Sygn. akt: KIO 424/19
WYROK
z dnia 26 marca 2019 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Agnieszka Trojanowska
Protokolant:
Piotr Cegłowski
po rozpoznaniu na rozprawie w Warszawie w dniu 19 marca 2019
r. odwołania wniesionego
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 11 marca 2019r. przez wykonawcę ZEC
Service
spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą we Wrocławiu, ul.
Łowiecka
w
postępowaniu
prowadzonym
przez
zamawiającego
Zespół
Elektrociepłowni Wrocławskich Kogeneracja Spółka Akcyjna z siedzibą we Wrocławiu,
u
l. Łowiecka 24
orzeka:
Oddala odwołanie
Kosztami postępowania obciąża wykonawcę ZEC Service spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością z siedzibą we Wrocławiu, ul. Łowiecka 24 i
Zalicza na poczet postępowania odwoławczego kwotę 15 000zł. 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę
ZEC Service spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą we
Wrocławiu, ul. Łowiecka 24 tytułem wpisu od odwołania,
Zasądza od wykonawcę ZEC Service spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością z siedzibą we Wrocławiu, ul. Łowiecka 24 na rzecz
Zespołu Elektrociepłowni Wrocławskich Kogeneracja Spółka Akcyjna z
siedzibą we Wrocławiu, ul. Łowiecka 24 kwotę 3 600 zł 00 gr (słownie: trzy
tysiące sześćset złotych zero groszy) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa
prawnego.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. -
Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2018 r., poz.1986) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od dnia jego
doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do
Sądu Okręgowego we Wrocławiu.
Przewodniczący: …………………..
Sygn. akt KIO 424/19
Uzasadnienie
Postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego w trybie przetargu nieograniczonego na
remonty średnie kotłów parowych typ OP130/K-3 BFB100/K-2 w Elektrociepłowni Czechnica
zostało wszczęte ogłoszeniem opublikowanym w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej z
dnia 4 grudnia 2018r. za numerem 2018/S 233-532731.
W dniu 27 lutego 2019r. zamawiający poinformował o wyborze oferty najkorzystniejszej tj.
oferty wykonawcy ZRE Katowice.
W dniu 11 marca 2019r. odwołujący ZEC Service sp. z o.o. z siedzibą we Wrocławiu wniósł
odwołanie. Odwołanie zostało podpisane przez prokurenta samoistnego zgodnie z zasadami
reprezentacji ujawnionymi w KRS. Kopia odwołania została przekazana zamawiającemu w
dniu 11 marca 2019r.
Odwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie:
1. art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy - przez zaniechanie odrzucenia oferty ZRE Katowice pomimo,
że oferta wykonawcy zawiera rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia,
2. art. 89 ust. 1 pkt 3 ustawy - przez zaniechanie odrzucenia oferty ZRE Katowice pomimo,
że jej złożenie stanowi czyn nieuczciwej konkurencji,
3. art. 26 ust. 3 ustawy - przez
niewezwanie do uzupełnienia dokumentów potwierdzających,
że Wykonawca jest ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej;
4. art. 24 ust. 1 pkt 12 ustawy - przez niewykluczenie wykonawcy ZRE Katowice p
omimo, że
nie wykazał faktu, że posiada ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej w zakresie
prowadzonej działalności związanej z przedmiotem zamówienia na sumę ubezpieczenia nie
mniejszą niż 5 000 000,00 PLN;
5. art. 96 ust. 3 ustawy
oraz § 4 Rozporządzenia Ministra Rozwoju z dnia 26 lipca 2016 r. w
sprawie protokołu postępowania o udzielenie zamówienia publicznego (Dz. U. poz. 1128)
przez
brak niezwłocznego udostępnienia załączników do protokołu z postępowania w postaci
pełnej korespondencji w postępowaniu pomiędzy zamawiającym a ZRE Katowice, jak
również przez brak udostępnienia odwołującemu kosztorysu inwestorskiego;
6. art. 7 ust. 1 i 3 ustawy - art. 7 ust. 1 i 3 ustawy przez dokonanie wyboru jako
najkorzystniejszej oferty wykonawcy, który powinien zostać wykluczony z postępowania a
jego oferta powinna podlegać odrzuceniu.
Wniósł o uwzględnienie niniejszego odwołania i nakazanie zamawiającemu:
1. przeprowadzenie dowodu z kosztorysu inwestorskiego s
porządzonego przez
zamawiającego celem oszacowania wartości zamówienia - na okoliczność tego, że
poszczególne ceny jednostkowe, a w konsekwencji cena całkowita zaoferowana przez ZRE
Katowice jest rażąco niska w stosunku do cen rynkowych,
unieważnienie czynności wyboru oferty najkorzystniejszej,
3. dokonanie ponownego badania i oceny ofert,
odrzucenie oferty Zakłady Remontowe Energetyki KATOWICE S.A.
w konsekwencji dokonanie wyboru jako najkorzystniejszej oferty złożonej przez
odwołującego.
