KIO 158/20 WYROK dnia 10 lutego 2020 r.

sygn. akt: KIO 158/20 

WYROK 

z dnia 10 lutego 2020 r. 

Krajowa Izba Odwoławcza   -   w składzie: 

Przewodniczący: 

Emil Kuriata 

Protokolant:   

Mikołaj Kraska 

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 7 lutego 2020 r., w Warszawie, 

odwołania wniesionego 

do  Prezesa 

Krajowej  Izby  Odwoławczej  w  dniu  27  stycznia  2020  r.  przez  wykonawców 

wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: A. K. i S. B. prowadzący działalność 

w  formie  spółki  cywilnej  pod  firmą  Biuro  Architekt  K.  s.c.  w  Suchej  Beskidzkiej,  ul. 

Adama  Mickiewicza  9a;  34-200  Sucha  Beskidzka, 

w  postępowaniu  prowadzonym  przez 

zamawiającego Skarb Państwa Archiwum Narodowe w Krakowie, ul. Sienna 16; 30-960 

Kraków, 

przy  udziale  wykonawcy  Pracownie 

Konserwacji  Zabytków  "ARKONA"  sp.  z  o.o.,  

Pl.  Sikorskiego  3/8;  31-

115  Kraków,  zgłaszającego  przystąpienie  do  postępowania 

odwoławczego - po stronie zamawiającego, 

orzeka: 

1. Oddala 

odwołanie. 

2.  K

osztami postępowania obciąża odwołującego - wykonawców wspólnie ubiegających się 

o  udzie

lenie  zamówienia:  A.  K.  i  S.  B.  prowadzący  działalność  w  formie  spółki 

cywilnej  pod  firmą  Biuro  Architekt  K.  s.c.  w  Suchej  Beskidzkiej,  ul.  Adama 

Mickiewicza 9a; 34-200 Sucha Beskidzka i: 

2.1.  zalicza  w  poczet  kosztów  postępowania  odwoławczego  kwotę  15  000  zł  00  gr 

(słownie:  piętnaście  tysięcy  złotych  zero  groszy)  uiszczoną  przez  odwołującego  - 

wykonawców  wspólnie  ubiegających  się  o  udzielenie  zamówienia:  A.  K.  i  S.  B. 

prowadzący działalność w formie spółki cywilnej pod firmą Biuro Architekt K. 

s.c. w Suchej Beskidzkiej, ul. Adama Mickiewicza 9a; 34-200 Sucha Beskidzka, 

tytułem wpisu od odwołania, 

zasądza  od  odwołującego  -  wykonawców  wspólnie  ubiegających  się  o  udzielenie 

zamówienia: A. K. i S. B. prowadzący działalność w formie spółki cywilnej pod 

firmą Biuro Architekt K. s.c. w Suchej Beskidzkiej, ul. Adama Mickiewicza 9a; 

34-200  Sucha  Beskidzka  na  rzecz 

zamawiającego  -  Skarb  Państwa  Archiwum 

Narodowe  w  Krakowie,  ul.  Sienna  16;  30-

960  Kraków  kwotę  3  600  zł  00  gr 

(słownie:  trzy  tysiące  sześćset  złotych,  zero  groszy)  stanowiącą  koszty 

postępowania odwoławczego poniesione z tytułu wynagrodzenia pełnomocnika. 

Stosownie  do  art.  198a  i  198b  ustawy  z  dnia  29  stycznia  2004  r.  - 

Prawo  zamówień 

publicznych  (t.j.  Dz.  U.  z  2019  r.,  poz.  1843)  na  niniejszy  wyrok  -  w  terminie  7  dni  od  dnia 

jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej 

do Sądu Okręgowego w Krakowie. 

Przewodniczący: 

………………………… 

sygn. akt: KIO 158/20 

Uzasadnienie 

Zamawiający  –  Archiwum  Narodowe  w  Krakowie,  prowadzi  postępowanie  o  udzielenie 

zamówienia  publicznego,  w  trybie  przetargu  nieograniczonego,  którego  przedmiotem  jest 

„Opracowanie  dokumentacji  projektowej  oraz  pełnienie  nadzoru  autorskiego  dla  inwestycji 

pn. „Budowa siedziby Archiwum Narodowego w Krakowie Oddział w Nowym Sączu, działka 

nr  1/23  obręb  96  Nowy  Sącz,  wraz  z  infrastrukturą  drogową,  techniczną,  instalacjami, 

zagospodarowaniem te

renu oraz pierwszym wyposażeniem”. 

Ogłoszenie  o  zamówieniu  zostało  opublikowane  w  Dzienniku  Urzędowym  Unii 

Europejskiej z dnia 

29 października 2019 r., pod nr 2019/S 209-510948. 

Dnia  16  stycznia  2020 

roku,  zamawiający  poinformował  wykonawców  o  wyniku 

prowa

dzonego postępowania. 

