Sygn. akt: KIO 1776/17
WYROK
z dnia 18
września 2017 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Emil Kawa
Protokolant: Agata Dziuban
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 13
września 2017 roku w Warszawie odwołania
wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 29 sierpnia przez wykonawcę
Sygnity Business Solutions S.A., ul. Dąbrowskiego 12, 85-021 Zielona Góra w
postepowaniu prowadzonym przez zamawiającego
Biblioteka
Narodowa,
Al.
Niepodległości 213, 02-086 Warszawa
przy udziale wykonawcy
Comarch Polska S.A., al. Jana Pawła II 39A, 31-864
Kraków zgłaszającego przystąpienie do postepowania odwoławczego po stronie
odwołujacego
orzeka
1 uwzględnia odwołanie i nakazuje zamawiającemu dokonanie zmiany treści
postanowienia SIWZ w rozdziale V. pkt.1.2 ppkt.3) pppkt.1
poprzez dodanie po treści „w
bibliotece narodowej
” zwrotu „lub naukowej”, oraz w postanowieniu z rozdziału V. pkt.1.2
ppkt.3) pppkt.3) poprzez dodanie do obecnej treści SIWZ zgody na możliwość wykazania się
wykonaniem usługi utrzymania ciągłości działania systemu w ramach „jednej do
maksymalnie trzech umów o łącznej wartości minimum 1.000.000 PLN” .
2. na
kazuje odpowiednie wprowadzenie powyższych zmian do treści ogłoszenia o
zamówieniu i SIWZ z załącznikami.
. Zalicza w poczet kosztów postepowania kwotę 15 000,00 (piętnaście tysięcy)
złotych uiszczona przez odwołującego tytułem wpisu od odwołania i:
zasądza od zamawiającego Biblioteki Narodowej, Al. Niepodległości 213, 02-
086 Warszawa
na rzecz odwołujacego Sygnity Business Solutions S.A., ul.
Dąbrowskiego 12, 85-021 Zielona Góra kwotę 15 000,00 (piętnaście tysięcy) złotych
tytułem zwrotu kwoty wpisu.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. -
Prawo zamówień
publicznych (tj. Dz. U. z 2017 r. poz. 1579) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od dnia
jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej
do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący:
……………………………….
Sygn. akt KIO 1776/17
UZASADNIENIE
Biblioteka Narodowa, al. Niepodległości 213, 02-086 Warszawa, zwana dalej
„Zamawiającym” prowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego w trybie
przetargu nieograniczonego pn
. „Zakup i implementacja Zintegrowanego Systemu
Zarządzania Zasobami dla Bibliotek", numer referencyjny: XIV/264/14/17. Ogłoszenie o
zamówieniu opublikowano w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej w dniu 17.08.2017 r.:
2017/S 156-323819.
Postępowanie jest prowadzone z zastosowaniem przepisów ustawy z dnia 29
stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2015 r poz. 2164 ze zm.)
wymaganych przy procedurze, kiedy wartość szacunkowa zamówienia przekracza kwoty
okr
eślone w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 ustawy Prawo zamówień
publicznych, dotyczących dostaw.
Odwołujący Sygnity Business Solutions S.A., ul. Dąbrowskiego 12, 85-021 Zielona
Góra, dalej zwany „odwołującym”, wniósł odwołanie od czynności Zamawiającego
polegającej na ustaleniu niezgodnej z przepisami treści postanowień SIWZ i Ogłoszenia o
zamówieniu.
We wniesionym odwołaniu zarzucił Zamawiającemu naruszenie:
1. art. 7 ust. 1 Pzp w zw. z art.22 ust.la i ust.1b.l) ppkt.3) Pzp, poprzez ustalenie
warunków udziału w postępowaniu w Ogłoszeniu i Specyfikacji Istotnych Warunków
Zamówienia („SIWZ"), w sposób nieproporcjonalny do przedmiotu zamówienia i
nieprecyzyjny oraz mogący powodować preferowanie niektórych wykonawców w
Postępowaniu oraz utrudniający uczciwą konkurencję, tj.:
a.
W Sekcji III 1.3 lit. a) Ogłoszenia oraz
b.
W Rozdziale V. pkt.1.2 ppkt.3) pppkt.l)
poprzez żądanie wykazania przez Wykonawcę ubiegającego się o przedmiotowej
zamówienia, że wykonał należycie - w ramach jednej umowy, minimum jedną usługę
polegając na utrzymaniu ciągłego działania zintegrowanego systemu zarządzania zasobami
biblioteki w bibliotece narodowej
posiadającej nie mniej niż 11000 000 następujących
rekordów: bibliograficznych, wzorcowych, egzemplarza, zasobu czasopism, zamówień,
czytelników, dostawców i rachunków.
c.
W Sekcji III 1.3 lit. b) Ogłoszenia oraz
d.
