Sygn. akt: KIO 2127/19
WYROK
z dnia 7 listopada 2019 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Ewa Sikorska
Protokolant:
Adam Skowroński
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 7 listopada 2019 roku w Warszawie odwołania
wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 21 października 2019 r. przez
Omya Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w Warszawie w postępowaniu
prowadzonym przez P
GE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna Spółkę Akcyjną w
Bełchatowie
przy udziale wykonawcy:
Nordkalk Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Krakowie,
zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego
orzeka:
1. Umarza odw
ołanie w zakresie zarzutu naruszenia art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 29 stycznia
2004 roku
– Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2018 roku, poz. 1986 ze zm.)
poprzez nieujawnienie dowodów potwierdzających techniczne problemy z
prowadzeniem aukcji.
W pozostałym zakresie oddala odwołanie.
Kosztami postępowania obciąża Omya Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością
w Warszawie
i zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę
15 000 zł 00 gr (słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy), uiszczoną przez
Omya Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w Warszawie tytułem wpisu od
odwołania.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. -
Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2018 r. poz. 1986 ze zm.), na niniejszy wyrok, w terminie 7 dni od dnia
jego doręczenia, przysługuje skarga, za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej,
do Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim.
………………………………..
Sygn. akt: KIO 2127/19
Uzasadnienie
Zamawiający – PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna Spółkę Akcyjną w
Bełchatowie – prowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego, którego
przedmiotem jest d
ostawa sorbentów wapiennych dla jednostek wytwórczych GK PGE na lata
– 2021.
Postępowanie prowadzone jest na podstawie przepisów ustawy z dnia 29 stycznia
2004 roku
– Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2018 roku, poz. 1986 ze zm.), zwanej
dalej ustawą P.z.p.
W dniu 21 października 2019 roku wykonawca Omya Spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością w Warszawie (dalej: odwołujący) wniósł odwołanie dla części nr VI
postępowania
wobec
czynności
zamawiającego
polegającej na
unieważnieniu
przeprowadzonej aukcji elektronicznej.
Odwołujący zarzucił zamawiającemu:
naruszenie art. 91d ust. 2 ustawy P.z.p.
, poprzez zaniechanie zamknięcia aukcji
elektronicznej w sposób przewidziany w przepisach ustawy P.z.p. i wyboru oferty
najkorzystniejszej z uwzględnieniem wyników aukcji;
naruszenie art. 91d ust. 1 ustawy P.z.p.
, poprzez unieważnienie aukcji pomimo braku
ustawowej możliwości takiego działania. W przepisach ustawy P.z.p. przewidziano możliwość
przerwania
aukcji i następnie jej kontynuowania na następny dzień po usunięciu awarii, czego
z
amawiający w niniejszym przypadku nie wykonał.
naruszenie art. 7 ust. 3 ustawy P.z.p.
przez nierówne traktowanie wykonawców;
naruszenie art. 8 ust. 1 ustawy P.z.p. pr
zez nieujawnienie dowodów potwierdzających
techniczne problemy z prowadzeniem aukcji.
Odwołujący podniósł, że jego oferta zajmuje pierwsze miejsce w rankingu ofert dla
części VI. Odwołujący zaoferował najniższą cenę w przeprowadzonej aukcji elektronicznej.
Oferta jest poprawna pod względem formalno-prawnym jak i merytorycznym i winna zostać
uznana za najkorzystniejszą.
Z uwagi na powyższe, odwołujący ma interes we wniesieniu niniejszego odwołania,
gdyż ze względu na bezpodstawne unieważnienie aukcji może nie uzyskać zamówienia.
Odwołujący ma zatem interes prawny we wniesieniu niniejszego odwołania.
Wskazując na powyższe, odwołujący wniósł o nakazanie zamawiającemu:
unieważnienie czynności unieważnienia aukcji elektronicznej i uznanie wyników aukcji
za p
rawidłowe i wiążące.
w konsekwencji:
dokonanie wyboru oferty o
dwołującego jako najkorzystniejszej;
Odwołujący podniósł, że zamawiający przewidział w Rozdziale 21 specyfikacji
istotnych warunków zamówienia (s.i.w.z.) dokonanie wyboru oferty najkorzystniejszej z
zastosowaniem aukcji elektronicznej. Aukcja odbyła się 04 października 2019 r. o godz. 09:00.
Odwołujący, jako uczestnik aukcji, który złożył najkorzystniejsze postąpienie nie
odnotował żadnych problemów technicznych skutkujących niemożnością złożenia
postąpienia. Zdaniem odwołującego system działał bez zarzutów i możliwe było aktywne
uczestniczenie w aukcji.
W
dniu 11 października 2019 r. odwołujący otrzymał informację o unieważnieniu aukcji
i konieczności powtórzenia aukcji w VI części zamówienia. Zamawiający tłumaczył
konieczność powtórzenia chwilową przerwą w dostępie do Internetu dostarczanego za
pośrednictwem łącza zewnętrznego dostawcy.
Odwołujący w dniu 14 października 2019 r. wystąpił do zamawiającego o udostępnienie
logów z sytemu bądź innych dowodów potwierdzających brak dostępu do Internetu. Powołując
się na zasadę jawności postępowania, odwołujący wnioskował o niezwłoczne przesłanie
dokumentów, na podstawie których zamawiający zdecydował o unieważnieniu aukcji. Do dnia
wniesien
ia odwołania nie uzyskano żadnych informacji potwierdzających techniczne problemy
z
amawiającego. Równolegle odwołujący wnioskował o przesłanie informacji do dostawcy
Platformy Marketplanet, jednakże zdołał uzyskać wyłącznie telefoniczne informacje, że
odpo
wiedzialność za łącze internetowe ponosi wyłącznie zamawiający.