Dnia  27  stycznia  2020  roku,  wykonawcy 

wspólnie  ubiegający  się  o  udzielenie 

zamówienia:  A.  K.  i  S.  B.  prowadzący  działalność  w  formie  spółki  cywilnej  pod firmą  Biuro 

Architekt  K.  s.c.  w  Suchej  Beskidzkiej  (

dalej  „Odwołujący”)  wnieśli  odwołanie  do  Prezesa 

Krajowej 

Izby Odwoławczej. 

Odwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie: 

1.  art.  7  ustawy  Pzp, 

w  związku  z  prowadzeniem  postępowania  z  naruszeniem  zasady 

równości wykonawców i zasady uczciwej konkurencji, 

2.  art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp, poprzez jego wadliwe zastosowanie i odrzucenie oferty 

o

dwołującego  pomimo,  iż  odwołujący  przedstawił  zgodne  z  wezwaniem  wyjaśnienia 

dotyczące  ceny  oferty  i  wykazał,  iż  oferta  nie  zawiera  rażąco  niskiej  ceny  (kosztu)  

w st

osunku do przedmiotu zamówienia, 

3.  art.  90  ust.  3  ustawy  Pzp,  poprzez  jego  wadliwe  zastosowanie  i  odrzucenie  oferty 

o

dwołującego  pomimo,  iż  oferta  odwołującego  nie  zawiera  rażąco  niskiej  ceny  lub 

kosztu w st

osunku do przedmiotu zamówienia, 

4.  art. 92 ust. 1 pkt 3 ustawy Pzp, 

poprzez nierzetelne wskazanie powodów odrzucenia 

oferty ze wskazaniem błędnego uzasadnienia faktycznego i prawnego. 

W związku z powyższym odwołujący wniósł o przeprowadzenie dowodów z dokumentów 

tj: 

z protokołu postępowania wraz z załącznikami - w szczególności: 

a. 

specyfikacji  istotnych  warunków  zamówienia  obowiązującej  w  postępowaniu  na 

okoliczność  ustalenia  przedmiotu  zamówienia  i  wymagań  zamawiającego,  co  do  sposobu 

ustalania ceny oferty, 

b. 

z oferty złożonej przez odwołującego, 

c.  pisma  z

amawiającego  z  dnia  4  grudnia  2019  r.,  w  sprawie  wyjaśnień  dotyczących 

wyliczenia  ceny  - 

na  okoliczność  treści  wezwania  i  wskazanych  w  tym  piśmie  wymagań 

nałożonych na odwołującego w zakresie wyjaśnienia ceny, 

d.  odpowiedzi  o

dwołującego  z  dnia  9  grudnia  2019  r.  -  na  okoliczność  właściwego 

ustalenia ceny, 

e.  oferty Arcona, 

f. 

oferty Lodorm. 

dokumentów przedstawionych na rozprawie. 

Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i nakazanie zamawiającemu: 

1.  u

nieważnienia czynności odrzucenia oferty odwołującego, 

2.  n

akazanie  dokonania  czynności  oceny  ofert  z  udziałem  oferty  odwołującego, 

ewentualnie 

3.  nakazanie  z

amawiającemu  wezwania  odwołującego  do  złożenia  wyjaśnień 

dotyczących  ceny  i  sposobu  jej  kalkulacji  z  nakazaniem  zamawiającemu  precyzyjnego 

określenia wymagań co do treści tych wymagań, 

4.  nakazanie dokonania wyboru oferty o

dwołującego. 

Interes odwołującego. 

Odwołujący  wskazał,  że  ma  interes  w  uzyskaniu  zamówienia  i  może  ponieść  szkodę  

w  wyniku  naruszenia  przez  z

amawiającego  przepisów  ustawy  Pzp,  zatem  posiada 

legitymację  czynną  niezbędną  do  wniesienia  odwołania.  Odwołujący  jest  wykonawcą 

biorącym udział w postępowaniu, którego oferta nie została wybrana. Naruszenia przepisów 

ustawy  mogą  mieć  wpływ  na  udzielenie  zamówienia,  a  zatem  (o  ile  Krajowa  Izba 

Odwoławcza potwierdzi postawione zarzuty) odwołanie - zgodnie z dyspozycją art. 192 ust. 2 

ustawy  Pzp  - 

winno  być  uwzględnione.  W  przypadku  dokonania  czynności  zgodnie  

z  przepisami,  oferta  o

dwołującego nie  tylko  nie  zostałaby  odrzucona,  ale zostałaby  uznana 

za  najkorzystniejszą.  Odwołujący  może  ponieść  szkodę  w  wyniku  naruszenia  przez 

zamawiającego  przepisów  ustawy  Pzp.  Szkoda  będzie  polegać  na  tym,  iż  pomimo 

poniesionych  kosztów  przygotowania  oferty  i  udziału  w  postępowaniu  nie  uzyska 

zamówienia, gdyż zamawiający niezasadnie odrzucił ofertę odwołującego. 

Odwołujący zwrócił uwagę, iż zamawiający odrzucił dwie spośród trzech złożonych ofert, 

co  doprowadziło  do  sytuacji,  w  której  de  facto  prowadzone  postępowanie  nie  jest 

konkurencyjne. 