Odwołujący wskazał, że posiada interes w uzyskaniu przedmiotowego zamówienia, gdyż
złożył niepodlegającą odrzuceniu ofertę w postępowaniu, nie podlega wykluczeniu z udziału
w p
ostępowaniu oraz spełnia warunki udziału w postępowaniu, a w związku z niezgodną z
przepisami ustawy
czynnością zamawiającego, może ponieść szkodę w postaci
nieudzielenia mu zamówienia publicznego. Interes odwołującego w uzyskaniu zamówienia
został naruszony przez zamawiającego w postępowaniu, ponieważ zamawiający wybrał
ofertę wykonawcy - ZRE Katowice, która powinna podlegać odrzuceniu. W razie gdyby
zamawiający odrzucił ofertę wykonawcy ZRE Katowice, oferta odwołującego zostałaby
sklasyfikowana na pierwszej pozycji listy rankingowej w ramach oceny ofert.
W zakresie zarzutu rażąco niskiej ceny oraz czynu nieuczciwej konkurencji odwołujący
podniósł, co następuje:
Zgodnie z pkt 24.1. Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia (dalej siwz) przy wyborze
najkorzystniejszej oferty
zamawiający będzie kierować się kryterium najniższej ceny, zgodnie
z poniższymi zasadami:
24.1.1. Podkryterium: Cena za zakres podstawowy. Waga podkryterium: 90%:
Sposób oceny Ofert dla podkryterium
Cena za zakres podstawowy:
= CZPminCZPo *100 *W%
gdzie:
liczba punktów przyznanych ocenianej Ofercie w podkryterium Cena za zakres
podstawowy;
CZPmin -
najniższa cena brutto za zakres podstawowy zaoferowana w Postępowaniu;
CZPo - cena brutto za zakres podstawowy rozpatrywanej Oferty;
W - waga podkryterium.
24.1.2 Podkryterium: Cena za zakres opcjonalny. Waga kryterium: 10%:
Sposób oceny Ofert dla podkryterium Cena za zakres opcjonalny:
PZO= CZOminCZOo x100 xW%
gdzie:
PZO -
liczba punktów przyznanych ocenianej Ofercie w podkryterium Cena za zakres
opcjonalny;
CZOmin -
najniższa cena brutto za zakres opcjonalny zaoferowana w Postępowaniu;
CZOo - cena brutto za zakres opcjonalny rozpatrywanej Oferty;
W - waga podkryterium.
Ofertę na realizację przedmiotu zamówienia złożyły m.in.:
a)
Odwołujący - ZEC SERVICE Sp. z o.o. - zaoferował łączną cenę brutto oferty - 2 371
265,34 słownie [dwa miliony trzysta siedemdziesiąt jeden tysięcy dwieście sześćdziesiąt pięć
złotych i 34/100],
b) ZRE Katowice -
zaoferował łączną cenę brutto oferty - 2 070 903,03 słownie [dwa miliony
siedemdziesiąt tysięcy dziewięćset trzy 1/03],
Pismem z dnia 30 stycznia 2019 r.
zamawiający wezwał ZRE Katowice do złożenia
wyjaśnień dotyczących zaoferowanej ceny w załączniku do Formularza oferty - Załącznik
cenowy poz. 4.1. „Ulepszenie palników pyłowych" i poz. 5.21. „Przegląd palników pyłowych”.
Z
amawiający wskazał, że zaoferowana cena może się wydawać rażąco niska w stosunku do
przedmiotu zamówienia i budzić wątpliwości, co do możliwości należytego wykonania
przedmiotu zamówienia zgodnie z wymaganiami określonymi przez zamawiającego w SIWZ.
Pismem
z dnia 5 lutego 2019 r. ZRE Katowice złożyła wyjaśnienia wskazując, że
zaoferowana cena nie jest ceną rażąco niską.
Dnia 27 lutego 2019 r.
zamawiający zawiadomił wykonawców o wynikach oceny ofert i
wyborze jako oferty najkorzystniejszej, oferty złożonej przez ZRE Katowice S.A.
Na podstawie ww. informacji
odwołujący stwierdził, że o wyniku postępowania przesądziło de
facto zaoferowanie przez ZRE Katowice S.A. niektórych cen jednostkowych w wartościach
rażąco zaniżonych, co z kolei skutkowało rażąco niską ceną całkowitą w stosunku do
przedmiotu zamówienia, realiów rynkowych i ofert innych wykonawców, złożonych w
Postępowaniu.
W załączeniu do odwołania odwołujący przedłożył sporządzone przez siebie zestawienie cen
jednostkowych zaoferowanych przez ZRE Katowice z cenami jednostkowymi zdaniem
odwołującego rzetelnie zaoferowanymi przez odwołującego (załącznik nr 4). W wykazie tym
zaznaczono kolorem czerwonym różnice procentowe w cenach jednostkowych
zaoferowanych przez ZRE Katowice z cenami jednostkowymi zaoferowanymi przez
odwołującego. Z przedstawionego wykazu zdaniem odwołującego wynika, iż w stosunku do
wielu pozycji ceny jednostkowe zaoferowane przez ZRE Katowice zostały znacząco
zaniżone. Zaoferowanie rażąco niskich cen jednostkowych doprowadziło do tego, że cała
cena za wykonanie przedmiotu zamówienia została rażąco zaniżona, a w konsekwencji jest
ona ceną nierynkową i nie pozwala ona ZRE Katowice na wypracowanie zysku.