Odwołujący stwierdził, że nie odnotował problemów z działaniem platformy po swojej
stronie. Platforma działała bez zarzutu, wielokrotnie odświeżano stronę aukcji, za każdym
razem system
prawidłowo aktualizował postępowanie.
Odwołujący zażądał uznanie składanych postąpień za wiążące i w konsekwencji
uznanie oferty za najkorzystniejszą.
Odwołujący na posiedzeniu Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 7 listopada br. cofnął
zarzut naruszenia art. 8 ust. 1 ustawy P.z.p.
W odpowiedzi na odwołanie z dnia 6 listopada 2019 roku zamawiający wniósł o:
oddalenie o
dwołania w całości z uwagi na całkowitą bezzasadność podniesionych w
nich zarzutów;
dopuszczenie i przeprowadzenie dowodów z dokumentów załączonych do pisma, na
okoliczności wskazane w treści pisma;
zasądzenie od odwołującego na rzecz zamawiającego zwrotu kosztów postępowania
odwoławczego.
Organizator prowadzi p
ostępowanie na dostawy sorbentów wapiennych dla jednostek
w
ytwórczych GK PGE na lata 2019 - 2021 w trybie przetargu nieograniczonego z możliwością
wyboru najkorzystniejszej oferty z zastosowaniem aukcji elektronicznej. Procesowi
aukcyjnemu podlegało 13 części, w tym część VI, na którą odwołujący złożył ofertę, i do której
to części odnosi się przedmiotowe odwołanie.
W części VI zostały złożone 3 oferty. Termin przeprowadzenia aukcji elektronicznej
został pierwotnie wyznaczony na dzień 27.09.2019 r. jednak z uwagi na konieczność
powtórzenia aukcji testowych, został przeniesiony na dzień 4.10.2019 roku na godz. 9:00.
Jedynym kryteriu
m oceny ofert była cena o wadze 100%. Do aukcji w części VI przystąpiło 2
wykonawców (odwołujący i przystępujący) i to pomiędzy nimi trwały dogrywki w toku aukcji.
Zamawiający wskazał, że aukcja elektroniczna na część VI zamówienia rozpoczęła się
4.10.2019 r., o godz. 9:00. Po upływie czasu podstawowego (20 minut) odwołujący i
p
rzystępujący składali, zgodnie z warunkami aukcji, postąpienia podczas dogrywek. O godz.
9:40:57 p
rzystępujący złożył ofertę na kwotę 9 600 000,00 zł netto, która została przebita przez
o
dwołującego o godz. 9:42:26 kwotą 9 572 480,00 zł netto. W następnych minutach trwania
dogrywki, pracownik o
rganizatora, który obserwował aukcję, zauważył problemy techniczne w
aukcji. A mianowicie na konsoli obserwatora aukcji (pracownika o
rganizatora) odnotowano, iż
p
rzystępujący próbował trzykrotnie przebić ofertę odwołującego, tj. o godz. 9:43:35, 9:45:29 i
9:47:07 ceną 9 536 000,00 zł, lecz system aukcyjny nie przyjmował oferty przystępującego,
po czy
m upłynął 5-minutowy czas dogrywki i aukcja zakończyła się wygraną odwołującego.
Przystępujący w trakcie jeszcze trwania dogrywki poinformował telefonicznie operatora
aukcji o problemach ze złożeniem postąpienia. Z uwagi jednak, iż ww. awaria miała miejsce w
ostatnich minutach dogrywki, operator aukcji nie zdążył jej przerwać. Zgodnie z warunkami
aukcji, po upływie podstawowego czasu aukcji, nowe postąpienie przedłużało aukcję tylko o
5 minut (plus liczba sekund dopełniająca rozpoczętą minutę od chwili złożenia nowej oferty),
stąd, w sytuacji wystąpienia problemów, które pojawiły się tuż przed upływem ww. czasu, nie
było możliwości już zatrzymania aukcji, tym bardziej że jednocześnie operator aukcji
rozmawiał telefonicznie z przystępującym, który zgłaszał problemy z aukcją. Operator aukcji
nie miał więc wystarczającej ilości czasu i danych, które pozwoliłoby na zatrzymanie
przedmiotowej aukcji, przed jej zakończeniem. W chwilę po zakończeniu aukcji, przystępujący
przesłał również mailem informację do organizatora o awarii systemu aukcyjnego.
Zamawiający wskazał, że niezwłocznie po otrzymaniu informacji od przystępującego o
awarii, zwrócił się do spółki PGE Systemy S.A. odpowiedzialnej w Grupie Kapitałowej
Organizatora Postępowania za systemy informatyczne, jak również odpowiedzialnej za
współpracę z właścicielem platformy aukcyjnej, za pomocą której prowadzono przedmiotową
aukcję tj. Otwarty Rynek Elektroniczny S.A (dalej „ORE'), o weryfikację poprawności działania
platformy aukcyjnej w dn. 4.10.2019 r., w godzinach 9:00-
10:00, a więc w czasie kiedy miała
miejsce przedmiotowa aukcja.