Zamawiający w piśmie z 16 stycznia 2020 r., informującym o wyborze oferty 

najkorzystniejszej, 

przedstawił  symulację  oceny  ofert,  przy  założeniu,  że  żadna  oferta  nie 

zostałaby  odrzucona.  Zgodnie  z  tą  symulacją  Arkona  otrzymuje  75,60  pkt,  a  odwołujący 

72,00 pkt, trzeci uczestn

ik postępowania Lodorm otrzymałby 73,62 pkt. 

W ocenie o

dwołującego przedstawiona symulacja jest wprawdzie błędna ale nie wywołuje 

jakichkolwiek  skutków  -  ani  faktycznych  ani  prawnych.  Zamawiający  nie  dokonuje  oceny 

punktowej  ofert  odrzuconych,  a  zatem  prze

dstawiona  symulacja  nie  jest  czynnością,  która 

może podlegać  skutecznemu odwołaniu a to dlatego,  iż  skoro nie wywołuje skutków  to nie 

może a priori naruszać interesu odwołującego podobnie jak nie może np. stanowić podstawy 

do roszczenia Arkony o przyznanie 

większej ilości punktów. 

Zamawiający  symulując  wynik  postępowania  w  sposób  wadliwy  przyznał  punkty 

cząstkowe: 

• 

z

amawiający  zawyżył  liczbę  punktów  przyznanych  Arkonie  (m.in.  poprzez  wadliwą 

ocenę  walorów  użytkowych  zastosowanych  materiałów  zaproponowanych  do  wykończenia 

podłóg), 

• 

z

amawiający zaniżył liczbę punktów przyznanych odwołującemu. 

Odwołujący wskazał, iż 1 w terminie wyznaczonym na złożenie ofert wpłynęło trzy oferty. 

Podczas  otwarcia  ofert  w  dniu  29  listopada  2019  r.,  z

amawiający  oświadczył,  iż  na 

sfinansowanie  zamówienia  przeznaczył  1.298.000,-  zł.  Ceny  ofert  przedstawiały  się 

następująco: 

a. 

Odwołujący: 546.120,-zł, 

b.  Arkona: 1.039.350,-

zł 

c.  Lodrom: 630.000,- 

zł 

W  dniu  4  grudnia  2019  r.,  z

amawiający  wezwał  odwołującego  do  wyjaśnienia  rażąco 

n

iskiej  ceny.  Odwołujący  przedstawił  wyjaśnienia  wraz  z  dowodami  w  piśmie  z  9  grudnia 

r.  Zamawiający  nie  ponawiał  pytań  w  zakresie  rażąco  niskiej  ceny  i  nie  prosił  o 

jakiekolwiek uzupełnienia. Pismem z dnia 16 stycznia 2020 r., zamawiający poinformował, iż 

na  podstawie  art.  89  ust.  1  pkt  4  ustawy  Pzp, 

odrzucił  oferty  dwóch  wykonawców  tj.  ofertę 

odwołującego  i  ofertę  Lodorm.  Zamawiający  nie  odrzucił  oferty  najdroższej  złożonej  przez 

Arkona. 

Zdaniem odwołującego, zamawiający nie stawiał jakichkolwiek wymagań, co do obliczenia 

ceny oferty i sposobu jej prezentacji. 

Rozdział XII s.i.w.z. - traktujący o sposobie obliczania 

ceny  - 

zawiera  w  pkt  1 wskazanie,  iż  cena oferty  jest  ceną  ryczałtową i  ogólną  informację,  

iż  cena  ma  zawierać  wszystkie  koszty  i  opłaty  związane  z  realizacją  zamówienia.  Zgodnie  

z postanowieniami Rozdziałów VII, VIII i XVI s.i.w.z. (zawierających m.in. listę wymaganych 

dokumentów)  wykonawcy  nie  mieli  obowiązku  sporządzać  i  składać  zamawiającemu 

jakiejkolwiek  formy  kalkulacji. 

Zamawiający  nie  wskazał  też,  iż  będzie  wymagał  przed 

podpisaniem umowy złożenia jakichkolwiek kalkulacji. Odwołujący wskazał, że zamawiający 

nie  żądał  wyceny  faktycznych  kosztów  realizacji  Etapów  umowy  i  przyjął  sztuczny, 

procentowy  podział  wynagrodzenia.  Należy  z  tego  wnosić,  iż  zamawiający  nigdy  nie  był 

zainteresowany  uzyskaniem  szczegółowej  kalkulacji  dla  poszczególnych  etapów  realizacji 

zamówienia. 