Odnosząc się do cen zaoferowanych przez ZRE Katowice odwołujący wskazał na trzy
pozycje formularza cenowego stanowiącego załącznik do oferty ZRE Katowice, w stosunku
do których ceny jednostkowe zostały rażąco zaniżone, w taki sposób, że nie zostały one
określone w sposób rynkowy:
pkt 3.3.1. Ulepszenie łamacza żużla
- pkt 4.
1. Ulepszenie palników pyłowych
pkt 5.21. Przegląd palników pyłowych
W odniesieniu do pkt 3.3.1. Ulepszenie łamacza żużla cena jednostkowa zaoferowana przez
ZRE Katowice wynosi 5 300 zł. Zestawiając wskazaną przez ZRE Katowice cenę
jednostkową chociażby z ceną jednostkową wskazaną przez odwołującego, wynoszącą 26
000,00 zł zauważalna jest znaczna dysproporcja pomiędzy cenami jednostkowymi
zaoferowanymi przez oba podmioty składające ofertę. Odwołujący przygotował swoją ofertę
cenową na wykonanie wskazanych prac na podstawie oferty podmiotu trzeciego PAKO
ENERGY Zakład Usług Technicznych s.c, który to podmiot przedstawił odwołującemu ofertę
na remont łamacza żużla z wymianą elementów staliwnych i stalowych. Cena jednostkowa
zaproponowana w ofercie wynosiła 26 000,00 zł i taką cenę należy zdaniem odwołującego
uznać za cenę rynkową i pozwalającą na wypracowanie zysku. Zgodnie z ofertą PAKO
ENERGY Zakład Usług Technicznych s.c. z dnia 11 stycznia 2019 r. na realizację
wskazanych prac niezbędne jest wykonanie szeregu czynności i wymiana wielu elementów,
takich jak: wał duży, wał mały, człon sprzęgła, korpus łożyska, przekładnia napędowa itp. Już
koszt wymiany wału dużego i wału małego to kwota 5110 zł, a zatem już tylko te dwa
elementy wyczerpują kwotę zaoferowaną przez ZRE Katowice na wykonanie całości tych
prac.
W odniesieniu do pkt 4.1. i pkt 5.21.
zamawiający wezwała ZRE Katowice do złożenia
wyjaśnień w przedmiocie rażąco niskiej ceny zaoferowanej przez ZRE Katowice na
wykonanie tych prac. Wyjaśnienia złożone przez ZRE Katowice w ocenie odwołującego
należy uznać za ogólnikowe i nie powodujące, iż wysokość cen zaoferowanych przez ZRE
Katowice traci charakter cen rażąco niskich.
W odniesieniu do pkt. 4.1. formularza cenowego: „Ulepszenie palników pyłowych" cena
jednostkowa zaoferowana przez ZRE Katowice wynosi 8 680,00 zł. Zestawiając wskazaną
przez ZRE Katowice cenę jednostkową chociażby z ceną jednostkową wskazaną przez
odwołującego, wynoszącą 98 000,00 zł zauważalna jest znaczna dysproporcja pomiędzy
cenami je
dnostkowymi zaoferowanymi przez oba podmioty składające ofertę. Kwota 8
680,00 zł tytułem realizacji ww. prac jest ceną znikomą, nierealną, niespotykaną na rynku i
niepozwalającą na pokrycie kosztów związanych ze świadczeniem tych prac, nie mówiąc już
o mo
żliwości wypracowania jakiegokolwiek zysku w tym zakresie. Żaden przedsiębiorca, bez
względu na jego sytuację rynkową, nie jest w stanie zaoferować takiej ceny tytułem
świadczenia rzeczonych prac i nie ponieść z tego tytułu straty finansowej.
Odwołujący wskazał, że prace polegające na ulepszeniu palników pyłowych wymagają
przeprowadzenia szeregu czynności przez podmiot realizujący te prace. Odwołujący
przedłożył w załączeniu do odwołania kosztorys na wykonanie prac „przegląd palników
pyłowych" i „ulepszenie palników", który to kosztorys przedstawia wykaz czynności
niezbędnych do realizacji prac wraz z cenami jednostkowymi za wykonanie każdej czynności
(załącznik nr 6). Zwrócił uwagę, że na wykonanie prac „ulepszenie palników pyłowych”
konieczne jest chociażby przeprowadzenie demontażu i montażu izolacji termicznej wraz z
blachami pokryciowymi izolacji, do czego konieczne jest nabycie owego materiału
izolacyjnego oraz blach pokryciowych. Już chociażby sam zakup wskazanych materiałów
utylizacja poprzednich gene
rują po stronie wykonawcy koszt w wysokości ok. 12 800 zł (32
m2 x 400 zł/m2). Już zatem sam koszt zakupu materiałów i utylizacji poprzednich
przewyższa cenę za wykonanie całości prac związanych z ulepszeniem palników jaką
zaproponował ZRE Katowice. Co więcej na wykonanie prac polegających na ulepszeniu
palników konieczne jest wykonanie również innych kosztownych prac takich jak
inwentaryzacja stanu obecnego palników, demontaż i montaż przewodów mieszanki pyłowo-
powietrznej oraz przewodów powietrza gorącego. Bazując na cenach rynkowych za
wykonanie tego rodzaju usług i ilości sztuk połączeń jakie są konieczne do wykonania pracy
stwierdzić należy, że również wykonanie tego rodzaju prac przewyższa kwotę
zaproponowaną przez ZRE Katowice za wykonanie całości prac polegających na ulepszeniu
palników. Za wykonanie tych czynności cena, która uwzględnia koszty i przewiduje
osiągnięcie zysku wynosi ok. 14 400 zł.