W Rozdziale V. pkt.1.2 ppkt.3) pppkt.2)
poprzez żądanie wykazania przez Wykonawcę ubiegającego się o przedmiotowej
zamówienia, że wykonał należycie - w ramach jednej umowy, minimum jedną usługę
polegając na utrzymaniu ciągłego działania zintegrowanego systemu zarządzania zasobami
biblioteki w bibliotece akademickiej
posiadającej nie mniej niż 7 000 000 następujących
rekordów: bibliograficznych, wzorcowych, egzemplarza, zasobu czasopism, zamówień,
czytelników, dostawców I rachunków.
e.
W Sekcji III 1.3 lit. c) Ogłoszenia oraz
f.
W Rozdziale V. pkt.1.2 ppkt.3) pppkt.3)
poprzez żądanie wykazania przez Wykonawcę ubiegającego się o przedmiotowej
zamówienia, że wykonał należycie - w ramach jednej umowy, minimum jedną usługę
polegając na utrzymaniu ciągłego działania zintegrowanego systemu zarządzania zasobami
biblioteki, o wartości minimum 1 000 000 złotych
Art. 91 ust. 2 i ust.3 Pzp i art.7 ust.1 Pzp, poprzez wprowadzenie w Rozdziale
X
IV pkt.1 ppkt.4 SIWZ, kryterium niedozwolonego przy ocenie ofert, tj. odnoszącego się do
właściwości Wykonawcy tj. wiarygodności zawodowej i technicznej (kryterium
podmiotowego), nie zaś jedynie możliwego przy ocenie ofert kryterium odnoszącego się do
prze
dmiotu zamówienia, czyli takich, które dotyczą oferowanej usługi, dostawy lub roboty
budowlanej.
Przed podaniem uzasadnienia podniesionych przez Odwołującego zarzutów oraz
postawionych żądań, Izba za zasadne uznaje wskazanie, że na etapie rozprawy doszło do
znacznego ograniczenia zarzutów i żądań podniesionych w odwołaniu. Odwołujący do
protokołu rozprawy podał, iż cofa żądania alternatywne podane w odwołaniu co do
wykreślenia z SIWZ określonych postanowień i pozostawia tylko żądanie zmiany treści
postanowienia podanego w Rozdziale V. pkt.1.2 ppkt.3) pppkt.1 poprzez
zmianę
wymagania
z SIWZ, aby wykonawca mógł wykazać się dla spełnienia warunku udziału w
postepowaniu,
iż wykonał należycie - w ramach jednej umowy, minimum jedną usługę
polegając na utrzymaniu ciągłego działania zintegrowanego systemu zarządzania zasobami
biblioteki w bibliotece narodowej
posiadającej nie mniej niż 11000 000 – na takie, iż byłaby
możliwość wykazania się „wykonaniem takiej usługi w bibliotece naukowej”.
Ponadto wniósł o umożliwienie wykazania się wykonawcy w zakresie wymagania z
Rozdziału V. pkt.1.2 ppkt.3) pppkt.3), gdzie Zamawiający wymagał wykazania, że
wykonawca
wykonał należycie - w ramach jednej umowy, minimum jedną usługę
polegającą na utrzymaniu ciągłego działania zintegrowanego systemu zarządzania zasobami
biblioteki, o wartości minimum 1 000.000 PLN, na taką zmianę, aby wykonawca mógł
wykazać się, że usługa polegająca na utrzymaniu ciągłego działania zintegrowanego
systemu zarządzania zasobami biblioteki została dokonana w ramach „ jednej lub wielu
umów nie więcej jednak niż trzy”.
Nadto Odwołujący oświadczył jego zarzuty wskazane w pkt 2 odwołania, a związane z
naruszeniem przez Zamawiającego art. 91 ust 2 i 3 i art. 7 ust.1 Pzp zostały uwzględnione
przez Zamawiającego ( co wynika ze zmiany SIWZ) i tym samym cofnął także ten zarzut.
Tak więc podniesione w odwołaniu zarzuty zostały ograniczone do dwóch ww. i do
treści jak wyżej wskazano. Pozostałe zarzuty zostały wycofane przez Odwołującego. Izba
biorąc pod uwagę powyższe uznała, że zbędnym jest w sprawie prezentowanie zarówno
zarzutów jak i żądań wycofanych przez odwołującego, a także treści stanowiska
Zamawiającego ponad tą odnoszącą się do zarzutów pozostałych do rozpatrzenia przez
Izbę.
Odwołujący w trakcie rozprawy podnosił, że wnosi o złagodzenie postanowienia SIWZ
podanego rozdz. 5 pkt 1.2 ppkt. 3 pppkt. 1 o umożliwienie wykazania się doświadczeniem (
potencjałem) w zakresie biblioteki naukowej, gdyż tak postawiony warunek udziału umożliwia
złożenie oferty tylko dziewięciu wskazanym w odpowiedzi na odwołanie wykonawcom, którzy
realizują na całym świecie obsługę bibliotek narodowych.