W dniu 11.10.2019 r. PGE Systemy S.A. przedstawiła Organizatorowi „Raport po
awa
rii", którego analiza wykazała, iż podczas aukcji w dniu 4.10.2019 r. pomiędzy godz. 9:43
— 9:48, a więc kiedy przystępujący usiłował złożyć swoje postąpienie, chcąc przebić ostatnią
ofertę odwołującego, doszło do chwilowego braku połączenia systemu aukcyjnego z
Internetem, dostarczanego od zewnętrznego dostawcy. Skutkowało to brakiem możliwości
weryfikacji certyfikatu dostępnego pod adresem http://crl.certum.pl i w konsekwencji brakiem
możliwości złożenia podpisu, a w konsekwencji kolejnych ofert (postąpień) w przedmiotowej
aukcji. Problem ten dotknął przystępującego, który chciał przebić ofertę odwołującego. Nie ma
przy t
ym znaczenia, że w przekonaniu odwołującego aukcja przebiegała poprawnie, bowiem
z jego perspektywy nie sposób dostrzec było jakichkolwiek nieprawidłowości w tym zakresie.
Nawiasem mówiąc odwołujący w danym czasie, będąc na pozycji pierwszej, nie dokonywał
postąpień, wobec czego nie mógł stwierdzić, czy platforma aukcyjna zadziałałaby prawidłowo
przy j
ego próbie złożenia postąpienia. Awaria, która zaistniała po stronie zamawiającego, nie
dotyczyła wprost działania platformy aukcyjnej jako takiej, lecz elementu ściśle z nią
powiązanego jakim jest brak łącza internetowego. W związku z tym taki rodzaj awarii systemu
teleinformatycznego nie jest
widoczny od razu zarówno dla zamawiającego jak i dla innych
uczestników aukcji (brak w tym zakresie komunikatów systemowych), dlatego też ustalenie
przyczyn wystąpienia tego rodzaju awarii było możliwe dopiero po wnikliwym przeanalizowaniu
przebiegu aukcji przez operatora platformy aukcyjnej.
Zamawiający poinformował, że w oparciu o otrzymany raport, biorąc pod uwagę, iż
wszelkie czynności jakie wykonywali uczestnicy w toku tej aukcji były prawidłowe, a awaria
systemu teleinformatycznego była niezależna od uczestników aukcji, organizator w dniu
11.10.2019 r. podjął decyzję o unieważnieniu aukcji z dnia 4.10.2019 r. i powtórzeniu aukcji
w tej części, w sposób umożliwiający skuteczne składanie postąpień wszystkim wykonawcom,
o czym poinformował wykonawców, którzy złożyli oferty na część VI zamówienia. Zauważył,
iż organizator postępowania w dn. 11.10.2019 r. dysponował już dwoma dowodami (mail od
p
rzystępującego oraz ww. raport), które wskazywały, że podczas przedmiotowej aukcji doszło
do awarii, nie z win
y wykonawców biorących udział w aukcji. Stąd działanie organizatora
p
ostępowania o powtórzeniu aukcji było uzasadnione.
Odnosząc się do zarzutu naruszenia art. 91d ust. 2 ustawy P.z.p. poprzez zaniechanie
zamknięcia aukcji elektronicznej w sposób przewidziany w przepisach ustawy P.z.p. i wyboru
oferty najkorzystniejszej
, zamawiający stwierdził, że mając na uwadze, że doszło do awarii
prze
dmiotowej aukcji, żądane przez odwołującego działanie byłoby dopiero sprzeczne z
ustawą P.z.p. Jak wynika bowiem z treści art. 91c ust. 1 ustawy P.z.p., w toku aukcji
elektronicznej wykonawcy za pomocą formularza umieszczonego na stronie internetowej,
umożliwiającego wprowadzenie niezbędnych danych w trybie bezpośredniego połączenia z tą
stroną, składają kolejne korzystniejsze postąpienia, podlegające automatycznej ocenie i
klasyfikacji. W aukcji elektronicznej mają prawo brać udział wszyscy wykonawcy, którzy złożyli
oferty niepodlegające odrzuceniu (art. 91b ust. 1 ustawy P.z.p.). W przedmiotowej sprawie w
wyniku awarii systemu aukcyjnego, prawo składania postąpień przez wszystkich
wykonawców, którzy złożyli oferty w tej części zamówienia, niepodlegające odrzuceniu,
zostało ograniczone. Stąd zamawiający, nie chcąc naruszyć ww. przepisu, był zmuszony
unieważnić przedmiotową aukcję. Przeciwne działanie, które powodowałoby uniemożliwienie
brania udziału w aukcji przystępującemu, byłoby naruszeniem art. 91c ustawy P.z.p.. Ryzyko
naruszenia art. 91c ustawy P.z.p.
było więc uzasadnieniem dla konieczności powtórzenia
aukcji.
Zamawiający zwrócił uwagę, że kolejność przepisów ustawy P.z.p. nie jest tutaj
przypadkowa. Ustawodawca przepis art. 91d ust. 2 ustawy P.z.p.
umieścił dopiero po przepisie
dotyczącym awarii aukcji (art. 91d ust. 1 ustawy P.z.p.). Z czego można wyinterpretować, iż
dokonanie wyboru najkorzystniejszej oferty zgodnie z art. 91d ust. 2 ustawy P.z.p.
można
dokonać, tylko w sytuacji kiedy nie doszło do awarii aukcji, lub kiedy skutki awarii aukcji zostały
usunięte i wykonawcy mogli swobodnie wziąć w niej udział. Celem przepisów ustawy P.z.p.
jest w tym przypadku zapewnienie, aby aukcja elektroniczna odbyła się prawidłowo, zgodnie
z przepisami art. 91c ustawy P.z.p.
, zaś jej wynik (o ile aukcja przebiegła prawidłowo) miał
wpływ na wybór najkorzystniejszej oferty.
Ustawodawca określił reguły postępowania w przypadku awarii systemu aukcyjnego,
za pomocą którego wykonawcy uczestniczą w aukcji elektronicznej (art. 91d ust. 1 ustawy
P.z.p.
). Należy zwrócić uwagę, iż przepis ten nie obejmuje sytuacji, kiedy o awarii systemu
aukcyjnego, wykonawcy oraz zamawiający dowiadują się, kiedy aukcja jest już zamknięta. Nie
oznacza to, w ocenie z
amawiającego, że pomimo wiedzy o awarii systemu aukcyjnego, kiedy
aukcja j
est już zamknięta, zamawiający z braku uregulowania, nie może powtórzyć aukcji
dotkniętej awarią. Z art. 91d ust. 1 ustawy P.z.p. nie można wyinterpretować, iż w sytuacji
kiedy wystąpi awaria, a aukcja nie została zatrzymana, zamawiający ma już tylko dokonać
wyboru w
ykonawcy, który w tej sytuacji byłby ewidentnie sprzeczny z ustawą P.z.p. Taka
wykładnia przedmiotowego przepisu byłaby sprzeczna z regułami interpretacji przepisów.
Zamawiający stwierdził, że na podstawie art. 91d ust. 1 ustawy P.z.p. ma również
prawo powtórzyć aukcję dotkniętą awarią, w sytuacji, kiedy nie było możliwe już kontynowanie
aukcji. Powyższe prawo potwierdza orzecznictwo KIO, w tym wyrok z 11.02.2019 r. o sygn.
KIO 153/19.
Odnosząc się do zarzutu naruszenia art. 91d ust. 1 ustawy P.z.p., poprzez
unieważnienie aukcji pomimo braku ustawowej możliwości takiego działania, mimo że przepisy
ustawy
P.z.p. przewidują możliwość przerywania aukcji i następnie jej kontynowania na
następny dzień po usunięciu awarii, czego zamawiający w niniejszym przypadku nie wykonał,
z
amawiający wskazał, że przepis art. 91d ust. 1 ustawy P.z.p. nie zabrania unieważnienia
aukcji, w sytuacji,
kiedy nie było możliwe przerwanie aukcji. Ustawa P.z.p. pozwala na
powtarzanie czynności zamawiającego, w sytuacji, kiedy ma wiedzę, że dana czynność jest
dotknięta wadą. Możliwość powtarzania określonych czynności nie musi być spowodowana
wyrokiem KIO, czy sądu. Celem wszczęcia i prowadzenia postępowania o udzielenie
zamówienie publiczne jest zawarcie ważnej oraz niepodlegającej unieważnieniu umowy z
wykonawcą wybranym zgodnie z przepisami ustawy P.z.p. Stąd mając na uwadze powyższy
cel, z
amawiający każdą swoją czynność powinien wykonywać w zgodzie z przepisami ustawy
P.z.p.
, jak również ją korygować, kiedy stwierdzi, że dana czynność nie była dokonana zgodnie
z przepisami.
Zamawiający stwierdził, że ma świadomość, że podczas aukcji, która miała miejsce w
dn. 4.10.2019 r. wystąpiła awaria, która uniemożliwiła przystępującemu złożenie kolejnych
postąpień. Taka sytuacja ewidentnie wskazuje, że aukcja została przeprowadzona niezgodnie
z art. 91c ustawy
P.z.p. Mają powyższą wiedzę, zamawiający, ma obowiązek powtórzyć
aukcję, tak aby powyższy przepis był zachowany. Zamawiający nie zgadza się, iż ustawa
P.z.p.
zabrania unieważniania aukcji i ponownego przeprowadzania aukcji, w celu
doprowadzenia postępowania do zgodności z ustawą P.z.p. Pomimo braku wyraźnego w tym
zakresie przepisu, nie sposób wyinterpretować, iż takie działanie jest zabronione.
Zamawiający jako gospodarz postępowania o udzielenie zamówienia publicznego i gwarant
przestrzegania regulacji ustawy P.z.p.
, ma prawo doprowadzić do sytuacji, aby aukcja została
przeprowadzona w zgodzie z przepisami ustawy P.z.p.
Zamawiający zauważył, że aukcja z 4.10.2019 r. została zakończona, ten fakt nie jest
sporny. A więc nie było możliwe, aby zatrzymać aukcję i następnie ją kontynuować. Stąd nie
jest
możliwe uwzględnienie zarzutu odwołującego. Co więcej, próba kontynuacji aukcji, w
sytuacji,
kiedy aukcja z 4.10.2019 r. została zakończona, byłaby ewidentnym naruszeniem art.
91d ust. 1 ustawy P.z.p.
Zamawiający nie zgodził się również z zarzutem, że swoim działaniem naruszył przepis
art. 7 ust. 1 ustawy P.z.p.
, tj. nierówno potraktował wykonawców (odwołujący wskazał błędnie
na art. 7 ust. 3 zamiast na art. 7 ust. 1 ustawy P.z.p.
