traktowania
wykonawców (por. uchwala Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 16 kwietnia 2014 r., sygn. akt
KIO/KD 33/14).
Niezależnie od okoliczności, że oferta Budimex została złożona z naruszeniem art. 89 ust. 1
pkt 2 Prawa zamówień publicznych w zw. z art. 7 ust. 1 Prawa zamówień publicznych,
Odwołujący
podkreślał,
ż
e
Budimex
nie
wykazał
spełnienia
warunku
udziału
w postępowaniu, tj. posiadania wskaźnika bieżącej płynności finansowej za ostatnie trzy lata
obrotowe na poziomie co najmniej 1,40. Taki wskaźnik Budimex uzyskał jedynie za rok
obrotowy 2013, co oznacza, że Budimex, jako podmiot niespełniający warunków udziału
w postępowaniu powinien zostać wykluczony z Przetargu na etapie badania i oceny ofert
przez Zamawiającego.
Jednocześnie, zgodnie z art. 24 ust. 4 Prawa zamówień publicznych ofertę wykonawcy
wykluczonego uznaje się za odrzuconą. Skoro w niniejszym postępowaniu Budimex
powinien zostać wykluczony, to złożona przez niego oferta powinna zostać uznana za
odrzuconą. Natomiast zaniechanie przez Zamawiającego wykluczenia Budimex oraz uznania
oferty Budimex za odrzuconą stanowi nie tylko naruszenie art. 24 ust. 2 pkt 4) Prawa
zamówień publicznych oraz art. 24 ust. 4 Prawa zamówień publicznych, ale także naruszenie
art. 7 ust. 1 Prawa zamówień publicznych, gdyż wybranie przez Zamawiającego oferty
wykonawcy niespełniającego wymagań SIWZ, jako najkorzystniejszej, stanowi rażące
naruszenie zasad równego traktowania wykonawców oraz zasad uczciwej konkurencji;
art. 7 ust. 3 Prawa zamówień publicznych poprzez udzielenie zamówienia wykonawcy
(tj. Budimex) wybranemu przez Zamawiającego niezgodnie z przepisami Prawa zamówień
publicznych,
art. 91 ust. 1 Prawa zamówień publicznych poprzez wybór oferty Budimex, która nie
jest ofertą najkorzystniejszą.
W konsekwencji Odwołujący wnosił o:
uwzględnienie odwołania w całości oraz nakazanie Zamawiającemu:
a)
unieważnienia czynności wyboru oferty Budimex jako najkorzystniejszej oferty
złożonej w postępowaniu;
b)
przeprowadzenia ponownej czynności badania i oceny ofert, i:
i.
odrzucenia oferty Budimex;
ii.
wyboru jako najkorzystniejszej oferty Odwołującego;
zasądzenie od Zamawiającego na rzecz Odwołującego zwrotu kosztów postępowania
odwoławczego, w tym zwrotu kosztów wynagrodzenia pełnomocnika.
Ewentualnie, z daleko posuniętej ostrożności, w razie nie nakazania odrzucenia oferty
Budimex. podtrzymując pozostałe wnioski. Odwołujący wnosi o:
uwzględnienie odwołania w całości oraz nakazanie Zamawiającemu:
a)
unieważnienia czynności wyboru oferty Budimex jako najkorzystniejszej oferty
złożonej w Przetargu;
b)
przeprowadzenie ponownej czynności badania i oceny ofert, i:
i.
wykluczenia Budimex;
ii.
uznania oferty Budimex za odrzuconą;
iii.
wyboru jako najkorzystniejszej oferty Odwołującego;
zasądzenie od Zamawiającego na rzecz Odwołującego zwrotu kosztów postępowania
odwoławczego, w tym zwrotu kosztów wynagrodzenia pełnomocnika.
II. Nie stwierdzono zaistnienia przesłanek, o których mowa w art. 189 ust. 2 Prawa zamówień
publicznych, wobec czego rozpoznano odwołania na rozprawie.