Przedłożony przez odwołującego kosztorys na wykonanie prac, stanowiący załącznik nr 6 do
niniejszego odwołania w sposób szczegółowy przedstawia wykaz czynności niezbędnych do
realizacji prac polegających na ulepszeniu palników oraz ceny jednostkowe za wykonanie
danych czynności, które to ceny uwzględniają konieczne koszty, ilości elementów
potrzebnych do wykon
ania prac, konieczność zakupu materiałów.
Odwołujący wskazał też na potrzebę przeprowadzenia dowodu z kosztorysu inwestorskiego
sporządzonego przez zamawiającego, celem oszacowania wartości zamówienia.
zamawiający odmówił odwołującemu wglądu do przedmiotowego dokumentu, można jednak
zakładać, że poszczególne pozycje cenowe zaoferowane przez ZRE Katowice odbiegają w
sposób znaczny również od wyliczenia samego zamawiającego. W ocenie odwołującego
zestawienie
formularza
cenowego
ZRE
Katowice
z
kosztorysem
inwestorskim
zamawiającego, musi unaocznić, że cena zaoferowana przez ZRE Katowice jest ceną
rażąco niską oraz że wyjaśnienia wykonawcy są de facto niewystarczające dla obalenia tej
tezy.
Odnosząc się do tychże wyjaśnień wskazać należy, że ZRE Katowice wskazało, że prace
związane z rusztowaniami tj. montaż, demontaż i serwis zostały ujęte w poz. 4.2. formularza
cenowego dot. Wymiany rurociągu fi.193,7, w związku z tym cena pozycji 4.1. została
obniżona o tę wartość. Odwołujący wskazał, że takie wyjaśnienia nie zasługują na
akceptację. W szczególności nie można przyjąć, że do demontażu i montażu przewodów w
obrębie palników mogą być wykorzystane rusztowania z wymiany rurociągu fi. 193,7 gdyż na
moment składania ofert nie ma wyznaczonych odcinków do jego wymiany tylko przypadkiem
rusztowania zamontowane uprzednio w celu wymiany rurociągu mogą znaleźć się w pobliżu
miejsca usytuowania palników i umożliwiać pracę na odpowiedniej wysokości.
W odniesieniu do pkt. 5.21. formularza cenowego: „Przegląd palników pyłowych" cena
jednostkowa zaoferowana przez ZRE Katowice wynosi 3 600,00 zł. Zestawiając wskazaną
przez ZRE Katowice cenę jednostkową chociażby z ceną jednostkową wskazaną przez
odwołującego, wynoszącą 20 000,00 zł zauważalna jest znaczna dysproporcja pomiędzy
cena
mi jednostkowymi zaoferowanymi przez oba podmioty składające ofertę. Cena
zaproponowana przez ZRE Katowice odbiega od cen rynkowych. Przegląd 12 palników
wymaga od wykonawcy prac demontażu i ponownego montażu elementów palnika w
zakresie niezbędnym do wykonania przeglądu jak również przeglądu przekładni końcówek
ruchowych palników - sworzni, cięgieł, ewentualnej wymiany upalonych elementów końcówki
ruchomej palnika i klap kierujących powietrze, które to czynności są operacjami
czasochłonnymi i kosztownymi. Czynności niezbędne do dokonania tych prac wraz z
kosztami ich wykonania zostały przedstawione w załączniku nr 6 - Kosztorys na wykonanie
prac przegląd palników pyłowych oraz ulepszenie palników na kotle OP-130/K3 w EC
Czechnica.
Wyjaśnienia złożone przez ZRE Katowice w odpowiedzi na wezwanie zamawiającego do
złożenia wyjaśnień dot. zaoferowania rażąco niskiej ceny w żadnej mierze nie mogły
prowadzić do wniosku, że zaoferowana cena nie jest rażąco niska i odpowiada cenom
rynkowym. Odnosząc się do wyjaśnień ZRE Katowice dot. posiadania zaplecza w postaci
pomieszczeń socjalnych, biurowych oraz hali warsztatowej na terenie Zespołu
Elektrociepłowni Wrocławskich Kogeneracja S.A. (ul. Łowiecka Wrocław) pozwoliło obniżyć
koszty mobilizacji zaplecza niezbędnego do wykonania prac do minimum. Odwołujący
zaznaczył, że siedziba odwołującego mieści się również przy ul Łowieckiej we Wrocławiu co
więcej odwołujący posiada Oddział zajmujący się realizacją usług będących przedmiotem
z
amówienia bezpośrednio na terenie Elektrociepłowni Czechnica w Siechnicach, niemniej
jednak fakt ten nie wpłynął znacząco na obniżenie ceny przez odwołującego. ZRE Katowice
nie wskazały w jaki sposób i o ile fakt ten obniżył cenę jednostkową za wykonanie tych prac.