, gdzie jest mowa o zasadzie równego
tra
ktowania wykonawców). W ocenie zamawiającego właśnie zaniechanie unieważnienia
aukcji, podczas której przystępujący został pozbawiony możliwości składania postąpień i
pomimo tego dokonanie wyboru oferty najkorzystniejszej stanowiłoby wprost naruszenie
zasady równego traktowania wykonawców. Zasada ta w aukcji elektronicznej jest ucieleśniona
w art. 91b i 91c ustawy P.z.p
. Przepisy te wymagają, aby do udziału w aukcji elektronicznej
zaprosić wszystkich wykonawców, którzy złożyli oferty niepodlegające odrzuceniu. Jak
również, aby w takiej aukcji mogli mieć możliwość wziąć udział wszyscy zaproszeni
wykonawcy. Celem z
amawiającego powinno więc być tak przeprowadzenie aukcji, aby mogli
wziąć udział w niej wszyscy wykonawcy, których oferty nie podlegają odrzuceniu, dotyczy to
także możliwość składania postąpień w jej trakcie. W sytuacji zaś, kiedy aukcja nie spełnia
tych warunków, obowiązkiem zamawiającego, jest więc jej powtórzenie, aby nie narazić się na
zarzut naruszenia art. 7 ust. 1 ustawy P.z.p.
Przystępujący do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego wykonawca
Nordkalk Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Krakowie wniósł o:
oddalenie o
dwołania w całości,
dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z dokumentów załączonych do przystąpienia
na okoliczności wskazane w uzasadnieniu.
W ocenie przystępującego, zarzuty odwołującego się nie znajdują uzasadnienia w
stanie faktycznym. Awaria techniczna systemu elektronicznego z
amawiającego miała miejsce
w dniu 4 października 2019 r. podczas 21. pięciominutowej dogrywki w aukcji elektronicznej,
która rozpoczęła się o godz. 9.00. W aukcji zostało wykonanych około 28 postąpień przyjętych
przez system aukcyjny. Ostatnia
cena innego niż przystępujący wykonawcy przyjęta przez
system, wynosiła 9.572.480 zł netto (149,57 zł netto/t). Na tę ofertę przystępujący usiłował
trzy
krotnie złożyć kontrofertę w wysokości 9.536.000 zł (149,00 zł netto/t). System aukcyjny
trzykrotnie nie przyjął oferty przystępującego pomimo, iż po jego stronie nie występowały
żadne problemy techniczne z siecią, łączami, komputerem, podpisem elektronicznym,
systemem itp. Jeszcze w tra
kcie aukcji przystępujący zadzwonił do zamawiającego zgłaszając
awarię techniczną systemu teleinformatycznego uniemożliwiającą mu dział w aukcji. O godz.
10.12 przystępujący wysłał do zamawiającego mail z informacją o awarii, który został
załączony do przystąpienia.
W ocenie przystępującego, nie można zgodzić się z odwołującym się, iż w przypadku
wystąpienia awarii technicznej systemu teleinformatycznego zamawiający nie mógł
unieważnić aukcji elektronicznej, a jedynie aukcję taką przerwać, a następnie kontynuować z
uwzględnieniem przepisów P.z.p.
Problem techniczny po stronie z
amawiającego, polegający na przerwie w dostępie do
Internetu
dostarczanego za pośrednictwem łącza zewnętrznego dostawcy, spowodował
wadliwość trwającej aukcji. Przystępujący został pozbawiony możliwości dokonywania w jej
toku postąpień z uwagi na okoliczności, na które nie miał wpływu.
W świetle przepisów ustawy P.z.p. zamawiający zobowiązany był w zaistniałej sytuacji
do usunięcia niezgodności z prawem i do unieważnienia aukcji. Wbrew stanowisku
o
dwołującego się, utrzymanie w mocy wyniku aukcji z 4 października 2019 r. stanowiłoby
naruszenie zasady uczciwej konkurencji. Przystępujący będący wykonawcą prawidłowo
zaproszonym do udziału w aukcji pozbawiony został bowiem, z przyczyn od siebie
niezależnych, możliwości konkurowania w celu uzyskania zamówienia.
Izba ustaliła, co następuje:
Zamawiający określił zasady przeprowadzenia aukcji elektronicznej w pkt 21 s.i.w.z.
oraz w treści zaproszenia do udziału w aukcji elektronicznej z dnia 20.09.2019 r. w sposób
następujący:
Aukcja jest jednoetapowa. Podstawowy czas trwania aukcji elektronicznej wynosić
będzie: 20 min.
Zamknięcie aukcji elektronicznej nastąpi wraz z upływem podstawowego czasu trwania
aukcji elektronicznej -
pod warunkiem, że w ciągu ostatnich 5 minut trwania aukcji nie nastąpi
nowe postąpienie.
Jeżeli w ciągu ostatnich 5 minut czasu trwania aukcji elektronicznej zostanie złożona
nowa oferta (zgłoszone nowe postąpienie) aukcja zostanie automatycznie przedłużona - o 5
minut plus liczba sekund dopełniająca rozpoczętą minutę od chwili złożenia nowej oferty, o ile
nie nastąpi nowe postąpienie.
Aukcja elektroniczna odbywać się będzie według reguły zniżkowej, co oznaczał że
każda oferta cenowa Wykonawcy zostanie przyjęta przy minimalnej wartości postąpienia, tylko
wówczas gdy będzie ona niższa od aktualnej oferty Wykonawcy. Wykonawca nie będzie miał
możliwości podwyższenia uprzednio złożonej oferty.
