Sygn. akt: KIO 846/16
WYROK
z dnia 7 czerwca 2016 roku
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Beata Pakulska-Banach
Protokolant: Łukasz Listkiewicz
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 3 czerwca 2016 roku w Warszawie odwołania
wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 20 maja 2016 roku
przez wykonawców
wspólnie
ubiegających
się
o
udzielenie
zamówienia:
1) Miejskie Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej – Rzeszów Sp. z o.o. z siedzibą
w Rzeszowie, ul. Gen. Władysława Sikorskiego 428, 35-304 Rzeszów,
2) Gminę Ostrów – Zakład Usług Komunalnych w Ostrowie, Ostrów 225, 39-103
Ostrów, 3) EURO-EKO Sp. z o.o. z siedzibą w Mielcu, ul. Wojska Polskiego 3, 39-300
Mielec,
4) Gminny Zakład Usług Komunalnych Sp. z o.o. z siedzibą w Ostrowie, Ostrów 225,
39- 103 Ostrów,
w
postępowaniu
prowadzonym
przez
zamawiającego:
Gminę
Trzebownisko,
Trzebownisko 976, 36-001 Trzebownisko,
przy udziale wykonawcy:
Zakładu Komunalnego w Sokołowie Małopolskim Sp. z o.o.
z siedzibą w Sokołowie Małopolskim, ul. Łazienna 7, 36-050 Sokołów Małopolski,
zgłaszającego swoje przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie
zamawiającego,
orzeka:
1. Uwzględnia odwołanie i nakazuje zamawiającemu unieważnienie czynności wyboru
najkorzystniejszej oferty, powtórzenie czynności badania i oceny ofert, w tym
dokonanie czynności odrzucenia oferty wykonawcy - Zakładu Komunalnego
w Sokołowie Małopolskim Sp. z o.o. z siedzibą w Sokołowie Małopolskim na
podstawie art. 89 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 90 ust. 3 ustawy Prawo zamówień
publicznych. W pozostałym zakresie oddala zarzuty odwołania.
2. Kosztami postępowania obciąża zamawiającego -
Gminę Trzebownisko, i:
2.1 zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę
15 000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez
wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia:
1) Miejskie
Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej – Rzeszów Sp. z o.o. z siedzibą
w Rzeszowie, 2) Gminę Ostrów – Zakład Usług Komunalnych w Ostrowie,
3) EURO-EKO Sp. z o.o. z siedzibą w Mielcu, 4) Gminny Zakład Usług
Komunalnych Sp. z o.o. z siedzibą w Ostrowie, tytułem wpisu od odwołania;
2.2 zasądza od zamawiającego -
Gminy Trzebownisko na rzecz wykonawców
wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia:
1) Miejskiego
Przedsiębiorstwa Gospodarki Komunalnej – Rzeszów Sp. z o.o. z siedzibą
w Rzeszowie, 2) Gminy Ostrów – Zakładu Usług Komunalnych w Ostrowie,
3) EURO-EKO Sp. z o.o. z siedzibą w Mielcu, 4) Gminnego Zakładu Usług
Komunalnych Sp. z o.o. z siedzibą w Ostrowie kwotę 18 957 zł 32 gr
(słownie: osiemnaście tysięcy dziewięćset pięćdziesiąt siedem złotych
trzydzieści dwa grosze), stanowiącą koszty postępowania odwoławczego
poniesione z tytułu uiszczonego wpisu od odwołania, opłaty skarbowej
od pełnomocnictwa, wynagrodzenia pełnomocnika i dojazdu pełnomocnika
na posiedzenie Izby.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2015 r., poz. 2164) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od dnia
jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej
do Sądu Okręgowego
w Rzeszowie.
Przewodniczący: …………………………….…...
Sygn. akt KIO 846/16
UZASADNIENIE
Gmina Trzebownisko [zwana dalej: „zamawiającym”] prowadzi postępowanie
o udzielenie zamówienia publicznego – w trybie przetargu nieograniczonego - na realizację
zadania pn.: Odbieranie i zagospodarowanie odpadów komunalnych pochodzących
od właścicieli nieruchomości zamieszkałych z terenu Gminy Trzebownisko w okresie
1.7.2016-31.12.2017 roku. Postępowanie prowadzone jest na postawie przepisów ustawy
z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych [j.t. Dz. U. z 2015 r., poz. 2164 ],
zwanej dalej: „ustawą Pzp”.
Wartość szacunkowa zamówienia przekracza kwoty określone w przepisach
wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 ustawy Pzp. Ogłoszenie o zamówieniu zostało
opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej pod numerem: 2016/S 051-
085013 w dniu 12 marca 2016 roku.
W dniu 20 maja 2016 roku wykonawcy wspólnie ubiegających się o udzielenie
zamówienia: 1) Miejskie Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej – Rzeszów Sp. z o.o.
z siedzibą w Rzeszowie, 2) Gmina Ostrów – Zakład Usług Komunalnych w Ostrowie,
3) EURO-EKO Sp. z o.o. z siedzibą w Mielcu, 4) Gminny Zakład Usług Komunalnych
Sp. z o.o. z siedzibą w Ostrowie [zwani dalej łącznie: „odwołującym”] wnieśli odwołanie
wobec czynności zamawiającego polegającej na wyborze jako najkorzystniejszej oferty
Zakładu Komunalnego Sp. z o.o. w Sokołowie Małopolskim.
Odwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie następujących przepisów:
1. art. 7 ust. 1 ustawy Pzp poprzez przeprowadzenie postępowania w sposób
nie zapewniający zachowania zasad uczciwej konkurencji i równego traktowania
wykonawców biorących udział w przedmiotowym postępowaniu;
2. art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp poprzez zaniechanie odrzucenia oferty Zakładu
Komunalnego Sp. z o.o. w Sokołowie Małopolskim z powodu jej niezgodności z
treścią specyfikacji istotnych warunków zamówienia;
3. art. 89 ust. 1 pkt 3 ustawy Pzp poprzez zaniechanie odrzucenia oferty Zakładu
Komunalnego Sp. z o.o. w Sokołowie Małopolskim jako zawierającej rażąco niską
cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia (przy czym w trakcie rozprawy
odwołujący wyjaśnił, że omyłkowo wskazał na „art. 89 ust. 1 pkt 3”, zamiast „art. 89
ust. 1 pkt 4”);
4. art. 90 ust. 3 ustawy Pzp poprzez zaniechanie odrzucenia oferty Zakładu
Komunalnego Sp. z o.o. w Sokołowie Małopolskim pomimo, iż wyjaśnienia złożone
przez Wykonawcę potwierdziły, że jego oferta zawiera rażąco niską cenę w stosunku
do przedmiotu zamówienia.
W oparciu o powyższe zarzuty odwołujący wnosił o uwzględnienie odwołania w
całości i nakazanie zamawiającemu:
1. unieważnienia czynności wyboru jako najkorzystniejszej oferty Zakładu Komunalnego
Sp. z o.o. w Sokołowie Małopolskim;
2. powtórzenia czynności badania i oceny ofert z uwzględnieniem zarzutów i
okoliczności podniesionych w odwołaniu;
3. odrzucenia oferty Zakładu Komunalnego Sp. z o.o. w Sokołowie Małopolskim;
4. wyboru oferty odwołującego jako najkorzystniejszej.
Ponadto, odwołujący wnosił o obciążenie kosztami postępowania odwoławczego
zamawiającego w całości.
W uzasadnieniu odwołania odwołujący podnosił, że oferta złożona przez Zakład
Komunalny Sp. z o.o. w Sokołowie Małopolskim jest zarówno niezgodna z treścią SIWZ,
jak też zawiera rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia.
Odnosząc się do kwestii niezgodności oferty złożonej przez Zakład Komunalny
Sp. z o.o. w Sokołowie Małopolskim z treścią SIWZ odwołujący wskazywał na następujące
okoliczności.
W
pierwszej
kolejności
odwołujący
wywodził,
ż
e
instalacja
odzysku
i
unieszkodliwiania odpadów wskazana w ofercie Zakładu Komunalnego Sp. z o.o. w
Sokołowie Małopolskim, tj. Instalacja w Sigiełkach (gmina Krzeszów) nie spełnia wymogów
SIWZ. Powołał się na postanowienie zawarte w rozdziale III pkt 1 ppkt 3 SIWZ, z którego
wynika, że zakres przedmiotowego zamówienia obejmuje m.in.: „Zagospodarowanie
odebranych odpadów komunalnych w sposób zgodny z obowiązującymi w tym zakresie
przepisami”. Ponadto, powołał się na postanowienie zawarte w rozdziale III pkt 10 ppkt b
SIWZ, gdzie zamawiający wymaga, aby zebrane odpady wykonawca przekazywał do
instalacji odzysku i unieszkodliwiania odpadów, zgodnie z hierarchią odpadów wynikającą z
przepisów ustawy z dnia 14.12.2012 o odpadach. Odwołujący podkreślił, że przepisy ustawy
prawo o odpadach do której odsyła SIWZ, wyraźnie wymagają uwzględnienia tzw. zasady
bliskości, czyli obowiązku przekazywania odpadów, które nie mogą być przetworzone w
miejscu ich powstania, do najbliżej położonych miejsc, w których mogą być przetworzone, co
wynika z art. 20 ust. 2 tej ustawy. Zauważył również, że w art. 20 ust. 7 ustawy o odpadach,
ustawodawca wyraźnie zakazuje przetwarzania zmieszanych odpadów komunalnych
poza obszarem regionu gospodarki odpadami komunalnymi, na którym zostały wytworzone.
Tymczasem, Instalacja w Sigiełkach (Krzeszów) znajduje się w Regionie Północnym
(powiat niżański), czyli poza Regionem Centralnym, w którym są wytwarzane odpady
(powiat rzeszowski i strzyżowski). Odwołujący stwierdził, że wprawdzie Instalacja w
Sigiełkach jest instalacją zastępczą dla Regionu Centralnego, ale Zakład Komunalny Sp. z o.
o. nie wykazał by instalacje położone w Regionie Centralnym nie mogły zagospodarować
odpadów, których dotyczy zamówienie. Podkreślił, że najbliżej Gminy Trzebownisko jest
położona instalacja do odzysku i unieszkodliwiania odpadów w Rzeszowie przy ul.
Ciepłowniczej 11, bowiem odległość od centrum Trzebowniska do instalacji w Rzeszowie
wynosi 13 km, natomiast odległość od centrum Trzebowniska do instalacji w Sigiełkach
wynosi ponad 50 km.
W ocenie odwołującego, powyższe świadczy o tym, że Zakład Komunalny Sp. z o. o.
w Sokołowie Małopolskim zaoferował zamawiającemu wykonanie zamówienia w zakresie
zagospodarowania odpadów w sposób niezgodny z SIWZ.
W dalszej kolejności odwołujący wywodził, że baza magazynowo - transportowa
wskazana w ofercie Zakładu Komunalnego Sp. z o.o. w Sokołowie Małopolskim nie spełnia
wymogów określonych przez zamawiającego w SIWZ.
Odwołujący powołał się w tym zakresie na postanowienie zawarte w rozdziale III
Opis przedmiotu zamówienia pkt 8 Obowiązki Wykonawcy w zakresie odbioru odpadów ppkt
i) SIWZ, z którego wynika, iż
realizacja zamówienia odbywać się powinna przy wykorzystaniu
posiadanej przez Wykonawcę bazy magazynowo - transportowej na terenie Gminy
Trzebownisko lub w odległości nie większej niż 60 km od granicy Gminy Trzebownisko,
na terenie do którego Wykonawca posiada tytuł prawny oraz bazy, która spełnia wymagania
określone w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 11 stycznia 2013 r. w sprawie
szczegółowych wymagań w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli
nieruchomości (Dz.U z 2013, poz. 122). Analogiczna regulacja zawarta została w projekcie
umowy stanowiącej załącznik nr 8 do SIWZ w § 3 ust. 1 ppkt i), która to regulacja określa
obowiązki umowne Wykonawcy.
Odwołujący zauważył, że Zakład Komunalny Sp. z o.o. w Sokołowie Małopolskim
do realizacji zamówienia wykorzystywać będzie bazę magazynowo - transportową, położoną
w Sokołowie Małopolskim przy ul. Łaziennej 7, która nie spełnia wymogów określonych
w określonych § 2 ust. 2 pkt. 1 w/w Rozporządzenia, zgodnie z którym teren bazy
magazynowo - transportowej powinien być zabezpieczony w sposób uniemożliwiający wstęp
osobom nieupoważnionym. Odwołujący wskazywał, że teren pod adresem: Sokołów
Małopolski, ul. Łazienna 7 - jest niezabezpieczony, dostępny dla dowolnych osób trzecich,
a nadto jest tam zorganizowany gminny plac targowy uruchomiony w 2015 r. przez Gminę
Sokołów Małopolski, czynny codziennie i przeznaczony do bieżącej sprzedaży artykułów
rolno-spożywczych, co zostało stwierdzone podczas wizji lokalnych przeprowadzonych
przez pracowników wyznaczonych przez
Miejskie Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej
w dniach 11 i 18 maja 2016 roku (na potwierdzenie czego odwołujący załączył do odwołania
protokoły z wizji lokalnej i dokumentację zdjęciową). Dodał również, że informacja o tym,
iż omawiane miejsce funkcjonuje i jest urządzone jako plac targowy w Sokołowie
Małopolskim znajduje się na oficjalnej stronie internetowej tej gminy.
Dalej, odwołujący zauważył, że teren bazy, o którym mowa powyżej, nie spełnia
wymogów określonych w § 2 ust. 2 pkt 4 w/w Rozporządzenia, zgodnie z którym teren bazy
magazynowo - transportowej powinien być wyposażony w urządzenia lub systemy
zapewniające zagospodarowanie wód opadowych i ścieków przemysłowych pochodzących
z terenu bazy zgodnie z wymaganiami określonymi przepisami ustawy z dnia 18 lipca 2001 r.
Prawo wodne, albowiem dla tej bazy nie zostało wydane pozwolenie wodnoprawne, o którym
mowa w art. 122 ustawy Prawo wodne.
Następnie, odwołujący podnosił, że wykonawca Zakład Komunalny w Sokołowie
Małopolskim Sp. z o.o. w załączniku Nr 7 do oferty nie wskazał, że posiadana przez niego
baza magazynowo - transportowa wyposażona jest w legalizowaną samochodową wagę
najazdową, czego wyraźnie wymaga zamawiający w treści SIWZ (rozdział V A. pkt 3.1.).
Pomimo tego braku zamawiający nie wezwał ww. wykonawcy do wyjaśnień czy uzupełnienia
oferty i złożenia jednoznacznego oświadczenia przez wykonawcę, że oferowana przez niego
baza magazynowo - transportowa jest wyposażona w legalizowaną najazdową wagę
samochodową, co jest zdaniem odwołującego o tyle niezrozumiałe, iż w stosunku do innych
uczestników postępowania zamawiający wystąpił z żądaniem złożenia takiego oświadczenia.
Stwierdził również, że przeprowadzone przez pracowników
Miejskiego Przedsiębiorstwa
Gospodarki Komunalnej wizje lokalne wykazały, że na terenie tej bazy brak jest jakiejkolwiek
samochodowej wagi najazdowej.
Z kolei odnosząc się do kwestii związanych z podniesionym zarzutem zaniechania
odrzucenia oferty Zakładu Komunalnego Sp. z o.o. w Sokołowie Małopolskim jako
zawierającej rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia odwołujący
wskazywał co następuje.
Na wstępie odwołujący podkreślił, że pismem z dnia 5 maja 2016 roku zamawiający
wobec ww. wykonawcy wszczął procedurę uzyskania wyjaśnień w zakresie zaoferowania
rażąco niskiej ceny w stosunku do przedmiotu zamówienia na podstawie art. 90 ust. 1
ustawy Pzp. W odpowiedzi na wezwanie zamawiającego wykonawca ten złożył wyjaśnienia
pismem z dnia 9 maja 2016 r.
Odwołujący podnosił, że w przypadku wszczęcia przez zamawiającego postępowania
z art. 90 ust. 1 ustawy Pzp występuje domniemanie, że cena danej oferty jest rażąco niska,
natomiast ciężar wykazania, iż tak nie jest, spoczywa na wezwanym do złożenia wyjaśnień
wykonawcy, co wynika wprost z przepisu art. 90 ust. 2 ustawy Pzp. W ocenie odwołującego
wykonawca Zakład Komunalny Sp. z o.o. w Sokołowie Małopolskim nie podołał obowiązkowi
wynikającemu z art. 90 ust. 2 ustawy Pzp, a złożone przez niego wyjaśnienia wręcz
potwierdzają dodatkowo ocenę, że jego oferta zawiera rażąco niską cenę w stosunku
do przedmiotu zamówienia. Wskazał, iż przedstawiony w ofercie i wyjaśnieniach tego
wykonawcy sposób obliczenia ceny świadczy o rażącym zaniżeniu ceny, co wyklucza
rzetelne i zgodne z oczekiwaniami zamawiającego wykonanie zamówienia.
W dalszej kolejności odwołujący przedstawił okoliczności, które jego zdaniem
uzasadniają ocenę zaoferowanej przez ww. wykonawcę kwoty wynagrodzenia jako
zaniżonego w sposób rażący i niedopuszczalny, a mianowicie:
1) wysokość zaoferowanej przez wykonawcę ceny jest o ponad 30% niższa od wartości jaką
zamawiający zamierza przeznaczać na sfinansowanie zamówienia;
2) wysokość deklarowanych przez wykonawcę kosztów pracowniczych jest o ponad 30%
zaniżona w stosunku do obiektywnego minimalnego poziomu takich kosztów w stosunku
do przedmiotu zamówienia;
3) deklarowane przez wykonawcę koszty pracownicze nie uwzględniają wszystkich
obiektywnie rzeczywistych kosztów z tym związanych;
4) deklarowane przez wykonawcę koszty worków na odpady są o ok. 500% niższe
od średniego kosztu worków wskazanego w wyjaśnieniach wykonawcy;
5) wykonawca nie uzasadnił dostatecznie sposobu obliczenia spodziewanych kosztów
działań edukacyjnych;
6) deklarowane przez wykonawcę koszty transportu są o ponad 68% niższe w stosunku
do obiektywnie rzeczywistych kosztów z tym związanych;
7) deklarowane przez wykonawcę koszty transportu nie uwzględniają wszystkich obiektywnie
rzeczywistych kosztów z tym związanych;
8) wysokość deklarowanego przez wykonawcę kosztu zagospodarowania odpadów jest
o ponad 50% niższa aniżeli ceny odbioru odpadów stosowane w instalacji wskazanej w
ofercie wykonawcy;
9) wykonawca nie uzasadnił dostatecznie sposobu obliczenia spodziewanych kosztów
obsługi pojemników i zagospodarowania odpadów;
10) wykonawca nie przedstawił żadnego szacunku spodziewanych kosztów bazy
magazynowo transportowej, którą wskazał w ofercie;
11) wykonawca nie przedstawił żadnego szacunku spodziewanych kosztów pozostałych
usług związanych z realizacją kontraktu, a których konieczność realizacji wynika z treści
SIWZ;
12) wykonawca nie przedstawił żadnego szacunku planowanej rezerwy na nieprzewidziane
wydatki w toku realizacji zamówienia;
13) wykonawca zaoferował w postępowaniu cenę znacznie niższą od cen zaoferowanych
przez tego wykonawcę za odbiór i zagospodarowanie odpadów komunalnych w sąsiednich
gminach.
Następnie odwołujący przedstawił szczegółowe uzasadnienie powyższych
okoliczności wskazując, co następuje.
Odwołujący zauważył, że już z prostego porównania kwot wynagrodzenia
zaoferowanego przez Zakład Komunalny Sp. z o.o. w Sokołowie Małopolskim, tj.: 2 047
032,00 zł oraz sumy jaką zamawiający zamierza przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia
tj.: 3 200 000,00 zł wynika, że wysokość ceny z oferty tego wykonawcy jest o 30% niższa
od szacowanej przez zamawiającego wartości zamówienia w postępowaniu, co stanowi
samoistną przesłankę do przyjęcia domniemania rażącego zaniżenia ceny przez wykonawcę
i do wdrożenia postępowania z art. 90 ustawy Pzp. Podkreślił również, że wykonawca w
swoich wyjaśnieniach w ogóle nie wskazuje na planowane oszczędności metody wykonania
zamówienia, wybrane rozwiązania techniczne, wyjątkowo sprzyjające warunki wykonywania
zamówienia dostępne dla wykonawcy, oryginalność projektu wykonawcy, czy też pomoc
publiczną, którą wykonawca wykorzysta na potrzeby realizacji przedmiotowego zamówienia,
Wskazał, że wyjaśnienia te nie odwołują się do jakiejkolwiek z okoliczności wymienionych
przykładowo przez ustawodawcę w treści art. 90 ust. 1 ustawy Pzp, a jedynie ograniczają się
do próby uzasadnienia kalkulacji planowanych przez wykonawcę kosztów realizacji
zamówienia, która to kalkulacja tylko potwierdza zarzut rażącego i niedopuszczalnego
zaniżenia oferowanej ceny przez tego wykonawcę.
Odwołujący
podnosił,
ż
e
koszty
pracownicze
zostały
istotnie
zaniżone.
Wskazał, że kalkulacja wykonawcy - Zakładu Komunalnego Sp. z o.o. w Sokołowie
Małopolskim zakładała zatrudnienie pracowników fizycznych - 6 etatów, przy wynagrodzeniu
wraz z narzutami 3 300 zł x 18 miesięcy = 356 400 zł. Odwołujący jednocześnie powołał się
na postanowienia SIWZ (rozdział V A. pkt 3.1.) wskazujące na to jaką ilością pojazdów
wykonawca winien dysponować. Odwołujący wskazywał, że zakładając, iż do obsługi
przedmiotowego zamówienia po stronie wykonawcy będą pracować 3 pojazdy:
w tym 2 śmieciarki oraz 1 samochód do selektywnej zbiórki odpadów to wymagana będzie
ich obsługa przez minimum 3 kierowców i po 2 pomocników do każdej śmieciarki
oraz 1 pracownik do obsługi selektywnej zbiórki odpadów, co w sumie daje minimum 8
etatów pracowników fizycznych, a nie 6 etatów jak wynika z wyjaśnień Zakładu
Komunalnego Sp. z o.o. w Sokołowie Małopolskim Przy zakładanym wynagrodzeniu 3 300 zł
miesięcznie, wynagrodzenie łączne z tego tytułu wyniesie 475 200 zł, czyli o 33,33 % więcej
niż zakłada wykonawca. Odwołujący zwrócił również uwagę na to, że w zadeklarowanych
kosztach pracowniczych ww. wykonawca nie ujmuje w ogóle jakichkolwiek innych aniżeli
wynagrodzenie świadczeń należnych pracownikom, a które obiektywnie oceniając muszą
wystąpić przy realizacji przedmiotowego zamówienia, jak np.: kosztów odzieży ochronnej
z widocznym logo firmy (wymóg Zamawiającego ze str. 11, pkt 12 SIWZ), kosztów prania
odzieży ochronnej, kosztów badań okresowych pracowników, kosztów szczepień
ochronnych pracowników, kosztów posiłków regeneracyjnych, napojów, kosztów innych
obowiązkowych świadczeń socjalnych dla pracowników.
Odnosząc się do kwestii związanej z kosztami worków na odpady odwołujący
wskazywał, że przedstawionym przez Zakład Komunalny Sp. z o.o. w Sokołowie
Małopolskim wyliczeniom szacowanych kosztów worków, tj.: 17 500 x 0,4 x 18 = 126 000 zł
przeczą załączone przez tego wykonawcę dowody nabycia tych worków (faktury załączone
do wyjaśnień). Suma z przedłożonych faktur wynosi bowiem łącznie 38 076,14 zł za 19 815
sztuk worków, co daje średnią cenę 1 szt. worka w wysokości 1,92 zł, natomiast wykonawca
w wyliczeniu tej pozycji zarówno w ofercie, jak też swoich wyjaśnieniach, przyjął cenę 0,40 zł
za 1 sztukę worka, co oznacza, że koszt ten został zaniżony przez wykonawcę 5-krotnie.
Z kolei w zakresie kosztów edukacji odwołujący podnosił, że załączone do wyjaśnień
dowody w postaci faktur za zakup książek z okienkami, innych materiałów biurowych, usługę
transportową, biletów wstępu do kina, aparatów cyfrowych (4 szt.), książek dla dzieci,
nie określają w żaden sposób, jakie koszty zostaną faktycznie poniesione na działania
edukacyjne przez wykonawcę. Ponadto, odwołujący zauważył, że wykonawca w ogóle
nie uzasadnia takich pozycji jak koszty wynagrodzeń pracowników, druku ulotek, materiałów
informacyjnych, ogłoszeń itp.
Następnie, w zakresie kosztów transportu, odwołujący wskazywał, że wykonawca
poza kosztami paliwa nie uwzględnia innych kosztów, które wystąpią w związku z
transportem odpadów, a mianowicie nie kalkuluje kosztów napraw pojazdów, kosztów
utrzymania czystości pojazdów (obowiązkowe mycie pojazdów co 2 tygodnie zgodnie z
postanowieniami rozdziału V A. pkt. 3.1. SIWZ), kosztów podatku od środków transportu,
kosztów ubezpieczenia OC, kosztów zużycia opon, smarów, olejów i innych materiałów
eksploatacyjnych, kosztów nawigacji GPS, kosztów leasingu pojazdów Volvo i Renault oraz
najmu pozostałych pojazdów, wskazanych przez wykonawcę w ofercie (załącznik nr 7 do
SIWZ poz. 4-9) jako pojazdy posiadane przez wykonawcę na podstawie leasingu lub najmu.
Ponadto, zdaniem odwołującego, również przedstawiona przez wykonawcę kalkulacja
kosztów paliwa jest niewiarygodna, albowiem wykonawca zakłada 1600 l x 4,5 x 18 = 129
600 zł, nie wykazując przy tym poziomu zużycia paliwa na 100 km przez posiadane przez
niego pojazdy, ilości kilometrów niezbędnych do przejechania przez śmieciarki odbierające
odpady na terenie Gminy Trzebownisko, odległości od miejsca odbioru do składowiska
odpadów do składowiska Sigiełki w gminie Krzeszów. Odwołujący stwierdził, że zakładając,
iż do realizacji zamówienia potrzebnych będzie co najmniej 3 pojazdy, które w ciągu dnia
zużyją 40 l paliwa x średnio 22 dni robocze w miesiącu, to zużycie wynosić będzie 2 640 l x
18 miesięcy, czyli pojazdy zużyją łącznie 47 520 l oleju x 4,5 zł, co daje równowartość 213
840 zł, a tymczasem wykonawca przyjął wartość paliwa 129 600 zł, co jest wartością o 68,5
% niższą. Odwołujący zwrócił również uwagę, że wykonawca w swoich założeniach
przyjmuje stałą cenę nabycia 1 litra paliwa, tj. 4,50 zł, niezmiennie przez okres 18 miesięcy
obowiązywania umowy z zamawiającym i nie zakłada w tym przypadku żadnej rezerwy w
związku ze zmianami cen paliwa w czasie, co wyklucza możliwość oceny takiej kalkulacji
jako wiarygodnej.
Odnosząc się do kwestii kosztów zagospodarowania odpadów odwołujący
wskazywał, że z załączonej do oferty Zakładu Komunalnego Sp. z o.o. w Sokołowie
Małopolskim decyzji Starosty Rzeszowskiego z marca 2014 r. wynika, że niesegregowane
zmieszane odpady komunalne mogą być przez wykonawcę unieszkodliwiane tylko poprzez
przekazywanie ich na składowisko odpadów, nie mogą być one magazynowane, lecz muszą
być przetwarzane bezpośrednio po ich dostarczeniu na składowisko, co oznacza,
ż
e wykonawca ten będzie musiał wszystkie odpady komunalne odebrane z terenu Gminy
Trzebownisko przekazywać do składowiska w Krzeszowie, które wskazał w swojej ofercie.
Następnie stwierdził, że w oficjalnym cenniku usług przyjmowania zmieszanych odpadów
komunalnych instalacji w Sigiełkach w gminie Krzeszów, zamieszczonym na stronie
internetowej, została podana stawka 250 zł za 1 Mg odpadów. Tymczasem, wykonawca
podaje, że koszt zagospodarowania odpadów szacuje na 963 032,00 zł, co po podzieleniu
przez ilość odpadów szacowanych przez zamawiającego w okresie wykonania zamówienia
na 7,750 Mg odpadów (rozdz. III pkt 6. SIWZ) - daje stawkę w wysokości 124,26 zł za 1 Mg
odpadów. Powyższe wskazuje na to, że wykonawca zaniżył o 51 % koszt stawki za 1 Mg
zagospodarowania
odpadów
w
stosunku
do
ceny
obowiązującej
w
instalacji
zagospodarowania odpadów wskazanej w ofercie wykonawcy.
W kwestii wyjaśnień dotyczących kosztów pojemników i zagospodarowania
odpadów odwołujący zauważył, że Zakład Komunalny Sp. z o.o. w Sokołowie Małopolskim w
sposób niedopuszczalny zastrzegł jako tajemnicę przedsiębiorstwa w całości treść swoich
wyjaśnień przy piśmie skierowanym do zamawiającego z dnia 9 maja 2016 r. w zakresie
załączników nr 7 i 8. Ponadto, podnosił, że wykonawca ten nie wskazał w swoich
wyjaśnieniach jakichś szczególnych okoliczności dotyczących zastosowanych przez niego
rażąco niskich poziomów kalkulacji przedmiotowych kosztów oraz, że nie wiadomo czy poza
cenami odbioru odpadów, wykonawca zamierza zastosować jakieś nowe technologie czy też
inne unikatowe dla tego wykonawcy rozwiązania, które pozwalałyby mu na zaoferowanie tak
niskiej ceny, w związku z czym wyjaśnienia wykonawcy również w tym zakresie należałoby,
zdaniem odwołującego, ocenić jako niewiarygodne.
Następnie odwołujący wskazywał, że wykonawca nie przedstawił w ogóle wyjaśnień
w zakresie zakładanych kosztów utrzymania i funkcjonowania wskazanej w jego ofercie bazy
magazynowo - sprzętowej, przy czym z treści oferty wynika, że baza ta jest przez niego
najmowana. Podkreślił, iż wyjaśnienia wykonawcy nie zawierają w ogóle kalkulacji kosztów:
najmu, mediów, podatku od nieruchomości, czy też jakichkolwiek innych kosztów
związanych z posiadaniem przez wykonawcę w/w bazy.
Odwołujący zauważył ponadto, że ww. wykonawca nie wyjaśnia jakie planuje
ponieść koszty na realizację pozostałych usług objętych przedmiotem zamówienia,
określonym w SIWZ, a mianowicie: kosztów mobilnej zbiórki odpadów, która będzie
prowadzona na terenie 10 sołectw 3 razy w czasie trwania umowy, tj. przez 30 dni oraz
zagospodarowania odpadów zebranych w czasie zbiórki mobilnej, tj. odpadów budowlanych,
szkła okiennego, bioodpadów oraz odpadów wielkogabarytowych; kosztów organizacji i
obsługi Punktu Selektywnego Zbierania Odpadów Komunalnych udostępnionego raz na 2
tygodnie dla mieszkańców Gminy Trzebownisko; kosztów zbierania przeterminowanych
leków ustawienia pojemników w punktach aptecznych oraz utylizacji; kosztów zbiórki baterii
oraz ustawienia pojemników; kosztów kontroli spełniania przez właścicieli nieruchomości, od
których odbiera odpady-segregacji odpadów komunalnych oraz dostarczenia mieszkańcom
harmonogramów odbioru odpadów.
Następnie podniósł, że wykonawca nie przewidział jakiejkolwiek rezerwy
na nieprzewidziane wydatki w toku realizacji zamówienia, choćby związane z kosztami
zużycia paliwa, awarii lub innych niespodziewanych zdarzeń, co zdaniem odwołującego,
ś
wiadczy o braku wiarygodności i rzetelności oferty.
Odwołujący podkreślił również, że w innych postępowaniach dotyczących
podobnych zamówień jak objęte przedmiotowym postępowaniem, tj. w postępowaniach na
odbiór i zagospodarowanie odpadów w gminach sąsiednich dla Gminy Trzebownisko (tj. w
gminie Krasne i Sokołów Małopolski), wykonawca - Zakład Komunalny Sp. z o.o. w
Sokołowie Małopolskim zaoferował już znacznie wyższe wynagrodzenia aniżeli w tym
postępowaniu, tj. wyższe odpowiednio o 81 % i 40 %.
Mając powyższe na uwadze odwołujący wnosił o uwzględnienie odwołania.
W dniu 25 maja 2016 roku - w formie elektronicznej opatrzonej bezpiecznym
podpisem elektronicznym, a w dniu 30 maja 2016 roku – w formie pisemnej, zamawiający
złożył odpowiedź na odwołanie, w której wnosił o oddalenie odwołania w całości.
Także w dniu 25 maja 2016 roku wykonawca - Zakład Komunalny w Sokołowie
Małopolskim Sp. z o.o. z siedzibą w Sokołowie Małopolskim, zgłaszający swoje przystąpienie
do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego, złożył pismo - w formie
elektronicznej opatrzonej bezpiecznym podpisem elektronicznym - w którym ustosunkował
się do zarzutów podniesionych w odwołaniu.
W dniu 3 czerwca 2016 roku – w toku posiedzenia niejawnego z udziałem stron
i uczestnika postępowania odwoławczego – odwołujący złożył pismo procesowe,
zawierające dodatkową argumentację.
Izba ustaliła i zważyła, co następuje:
W pierwszej kolejności, Izba dopuściła do udziału w postępowaniu wykonawcę –
Zakład Komunalny w Sokołowie Małopolskim Sp. z o.o. z siedzibą w Sokołowie Małopolskim,
zgłaszającego
swoje
przystąpienie
do postępowania
odwoławczego
po
stronie
zamawiającego [zwanego dalej: „przystępującym”].
Zgodnie z art. 185 ust. 2 ustawy Pzp Wykonawca może zgłosić przystąpienie
do postępowania odwoławczego w terminie 3 dni od dnia otrzymania kopii odwołania,
wskazując stronę, do której przystępuje, i interes w uzyskaniu rozstrzygnięcia na korzyść
strony, do której przystępuje. Zgłoszenie przystąpienia doręcza się Prezesowi Izby w formie
pisemnej
albo
elektronicznej
opatrzonej
bezpiecznym
podpisem
elektronicznym
weryfikowanym za pomocą ważnego kwalifikowanego certyfikatu, a jego kopię przesyła się
zamawiającemu oraz wykonawcy wnoszącemu odwołanie.
Izba ustaliła, że zamawiający w dniu 20 maja 2016 roku przekazał wykonawcom
biorącym udział w postępowaniu zawiadomienie o wniesieniu odwołania wraz z jego kopią
za pośrednictwem faksu, drogą elektroniczną oraz pocztą.
Pismo, zawierające zgłoszenie przystąpienia wykonawcy - Zakładu Komunalnego
w Sokołowie Małopolskim Sp. z o.o. z siedzibą w Sokołowie Małopolskim - doręczone
zostało - w formie pisemnej - Prezesowi Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 23 maja 2016
roku, tj. w ustawowo określonym terminie, przy czym zgłaszający przystąpienie wskazał
stronę, do której zgłosił przystąpienie i interes w uzyskaniu rozstrzygnięcia na korzyść tej
strony oraz załączył do przystąpienia dowody przesłania stronom kopii zgłoszenia
przystąpienia.
Wobec powyższego należało uznać, że ww. wykonawca skutecznie dokonał
zgłoszenia przystąpienia do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego,
a tym samym stał się uczestnikiem tego postępowania.
Następnie, Izba ustaliła, że nie ma podstaw do odrzucenia odwołania w oparciu
o przesłanki, określone w art.189 ust. 2 ustawy Pzp.
Ponadto, Izba ustaliła, że odwołującemu, w świetle przepisu art. 179 ust. 1 ustawy
Pzp, stanowiącego, że: środki ochrony prawnej określone w niniejszym dziale przysługują
wykonawcy, uczestnikowi konkursu, a także innemu podmiotowi jeżeli ma lub miał interes
w uzyskaniu danego zamówienia oraz poniósł lub może ponieść szkodę w wyniku
naruszenia przez zamawiającego przepisów niniejszej ustawy, przysługiwało prawo
do wniesienia odwołania w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego
prowadzonym przez Zamawiającego, przysługiwało uprawnienie do wniesienia odwołania.
Izba
dopuściła
dowody
z
dokumentacji
postępowania,
przekazanej
przez zamawiającego i potwierdzonej za zgodność z oryginałem, w tym z: ogłoszenia
o zamówieniu, specyfikacji istotnych warunków zamówienia (zwanej dalej: „SIWZ”), oferty
złożonej przez przystępującego, wezwania do wyjaśnień w zakresie rażąco niskiej ceny
oraz wyjaśnień złożonych przez przystępującego.
Izba
postanowiła
także
dopuścić
dowody
z
dokumentów
załączonych
przez odwołującego do odwołania, jak również dokumenty, załączone do pism procesowych
stron i uczestnika postępowania odwoławczego, jak również złożone w trakcie rozprawy
przez strony i uczestnika postępowania odwoławczego.
Ponadto, Izba uwzględniła oświadczenia i stanowiska stron oraz uczestnika
postępowania odwoławczego wyrażone w pismach procesowych, a także wyrażone ustnie
do protokołu posiedzenia i rozprawy z dnia 3 czerwca 2016 roku.
W toku rozprawy w dniu 3 czerwca 2016 roku odwołujący cofnął zarzut naruszenia
art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp w zakresie w jakim podstawą tego zarzutu były okoliczności
związane z brakiem pozwolenia wodnoprawnego, o którym mowa w art. 122 ustawy Prawo
wodne (strona 5 odwołania). W pozostałym zakresie odwołujący podtrzymał zarzuty
podniesione w odwołaniu. Jednocześnie odwołujący wyjaśnił, że wskazując na podstawy
prawne podniesionych zarzutów (na stronie 2 odwołania) w pkt 3 omyłkowo wskazał na
„art. 89 ust. 1 pkt 3” zamiast „art. 89 ust. 1 pkt 4”.
Rozpatrując odwołanie w granicach podnoszonych zarzutów – stosownie do art. 192
ust. 7 ustawy Pzp -
Izba ustaliła i zważyła, co następuje.
Izba uznała, że potwierdził się zarzut naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp
poprzez zaniechanie odrzucenia oferty Zakładu Komunalnego Sp. z o.o. w Sokołowie
Małopolskim jako zawierającej rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia
oraz zarzut naruszenia art. 90 ust. 3 ustawy Pzp poprzez zaniechanie odrzucenia oferty
Zakładu Komunalnego Sp. z o.o. w Sokołowie Małopolskim pomimo, iż wyjaśnienia złożone
przez Wykonawcę potwierdziły, że jego oferta zawiera rażąco niską cenę w stosunku
do przedmiotu zamówienia.
Przedmiotem zamówienia jest Odbieranie i zagospodarowanie odpadów
komunalnych pochodzących od właścicieli nieruchomości z terenu Gminy Trzebownisko
w okresie od 01.07.2016 - 31.12.2017 roku.
Zamawiający w specyfikacji istotnych warunków zamówienia [zwanej dalej: „SIWZ”]
w rozdziale III – Opis przedmiotu zamówienia w pkt 1 dot. przedmiotu zamówienia wskazał,
ż
e zakres zadania obejmuje:
„1) Odbieranie odpadów komunalnych, określonych poniższej, wytworzonych na terenie
Gminy Trzebownisko, a pochodzących od właścicieli nieruchomości, na których
zamieszkują mieszkańcy. Rodzaje odpadów: zmieszane odpady komunalne, szkło, papier,
metale, tworzywa sztuczne, opakowania wielomateriałowe, odpady komunalne ulegające
biodegradacji w tym odpady zielone, przeterminowane leki, zużyte baterie.
2) Odbieranie wskazanych odpadów od właścicieli nieruchomości w ramach tzw. mobilnej
zbiórki odpadów: odpady budowlane i rozbiórkowe, zużyty sprzęt elektryczny i
elektroniczny, meble i inne odpady wielkogabarytowe, zużyte opony, zużyte akumulatory,
tekstylia, chemikalia.
Zagospodarowanie
odebranych
odpadów
komunalnych
w
sposób
zgodny
z obowiązującymi w tym zakresie przepisami.
4) Osiąganie określonych poziomów recyklingu i przygotowania do ponownego użycia
następujących frakcji odpadów komunalnych : papieru, metali, tworzyw sztucznych i szkła,
osiąganie określonych poziomów recyklingu, przygotowania do ponownego użycia i
odzysku innymi metodami innych niż niebezpieczne odpadów budowlanych i
rozbiórkowych, a także ograniczenie masy odpadów komunalnych ulegających
biodegradacji przekazywanych do składowania.
Prowadzenie
dokumentacji
związanej
z
działalnością
objętą
zamówieniem
tj. m.in. przedkładanie
Zamawiającemu
sprawozdań
kwartalnych
zgodnie
ze
zobowiązaniem wynikającym z art. 9n ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach.
6) Kontrola właścicieli nieruchomości w zakresie zbierania odpadów komunalnych w sposób
niezgodny z Regulaminem utrzymania czystości i porządku na terenie gminy Trzebownisko
7) Wyposażenie nieruchomości w pojemniki i worki do gromadzenia odpadów.”.
Wartość szacunkowa zamówienia została ustalona na kwotę: 2 928 205,88 zł netto,
co stanowi 701 383,47 euro (wartość brutto zamówienia wynosi 3 162 462,35 zł). Cena
oferty złożonej przez wykonawcę Zakład Komunalny w Sokołowie Małopolskim Sp. z o.o. z
siedzibą w Sokołowie Małopolskim opiewa na kwotę 2 047 032,00 zł brutto.
Zgodnie z art. 90 ust. 1 ustawy Pzp: jeżeli cena oferty wydaje się rażąco niska
w stosunku do przedmiotu zamówienia i budzi wątpliwości zamawiającego co do możliwości
wykonania
przedmiotu
zamówienia
zgodnie
z
wymaganiami
określonymi
przez zamawiającego lub wynikającymi z odrębnych przepisów, w szczególności jest niższa
o 30% od wartości zamówienia lub średniej arytmetycznej cen wszystkich złożonych ofert,
zamawiający zwraca się o udzielenie wyjaśnień, w tym złożenie dowodów, dotyczących
elementów oferty mających wpływ na wysokość ceny, w szczególności w zakresie:
1) oszczędności metody wykonania zamówienia, wybranych rozwiązań technicznych,
wyjątkowo sprzyjających warunków wykonywania zamówienia dostępnych dla wykonawcy,
oryginalności projektu wykonawcy, kosztów pracy, których wartość przyjęta do ustalenia
ceny nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalonego na
podstawie art. 2 ust. 3-5 ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym
wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. Nr 200, poz. 1679, z późn. zm.);
2) pomocy publicznej udzielonej na podstawie odrębnych przepisów.
Zamawiający w dniu 5 maja 2016 roku na podstawie art. 90 ust. 1 ustawy Pzp
zwrócił się do ww. wykonawcy o udzielenie wyjaśnień w zakresie zaoferowania rażąco
niskiej ceny, w tym złożenia dowodów, dotyczących elementów oferty mających wpływ na
wysokość ceny, w szczególności w zakresie:
1) oszczędności metody wykonania zamówienia, wybranych rozwiązań technicznych,
wyjątkowo sprzyjających warunków wykonywania zamówienia dostępnych dla wykonawcy,
oryginalności projektu wykonawcy, kosztów pracy, których wartość przyjęta do ustalenia
ceny nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalonego na
podstawie art. 2 ust. 3-5 ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym
wynagrodzeniu za pracę;
2) pomocy publicznej udzielonej na podstawie odrębnych przepisów.
W wezwaniu tym zamawiający wskazał, że obowiązek wykazania, że oferta nie zawiera
rażąco niskiej ceny spoczywa na wykonawcy oraz, że zamawiający odrzuca ofertę
wykonawcy, który nie złożył wyjaśnień lub jeżeli dokonana ocena wyjaśnień
wraz z dostarczonymi dowodami potwierdza, że oferta zawiera rażąco niską cenę w
stosunku do przedmiotu zamówienia.
W dniu 9 maja 2016 roku wykonawca - Zakład Komunalny Sp. z o.o. w Sokołowie
Małopolskim złożył wyjaśnienia rażąco niskiej ceny, przy czym wyjaśnienia te zawierają
wymienienie 9 pozycji kosztowych (pozycja 7 i 8 zostały objęte tajemnicą przedsiębiorstwa,
w stosunku do których, w części jawnej, wykonawca wskazywał, że zawierają one
bezpośrednie informacje o kosztach prowadzonej działalności, jak np. indywidualnie
negocjowane ceny odbioru odpadów, ceny pojemników). Ponadto, do wyjaśnień załączono
faktury związane z poszczególnymi pozycjami kosztowymi. Wyjaśnienia Zakładu
Komunalnego Sp. z o.o. w Sokołowie Małopolskim w istocie sprowadzają się
do przedstawienia dowodów w postaci faktur, dotyczących wskazanych elementów
mających wpływ na wysokość ceny, nie zawierają zaś żadnego uzasadnienia
merytorycznego, oprócz przedstawienia sposobu obliczenia poszczególnych pozycji
kosztowych, które z kolei referują do pozycji uprzednio wskazane w ofercie, za wyjątkiem
pozycji: „Zysk”, która nie została ujęta w ofercie.
Wykonawca przedstawił kalkulację w części jawnej wyjaśnień w sposób
następujący:
„1. Pracownicze (administracja) 1000 zł x 6 osób = 6 000 zł x 18 = 108 000 zł,
2. Pracownicze (fizyczne) 3300 zł x 6 osób = 19 800 zł x 18 = 356 400 zł,
3. Worki – 17 500 szt. x 04, zł = 7 000 zł x 18 = 126 000 zł,
4. Edukacja 5 x 1600 zł = 8 000 zł,
5. Paliwo 1600 litrów x 4,5 zł =7 200 zł x 18 = 129 600 zł,
6. Amortyzacja 2 777,77 x 18 = 50 000 zł,
7. –
8. –
9. Zysk 88 232 zł / 18 = 4 901,77 zł”
oraz załączył dowody w postaci faktur w odniesieniu do ww. pozycji, a ponadto w części
objętej tajemnicą przedsiębiorstwa wykonawca przedstawił kalkulację dla pozycji 7 i 8 wraz
z dowodami (umową i ofertą handlową).
Przede wszystkim należy zauważyć, że nie jest wystarczające złożenie
jakichkolwiek wyjaśnień, lecz takich, które przekonują, że oferta nie zawiera rażąco niskiej
ceny.
Zgodnie bowiem z art. 90 ust. 2 ustawy Pzp obowiązek wykazania, że oferta nie
zawiera rażąco niskiej ceny, spoczywa na wykonawcy, natomiast z art. 90 ust. 3 ustawy
Pzp wynika, że: zamawiający odrzuca ofertę wykonawcy, który nie złożył wyjaśnień lub
jeżeli dokonana ocena wyjaśnień wraz z dostarczonymi dowodami potwierdza, że oferta
zawiera rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia. Na podstawie zaś art.
89 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli zawiera rażąco niską cenę w
stosunku do przedmiotu zamówienia.
Zdaniem Izby, ocena wyjaśnień złożonych przez Zakład Komunalny Sp. z o.o.
w Sokołowie Małopolskim w dniu 9 maja 2016 roku, prowadzi do wniosku, że są one
niejasne, nieprecyzyjne i nie potwierdzają prawidłowości kalkulacji ceny ofertowej.
Wyjaśnienia te w zasadzie nie przedstawiają żadnych szczególnych okoliczności leżących
po stronie wykonawcy, a jedynie, jak słusznie zauważył odwołujący w piśmie procesowym z
dnia 3 czerwca 2016 roku, zawierają bardzo uproszczone zestawienie ogólnych pozycji
kosztów, składających się na wykonanie zamówienia wraz z kserokopiami wybranych
faktur.
Izba, w składzie rozpoznającym niniejszą sprawę, podziela stanowisko wyrażone
w wyroku Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 9 lutego 2015 r., wydanym w sprawie
o sygn. akt: KIO 189/15, który został
powołany przez odwołującego w treści odwołania, iż:
„W konsekwencji wyjaśnienia wykonawcy składane w trybie art. 90 ust. 1 P.z.p.
Zamawiający powinien badać nie tylko poprzez zsumowanie podanych w nim kwot (o ile
takowe w ogóle są podane), ale i poprzez realność poczynionych założeń, co do
czasochłonności pracy, co do rzeczywistości i zgodności z prawem stawek wynagrodzenia
oraz do realnego kosztu czynności do zrealizowania celem osiągnięcia przedmiotu
zamówienia.”.
Tak naprawdę wyjaśnienia złożone przez wykonawcę przez Zakład Komunalny
Sp. z o.o. w Sokołowie Małopolskim nie zawierają żadnego uzasadnienia merytorycznego
dla zakładanej kalkulacji poszczególnych pozycji kosztowych. Jednocześnie należy
zauważyć, że być może dla niektórych pozycji kosztowych taki sposób prezentacji
wyjaśnień byłby wystarczający, jak np. dla zakładanego zysku, kosztów worków czy
pojemników niezbędnych do realizacji zamówienia (przy czym, odnosząc się do zarzutu
odwołującego, iż wykonawca zaniżył koszt worków 5-krotnie z uwagi na przyjęcie zaniżonej
ceny za 1 sztukę worka, stwierdzić należy, że przy uwzględnieniu okoliczności, że faktury
przedstawione przez wykonawcę dotyczą zakupu rolek obejmujących po 10 sztuk, to w tym
przypadku koszty te zostały skalkulowane prawidłowo). Jednak nie w przypadku wszystkich
rodzajów kosztów taki sposób prezentacji wyjaśnień będzie w pełni uzasadniony z tego
względu, że wykonawca powinien odnieść się do poszczególnych elementów oferty
mających wpływ na wysokość ceny (choćby przedstawić uzasadnienie ilości planowanych
etatów,
uzasadnienie
kosztów
zużycia
paliwa,
czy kosztów
związanych
z
przeprowadzaniem działań edukacyjnych).
Niektóre z pozycji kalkulacji są nieadekwatne do przedstawionych dowodów i tak
np. wykonawca zakładał koszty amortyzacji na poziomie 2 777,77 zł miesięcznie, przy czym
do wyjaśnień załączył przykładowo wybrane faktury na zakup części do pojazdów,
czy wystawionymi w związku z naprawami pojazdów. Natomiast, jak słusznie zauważył
odwołujący, amortyzacja jest kosztem związanym ze stopniowym zużywaniem się środków
trwałych i nie można utożsamiać tego pojęcia z kosztami związanymi z bieżącą
eksploatacją pojazdów i ich naprawą. Nadto, wykonawca załączył w tym zakresie jedynie
wybiórcze faktury nie wskazując w treści wyjaśnień żadnego uzasadnienia dla zakładanych
kosztów.
W ocenie Izby wykonawca nie wyjaśnił w sposób rzetelny wszystkich elementów
oferty mających wpływ na zaoferowaną cenę. Przede wszystkim wyjaśnienia przez niego
złożone, w tym przedstawiona kalkulacja, nie przedstawiają żadnego uzasadnienia
dla wszystkich kosztów niezbędnych do realizacji przedmiotu zamówienia. Mianowicie,
wykonawca w wykazie narzędzi, wyposażenia zakładu i urządzeń technicznych dostępnych
wykonawcy w celu realizacji zamówienia, załączonym do oferty (według wzoru
stanowiącego załącznik nr 7 do SIWZ), wskazał, że dysponuje 6 pojazdami, w tym 4
posiada na podstawie umowy najmu, a 2 na podstawie leasingu. Ponadto, z ww. wykazu
wynika, że posiada on również na podstawie umowy najmu bazę magazynowo –
transportową i Punkt Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych. Tymczasem,
w przedstawionych wyjaśnieniach, w tym w kalkulacji kosztów, wykonawca w ogóle nie ujął
kosztów związanych z najmem/leasingiem pojazdów czy najmem bazy transportowo –
magazynowej. Przystępujący wprawdzie w piśmie procesowym z dnia 25 maja 2016 roku
twierdził, że ujął wszelkie koszty związane z kosztami transportu w kosztach amortyzacji,
jednak nie wynika to w żaden sposób z wyjaśnień tego wykonawcy w zakresie rażąco
niskiej ceny, gdyż w wyjaśnieniach przystępujący wskazał na kalkulację kosztów
amortyzacji na poziomie 2 777,77 zł, co potwierdzać miały załączone faktury wystawione w
związku z naprawą pojazdów czy zakupem części do pojazdów, na łączną kwotę zbieżną z
kwotą wskazaną w kalkulacji. Zatem, nie wynika w żaden sposób z przedstawionych
wyjaśnień, że wykonawca ten uwzględnił w kalkulacji ceny ofertowej również koszty
najmu/leasingu pojazdów niezbędnych do realizacji zamówienia. Okoliczność, że koszty
związane z posiadaniem bazy transportowo – magazynowej są znikome, bo wykonawca
prowadzi różnego rodzaju usługi dla innych gmin, czy, że koszty najmu bazy są niewielkie
nie została wykazana na etapie wyjaśnień.
Słusznie również odwołujący zarzucał, że wyjaśnienia złożone przez Zakład
Komunalny Sp. z o.o. w Sokołowie Małopolskim nie dotykają kwestii kosztów pozostałych
usług, objętych przedmiotem zamówienia, takich jak: kosztów 3 mobilnych zbiórek
odpadów, które będą prowadzone w czasie trwania umowy w każdej z 10 miejscowości
(rozdział III pkt 5 ppkt 3 SIWZ); kosztów udostępnienia mieszkańcom Punktu Selektywnego
Zbierania Odpadów Komunalnych przynajmniej raz na 2 tygodnie (rozdział III pkt 8 lit. e)
SIWZ); kosztów zbierania przeterminowanych leków i ustawienia pojemników aptekach
(rozdział III pkt 4 ppkt 4 SIWZ); kosztów zbiórki baterii oraz ustawienia pojemników (rozdział
III pkt 4 ppkt 3 SIWZ). Wprawdzie w piśmie z dnia 25 maja 2016 roku przystępujący
wskazywał, że uwzględnił wszystkie koszty, o których mowa powyżej, ale nie wynika to
w żaden sposób z wyjaśnień złożonych zamawiającemu przez tego wykonawcę. Prawdą
jest, co twierdzi przystępujący, iż zamawiający nie wymagał aż tak szczegółowej kalkulacji,
jednakże ocena przedstawionych przez niego wyjaśnień, prowadzi do wniosku, że
wykonawca w kalkulacji ceny oferty nie uwzględnił wszystkich elementów mających wpływ
na wysokość tej ceny, a wynikających choćby z konieczności uwzględnienia zakresu
przedmiotu zamówienia. Wykonawca sprowadził swoje wyjaśnienia w zasadzie do
przedstawienia kalkulacji poszczególnych elementów kosztowych i z tej kalkulacji wynika,
ż
e nie jest ona zupełna i w pełni rzetelna.
Odnosząc się do kwestii kosztów związanych z prowadzeniem działań edukacyjnych
w zakresie edukacji ekologicznej również przyznać należy rację stanowisku odwołującego,
ż
e załączone do wyjaśnień faktury za zakup książek, innych materiałów, druk ulotek, bilety
wstępu do kina, pobranie aparatu fotograficznego, usługę transportową, nie określają jakie
faktycznie koszty zostaną poniesione na te działania. W rozdziale XIII pkt 2 lit. B) SIWZ,
dotyczącym kryteriów oceny ofert – kryterium „Edukacja Ekologiczna” zamawiający
wskazał, że kryterium to: „będzie rozpatrywane na przykładzie zrealizowanych kampanii
społecznych (przynajmniej 2 kampanie, polegające na wydruku książek, ulotek, plakatów
informujących o sposobach zagospodarowania odpadów i zorganizowaniu spotkań z
dziećmi i młodzieżą w szkołach lub podczas pikników rodzinnych), podanych przez
Wykonawcę w Formularzu Oferty”. Przystępujący zaoferował zrealizowanie 5 kampanii
społecznych w zakresie edukacji ekologicznej. Załączone do wyjaśnień faktury są
wybiórcze i trudno na ich podstawie zakładać rzetelność wyjaśnień w tym zakresie, nawet z
uwagi na to, że przystępujący w żaden sposób nie uzasadniał swojej kalkulacji co do
działań edukacyjnych. Ponadto, przystępujący nie wskazał w swoich wyjaśnianiach choćby
kosztów osobowych związanych z realizacją kampanii społecznych, a które wydają się
konieczne, skoro zakłada organizację spotkań z dziećmi i młodzieżą (co też wynika z faktur
np. na zakup biletów do kina)
Wykonawca – Zakład Komunalny Sp. z o.o. w Sokołowie Małopolskim w piśmie
zawierającym zgłoszenie przystąpienia do postępowania odwoławczego z dnia 23 maja
2016 roku wskazywał m.in., że: „Podnoszenie kosztów bazy Wykonawcy i kosztów
pozostałych usług czy brak szacunku rezerwy jest nieuprawnione albowiem koszty te
wliczone są w zysk Wykonawcy, można przyjąć, ze koszty te w ofercie mogą stanowić cyfrę
zero”. Odnosząc się do powyższego stwierdzić należy, że po pierwsze – ta okoliczność nie
wynika w ogóle z wyjaśnień wykonawcy, a po drugie – niezasadne jest tłumaczenie
wykonawcy, że w przypadku konieczności poniesienia pewnych kosztów może pokryć je z
zakładanego zysku. Za nieprawidłową należałoby uznać kalkulację przedstawiającą zysk i
jednocześnie zakładającą pokrycie niezbędnych kosztów do realizacji zamówienia z tego
zysku. Oczywistym jest, że zawsze mogą wystąpić niespodziewane wydatki, które
przedsiębiorca będzie musiał pokryć kosztem zakładanego zysku, jednak w sytuacji, gdy
pewne koszty są przewidywalne i konieczne do realizacji przedmiotu zamówienia, to takie
wyjaśnienie nie zasługuje na aprobatę.
Zwrócić należy uwagę także na fakt, iż wykonawca przedstawiając w ofercie
obliczenie ceny ryczałtowej (wg załącznika nr 3 do SIWZ) nie uwzględnił zysku.
Pozycja „zysk” pojawia się dopiero w wyjaśnianiach w zakresie rażąco niskiej, przy czym
jednocześnie w wyjaśnianiach w innej pozycji kosztowej wykonawca wskazał na mniejszy
koszt niż wynika z kalkulacji ceny ryczałtowej, zawartej w ofercie. Owa różnica
spowodowała uwzględnienie pozycji „zysk” w wyjaśnieniach.
Odnosząc się do kwestii kosztów pojemników i zagospodarowania odpadów, które to
pozycje zostały wyodrębnione w wyjaśnieniach i w przedstawionej kalkulacji (zostały też
objęte tajemnicą przedsiębiorstwa) to w tym przypadku, w ocenie Izby, koszty te wynikają
z załączonych dowodów, tj. przedłożonej oferty handlowej oraz umowy. Zdaniem Izby nie ma
natomiast znaczenia czy umowa przewiduje możliwość wcześniejszego jej rozwiązania.
Większość umów przewiduje taką możliwość i wcześniejsze rozwiązanie umowy jest zawsze
wpisane w ryzyko gospodarcze podmiotów prowadzących działalność gospodarczą. Trudno
byłoby uznać, że umowa, która przewiduje taką klauzulę, nie mogłaby stanowić dowodu
na wykazanie prawidłowości przyjętej kalkulacji co do kosztów.
Co do pozostałych argumentów odwołującego, podnoszonych w ramach
uzasadnienia zarzutu rażąco niskiej ceny, stwierdzić należy, co następuje.
W ocenie Izby to, że wykonawca nie odniósł się w swoich wyjaśnieniach do kosztów
szacunku planowanej rezerwy i nie uwzględnił ich w kalkulacji nie wskazuje
na niewiarygodność wyjaśnień. Takie wymaganie zbyt daleko idące. Wiadomym jest, że
każda działalność gospodarcza wiąże się z określonym ryzykiem gospodarczym. Z ryzykiem
gospodarczym wiąże się również kwestia wzrostu poziomu cen usług czy produktów, co nie
zawsze jest możliwe do przewidzenia, w szczególności zakresu tych zmian.
Także argumentacja odwołującego, iż wykonawca w tym postępowaniu zaoferował
niższą cenę niż w sąsiednich gminach za odbiór i zagospodarowanie odpadów nie jest
przekonująca. Stwierdzić należy, że każda gmina posiada własną charakterystykę
i uwarunkowania, różne również mogą być wymagania zamawiających co do sposobu
realizacji zamówienia co również może mieć wpływ na cenę.
Mając powyższe na uwadze Izba uwzględniła zarzuty naruszenia art. 89 ust. 1 pkt. 4
i art. 90 ust. 3 ustawy Pzp poprzez zaniechanie odrzucenia oferty Zakładu Komunalnego
w Sokołowie Małopolskim Sp. z o.o., ponieważ wyjaśnienia złożone przez tego wykonawcę
potwierdziły, że jego oferta zawiera rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu
zamówienia.
W konsekwencji stwierdzenia powyższego naruszenia Izba uznała, że potwierdził
się również zarzut naruszenia art. 7 ust. 1 ustawy Pzp, zgodnie z którym: zamawiający
przygotowuje i przeprowadza postępowanie o udzielenie zamówienia w sposób
zapewniający zachowanie uczciwej konkurencji oraz równe traktowanie wykonawców,
w zakresie w jakim ten zarzut podniesiony został w związku z zaniechaniem
przez zamawiającego odrzucenia oferty, zawierającej rażąco niską cenę w stosunku
do przedmiotu zamówienia.
W pozostałym zakresie Izba oddaliła zarzuty odwołania, tj. zarzut naruszenia
art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp poprzez zaniechanie odrzucenia oferty Zakładu
Komunalnego Sp. z o.o. w Sokołowie Małopolskim z powodu jej niezgodności z treścią
specyfikacji istotnych warunków zamówienia, podniesiony w oparciu o okoliczności
wskazane w treści uzasadnienia odwołania.
Odnosząc się do kwestii niezgodności oferty ww. wykonawcy z treścią SIWZ z uwagi
na zaoferowanie przekazywania odpadów zebranych w Gminie Trzebownisko do instalacji
odzysku i unieszkodliwiania odpadów w Sigiełkach (gmina Krzeszów), która zdaniem
odwołującego nie spełnia wymogów określonych w SIWZ, podnieść należy co następuje.
Zamawiający w postanowieniach SIWZ, na które powoływał się odwołujący,
określając zakres zdania oraz obowiązki wykonawcy w zakresie zagospodarowania
odpadów wskazywał, że: „Zagospodarowanie odebranych odpadów komunalnych w
sposób zgodny z obowiązującymi w tym zakresie przepisami” (rozdział III pkt 1 ppkt 3
SIWZ), a także: „przekazywanie odebranych od właścicieli nieruchomości zamieszkałych
oraz z przeprowadzonych na terenie Gminy mobilnych zbiórek odpadów selektywnie
zebranych do instalacji odzysku i unieszkodliwiania odpadów, zgodnie z hierarchią
postępowania z odpadami, o której mowa w art. 17 i 18 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r.
o odpadach (Dz. U. z dnia 8 stycznia 2013 r.)” (rozdział III pkt 10 lit. b) SIWZ)”.
Zgodnie z przepisem art. 20 ust. 2 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 roku o odpadach
[Dz.U. z 2013 r., poz. 21 z późn. zm.], zwanej dalej: „ustawą o odpadach”: odpady, które
nie mogą być przetworzone w miejscu ich powstania, przekazuje się, uwzględniając
hierarchię sposobów postępowania z odpadami oraz najlepszą dostępną technikę, o której
mowa w art. 207 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska,
lub technologię, o której mowa w art. 143 tej ustawy, do najbliżej położonych miejsc, w
których mogą być przetworzone. Przepis art. 20 ust. 7 ustawy o odpadach stanowi, że:
zakazuje się przetwarzania: 1) zmieszanych odpadów komunalnych, 2) pozostałości z
sortowania odpadów komunalnych oraz pozostałości z procesu mechaniczno-biologicznego
przetwarzania odpadów komunalnych, o ile są przeznaczone do składowania, 3) odpadów
zielonych - poza obszarem regionu gospodarki odpadami komunalnymi, na którym zostały
wytworzone, natomiast art. 20 ust. 8 tej ustawy, iż: zakazuje się przywozu na obszar
regionu gospodarki odpadami komunalnymi odpadów, o których mowa w ust. 7,
wytworzonych poza obszarem tego regionu. Jednocześnie art. 20 ust. 9 ustawy o odpadach
zawiera regulację, z której wynika, że: w przypadku wyznaczenia instalacji przewidzianej
do zastępczej obsługi regionu gospodarki odpadami komunalnymi, o której mowa
w art. 38 ust. 2 pkt 2, poza obszarem regionu gospodarki odpadami komunalnymi, na
którym odpady te zostały wytworzone, nie stosuje się ust. 7 i 8.
Pomiędzy stronami nie było sporne, że odpady będą wytwarzane na terenie
Regionu Centralnego w obrębie którego położona jest Gmina Trzebownisko, natomiast
Regionalna Instalacja Przetwarzania Odpadów Komunalnych w Sigiełkach w gminie
Krzeszów, wskazana w ofercie przystępującego, znajduje się na terenie Regionu
Północnego, co też wynika z załącznika Nr 1 do Uchwały Nr XXIV/410/12 Sejmiku
Województwa Podkarpackiego z dnia 27 sierpnia 2012 roku w sprawie wykonania Planu
Gospodarki
Odpadami
dla Województwa
Podkarpackiego
(przedłożonej
przez
zamawiającego). Z kolei z § 1 Uchwały Nr XIX/339/16 Sejmiku Województwa
Podkarpackiego z dnia 25 stycznia 2016 roku w sprawie zmiany Uchwały Nr XXIV/410/12
Sejmiku Województwa Podkarpackiego z dnia 27 sierpnia 2012 roku w sprawie wykonania
Planu Gospodarki Odpadami dla Województwa Podkarpackiego wynika, że dla Regionu
Centralnego brak jest funkcjonującej regionalnej instalacji do przetwarzania odpadów,
dlatego też wyznaczono instalacje przewidziane do zastępczej obsługi tego regionu, w tym
m.in. sortownię odpadów zmieszanych i z selektywnej zbiórki, kompostowania w
miejscowości Sigiełki, gmina Krzeszów. Zatem, nie ulega wątpliwości, że odpady
komunalne odebrane od właścicieli nieruchomości z Gminy Trzebownisko mogą zostać
przekazane do instalacji w Sigiełkach.
Odwołujący w tym zakresie zwracał w szczególności uwagę na tzw. „zasadę
bliskości”, wyrażoną w art. 20 ust. 2 ustawy o odpadach wskazując, że instalacja
w Rzeszowie przy ul. Ciepłowniczej 11 jest instalacją najbliżej położoną w stosunku
do centrum Trzebowniska (odległość – 13 km), zaś odległość do instalacji w Sigiełkach
wynosi ponad 50 km oraz zauważył, że zamawiający nie zwrócił się do wykonawcy
o wyjaśnienia czy pozostałe instalacje, które są położone bliżej Gminy Trzebownisko,
odmówiły mu przyjmowania odpadów wytworzonych na terenie Gminy Trzebownisko.
Podkreślić należy, że z art. 20 ust. 2 ustawy o odpadach wynika wprawdzie, że odpady
powinny być przekazywane do najbliżej położonych miejsc, w których mogą być
przetworzone, ale z uwzględnieniem hierarchii sposobów postępowania z odpadami
oraz najlepszej dostępnej techniki, o której mowa w art. 207 ustawy z dnia 27 kwietnia
2001r. - Prawo ochrony środowiska, lub technologii, o której mowa w art. 143 tej ustawy.
Powołać w tym miejscu należy wyrok Sądu Najwyższego z dnia z dnia 3 marca
2010r., wydany w sprawie o sygn. akt: III SK 37/09, z którego wynika, iż: „priorytet
przy wskazywaniu
miejsc,
w
których
odpady
zostaną
poddane
odzyskowi
lub unieszkodliwione, ma nie odległość od miejsca powstania odpadu, lecz "najlepsza
dostępna technika lub technologia". Kryterium odległości nie ma zatem decydującego
znaczenia, tym bardziej że przepisy nie precyzują w ogóle, w jaki sposób należy wyznaczać
"najbliżej położone miejsca". Dalej, Sąd Najwyższy wskazywał, że: „Mając na względzie
przedstawione powyżej obowiązki gminy w zakresie dotyczącym uwzględnienia
wojewódzkich planów gospodarki odpadami, w połączeniu ze znaczeniem "technologii"
unieszkodliwiania odpadów, a dopiero w dalszej kolejności z odległością od miejsca
powstania, należy przyjąć, że gmina nie jest zobligowana do wyznaczania tylko jednego
miejsca składowania odpadów. Respektowanie wojewódzkiego planu gospodarki odpadami
należy rozumieć w ten sposób, że gmina ma obowiązek wyznaczenia takiego składowiska,
które zostało wskazane jako właściwe dla przyjmowania odpadów odbieranych z jej
terytorium. Nie wyklucza to jednak możliwości wskazania przez gminę innych, dodatkowych
składowisk, zwłaszcza w przypadku, gdy dysponują one lepszą "technologią" w porównaniu
do składowiska wskazanego jako właściwe w planie wojewódzkim.”. Wprawdzie powyższy
wyrok został wydany na podstawie przepisów nieobowiązującej już ustawy z dnia 27
kwietnia 2001 r. o odpadach, jednak zasada bliskości została wyrażona w analogiczny
sposób. Zwrócić również należy uwagę na stanowisko wyrażone przez doktrynę, iż „zasada
bliskości i najlepszej dostępnej technologii, stanowią zasady równorzędne i znajdują
zastosowanie do wszystkich odpadów z uwzględnieniem hierarchii postępowania z
odpadami określonymi w art. 17 u.o.” [Jerzy Janusz, Zasada bliskości, komentarz
praktyczny, LEX nr 175349]. Zatem, jedyną przesłanką dla oceny, iż dana instalacja nie
spełnia wymogów, określonych w art. 20 ust. 2 ustawy o odpadach, nie może być tylko i
wyłącznie kwestia odległości. Skoro więc, obowiązująca w tym zakresie uchwała Sejmiku
Województwa Podkarpackiego wskazuje kilkanaście instalacji do zastępczej obsługi
Regionu Centralnego, to z Gminy Trzebownisko odpady mogą być przekazywane do każdej
z instalacji wskazanych w tej uchwale.
Biorąc pod uwagę powyższe należało uznać, że podnoszone w tym zakresie
przez odwołującego zarzuty w stosunku do instalacji do przetwarzania odpadów
w Sigiełkach, wskazanej w ofercie przystępującego, są bezpodstawne.
Odwołujący podnosił również, że treść oferty złożonej przez wykonawcę – Zakład
Komunalny Sp. z o.o. w Sokołowie Małopolskim jest niezgodna z treścią SIWZ z uwagi na
to, że baza magazynowo - transportowa, zlokalizowana przy ul. Łaziennej 7 w Sokołowie
Małopolskim, którą wykonawca ten zamierza wykorzystywać przy realizacji zamówienia
nie spełnia wymogów określonych w SIWZ.
Odwołujący powołał się na postanowienie zawarte w rozdziale III Opis przedmiotu
zamówienia pkt 8 Obowiązki Wykonawcy w zakresie odbioru odpadów lit. i) SIWZ, zgodnie
z którym: Wykonawca obowiązany jest posiadać bazę magazynowo- transportową na
terenie Gminy lub w odległości nie większej niż 60 km od granicy Gminy Trzebownisko, na
terenie do którego posiada tytuł prawny, spełniającą wymagania określone w
Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 11 stycznia 2013 r. w sprawie szczegółowych
wymagań w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości (Dz.U
z 2013, poz. 122). Zauważył też, że podobna regulacja jest zawarta w § 3 ust. 1 lit. i) wzoru
umowy, stanowiącego załącznik nr 8 do SIWZ. W ocenie odwołującego baza magazynowo
-transportowa Zakładu Komunalnego Sp. z o.o. w Sokołowie Małopolskim nie spełnia
wymogów określonych w § 2 ust. 2 pkt 1 ww. Rozporządzenia.
Zgodnie z § 2 ust. 2 pkt 1 Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 11 stycznia
2013 r. w sprawie szczegółowych wymagań w zakresie odbierania odpadów komunalnych
od właścicieli nieruchomości (Dz.U z 2013, poz. 122), zwanego dalej: „Rozporządzeniem
Ministra Środowiska”
w zakresie wyposażenia bazy magazynowo - transportowej należy
zapewnić, aby: teren bazy magazynowo - transportowej był zabezpieczony w sposób
uniemożliwiający wstęp osobom nieupoważnionym.
Zdaniem odwołującego teren bazy magazynowo - transportowej Zakładu
Komunalnego Sp. z o.o. w Sokołowie Małopolskim przy ul. Łaziennej 7 jest
niezabezpieczony, dostępny dla osób trzecich, a nadto jest tam zorganizowany gminny plac
targowy, czynny codziennie i przeznaczony do bieżącej sprzedaży artykułów rolno-
spożywczych, czego potwierdzenie miały stanowić, załączone do odwołania notatki
służbowe z wizji lokalnych z dnia 11 i 18 maja 2016 roku wraz ze zdjęciami oraz wydruk ze
strony internetowej Gminy Sokołów Małopolski.
W ocenie Izby przedstawione przez odwołującego dowody nie wykazują w sposób
nie budzący wątpliwości, że teren bazy, o którym mowa powyżej, jest niezabezpieczony
przed dostępem osób nieupoważnionych. Przystępujący w toku rozprawy przedstawił
również dokumentację zdjęciową, mającą obrazować zabezpieczenia terenu bazy
przed wstępem osób nieupoważnionych (zamknięte bramy, tabliczki informujące o zakazie
wstępu). Zarówno przystępujący, jak i zamawiający wskazywali, że teren bazy jest
ogrodzony i ma zamontowane bramy wjazdowe, natomiast obok terenu bazy znajduje się
Punkt Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych, do którego mają dostęp mieszkańcy
w celu umożliwienia pozbycia się odpadów. Wyjaśniali również, że plac targowy sąsiaduje
z terenem bazy oraz z PSZOK, a handel odbywa się poza ogrodzeniem terenu bazy
magazynowo - transportowej. Zdaniem przystępującego i zamawiającego zdjęcia
przedstawione przez odwołującego dotyczą PSZOK, a nie terenu bazy magazynowo -
transportowej. Wyjaśnienia te w ocenie Izby są logiczne i wiarygodne.
Biorąc pod uwagę powyższe Izba uznała, że odwołujący nie wykazał, że teren bazy
magazynowo - transportowej należącej do Zakładu Komunalnego Sp. z o.o. w Sokołowie
Małopolskim nie spełnia wymogów określonych w § 2 ust. 2 pkt 1 Rozporządzenia Ministra
Ś
rodowiska.
Odwołujący w zakresie bazy magazynowo - transportowej wykazywanej w ofercie
przez Zakład Komunalny Sp. z o.o. w Sokołowie Małopolskim podnosił ponadto,
ż
e w załączniku nr 7 do oferty w pkt 1 przystępujący nie wskazał, że baza ta jest
wyposażona w legalizowaną samochodową wagę najazdową czego zamawiający wymagał
na postawie rozdziału V A pkt 3.1. SIWZ.
W rozdziale V SIWZ zamawiający określił Warunki udziału w postępowaniu oraz
opis sposobu dokonywania oceny spełnienia tych warunków. W rozdziale V lit. A) w pkt
3.1. ppkt 1 SIWZ, na który powoływał się odwołujący, zamawiający wskazał, że o udzielenie
zamówienia mogą ubiegać się wykonawcy, którzy spełniają warunki udziału w
postępowaniu dotyczące dysponowania odpowiednim potencjałem technicznym, tj.: „co
najmniej następującymi środkami technicznymi: 1) bazą magazynowo – transportową, która
spełnia wymogi Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 11 stycznia 2013 r. w sprawie
szczegółowych wymagań w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli
nieruchomości (Dz.U. 2013 poz. 122) oraz jest wyposażona w legalizowaną najazdową
wagę samochodową”.
W tym miejscu należy zauważyć, że powyższy wymóg odnosi się do warunków
udziału w postępowaniu a nie do opisu przedmiotu zamówienia. O niezgodności zaś treści
oferty z treścią SIWZ można mówić w przypadku zaistnienia niezgodności merytorycznej,
tj. w sytuacji, gdy treść złożonej oferty nie jest zgodna z merytorycznymi wymaganiami opisu
przedmiotu zamówienia czy innymi wymaganiami określającymi zakres świadczenia
oczekiwanego przez zamawiającego.
Tymczasem, w rozdziale III SIWZ, w którym zamawiający zawarł opis przedmiotu
zamówienia, w pkt 8 określającym obowiązki Wykonawcy w zakresie odbioru odpadów w lit.
i) zamawiający podał, że: „Wykonawca obowiązany jest posiadać bazę magazynowo-
transportową na terenie Gminy lub w odległości nie większej niż 60 km od granicy Gminy
Trzebownisko, na terenie do którego posiada tytuł prawny, spełniającą wymagania określone
w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 11 stycznia 2013r. w sprawie szczegółowych
wymagań w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości
(Dz.U z 2013, poz. 122).”. Ponadto, w § 3 ust. 1 lit. i) wzoru umowy, stanowiącego załącznik
nr 8 do SIWZ, zamawiający powtórzył to postanowienie podając, że „Wykonawca
obowiązany jest posiadać bazę magazynowo- transportową na terenie Gminy lub w
odległości nie większej niż 60 km od granicy Gminy Trzebownisko, na terenie do którego
posiada tytuł prawny, spełniającą wymagania określone w Rozporządzeniu Ministra
Ś
rodowiska z dnia 11 stycznia 2013r. w sprawie szczegółowych wymagań w zakresie
odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości (Dz.U z 2013, poz. 122).”.
Jak z powyższego wynika w stosunku do bazy magazynowo – transportowej
koniecznej do realizacji przedmiotu zamówienia zamawiający nie określił już wymogu
wyposażenia dodatkowo bazy w legalizowaną najazdową wagę samochodową, tak jak
przy opisie warunków udziału w postępowaniu. Z kolei z przepisu § 2 ust. 2 pkt 5 lit. d)
Rozporządzenia Ministra Środowiska wynika, że: w zakresie wyposażenia bazy
magazynowo -transportowej należy zapewnić, aby:
baza magazynowo - transportowa była
wyposażona w legalizowaną samochodową wagę najazdową - w przypadku gdy na terenie
bazy następuje magazynowanie odpadów. Odwołujący nie kwestionował okoliczności,
ż
e na terenie bazy magazynowo - transportowej należącej do przystępującego nie następuje
magazynowanie odpadów, a jedynie podnosił, że w rozdziale V A w pkt 3.1 SIWZ
zamawiający postawił warunek, aby baza magazynowo – transportowa spełniała wymagania
określone w Rozporządzeniu Ministra Środowiska oraz była wyposażona legalizowaną
najazdową wagę samochodową.
Biorąc pod uwagę powyższe należy stwierdzić, że nie potwierdził się zarzut
niezgodności treści oferty z treścią SIWZ z uwagi na brak wyposażenia bazy magazynowo -
transportowej w legalizowaną najazdową wagę samochodową, jako, że w tym zakresie
zamawiający nie postawił wymagania w opisie przedmiotu zamówienia. Z żadnych
postanowień SIWZ nie wynika, aby zamawiający wymagał do realizacji tego konkretnego
zamówienia posiadania bazy magazynowo – transportowej wyposażonej w legalizowaną
najazdową wagę samochodową, w sytuacji, gdy na terenie tej bazy nie następuje
magazynowanie odpadów. Odnosząc się zaś do kwestii konieczności przedłożenia raportów
wagowych, wymaganych na mocy postanowień § 3 ust. 4 pkt d) oraz § 7 ust. 2 wzoru
umowy, stanowiącego załącznik nr 8 do SIWZ, stwierdzić należy, że skoro zamawiający nie
określił, że to wykonawca powinien dysponować legalizowaną samochodową wagą
najazdową, to raporty te mogą pochodzić od instalacji do przetwarzania odpadów, gdzie te
odpady będą przekazywane, co też zamawiający podnosił w trakcie rozprawy w dniu 3
czerwca 2016 roku.
Natomiast sam wymóg wyposażenia bazy dodatkowo w legalizowaną najazdową
wagę samochodową obok warunku spełniania wymagań określonych w ww. Rozporządzenia
Ministra Środowiska należy odnosić jedynie do warunków udziału w postępowaniu w
zakresie dysponowania odpowiednim potencjałem technicznym, a zarzutu w zakresie nie
spełniania warunków udziału w postępowaniu odwołujący nie postawił w treści odwołania.
Odwołujący uczynił to dopiero w toku posiedzenia niejawnego z udziałem stron i uczestnika
postępowania odwoławczego w dniu 3 czerwca 2016 roku, wskazując, iż okoliczność, że
baza magazynowo – transportowa przystępującego nie jest wyposażona legalizowaną
najazdową wagę samochodową stanowi podstawę do wykluczenia tego wykonawcy z
postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, a w konsekwencji stanowi dodatkową
przesłankę do odrzucenia jego oferty.
Zgodnie z art. 192 ust. 7 ustawy Pzp: Izba nie może orzekać co do zarzutów,
które nie były zawarte w odwołaniu. Zwrócić należy uwagę, że zarzut stanowią zarówno
okoliczności faktyczne, jak i prawne. Skoro odwołujący w kwestii wyposażenia bazy
magazynowo – transportowej w legalizowaną najazdową wagę samochodową podnosił
w odwołaniu jedynie zarzut niezgodności treści oferty z treścią SIWZ, a nie podnosił zarzutu
zaniechania wykluczenia wykonawcy, to uznać należy, że rozstrzygnięcie w tym zakresie
stanowiłoby przekroczenie przez Izbę dyspozycji wynikającej z art. 192 ust. 7 ustawy Pzp.
W konsekwencji, Izba, będąc związana zarzutami podniesionymi w odwołaniu,
pozostawiła
bez
rozpoznania
zarzut
zaniechania
wykluczenia
przystępującego
z postępowania o udzielenie zamówienia oraz zarzut zaniechania odrzucenia jego oferty,
jako złożonej przez wykonawcę wykluczonego z udziału w postępowaniu o udzielenie
zamówienia, które odwołujący podniósł w trakcie posiedzenia niejawnego z udziałem stron
i uczestnika postępowania odwoławczego w dniu 3 czerwca 2016 roku.
Mając powyższe na uwadze Izba orzekła jak w sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10
ustawy Pzp oraz § 1 ust. 1 pkt 2, § 3 pkt 1 i 2, § 5 ust. 2 pkt 1 Rozporządzenia Prezesa Rady
Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości wpisu od odwołania oraz rodzajów
kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238).
Izba zaliczyła w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł
uiszczoną
przez
odwołującego
tytułem
wpisu
od
odwołania
oraz
zasądziła
od zamawiającego na rzecz odwołującego kwotę 18 957 zł 32 gr, stanowiącą koszty
postępowania odwoławczego poniesione z tytułu uiszczonego wpisu (15 000 zł),
wynagrodzenia pełnomocnika (3 600 zł), opłaty skarbowej od pełnomocnictwa (17 zł) i
dojazdu pełnomocnika na posiedzenie Izby (340,32 zł), zgodnie ze złożonym na rozprawie
spisem kosztów wraz z fakturą i biletami.
Przewodniczący: …………………………….…...