Odwołujący – podał, iż nie ma definicji legalnej zarówno biblioteki narodowej jak i
naukowej. Podkreśla, że takie rozróżnienie wynika z ustawy o bibliotekach i wynika także z
funkcji jaką pełni dana biblioteka. Zauważa, że zarówno biblioteka narodowa i naukowa
pełnią podobną funkcję tzn. gromadzą określone zbiory celem udostepnienia użytkownikom,
prowadzą działalność naukową. Biblioteka narodowa prowadzi ewidencję całości działań
wydawniczych. Dla wykazania zbieżności i możliwości porównywania biblioteki narodowej z
naukową a także innymi bibliotekami wskazał na dokumentacje postępowania o udzielanie
zamówienia dot. oprogramowania dla biblioteki Miasta Łodzi i Biblioteki Narodowej podanej
w tym postepowaniu. Podkreślił, że taki sam system oprogramowania jaki jest opisany w
przedmiotowym zamówienia może być używany przez każdą bibliotekę. Wynika to z faktu,
że w każdej bibliotece są takie same procedury i procesy biblioteczne. Nadto zauważył, że,
że unikalny statut Biblioteki Narodowej na który powołuje się Zamawiający nie pozostaje w
związku z przedmiotem tego zamówienia, gdyż nie ma odzwierciedlenia w jego opisie.
Pod
ał, że występuje bardzo duża zbieżność wymagań i procedur jakie zostały opisane
dla bibliotek w Łodzi i Bibliotece Narodowej, a nawet że w szeregu przypadkach wymogi
przetargu dla Łodzi są wyższe niż dla Biblioteki Narodowej. Odnosząc się do wielkości zadań
jakie realizuje Bibli
oteka Narodowa wobec użytkowników, to zwrócił uwagę na kwestię iż
ilość pobrań z katalogu internetowego Biblioteki Narodowej w I półroczu 2017 wynosiła
156.537 rekordów bibliograficznych, co daje średnio 865 rekordów bibliograficznych
dziennie. Natomiast n
p. z Centrum NUKAT, które gromadzi zbiory bibliotek naukowych
działających przy bibliotece uniwersyteckiej w Warszawie współtworzone ze 130 bibliotek dla
Centrum Informacji Biblioteki Akademickiej w Katowicach pobrało z katalogu NUKAT w ww.
analogicznym ok
resie pierwszego półrocza 2017 roku rekordy bibliograficzne w liczbie
460.793 co daje dziennie 2.545 rekordów dziennie. Tak więc ta ilość jest zdecydowanie
większa niż ilość pobranych rekordów z Biblioteki narodowej.
Tym samym stwierdził, że wprowadzenie przez Zamawiającego wymagania
związanego z koniecznością wykonania usługi polegającej na utrzymaniu ciągłości działania
zintegrowanego systemu zarządzania zasobami biblioteki w bibliotece narodowej, powoduje,
że krąg wykonawców przedmiotowego zamówienia sprowadza się w praktyce do jednego
wykonawcy obsługującego od ponad 20 lat Zamawiającego w zakresie dostawy systemu
bibliotecznego, to jest firmy Innovative Interfaces Global Limited, 9th Floor, Block A, Georges
Quay Plaza, Georges Quay, Dublin 2, Irlandia (uczestnika Dialogu technicznego
prowadzonego przez Zamawiającego - por. Zał. Nr 3 do SIWZ). Powyższe zaś stanowi o
naruszeniu lub co najmniej utrudnianiu zachowania zasad zachowania uczciwej konkurencji i
równego traktowania wykonawców, gdyż Zamawiający w ten sposób preferuje ww.
Wykonawcę.
Pod
niósł także, że zakres działalności Biblioteki Narodowej jest niewątpliwie
specyficzny pozostaje jednak bez związku z informatycznym systemem zarządzania
zasobami biblioteki. Poprzez system informatyczny biblioteka narodowa (jakakolwiek, nie
tylko polska) realizuje funkcje i zadania związane z gromadzeniem, opracowywaniem,
przechowywaniem i udostępnianiem materiałów bibliotecznych, niezależnie od nośnika
fizycznego i sposobu zapisu treści, w tym m.in.: graficzne (piśmiennicze, kartograficzne,
ikonograficzne i muzyczne), dźwiękowe, audiowizualne i elektroniczne. Sposób obsługi ww.
typowych procesów bibliotecznych (gromadzenie, opracowanie i udostępnianie zbiorów oraz
wyszukiwanie informacji) jest regulowany zestawem n
orm, standardów i przepisów prawnych
bibliograficznych, bibliotecznych i informatycznych które każdy profesjonalny system
informatyczny zarządzania biblioteką spełnić musi, żeby mógł być zastosowany w
informatyzacji jakiejkolwiek biblioteki, naukowej, publicznej, pedagogicznej czy fachowej. Bez
znaczenia pozostaje status danej biblioteki w strukturze krajowej sieci bibliotecznej, to czy
jest ona biblioteką centralną państwa (BN), czy np. centralną województwa (np. Biblioteka
Śląska) czy też biblioteką akademicką (np. Centrum Informacji Naukowej i Biblioteka
Akademicka w Katowicach). Każda z nich wymaga do realizacji swoich podstawowych
funkcji takiego systemu informatycznego, który jest dostosowany do wymagań prawnych z
danego obszaru zastosowania.