C
ena ofertowa powinna obejmować wszystkie koszty i wydatki niezbędne do
należytego wykonania Przedmiotu Zamówienia, zgodnie z warunkami określonymi w SIWZ.
Po zalogowaniu do Systemu Zakupowego GK PGE za pośrednictwem strony
internetowej https://oneplace
.marketplanet.pl, wykonawcy uzyskują dostęp do aplikacji
umożliwiającej składanie ofert. W czasie trwania aukcji Wykonawcy składają swoje oferty w
postaci elektronicznej. Postąpienia pod rygorem nieważności składa się opatrzone
kwalifikowanym podpisem elektronicznym.
W trakcie aukcji elektronicznej system na bieżąco będzie przekazywał każdemu
Wykonawcy (biorącemu udział w aukcji) informacje o pozycji złożonej przez niego oferty i
otrzymanej punktacji oraz o punktacji najkorzystniejszej oferty. Do mom
entu zamknięcia aukcji
elektronicznej nie będą ujawnione informacje umożliwiające identyfikację Wykonawców.
Oferta Wykonawcy przestaje wiązać w zakresie w jakim złożył on korzystniejszą ofertę
w toku aukcji elektronicznej, Bieg terminu związania ofertą nie ulega przerwaniu.
Od momentu otwarcia do momentu zamknięcia aukcji elektronicznej wszystkie wnioski,
oświadczenia i informacje Organizator postępowania i Wykonawca będą sobie przekazywać
drogą elektroniczną.
W przypadku, gdy awaria systemu teleinformatycznego spowoduje przerwanie aukcji
elektronicznej, Organizator Postępowania wyznacza termin kontynuowania aukcji
elektronicznej na następny po usunięciu awarii dzień roboczy, z uwzględnieniem stanu ofert
po ostatnim zatwierdzonym postąpieniu. Niezwłocznie po usunięciu awarii Organizator
postępowania informuje o terminie wznowienia aukcji wszystkich Wykonawców zaproszonych
do udziału w aukcji na adres e-mail podany w formularzu oferty.
Wymaga techniczne urządzeń informatycznych niezbędne do udziału w aukcji zostały
opisane w SIWZ.
W części VI zostały złożone 3 oferty. Termin aukcji został ustalony na dzień 4.10.2019
roku na godz. 9:00. Jedynym kryteriu
m oceny ofert była cena o wadze 100%. Do aukcji w
części VI przystąpiło 2 wykonawców (odwołujący i przystępujący).
A
ukcja elektroniczna rozpoczęła się w wyznaczonym terminie. O godz. 9:42:26
odwołujący złożył ofertę z ceną 9 572 480,00 zł netto. Przystępujący próbował trzykrotnie
przebić ofertę odwołującego, tj. o godz. 9:43:35, 9:45:29 i 9:47:07, lecz system nie przyjął
oferty. Po bezskutecznym upływie regulaminowego 5-minutowego czasu dogrywki aukcja
zakończyła się.
Izba ustaliła, że w dniu 4.10.2019 r. pomiędzy godz. 9:43 — 9:48, doszło do spadku
mocy
połączenia systemu aukcyjnego z Internetem, dostarczanego od zewnętrznego
dostawcy, przy czym pomiędzy godz. 9.45 a 9.47 połączenia w ogóle nie było. Przyczyną
awarii było zakłócenie komunikacji po stronie operatora zewnętrznego w obrębie usługi
dostępu do Internetu.
W dniu 11.10.2019 r.
zamawiający unieważnił aukcję z dnia 4.10.2019 r., o czym
poinformował wykonawców, którzy złożyli oferty na część VI zamówienia.
Izba ustaliła, co następuje:
Odwołanie jest bezzasadne.
W pierwszej kolejności Izba stwierdziła, że odwołujący jest uprawniony do korzystania
ze środków ochrony prawnej w rozumieniu art. 179 ust. 1 ustawy P.z.p.
Zgodnie z art. 91a ust. 1 zdanie pierwsze ustawy P.z.p., j
eżeli postępowanie jest
prowadzone w trybie przetargu nieograniczonego, przetargu ograniczonego lub negocjacji z
ogłoszeniem, zamawiający po dokonaniu oceny ofert w celu wyboru najkorzystniejszej oferty
przeprowadza aukcję elektroniczną, jeżeli przewidział to w ogłoszeniu o zamówieniu,
zaproszeniu do potwierdzenia zainteres
owania lub w ogłoszeniu o ustanowieniu systemu
kwalifikowania wykonawców, oraz jeżeli można w sposób precyzyjny określić treść specyfikacji
istotnych warunków zamówienia oraz złożono co najmniej 2 oferty niepodlegające odrzuceniu.
W myśl ust. 2a, w przypadku, gdy zamawiający postanowił przeprowadzić aukcję
elektroniczną, w ogłoszeniu o zamówieniu lub specyfikacji istotnych warunków zamówienia
określa co najmniej:
elementy, których wartości będą przedmiotem aukcji elektronicznej, pod warunkiem że
element
y te są wymierne i mogą być wyrażone w postaci liczbowej lub procentowej;
wszelkie ograniczenia co do przedstawianych wartości, wynikające z opisu przedmiotu
zamówienia;
informacje, które zostaną udostępnione wykonawcom w trakcie aukcji elektronicznej,
oraz, w stosownych przypadkach, termin ich udostępnienia;
informacje dotyczące przebiegu aukcji elektronicznej;
warunki, na jakich wykonawcy będą mogli licytować, oraz, w szczególności, minimalne
wysokości postąpień, które, w stosownych przypadkach, wymagane będą podczas licytacji;
informacje dotyczące parametrów wykorzystywanego sprzętu elektronicznego,
rozwiązań i specyfikacji technicznych w zakresie połączeń.
Stosownie do art. 91c ust. 1 ustawy P.z.p., w toku aukcji elektronicznej wykonawcy za
pomocą formularza umieszczonego na stronie internetowej, umożliwiającego wprowadzenie
niezbędnych danych w trybie bezpośredniego połączenia z tą stroną, składają kolejne
korzystniejsze postąpienia, podlegające automatycznej ocenie i klasyfikacji.
W rozpoznawanej
sprawie zamawiający ustalił warunki przeprowadzenia aukcji w taki
sposób, że każdy z wykonawców mógł zgłosić postąpienie w ciągu 5 minut od złożenia
postąpienia przez przeciwnika. Czas ten był przedłużany o ilość sekund brakujących do pełnej
min
uty od czasu złożenia oferty przez drugiego wykonawcę. Informacja ta oznaczała, że każdy
wykonawca biorący udział w aukcji dysponuje co najmniej pięcioma minutami na złożenie
postąpienia.
Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy P.z.p., z
amawiający przygotowuje i przeprowadza
postępowanie o udzielenie zamówienia w sposób zapewniający zachowanie uczciwej
konkurencji i równe traktowanie wykonawców oraz zgodnie z zasadami proporcjonalności i
przejrzystości.
Zasada równego traktowania wykonawców ma za zadanie zobowiązanie
z
amawiającego do jednakowego traktowania wszystkich wykonawców biorących udział w
postępowaniu. Złamanie zasady równości następuje wówczas, gdy zamawiający w sposób
preferencyjny traktuje jednego lub kilku w
ykonawców, utrudniając tym samym udział w
p
ostępowaniu innych. Zamawiający ma obowiązek zagwarantować wszystkim wykonawcom
równe szanse otrzymania zamówienia publicznego.
Przekładając powyższe na reguły prowadzenia aukcji elektronicznej, które ustanowił
zamawiający w niniejszym postępowaniu stwierdzić należy, że każdy wykonawca, biorący
udział w aukcji, winien mieć możliwość dokonywania postąpień dokładnie na takich samych
zasadach, jak przeciwnik. Oznacza to, że wykonawca winien dysponować co najmniej
pięcioma minutami na złożenie postąpienia po tym, gdy takiego postąpienia dokonał jego
przeciwnik.
Przystępujący do postępowania odwoławczego, w wyniku awarii systemu
teleinformatycznego, pozbawiony został możliwości złożenia postąpienia w przewidzianym
czasie i
– w ocenie Izby – nastąpiło to w wyniku okoliczności, za które nie ponosi
odpowiedzialności. Izba przeprowadziła dowód z print screenu z komputera operatora aukcji
elektronicznej, z którego wynika, że przystępujący próbował złożyć ofertę trzykrotnie, o godz.
9:43:35, 9:45:29 i 9:47:07, lecz s
ystem nie przyjmował oferty. Powyższe potwierdzone zostało
również logami, złożonymi przez zamawiającego na posiedzeniu Izby w dniu 7 listopada 2019
roku, z których Izba również przeprowadziła dowód.
Izba nie podziela argumentacji odwołującego, jakoby ze złożonego przez
zamawiającego wykresu obrazującego ruch przychodzący z Internetu (CPD2 In) do firewalla
brzegowego w CPD Mory wynikało, że dostępu do Internetu nie było tylko przez 2 minuty – od
godz. 9.45 do 9.47, wobec czego odwołujący mógł złożyć postąpienie pomiędzy godz. 9.43 a
9.45 oraz pomiędzy godz. 9.47 a 9.48.
Izba przeprowadziła dowód ze wskazanego wyżej wykresu i skonstatowała, że –
istotnie
– całkowity brak sygnału miał miejsce pomiędzy godz. 9.45 a 9.47, niemniej jednak w
pozostałym okresie czasu przewidzianym na złożenie postąpienia przez przystępującego
sygnał ten był słaby. Ze wskazanych wyżej dowodów, tj. print screenu z komputera operatora
aukcji oraz logów, wynika, że przystępujący próbował składać postąpienia również w tym
czasie, kied
y dostęp do Internetu był, ale na niskim poziomie. Przystępującemu nie udało się
w tym czasie złożyć oferty. Podkreślić przy tym należy, że brak możliwości złożenia oferty nie
wynikał z okoliczności, za które odpowiedzialność ponosi przystępujący.
Niezależnie od powyższego stwierdzić należy, że przystępujący winien mieć
zagwarantowane uczestnictwo w aukcji elektronicznej na takich samych zasadach jak
odwołujący. Oznacza to, że przez 5 minut, jakie miał zagwarantowane na złożenie postąpienia,
zamawia
jący winien mu zapewnić nieskrępowany dostęp do sieci, a on sam powinien mieć
możliwość złożenia oferty w dowolnym momencie, o ile mieścił się w wyznaczonym czasie.
Już z samego faktu, że przystępujący nie miał możliwości złożenia oferty przez cały
regulam
inowy czas, oznacza, że jego uczestnictwo w aukcji nie przebiegało zgodnie z zasadą
równego traktowania wykonawców.
Tym samym Izba stwierdza, że zamawiający zasadnie unieważnił wadliwie
przeprowadzoną aukcję elektroniczną. Tylko unieważnienie aukcji i przeprowadzenie jej na
nowo mogło zagwarantować uczestnikom postępowania wymaganą przez ustawę P.z.p.
równość w zakresie traktowania.
Izba nie podziela stanowiska odwołującego, jakoby zamawiający naruszył art. 91d ust.
1 ustawy P.z.p.
poprzez unieważnienie aukcji pomimo braku ustawowej możliwości takiego
działania. Odwołujący podniósł, że w przepisach ustawy P.z.p. przewidziano możliwość
przerwania aukcji i następnie jej kontynuowania na następny dzień po usunięciu awarii, czego
zamawi
ający w niniejszym przypadku nie wykonał.
Izba wskazuje na treść art. 91d ust. 1 ustawy P.z.p., z którego wynika, że w przypadku
gdy awaria systemu teleinformatycznego spowoduje przerwanie aukcji elektronicznej,
zamawiający wyznacza termin kontynuowania aukcji elektronicznej na następny po usunięciu
awarii dzień roboczy, z uwzględnieniem stanu ofert po ostatnim zatwierdzonym postąpieniu.
Podkreślić należy, że wskazany przez odwołującego przepis nie może mieć
zastosowania w przedmiotowej sprawie. Awaria sy
stemu teleinformatycznego, która miała
miejsce podczas aukcji elektronicznej, nie spowodowała bowiem jej przerwania, lecz
uniemożliwiła przystępującemu złożenie postąpienia, po czym – wobec niezłożenia
postąpienia w regulaminowym terminie – aukcja została zakończona. Tym samym
urzeczywistniła się czynność zamawiającego polegająca na przeprowadzeniu i sfinalizowaniu
aukcji elektronicznej. Z okoliczności sprawy wynika natomiast, że czynność ta została
przeprowadzona w sposób wadliwy.
Izba wskazuje, że zamawiający był uprawniony do samodzielnego unieważnienia
dokonanej przez siebie czynności, w sytuacji gdy stwierdził jej wadliwość. Jak wskazała
Krajowa Izba Odwoławcza w wyroku z dnia 23 września 2010 r., (sygn. akt KIO 1939/10),
zamawiający ma każdorazowo prawo do samoistnego podjęcia decyzji o powtórzeniu
dokonanych przez siebie czynności w toku postępowania o udzielenie zamówienia
publicznego,
o ile uzna, iż dokonane uprzednio czynności są obarczone wadą lub zachodzą
inne okoliczności uzasadniające ich unieważnienie. Izba uznała, że przeciwnym wypadku
mogłoby dojść do sytuacji, iż pomimo wiedzy zamawiającego o dokonaniu czynności z
naruszeniem prawa zamawiający utrzymałby je w mocy pomimo ich oczywistej wadliwości.
Ponadto Izba w wyroku z dnia 9 października 2012 r. (sygn. akt KIO 2037/12, KIO 2047/12)
uzupełniła przywołane rozważania o dookreślenie terminu, w jakim zamawiający może
dokonać ponownej oceny ofert. Zgodnie z poglądem Izby, zamawiający jest uprawniony do
samodzielnego unieważnienia pierwotnie podjętej decyzji, choćby taki obowiązek nie wynikał
z wyroku KIO albo sądu powszechnego, a termin na skorzystanie ze środków ochrony prawnej
upłynął.
Pomimo braku wyraźnie wysłowionej normy nakazującej zamawiającemu korygowanie
swoich działań, można wywieść ją po pierwsze z podstawowych zasad systemu zamówień
publicznych, a po drugie
– z możliwości nakazania rewizji ofert przez podmioty kontrolujące
(KIO, s
ądu powszechnego). Zamawiający jako gospodarz postępowania, jest bowiem
podmiotem najbardziej zainteresowanym,
by mieć pewność, że wybrana oferta jest
najkorzystniejsza.
Izba nie dopatrzyła się naruszenia art. 7 ust. 1 ustawy P.z.p. przez nierówne
traktowanie wykonawców. Przede wszystkim Izba podkreśla, że podanie przez odwołującego
art. 7 ust. 3 ustawy P.
z.p. jako podstawy zarzutu traktuje jako oczywistą omyłkę. Zasada
równego traktowania wykonawców, wskazana przez odwołującego w dalszej części zarzutu,
zawarta jest bowiem w ustępie pierwszym nie trzecim wskazanego artykułu.
Nieuwzględnienie zarzutu naruszenia zasady równego traktowania wykonawców jest
konsekwencją oddalenia pozostałych zarzutów odwołania. To wadliwie przeprowadzona
aukcja stanowiła nierówne traktowanie wykonawców. Unieważnienie nieprawidłowo
przeprowadzonej czynności niwelowało skutki naruszenia wskazanej zasady, w związku z
czym podniesiony zarzut nie znajduje oparcia w ustalonym stanie faktycznym.
Zarzut naruszenia art. 8 ust. 1 ustawy P.z.p.
przez nieujawnienie dowodów
potwierdzających techniczne problemy z prowadzeniem aukcji podlegał umorzeniu wobec jego
cofnięcia przez odwołującego na posiedzeniu Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 7 listopada
2019 roku.
Biorąc pod uwagę powyższe orzeczono jak w sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10
ustawy Pzp, czyli stosownie do wyniku postępowania.
…………………………………………