Dlatego też wyjaśnienia te w ocenie odwołującego należy uznać za niewystarczające.
Ponadto wykonawca ZRE Katowice w ramach wyjaśnień wskazał, że „kalkulacja została
oparta na dużym doświadczeniu ZRE Katowice S.A. nabytym w poprzednich realizacjach na
kotłach parowych. Znajomość obiektu oraz fakt posiadania doświadczonej kadry znającej
specyfikę obiektu wraz z etatowymi spawaczami i monterami pozwala uzyskać duże
wydajności". Odwołujący także posiada wieloletnie doświadczenie w tym względzie,
bazujące na analogicznych uprzednio wykonywanych remontach nie tylko na podobnych ale
wręcz tych samych urządzeniach co będące przedmiotem postępowania i dysponuje
wyspecjalizowaną kadrą, a mimo to jego oferta nie mogła nawet konkurować z ofertą ZRE
Katowice pod względem cenowym.
Odwołujący uważa, że ZRE Katowice w sposób rażący obniżyła ceny jednostkowe wskazane
w ofercie, co miało bezpośrednie przełożenie na zaoferowanie całej ceny za wykonanie
przedmiotu zamówienia w sposób odbiegający od warunków i cen rynkowych. Wyjaśnienia
złożone przez ZRE Katowice nie usunęły wątpliwości co do rażąco niskiej ceny, gdyż miały
one charakter ogólnikowych stwierdzeń, nieopartych praktycznie żadnymi dowodami.
Dodatkowo odwołujący wskazał na okoliczność zaniżenia przez ZRE Katowice cen
jednostkowych tych samych czynności i operacji wykonywanych w opcji w stosunku do
zakresu podstawowego. Kwoty za tożsame operacje są często znacznie niższe niż w
przypadku prac opcjonalnych. Zaniżenie wyceny prac opcjonalnych istotnie wpłynęło na
ocenę całej oferty:
a)
Demontaż i montaż izolacji - cena jednostkowa w pakiecie podstawowym wynosi 400 zł za
m2, natomiast w opcji już jedynie 270 zł za m2
b)
Demontaż i montaż panelu rur ekranowych - w pakiecie podstawowym 1500-1600 zł za
m2, w opcji zaś 990 zł
c) Ulepszenie zaworu DN 25 - w paki
ecie podstawowym 600 zł za sztukę, w opcji - 342 zł
d) Ulepszenie zaworu DN 40 -
w pakiecie podstawowym 705 zł za sztukę, w opcji - 378 zł
e) Ulepszenie zaworu DN 65 -
w pakiecie podstawowym 905 zł za sztukę, w opcji - 540 zł
f) Ulepszenie zaworu DN 65 z n
apędem NWA - w pakiecie podstawowym 1005 zł za sztukę,
w opcji -
630 zł.
Brak jest jakiegokolwiek obiektywnego uzasadnienia dla tego typu różnic. Można zatem
powiedzieć, że ZRE Katowice dokonał swego rodzaju manipulacji cenowej tylko po to, żeby
otrzymać więcej punktów w ramach kryterium oceny ofert. Nie ulega bowiem wątpliwości, że
prace objęte prawem opcji nie muszą być realizowane, stąd wykonawca mając tego
świadomość, celowo wycenił je dużo niżej niż przypadku tych samych prac objętych
zakresem podstawowym (realizowanych obligatoryjnie) i dużo poniżej ich faktycznej wartości
rynkowej. Takie zachowanie ze strony ZRE Katowice wyczerpuje
zdaniem odwołującego
z
namiona czynu nieuczciwej konkurencji jako działania sprzecznego z dobrymi obyczajami,
które zagraża lub narusza interesy innych przedsiębiorców (biorących udział w
postępowaniu), a którzy to podobnej manipulacji cenowej nie dokonali. Wykonawcy, którzy
kal
kulowali cenę uczciwie nie mogą w ten sposób realnie konkurować z podmiotem, który
dopuszcza się manipulowania ceną, a w konsekwencji ich dostęp do rynku jest ograniczany
przez podmiot popełniający delikt uczciwej konkurencji.
Odwołujący wskazał także na odwrócony ciężar dowodu. Skoro zamawiający wezwał
wykonawcę ZRE Katowice do złożenia wyjaśnień w zakresie rażąco niskiej ceny, to
zamawiający powinien w ramach postępowania odwoławczego wykazać, że cena ZRE
Katowice nie jest ceną rażąco niską. W przypadku natomiast, gdy ZRE Katowice przystąpi
do postępowania, ciężar dowodu będzie spoczywał na przystępującym (art. 190 ust. 1 a).