Nadto za
znaczył, że Opis Przedmiotu Zamówienia (Zał.l do SIWZ) specyfikuje
funkcjonalność oczekiwanego systemu zarządzania zasobami biblioteki jako typowego
systemu automatyzującego standardowe funkcje Biblioteki Zamawiającego w tym zakresie.
Zamawiający nie oczekuje realizacji przez system informatyczny żadnych specyficznych/
charakterystycznych funkcji, typowych tylko dla biblioteki narodowej lub biblioteki
akademickiej.
Uzasadniając zarzut w zakresie braku podstaw do postawienia wymagania, aby
wykonawca wykazał się wykonaniem w ramach jednej umowy, minimum jednej usługi
polegając na utrzymaniu ciągłego działania zintegrowanego systemu zarządzania zasobami
biblioteki, o wartości minimum 1.000.000 PLN, podał, że żądania Zamawiającego
odnoszącego się do warunku świadczenia przez wykonawcę usługi utrzymania ciągłości
działania zintegrowanego systemu zarządzania zasobami biblioteki w bibliotece narodowej
lub akademickiej oraz w ramach jednej umowy, naruszają zasadę proporcjonalności. Brak
jest w szczególności racjonalnego uzasadnienia dla żądania świadczenie ww. usługi jedynie
w ramach jednej umowy przez wykonawcę, dla ilości rekordów wskazanych w
postanowieniach Ogłoszenia i SIWZ.
Podał także, iż usługa polegająca na utrzymaniu ciągłości działania systemu
informatyczn
ego oznacza usługę określaną jako „maintenance services" lub serwis systemu,
a opłata za jej wykonanie stanowi zazwyczaj 15-25% wartości oprogramowania. Przyjmując
uśrednioną wartość 20% można przyjąć, że wykonawca może uzyskać opłatę za serwis przy
sprzed
aży samego systemu za kwotę jednorazową 5 mln złotych lub w przypadku
świadczenia ciągłego w okresie 3 lat za kwotę ok, 1,5 min złotych. Przyjęcie tak wysokich
wartości jest dyskryminujące dla potencjalnych producentów polskich, gdyż podane ceny
zakupu sys
temu są osiągalne na obszarze UE i w innych, ale nie w Polsce dla polskich
producentów. Powyższe powoduje, że osiągnięcie ww. min. winno być możliwe nie w
ramach jednej umowy lub co najmniej kilku umów łącznie.
Zamawiający w złożonej w formie pisemnej odpowiedzi na odwołanie wniósł oddalenie
odwołania. Zauważyć należy iż Zamawiający odnosił się do dwóch złożonych odwołań, z
których jedno – wykonawcy Comarch zostało wycofane przed posiedzeniem w KIO. W
związku z ograniczeniem nie tylko liczby zarzutów, ale także pierwotnych żądań w zakresie
pozostałych do rozstrzygnięcia dwóch zarzutów, to szereg argumentacji Zamawiającego
przedstawionych w odpowiedzi na odwołanie stało się nieaktualnych. W związku z tym
zostanie przedstawione stanowisko Zamawiającego zaprezentowanego w odpowiedzi na
odwołanie i na rozprawie.
Znaczną część odpowiedzi na odwołanie zawiera stanowisko Zamawiającego co do
charakteru i znaczenia Biblioteki Narodowej. W tym zakresie Zamawiający podał, że
przedmiotowe postępowanie ma na celu wyłonienie wykonawcy posiadającego zdolność do
implementacji systemu zarządzania zasobami biblioteki w bibliotekach publicznych
wszystkich typów (zwanego dalej „systemem bibliotecznym”), bez względu na profil bibliotek
i typ gromadzonych zbiorów, na terenie całego kraju. Kwestionowane warunki udziału w
postępowaniu zostały określone przez Zamawiającego jako minimalne zdolności, gdyż tylko
wykonawca legitymujący się stosowną wiedzą oraz doświadczeniem daje rękojmię
dostarczenia systemu
bibliotecznego i jego prawidłową implementację w zakresie oraz w
terminie określonym przez Zamawiającego.
