Sygn. akt:
KIO 812/17
WYROK
z dnia 9 maja 2017 roku
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Katarzyna Prowadzisz
Protokolant: Agata Dziuban
po rozpoznaniu na rozprawie, w Warszawie, w dniu 4 maja 2017 roku odwołania
wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 24 kwietnia 2017 roku przez
wykonawcę Trias AVI spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Warszawie
w postępowaniu prowadzonym przez Zamawiającego Przedsiębiorstwo Wodociągów i
Kanalizacji spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Gliwicach
orzeka:
1. Uwzględnia odwołanie.
Nakazuje Zamawiającemu usunięcie z treści ogłoszenia o zamówieniu postanowienia
zawartego w Sekcji VI Informacje uzupełniające ustęp VI .3 Informacje dodatkowe
podpunkt 7 lit. b i c oraz postanowień zawartych w treści Specyfikacji Istotnych
Warunków Zamówienia w punkcie 8.2 Warunki przedmiotowe lit. b i c oraz
w Załączniku nr 8 do Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia – Wzór umowy
postanowień zawartych w Klauzuli 4.1 – Ogólne zobowiązania wykonawcy akapit 11
(zaczynający się od słów: „Ponadto dla poniższych kategorii Urządzeń (…)”
a kończący na słowach: „ (…) do ich dostawy, instalacji i montażu.”)
2. Kosztami postępowania obciąża Zamawiającego Przedsiębiorstwo Wodociągów
i Kanalizacji spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Gliwicach i:
2.1 zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 20 000 zł 00 gr
(słownie: dwadzieścia tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę
Trias AVI spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Warszawie
tytułem wpisu od odwołania,
2.2 zasądza od Zamawiającego Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji spółka
z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Gliwicach na rzecz wykonawcy
Trias AVI spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Warszawie
kwotę 23 600 zł 00 gr (słownie: dwadzieścia trzy tysiące sześćset złotych zero
groszy) stanowiącą koszty postępowania odwoławczego poniesione tytułem
wpisu od odwołania i wynagrodzenia pełnomocnika.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (tj. Dz. U. z 2010 r. 113, poz. 759 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni
od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Gliwicach.
Przewodniczący:
Sygn. akt:
KIO 812/17
U Z A S A D N I E N I E
Zamawiający – Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością z siedzibą w Gliwicach – prowadzi postępowanie o udzielenie
zamówienia publicznego w trybie przetargu nieograniczonego pod nazwą: Zaprojektowanie i
wykonanie robót budowlanych wraz z dostawą i montażem systemów prezentacji treści w
ramach inwestycji pn. „Budowa nowoczesnej hali widowiskowo – sportowej PODIUM w
Gliwicach".
Ogłoszenie o zamówieniu w przedmiotowym postępowaniu o udzielenie zamówienia
publicznego opublikowane zostało w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej w dniu
12 kwietnia 2017 roku pod numerem 2017/S 072-136350.
24 kwietnia 2017 roku działając na podstawie art. 180 ust. 1 ustawy z dnia 29
stycznia 2004 r. ustawy Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2015 roku, poz. 2164; dalej:
„Pzp” lub „ustawa”) Odwołujący – wykonawca Trias AVI spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością z siedzibą w Warszawie – wniósł odwołanie wobec czynności
Zamawiającego polegającej na:
− sformułowaniu postanowień ogłoszenia o zamówieniu z dnia 12 kwietnia 2017r.
numer 2017/S 072-136350 w zakresie postanowień Sekcji VI Informacje
uzupełniające ustęp Vl.3 Informacje dodatkowe pdpkt 7 lit. B i c a nadto,
− sformułowaniu postanowień Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia w
zakresie:
• postanowień 8.2 lit. b i c Warunki przedmiotowe - opis warunków
przedmiotowych dla udziału w postępowaniu,
• Załącznika nr 8 do SIWZ - Wzór umowy - w części dotyczącej sformułowania
postanowień Klauzuli 4.1 „Ogólne zobowiązania Wykonawcy" akapit 11,
wszystkie polegające na przyjęciu wymagań przedmiotowych w ten sposób, że:
b.
dla następujących elementów wchodzących w skład przedmiotu zamówienia: (i)
oferowane ekrany LED do Video Cube, (ii) oferowane projektory multimedialne, (iii)
oferowane monitory LCD zaprojektowane do systemu DS, (iv) oferowany Główny Mikser
Obrazu z reżyserki Hali Głównej(v) oferowane tablice wyników wraz z systemem transmisji
do Ekranu LED oraz (vi) oferowane okablowanie strukturalne światłowodowe i miedziane
(pionowe i poziomie) zgodne z okablowaniem budynkowym na obiekcie, Wykonawca
posiadał autoryzację od ich producentów do dokonywania ich dostawy, instalacji i montażu,
c.
dla następujących elementów wchodzących w skład przedmiotu zamówienia: (i)
oferowane ekrany LED do Video Cube, (ii) oferowane projektory multimedialne, (Hi)
oferowane monitory LCD zaprojektowane do systemu DS oraz (iv) oferowany Główny Mikser
Obrazu z reżyserki Hali Głównej, Wykonawca zapewnił, że w przypadku nie wywiązania się z
obowiązków gwarancyjnych w ramach niniejszego zamówienia przez Wykonawcę dany
producent przejmie na siebie wszelkie zobowiązania Wykonawcy związane z gwarancją
jakości udzieioną przez Wykonawcę na zasadach określonych w umowie w sprawie
zamówienia publicznego, to jest przez cały okres gwarancji udzielony przez Wykonawcę w
ramach umowy w sprawie zamówienia publicznego dia danego elementu wchodzącego w
skład przedmiotu zamówienia.
Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie:
1) art. 7 ust. 1 ustawy tj. naruszenie zasady uczciwej konkurencji oraz równego
traktowania wykonawców, zgodnie z zasadą proporcjonalności i przejrzystości, w
szczególności przez:
− nałożenie obowiązku posiadania przez Wykonawcę autoryzacji producentów
do dokonywania ich dostawy, instalacji i montażu urządzeń podczas gdy nie
jest to uzasadnione ani specyfiką zamówienia ani potrzebami Zamawiającego,
a jedynie ograniczeniem uczciwej konkurencji,
− nałożenie obowiązku na Wykonawcę zapewnienia, że w przypadku nie
wywiązania się z obowiązków gwarancyjnych w ramach niniejszego
zamówienia przez Wykonawcę dany producent przejmie na siebie wszelkie
zobowiązania Wykonawcy związane z gwarancją jakości udzieloną przez
Wykonawcę na zasadach określonych w umowie w sprawie zamówienia
publicznego, to jest przez cały okres gwarancji udzielony przez Wykonawcę w
ramach umowy w sprawie zamówienia publicznego dla danego elementu
wchodzącego w skład przedmiotu zamówienia, podczas gdy takie wymaganie
ogranicza konkurencję wyłącznie do niektórych podmiotów, którym producent
udzieli żądanego oświadczenia, gdy nie jest to uzasadnione ani specyfiką
zamówienia ani potrzebami Zamawiającego, a jedynie stanowi ograniczenie
uczciwej konkurencji;
2) art. 29 ust. 1 i 2 ustawy, tj. naruszenie zasady opisywania przedmiotu zamówienia w
sposób jednoznaczny i wyczerpujący, a także nakazu opisania zamówienia w sposób
nieutrudniający uczciwej konkurencji, w szczególności przez nałożenie obowiązków
na Wykonawcę, których mogą spełnić jedynie niektóre podmioty, co nie jest
uzasadnione ani specyfiką zamówienia ani potrzebami Zamawiającego i wyklucza z
kręgu oferentów importerów i dystrybutorów innych niż autoryzowani, przez
producenta, a ponadto naruszenie tych zasad przez brak jasnego sformułowania
pojęcia „autoryzacja producenta dla dostaw, instalacji i montażu";
3) art. 25 ust. 1 i 2 ustawy w związku z § 13 Rozporządzenia Ministra Rozwoju z dnia 26
lipca 2016 r. w sprawie rodzajów dokumentów, jakich może żądać zamawiający od
wykonawcy w postępowaniu o udzielenie zamówienia przez żądanie przedłożenia
dokumentów [oświadczeń producentów urządzeń], które nie zostały umieszczone w
katalogu dokumentów jakich może żądać Zamawiający, a ponadto żądane
dokumenty nie odnoszą się do przedmiotu zamówienia lecz cech Wykonawcy;
oraz innych przepisów ustawy Prawo zamówień publicznych i innych przepisów powszechnie
obowiązujących ewentualnie wskazanych w treści uzasadnienia odwołania.
Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania w całości oraz:
− nakazanie Zamawiającemu usunięcia postanowień ogłoszenia o zamówieniu z dnia
12 kwietnia 2017r. numer 2017/S 072-136350 w zakresie postanowień Sekcji VI
Informacje uzupełniające ustęp Vl.3 Informacje dodatkowe poprzez usunięcie w pdpkt
7 lit. b i c, a ponadto,
− nakazanie
Zamawiającemu usunięcia w Specyfikacji Istotnych. Warunków
Zamówienia postanowień punktu 8.2 lit. b i c, ą ponadto,
− nakazanie Zamawiającemu usunięcia w Załączniku nr 8 do SIWZ - Wzór umowy - w
części dotyczącej sformułowania postanowień Klauzuli 4.1 „Ogólne zobowiązania
Wykonawcy" akapit 11,
− dopuszczenie dowodów z dokumentów dołączonych do odwołania na okoliczności
szczegółowo wskazane w jego uzasadnieniu,
− przyznanie Odwołującemu, na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 Pzp w zw. z § 3 pkt 2) lit.
b) Rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z
dnia. 15 marca 2010 r. w sprawie
wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w
postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz.U. Nr 41, poz. 238)
kosztów poniesionych w związku z prowadzonym postępowaniem odwoławczym, w
tym kosztów wynagrodzenia pełnomocnika, w kwocie 3.600,00 zł oraz kosztów
dojazdu na rozprawę, które zostaną potwierdzone przez złozenie na rozprawie
stosownych rachunków.
Odwołujący wskazał, że posiada interes we wniesieniu odwołania. Interes prawny
Odwołującego wyraża się w tym, że Wykonawca zamierza złożyć ofertę w przedmiotowym
postępowaniu, stąd posiada interes w złożeniu odwołania w zakresie treści ogłoszenia
o zamówienia oraz Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia. W wyniku naruszenia
przez Zamawiającego przepisów ustawy, interes Odwołującego w uzyskaniu zamówienia
doznał uszczerbku, gdyż objęte odwołaniem czynności Zamawiającego uniemożliwiają
Odwołującemu ubieganie się o udzielenie zamówienia, a tym samym dokonanie wyboru jego
oferty i uzyskania przedmiotowego zamówienia. Uwzględnienie odwołania doprowadzi
do zniesienia postawionych przez Zamawiającego nadmiernie rygorystycznych i
nieproporcjonalnych
do
przedmiotu
zamówienia
ograniczeń kręgu
potencjalnych
wykonawców. Objęte odwołaniem czynności Zamawiającego prowadzą do możliwości
poniesienia szkody przez Odwołującego - polegającej na uniemożliwieniu Odwołującemu
złożenia oferty, ubiegania się o zamówienie i uzyskania zamówienia.
Odwołujący następująco uzasadniał
W dniu 12 kwietnia 2017r. Zamawiający - Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji
spółka z o.o. ogłosił przetarg nieograniczony na wykonanie zamówienia publicznego na
zaprojektowanie i wykonanie robót budowlanych wraz z dostawą i montażem systemów
prezentacji treści w ramach inwestycji pn. Budowa nowoczesnej hali widowiskowo-sportowej
PODIUM w Gliwicach.
Zarówno w ogłoszeniu o zamówieniu, jak i Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia
Zamawiający umieścił wymaganie, które nazwał „przedmiotowym" o treści:
Zamawiający wymaga, aby:
a)
poszczególne elementy stanowiące przedmiot dostaw w ramach zamówienia
określone w Załączniku nr la do SIWZ spełniały wszystkie wymagania i parametry opisane w
Programie funkcjonalno - użytkowym stanowiącym Załącznik nr 1 do SIWZ;
b)
dla następujących elementów wchodzących w skład przedmiotu zamówienia: (i)
oferowane ekrany LED do Video Cube, (ii) oferowane projektory multimedialne; (iii)
o/eroivone monitory LCD zaprojektowane do systemu DS, (iv) oferowany Główny Mikser
Obrazu z reżyserki Hali Głównej, (v) oferowane tablice wyników wraz z systemem transmisji
do Ekranu LED oraz (vi) oferowane okablowanie strukturalne światłowodowe i miedziane
(pionowe i poziomie) zgodne z okablowaniem budynkowym na obiekcie, Wykonawca
posiadał autoryzację od ich producentów do dokonywania ich dostawy, instalacji i montażu,
c)
dla następujących elementów wchodzących w skład przedmiotu zamówienia: (i)
oferowane ekrany LED do Video Cube, (ii) oferowane projektory multimedialne, (iii)
oferowane monitory LCD zaprojektowane do systemu DS oraz (iv) oferowany Główny Mikser
Obrazu z reżyserki Hali Głównej, Wykonawca zapewnił, że w przypadku nie wywiązania się z
obowiązków gwarancyjnych w ramach niniejszego zamówienia przez Wykonawcę dany
producent przejmie na siebie wszelkie zobowiązania Wykonawcy związane z gwarancją
jakości udzieloną przez Wykonawcę na zasadach określonych w umowie w sprawie
zamówienia publicznego, to jest przez cały okres gwarancji udzielony przez Wykonawcę w
ramach umowy w sprawie zamówienia publicznego dla danego elementu wchodzącego w
skład przedmiotu zamówienia.
Odwołujący wskazał, że zgodnie z treścią art. 29 ust. 1 ustawy, przedmiot zamówienia
opisuje się w sposób jednoznaczny i wyczerpujący, za pomocą dostatecznie dokładnych i
zrozumiałych określeń, uwzględniając wszystkie wymagania i okoliczności mogące mieć
wpływ na sporządzenie oferty. W myśl art. 7 ustawy, czynności Zamawiającego powinny
zmierzać do zachowania uczciwej konkurencji oraz równego traktowania wszystkich
wykonawców. Zgodnie z treścią art. 29 ust. 2 ustawy, przedmiotu zamówienia nie można
opisywać w sposób, który mógłby utrudniać uczciwą konkurencję. Z treści cytowanego
przepisu wynika dla Zamawiającego zakaz dokonania opisu przedmiotu zamówienia w
sposób utrudniający dostęp do zamówienia wykonawcy, który potencjalnie jest w stanie
wykonać to zamówienie. Formułując wymogi w zakresie opisu przedmiotu zamówienia
Zamawiający winien kierować się celem, jakiemu zamawiane produkty mają służyć. Każde
wymaganie ma znajdować uzasadnienie w obiektywnych potrzebach Zamawiającego a taką
argumentację dotyczącą opisu przedmiotu zamówienia potwierdza także orzecznictwo
Krajowej Izby Odwoławczej.
Zarówno w ogłoszeniu o postępowaniu, jak i w Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia
(dalej: SIWZ) oraz wzorze umowy Zamawiający postawił nowe wymogi dotyczące wprost
producenta oferowanych urządzeń, a mianowicie, że musi to być podmiot tożsamy
z producentem oferowanego urządzenia. Żądanie jakiegokolwiek dokumentu będącego
oświadczeniem producenta sprzętu ogranicza uczciwą konkurencję i eliminuje wykonawców
mogących złożyć ofertę w postępowaniu, ponieważ to producent sprzętu zadecyduje o tym,
któremu podmiotowi wystawić tego typu oświadczenie [w obydwu zakresach „autoryzacji" i
„przejęcia obowiązków gwarancyjnych"]. Pozostali wykonawcy nie będą w stawnie złożyć
swojej oferty bez narażania się na jej odrzucenie tylko i wyłącznie z powodu braku
oświadczenia producenta, które nie jest powszechnie dostępnym dokumentem. Powyższe
oznacza, iż w rzeczywistości to nie Zamawiający, ale producent sprzętu decyduje, który
podmiot zdobędzie dane zamówienie i za jaką cenę, gdyż otrzymanie oświadczenia
producenta, które jest wystawiane na konkretnego Zamawiającego i pod konkretne
postępowanie, wiąże się także z wyższą ceną, jaka zostanie udzielona przez producenta na
jego sprzęt. Co równie ważne to fakt, że producent udzieli wsparcia jednemu Oferentowi, zaś
oferowana cena nie będzie ceną najkorzystniejszą, gdyż otrzymanie ww. oświadczenia
producenta wiązać się będzie z wyższą ceną urządzenia i całego zamówienia, zaś pozostali
oferenci mimo niższych cen ofertowych i tego samego sprzętu zostaną odrzuceni z
przedmiotowego postępowania tylko i wyłącznie z powodu braku oświadczenia w
powyższym zakresie.
Podkreślić także wypada, że producent nie jest stroną w przedmiotowym postępowaniu,
natomiast Zamawiający może żądać dokumentów wyłącznie od Wykonawcy, którym według
art. 2 ust. 11 ustawy jest osoba, która ubiega się o udzielenie zamówienia publicznego,
złożyła ofertę lub zawarła umowę w sprawie zamówienia publicznego.
Pamiętać przy tym należy, że urządzenia dla jakich Zamawiający żąda wyżej wymienionych
dokumentów, mają co prawda charakter profesjonalny jednakże występują powszechnie w
obrocie, nie tylko na terenie Polski ale i Unii Europejskiej, co dodatkowo wzmacnia
argumentację o wyłącznym celu ograniczenia przez Zamawiającego uczciwej konkurencji. Z
nieznanych Odwołującemu przyczyn Zamawiający żąda przedstawienia autoryzacji jedynie
do niektórych powszechnie dostępnych [nawet dla konsumentów] urządzeń jak np. monitory
LCD czy projektory multimedialne, nie zaś do wszystkich objętych przedmiotem zamówienia.
W ocenie Spółki żądane oświadczenie rażąco ogranicza konkurencję albowiem Zamawiający
wymaga autoryzacji producenta urządzeń dla dokonania dostawy, instalacji i montażu,
podczas gdy takiej autoryzacji nie wymaga żaden z producentów tego typu urządzeń.
Podkreślić również należy, że posiadania autoryzacji producenta nie wymaga żaden przepis
prawa powszechnie obowiązującego. Zasada zachowania warunków uczciwej konkurencji
nakazuje, aby określenie przedmiotu zamówienia następowało poprzez wskazanie pewnych
minimalnych wymogów odzwierciedlających istotne potrzeby zamawiającego. Wymogi te nie
mogą być jednak wykorzystywane przez zamawiającego w celu uzyskania świadczenia od z
góry określonego podmiotu, natomiast warunek związany z autoryzacją konkretnego
producenta ogranicza przecież liczbę podmiotów rynkowych, które mogą złożyć
najkorzystniejszą pod względem ceny ofertę.
Po wtóre, w ocenie Odwołujący żądane oświadczenie również rażąco ogranicza konkurencję
albowiem z jednej strony Zamawiający wymaga udzielenia przez Wykonawcę [Oferenta]
gwarancji i rękojmi na wykonany przedmiot zamówienia, a z drugiej strony z góry wyklucza
zakup urządzenia od dystrybutora lub importera. Nie jest wykluczona sytuacja, w której
wszystkie wskazane powyżej podmioty opierają się na odpowiedzialności gwarancyjnej
producenta urządzeń. Jednakże dla wielu podmiotów, które nie dokonają zakupu urządzenia
bezpośrednio od producenta a od dystrybutora lub importera uzyskanie takiego
oświadczenia nie będzie możliwe. Podkreślenia wymaga również, że takie oświadczenie nie
zastępuje ani nie znosi odpowiedzialności Wykonawcy.
Powyższe postanowienia ograniczają konkurencję również z tego względu, że Zamawiający
wymaga aby świadczenie usług gwarancyjnych było dokonywane przez producenta lub
autoryzowany serwis [postanowienie punktu 4.1 wzoru umowy]. W konsekwencji
Zamawiający uzyskuje pewność, że usługi serwisu gwarancyjnego będą świadczone na
wysokim poziomie. Zatem, o ile powierzenie świadczenia usług serwisowych określonym
podmiotom jest nader często spotykane w praktyce, o tyle żądanie złożenia dodatkowego
oświadczenia zawęża krąg potencjalnych oferentów wyłącznie do takich podmiotów, które
mogą żądane przez Zamawiającego oświadczenie od producenta uzyskać.
Zasady opisywania przez Zamawiającego przedmiotu zamówienia publicznego normuje art.
29 i art. 30 ustawy. Stosownie do art. 29 ust. 1 ustawy przedmiot zamówienia opisuje się w
sposób jednoznaczny i wyczerpujący, za pomocą dostatecznie dokładnych i zrozumiałych
określeń, uwzględniając wszystkie wymagania i okoliczności mogące mieć wpływ na
sporządzanie oferty. W świetle art. 29 ust. 2 ustawy zakazane jest opisywanie przedmiotu
zamówienia w sposób, który mógłby utrudniać uczciwą konkurencję. Dodatkowo przepis art.
29 ust 3 ustawy, co do zasady zakazuje wskazania znaków towarowych, patentów lub
pochodzenia w opisie przedmiotu zamówienia. Ponadto, stosownie do art. 30 ust. 1 ustawy,
Zamawiający opisuje przedmiot zamówienia za pomocą cech technicznych i jakościowych, z
zachowaniem Polskich Norm przenoszących normy europejskie lub norm innych państw
członkowskich Europejskiego Obszaru Gospodarczego przenoszących te normy.
Zdaniem Odwołującego przez ograniczenie możliwości dostarczania urządzeń przez
podmiotu, które nie posiadają autoryzacji producenta dochodzi do nieuprawnionego
zawężenia grupy wykonawców mogących oferować swoje produkty. Przyjąć bowiem należy,
ż
e posłużenie się sformułowaniem „autoryzacją" jest jednoznaczne ze wskazaniem
konkretnego producenta urządzenia, a w ocenie Odwołującego stanowi to naruszenie art. 7
ust. 1, art. 29 ust. 2 i 3 oraz art. 30 ust. 1 ustawy.
Odwołujący wskazuje także, że nie posiada wiedzy aby którykolwiek z producentów
urządzeń udzielał autoryzacji na dostawę lub montaż i instalację.
Tym samym za niedopuszczalną należy uznać sytuację, w której Zamawiający opisuje
przedmiot zamówienia w sposób, który umożliwia złożenie oferty tylko na jeden, konkretny,
wybrany produkt i przez jednego konkretnego dystrybutora. Zamawiający ma bowiem
obowiązek dopuścić możliwość składani ofert równoważnych, a więc ofert na produkty nowe
jednakże pochodzące z legalnego źródła, choć niekoniecznie przez podmioty posiadające
autoryzację.
W kontekście „autoryzacji" podnieść jeszcze wypada, że Zamawiający nie wyjaśnił na czym
ma polegać „autoryzacja producenta" na dostawę, instalację i montaż. Odwołujący nie wie
zatem, czy oznacza to li tylko możliwość zakupu danego urządzenia, czy też spełnienia
dodatkowych warunków które nie zostały przez Zamawiającego określone.
Niezależnie od powyższego wskazać również należy, że złożenie żądanych oświadczeń
[zarówno w kontekście autoryzacji jak i przejęcia obowiązków gwarancyjnych] jest niezgodne
z ustawą Prawo zamówień publicznych oraz z rozporządzeniem Prezesa Rady Ministrów z
dnia 19 lutego 2013 r. w sprawie rodzajów dokumentów, jakich może żądać Zamawiający od
wykonawcy, oraz form, w jakich te dokumenty mogą być składane.
W postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego Zamawiający może żądać od
wykonawców dokumentów na potwierdzenie spełniania warunków udziału w postępowaniu.
Należy przy tym wyjaśnić, że można wyróżnić dwa rodzaje dokumentów:
- dokumenty przedmiotowe, o których mowa w art. 25 ust 1 pkt 2 ustawy PZP,
potwierdzające, że oferowane przez wykonawców dostawy, usługi lub roboty budowlane
spełniają wymagania określone przez Zamawiającego i
- dokumenty podmiotowe tj. potwierdzające spełnienie warunków udziału w postępowaniu
(art. 25 ust 1 pkt 1 ustawy PZP), o których mowa w art. 22 ust. 1 i art. 24 ust. 1 ustawy PZP.
Dokumentacja jakiej przedstawienia żąda Zamawiający nie jest wszakże dokumentacją
przedmiotową [jak to zostało nazwane w ogłoszeniu i SIWZ] lecz stricte podmiotową a przez
ograniczony zakres możliwej do żądania przez Zamawiającego dokumentacji wedle
przepisów ustawy, jest to żądanie całkowicie bezpodstawne i nieuprawnione.
Żą
danie dostarczenia wymienionych wyżej oświadczeń producenta było przedmiotem
rozpoznania przez Krajowa Izbę Odwoławcza. W wyroku z 19 października 2009 r., sygn.
Akt KIO/UZP1268/09, Izba stwierdziła: „Natomiast (...) oświadczenie, tj. oświadczenie
producenta serwerów o akceptacji warunków serwisu i zobowiązaniu o przejęciu
obowiązków serwisowych w przypadku nie wywiązywania się z tych obowiązków przez
wybranego wykonawcę nie jest w ocenie Izby ani dokumentem potwierdzającym spełnienie
przez danego wykonawcę warunków udziału w postępowaniu (art. 25 ust. 1 pkt 1 ustawy
Pzp), ani potwierdzającym spełnianie przez oferowane dostawy wymagań określonych przez
zamawiającego (art. 25 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp). (...) Należy przy tym podkreślić, iż
stosownie do treści art. 25 ust. 1 zd. 1 ustawy Pzp - zamawiający może żądać wyłącznie tych
dokumentów, które potwierdzają spełnienie warunków udziału wykonawcy w postępowaniu
oraz wymagań w zakresie oferowanego sprzętu. Tym samym żądanie oświadczenia
producenta o wskazanej wyżej treści należy uznać za nieuprawnione.” W związku z
powyższym żądanie Zamawiającego dołączenia do oferty „oświadczenia producenta, że w
przypadku nie wywiązywania się z obowiązków gwarancyjnych oferenta lub firmy
serwisującej, przejmie na siebie wszelkie zobowiązania związane z serwisem" narusza
zasady uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców, i powinno zostać usunięte
z ogłoszenia, SIWZ i umowy.
Odwołujący wskazał również, że wezwał Zamawiającego do zmiany wskazanych wyżej
postanowień, jednakże pismo to pozostało bez odpowiedzi do dnia dzisiejszego.
Po przeprowadzeniu rozprawy z udziałem Stron postępowania oraz uczestnika
postępowania odwoławczego na podstawie zebranego materiału w sprawie oraz
oświadczeń i stanowisk Stron oraz uczestnika postępowania odwoławczego Krajowa
Izba Odwoławcza ustaliła i zważyła, co następuje:
Izba ustaliła, że nie została wypełniona żadna z przesłanek, o których stanowi
art. 189 ust. 2 ustawy Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2015 roku, poz. 2164; dalej:
„Pzp” lub „ustawa”), skutkujących odrzuceniem odwołania. Odwołanie zostało złożone
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej 24 kwietnia 2017 roku oraz została przekazana
w ustawowym terminie kopia odwołania Zamawiającemu, co Strony potwierdziły
na posiedzeniu z ich udziałem.
Izba ustaliła, że zostały wypełnione łącznie przesłanki z art. 179 ust 1 ustawy Prawo
zamówień publicznych – Środki ochrony prawnej określone w niniejszym dziale przysługują
wykonawcy, uczestnikowi konkursu, a także innemu podmiotowi jeżeli ma lub miał interes
w uzyskaniu danego zamówienia oraz poniósł lub może ponieść szkodę w wyniku
naruszenia przez zamawiającego przepisów niniejszej ustawy - to jest posiadania interesu
w uzyskaniu danego zamówienia oraz możliwości poniesienia szkody.
Przy rozpoznawaniu przedmiotowej sprawy skład orzekający Izby wziął pod uwagę
dokumentację postępowania o udzielenie zamówienia w przedmiotowej sprawie a także
stanowiska i oświadczenia Stron złożone ustnie do protokołu.
Zamawiający, na posiedzeniu z udziałem stron złożył pismo „Odpowiedź
Zamawiającego na odwołanie i przystąpienie do odwołania” wraz z załączonymi
dokumentami, wnosząc o oddalenie odwołania w całości.
Izba dopuściła dowody złożone i zawnioskowane przez Zamawiającego wraz z ww. pismem.
Izba dopuściła dowody zawnioskowane i złożone przez Odwołującego:
- (dowód 1/1) wydruk emaila – zapytanie i odpowiedź skierowane i pochodzące od firmy
Panasonic Marketing Europe GmbH Oddział w Polsce,
- (dowód 1/2) wydruk emaila – zapytanie skierowane od firmy LG.
- (dowód 1/3) wydruk emaila – zapytanie i odpowiedź skierowane i pochodzące od firmy
NEC Display Solutions Europe Gmbh Przedstawicielstwo w Polsce.
Izba dopuściła dowody zawnioskowane przez Odwołującego i załączone do odwołania.
Zgodnie z brzmieniem przepisu art. 192 ust 2 ustawy Prawo zamówień publicznych
Izba uwzględnia odwołanie, jeżeli stwierdzi naruszenie przepisów ustawy, które miało wpływ
lub może mieć istotny wpływ na wynik postępowania o udzielenie zamówienia. Izba
dokonawszy oceny podniesionych w odwołaniu zarzutów biorąc pod uwagę stanowiska
Stron przedstawione na rozprawie stwierdziła, że odwołanie zasługuje na uwzględnienie.
Izba ustaliła i zważyła, co następuje:
I.
Na wstępie Izba działając zgodnie z art. 196 ust. 4 ustawy, podaje podstawy prawne
z przytoczeniem przepisów prawa odnośnie rozstrzygnięcia zarzutów odwołania
podnoszonych przez Odwołującego:
Art. 7 ust. 1 ustawy - Zamawiający przygotowuje i przeprowadza postępowanie o
udzielenie zamówienia w sposób zapewniający zachowanie uczciwej konkurencji i równe
traktowanie wykonawców oraz zgodnie z zasadami proporcjonalności i przejrzystości.
Art. 29 ust. 1 ustawy – Przedmiot zamówienia opisuje się w sposób jednoznaczny i
wyczerpujący, za pomocą dostatecznie dokładnych i zrozumiałych określeń, uwzględniając
wszystkie wymagania i okoliczności mogące mieć wpływ na sporządzenie oferty.
Art 29 ust. 2 ustawy - 2. Przedmiotu zamówienia nie można opisywać w sposób, który
mógłby utrudniać uczciwą konkurencję.
Art. 25 ust. 1 ustawy – W postępowaniu o udzielenie zamówienia zamawiający może
żą
dać od wykonawców wyłącznie oświadczeń lub dokumentów niezbędnych do
przeprowadzenia postępowania. Oświadczenia lub dokumenty potwierdzające: 1) spełnianie
warunków udziału w postępowaniu lub kryteria selekcji, 2) spełnianie przez oferowane
dostawy, usługi lub roboty budowlane wymagań określonych przez zamawiającego, 3) brak
podstaw wykluczenia – zamawiający wskazuje w ogłoszeniu o zamówieniu, specyfikacji
istotnych warunków zamówienia lub zaproszeniu do składania ofert.
Art. 25 ust. 1 ustawy – Minister właściwy do spraw gospodarki określi, w drodze
rozporządzenia, rodzaje dokumentów, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy, okres
ich ważności oraz formy, w jakich dokumenty te mogą być składane, mając na uwadze, że
potwierdzeniem spełniania warunków udziału w postępowaniu, kryteriów selekcji lub braku
podstaw wykluczenia może być zamiast dokumentu również oświadczenie złożone przed
właściwym organem, informacja z Krajowego Rejestru Karnego, wyciąg z odpowiedniego
rejestru, takiego jak rejestr sądowy, lub, w przypadku jego braku, równoważny dokument
wykazujący brak podstaw wykluczenia, spełnianie warunków udziału w postępowaniu lub
kryteriów selekcji, wydany przez właściwy organ sądowy lub administracyjny, a
potwierdzeniem, że oferowane dostawy, usługi lub roboty budowlane spełniają wymagania
określone przez zamawiającego, może być w szczególności zaświadczenie podmiotu
uprawnionego do kontroli jakości, a także mając na uwadze aktualność tych dokumentów
oraz potrzebę zapewnienia ochrony informacji niejawnych, w przypadku zamówień
wymagających tych informacji, związanych z nimi lub je zawierających, w sposób określony
w przepisach o ochronie informacji niejawnych.
Rozporządzenie Ministra Rozwoju z dnia 26 lipca 2016 roku w sprawie rodzajów
dokumentów, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy w postępowaniu o udzielenie
zamówienia:
§ 13 rozporządzenia -
1. W celu potwierdzenia, że oferowane roboty budowlane, dostawy lub usługi
odpowiadają wymaganiom określonym przez zamawiającego, zamawiający może żądać w
szczególności:
1) próbek, opisów, fotografii, planów, projektów, rysunków, modeli, wzorów,
programów komputerowych oraz innych podobnych materiałów, których autentyczność musi
zostać poświadczona przez wykonawcę na żądanie zamawiającego;
2) certyfikatu wydanego przez jednostkę oceniającą zgodność lub sprawozdania z
badań przeprowadzonych przez tę jednostkę, jako środka dowodowego potwierdzającego
zgodność z wymaganiami lub cechami określonymi w opisie przedmiotu zamówienia,
kryteriach oceny ofert lub warunkach realizacji zamówienia;
3) zaświadczenia niezależnego podmiotu uprawnionego do kontroli jakości
potwierdzającego, że dostarczane produkty odpowiadają określonym normom lub
specyfikacjom technicznym;
4) zaświadczenia niezależnego podmiotu zajmującego się poświadczaniem
spełniania przez wykonawcę określonych norm zapewnienia jakości, jeżeli zamawiający
odwołuje się do systemów zapewniania jakości opartych na odpowiednich seriach norm
europejskich;
5) zaświadczenia niezależnego podmiotu zajmującego się poświadczaniem
spełnienia przez wykonawcę wymogów określonych systemów lub norm zarządzania
ś
rodowiskowego, jeżeli zamawiający wskazuje środki zarządzania środowiskowego, które
wykonawca będzie stosował podczas wykonywania zamówienia publicznego, odwołując się
do unijnego systemu zarządzania środowiskiem i audytu (EMAS) lub do innych norm
zarządzania środowiskowego opartych na odpowiednich normach europejskich lub
międzynarodowych opracowanych przez akredytowane jednostki.
2. W przypadku zamówień publicznych, o których mowa w art. 131a ust. 1 ustawy, w
celu potwierdzenia, że oferowane dostawy, usługi lub roboty budowlane odpowiadają
wymaganiom określonym przez zamawiającego, oprócz dokumentów, o których mowa w ust.
1, zamawiający może żądać w szczególności opisu urządzeń technicznych, instrukcji obsługi
oraz środków stosowanych przez wykonawcę dostaw lub usług oraz opisu zaplecza
naukowo-badawczego wykonawcy, w celu potwierdzenia zapewnienia:
1) odpowiedniej jakości wykonywanego zamówienia publicznego;
2) bezpieczeństwa dostaw oraz ochrony informacji niejawnych;
3) wykonania zamówienia publicznego w przypadku wzrostu potrzeb zamawiającego;
4) utrzymania, modernizacji lub adaptacji dostaw stanowiących przedmiot
zamówienia publicznego.
3. Wykonawca może zamiast dokumentów, o których mowa w ust. 1 pkt 2–5, złożyć
równoważne dokumenty wystawione przez podmioty mające siedzibę w innym państwie
członkowskim Europejskiego Obszaru Gospodarczego.
4. Wykonawca, który z przyczyn niezależnych od niego, nie ma możliwości uzyskania
dokumentów, o których mowa w ust. 1 pkt 2–5, może złożyć inne dokumenty dotyczące
odpowiednio zapewnienia jakości lub środków zarządzania środowiskowego, potwierdzające
stosowanie przez wykonawcę środków zapewnienia jakości zgodnych z wymaganymi
normami zapewniania jakości lub środków zarządzania środowiskowego równoważnych
ś
rodkom wymaganym na mocy mającego zastosowanie systemu lub norm zarządzania
ś
rodowiskowego.
5. Dowody dotyczące zapewnienia bezpieczeństwa informacji niejawnych muszą
spełniać wymagania wynikające z przepisów o ochronie informacji niejawnych. Zamawiający
uznaje dokumenty uprawniające do dostępu do informacji niejawnych wydane przez inne
państwa, jeżeli są równoważne poświadczeniu bezpieczeństwa o adekwatnej klauzuli
tajności wydanemu zgodnie z przepisami o ochronie informacji niejawnych. Zamawiający
może zwrócić się do właściwych organów o przedstawienie potwierdzenia, że poświadczenie
bezpieczeństwa o adekwatnej klauzuli tajności wydane w innym państwie odpowiada
poświadczeniu bezpieczeństwa o adekwatnej klauzuli tajności wydanemu zgodnie z
przepisami o ochronie informacji niejawnych.
II.
Izba wskazuje, że na podstawie art. 191 ust. 2 ustawy wydając wyrok, Izba bierze
za podstawę stan rzeczy ustalony w toku postępowania. Na podstawie art. 190 ust. 1 ustawy
– Strony i uczestnicy postępowania odwoławczego są obowiązani wskazywać dowody
do stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Dowody na poparcie swych
twierdzeń lub odparcie twierdzeń strony przeciwnej strony i uczestnicy postępowania
odwoławczego mogą przedstawiać aż do zamknięcia rozprawy. Przepis ten nakłada na
Strony postępowania obowiązek, który zarazem jest uprawnieniem Stron, wykazywania
dowodów na stwierdzenie faktów, z których wywodzą skutki prawne.
Podkreślenia wymaga w tym miejscu, że postępowanie przez Izbą stanowi
postępowanie kontradyktoryjne, czyli sporne, a z istoty tego postępowania wynika, że spór
toczą Strony postępowania i to one mają obowiązek wykazywania dowodów, z których
wywodzą określone skutki prawne.
Powołując w tym miejscu regulację art. 14 ustawy do czynności podejmowanych
przez zamawiającego i wykonawców w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego
stosuje się przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku – Kodeks cywilny, jeżeli przepisy
ustawy nie stanowią inaczej, przechodząc do art. 6 Kodeksu cywilnego ciężar udowodnienia
faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne należy wskazać, iż
właśnie z tej zasady wynika reguła art. 190 ust 1 ustawy. Przepis art. 6 Kodeksu cywilnego
wyraża dwie ogólne reguły, a mianowicie wymaganie udowodnienia powoływanego przez
stronę faktu, powodującego powstanie określonych skutków prawnych oraz usytuowanie
ciężaru dowodu danego faktu po stronie osoby, która z faktu tego wywodzi skutki prawne; ei
incubit probatio qui dicit non qui negat (na tym ciąży dowód kto twierdzi, a nie na tym kto
zaprzecza). Izba wskazuje, że postępowanie odwoławcze jest odrębnym od postępowania o
udzielenie zamówienia publicznego postępowaniem, które ma na celu rozstrzygnięcie
powstałego pomiędzy Stronami sporu. W trakcie postępowania odwoławczego to
Odwołujący kwestionuje podjęte przez Zamawiającego decyzje w zakresie oceny ofert i
wykonawców w postępowaniu, nie zgadza się z podjętymi czynnościami lub zaniechaniem
określonych działań, tak więc zgodnie z regułą płynącą z art. 190 ustawy to na Odwołującym
ciąży ciężar dowiedzenia, że stanowisko Zamawiającego jest nieprawidłowe. Izba wskazuje
w tym miejscu na wyrok Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 19 marca 2009 roku sygn. akt
X Ga 32/09, w którym to orzeczeniu Sąd wskazał między innymi Ciężar udowodnienia
takiego twierdzenia spoczywa na tym uczestniku postępowania, który przytacza twierdzenie
o istnieniu danego faktu, a nie na uczestniku, który twierdzeniu temu zaprzecza (…).
Aktywność we wnioskowaniu dowodów winien wykazywać zwłaszcza odwołujący, gdyż w
większości przypadków to on będzie wywodził z faktu skutki prawne.
Za wyrokiem z dnia 21 stycznia 2012 roku Krajowej Izby Odwoławczej sygn. akt KIO
54/12: Zgodnie z art. 190 ust. 1 ustawy p.z.p. strony są obowiązane wskazywać dowody dla
stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Ciężar dowodu, zgodnie z art. 6 k.c.
w zw. z art. 14 ustawy p.z.p. spoczywa na osobie, która z danego faktu wywodzi skutki
prawne. Ciężar dowodu rozumieć należy z jednej strony jako obarczenie strony procesu
obowiązkiem przekonania sądu (w tym przypadku Krajowej Izby Odwoławczej) dowodami o
słuszności swoich twierdzeń, a z drugiej konsekwencjami zaniechania realizacji tego
obowiązku, lub jego nieskuteczności, zaś tą konsekwencją jest zazwyczaj niekorzystny dla
strony wynik postępowania (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 listopada 2007 r., sygn. akt II
CSK 293/07). Postępowanie przed Krajową Izbą Odwoławczą toczy się z uwzględnieniem
zasady kontradyktoryjności, zatem to strony obowiązane są przedstawiać dowody a Krajowa
Izba Odwoławcza nie ma obowiązku wymuszania ani zastępowania stron w jego wypełnianiu
(wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 listopada 2007 r., sygn. akt II CSK 293/07, wyrok Sądu
Najwyższego z dnia 16 grudnia 1997 r., sygn. akt II UKN 406/97, wyrok Sądu Apelacyjnego z
dnia 27 maja 2008 r., sygn. akt V ACa 175/08, wyrok KIO 1639/11).
III.
Izba ustaliła, że Zamawiający w Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia (dalej:
SWIZ) Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia w punkcie 8.2 Warunki przedmiotowe
lit. b i c wskazał:
Zamawiający wymaga, aby:
a) (…),
b) dla następujących elementów wchodzących w skład przedmiotu zamówienia: (i)
oferowane ekrany LED do Video Cube, (ii) oferowane projektory multimedialne, (iii)
oferowane monitory LCD zaprojektowane do systemu DS, (iv) oferowany Główny Mikser
Obrazu z reżyserki Hali Głównej, (v) oferowane tablice wyników wraz z systemem transmisji
do Ekranu LED oraz (vi) oferowane okablowanie strukturalne światłowodowe i miedziane
(pionowe i poziomie) zgodne z okablowaniem budynkowym na obiekcie, Wykonawca
posiadał autoryzację od ich producentów do dokonywania ich dostawy, instalacji i montażu,
c) dla następujących elementów wchodzących w skład przedmiotu zamówienia: (i)
oferowane ekrany LED do Video Cube, (ii) oferowane projektory multimedialne, (iii)
oferowane monitory LCD zaprojektowane do systemu DS oraz (iv) oferowany Główny Mikser
Obrazu z reżyserki Hali Głównej, Wykonawca zapewnił, że w przypadku nie wywiązania się z
obowiązków gwarancyjnych w ramach niniejszego zamówienia przez Wykonawcę dany
producent przejmie na siebie wszelkie zobowiązania Wykonawcy związane z gwarancją
jakości udzieloną przez Wykonawcę na zasadach określonych w umowie w sprawie
zamówienia publicznego, to jest przez cały okres gwarancji udzielony przez Wykonawcę w
ramach umowy w sprawie zamówienia publicznego dla danego elementu wchodzącego w
skład przedmiotu zamówienia.
W Załączniku nr 8 do Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia – Wzór umowy
postanowień zawartych w Klauzuli 4.1 – Ogólne zobowiązania wykonawcy akapit 11,
Zamawiający podał:
Ponadto dla poniższych kategorii Urządzeń:
• wszystkich oferowanych ekranów LED do Video Cube;
• wszystkich oferowanych projektorów multimedialnych;
• wszystkich oferowanych monitorów LCD zaprojektowanych do systemu DS.;
oraz
• Głównego Miksera Obrazu z reżyserki Hali Głównej;
wymaga się przedłożenia oświadczeń producentów takich Urządzeń zawierających:
(i) nieodwołalne zobowiązanie takich producentów względem Zamawiającego, że w
przypadku nie wywiązania się z obowiązków gwarancyjnych w ramach Kontraktu przez
Wykonawcę dany producent przejmie na siebie wszelkie zobowiązania Wykonawcy
związane z gwarancją jakości udzieloną przez Wykonawcę na zasadach określonych w
Kontrakcie, to jest przez cały Okres Gwarancji udzielony przez Wykonawcę w ramach
Kontraktu dla danego Urządzenia, oraz
(ii) autoryzację producenta takich Urządzeń (lub podmiotu działającego w jego
imieniu), z której będzie wynikać uprawnienie Wykonawcy do ich dostawy, instalacji i
montażu.
W ogłoszeniu o zamówieniu Zamawiający w Sekcji VI Informacje uzupełniające ustęp
VI .3 Informacje dodatkowe podpunkt 7 lit. b i c Zamawiający podał:
b) dla następujących elementów wchodzących w skład przedmiotu zamówienia: (i)
oferowane ekrany LED do Video Cube, (ii) oferowane projektory multimedialne, (iii)
oferowane monitory LCD zaprojektowane do systemu DS, (iv) oferowany Główny Mikser
Obrazu z reżyserki Hali Głównej, (v) oferowane tablice wyników wraz z systemem transmisji
do Ekranu LED oraz (vi) oferowane okablowanie strukturalne światłowodowe i miedziane
(pionowe i poziomie) zgodne z okablowaniem budynkowym na obiekcie, Wykonawca
posiadał autoryzację od ich producentów do dokonywania ich dostawy, instalacji i montażu;
c) dla następujących elementów wchodzących w skład przedmiotu zamówienia: (i)
oferowane ekrany LED do Video Cube, (ii) oferowane projektory multimedialne, (iii)
oferowane monitory LCD zaprojektowane do systemu DS oraz (iv) oferowany Główny Mikser
Obrazu z reżyserki Hali Głównej, Wykonawca zapewnił, że w przypadku nie wywiązania się z
obowiązków gwarancyjnych w ramach niniejszego zamówienia przez Wykonawcę dany
producent przejmie na siebie wszelkie zobowiązania Wykonawcy związane z gwarancją
jakości udzieloną przez Wykonawcę na zasadach określonych w umowie w sprawie
zamówienia publicznego, to jest przez cały okres gwarancji udzielony przez Wykonawcę w
ramach umowy w sprawie zamówienia publicznego dla danego elementu wchodzącego w
skład przedmiotu zamówienia. 9.Szczegółowe informacje na temat oświadczeń i
dokumentów składanych przez Wykonawców na potwierdzenie spełniania warunków udziału
w postępowaniu oraz braku podstaw wykluczenia zawiera dokumentacja zamówienia
zamieszczona na stronie internetowej Zamawiającego.
IV.
W zakresie podniesionych przez Odwołującego zarzutów Izba zważyła:
Izba wskazuje na wstępie, że określone w ustawie zasady, w tym zasady uczciwej
konkurencji i równego traktowania wykonawców to „szkielet” każdego z postępowań o
udzielnie zamówienia publicznego jak również całego systemu zamówień publicznych. Sąd
Okręgowy w Bydgoszczy w wyrok z dnia 27 maja 2009 roku sygn. akt: II Ca 158/09 wskazał
- Z przepisu art. 7 ust. 1 pzp wynika, że zamawiający przygotowuje i przeprowadza
postępowanie o udzielenie zamówienia w sposób zapewniający zachowanie uczciwej
konkurencji oraz równe traktowanie wykonawców. Zatem należy uznać, że fundamentalnymi
zasadami postępowania o udzielenie zamówienia publicznego są zasady uczciwej
konkurencji oraz równego traktowania wykonawców. Stosowanie tych zasad prowadzi do
realizacji celu określonego w pzp jakim jest wybranie najkorzystniejszej oferty spełniającej
potrzeby zamawiającego. Przepis art. 29 ust. 2 pzp z kolei wprowadza zakaz dokonywania
opisu przedmiotu zamówienia w sposób, który mógłby utrudniać uczciwą konkurencję.
Jednakże zakaz ten nie oznacza konieczności nabycia przez zamawiającego dostaw, usług
czy robót budowlanych nie odpowiadających jego potrzebom, zarówno co do jakości,
funkcjonalności czy wymaganych parametrów technicznych, jedynie nakazuje dopuścić
konkurencję między wykonawcami mogącymi spełnić postawione wymogi w odniesieniu do
przedmiotu zamówienia bez ograniczenia dostępu do zamówienia (tak Małgorzata
Stachowiak w M. Stachowiak, J. Jerzykowski, W. Dzierżanowski, Prawo zamówień
publicznych. Komentarz, LEX 2007, wyd. II.).(…). Natomiast w oparciu o art. 29 ust. 2
ustawy przedmiotu zamówienia Zamawiający nie możne opisywać w sposób, który mógłby
utrudniać uczciwą konkurencję. W wyroku Sądu Okręgowego w Gdańsku z dnia 27 listopada
2006 r., sygn. akt III Ca 1019/06 czytamy, ze opis przedmiotu zamówienia powinien być na
tyle jasny, aby pozwalał na identyfikację zamówienia. Zwroty użyte do określenia przedmiotu
zamówienia winny być dokładnie określone i niebudzące wątpliwości, a zagadnienie winno
być przedstawione wszechstronnie, dogłębnie i szczegółowo. Znajduje to również
odzwierciedlenie w orzeczeniu Sądu Najwyższego, który w wyroku z dnia 5 czerwca 2014
roku sygn. akt CSK 626/13, wskazał że w przepisach Pzp ustanowiono wymóg rzetelnego
określenia przedmiotu zamówienia w SIWZ.
Izba poddała analizie stanowiska prezentowane przez Strony w zakresie
podniesionych przez Odwołującego zarzutów odwołania i uznała, że odwołanie podlega
uwzględnieniu.
W pierwszej kolejności Izba odniesienie się do zarzutu odnoszącego się do postanowień
SIWZ i ogłoszenia o zamówieniu wskazujących na wymóg Zamawiającego dotyczący
posiadania przez Wykonawcę dla następujących elementów wchodzących w skład
przedmiotu zamówienia: (i) oferowane ekrany LED do Video Cube, (ii) oferowane projektory
multimedialne, (iii) oferowane monitory LCD zaprojektowane do systemu DS, (iv) oferowany
Główny Mikser Obrazu z reżyserki Hali Głównej, (v) oferowane tablice wyników wraz z
systemem transmisji do Ekranu LED oraz (vi) oferowane okablowanie strukturalne
ś
wiatłowodowe i miedziane (pionowe i poziomie) zgodne z okablowaniem budynkowym na
obiekcie, autoryzacji od producentów wymienionych sprzętów do dokonywania ich dostawy,
instalacji i montażu.
Izba podzieliła w tym zakresie argumentację Odwołującego wskazującą na brak
jednoznacznego określenia, uszczegółowienia pojęcia „autoryzacja”, które odnosi się
w określonych przez Zamawiającego wymaganiach zarówno do dostawy, instalacji jak
również do montażu. W zasadzie taki sposób zdefiniowania określonych wymagań przez
Zamawiającego nie pozwala na stwierdzenie na czym owa autoryzacja ma polegać.
Odnoszenie się do potocznego rozumienia nie może stanowić uzasadnienia czy
też zdefiniowania tego określenia, bowiem w każdym przypadku może być ono rozumiane
zupełnie inaczej lub choćby w niedużym fragmencie znaczenie tego pojęcia może być różne
dla Stron. Izba wskazuje, według Słownika PWN przez autoryzację rozumie się wyrażenie
zgody przez producenta na prowadzenie działalności w jego imieniu, co uwidacznia jak
bardzo wąsko można rozumieć postanowienie SWIZ, które nie zostało wyartykułowane
w dokumentacji postępowania. Podkreślić bowiem należy, co potwierdził również sam
Zamawiający, że nie ma definicji legalnej określenia „autoryzacja” do której można byłoby się
odwołać i co pozwalałoby na ocenę jednoznaczności tego pojęcia. Tym samym, przy tak
skonstruowanych wnioskach odwołania przez Odwołującego stanowiących w przypadku
odwołania dotyczącego postanowień SWIZ element nierozłączny zarzutu, już z tego powodu
zasadne stało się nakazanie wykreślenia z postanowień SWIZ w tym wzoru umowy oraz
postanowień ogłoszenia o zamówieniu kwestionowanych wymagań co do posiadania
autoryzacji do dokonania dostawy, instalacji i montażu określonych elementów przedmiotu
zamówienia.
Przechodząc dalej i odnosząc się do zarzutów odwołania dotyczących obu kwestionowanych
postanowień SWIZ i ogłoszenia o zamówieniu, Izba zgodziła się ze stanowiskiem
Odwołującego opartym na stwierdzeniu, że takie ukształtowanie wymagań przez
Zamawiającego dotyczące zarówno wymagania posiadania autoryzacji do dokonania
dostawy, instalacji i montażu określonych elementów przedmiotu zamówienia oraz
przedstawienia oświadczenia producenta określonych elementów wchodzących w przedmiot
zamówienia o przejęciu przez producenta wszelkich zobowiązań wykonawcy związanych z
gwarancją jakości udzielonych przez wykonawcę na zasadach określonych w umowie w
sprawie zamówienia publicznego prowadzi do sytuacji, w której to producent sprzętu będzie
decydował o tym, jaki podmiot (wykonawca) złoży w przedmiotowym postępowaniu ofertę.
Prowadzi to do wniosku, na co również wskazywał Odwołujący, że to nie Zamawiający
wybierze wykonawcę w konkurencyjnej procedurze, ale to producenci, którzy jedynie dla
wybranych podmiotów udzielą stosowanych, wymaganych oświadczeń określając w ten
sposób grupę podmiotów mogących ubiegać się o przedmiotowe zamówienie. Podkreślenia
wymaga również, że wymagania ukształtowane przez Zamawiającego nie stanowią
dokumentów powszechnie dostępnych, oraz podkreślenia wymaga fakt, że żaden z
podmiotów tj. wykonawców jak również Zamawiający nie mają wpływu na to jakiemu
podmiotowi producent wystawi wymagane oświadczenia, a jakiemu podmiotowi nie wystawi
takich dokumentów. Przedstawione przez Odwołującego w trakcie postępowania
odwoławczego dowody wskazują, że po stronie producentów sprzętu albo brak jest woli
współpracy, w tym udzielenia odpowiedzi na zadane pytania – co niezmiennie uwzględniając
fakt gospodarki wolnorynkowej jest prawem tych producentów – lub udzielone odpowiedzi
wskazują, że producenci nie są zainteresowani wystawianiem wymaganych przez
Zamawiającego dokumentów innym podmiotom, wskazując np.: „mamy to już dawno zajęte”
(dowód nr 1/1). Więcej, co wskazał w trakcie rozprawy Odwołujący, również z materiałów
przedstawionych przez Zamawiającego pochodzących od różnych producentów,
załączonych do pisma procesowego, wynika, że zobowiązania jakich wymaga Zamawiający
w tym postepowaniu o udzielenie zamówienia publicznego producenci wystawiają
sporadycznie, bądź nie wydali takich dokumentów odnośnie tego postępowania. W ocenie
Izby należy mieć również na uwadze fakt, że urządzenia, co do których zostały uregulowane
wymagania w dokumentacji postępowania, należą do urządzeń występujących
w powszechnych obrocie choć są urządzeniami profesjonalnymi, czego nie kwestionował
w trakcie rozprawy Zamawiający. Nie jest sporne co do zasady, i nie kwestionował tego
Odwołujący, że możliwe jest uzyskanie autoryzacji producentów określonego przez
Zamawiającego przedmiotów zamówienia, jednakże na co Izba wskazuje uzyskanie
autoryzacji związane jest z pewnego rodzaju działaniami po stronie wykonawcy
wymagającymi również stosownego czasu – co wynika wprost z dokumentów
przedstawionych przez Zamawiającego przy piśmie procesowy – a i tak nie jest pewne, że
autoryzacja ta danemu podmiotowi zostanie przyznana. Co istotne również w ocenie Izby,
różnorodność przedmiotów co do których Zamawiający wymaga autoryzacji, a co za tym
idzie możliwa różnorodność producentów prowadzi do konkluzji, że wykonawca chcący
uzyskać zamówienie musiałby posiadać autoryzację w zasadzie wszystkich funkcjonujących
na rynku producentów aby móc starać się o skuteczne uzyskanie przedmiotowego
zamówienia. Oczywiście pozostaje również aktualna problematyka rozumienia pojęcia
„autoryzacja”, co w obliczu istnienia procedur jej pozyskania u poszczególnych producentów
nie musi wcale oznaczać tego samego. Izba również zaznacza, że z przedstawionych przez
Zamawiającego dowodów wynika, że producenci nie zawsze w ogóle udzielają autoryzacji
podmiotom chcącym startować w danym postępowaniu.
W zakresie postanowień SIWZ oraz ogłoszenia o zamówieniu dotyczących przedstawienia
przez wykonawcę stosownego oświadczenia producenta sprzętu określonych elementów
wchodzących w przedmiot zamówienia o przejęciu przez producenta wszelkich zobowiązań
wykonawcy związanych z gwarancją jakości udzielonych przez wykonawcę na zasadach
określonych w umowie w sprawie zamówienia publicznego Izba wskazuje, że argumentacja
Zamawiającego przedstawiona na rozprawie nie znajduje uzasadnienia w dokumentacji
postępowania. Zamawiający uzasadniał swoje wymagania w tym zakresie odnosząc się
do posiadanego doświadczenia z realizacji innego zamówienia dotyczącego budowy
stadionu w Gliwicach, gdzie borykał się z problemem „zniknięcia firmy”, która dostarczała
sprzęt i oprogramowanie, a producent nie chciał realizować gwarancji ale zepsuł się system
a nie sprzęt. Taka argumentacja w prowadzonym obecnie postępowaniu nie znajduje
ż
adnego uzasadnienia, bo jak przyznał sam Zamawiający nie wpisaliśmy wymagania
co do systemu w pkt b i c. Wydaje się być niespornym w sprawie, że każde z urządzeń musi
działać w oparciu o jakiś system, jednakże co należy podkreślić, w kwestionowanym
postanowieniu Zamawiający nie wymaga oświadczenia producenta co do systemów.
Izba wskazuje również, że każdy ze sprzętów, który jest wymagany w ramach tego
postępowania a wskazanych w wymaganiu Zamawiającego otrzymuje od producenta
gwarancję. Odwołujący wskazał na jeden z przedstawionych przez Zamawiającego
dokumentów wraz z pismem procesowym, z którego wynika jednoznacznie, że przejęcie
zobowiązań w zasadzie polega na przejęciu zobowiązań gwarancyjnych zwartych
w gwarancji producenta. Znamienne jest również w tej sprawie, że Zamawiający wyjaśnił
w trakcie rozprawy, odnosząc się do gwarancji producenta i gwarancji wykonawcy określonej
w tym postępowaniu przez Zamawiającego, że te gwarancje różnią się dynamiką realizacji
czyli wykonania zobowiązań gwarancyjnych, szybkością, co w ocenie pełnomocnika jest
istotne z uwagi na to, że jest to podmiot publiczny. Argumentacja ta w ocenie Izby nie
znajduje uzasadnienia dla tak ukształtowanego wymagania. Podkreślić bowiem należy, że
niewątpliwie Zamawiający może poszukiwać i określić wymagania w SWIZ dotyczące
realizacji płynących obowiązków z gwarancji jednakże w taki sposób, który obciąży
wykonawcę, a nie będzie uzależniał wykonawcy od woli producenta. W piśmie procesowym
ponownie Zamawiający odnosi się do systemów, które maja znaczenie z punktu widzenia
operatora hali, lecz pomija ponownie fakt, że postanowienia kwestionowane dotyczą sprzętu,
co sam przyznał na rozprawie. Zamawiający twierdził, że powszechną praktyka jest
wystawianie stosownych oświadczeń przez producentów na rzecz ubiegających się
o udzielenie zamówienia wykonawcom, jednakże przedstawione przez Odwołującego
dowody jak również dowody przedstawione przez Zamawiającego, a do których odwoływał
się w trakcie rozprawy Odwołujący świadczą odmiennie. Izba podkreśla, że skoro w ocenie
Zamawiającego jest powszechną praktyką wystawianie takich oświadczeń to mógł
przedstawić np.; informację od takiego producenta, że każdy wykonawca, który się do niego
zgłosi otrzyma takie oświadczenie.
W zakresie podnoszonego zarzutu naruszenia art. 25 ust. 1 i 2 ustawy w związku z §
13 Rozporządzenia Ministra Rozwoju z dnia 26 lipca 2016 r. w sprawie rodzajów
dokumentów, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy w postępowaniu o udzielenie
zamówienia Izba uznała, że w obliczu uwzględnienia powyższych zarzutów staje się
bezprzedmiotowy.
Postępowanie o udzielnie zamówienia publicznego, stanowi szczególną formę
prowadzącą do zawarcia umowy w sprawie realizacji danego zamówienia, kreowane jest
przez obowiązujące przepisy prawa dla tej dyscypliny i zobowiązuje tymi przepisami
wszystkich uczestników tego systemu. Choć formalizm postępowania nie może być celem
samym w sobie to szczególna regulacja postępowań o udzielnie zamówienia publicznego
zobowiązuje Zamawiających do takiego działania zgodnego z postanowieniami ustawy,
poszanowania zasad wynikających z ustawy oraz interesów wszystkich uczestników procesu
udzielania zamówień publicznych, a co w efekcie pozwoli na przejrzystość postępowania
i transparentność postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. Izba podkreśla,
ż
e Zamawiający ma prawo opisać przedmiot zamówienia zgodnie z własnymi potrzebami,
jednakże nie uzasadnia to wprowadzania do wymagań legitymowania się dokumentami,
oświadczeniami, które wydawane są bądź nie wydawane przez producentów w zależności
od decyzji i uznania producenta.
Reasumując, Izba uznała, że w wyniku czynności dokonanej przez Zamawiającego doszło
do naruszenia przepisów wskazanych na wstępie odwołania przez Odwołującego, dlatego
też Izba nakazała usunięcie z treści ogłoszenia o zamówieniu postanowienia zawartego
w Sekcji VI Informacje uzupełniające ustęp VI .3 Informacje dodatkowe podpunkt 7 lit. b i c
oraz postanowień zawartych w treści Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia
w punkcie 8.2 Warunki przedmiotowe lit. b i c oraz w Załączniku nr 8 do Specyfikacji
Istotnych Warunków Zamówienia – Wzór umowy postanowień zawartych w Klauzuli 4.1 –
Ogólne zobowiązania wykonawcy akapit 11 (zaczynający się od słów: „Ponadto
dla poniższych kategorii Urządzeń (…)” a kończący na słowach: „ (…) do ich dostawy,
instalacji i montażu.”) czyli dokładnie treści jakie Izba wskazała w punkcie III uzasadnienia
tego orzeczenia.
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku na podstawie art. 192 ust.
9 oraz art. 192 ust. 10 Prawa zamówień publicznych oraz w oparciu o przepisy § 3 i § 5 ust.
2 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie
wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238 ze zm.).
Wobec powyższego orzeczono jak w sentencji.
Przewodniczący: …………………………………………