W odniesieniu do zarzutu niewykazania
spełnienia warunków udziału w postępowaniu
odwołujący podniósł:
Zgodnie z pkt 15.6.2. ppkt a) siwz,
zamawiający uzna, że wykonawca spełnia warunek
udziału w postępowaniu w zakresie sytuacji ekonomicznej i finansowej, jeżeli wykonawca
wykaże że:
a) Posiada ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej w zakresie prowadzonej działalności
związanej z przedmiotem zamówienia na sumę ubezpieczenia nie mniejszą niż 5 000 000,00
PLN (słownie: pięć milionów złotych).
Celem potwierdzenia spe
łnienia ww. warunku należało w postępowaniu złożyć zgodnie z pkt
17.5.2.2 lit. a) -
dokumenty potwierdzające, że wykonawca jest ubezpieczony od
odpowiedzialności cywilnej w zakresie prowadzonej działalności związanej z przedmiotem
z
amówienia na sumę gwarancyjną określoną przez zamawiającego (co zgodne jest z § 2 ust.
2 pkt 4 Rozporządzenia Ministra Rozwoju z dnia 26 lipca 2016 r. w sprawie rodzajów
dokumentów, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy w postępowaniu o udzielenie
zamówienia (Dz. U. poz. 1126 z późn. zm.)
Celem potwierdzenia warunku udziału w postępowaniu, ZRE Katowice przedłożył wraz z
ofertą umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ogólnej nr 1035856198. Zgodnie z
umową składka łączna opłacana jest w sześciu ratach, przy czym pierwsza rata płata jest do
dnia 21 grudnia 2018 r. Zgodnie natomiast z brzmieniem art. 814 § 1 ustawa z dnia 23
kwietnia 1964 r. Ko
deks cywilny (t.j. Dz. U. z 2018 r. poz. 1025 z późn. zm.; dalej ,,KC):
Jeżeli nie umówiono się inaczej, odpowiedzialność ubezpieczyciela rozpoczyna się od dnia
następującego po zawarciu umowy, nie wcześniej jednak niż od dnia następnego po
zapłaceniu składki lub jej pierwszej raty.
Oznacza to, że z braku odmiennego warunku umowy ubezpieczeniowej, wykonawca
ubezpieczony jest nie wcześniej niż od dnia następnego po zapłaceniu pierwszej raty składki
ubezpieczeniowej. Zatem celem potwierdzenia, że wykonawca ubezpieczony jest od
odpowiedzialności cywilnej powinien on złożyć w takiej sytuacji nie tylko polisę, ale również
dowód opłacenia składki, albo przynajmniej wykazać, że ochrona ubezpieczeniowa
przysługuje niezależnie od faktu opłacenia składek.
Odwołujący wskazał, że termin składania ofert w przedmiotowym postępowaniu upływał dnia
21.01.2019 r. tj. już po dniu wymagalności pierwszej raty składki ubezpieczeniowej.
Wykonawca ZRE Katowice
z niewiadomych względów dokonał na skanie polisy zamazania
wysokości rat składki za ubezpieczenie. Takie działanie należy uznać za niedopuszczalne.
Wykonawca nie może arbitralnie dokonywać de facto utajnienia jakichś elementów
dokumentów przedkładanych celem potwierdzenia spełnienia warunków udziału w
postępowaniu. Mógłby co najwyżej, zastrzec pewne informacje jako tajemnicę
przedsiębiorstwa zgodnie z art. 8 ust. 3 ustawy , ale wówczas:
Przedłożone informacje i tak są jawne dla zamawiającego
Powinien on w takiej sytuacji wykazać - pod rygorem odtajnienia dokumentów - że
za
strzeżone informacje stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa zgodnie z przepisami o
zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.
Odwołujący stwierdził, że ZRE Katowice nie skorzystał z ww. trybu, tylko dokonał czynności
niezgodnej z przepisami ustawy, na co
zamawiający powinien był zwrócić uwagę. Wysokości
składek na ubezpieczenie nie można uznać za tajemnicę przedsiębiorstwa - nie są to
informacje posiadające wartość gospodarczą, których utajnienie byłoby uzasadnione.
W ocenie odwołującego ZRE Katowice nie przedłożył dokumentów potwierdzających, że jest
ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej w wymaganej przez zamawiającego wysokości.
Z
amawiający powinien był wezwać ZRE Katowice na podstawie art. 26 ust. 3 ustawy do
uzupełnienia dokumentów, potwierdzających fakt spełnienia warunku udziału w
postępowaniu. W następstwie nieuzupełnienia tych dokumentów, wykonawca powinien był
zostać wykluczony z udziału w postępowaniu na podstawie art. 24 ust. 1 pkt 12 ustawy .
W zakresie zarzutu braku
niezwłocznego udostępnienia dokumentacji postępowania
odwołujący wskazał, że dnia 28 lutego 2019 r. pracownik odwołującego zwrócił się do
zamawiającego przez pocztę e-mail (na adres wskazany w ogłoszeniu o zamówieniu) z
wnioskiem o udostępnienie w trybie art. 96 ust. 3 ustawy oraz § 4 Rozporządzenia Ministra
Rozwoju z dnia 26 lipca 2016 r. w sprawie protokołu postępowania o udzielenie zamówienia
publicznego (Dz. U. poz. 1128) o niezwłoczne udostępnienie załączników do protokołu z
postępowania w postaci wszelkiej korespondencji pomiędzy zamawiającym a wykonawcą -
ZRE Katowice.