Wymóg doświadczenia w postaci udokumentowanego świadczenia usługi utrzymania
ciągłości działania zintegrowanego systemu zarządzania zasobami w bibliotece narodowej
jest niezbędny: z jednej strony - ze względu na krótki, bowiem zaledwie sześciomiesięczny,
okres przewidziany na konfigurację systemu (1.01.2018- 30.06.2018 r.) oraz na migrację
danych Biblioteki Narodowej (1.07.2018-31.12.2018 r.); z drugiej strony - Biblioteka
Narodowa i jej wyjątkowa pozycja w ramach sieci bibliotek, ugruntowana w ustawie o
bibliotekach, nakłada na centralną bibliotekę państwa szereg zobowiązań względem
pozostałych polskich bibliotek, związanych z:
• archiwizowaniem dziedzictwa narodowego i ewidencjonowaniem go w postaci
elektronicznej,
• prowadzeniem bibliografii narodowej i ewidencjonowaniem jej w postaci
elektronicznej,
• udostępnianiem w sposób ciągły bazy katalogowej w wersji elektronicznej i
udostępnianie jej dla pozostałych bibliotek.
Wyjątkowość biblioteki narodowej, oprócz specjalnych zadań nałożonych na nią przez
ustawodawcę, polega również na wielkości bazy katalogowej i bazy kartoteki haseł
wzorcowych, różnorodności typów gromadzonych zbiorów i stopnia skomplikowania pod
względem organizacyjnym na niepowtarzalną skalę, nie znajdującą porównania nawet z
największymi bibliotekami publicznymi, naukowymi, jak i akademickimi. Jednym z wiodących
i głównym celem bibliotek narodowych jest wieczysta archiwizacja dziedzictwa danego
narodu (w ustawie polskiej podstawa prawna: art. 17 ust. 1 pkt 1) ustawy o bibliotekach).
Dlatego też najważniejszym zadaniem każdej biblioteki narodowej jest zapewnienie
bezpieczeństwa zgromadzonych w niej danych, zbiorów, materiałów bibliotecznych.
Zam
awiający, powierzając wykonawcy systemu bibliotecznego pieczę nad danymi, tak
cennymi dla dziedzictwa narodowego, zobowiązany jest dochować najwyższej staranności w
wyborze wykonawcy, który zagwarantuje właściwą ochronę danych w trakcie realizacji
zamówienia. Dla Zamawiającego jest kluczowe, aby bazować na systemach bibliotecznych
dostarczanych przez wykonawców, którzy mają doświadczenie w utrzymywaniu ciągłości
systemu w bibliotekach narodowych.
Podkreślił, że zamówienie musi być wykonane zgodnie z umową nr POPC.02.01.00-
00-0043/16-00 o
dofinansowanie projektu „e-usługa OMNIS" i w ramach czasowych
zakreślonych w tym Projekcie. Zgodnie ze wskazaną umową Zamawiający jest zobowiązany
do realizacji zadania polegającego na zakupie i implementacji zintegrowanego systemu
zarządzania zasobami dla bibliotek w terminie do 31.07.2019 r. Wybór wykonawcy, który nie
posiada gotowego systemu, lub który posiada system niekompletny, bądź niedostosowany
do wymagań bibliotek, stałby w sprzeczności z umową o dofinansowania oraz stanowiłby
realne zagrożenie wypełnienia zobowiązań wynikających z tej umowy w zakresie terminów
implementacji systemu, jego wdrożenia i funkcjonowania. Ponadto zdefiniowanie przedmiotu
zamówienia, jako gotowego produktu, mogącego podlegać natychmiastowej implementacji
jest ściśle powiązane i istotne w kontekście realizacji harmonogramów pozostałych zadań w
ramach Projektu „e-usługa Omnis”, tj. zadania „Wdrożenia koncentratora metadanych -
Zakup koncentratora wraz z licencjami” oraz zadania „Rozbudowy systemu repozytorium i
zapewnienie spójności serwisów dostępowych - projekt systemu repozytorium”. Przy
formułowaniu warunków, które muszą spełniać wykonawcy ubiegający się o udzielenie
zamówienia, Zamawiający kierował się dążeniem do wyboru wykonawcy o możliwie
najwszechstronniejszym doświadczeniu we współpracy z instytucjami bibliotecznymi —
wykonawcy, który w sposób w pełni zadowalający podołała w pierwszym rzędzie zadaniom
stawianym przez Bibliotekę Narodową, z całym spektrum problemów wynikających zarówno
ze skali zbiorów, ale także z ich różnorodności i roli odgrywanej w całym systemie
bibliotecznym kraju.
Dlatego też tak postawiony warunek udziału jest proporcjonalny do zadań i tylko
wykonawca posiadający taki potencjał daje rękojmię należytego wykonania zamówienia.