Odwołujący podniósł, iż ustawa Pzp wymaga, by zamawiający ustalił wartość szacunkową 

z należytą starannością, a kwota przeznaczona na sfinansowanie zamówienia jest pochodną 

wartości  szacunkowej.  Zamawiający  -  ustalając  wartość  szacunkową  i  kwotę,  którą 

przeznaczy  na  zamówienie  -  nie  wie kto złoży  ofertę i  nie wie jakie będą ceny,  nie  wie też 

jakie są właściwości wykonawców. Jeżeli zatem cena oferty jest taka sama (lub zbliżona) jak 

kwota  przeznaczona  na  sfinansowanie  zamówienia  to  oznacza  to,  iż  wykonawca  nie  starał 

się  wykorzystać  swego  potencjału,  zasobów,  doświadczenia  w  sposób  optymalny  do 

zamówienia.  Paradoksalnie  zamawiający  odrzucił  ofertę  odwołującego  z  realną  ceną 

ustaloną dzięki optymalnemu wykorzystaniu posiadanych zasobów. Innymi słowy odwołujący 

został „ukarany” za swoje zaangażowanie, a „nagrodę” (w postaci wyboru oferty) otrzymuje 

wykonawca najdroższy. 

Odwołujący  podał,  iż  pismem  z  dnia  4  grudnia  2019  r.,  zamawiający  wezwał 

o

dwołującego  do  złożenia  wyjaśnień  co  do  ceny  na  podstawie  art.  90  ust.  1  ustawy  Pzp. 

Zamawiający domagał się także informacji na temat tego: w jaki sposób i w jakiej wysokości 

uwzględniono  w  cenie koszty  pełnienia nadzoru autorskiego  oraz  jakie  zaoferowano koszty 

wynagrodzeń dla osób wykonujących zamówienie i czy są one adekwatne do wynagrodzeń 

właściwych dla kompetencji osób niezbędnych do wykonania zamówienia. Zamawiający nie 

stawiał szczególnych wymagań, nie wskazywał jakie elementy oferty budzą jego wątpliwości, 

nie wskazał jakichkolwiek zaleceń co do sposobu przedstawienia żądanych informacji. 

Odwołujący  w  piśmie  z  9  grudnia  2019  r.,  złożył  obszerne  wyjaśnienia.  Wyjaśnienia,  

w 

kolejnyc

h  punktach  prezentowały  ogólną  sytuację  finansową  odwołującego  

z  podkreśleniem  niskich  kosztów  ogólnych,  niskich  kosztów  administracyjnych,  brak 

kredytów,  brak  długów,  terminowość  realizacji  zobowiązań,  kwalifikacje  i  doświadczenie 

zespołu  ze  wskazaniem  stosowanych  stawek  (jednostek  nakładu  pracy)  i  konkretnych 

realizacji  podobnych  zamówień  i  wykazaniem  konkretnych  elementów  projektu  (akustyka, 

higiena, mikrobiologia, oświetlenie, aranżacja, strefowanie obiektu, klimatyzacja i wentylacja 

obiektu, 

systemy 

fasadowe, 

fotowoltaika, 

instalacje 

specjalne 

(antynapadowa, 

antywłamaniowa, kontroli dostępu). Wraz z pismem odwołujący złożył dowody (zastrzeżone 

jako tajemnica przedsiębiorstwa) potwierdzające jego wyjaśnienia, czyli: 

a.  umow

ę  z  podwykonawcą,  z  której  wynika,  iż  podwykonawca  przyjął  obowiązki 

realizacji zamówienia w zakresie instalacji i konstrukcji wraz z podaniem wynagrodzenie tego 

podwykonawcy, 

b.  t

abelę  kalkulacyjną  z  podziałem  na  branże  (z  uwzględnieniem  wynagrodzenia 

podwykonawcy) ze wskazaniem zysku 

w ujęciu kwotowym i procentowym. 

Zdaniem odwołującego, pismo z dnia 9 grudnia zawierało wszystkie elementy wskazane 

przez z

amawiającego w wezwaniu do złożenia wyjaśnień w zakresie rażąco niskiej ceny: 

a.  w zakresie nadzoru autorskiego przedstawiono w tabe

li koszt wykonania zamówienia 

w  każdej  z  branż  -  w  tym  sprawowanie  nadzoru  autorskiego,  co  wynika  m.in.  z  opisu  pod 

tabelą kalkulacyjną, 

b.  w 

zakresie wykazania kosztu wynagrodzeń dla osób wykonujących zamówienie i czy 

są  one  adekwatne  do  wynagrodzeń  właściwych  dla  kompetencji  osób  niezbędnych  do 

wykonania zamówienia odwołujący wskazał (vide pkt III.2 in fine) stawkę (…) zł za jednostkę 

nakładu pracy - dalej: „JNP” - ze wskazaniem, iż jest to stawka wyższa od minimalnej. 

Odwołujący  podniósł,  iż  zamawiający  nie  wykazał  przyczyn,  dla  których  nie  uznał 

zasadności  wyjaśnień  z  dnia  9  grudnia  2019  r.  i  pominął  podane  tam  kwoty  za  projekty 

branżowe, stawki godzinowe projektantów, kwoty zysku. W ocenie odwołującego wyjaśnienia 

są  wystarczające,  a  jeśli  jakikolwiek  element  tych  wyjaśnień  wymagałby  głębszej  analizy 

z

amawiający miał prawo zażądać dalszych wyjaśnień. Nie ulega wątpliwości, iż zamówienie 

jest  usługą,  gdzie  kluczowym  elementem  cenotwórczym  jest  wynagrodzenie.  Odwołujący 

wskazał  rynkową  stawkę  JNP  a  zamawiający  pomimo  tego,  że  jej  nie  podważył  odrzucił 

ofertę. Stosowane wewnętrznie stawki są zbieżne ze stawkami podwykonawcy  - co wynika  

z  wyceny  branż  -  i  co  również  uszło  uwadze  zamawiającego.  Zamawiający  wykonał  

i udostępnił wykonawcom kluczową i czasochłonną koncepcję - praktyka pokazuje, iż koszt 

takiej koncepcji nie przekracza 20 % kosztów całego projektu co pokazuje, iż oferta z ceną 

powyżej  miliona  złotych  jest  dwukrotnie  zawyżona.  Częstą  praktyką  jest  porównywanie 

wynagrodzenia projektanta do ce

ny robót budowlanych. W niniejszym postępowaniu różnica 

w wycenie robót budowlanych pomiędzy odrzuconymi ofertami wynosi ~13%, co potwierdza 

realność i „rynkowość” ceny odwołującego.  Zamawiający  potraktował  rozbicie  ceny  na 

branże  jako  błędne.  Odwołujący  nie  zgadza się  z  tym  twierdzeniem.  To  właśnie  pokazanie 

cen  poszczególnych  branż  daje  realny  obraz  kosztów  i  sposobu  wykonania  zamówienia. 

Umowa  z  podwykonawcą  również  pokazuje  rynkowość  ceny.  Podwykonawca  ma  wykonać 

czasochłonne  czynności  w  zakresie  konstrukcji  i  instalacji  -  nie  jest  to  mały  zakres 

zamówienia. W konsekwencji  wniosek  zamawiającego jakoby  umowa z  podwykonawcą nie 

uzasadnia tak znaczącego obniżenia ceny jest błędny. Retorycznie można spytać, czy jeśli 

wszystkie  instalacje  i  konstrukcja  jest 

„ograniczonym  zakresem  rzeczowym”  to  co  jest 

rozszerzonym? 

Ustawodawca w art. 90 ust. 2 ustawy Pzp 

wskazał, iż obowiązek wykazania, że oferta nie 

zawiera  rażąco  niskiej  ceny  spoczywa  na  wykonawcy,  ale  nie  oznacza  to,  że  zamawiający 

może  swobodnie  stosować  sankcję  w  postaci  odrzucenia  oferty.  Żaden  przepis,  żadna 

norma prawna nie zwolniła zamawiającego z obowiązku podania powodów odrzucenia oferty 

- co wynika z art. 92 ust. 1 pkt 3 ustawy Pzp

. Powód odrzucenia nie może być pozornym - 

musi  być  realnie  uzasadniony  i  zgodny  z  ustawą.  Zamawiający,  informując  o  odrzuceniu 

oferty  przedstawił  lakoniczne  jednoakapitowe  uzasadnienie.  Zamawiający  uznał,  

iż  wyjaśnienia  są  oszczędne  i  nieprzekonujące.  Jednak  wyjaśnienia  są  złożone  na  

9  stronach  maszynopisu  z  tabelami  i 

wyliczeniami.  Uzasadnienie  odrzucenia  oferty  zajęło 

zamawiającemu  pół  strony  -  trudno  zatem  uznać,  iż  zamawiający  sprostał  obowiązkowi 

wyrażonemu  w  art.  92  ust.  1  pkt  3  ustawy  Pzp.  Zamawiający  nie  wykazał,  iż  pismo 

o

dwołującego z dnia 9 grudnia 2019 r. potwierdza, że oferta zawiera rażąco niską cenę lub 

koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia. 

Zdaniem  odwołującego,  zamawiający  zdaje  się  traktować  przykładowe  okoliczności 

mogące mieć wpływ na cenę zawarte w art. 90 ust. 1 pkt 1- 5, jako obligatoryjne elementy, 

które muszą wystąpić aby uznać, iż oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny  - podejście takie 

jest  oczywiście  błędne.  Okoliczności  mieszczące  się  w  dyspozycji  ww.  przepisu  o  ile  nie 

miały wpływu na cenę odwołującego (np. pomoc publiczna) nie były omawiane - co nie może 

być uznane za błąd. Symptomatyczne jest to, że zamawiający nie zakwestionował wysokości 

żadnej z kwot zawartych w przedstawionych kalkulacjach i in concreto nie wskazał, że cena 

oferty  jest  rażąco  niska,  nie  wskazał,  że  brakuje  wyceny  jakiegokolwiek  wymaganego 

elementu. 

Wykazanym  zostało,  iż  Zamawiający  nie  wymagał,  by  w  ofercie  przedstawiać 

jakiekolwiek  kalkulacje, a żądając wyjaśnień  dot.  ceny  zamawiający  nie  określił  precyzyjnie 

swoich żądań. Koniecznym jest podkreślenie, iż wyjaśnienia złożone zamawiającemu należy 

czytać  i  interpretować  jako  jedną  całość,  w  której  poszczególne  elementy  wzajemnie  się 

objaśniają i uzupełniają. 