Dnia 5 marca 2019 r. o
dwołujący wysłał przez platformą zakupową oraz e-mail pismo
monitujące w tej sprawie, w związku z brakiem odpowiedzi ze strony zamawiającego.
Finalnie pełna korespondencja pomiędzy zamawiającym a ZRE Katowice została przesłana
odwołującemu dopiero 7 marca 2019 r. tj. po tygodniu w stosunku do dnia przesłania
wniosku oraz zaledwie na 3 dni przed upływem terminu na złożenia odwołania (11 marca
2019 r.). Odwołujący stwierdził, że dokumentacja nie została udostępniona odwołującemu
niezwłocznie tj. bez zbędnej zwłoki (zgodnie z § 4 ust. 5 ww. rozporządzenia). Brak jest
uzasadnienia do zwlekania z przesłaniem tej korespondencji przez tydzień, skoro
zamawiający świadom był, że termin na złożenie ewentualnego odwołania wynosi 10 dni od
zawiadomienia o podjęciu czynności w postaci wyboru oferty najkorzystniejszej.
Z
amawiający całkowicie odmówił natomiast odwołującemu wglądu do kosztorysu
inwestorskiego. K
osztorys również powinien składać się na dokumentację postępowania,
skoro jest dokumentem, który określa sposób oszacowania wartości zamówienia (art. 32 i n.
ustawy ). Tymczasem dokument ten ma niebagatelne znaczenie dla wykazania, że cena
zaoferowana prze
z ZRE Katowice jest ceną rażąco niską.
W istocie zwłoka ze strony zamawiającego mogła nosić znamiona ograniczania
odwołującemu prawa do skutecznego i terminowego podniesienia zarzutów, co do czynności
zamawiającego podjętych w przedmiotowym postępowaniu.
W dniu 12 marca 2019r. zamawiający wezwał wykonawców do przystąpienia do
postępowania odwoławczego.
W dniu 14 marca 2019r. do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego zgłosił
swój udział wykonawca Zakłady Remontowe Energetyki Spółka Akcyjna z siedzibą w
Katowicach wnosząc o oddalenie odwołania i obciążenie odwołującego kosztami
postępowania. Wykonawca wskazał, że posiada interes w rozstrzygnięciu na korzyść
zamawiającego, gdyż jego oferta jest prawidłowa i ważna oraz została przez zamawiającego
uznana za najkorzystniejszą, zatem wykonawca ZRE Katowice ma szansę na uzyskanie
zamówienia. Zgłoszenie zostało podpisane przez dwóch wiceprezesów zarządu ujawnionych
w KRS i upoważnionych do łącznej reprezentacji, zgodnie z odpisem z KRS. Kopia
przystąpienia została przekazana zamawiającemu i odwołującemu w dniu 14 marca 2019r.
Zamawiający złożył odpowiedź na odwołanie, w której wniósł o oddalenie odwołania w
całości i zasądzenie kosztów postępowania w wysokości 3 600zł. Zamawiający podniósł, że
badał cenę łączną brutto, a rozliczenie ma charakter ryczałtowy i poszczególne ceny
jednostkowe nie mają większego znaczenia podczas realizacji umowy. Pozycja ulepszenie
palników pyłowych oraz przegląd palników nie są istotną częścią zamówienia. Różnica
pomiędzy ofertą odwołującego i ZRE Katowice nie była wielka około 223 503,30zł., zaś
nawet gdyby dla kalkulacji poz. 3.3.1, 4.1 i 5.21 przyjąć ceny odwołującego w ofercie
przystępującego, to i tak oferta przystępującego byłaby najkorzystniejsza. Różnice w cenach
jed
nostkowych wynikają z różnic w kalkulacji w poszczególnych pozycjach katalogu.
Zamawiający wystąpił do przystępującego na skutek informacji uzyskanej od odwołującego.