W zakresie zarzutu
dotyczącego wymagania wykonania w ramach jednej umowy,
minimum jednej usługi polegającej na utrzymaniu ciągłości działania zintegrowanego
systemu zarządzania zasobami biblioteki, o wartości minimum 1.000.000 PLN, Zamawiający
w
arunek w powyższej formie jest proporcjonalny do przedmiotu zamówienia oraz umożliwia
Zamawiającemu ocenę zdolności wykonawcy do należytego wykonania zamówienia przy
wyrażeniu warunku na poziomie zdolności minimalnych wymaganych.
Wartość minimalnego progu finansowego jednej usługi polegającej na utrzymaniu
ciągłości działania zintegrowanego systemu zarządzania zasobami biblioteki, została
ustalona przez Zamawiającego w sposób proporcjonalny do opłaty, którą Zamawiający
obecnie ponosi z tytułu świadczenia usługi utrzymania ciągłości działania zintegrowanego
systemu zarządzania zasobami biblioteki.
Zamawiający określił oczekiwany zakres świadczonej usługi na poziomie obsługi 2500
kont użytkowników i 25 min. rekordów wszystkich typów. Założenie obsługi takiej wielkości
bazy katalogowej musi być spełnione w odniesieniu do Biblioteki Narodowej i bibliotek przez
nią wskazanych. W związku z tym zarzut Odwołującego ad. 1) referujący się do zawyżonej
wartości usługi w ramach jednej umowy, jest niezasadny.
Zamawia
jący musi dokonać wyboru takiego wykonawcy zdolnego do wykonania
przedmiotowego zamówienia który daje rękojmię zdolności technicznej należytego
wykonania usługi, uwzględniającej jej zakres, stopień skomplikowania i zaawansowania
technologicznego, co odzwie
rciedla wartość takiej umowy.
Przystępujący do postepowania odwoławczego wykonawca Comarch nie prezentował
stanowiska w tym zakresie, gdyż jego pełnomocnik nie był obecny podczas rozprawy, jak
również nie złożył w tym zakresie pisma procesowego.
Krajowa I
zba Odwoławcza rozpoznając na rozprawie złożone odwołanie
i uwzględniając dokumentację z niniejszego postępowania o udzielenie zamówienia
publicznego oraz stanowiska stron złożone na piśmie i podane do protokołu rozprawy,
ustaliła i zważyła co następuje.
Odwołanie jest zasadne i tym samym zostaje uwzględnione.
W pierwszej kolejności Izba stwierdziła, że nie została wypełniona żadna z
przesłanek ustawowych skutkujących odrzuceniem odwołania, wynikających z art. 189 ust. 2
ustawy Pzp.. Izba ustaliła, iż stan faktyczny postępowania nie jest sporny między Stronami.
Odwołujący wykonawca wykazał także interes we wniesieniu odwołania o którym
mowa w art. 179 ust.1 ustawy Pzp.
Odwołujący jest podmiotem mogącym ubiegać się o
udzielenie rozpoznawanego zamówienia publicznego. Sposób ustalenia opisu przedmiotu
zamówienia przekłada się wprost na możliwość udziału wykonawcy w postępowaniu oraz na
możliwość złożenia konkurencyjnej oferty. Na tym etapie postępowania - odwołania od treści
postanowień SIWZ ofert, krąg podmiotów mogących skutecznie bronić swoich interesów w
uzyskaniu zamówienia obejmuje każdego potencjalnego wykonawcę mogącego
samodzielnie zrealizować zamówienie lub wykonawcy mogącego wspólnie w ramach
konsorcjum ubiegać się o udzielenie zamówienia.
Na
wstępie rozważań co do zasadności zarzutów odwołania wskazać należy, że
Zamawiający powinien tak konstruować warunki udziału w postępowaniu o udzielenie
zamówienia publicznego, by do udziału w postępowaniu był dopuszczony każdy wykonawca,
który obiektywnie rzecz biorąc zdolny jest wykonać przedmiotowe zamówienie. Zapewnienie
uczciwej konkurencji oznacza bowiem wyznaczenie takiego poziomu wymaganego
potencjału, wiedzy i doświadczenia, który uwzględnia przedmiot zamówienia, jego zakres czy
wartość nie wykraczając ponad wymagane i niezbędne minimum. Zamawiający nie może
stawiać wymagań ponad obiektywnie uzasadnione potrzeby. Dlatego też Zamawiający jest
zobowiązany zachować niezbędną równowagę między interesem własnym, polegającym na
uzyskaniu rękojmi należytego wykonania zamówienia, a interesem potencjalnych
wykonawców, by wykonawca dający taką rękojmię nie był pozbawiany prawa złożenia oferty.
W przedmiotowym postepowaniu Zamawiający postawił warunek udziału w zakresie
potencjału technicznego i zawodowego na wysokim poziomie, a w niektórych przypadkach
zdaniem Izby, zbyt wysokim,
naruszając zasadę proporcjonalności. Zamawiający oczekiwał
od wykonawcy wykazania się, że w okresie ostatnich trzech lat przed upływem terminu do
składania ofert, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy - w tym okresie wykonał
należycie w ramach jednej umowy, minimum jedną usługę polegającą na utrzymania
ciągłości działania zintegrowanego systemu zarządzania zasobami biblioteki: w bibliotece
narodowej posiadającej nie mniej niż 11 000 000 określonych rekordów, w bibliotece
akademickiej posiadającej nie mniej niż 7 000 000 określonych rekordów, jak również
wykazaniem się wykonaniem minimum jednej usługi polegającej na utrzymaniu ciągłego
działania zintegrowanego systemu zarządzania zasobami biblioteki, o wartości minimum
1.000.000 PLN.
W trakcie rozprawy Odwołujący w sposób znaczący ograniczył ilość podnoszonych
zarzutów, jak i zakres zarzutów podtrzymanych. Odwołujący ograniczył żądania do
dopuszczenia, aby wykonawca mógł legitymować się w zakresie pierwszego wymagania
odnoszącego się do wymagania 11 milionów rekordów w bibliotece narodowej także
doświadczeniem w tym zakresie nabytym w bibliotece naukowej oraz, aby w zakresie
serwisu-
usługi utrzymania systemu, mógł wykazać się wykonaniem usług o wymaganej
wartości, na przestrzeni trzech ostatnich lat w oparciu o 1- 3 umów.
Zamawiający potrzebę postawienia takich warunków udziału w postępowaniu
uzasadniał szczególną rolą biblioteki narodowej w systemie bibliotek, oraz jej szczególną
rolę w archiwizowaniu dziedzictwa narodowego. Powyższe zdaniem Zamawiającego
upoważniało go do postawienia wymogów, aby o zamówienie mogli ubiegać się wykonawcy,
którzy mają doświadczenie w utrzymaniu ciągłości działania zintegrowanego systemu
z
arządzania zasobami bibliotecznymi w bibliotece narodowej. Tak postawiony warunek
udziału – co wynika z odpowiedzi na odwołanie i potwierdzone na rozprawie, spełnia na
świecie tylko 9 wykonawców, w tym gronie brak jakiegokolwiek polskiego wykonawcy.
Zdani
em Izby tak skonstruowany opis przedmiotu zamówienia jak i postawione warunki
udziału w postępowaniu w zakresie zdolności technicznej i kwalifikacji zawodowej utrudniają
uczciwą konkurencję, znacząco zawężając krąg potencjalnych wykonawców, którzy będą w
s
tanie złożyć ofertę w postępowaniu oraz godzą w zasadę proporcjonalności.
Odnosząc się do argumentacji Odwołującego, który dla celów porównawczych,
przedstawił opis warunków i wymagań w przetargu na dostawę, wdrożenie i usługę wsparcia
dla zarządzania systemem informatycznym Biblioteki Łódzkiej ogłoszonego przez Urząd
Miasta Łodzi, stwierdzić należy, że w niektórych kwestiach postawienia SIWZ w
postepowaniu dla biblioteki łódzkiej są nawet bardziej rygorystyczne niż w analogicznych
wymaganiach w postepowaniu dla Biblioteki Narodowej.
Z treści SIWZ dla obu ww
postepowań jednoznacznie wynika, że postawione wymagania, a także zadania systemu dla
obu bibliotek są bardzo podobne i w każdej bibliotece obejmują takie same procedury i
procesy biblioteczne. Dlatego
tez niezasadnym jest ograniczenie kręgu wykonawców
mogących złożyć ofertę na system zarządzania zbiorami biblioteki narodowej tylko do tych 9
wykonawców którzy dostarczyli taki system informatyczny dla bibliotek narodowych.
Zdaniem Izby zgodzić się należy z Odwołującym, że zakres działalności Biblioteki
Narodowej jest niewątpliwie specyficzny, jednakże ta specyfika nie znalazła odzwierciedlenia
w opisie przedmiotu zamówienia, a tym samym pozostaje bez związku z informatycznym
systemem zarządzania zasobami biblioteki. Dla prawidłowości zaoferowanego systemu
zarządzania zasobami bibliotecznymi i działalnością biblioteki jako instytucji nie ma
większego znaczenia status danej biblioteki, a więc to czy jest biblioteką narodową czy
naukową. Poprzez system informatyczny biblioteka narodowa realizuje funkcje i postawione
jej zadania. Jednakże system zarządzania zasobami to nic innego, jak sposób obsługi
typowych procesów bibliotecznych regulowany zestawem norm, standardów i przepisów
prawnych, które każdy profesjonalny system informatyczny zarządzania biblioteką musi
spełnić. Od każdego takiego systemu wymaga się realizacji podstawowych funkcji takiego
systemu informatycznego, dostosowanego do wymagań prawnych z danego obszaru
zastosowania.