Zamawiający nie złożył pisemnej odpowiedzi na odwołanie.  

Do  postępowania  odwoławczego  –  po  stronie  zamawiającego,  skuteczne  przystąpienie 

zgłosił  wykonawca  Pracownie  Konserwacji  Zabytków  „ARKONA”  sp.  z  o.o.,  który  na 

posiedzeniu złożył pismo procesowe, wnioskując o oddalenie odwołania. 

Izba ustaliła i zważyła, co następuje. 

Izba stwierdziła, że nie zachodzą przesłanki do odrzucenia odwołania, o których stanowi 

przepis art. 189 ust. 2 ustawy - 

Prawo zamówień publicznych. 

Zamawiający  prowadzi  postępowanie  o  udzielenie  zamówienia  publicznego 

z  zastosowaniem  przepisów  ustawy  Prawo  zamówień  publicznych  wymaganych  przy 

pr

ocedurze,  której  wartość  szacunkowa  zamówienia  przekracza  kwoty  określone 

w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 ustawy Prawo zamówień publicznych. 

Krajowa  Izba  Odwoławcza  stwierdziła,  że  odwołujący  posiada  interes  w  uzyskaniu 

przedmiotowego  zam

ówienia,  kwalifikowanego  możliwością  poniesienia  szkody  w  wyniku 

naruszenia  przez  zamawiającego  przepisów  ustawy,  o  których  mowa  w  art.  179  ust.  1 

ustawy - 

Prawo zamówień publicznych, co uprawniało go do złożenia odwołania. 

Uwzględniając  dokumentację  z  przedmiotowego  postępowania  o  udzielenie 

zamówienia  publicznego,  jak  również  biorąc  pod  uwagę  oświadczenia  i  stanowiska 

stron,  oraz  uczestnika  postępowania  odwoławczego,  złożone  w  pismach 

procesowych, jak też podczas rozprawy Izba stwierdziła, iż odwołanie nie zasługuje na 

uwzględnienie. 

W ocenie Krajowej Izby Odwoławczej zarzuty odwołującego są bezzasadne. 

Krajowa  Izba  Odwoławcza  przy  wyrokowaniu  pod  uwagę  wzięła  całokształt  okoliczności 

składających  się  i  podlegających  ocenie,  a  w  szczególności  ocenie  podlegała  treść 

wezwania zamawiającego do złożenia wyjaśnień w zakresie rażąco niskiej ceny (RNC) oferty 

odwołującego, a także treść złożonych wyjaśnień. 

Wynik  przedmiotowej  oceny  prowadzi  do  ustalenia,  że zamawiający  prawidłowo odrzucił 

ofertę  odwołującego  stwierdzając,  iż  zawiera  ona  rażąco  niską  cenę.  Za  taką  oceną 

przemawiają następujące okoliczności. 

Zamawiający  w  treści  wezwania  z  dnia  4  grudnia  2019  roku  wskazał,  iż  na  podstawie 

przepisu  art.  90  ust.  1  ustawy  Pzp, 

zwraca  się  o  udzielenie  wyjaśnień,  w  tym  złożenie 

dowodów,  dotyczących  ceny  oferty  ze  względu  na  wątpliwości,  czy  zaoferowana  cena  nie 

jest  ceną  rażąco  niską  w  rozumieniu  przepisów  o  zamówieniach  publicznych.  Ponadto 

zamawiający  wskazał,  że  cena  oferty  odwołującego  różni  się  od  wartości  zamówienia 

ustalonej  przez 

zamawiającego,  powiększonej  o  kwotę  podatku  VAT  o  więcej  niż  30%,  

a przy braku oczywistych okoliczności powodujących tę różnicę, zamawiający zobowiązany 

jest do wezwania wykonawcy do wyjaśnienia wątpliwości (art. 90 ust. 1a pkt 1 ustawy Pzp). 

Zamawiający  podniósł  również,  iż  uwzględniając  wszystkie  okoliczności,  które  mają  wpływ 

na  wysokość  zaoferowanej  ceny,  w  tym  w  szczególności  okoliczności  wskazane  w  art.  90 

ust.  1  pkt  1-5  ustawy  Pzp, 

wezwał  odwołującego  do  złożenia  wyjaśnień  w  jaki  sposób  

i  w  jakiej  wysokości  uwzględniono w  cenie koszty  pełnienia nadzoru  autorskiego  oraz  jakie 

zaoferowano  koszty  wynagrodzeń  dla  osób  wykonujących  zamówienie  i  czy  są  to 

wynagrodzenia  adekwatne  do  wynagrodzeń  właściwych  dla kompetencji  osób  niezbędnych 

do wykonania zamówienia. 

Odwołujący,  pismem  z  dnia  9  grudnia  2019  roku,  złożył  zamawiającemu  wyjaśnienia,  

w których w zdecydowanej części odwołał się do swojego dotychczasowego doświadczenia 

zdobytego  przy  realizacji 

zamówień  podobnych  oraz  bardziej  skomplikowanych 

architechtonicznie.  Odwołujący  ogólnie  opisał  (bez  podania  jakichkolwiek  wartości 

liczbowych):  sytuację  podmiotową  związaną  z  niskimi  kosztami  działalności,  sytuację 

związaną  z  zespołem  projektantów,  podając  w  tym  przypadku  wysokość  jednostki  nakładu 

pracy (jnp) do stawki roboczogodziny, wiedzę i doświadczenie oraz przyjęty model rozwiązań 

technicznych

,  warunki  higieniczne/skażenie  mikrobiologiczne,  oświetlenie,  efektywność 

aranżacji  wnętrz,  wymogi  strefowania  obiektu,  warunki  (podwyższone)  klimatyczne  dla 

pomieszczeń  archiwów,  fotowotaika  i  systemy  fasadowe,  instalacje  antynapadowe, 

antywłamaniowe  i  kontroli  dostępu,  czyli  elementy,  które  wchodzą  w  zakres  przedmiotu 

zamówienia (objęte są zakresem m.in. projektowania). 

Cały  ww.  opis  poczyniony  przez  odwołującego  de  facto  opisuje  doświadczenie 

odwołującego w realizacji projektów, w skład których wchodziły m.in. elementy opisane przez 

odwołującego w wyjaśnieniach. 

Przedmiotowe  wyjaśnienia  złożone  przez  odwołującego,  nie  wyjaśniły,  odwołujący  nie 

wyk

azał, że zaoferowana cena nie jest ceną rażąco niską, albowiem opis dotychczasowych 

osiągnięć  odwołującego,  dowodzi  jedynie  o  udziale  odwołującego  w  licznych  projektach, 

jednakże  nie  dowodzi,  że  w  tym  postępowaniu  odwołujący  prawidłowo  skalkulował  cenę 

ofe

rty i że jest ona realna. 

Do  wyjaśnień  odwołujący  załączył  umowę  wstępną  z  podwykonawcą,  który  będzie  miał  

za  zadanie  wykonać  część  prac,  w  tym  w  całości  dotyczących  instalacji  i  konstrukcji,  

za określoną cenę. I o ile w tym zakresie wartość umowy  wstępnej, wynagrodzenie na niej 

widniejące,  pokrywa  się  z  wartościami  podanymi  w  tabeli  nr  1b,  załączonej  do  wyjaśnień,  

to  w  zakresie  pozostałych  10  elementów  wyszczególnionych  w  tej  tabeli,  odwołujący 

żadnych wyjaśnień nie złożył. 

Tabela 

nr  1b  (stanowiąca  tajemnicę  przedsiębiorstwa)  obejmuje  12  pozycji,  z  których 

każda dotyczy innej branży (np. konstrukcja, instalacje). Podano w niej również kwoty netto 

każdej z branż, zakładany zysk/marżę, % marży, kwotę netto bez marży, kwotę brutto. 

W żadnym miejscu złożonych wyjaśnień i załączników do niej odwołujący nie odniósł się 

do  żądania  zamawiającego,  wyartykułowanego  w  wezwaniu  z  dnia  4  grudnia  2019  roku, 

dotyczących  podania  w  jakiej  wysokości  uwzględniono  w  cenie  koszty  pełnienia  nadzoru 

autorskiego oraz jakie zaofe

rowano koszty wynagrodzeń dla osób wykonujących zamówienie 

i  czy  są  to  wynagrodzenia  adekwatne  do  wynagrodzeń  właściwych  dla  kompetencji  osób 

niezbędnych do wykonania zamówienia. 

Podanie  przez  odwołującego  (w  wyjaśnieniach)  wysokości  jednostki  nakładu  pracy  (jnp) 

do  stawki  roboczogodziny 

nie  wyjaśnia  okoliczności,  że  cena  nie  jest  ceną  rażąco  niską. 

Odwołujący  nie  podał  bowiem  minimalnej  stawki  wynagrodzenia  architektów  mających 

wykonywać przedmiot zamówienia, do której dodaje się jnp, nie podał ilości roboczogodzin, 

jakie przewiduje w realizacji tego zamówienia, nie podał również w jakiej wysokości, w cenie 

uwzględniono  koszty  pełnienia  nadzoru  autorskiego.  Nawet  przy  założeniu,  że  kwestię 

wysokości  wynagrodzenia  za  świadczenie  nadzoru  autorskiego  reguluje  §15  ust.  2  lit.  C, 

który  stanowi  „Strony  ustalają  następującą  wysokość  wynagrodzenia  za  czynności: 

wykonane  w  ramach  etapu  3  w  wysokości  25%  całkowitego  wynagrodzenia  określonego  

w pkt 1”. §4 ust. 1 umowy stanowi, iż „Etap 3 to świadczenie nadzoru autorskiego w okresie 

realizacji  robót  budowlanych.”,  to  odwołujący  w  wyjaśnieniach  nie  podał  (na  rozprawie 

oświadczył),  że  wynagrodzenie  za  świadczenie  usług  nadzoru  autorskiego  wliczył  we 

wszystkie  12  pozycji  z  tabeli  „branżowej”,  nadal  nie  wyjaśnia  kwestii  realności  wyliczonej 

ceny.  Wskazać  bowiem  należy,  iż  skoro  w  zakresie  pozycji  dotyczącej  branż  konstrukcji  

i  instalacji  odwołujący  zamierza  powierzyć  tę  część  zadania  podwykonawcy,  to  zakładany 

zysk/marża  jest  niższy  niż  wysokość  tego  wynagrodzenia  ustalonej  przez  zamawiającego. 

Tym  samym  już  tylko  w  tym  zakresie,  przy  stwierdzeniu  wartości  ujemnej,  wprost  wynika,  

że cena oferty odwołującego jest rażąco niska. 

Niemniej  przy  braku  jakichkolwiek  wyjaśnień  w  zakresie  wymaganym  przez 

zamawiającego,  stwierdzić  należało,  że  oferta  odwołującego  prawidłowo  został  odrzucona, 

jako  zawierająca  rażąco  niską  cenę,  albowiem  odwołujący  nie  wykazał,  że  jego  oferta  nie 

zawiera RNC, a to na wykonawcy spoczywa taki obowiązek, zgodnie z dyspozycją przepisu 

art. 90 ust. 2 ustawy Pzp. 

O  ile  odwołujący  na  rozprawie  złożył  dowód  w  sprawie,  tj.  kalkulację  i  ocenę  własną 

kategoryzacji  obiektu  będącego  przedmiotem  tego  zamówienia  wraz  z  cenami  ofert,  jakie 

zostały uznane przez innych zamawiających za najkorzystniejsze w innych postępowaniach, 

to  jak  słusznie  zauważył  zamawiający,  odwołujący  nie  wykazał,  czy  faktycznie  wykonawcy 

wybrani w tych postępowaniach podpisali umowy z zamawiającymi i prawidłowo zrealizowali 

dane zamówienia. Faktycznie mogłoby być tak, że w skutek np. wyroku KIO, oferta takiego 

wykonawcy  została  odrzucona  za  RNC  i  zamawiający  nie  realizowali  zamówienia  z  tym 

wykonawcą. 

Niemniej  Izba  oddaliła  wszystkie  wnioski  dowodowe  zgłoszone  przez  odwołującego 

uznając je za spóźnione, albowiem w ocenie Izby, winny być one złożone w odpowiedzi na 

wezwanie zamawiającego, tj. przy piśmie z dnia 9 grudnia 2019 roku. 

Izba nie znalazła również podstaw do stwierdzenia, iż zamawiający naruszył przepis art. 

92  ust.  1  pkt  3  ustawy  Pzp.  W  ocenie  Izby  okoliczności  odrzucenia  oferty  odwołującego 

korelują wprost z treścią (a właściwie jej brakiem) wyjaśnień odwołującego z dnia 9 grudnia 

2019 roku. Skoro bowiem odwołujący  w sposób powierzchowny  i lakoniczny odniósł się do 

wezwania  zamawiającego,  to  zamawiający  nie  miał  de  facto  jak,  w  sposób  merytoryczny, 

odnieść się do treści pisma odwołującego. 

Biorąc pod uwagę powyższe, orzeczono jak w sentencji. 

O  kosztach  postępowania  odwoławczego  orzeczono  na  podstawie  art.  192  ust.  9  i  10 

ustawy Prawo zamówień publicznych, stosownie do wyniku postępowania, zgodnie z § 1 ust. 

1  pkt  2,  §  3  pkt  2  lit.  b  rozporządzenia  Prezesa  Rady  Ministrów  z  dnia  15  marca  2010  r.  

w  sprawie  wysokości  wpisu  od  odwołania  oraz  rodzajów  kosztów  w  postępowaniu 

odwoławczym  i  sposobu  ich  rozliczania  (Dz.  U.  2018,  poz.  972),  uwzględniając  koszty 

(3.600,00 zł) poniesione przez zamawiającego związane z wynagrodzeniem pełnomocnika. 

Izba  oddaliła  wniosek  przystępującego  Arkona  sp.  z  o.o.,  o  zasądzenie  kosztów 

zastępstwa  stwierdzając,  iż  w  myśl  obowiązujących  ww.  przepisów  rozporządzenia,  tylko  

w  przypadku  wskazanym  w 

§5  ust.  3  pkt  2,  Izba  może  zasądzić  koszty  wynagrodzenia 

pełnomocnika  przystępującego  (koszty  zastępstwa  procesowego),  tj.  w  przypadku,  gdy 

wykonawca  przystąpił  do  postępowania  odwoławczego  po  stronie  zamawiającego  i  wniósł 

sprzeciw (skuteczny procesowo) wobec czynności zamawiającego uwzględniającej w całości 

zarzuty przedstawione w odwołaniu. 

Przewodniczący: 

…………………………