Przystępując do rozstrzygnięcia odwołania, w pierwszej kolejności Izba z urzędu
bada, czy Odwołującemu przysługuje prawo do wniesienia odwołania zgodnie z art. 179 ust.
1 Prawa zamówień publicznych, a mianowicie, czy ma interes w uzyskaniu danego
zamówienia i może ponieść szkodę w wyniku ewentualnego naruszenia przez
Zamawiającego przepisów Prawa zamówień publicznych. Izba, analizując pod tym kątem
odwołanie sygn. akt KIO 821/16, stwierdziła, że Odwołujący nie posiada legitymacji do
wniesienia odwołania, wynikającej z przywołanego wyżej przepisu. Oferta Odwołującego
została uznana przez Zamawiającego za najkorzystniejszą. Odwołujący – co nie budziło
ż
adnych wątpliwości – w odwołaniu kwestionował oferty sklasyfikowane na dalszych
pozycjach w rankingu ofert, niż jego własna oferta. W takiej sytuacji w klasyfikacji ofert
trudno dopatrzeć się jakiejkolwiek szkody, którą mógłby ponieść Odwołujący. Izba za
szkodę, o której mowa w art. 179 ust. 1 Prawa zamówień publicznych, nie uznaje możliwości
wniesienia odwołania przez innych wykonawców w postępowaniu, dlatego dążenie do ich
eliminacji w takim celu nie jest uprawnioną przesłanką do stwierdzenia posiadania legitymacji
do wniesienia odwołania.
Niezależnie od powyższego, należy zauważyć, że Izba uwzględnia odwołanie tylko
wówczas, jeżeli ma to wpływ na wynik postępowania (art. 192 ust. 2 Prawa zamówień
publicznych). Skoro oferta Odwołującego została uznana przez Zamawiającego za
najkorzystniejszą (wynik postępowania), odwołanie, w którym Odwołujący podnosi zarzuty
przeciwko pozostałym wykonawcom mogłoby być uwzględnione tylko wówczas, gdyby
Odwołujący skutecznie zakwestionował również własną ofertę.
Reasumując, Izba oddaliła odwołanie sygn. akt KIO 821/16, ponieważ Odwołujący nie
posiada legitymacji o wniesienia odwołania zgodnie z art. 179 ust. 1 Prawa zamówień
publicznych.
W sprawach sygn. akt KIO 815/16 i KIO 822/16 Odwołującym przysługuje prawo do
wniesienia odwołania zgodnie z art. 179 ust. 1 Prawa zamówień publicznych, bowiem mają
interes w uzyskaniu danego zamówienia i mogą ponieść szkodę w wyniku ewentualnego
naruszenia przez Zamawiającego Prawa zamówień publicznych - jeżeli podniesione przez
nich zarzuty by się potwierdziły, w wyniku czego zostałaby dokonana powtórna ocena ofert,
a oferty sklasyfikowane wyżej w rankingu ofert zostałyby odrzucone lub wykonawcy, którzy je
złożyli, zostaliby wykluczeni z postępowania – wówczas Odwołujący mieliby szansę na
uzyskanie zamówienia.
Po zapoznaniu się z dokumentacją postępowania i stanowiskami Stron oraz
Przystępujących do postępowań odwoławczych w sprawach sygn. akt KIO 815/16 i KIO
822/16, Krajowa Izba Odwoławcza zważyła, co następuje: odwołania nie mogą zostać
uwzględnione.
Odnośnie zarzutu dotyczącego wskaźnika bieżącej płynności finansowej podanego
w ofercie Budimexu (zarzut podniesiony w odwołaniach sygn. akt KIO 815/16 i KIO 822/16,
ze wskazaniem na odmienną podstawę faktyczną), Izba ustaliła, co następuje:
Warunkiem udziału w postępowaniu było posiadanie wskaźnika bieżącej płynności
finansowej na odpowiednim poziomie. Zamawiający w SIWZ określił wzór, na podstawie
którego trzeba obliczyć przedmiotowy wskaźnik. Wysokość wskaźnika należało wpisać do
oferty w formularzu ofertowym. Niezależnie od powyższego, do oferty należało dołączyć
sprawozdanie finansowe łącznie z opinią biegłego rewidenta, o ile podlega ono badaniu
zgodnie z przypisami o rachunkowości (Rozdział V ust. 1 pkt 6) SIWZ; odpis SIWZ i innych
dokumentów przywołanych w uzasadnieniu w aktach sprawy)
Wobec postanowień SIWZ zadano pytanie nr 33 o następującej treści: „Oferent jako
spółka giełdowa sporządza swoje sprawozdania finansowe zgodnie z Międzynarodowymi
Standardami Sprawozdawczości Finansowej (MSSF), których wymogi prezentacji danych
finansowych różnią się istotnie od zasad obowiązujących w Polsce, określonych w Ustawie
o rachunkowości. Z uwagi na różnice w prezentacji poszczególnych składników aktywów
i pasywów. Z uwagi na różnice w ich nazewnictwie w sprawozdaniach finansowych
sporządzonych według MSSF i Ustawy, koniecznym jest doprowadzenie poszczególnych
elementów składowych kalkulacji wskaźników płynności do porównywalności, tak aby
podmioty, sporządzające sprawozdania finansowego zgodnie z MSSF były oceniane według
tych samych kryteriów, co podmioty sporządzające sprawozdania finansowego zgodnie
z Ustawą. Mając na uwadze powyższy fakt, zwracamy się z pytaniem: Czy zamawiający
potwierdza, że zaakceptuje kalkulacje wskaźników płynności w oparciu o dane finansowe,
pochodzące ze zbadanego sprawozdania finansowego sporządzonego zgodnie Z MSSF,
przekształcone do prezentacji zgodnej z formatem bilansu określonym w załączniku nr 1
Ustawy o rachunkowości”. Zamawiający na tak sformułowane pytanie odpowiedział
twierdząco.
W postępowaniu przed Krajową Izbą Odwoławczą złożono składowi orzekającemu
opinie biegłych rewidentów: opinię przedłożoną przez Erbud jako Odwołującego w sprawie
sygn. akt KIO 815/16 (biegły w konkluzji opinii podkreślał, że Budimex nie przedłożył
dodatkowo dokumentów, które w wiarygodny i weryfikowalny sposób potwierdzałyby
spełnienie wymogów SIWZ, i wskazywał, że należy odrzucić ofertę Budimex jako niezgodną
z SIWZ w zakresie wskaźnika bieżącej płynności finansowej) oraz opinię załączoną przez
Zamawiającego do odpowiedzi na wszystkie trzy odwołania (biegły analizował poprawność
wyliczonych wskaźników i stwierdził, że dane podane przez Budimex w oparciu o MSSF nie
różnią się w sposób istotny od wskaźników wyliczonych w oparciu o polską ustawę
o rachunkowości). Przystępujący Budimex złożył informację pochodzącą od Deloitte Polska
sp. z o.o. sp.k., z którym współpracuje (wyjaśniono metodologię przekładu wybranych –
koniecznych do obliczenia wskaźnika zgodnie ze wzorem podanym przez Zamawiającego
w SIWZ - danych wynikających ze sprawozdania finansowego, sporządzonego zgodnie
z MSSF, a polską ustawą o rachunkowości), oraz informację niezależnego biegłego
rewidenta Moore Stephens.
Oceniając tak ustalony stan faktyczny, biorąc pod uwagę dokumentację
postępowania i dokumenty złożone na rozprawie, Izba stwierdziła, że nie doszło do
nieprawidłowego zaniechania wykluczenia wykonawcy Budimex z postępowania z powodu
wskazanego przez niego w ofercie wskaźnika bieżącej płynności finansowej, a to
z następujących powodów:
Izba rozpatruje odwołania wyłącznie w granicach postawionych nich zarzutów
(art.192 ust. 7 Prawa zamówień publicznych).
Zarzut odwołania składa się z podstawy faktycznej i prawnej. O ile podstawę prawną można
wywieść z opisanej w sposób kompletny podstawy faktycznej, to samo przytoczenie
przepisu, na którym opiera się podnoszony zarzut, bez dokładnego przytoczenia
okoliczności,
implikujących
pożądane
przez
Odwołującego
skutki,
może
być
niewystarczające dla rozpatrzenia zarzutu (bądź rozpatrzenia go w sposób prowadzący do
osiągnięcia pożądanych przez odwołującego skutków). W konsekwencji to zakreślona
w odwołaniu podstawa faktyczna zarzutu stanowi granice rozpatrywania odwołania. I tak,
w odwołaniu sygn. akt KIO 815/16 Odwołujący wskazywał na rozbieżność pomiędzy
wskaźnikami podanymi w ofercie Budimexu, a wskaźnikami wynikającymi z załączonego do
niej sprawozdania finansowego i wnosił o wezwanie przez Zamawiającego do wyjaśnienia tej
rozbieżności.
Rozpatrując tak sformułowany zarzut, Izba stwierdziła, że SIWZ zakładała taką
rozbieżność – gdyby można było przenieść do formularza ofertowego wprost wskaźniki ze
sprawozdania finansowego, nie byłby potrzebny żaden wzór, który Zamawiający podał
w SIWZ. Zamawiający założył, że metodologia sporządzania sprawozdań finansowych może
się różnić u różnych wykonawców, dlatego podał sposób obliczenia wskaźnika dla oceny
ofert jednakowy dla wszystkich wykonawców. W konsekwencji sama rozbieżność, na którą
się powoływał Odwołujący w odwołaniu sygn. akt KIO 815/16 nie mogła uzasadniać
uwzględnienia przez Izbę zarzutu. W ocenie składu orzekającego nie zaistniała konieczność
wezwania wykonawcy Budimex do wyjaśnienia tej kwestii bądź do uzupełnienia
dokumentów.
Z kolei w odwołaniu sygn. akt KIO 822/16 Odwołujący kwestionował prawidłowość
podania wskaźnika bieżącej płynności finansowej w ofercie Budimexu. Jak argumentował
w odwołaniu i na rozprawie, oczekiwał przedstawienia przez Budimex wraz z ofertą
kompletnego, zgodnego z polską ustawą o rachunkowości, sprawozdania finansowego,
w którym dane ze sprawozdania finansowego sporządzanego zgodnie z MSSF zostałyby
przełożone na informacje odpowiadające polskiej ustawie. Zdaniem Odwołującego, tylko
takie działanie umożliwiłoby porównywalność podanego przez Budimex wskaźnika bieżącej
płynności finansowej z wskaźnikami podanymi w innych ofertach.
Skład orzekający nie zaakceptował wywodów Odwołującego z następujących
przyczyn: zakres dokumentów, których może żądać Zamawiający w postępowaniu
o udzielenie zamówienia, został enumeratywnie określony w rozporządzeniu Prezesa Rady
Ministrów z dnia 19 lutego 2013 r. w sprawie rodzajów dokumentów, jakich może żądać
zamawiający od wykonawcy, oraz form, w jakich te dokumenty mogą być składane (Dz. U.
z dnia 19 lutego 2013 r., poz. 231). W ocenie Izby Zamawiający nie wykroczył poza przepisy
rozporządzenia.