Nadto każde zamówienie winno być wykonane w sposób profesjonalny
niezależnie dla jakiego podmiotu jest realizowane i tym samym nie ma uzasadnienia, aby z
tego powodu
samej rangi Zamawiającego stawiać takie warunki udziału, które ograniczają
możliwość składania ofert tylko do kilku wskazanych podmiotów. Izba podkreśla że
zamawiający mają możliwość zapewnienia sobie właściwego wykonania zamówienia nie
tylko poprzez ustalenie warunków udziału w zakresie potencjału technicznego, ale także
poprzez całość regulacji opisu przedmiotu zamówienia w tym w szczególności wymagań co
do kwalifikacji osób mających wykonywać dane zamówienia, ustalenia obowiązków
wykonawcy w umowie o wykonanie zamówienia, itp.
Izba nakazując dokonanie zmiany SIWZ poprzez dopuszczenie możliwości
legitymowania się takim samym potencjałem, jak ten wymagany dla biblioteki narodowej,
tylko uzyskany w dostawie systemu zarządzania dla biblioteki naukowej miała na względzie,
że nakazana zmiana w żaden sposób nie ogranicza możliwości uczestniczenia w
postepowaniu wykonawców dysponującym potencjałem nabytym w bibliotece narodowej, a
tylko poszerza krąg potencjalnych wykonawców o tych, którzy nabyli doświadczenie w
ramach dostawy i utrzymania
systemu zarządzania dla biblioteki naukowej.
Izba podkresla
, że Zamawiający winien tak ustalić warunki udziału, aby nie została
zachwiana równowaga pomiędzy interesem zamawiającego w uzyskaniu rękojmi należytego
wykonania zamówienia, a interesem wykonawców, którzy poprzez sformułowanie
nadmiernych wymagań mogą zostać wyeliminowani z postępowania. Zamawiający w żaden
sposób nie wykazał, że inny wykonawca, spoza kręgu wykonawców dostawców systemu
zarządzania dla bibliotek narodowych, a spełniający postawione w SIWZ wymagania, nie jest
w stanie takiego zamówienia zrealizować. Ma to szczególne znaczenie w sytuacji kiedy
Odwołujący postawionych warunków brzegowych co do ilości rekordów nie kwestionował.
Izba uznała również za zasadny zarzut, aby: dopuścić możliwość wykazania się przez
wykonawcę doświadczeniem w wykonywaniu usługi serwisu w taki sposób, aby w miejsce
postawionego wymagania wykazania się wykonaniem w ciągu trzech lat, w ramach jednej
umowy obejmującej usługę utrzymania ciągłości działania systemu zarządzania o wartości
co najmniej 1 ml złotych, wykonawca mógł wykazać się w tym okresie usługą wykonana w
ramach maksymalnie trzech umów.
Zdaniem Izby, odnosząc powyższą wartość umów serwisowych do realiów rynku
polskiego, zasadnym jest przyjęcie, że tak postawiony warunek jest nadmierny i
nieproporcjonalny. Ponadto zwrócić należy uwagę na fakt, iż Zamawiający oczekiwał
wykazaniem się wykonaniem usługi utrzymania systemu w ramach jednej umowy w okresie
trzech lat o wartości 1 ml złotych, a odwołujący żądał umożliwienia wykazania się w tym
zakresie maksymalnie trzema umowami o takiej samej
łącznej minimalnej wartości, co w
ostateczności daje taki sam efekt. Brak jest zdaniem Izby podstaw, do innego traktowania
wykonawcy, który w ramach jednej umowy obejmującej trzy lata, wykonał usługę utrzymania
systemu o wartości min. 1 miliona złotych, od wykonawcy, który w analogicznym okresie, ale
w ramach maksymalnie trzech umów wykonał taką sama usługę także o wartości minimum 1
miliona złotych. Rację ma Odwołujący, iż tak postawiony warunek faworyzuje wykonawców
zagranicznych, gdyż w Polsce biblioteki są finansowane ze środków budżetowych, a więc
zarówno budżet biblioteki jak i umowy serwisowe finansowane z tego budżetu, ustalane są
na okres roku budżetowego, czyli corocznie.
Biorąc pod uwagę powyższe Izba uznała zasadność podniesionych zarzutów i
p
ostawionych żądań. Nakazane zmiany nie zmieniają zasadniczo postawionych warunków
udziału, lecz tylko poszerzają krąg podmiotów mogących wziąć udział w postepowaniu.
Izba postanowiła jak w sentencji wyroku, orzekając na podstawie przepisów art. 190
ust. 1 i 7; 191 ust. 2 oraz 192 ust.1 ustawy Pzp,
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku, na podstawie art. 192 ust. 9
i 10 ustawy Pzp, oraz w oparciu o przepisy § 3 pkt.1a) rozporządzenia Prezesa Rady
Ministrów z dnia 15 marca 2010 roku w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od
odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania
(Dz. U. Nr 41 poz. 238 ze zm.).
Przewodniczący: …………………………