KIO 2416/20 WYROK dnia 24 listopada 2020 r.

Sygn. akt: KIO 2416/20 

WYROK 

z dnia 24 listopada 2020 r.  

Krajowa 

Izba Odwoławcza  -   w składzie: 

Przewodniczący: 

Małgorzata Matecka 

Protokolant:  

Konrad Wyrzykowski 

po  rozpoznaniu  na  rozprawie  w  dniu  2  oraz  19  listopada  2020  r.  w  Warszawie 

odwołania 

wniesionego  do  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  w  dniu  22  września  2020 r.  przez 

odwołującego  -  wykonawców  wspólnie  ubiegających  się  o  udzielenie  zamówienia: 

WhyNotTravel  Spółka  z  ograniczoną  odpowiedzialnością  spółka  komandytowa  z  siedzibą 

w Kielnarowej  oraz 

„Przedsiębiorstwo  Wielobranżowe  Bokka”  Spółka  z  ograniczoną 

odpowiedzialnością  z siedzibą  w  Kielcach  w postępowaniu  prowadzonym  przez 

zamawiającego: Centrum Obsługi Administracji Rządowej z siedzibą w Warszawie działające 

w  imieniu  i  na  rzecz  zamaw

iających:  Urzędu  Komunikacji  Elektronicznej  z  siedzibą 

w Warszawie, 

Centrum  Projektów  Polska  Cyfrowa  z  siedzibą  w  Warszawie,  Generalnej 

Dyrekcji 

Dróg  Krajowych  i Autostrad  z  siedzibą  w  Warszawie,  Ministerstwa  Zdrowia 

z 

siedzibą  w  Warszawie,  Rządowego  Centrum  Bezpieczeństwa  z  siedzibą  w  Warszawie, 

Ministerstwa  Cyfryzacji  z 

siedzibą  w  Warszawie,  Biura  do  spraw  Substancji  Chemicznych 

z 

siedzibą w Łodzi, Głównego Urzędu Statystycznego z siedzibą w Warszawie, Ministerstwa 

Aktywów  Państwowych  z  siedzibą  w  Warszawie,  Urzędu  Lotnictwa  Cywilnego  z  siedzibą 

w Warszawie, 

Centralnego 

Portu 

Komunikacyjnego 

Spółka 

z 

ograniczoną 

odpowiedzialnością  z  siedzibą  w  Warszawie,  Głównego  Urzędu  Miar  z  siedzibą 

w Warszawie oraz Ministerstwa 

Środowiska z siedzibą w Warszawie. 

przy  udziale  wykonawcy  Polskie  Linie  Lotnicze 

„LOT”  Spółka  Akcyjna  z  siedzibą 

w Warszawie 

zgłaszającego  przystąpienie  do  postępowania  odwoławczego  po  stronie 

zamawiającego 

orzeka: 

Uwzględnia  odwołanie  i  nakazuje  zamawiającemu  unieważnienie  czynności  wyboru 

of

erty  najkorzystniejszej  oraz  powtórzenie  czynności  badania  i  oceny  ofert,  w  tym 

odrzucenie  oferty  wykonawcy  Polskie  Linie  Lotnicze 

„LOT” Spółka Akcyjna z siedzibą 

w Warszawie na podstawie art. 

89 ust. 1 pkt 4 w związku z art. 90 ust. 3 ustawy Prawo 

zamówień publicznych. 

2.  K

osztami postępowania obciąża zamawiającego, i:

zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr (słownie: 

piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez odwołującego tytułem wpisu od 

odwołania; 

zasądza  od  zamawiającego  na  rzecz  odwołującego  kwotę  18  600  zł  00  gr  (słownie: 

osiemnaście  tysięcy  sześćset  złotych  zero  groszy)  stanowiącą  koszty  postępowania 

odwoławczego  poniesione  z  tytułu  wpisu  od  odwołania  oraz  wynagrodzenia 

pełnomocnika. 

Stosownie  do  art.  198a  i  198b  ustawy  z  dnia  29  stycznia  2004  r.  -  Prawo 

zamówień 

publicznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1843, ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od dnia 

jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej 

do 

Sądu Okręgowego w Warszawie. 

Przewodniczący:        ….…………………………… 

Sygn. akt: KIO 2416/20 

U z a s a d n i e n i e  

Centrum Obsługi Administracji Rządowej z siedzibą w Warszawie, działające i w imieniu i na 

rzecz zamawiających: Urzędu Komunikacji Elektronicznej z siedzibą w Warszawie, Centrum 

Projektów  Polska  Cyfrowa  z  siedzibą  w  Warszawie,  Generalnej  Dyrekcji  Dróg  Krajowych 

i 

Autostrad  z  siedzibą  w  Warszawie,  Ministerstwa  Zdrowia  z siedzibą  w  Warszawie, 

Rządowego  Centrum  Bezpieczeństwa  z  siedzibą  w  Warszawie,  Ministerstwa  Cyfryzacji 

z 

siedzibą  w  Warszawie,  Biura  do  spraw  Substancji  Chemicznych  z siedzibą  w  Łodzi, 

Głównego  Urzędu  Statystycznego  z  siedzibą  w  Warszawie,  Ministerstwa  Aktywów 

Państwowych  z  siedzibą  w  Warszawie,  Urzędu  Lotnictwa  Cywilnego  z  siedzibą 

w Warszawi

e, 

Centralnego 

Portu 

Komunikacyjnego 

Spółka 

z 

ograniczoną 

odpowiedzialnością  z  siedzibą  w  Warszawie,  Głównego  Urzędu  Miar  z  siedzibą 

w 

Warszawie  oraz  Ministerstwa  Środowiska  z  siedzibą  w  Warszawie,  prowadzi  w  trybie 

przetargu  nieograniczonego  postępowanie  o  udzielenie  zamówienia  na  usługę  rezerwacji, 

zakupu  i  dostawy  biletów  lotniczych,  kolejowych  na  trasy  krajowe  i  zagraniczne  oraz 

rezerwacji  i  zakupu  miejsc  hotelowych,  ubezpieczenia  oraz  pośredniczenia  w  procesie 

uzyskiwania  wiz  dla  delegatów  Jednostek  Administracji  Państwowej.  Wartość  ww. 

przekracza kwotę,  od  której  uzależniony  jest  obowiązek  przekazywania  ogłoszeń  Urzędowi 

Publikacji  Unii  Europejskiej  zgodnie  z  przepisami  wydanymi  na  podstawie  art.  11  ust.  8 

ustawy  z  dnia  29  stycznia  2004  r. 

–  Prawo  zamówień  publicznych  (Dz.  U.  z  2019  r.  poz. 

1843,  ze  zm.),  dalej  jako  „ustawa  Pzp”.  Ogłoszenie  o  zamówieniu  zostało  opublikowane 

w dniu  22  czerwca  2020  r.  w 

Dzienniku  Urzędowym  Unii  Europejskiej  pod  nr  2020/S  119-

I. W dniu 22 września 2020 r. wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia: 

WhyNotTravel  Spółka  z  ograniczoną  odpowiedzialnością  spółka  komandytowa  z  siedzibą 

w 

Kielnarowej  oraz  „Przedsiębiorstwo  Wielobranżowe  Bokka”  Spółka  z  ograniczoną 

odpowiedzialnością  z siedzibą  w  Kielcach  wnieśli  do  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej 

odwołanie  od  czynności  wyboru  oferty  wykonawcy  Polskie  Linie  Lotnicze  „LOT”  Spółka 

Akcyjna  z  siedzibą  w Warszawie  (dalej  jako  „wykonawca  PLL  LOT”)  oraz  zaniechania 

odrzucenia oferty tego wykonawcy. 

Odwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie następujących przepisów: 

  art.  89  ust.  1  pkt  4  ustawy  Pzp  w  związku  z  art.  90  ust.  3  ustawy  Pzp  poprzez 

zaniechanie  odrzucenia  oferty  w

ykonawcy  PLL  LOT  i  w  konsekwencji  wybór  oferty 

niezgodnie  z  pr

zepisami,  w  sytuacji,  w  której  wykonawca  PLL  LOT  nie  wykonał 

ciążącego  na  nim  na  podstawie  art.  90  ust.  2  ustawy  Pzp  obowiązku  i  nie  wykazał, 

że jego  oferta  nie  jest  obarczona  wadą  rażąco  niskiej  ceny,  nie  dochował  staranności 

wymaganej od wykonawców w postępowaniu, nie złożył wyjaśnień w całym zakreślonym 

przez  z

amawiającego  zakresie,  a  wyjaśnienia  w  zakresie,  w  którym  zostały 

przedstawione potwierdzają że oferta zawiera  rażąco  niską cenę  lub koszt  w  stosunku 

do przedmiotu zamówienia. 

  z ostrożności, gdyby okazało się,  że zamawiający nie udostępnił całej treści wyjaśnień 

wykonawcy 

PLL  LOT  podczas  gdy  żadna  ich  część  nie  została  objęta  tajemnicą 

przedsiębiorstwa - również naruszenie art. 96 ust. 3 ustawy Pzp oraz art. 8 ust. 3 ustawy 

Pzp  poprzez  zaniechanie  udos

tępnienia całości dokumentacji postępowania w sytuacji, 

w  której  nie  wystąpiły  przesłanki  do  utajnienia  jakichkolwiek  treści  w  ofercie  lub 

wyjaśnieniach wykonawcy PLL LOT. 

W  związku  z  podniesionymi  zarzutami  odwołujący  wniósł  o  uwzględnienie  odwołania 

i 

nakazanie zamawiającemu: 

1)  unie

ważnienia czynności wyboru oferty najkorzystniejszej 

2)  odrzucenia oferty wykonawcy PLL LOT z p

ostępowania; 

przeprowadzenia  ponownego  badania  i  oceny  ofert  bez  uwzględniania  oferty 

wykonawcy PLL LOT. 

II.  Pismem  wniesionym  do  akt  sprawy  w  dniu  2  listopada  2020  r. 

zamawiający  udzielił 

odpowiedzi na odwołanie. Zamawiający wniósł o oddalenie odwołania w całości. 

III.  Pismem  wniesionym do  Prezesa  Izby  w  d

niu 25 września 2020 r. wykonawca PLL LOT 

zgłosił przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego. 

Po  przeprowadzeniu  rozprawy  z  udziałem  stron  i  uczestnika  postępowania,  Krajowa 

Izba Odwoławcza ustaliła i zważyła, co następuje. 

Izba ustaliła, że nie została wypełniona żadna z przesłanek, o których stanowi art. 189 ust. 2 

ustawy Pzp, skutkujących odrzuceniem odwołania. 

Izba  stwierdziła,  że  odwołujący  jest  legitymowany,  zgodnie  z  przepisem  art.  179  ust.  1 

ustawy Pzp, do wniesienia odwołania. 

Na podstawie dokumentacji Postępowania Izba ustaliła w szczególności, co następuje: 

Przedmiotem 

zamówienia  jest  usługa  rezerwacji,  zakupu  i  dostawy  biletów  lotniczych, 

kolejowych  na  trasy  krajowe  i  zagraniczne  oraz  rezerwacji  i  zakupu  miejsc  hotelowych, 

ubezpieczenia  oraz  pośredniczenia  w  procesie  uzyskiwania  wiz  dla  delegatów  Jednostek 

Administracji Państwowej. W ramach przedmiotu zamówienia przewiduje się zakup: a) 4355 

szt.  biletów  lotniczych  na  trasach  zagranicznych,  b)  645  szt.  biletów  lotniczych  na  trasach 

krajowych,  c) 

258  szt.  biletów  kolejowych  na  trasach  zagranicznych,  d)  3388  szt.  biletów 

kolejowych  na  trasach krajowych,  e)  4188  szt. miejsc  hotelowych  poza  krajem, f)  7578  szt. 

miejsc  hotelowych  w  kraju,  g)  2167  szt. 

polis  ubezpieczenia  podróżnego,  h)  269  szt. 

procedur wizowania 

(dokument Opis przedmiotu zamówienia). 

W  pkt  9  formularza  oferty  wykonawc

y  obowiązani  byli  podać  wysokość  oferowanych  opłat 

transakcyjnych  oraz  opustów  za  świadczenie  usług  objętych  przedmiotem  zamówienia  na 

warunkach  określonych  w  Specyfikacji  istotnych  warunków  zamówienia.  Wykonawca  PLL 

LOT 

wypełnił pkt 9 formularza oferty w następujący sposób: 

9. OFERUJEMY następujące opłaty transakcyjne oraz opusty za świadczenie usług objętych 

przedmiotem zamówienia na warunkach określonych w SIWZ: 

Opłata transakcyjna za wystawienie jednego biletu lotniczego (tam i z powrotem) na 

trasie zagranicznej: wynosi: 

0,01 zł brutto (słownie jeden grosz), 

Opłata transakcyjna za wystawienie jednego biletu lotniczego (tam i z powrotem) na 

trasie krajowej wynosi: 

0,01 zł brutto (słownie jeden grosz), 

Opłata transakcyjna za wystawienie jednego biletu kolejowego (tam i z powrotem) na 

trasie zagranicznej wynosi: 

0,01 zł brutto (słownie jeden grosz), 

Opłata transakcyjna za wystawienie jednego biletu kolejowego (tam i z powrotem) na 

trasie krajowej wynosi: 0,01 zł brutto (słownie jeden grosz), 

Opłata za dokonanie jednej zagranicznej rezerwacji hotelowej (1 doba hotelowa wraz 

ze 

śniadaniem lub bez śniadania) wynosi: 0,01 zł. brutto (słownie jeden grosz), 

Opłata za dokonanie jednej krajowej rezerwacji hotelowej (1 doba hotelowa wraz ze 

śniadaniem lub bez śniadania) wynosi: 0,01 zł. brutto (słownie jeden grosz) 

Opłata  za  przeprowadzenie  procedury  uzyskania  wizy  wynosi:  25,00  zł.  brutto 

(słownie dwadzieścia pięć), 

Wysokość opustu od ceny przewoźnika dla biletów lotniczych wynosi 2,70 % (słownie 

dwa, 70/100 %), 

9.9.  Wysok

ość  opustu  od  ceny  katalogowej  pobytu  we  wszystkich  hotelach,  w  których 

zostaną  dokonane  rezerwacje  jakiego  Wykonawca  udzieli  Zamawiającemu  przy 

zakupie pobytu wynosi 10,00 % 

(słownie dziesięć %).  

Pismem  z  dnia  7  sierpnia  2020  r.  zamawiający,  na  podstawie  art.  90  ust.  1  ustawy  Pzp, 

wezwał  wykonawcę  PLL  LOT  do  złożenia  wyjaśnień,  wraz  z  dowodami,  dotyczących 

wyliczenia ceny.  

W treści wezwania zamawiający wskazał, że zaoferowane przez wykonawcę PLL LOT opłaty 

transakcyjne w wysokości 0,01 zł brutto (słownie: jeden grosz) za wystawienie jednego biletu 

lotniczego  na  trasie  zagranicznej  i  krajowej,  za  wystawienie  jednego  biletu  kolejowego  na 

trasie  zagranicznej  i  krajowej  oraz  za  dokonanie  jednej  zagranicznej  rezerwacji  hotelowej 

i krajowej  rezerwacji  hotelowej 

budzą  wątpliwości  co  do  możliwości  wykonania  przedmiotu 

zamówienia  zgodnie  z  wymaganiami  określonymi  w  Specyfikacji  Istotnych  Warunków 

Zamówienia. W związku z powyższym, zamawiający zwrócił się o przedstawienie: 

szczegółowego,  merytorycznego  wyjaśnienia  potwierdzającego,  że  istotne  części 

składowe  wpływające  na  cenę  lub  koszt  w  złożonej  ofercie  nie  są  rażąco  niskie, 

w 

szczególności przedstawienia czynników mających wpływ na zaoferowaną cenę, 

dowodów potwierdzających wyjaśnienia wykonawcy, 

3)  kalkulacji  ceny  w

skazanych  we  wstępie  części  składowych  oferty,  w  szczególności 

w zakresie: 

a) 

oszczędności  metody  wykonania  zamówienia,  wybranych  rozwiązań  technicznych, 

wyjątkowo  sprzyjających  warunków  wykonywania  zamówienia  dostępnych  dla 

wykonawcy, kosztów pracy, których wartość przyjęta do ustalenia ceny nie może być 

niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalonego na podstawie art. 2 ust. 

5  ustawy  z  dnia  10  października  2002  r.  o  minimalnym  wynagrodzeniu  za  pracę 

(Dz. U. Nr 200, poz. 1679 z późn. zm.), 

b)  pomocy pu

blicznej udzielonej na podstawie odrębnych przepisów, 

c) 

wynikającym  z  przepisów  prawa  pracy  i  przepisów  o  zabezpieczeniu  społecznym, 

obowiązujących w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie, 

d) 

wynikającym z przepisów prawa ochrony środowiska, 

e)  powierzenia 

wykonania części zamówienia podwykonawcy. 

Zamawiający  wskazał,  że  wyjaśnienia  muszą  potwierdzać,  że  wykonawca  jest  w  stanie 

wykonać  przedmiot  zamówienia  oraz  to,  że  oplata transakcyjna  w  wysokości  0,01  zł  brutto 

(słownie:  jeden  grosz)  uwzględnia  wszystkie  koszty  związane  z  realizacją  przedmiotu 

zamówienia, o którym mowa jest w Rozdziale VI i XIII SIWZ, Załączniku nr 2 do SIWZ- Opis 

Przedmiotu Zamówienia oraz w Istotnych postanowieniach umowy - Załącznik nr 3 do SIWZ, 

a w szczególności: 

koszt  biletów  lotniczych  tj.  koszt  rezerwacji  i  wystawienia  biletu,  jego  dostawę,  monity 

o 

zbliżających  się  terminach  wykupu  biletów,  oferowanie  różnych  wariantów  połączeń, 

zorganizowanie  i  zabezpieczenie  kompleksowej  realizacji  przedmiotu  umowy  zgodnie 

z 

obowiązującymi przepisami lokalnymi krajów docelowych, koszty powtórzenia, zmiany 

rezerwacji, zwrotu oraz wymiany biletu, obsługi odwołań, reklamacji, odprawy i wszelkich 

interwencji  związanych  z  obsługą  podróży  lotniczej  jak  i  wszystkich  innych  elementów 

cenotwórczych związanych z należytym i zgodnym z SIWZ wraz z załącznikami do niej 

wykonaniem przedmiotu zamówienia; 

koszt  biletów  kolejowych  tj. koszt  rezerwacji  i  wystawienia  biletu,  jego  dostawę,  monity 

o 

zbliżających  się  terminach  wykupu  biletów,  oferowanie  różnych  wariantów  połączeń, 

zorganizowanie  i  zabezpieczenie  kompleksowej  realizacji  przedmiotu  umowy  zgodnie 

z 

obowiązującymi przepisami lokalnymi krajów docelowych, koszty powtórzenia, zmiany 

rezerwacji,  zwrotu  oraz  wymiany  biletu,  obsługi  odwołań,  reklamacji  i  wszelkich 

interwencji  związanych  z  obsługą  podróży  jak  i  wszystkich  innych  elementów 

cenotwórczych związanych z należytym i zgodnym z SIWZ wraz z załącznikami do niej 

wykonaniem przedmiotu zamówienia 

koszt  procedury  wizowania  tj.  skompletowanie  i  odbiór  dokumentacji  niezbędnej  do 

wszczęcia procedury uzyskania wizy, złożenia w odpowiedniej placówce dyplomatycznej 

wymaganych dokumentów, dostarczenie dokumentów wizowych do miejsca i w terminie 

wskazanym przez Jednostkę oraz wszelkie inne koszty związane z należytym i zgodnym 

ze SIWZ wykonaniem przedmiotu zamówienia; 

4)  koszt  rezerwacji  hotelowych  tj.  koszt  rezerwacji  i  zakupu  miejsca  noclegowego,  koszty 

powtórzenia  i  zmiany  rezerwacji,  reklamacji  oraz  wszelkich  dodatkowych  opłat  jak: 

kaucje,  taksy  zabezpieczające,  opłaty  klimatyczne  i  wszelkie  inne  koszty  związane  z 

należytym i zgodnym ze SIWZ wykonaniem przedmiotu zamówienia. 

koszty zatrudnienia pracowników, w tym wynagrodzenia pracowników z uwzględnieniem 

kosztów poniesionych przez wykonawcę, 

koszty opłat i podatków jakie wykonawca jest zobowiązany ponieść, 

7)  zysk wykonawcy. 

Zamawiający  podkreślił,  że  wyjaśnienia  składane  w  trybie  art.  90  ust.  1  ustawy  Pzp 

polegające  na  wykazaniu  prawidłowości  kalkulacji  złożonej  oferty,  nie  mogą  być 

zrealizowane  tylko  przez  ogólne  i  niepoparte  dowodami  oświadczenie  wykonawcy,  iż  cena 

nie  jest  rażąco  niska.  Wyjaśnienia  Wykonawcy  muszą  dotyczyć  elementów  oferty,  które 

miały  wpływ  na  kalkulację  ceny  oraz  winny  wskazywać  elementy  cenotwórcze  np. 

oszczędność  metody  wykonania  zamówienia,  wybrane  rozwiązania  techniczne,  rabaty, 

wynagrodzenia  pracowników,  koszty  podwykonawców,  koszty  stałe  jak  energia,  koszty 

zarządzania, koszty ubezpieczenia oraz zysk wykonawcy. Wykonawca zobowiązany jest do 

szczegółowego  wyjaśnienia,  tj.  przedstawienia  powyższych  składników  ceny  oferty 

i 

wykazania, które jej elementy w taki czy inny sposób skalkulowano, które z nich podlegały 

obniżeniu,  i  jaka  była  ku  temu  przyczyna,  która  jednocześnie  miała  wpływ  na  to,  że 

w

ykonawca zaoferował znacznie niższą cenę. Ponadto zamawiający powołał się na treść art. 

90  ust.  2  i  3  ustawy  Pzp 

i  wskazał,  że  obowiązek  wykazania,  że oferta nie zawiera  rażąco 

niskiej  ceny  spoczywa  na  w

ykonawcy.  Niekonkretne  i  ogólnikowe  wyjaśnienia  zostaną 

potraktowane 

jako  niezłożenie  wyjaśnień  w  zakresie  rażąco  niskiej  ceny,  co  z  kolei  będzie 

skutkowało odrzuceniem oferty. 

W 

odpowiedzi na wezwanie zamawiającego z dnia 7 sierpnia 2020 r. wykonawca PLL LOT 

udzielił  wyjaśnień  pismem  z  dnia  13  sierpnia  2020  r.,  do  które  zostały  załączone  dowody 

w postaci: aneksu do umowy LOT z GDS Amadeus (bez kwot)

, przykładowej umowy z siecią 

hotelową  (z  zamazaną  kwotą  prowizji),  przykładowej  umowy  o  pracę  (z  zamazaną 

wysokością  prowizji)  oraz  załącznika  do  umowy  o  agencyjnej  prowizji  dodatkowej 

(z zamazanymi danymi Agenta). 

Izba stwierdziła, że odwołanie zasługuje na uwzględnienie. 

Z 

ugruntowanego  orzecznictwa  Izby  dotyczącego  przepisów  ustawy  Pzp  regulujących 

przesłankę odrzucenia oferty wskazaną w art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp oraz postępowanie 

wyjaśniające  poprzedzające  podjęcie  przez  zamawiającego  decyzji  w  tym  zakresie  (art.  90 

ust.  1 

–  3  ustawy  Pzp)  wynika,  że  w przypadku  wystosowania  przez  zamawiającego  do 

wykonawcy  wezwania  o  złożenie  wyjaśnień  w  przedmiocie  ceny  lub  kosztu  oferty  na 

wykonawcy  spoczy

wa  obowiązek  złożenia  zamawiającemu  kompletnych  i  konkretnych 

wyjaśnień,  wraz  z  dowodami,  odpowiadających  treści  wezwania  zamawiającego. 

Nieprzedstawienie kompletnych i wystarczająco konkretnych wyjaśnień skutkuje ziszczeniem 

się przesłanki odrzucenia oferty wskazanej w art. 89 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 90 ust. 3 ustawy 

Pzp. 

Jak bowiem wynika wprost z przepisu art. 90 ust. 3 ustawy Pzp zaistnienie przesłanki 

do  odrzucenia  oferty  ma  miejsce  nie  tylko  wtedy,  gdy  dokonana  ocena  wyjaśnień  wraz  ze 

złożonymi dowodami potwierdza, że oferta zawiera rażąco niską cenę lub koszt w stosunku 

do przedmiotu zamówienia, lecz także wtedy, gdy wykonawca nie złożył wyjaśnień, przez co 

należy rozumieć również brak złożenia kompletnych i wystarczająco konkretnych wyjaśnień. 

Nale

ży  podkreślić,  że  o  powyższym  zamawiający  poinformował  wykonawcę  PLL  LOT 

w 

treści  wezwania  -  nie  tylko  powołał  się  na  przepisy  art.  90  ust.  2  i  3  ustawy  Pzp,  ale 

również  bardzo  wyraźnie  zaznaczył,  że  wykonawca  obowiązany  jest  do  przedstawienia 

szczegółowych  wyjaśnień  popartych  dowodami,  a  niedopełnienie  ciążącego  na  nim 

obowiązku  będzie  skutkować  zaistnieniem  podstawy  do  odrzucenia  oferty  (końcowa  część 

wezwania). 

Dokonując  porównania  treści  wezwania  i  treści  wyjaśnień,  wraz  z  dowodami,  udzielonych 

przez w

ykonawcę PLL LOT, Izba stwierdziła, że potwierdził się stawiany w odwołaniu zarzut, 

że  wyjaśnienia  (wraz  z  dowodami)  wykonawcy  PLL  LOT  nie  czynią  zadość  wezwaniu 

wystosowanemu  przez  zamawiającego. Wyjaśnienia  nie  są  one  kompletne  i  wystarczająco 

konkretne.  Ten  sam  zarzut  trzeba 

podstawić  w  odniesieniu  do  dowodów  złożonych  na 

poparcie  przedstawionych  wyjaśnień.  Przechodząc  do  kwestii  szczegółowych  należy 

wskazać, co następuje: 

Zamawiający  w  treści  wezwania  w  sposób  bardzo  szczegółowy  i  konkretny  określił  zakres 

wyjaśnień, do których złożenia obowiązany wykonawca PLL LOT. Zamawiający wskazał, że 

oczekuje:  1) 

szczegółowego  merytorycznego  wyjaśnienia  potwierdzającego,  że  istotne 

części  składowe  wpływające  na  cenę  lub  koszt  nie  są  rażąco  niskie,  2)  dowodów 

potwie

rdzających  wyjaśnienia  oraz  3)  kalkulacji  ceny  wskazanych  we  wstępie  części 

składowych  oferty.  Zamawiający  wymagał,  aby  wyjaśnienia  potwierdzały,  że  opłata 

transakcyjna w wysokości 0,01 zł brutto uwzględnia wszystkie koszty związane z realizacją 

przedmiotu 

zamówienia  -  zamawiający  wymienił  w  treści  wezwania  nie  tylko  poszczególne 

kategorie  kosztów,  tj.  koszt  biletów  lotniczych,  koszt  biletów  kolejowych,  koszt  procedury 

wizowania,  koszt  rezerwacji  hotelowych,  koszty  z

atrudnienia  pracowników,  koszty  opłat 

i p

odatków  oraz  zysk  wykonawcy,  ale  także  w  przypadku  pierwszych  czterech  kategorii 

kosztów  –  wskazał  ich  elementy  składowe  (bardzo  szczegółowo).  W  treści  wezwania 

zamawiający podkreślił, że wyjaśnienia muszą dotyczyć elementów oferty, które miały wpływ 

na  ka

lkulację  ceny  oraz  winny  wskazywać  elementy  cenotwórcze  np.  oszczędność  metody 

wykonania  zamówienia,  wybrane  rozwiązania  techniczne,  rabaty,  wynagrodzenia 

pracowników, koszty podwykonawców, koszty stałe jak energia, koszty zarządzania,  koszty 

ubezpieczenia  oraz  zysk  wykonawcy.  Wykonawca 

PLL  LOT  zobowiązany  był  do 

szczegółowego  wyjaśnienia,  tj.  przedstawienia  powyższych  składników  ceny  oferty 

i 

wykazania, które jej elementy w taki czy inny sposób skalkulowano, które z nich podlegały 

obniżeniu,  i  jaka  była  ku  temu  przyczyna,  która  jednocześnie  miała  wpływ  na  to,  że 

wykonawca 

zaoferował znacznie niższą cenę. 

N

atomiast udzielając odpowiedzi na wezwanie zamawiającego: 

1.  Wykonawca  PLL  LOT  o

szacował  kwotę  wynagrodzenia,  jakie  spodziewa  się  otrzymać 

z 

tytułu  realizacji  zamówienia,  jednakże  wyłącznie  w  zakresie  części  zamówienia  na 

bilety lotnicze. Oszacował średnią ceną biletu lotniczego na poziomie 2000 zł, jednakże 

nie wskazał na jakiej podstawie wartość ta została ustalona; 

W  odniesieniu  do  pozostałych  usług  (17.848  innych  usług  niż  usługi  dotyczące  biletów 

lotniczych  krajowych  i  zagranicznych 

–  tj.  usług  dotyczących  biletów  kolejowych,  polis 

ubezpieczeniowych,  pośrednictwa  wizowego)  –  wykonawca  PLL  LOT  na  rozprawie 

przyznał, że nie dokonywał szczegółowego szacowania wartości tych usług na potrzeby 

sporządzonej kalkulacji; 

W ramach kategorii „Oszczędności i wpływy: 

3.1. Wykonawca  PLL  LOT 

wprawdzie  wskazał  skalkulowaną  wartość  prowizji  od  obcych 

przewoźników  (prowizja  interline),  jednakże  nie  przedstawił  wyjaśnień  w  jaki  sposób 

kwota  ta  została  skalkulowana  –  wyjaśnienia  i  dowody  zostały  w  tym  zakresie 

przedstawione dopiero na rozprawie; 

3.2. Wykonawca  PLL  LOT 

do  kategorii  wpływów  zaliczył  również  oszczędności  (obniżenie 

kosztów  z  tytułu  korzystania  z  systemów  rezerwacyjnych  GDS  oraz  brak  konieczności 

wypłaty  przez  PLL  LOT  prowizji  dodatkowej  pośrednikowi  –  agentowi),  co,  wobec 

zaniechania  przedstawienia  konkretnych  wyjaśnień  w  tym  zakresie,  budzi  poważne 

wątpliwości,  o  czym  poniżej.  Niezależnie  od  tego  –  prawidłowość  wyliczeń 

w ww. 

zakresie nie została wyjaśniona, ani tym bardziej wykazana. 

W ramach kategorii „Koszty”: 

Wykonawca PLL LOT nie przedstawił danych w odniesieniu do poszczególnych kategorii 

kosztów  wyszczególnionych  w  treści  wezwania  (koszt  biletów  lotniczych,  koszt  biletów 

kolejowych, koszt procedury wizowania, koszt rezerwacji hotelowych, koszt zatrudnienia 

pracowników oraz koszty opłat i podatków); 

4.2. W odniesieniu do kos

ztów operacyjnych podana została jedynie łączna kwota kosztów, 

na  które  składają  się  koszty  pracownicze  oraz  koszty  mediów,  narzędzi,  lokalu  oraz 

koszty  GDS,  jednakże  nie  podano  kwot  odnoszących  się  do  poszczególnych  kategorii 

kosztów.  Nie  wyjaśniono  również  w  jaki  sposób  podane  koszty  zostały  oszacowane. 

Wyjaśnienia  co  do  sposobu  obliczenia  kosztów  pracowniczych  oraz  kosztów 

mediów/narzędzi/lokalu zostały przedstawione dopiero na rozprawie;  

W odniesieniu do złożonych dowodów: 

Załączone do wyjaśnień dowody mają charakter fragmentaryczny; 

5.2. Za 

niewystarczające należy uznać dowody jedynie przykładowe; 

5.3. Przede  wszystkim jednak  nie 

może być uznany  za dowód dokument, w którym zostały 

zamazane  najważniejsze  dla  wyjaśnień  informacje,  takie  jak  wysokość  wynagrodzenia 

czy  kwota  prowizji  -   

przykładowa  umowa  o  pracę  (nie  zawiera  w  ogóle  kwoty 

wynagrodzenia pracownika), 

przykładowa umowy z siecią hotelową (z zamazaną kwotą 

prowizji);  

5.4. Z

ałączony do wyjaśnień dowód w postaci aneksu do umowy PLL LOT z GDS Amadeus 

jest  nieprzydatny  do 

zweryfikowania prawidłowości kalkulacji w zakresie kosztów GDS, 

gdyż nie zawiera żadnych kwot. 

Ponadto: 

6.  Pod przedstawionym zestawieniem 

wykonawca PLL LOT wskazał kwotę wynagrodzenia 

wykonawcy z uwzględnieniem relacji koszty – wpływy z tytułu realizacji umowy w pełnym 

zakresie

: 244.168 zł. Jak można wnioskować z pozostałej treści wyjaśnień kwota ta jest 

w

ynikiem  działania  arytmetycznego  (odejmowania):  459.875  zł  (podana  kwota 

oszczędności i wpływów) – 215.707 zł (podana kwota kosztów) = 244.168 zł. Jednakże 

sposób  ustalenia  tej  kwoty,  określonej  jako  „wynagrodzenie  wykonawcy 

z 

uwzględnieniem relacji koszty – wpływy” jest niejasny, gdyż w istocie nie mamy tu do 

czynienia z relacją koszty – wpływy, lecz relacją koszty – (wpływy + oszczędności). Na 

ww. kwotę 459.875 zł składają się bowiem następujące kwoty: 1) 87.100 zł – prowizja od 

obcych  przewoźników;  2)  107.494  zł  –  obniżenie  kosztów  z  tytułu  korzystania 

z 

systemów rezerwacyjnych (GDS); 3) ok. 258.330 zł – brak konieczności wypłaty przez 

LOT  prowizji  dodatkowej  pośrednikowi  –  agentowi  oraz  4)  6.951  zł  –  wpływy  z  opłaty 

transakcyjnej. 

Z  pewnością  kwota  107.494  zł  mogłaby  podlegać  uwzględnieniu  w  tej 

kategorii,  jeżeli  w  kategorii  kosztów  uwzględniona  zostałaby  pełna  kwota,  ponoszona 

w 

przypadku  korzystania  z  pośrednictwa  agenta  (ok.  128.993  zł)  i  wtedy  wartość 

szacowanych wpływów wyniosłaby ok. 21.499 zł. W jakiej wysokości koszty GDS zostały 

uwzględnione w ramach kategorii „koszty operacyjne” – tego jednak nie wiadomo, gdyż 

w tym zakresie podano jedynie 

łączną wartość kosztów operacyjnych. Wątpliwości budzi 

również zaliczenie do kategorii „wpływy” kwoty 258.330 zł, jako wartości kosztów, które 

wykonawca PLL LOT nie będzie obowiązany ponieść. Analizując treść wyjaśnień można 

jedynie wnioskować, że ma to związek z twierdzeniem zawartym w dalszym fragmencie 

wyjaśnień,  gdzie mowa jest  o wykorzystaniu i  przeznaczeniu na  realizację zamówienia 

„środków  własnych  LOT”,  stanowiących  oszczędności  ze  źródeł  wskazanych  powyżej, 

co  tylko  potęguje  wątpliwości  co  do  prawidłowości  zaliczenia  jako  wpływów  kwot 

stan

owiących  oszczędności  z  obniżenia  kosztów  z  tytułu  korzystania  z  systemów 

rezerwacyjnych (GDS) oraz 

braku konieczności wypłaty przez LOT prowizji dodatkowej 

pośrednikowi  –  agentowi.  Fragmentaryczny  charakter  wyjaśnień  w  ww.  zakresie  nie 

pozwala  na  dokonanie  oceny  prawidłowości  dokonanej  przez  wykonawcę  PLL  LOT 

wyceny. 

W  kolejnym  fragmencie  wyjaśnień  ponownie  podana  została  kwota  stanowiąca 

„nadwyżkę wpływów nad kosztami”, tym razem w wysokości 253.303 zł, jednakże w jaki 

sposób kwota ta została obliczona – tego w treści wyjaśnień nie wskazano. 

W  dalszej  części  wyjaśnień  wskazano  również  na  prowizje  pozyskiwane  przez  Spółkę 

LOT Travel, jednakże bez podania konkretnych informacji w tym zakresie. 

W  wyjaśnieniach  pominięto  jedne  z  kluczowych  kwestii,  tj.  z  jednej  strony  wartość 

udzielonych zamawiającemu upustów, a z drugiej wartość udzielonych wykonawcy PLL 

LOT (lub podwykonawcy) 

rabatów. Wykonawca PLL LOT na rozprawie stwierdził, że ma 

zawarte 

umowy  z  hotelami,  w  ramach  których  są  zagwarantowane  specjalne,  niższe 

stawki  i 

w związku z tym sprzedaż usług na rzecz zamawiającego będzie odbywać się 

z zyskiem  pomimo  zastosowanego  opustu  w 

wartości  wskazanej  w  ofercie  –  zgodnie 

z twierdzeniami wykonawcy PLL LOT w

artość prowizji od hoteli wynosi więcej niż 10%. 

Wyjaśnienia  w  powyższym  zakresie  nie  zostały  przedstawione  w  odpowiedzi  na 

wezwanie  zamawiającego  i  w  konsekwencji  nie  zostały  również  poparte  żadnymi 

dowodami. 

Posiadanie  bezpłatnego  narzędzia  online  dla  użytkowników  końcowych  w  ramach 

Amadeusza  (zgodnie  z  twierdzeniami  przedstawionymi  na  rozprawie) 

–  nie  została 

w 

wyjaśnieniach wykazana. 

Podsumowując  należy  stwierdzić,  że  potwierdził  się  stawiany  w  odwołaniu  zarzut,  że 

wyjaśnienia  wykonawcy  PLL  LOT  nie  czynią  zadość  wezwaniu  wystosowanemu  przez 

zamaw

iającego.  Wyjaśnienia  nie  są  kompletne  i  wystarczająco  konkretne,  nie  odnoszą  się 

do znacznej ilości kwestii wskazanych w wezwaniu – ich fragmentaryczność nie pozwala na 

przeprowadzenie  oceny  dokonanej  przez  wykonawcę  PLL  LOT  wyceny  oferty.  Ten  sam 

zarzut  potwierdził  się  w  odniesieniu  do  dowodów  załączonych  wyjaśnień.  Braki  zarówno  w 

zakresie  wyjaśnień,  jak  i  złożonych  dowodów,  uniemożliwiały  zastosowanie  w  stosunku  do 

oferty wykonawcy PLL LOT uzupełniającego wezwania do wyjaśnień  w trybie art. 90 ust. 1 

ustawy Pzp.  

Wymaga  również  wskazania,  że  rozpoznając  niniejszą  sprawę  Izba  oparła  się  o  przede 

wszystkim  o materiał  dowodowy  w  postaci  dokumentacji  postępowania,  tj.  w  szczególności 

treść wezwania zamawiającego z dnia 7 sierpnia 2020 r. oraz treści odpowiedzi wykonawcy 

PLL  LOT  z  dnia  13  sierpnia  2020  r.  (wyjaśnienia  wraz  z  załączonymi  dowodami). 

W 

przypadku zarzutów odnoszących się do podstawy odrzucenia oferty wskazanej w art. 89 

ust.  1  pkt  4  w  zw.  z  art.  90  ust.  3 

ustawy  Pzp  kluczowe  znaczenie  ma  treść  wyjaśnień 

wykonawcy  w  zestawieniu  z  treścią  wezwania  zamawiającego.  Wykazanie  przez 

wykonawcę,  że  zaoferowana  przez  niego  cena  (lub  koszt)  nie  jest  rażąco  niska  (niski)  ma 

mieć miejsce w  toku  postępowania o udzielenie  zamówienia,  a nie  w trakcie  postępowania 

odwoławczego.  Postępowanie  odwoławcze  ma  charakter  wtórny  wobec  postępowania 

wyjaśniającego przeprowadzanego w trybie art. 90 ust. 1 – 3 ustawy Pzp. W odniesieniu do 

dokumentów  złożonych  w  toku  postępowania  przez  odwołującego  i  wykonawcę  PLL  LOT 

Izba  uznała,  że  w  przewarzającej  mierze  nie  mają  one  dla  sprawy  istotnego  znaczenia. 

Część  z  tych  dokumentów  jedynie  w  luźny  sposób  odnosiła  się  do  treści  wyjaśnień 

wykonawcy PLL LOT (

w szczególności dokumenty złożone przez odwołującego za pismem 

przewodnim  z  dnia  18  listopada  2020  r., 

za  wyjątkiem  tłumaczenia  przysięgłego 

memorandum,  r

eferencje  złożone  przez  wykonawcę  PLL  LOT  na  rozprawie  w  dniu 

19 listopada  2020  r.,  informacje  z 

otwarcia  ofert  złożone  przez  wykonawcę  PLL  LOT  na 

rozprawie w dniu 2 listopada 2020 r.). 

Dowody składane na potwierdzenie wysokości prowizji 

interline  nie  miały  istotnego  znaczenia  dla  rozstrzygnięcia  niniejszej  sprawy,  gdyż 

prawidłowość  dokonanego  w  tym  zakresie  wyliczenia  powinna  zostać  wykazana  przez 

wykonawcę  PLL  LOT  w  ramach  wyjaśnień  z  dnia  13  sierpnia  2020  r.  Złożone  przez 

odwołującego na rozprawie w dniu 2 listopada 2020 r. dowody w postaci wydruków ze stron 

internetowych  Orbis  S.A.  oraz  Grupy  Accor  potwierdzały  twierdzenia  odwołującego 

przedstawiane  w  tym  zakresie,  jednakże  nie  miały  one  przesądzającego  znaczenia  dla 

niniejszej  sprawy.  Kluczowe  znaczenie 

miały  w  tym  zakresie  braki  w  wyjaśnieniach 

złożonych  przez  wykonawcę  PLL  LOT.  Tę  samą  uwagę  należy  poczynić  w  odniesieniu  do 

dowodu  dotyczącego  narzędzie  on  line  dla  Jednostek.  Natomiast  w  odniesieniu  do 

załączonego  do  odwołania  dowodu  na  potwierdzenie  pobierania  przez  PLL  LOT  wysokich 

opłat  transakcyjnych  w  przypadku  obsługi  transakcji  przez  kasjera  lotniczego  –  Izba  dała 

w 

tym zakresie wiarę wyjaśnieniom złożonych na rozprawie przez wykonawcę PLL LOT. 

Wobec ustalenia w toku rozprawy, że zamawiający udostępnił odwołującemu treść wyjaśnień 

wykonawcy PLL LOT w pełnym zakresie, Izba uznała, że podniesiony w tym zakresie zarzut 

naruszenia  art.  96  ust.  3  ustawy  Pzp  oraz  art.  8  ust.  3  ustawy  Pzp 

(z  ostrożności,  gdyby 

okazało  się,  że  zamawiający  nie  udostępnił  całej  treści  wyjaśnień)  -  nie  wchodził  w  zakres 

zarzutów podlegających rozpoznaniu. 

Bi

orąc pod uwagę powyższe, Izba orzekła, jak w punkcie pierwszym sentencji, na podstawie 

art. 192 ust. 1 i 2ustawy Pzp.  

O kosztach postępowania odwoławczego Izba orzekła na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 Pzp 

oraz § 3 pkt 1 i 2 i § 5 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 

2010  r.  w  sprawie  wysokości  i  sposobu  pobierania  wpisu  od  odwołania  oraz  rodzajów 

kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. z 2018 r. poz. 972), 

stosownie do wyniku postępowania. 

P

rzewodniczący:    …..………………..