Takiej
okoliczności
–
ż
e
Zamawiając
zażądał
dodatkowego,
nieprzewidzianego
przepisami
rozporządzenia
dokumentu,
nie można
wywodzić
z odpowiedzi twierdzącej na przytoczone wyżej pytanie nr 33. Jeżeli Zamawiający chciałby
zmienić listę wymaganych dokumentów, składanych na potwierdzenie warunków udziału
w postępowaniu, musiałby uczynić to w sposób wyraźny i jednoznaczny, a dla skuteczności
takiej zmiany musiałby zmodyfikować ogłoszenie o zamówieniu. Zamawiający takiej zmiany
nie dokonał, a jedynie potwierdził, że ,,zaakceptuje kalkulacje wskaźników płynności
w oparciu o dane finansowe, pochodzące ze zbadanego sprawozdania finansowego
sporządzonego zgodnie Z MSSF, przekształcone do prezentacji zgodnej z formatem bilansu
określonym w załączniku nr 1 Ustawy o rachunkowości”. Dlatego Izba nie mogła uznać opinii
biegłego rewidenta złożonej przez Erbud za przekonującą (abstrahując od wątpliwości
proceduralnych, czy można brać ją pod uwagę – skoro wykraczała poza podstawę faktyczną
odwołania Erbud): biegły nie miał podstawy do stwierdzenia, że należało przedstawić
dodatkowe dokumenty, i że oferta powinna być odrzucona jako niezgodna ze SIWZ.
Izba za wiarygodną uznała opinię biegłego rewidenta złożoną przez Zamawiającego
oraz wyjaśnienia Deloitte, złożone przez Budimex na rozprawie. W cenie Izby oba te
dokumenty korespondują ze sobą i wynika z nich, że wskaźnik bieżącej płynności
finansowej, podany w formularzu ofertowym przez Budimex, został wyliczony na podstawie
danych, pochodzących ,,ze zbadanego sprawozdania finansowego sporządzonego zgodnie
z MSSF, przekształconych do prezentacji zgodnej z formatem bilansu określonym
w załączniku nr 1 Ustawy o rachunkowości”, stosownie do odpowiedzi na pytanie nr 33.
W konsekwencji Izba nie dopatrzyła się podstaw do wykluczenia wykonawcy Budimex
z postępowania ze względu na niespełnienie warunku wykazania się odpowiednim
wskaźnikiem bieżącej płynności finansowej, ani konieczności prowadzenia postępowania
wyjaśniającego w tym zakresie.
Trzeba podkreślić, że ewentualne niespełnienie warunku udziału w postępowaniu
w zakresie posiadania wskaźnika bieżącej płynności finansowej na odpowiednim poziomie
skutkowałoby wykluczeniem wykonawcy z postępowania, a nie odrzuceniem jego oferty jako
niezgodnej z SIWZ, o co wnosił Odwołujący w odwołaniu sygn. akt KIO 822/16. Odrzucenie
oferty na podstawie art. 89 ust 1 pkt 2 Prawa zamówień publicznych następuje wyłącznie
wówczas, kiedy treść oferty nie odpowiada treści SIWZ, przy czym przez ,,treść oferty”
rozumie się ofertę w sensie ścisłym, a więc – w pewnym uproszczeniu – zakres oferowanego
ś
wiadczenia powinien odpowiadać opisowi przedmiotu zamówienia. W zakresie ,,treści
oferty” nie mieści się zatem ewentualne niespełnienie warunków udziału w postępowaniu.
W odwołaniu sygn. akt KIO 815/16 podnoszono również zarzut zaniechania
odrzucenia oferty Budimex z powodu braku dokumentów przedmiotowych (certyfikatów
potwierdzających, że producent posiada system zarządzania jakością). Badając zasadność
zarzutu, Izba ustaliła, co następuje:
Zgodnie z VI.3.h SIWZ, do oferty należało załączyć kopię certyfikatu
potwierdzającego u
dokumentowany system zarządzania jakością producenta przedmiotu
zamówienia na zgodność z normami międzynarodowymi, dla urządzeń wskazanych w głównym opisie
zamówienia. UPS był elementem wyposażenia akceleratora, a oprogramowanie diagnostyczne i
automatyczny duplikator – gammakamery.
W złożonych ofertach Budimex i Konsorcjum INSO zaoferowali oprogramowanie
diagnostyczne syngo.via produkcji Siemens AG z siedzibą w Monachium, Niemcy (str. 1690
oferty wykonawcy BUDIMEX, str. 726 oferty Konsorcjum INSO), automatyczny duplikator płyt
CD/DVD - EPSON PP100II produkcji SEIKO EPSON CORPORATION z siedzibą w Japonii
(str. 1690 oferty wykonawcy BUDIMEX, str. 726 oferty Konsorcjum INSO) oraz zasilacz
awaryjny UPS Smart-UPS 1500VA firmy APC (str. 445 oferty wykonawcy BUDIMEX, str. 73
oferty Konsorcjum INSO). Zdaniem Odwołującego, ponieważ oprogramowanie i urządzenia
bez wątpienia stanowią przedmiot zamówienia, to stosownie do postanowień SIWZ należało
załączyć do oferty kopię certyfikatu potwierdzającego, że producent posiada system
zarządzania jakością, jednak ani wykonawca BUDIMEX, ani Konsorcjum INSO nie załączyli
do swoich ofert wymaganej kopii certyfikatu dla wymienionych wyżej urządzeń
i oprogramowania.
Równocześnie
Odwołujący
nie
kwestionował
dokumentów
przedmiotowych złożonych dla urządzeń głównych – akceleratora i gammakamery.
Zdaniem Odwołującego, Zamawiający winien wezwać zarówno wykonawcę
BUDIMEX jak i Konsorcjum INSO w trybie art. 26 ust. 3 ustawy do uzupełnienia wymaganej
kopii certyfikatu, a w razie braku skutecznego uzupełnienia przez wykonawcę BUDIMEX lub
przez Konsorcjum INSO ww. dokumentu przedmiotowego, Zamawiający winien dokonać
czynności odrzucenia odpowiednio oferty wykonawcy BUDIMEX lub oferty Konsorcjum INSO
na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy, tj. z powodu niezgodności treści oferty z treścią
SIWZ.
Oceniając tak postawiony zarzut, Izba stwierdziła, że Odwołujący nie ma racji.
Dokumentów przedmiotowych dla urządzeń głównych – akceleratora i gammakamery
Odwołujący nie kwestionował, a nie było podstawy, aby żądać tych dokumentów dla
elementów wyposażenia. Niezależnie od powyższego, Budimex z ostrożności procesowej,
na rozprawie złożył dokumenty postulowane przez Odwołującego.
W konsekwencji Izba oddaliła zarzut dotyczący certyfikatów.
Odnośnie pozostałych zarzutów odwołania sygn. akt KIO 815/15, odnoszących się do
Konsorcjum INSO (spełnienie warunku udziału w postępowaniu odnośnie doświadczenia
zawodowego, rachunkowość spółki tureckiej, polisa ubezpieczeniowa i zaświadczenia
względnie oświadczenia dotyczące karalności), to nawet gdyby były zasadne, odwołania nie
można byłoby uwzględnić, ponieważ nie miałoby to wpływu na wynik postępowania (ofertą
najkorzystniejszą pozostaje oferta złożona przez Budimex). Niezależnie od powyższego,
w ocenie składu orzekającego Odwołujący nie przedłożył dowodów, które potwierdzałyby
konieczność wezwania Konsorcjum INSO do uzupełnienia dokumentów.
Reasumując, Izba stwierdziła, że w sprawach sygn. akt KIO 815/16 i KIO 822/16 nie
doszło do wskazywanych w odwołaniach naruszeń, które miałyby wpływ na wynik
postępowania, dlatego orzeczono jak w sentencji.
Na podstawie art. 192 ust. 8 Prawa zamówień publicznych wydano orzeczenie łączne.
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku na podstawie art. 192 ust.
9 oraz art. 192 ust. 10 Prawa zamówień publicznych oraz w oparciu o przepisy § 3 i § 5
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości
i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238
Przewodniczący:
………………………………