Złożone wyjaśnienia przystępującego są wyczerpujące, wyjaśniają kalkulację pozycji, w tym
pozycji, do których zostały przeniesione koszty, zawarto wyliczenie roboczogodzin,
wskazano poszczególne składniki cenotwórcze i pracochłonność. Zamawiający ma
doświadczenie w podobnych zamówienia i ma wiedzę o rynku. Odwołujący nie wyjaśnił jak
ZRE Katow
ice dopuścił się czynu nieuczciwej konkurencji. W kryterium ceny cena
zaoferowana opcjonalnie miała wagę 10%, stąd zaoferowanie niższych cen opcji nie dało
przewagi w końcowej ocenie ofert. Zamawiający zgodnie z brzmieniem rozporządzenia w
sprawie rodzajów dokumentów (…) z 26 lipca 2016r. nie żądał dowodu opłacenia składki
ubezpieczeniowej, ale dokumentu potwierdzającego, że wykonawca ubezpieczony jest od
odpowiedzialności cywilnej w zakresie działalności związanej z przedmiotem zamówienia na
sumę gwarancyjną określoną przez zamawiającego. Wywodzenie obowiązku wezwania do
uzupełnienia z treści art. 814 par. 1 kc nie może stanowić takiej podstawy do przedłożenia
potwierdzenia dokonania opłacenia polisy. Fakt zatajenia wysokości składek nie miał
znaczenia dla
oceny spełniania warunku udziału w postepowaniu, odwołujący znał ich
wysokość z tej samej polisy złożonej w innym postępowaniu zamawiającego. Zamawiający
wskazał, że dopuścił wyłącznie komunikację za pomocą platformy zakupowej, a pierwszy
wniosek o udostępnienie informacji został złożony przez odwołującego mailem. Zamawiający
odpowiedział na wniosek złożony prawidłowo niezwłocznie w ciągu dwóch dni roboczych. Z
uwagi na obłożenie pracownika odpowiedzialnego za udostępnianie informacji, jej udzielenie
nie by
ło możliwe tego samego dnia, czy z dnia na dzień. Zamówienie dotyczy usług i nie
został sporządzony kosztorys inwestorski, a zamówienie wyszacowano na podstawie
wcześniejszych prac o podobnym zakresie.
Izba ustaliła następujący stan faktyczny:
Izba dopuściła dowody z dokumentacji postępowania tj. siwz wraz z załącznikami, oferty
ZRE Katowice, dokumentów złożonych przez ZRE Katowice na wezwanie w trybie art. 26
ust. 2 ustawy, wezwania do wyjaśnień zaoferowanej ceny oraz udzielonych wyjaśnień wraz z
załącznikami, odmowy udostępnienia odwołującemu kosztorysu inwestorskiego, kosztorysu i
oferty złożonych przez odwołującego do odwołania, dowodów przedłożonych przez
przystępującego na rozprawie.
Na podstawie tych dowodów Izba ustaliła, co następuje:
W
pkt. 15 siwz zamawiający opisał warunki udziału w postępowaniu, w tym w pkt 15.6 siwz
wskazał, że o udzielenie zamówienia mogą ubiegać się wykonawcy, którzy spełniają warunki
udziału w postępowaniu, określone w art. 22 ust. 1 ustawy, dotyczące:
15.6.2 sytuacji ek
onomicznej lub finansowej, tj. zamawiający uzna, że wykonawca spełnia
warunek udziału w Postępowaniu w zakresie sytuacji ekonomicznej i finansowej, jeżeli
w
ykonawca wykaże że:
a) Posiada ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej w zakresie prowadzonej działalności
związanej z przedmiotem Zamówienia na sumę ubezpieczenia nie mniejszą niż 5 000 000,00
PLN (słownie: pięć milionów złotych).
Zgodnie z rozdziałem 17 pkt. 5.2.2. siwz w celu wykazania spełnienia przez wykonawcę
warunków, o których mowa w pkt 15.6.2 należało przedstawić:
a
) dokumenty potwierdzające, że wykonawca jest ubezpieczony od odpowiedzialności
cywilnej w zakresie prowad
zonej działalności związanej z przedmiotem zamówienia na sumę
gwarancyjną określoną przez zamawiającego.
W rozdziale 23.
Siwz zamawiający zawarł opis sposobu obliczenia ceny:
23.1 Cena o
ferty musi być podana w polskich złotych. Całość rozliczeń między
zamawiającym, a wykonawcą będzie prowadzona w złotych polskich.
23.2 Cena o
ferty uwzględnia wszelkiego rodzaju opłaty oraz podatki oraz wszystkie koszty
związane z realizacją zamówienia, transport, ewentualne upusty i rabaty oraz pozostałe
składniki cenotwórcze. Podana cena nie ulega zmianie przez okres realizacji (wykonania)
z
amówienia, z zastrzeżeniem warunków wynikających z umowy w sprawie zamówienia,
której projekt stanowi załącznik Nr 2 do SIWZ.
23.3 Wykonawca określi cenę realizacji przedmiotu zamówienia poprzez wskazanie łącznej
ceny netto, podatku VAT oraz ceny brutto z
amówienia. Wyliczenia ceny oferty należy
dokonać zgodnie z tabelą zamieszczoną w Formularzu Oferty stanowiącym załącznik Nr 4
do SIWZ.
23.4 Do porównania ofert brana będzie pod uwagę cena całkowita brutto za wykonanie
z
amówienia.
23.5 Cena (wartość) brutto musi zostać wyrażona cyfrowo i słownie. W przypadku
rozbieżności przyjmuje się cenę wyrażoną słownie.
Zgodnie z rozdziałem 24 siwz zamawiający zamierzał dokonać wyboru oferty
najkorzystniejszej w oparciu o następujące kryteria
24.1 Spośród ofert niepodlegających odrzuceniu, zamawiający wybierze najkorzystniejszą
o
fertę kierując się kryterium najniższej ceny, zgodnie z zasadami podanymi poniżej:
24.1.1 Podkryterium: Cena za zakres podstawowy.
Waga podkryterium: 90%:
Sposób oceny ofert dla podkryterium
Cena za zakres podstawowy: