Sygn. akt: KIO 2474/20
WYROK
z dnia 27
października 2020 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący:
Izabela Niedziałek-Bujak
Protokolant:
Aldona
Karpińska
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 22
października 2020 r. odwołania wniesionego do
Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 28 września 2020 r. przez Odwołującego –
GALAXY Systemy Informatyczne
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, ul.
Fabryczna 13 lok. 1, 65-
410 Zielona Góra
w postępowaniu prowadzonym przez Zamawiającego – Skarb Państwa – Centrum Obsługi
Administracji Rządowej, ul. Powsińska 69/71, 02-903 Warszawa, działający w imieniu i na
rzecz jednostek: Biuro do Spraw Substancji Chemicznych, Biuro Rzecznika Prawa Pacjenta,
Centrum Obsługi Administracji Rządowej, Dolnośląski Urząd Wojewódzki, Generalna
Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad wraz z Oddziałami, Generalna Dyrekcja Ochrony
Środowiska, Główny Inspektorat Farmaceutyczny, Główny Inspektorat Jakości Handlowej
Artykułów Rolno-Spożywczych, Główny Inspektorat Ochrony Roślin i Nasiennictwa, Główny
Inspektorat Ochrony Środowiska, Główny Inspektorat Sanitarny, Główny Inspektorat
Transportu Drogowego, Główny Inspektorat Weterynarii, Główny Urząd Geodezji i
Kartografii, Główny Urząd Miar, Główny Urząd Nadzoru Budowlanego, Główny Urząd
Statystyczny, Kancelaria Prezesa Rady Ministrów, Krajowy Zarząd Gospodarki Wodnej,
Kujawsko-
Pomorski Urząd Wojewódzki, Lubelski Urząd Wojewódzki w Lublinie, Lubuski
Urząd Wojewódzki w Gorzowie Wielkopolskim, Łódzki Urząd Wojewódzki w Łodzi,
Małopolski Urząd Wojewódzki w Krakowie, Mazowiecki Urząd Wojewódzki w Warszawie,
Ministerstwo Cyfryzacji, Ministerstwo Edukacji Narodowej, Ministerstwo Energii, Ministerstwo
Finansów, Ministerstwo Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej, Ministerstwo
Infrastruktury, Ministerstwo Inwestycji i Rozwoju, Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa
Narodowego, Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Ministerstwo Obrony Narodowej,
Ministerstwo Przedsiębiorczości i Technologii, Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki
Społecznej, Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Ministerstwo Sportu i Turystyki,
Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji, Ministerstwo Spraw Zagranicznych,
Ministerstwo Sprawiedliwości, Ministerstwo Środowiska, Ministerstwo Zdrowia, Naczelna
Dyrekcja Archiwów Państwowych, Opolski Urząd Wojewódzki w Opolu, Państwowa Agencja
Atomistyki, Podkarpacki Urząd Wojewódzki w Rzeszowie, Podlaski Urząd Wojewódzki w
Białymstoku, Pomorski Urząd Wojewódzki w Gdańsku, Rządowe Centrum Bezpieczeństwa,
Rządowe Centrum Legislacji, Śląski Urząd Wojewódzki w Katowicach, Świętokrzyski Urząd
Wojewódzki w Kielcach, Urząd do Spraw Cudzoziemców, Urząd do Spraw Kombatantów i
Osób Represjonowanych, Urząd Komunikacji Elektronicznej, Urząd Lotnictwa Cywilnego,
Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów, Urząd Patentowy Rzeczpospolitej Polskiej,
Urząd Prokuratorii Generalnej Rzeczpospolitej Polskiej, Urząd Regulacji Energetyki, Urząd
Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, Urząd
Tra
nsportu Kolejowego, Urząd Zamówień Publicznych, Warmińsko-Mazurski Urząd
Wojewódzki w Olsztynie, Wielkopolski Urząd Wojewódzki w Poznaniu, Wyższy Urząd
Górniczy, Zachodniopomorski Urząd Wojewódzki w Szczecinie,
przy udziale
Wykonawcy
– Suntar Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, ul. Boya Żeleńskiego
5B, 33-
100 Tarnów zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie
Zamawiającego
orzeka:
Oddala odwołanie.
Kosztami postępowania odwoławczego obciąża Odwołującego – GALAXY Systemy
Informatyczne Sp. z o.o. i:
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15.000 zł 00 gr. (słownie:
piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez Odwołującego – GALAXY
Systemy Informatyczne Sp. z o.o.
tytułem wpisu od odwołania;
zasądza od Odwołującego – GALAXY Systemy Informatyczne Sp. z o.o. na rzecz
Zamawiającego – Centrum Obsługi Administracji Rządowej kwotę 3.600,00 zł 00 gr.
(słownie: trzy tysiące sześćset złotych zero groszy) tytułem zwrotu kosztów strony
poniesionych w związku z wynagrodzeniem pełnomocnika.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. -
Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1843) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od dnia jego
doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do
Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący:
………………………………
Sygn. akt:
KIO 2474/20
U z a s a d n i e n i e
W postępowaniu prowadzonym w trybie przetargu nieograniczonego przez Zamawiającego –
Centrum Obsługi Administracji Rządowej, działającego w imieniu i na rzecz jednostek w celu
zawarcia umowy ramowej na
dostawę urządzeń biurowych (nr postępowania 2019/2),
ogłoszonym w Dzienniku Urzędowym Wspólnot Europejskich w dniu 22.02.2019r., 2019/S
038-085138, wobec
ponownej czynności oceny ofert dla części II i III zamówienia,
zakończonej wyborem oferty najkorzystniejszej (SUNTAR Sp. z o.o.) Wykonawca GALAXY
Systemy Informatyczne Sp. z o.o. wni
ósł w dniu 28 września 2020 r. odwołanie do Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej (sygn. akt KIO 2474/20).
Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie przepisów:
art. 7 w zw. z art. 8 i art. 96 ust. 3 ustawy Pzp poprzez
zaniechanie udostępnienia
dokumentów wskazanych przez Odwołującego;
art. 7 w zw. z art. 87 ust. 1 ustawy Pzp poprzez zaniechanie
wezwania Odwołującego
do wyjaśnień w zakresie sposobu kalkulacji ceny ofertowej;
art. 7 w zw. z art. 87 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp poprzez zaniechanie
poprawienia omyłki
w ofercie Odwołującego w zakresie „krotności”, tj. dokonanie oceny oferty w której
uwzględniono koszt materiałów eksploatacyjnych umożliwiające wydruk minimum
000 stron zamiast kosztów materiałów eksploatacyjnych umożliwiające wydruk
minimum 300 000 stron;
art. 7 w zw. z art. 91 ust. 1 i 92 ust. 1 ustawy Pzp poprzez zaniechanie dokonania
badania i oceny wszystkich ofert w taki sam sposób, w tym samym czasie i
poprzestanie na ocenie oferty Suntar w
oderwaniu od postanowień siwz i pozostałych
ofert;
art. 89 ust. 1 pkt 1 ustawy Pzp poprzez zaniechanie odrzucenia oferty Suntar
pomimo, iż okres związania ofertą minął, a Suntar nie złożył oświadczenia o
przedłużeniu tego okresu;
ewentualnie
art. 93 ust. 1 pkt 6 i 7 ustawy Pzp poprzez
zaniechanie unieważnienia postępowania
pomimo tego, że jego wykonanie i prowadzenie nie leży w interesie publicznym i
jednocześnie postępowania jest obarczone wadą polegającą na tym, iż w
postępowaniu nie ma ofert porównywalnych, przy czym brak porównywalności wynika
z faktu, iż w siwz pozwalała na różny sposób skalkulowania ceny.
Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i nakazanie Zamawiającemu unieważnienia
czynności oceny oferty Suntar Sp. z o.o., nakazanie poprawienia oferty Odwołującego
(zmniejszenia) w zakresie ilości materiałów eksploatacyjnych z ewentualnym uprzednim
wezwaniem do wyjaśnień, nakazanie odrzucenia oferty Suntar w II i III części zamówienia,
nakazanie udostępnienia korespondencji prowadzonej z Wykonawcą Suntar w ramach
przedmiotowego postępowania od momentu złożenia przez Suntar skargi do Sądu
Ok
ręgowego w Warszawie. Ewentualnie o nakazanie wezwania Suntar do złożenia
dokumentów wymaganych w rozdziale IX ust. 1 pkt 2 siwz, ewentualnie nakazanie
unieważnienia postępowania w części III zamówienia i nałożenie kary na Zamawiającego, o
której mowa w art. 192 ust. 3 pkt 2 lit. b) siwz.
Zamawiający zawiadomił wykonawców o wynikach powtórzonej czynności oceny ofert w dniu
18.09.2020 r.
drogą elektroniczną.
Uzasadnienie zarzutów.
Zamawiający podpisał umowy ramowe z Wykonawcami, których oferty zostały uznane za
najkorzystniejsze w częściach zamówienia: I (drukarki), II (skanery i drukarki przenośne) i III
(urządzenia wielofunkcyjne). Czynność Zamawiającego stanowiła wykonanie wyroku
Krajowej Izby Odwoławczej z 13.08.2019r. w sprawach połączonych o sygn. akt KIO 1399/19
i KIO 1400/19. Wykonawca Suntar Sp. z o.o. w dniu 2.09.2020r. zaskarżył wyrok KIO w
sprawie o sygn. akt KIO 1400/19 do Sądu Okręgowego w Warszawie. W dniu 28.05.2020r.
Sąd Okręgowy w Warszawie wydał wyrok (sygn. akt XXIII Ga 1548/19), którym zmienił wyrok
w sprawie KIO 1400/19 nakazując Zamawiającemu poprawienie innej omyłki w oparciu o art.
87 ust. 2 pkt 3 w zakresie szerokości taśmy barwiącej oraz powtórzenie czynności oceny
oferty Suntar w zakresie części II oraz III zamówienia. Zamawiający pismem z dnia
11.08.2020r. zawiadomił o unieważnieniu czynności odrzucenia spółki Suntar Sp. z o.o. w
ramach części II i III zamówienia. Zamawiający poinformował o wyborze oferty Suntar w
części II i III zamówienia przedstawiając ponowną ocenę punktową ofert wykonawców
kwalifikując do zawarcia umowy ramowej: w części II wykonawców: Egida IT Solutions Sp. z
o.o., Galaxy Systemy Informatyczne Sp. z o.o., Suntar Sp. z o.o., a w części III
wykonawców: Galaxy Systemy Informatyczne Sp. z o.o., Suntar Sp. z o.o.
Za
rzut nieporównywalności ofert w zakresie części III zamówienia i unieważnienie
postępowania.
Zgodnie z siwz wymagane było dołączenie do oferowanych urządzeń drukujących
materiałów eksploatacyjnych umożliwiających wydrukowanie 300 000 stron A4, a po zmianie
dokonanej odpowiedzią na pytanie nr 18 z dnia 18.03.2019r. – minimum 400 000 stron
(rozdział VI podrozdział 1 ust. 4 pkt a siwz). Wykonawcy, z pominięciem Suntar nanieśli w
formularzu oferty właściwą ilość materiałów eksploatacyjnych, tj. 400 000 str. A4. Po wyroku
SO w Warszawie Zamawiający dokonał ponownej oceny oferty Suntar dokonując jej wyboru,
co nie zostało nakazane wyrokiem Sądu. Czynność wyboru, zdaniem Odwołującego jest
krzywdząca dla tych wykonawców, którzy skalkulowali koszt dla 400 tyś. kopii, gdyż Suntar
skalkulował koszty dla 300 tyś kopii. Tym samym do umowy ramowej zakwalifikowane
zostały dwie nieporównywalne oferty. Koszt materiałów eksploatacyjnych potrzebnych na
wydrukowanie 100.000 stron A4, którymi różnią się od siebie w skutek błędu Zamawiającego
obie oferty, jest na tyle wysoki, iż nie zezwoli Odwołującemu na konkurowanie ze spółką
Suntar na etapie postępowań wykonawczych.
Okoliczność ta wyczerpuje przesłankę do unieważnienia postępowania z art. 93 ust. 1 pkt 6 i
7 ustawy Pzp.
Zamawia
jący powinien był doprowadzić do porównywalności ofert, tj. przyjąć taką samą ilość
materiałów eksploatacyjnych (400 000 str. A4 lub 300 000 str. A4) i poprawić omyłki na
podstawie art. 87 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp. Ponieważ Sąd nakazał ponowną ocenę ofert to
Zamawiający nie może poprzestać na ocenie jedynie oferty Suntar – musi oceniać wszystkie
złożone i dotychczas nieodrzucone oferty, czego Zamawiający zaniechał. Zamawiający
powinien przyjąć, tak jak w przypadku oferty Suntar, ilość materiałów eksploatacyjnych
umożliwiających wydruk minimum 300 000 str., a jeżeli uznał, iż nie ma możliwości
poprawienia oferty Odwołującego, powinien unieważnić postępowanie na podstawie art. 93
ust. 1 pkt 6 i 7 ustawy Pzp.
Zarzut zaniechania udostepnienia korespondencji doko
nanej pomiędzy Zamawiającym a
Suntar Sp. z o.o.
Do chwili złożenia niniejszego odwołania Zamawiający nie odpowiedział na wniosek
Odwołującego o udostępnienie korespondencji prowadzonej pomiędzy Zamawiającym a
Spółką Suntar od momentu skierowania skargi do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Zamawiający zobowiązany był, zgodnie z rozdziałem IX ust. 1 pkt 2 siwz wezwać
Wykonawcę Suntar do przedłożenia wymaganych oświadczeń i dokumentów. Odwołujący
zakłada, że tych czynności Zamawiający nie dokonał. Prawdopodobnie Spółka Suntar nie
dokonała również przedłużenia terminu związania ofertą. W tych okolicznościach
dokonywanie procesu badania, oceny i wyboru oferty Suntar było niedopuszczalne.
Zarzut niewezwania do uzupełnienia dokumentów
W związku z brakiem udostępnienia korespondencji Zamawiającego ze Spółka Suntar Sp. z
o.o.
Odwołujący domniemywa, iż taka korespondencja nie była prowadzona. Tym samym
Spółka Suntar Sp. z o.o. nie była wzywana do dostarczenia wymienionych w rozdziale IX ust.
1 pkt 2 siwz dokumentów.
Zarzu
t nieprzedłużenia terminu związania ofertą.
W związku z brakiem udostepnienia korespondencji Zamawiającego ze Spółką Suntar Sp. z
o.o. Odwołujący domniemywa, iż wykonawca nie przedłużył terminu związania ofertą. Jeżeli
okres związania ofertą upłynął, to złożenie oświadczenia o „gotowości” do wykonania
zamówienia jest niczym innym jak złożeniem nowej oferty na tych samych warunkach. Aby
Zamawiający mógł dokonać skutecznego wyboru oferta musi istnieć. Oferta Suntar może być
wybrana, jeżeli od dnia złożenie oferty w sposób ciągły i nieprzerwany był związany ofertą.
Zamawiający złożył odpowiedź na odwołanie, wnosząc o jego oddalenie.
Zamawiający wskazał na zrealizowanie wniosku Odwołującego w przedmiocie udostępnienia
korespondencji prowadzonej z Wykonawcą Suntar Sp. z o.o. i udostępnienie w dniu
21.10.2020r. żądanych informacji.
Zamawiający po wyroku Sądu Okręgowego nie mógł dokonać zmiany w treści oferty
Odwołującego, która stanowi załącznik do zawartych umów ramowych, których zawarcie
kończyło etap postępowania. Zgodnie z zacytowanym fragmentem uzasadnienia wyroku, nie
jest możliwe kwestionowanie czynności związanych z oceną ofert wykonawców, z którymi
Zamawiający zawarł umowy ramowe.
Zamawiający wykonał orzeczenie Sądu, którego sentencja dotyczyła wyłącznie oferty Suntar
Sp. z o.o., tj. poprawienia innej omyłki w oparciu o art. 87 ust. 2 pkt 3 Pzp i powtórzenia
czynności oceny oferty Suntar w części II i III zamówienia. Zamawiający nie był uprawniony
do ponownego zbadania oferty Suntar i ograniczył się do dokumentów, o jakich mowa w
rozdziale IX ust. 1 pkt 2 siwz.
W ocenie Zamawiającego upływ terminu związania ofertą nie stanowi przeszkody w
zawarciu umowy ramowej oraz wykonawczej, na poparcie czego przywołał szereg orzeczeń
KIO i sądów powszechnych oraz Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Zamawiający
nie widzi przeszkód do tego aby podpisać umowę ramową z Wykonawcą Suntar Sp. z o.o.
Do postępowania odwoławczego przystąpił po stronie Zamawiającego Wykonawca Suntar
Sp. z o.o.
Odwołujący cofnął jeden zarzut, tj. dotyczący zaniechania udostępnienia korespondencji
prowadzonej z Wykonawcą Suntar Sp. z o.o. po wydaniu wyroku przez Sąd Okręgowy w
Warszawie.
Stanowisko Izby.
Do rozpoznania odwołania zastosowanie znajdowały przepisy ustawy Prawo zamówień
pub
licznych obowiązujące w dacie wszczęcia postępowania o udzielenie zamówienia, (Dz.
U. z 2019 r., poz. 1843)
, tj. po zmianie dokonanej ustawą z dnia 22 czerwca 2016 r. o
zmianie ustawy
– Prawo zamówień publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U poz.
, zwanej dalej „Ustawą”.
Izba uznała, iż Odwołujący jako wykonawca, który obecnie realizuje zamówienia
wykonawcze na podstawie zawartej umowy ramowej posiada interes
w uzyskaniu zamówień
udzielanych w tej procedurze. Ustalenie kręgu podmiotów, które mogą ubiegać się o
zamówienia wykonawcze, a przede wszystkim warunków granicznych, na jakich będą
składane oferty wykonawcze wpływa bezpośrednio na interes wykonawcy. W przypadku
zawarcia dodatkowej umowy ramowej Odwołujący znajdzie się w gorszej sytuacji, gdyż
będzie musiał konkurować o zamówienie z większą liczbą wykonawców, co może
bezpośrednio wpływać na wybór oferty najkorzystniejszej i decyzje o udzieleniu zamówienia.
W tym stanie rzeczy
spełnione zostały przesłanki materialno-prawe do merytorycznego
rozpoznania odwołania.
W oparciu o przedłożoną dokumentację postępowania, w szczególności czynności
powtórzonych przez Zamawiającego w wykonaniu wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie z
dnia 28.05.2020 r. (sygn. akt XXIII Ga 1548/19)
, Izba ustaliła stan faktyczny sprawy w
zakresie objętym zarzutami.
Przedmiotowe postępowanie prowadzone jest w celu zawarcia umów ramowych, na
podstawie,
których Zamawiający udziela aktualnie zamówień wykonawczych. Z uwagi na
przebieg wcześniejszych czynności procesowych, w tym dotyczących postępowania
odwoławczego w sprawie o sygn. akt KIO 1399/19 i KIO 1400/19 i wyroku Sądu Okręgowego
w Warszawie zmieniającego wyrok KIO z dnia 13.08.2019r. w części dotyczącej sprawy o
sygn. akt KIO 1400/19, Zamawiający zawarł w dniu 20.09.2019 r. umowy ramowe z dwoma
podmiotami, tj. Odwołującym – Galaxy Systemy Informatyczne Sp. z o.o. (Część II i III
zamówienia) oraz Wykonawcą Egida IT Solutions Sp. z o.o. (Część II zamówienia) na okres
24 miesięcy. Na podstawie tych umów realizowane są zamówienia wykonawcze.
W między czasie czynność odrzucenia oferty Suntar Sp. z o.o. w części II i III została
uchylona w drodze środków zaskarżenia. Wyrokiem z dnia 28.05.2020r. Sąd Okręgowy w
Warszawie zmienił w pkt 1 sentencji wyrok KIO z dnia 13.08.2019r., sygn. akt KIO 1400/19 w
części i unieważnił czynność Zamawiającego polegającą na odrzuceniu oferty Suntar Sp. z
o.o. w zakresie c
zęści II i III zamówienia. Sąd nakazał Zamawiającemu poprawienie innej
omyłki w treści oferty Suntar Sp. z o.o. na część II zamówienia (lit. a) i nakazał powtórzenie
czynności oceny oferty Suntar Sp. z o.o. w zakresie części II i III zamówienia (lit. b). Sąd
podzielił koszty postępowania pomiędzy obie strony (lit. c) oraz oddalił skargę w pozostałej
części (lit. d).
Zamaw
iający pismem z dnia 11.08.2020r. unieważnił czynność polegającą na odrzuceniu
oferty Suntar Sp. z o.o.
w ramach części II i III zamówienia, a w dniu 18.09.2020r.
powiadomił wykonawców, którzy złożyli oferty o wyniku powtórzonej czynności oceny oferty
Suntar Sp. z o.o. Na skutek wykonania
czynności nakazanych wyrokiem Sądu Okręgowego
w Warszawie Zamawiający przyznał tej ofercie 80,82 pkt w części II oraz 100 pkt w części III.
Zamawiający przedstawił ponowną ocenę punktową ofert wykonawców, z którymi zostały
zawarte umowy ramowe z uwzględnieniem punktacji przyznanej ofercie Suntar Sp. z o.o. (w
części II – trzy oferty, w części III – dwie oferty).
Mając na uwadze powyższe ustalenia Izba oddaliła odwołanie w całości.
W niniejszej sprawie zasadniczymi dla ocen
y czynności podjętych przez Zamawiającego są
rozważania Sądu Okręgowego w Warszawie, w zakresie dotyczącym orzekania w sprawie,
w której postępowanie zostało już zakończone. Ponieważ Zamawiający zawarł umowy
ramowe z częścią wykonawców, których wybór ofert nie został skutecznie zakwestionowany,
postępowanie prowadzone w celu zawarcia umów ramowych zostało zakończone.
Jednocześnie na skutek wyroku sądu Zamawiający zobowiązany został do powtórzenia
czynności oceny oferty odrzuconej na część II i III zamówienia, w tym poprawienia omyłki w
jej treści. Sąd szczegółowo odniósł się do charakteru umowy ramowej, której zawarcie
kończyło czynności Zamawiającego w postępowaniu. Sąd wskazał m.in., iż zawarcie umowy
w kształcie wynikającym z art. 2 pkt 9a Ustawy po stronie Zamawiającego rodzi jedynie
uprawnienie do udzielenia zamówień realizacyjnych lub zlecenia realizacji zamówienia na
warunkach określonych w umowie ramowej. W związku z tym zamawiający może udzielić
zamówienia na ten sam przedmiot w innym „typowym” postępowaniu. Ponadto nawet
wówczas, gdyby zobowiązał się względem wykonawców (wykonawcy), z którym zawarł
umowę ramową, że nie udzieli zamówienia objętego jej zakresem innemu wykonawcy, to
odpowiadałby jedynie odszkodowawczo za niewykonanie zobowiązania (…) przepis art. 2
pkt 9a Pzp odnosi się do istoty umowy ramowej i wskazuje, że jej celem jest ustalenie
warunków dotyczących zamówień publicznych, jakie mogą, a nie muszą zostać udzielone w
ramach zaspokojenia indywidualnych potrzeb zamawiającego. W konkluzji, sąd wskazał, że
skoro zawarcie umowy ramowej jedynie uprawnia zamawiającego do zawarcia umów
wykonawczych, to nawet sygnowanie umów ramowych nie kończy Postępowania (…)
zawarcie umowy ramowej stanowi jedynie etap wstępny większej konstrukcji służącej do
n
abywania dostaw, usług czy towarów. Sąd uznał, iż nie jest możliwe kwestionowanie
czynności Zamawiającego, które doprowadziły do zawarcia umów ramowych, wskazując
jednocześnie na brak przeszkód w zbadaniu, czy odrzucenie oferty skarżącej było zasadne –
bra
k przeszkód prawnych do weryfikacji, czy w kręgu podmiotów (wykonawców) nie powinna
znaleźć się też skarżąca spółka – na tej płaszczyźnie postępowanie o udzielenie zamówienia
publicznego wciąż trwa.
W niniejszej sprawie wiążącym jest również ustalenie sądu dotyczące wymaganej
wydajności wkładów - minimalnej ilości kopii wskazanej w załączniku do siwz, tj. ilości
ustalonej na poziomie 300 tyś. stron.
Przenosząc powyższe na ocenę zasadności aktualnie podniesionych zarzutów należy
zauważyć, iż główną tezą w odwołaniu jest twierdzenie Odwołującego, iż Zamawiający w
ramach wykonania czynności nakazanych wyrokiem sądu nie był uprawniony do zawarcia
umowy ramowej z kolejnym wykonawcą, do czego doprowadzi utrzymanie decyzji o
ponownej ocenie oferty Suntar Sp. z o.
o. Odwołujący w tym zakresie odnosił się do formalnej
przeszkody, jaka miała wynikać z zakresu czynności nakazanych w sentencji orzeczenia, tj.
braku nakazu wyboru oferty Suntar Sp. z o.o.,
jak również materialnej przeszkody
wynikającej z braku porównywalności ofert, w których przyjęto różne wielkości kopii
możliwych do wykonania z użyciem zaoferowanych materiałów eksploatacyjnych dla
urządzeń drukujących objętą częścią III zamówienia oraz upływu terminu związania ofertą.
Oddalając odwołanie w całości Izba uznała, iż czynności dotyczące oceny ofert wykonawców
zakończyły się zawarciem umów ramowych, co odniosło swój skutek wyłącznie w
odniesieniu do
dwóch ofert: Galaxy Systemy Informatyczne Sp. z o.o. (część II i III) oraz
Egida IT Solutions Sp. z o.o.
(część II). W odniesieniu do wykonawcy, którego ofertę
Zamawiający odrzucił, jednak zostało to objęte odwołaniem, a następnie skargą na wyrok
KIO, czynności w postępowaniu formalnie nie zakończyły się, co pozwala uznać, iż
postępowanie wobec tej oferty mogło być kontynuowane. Potwierdza to również stanowisko
sądu, który nakazał Zamawiającemu powtórzenie czynności oceny tej oferty, w tym korektę
omyłki, co Zamawiający uczynił informując o wyniku powtórzonych w postępowaniu
czynności, w zestawieniu z pozostałymi ofertami, przyjętymi już wcześniej do oceny. Należy
podkreślić, iż powtórzona czynność oceny oferty Suntar Sp. z o.o. nie miała wpływu na wynik
zakończonej oceny ofert wykonawców, z którymi Zamawiający zawarł i realizuje aktualnie
umowy ramowe. Ustalenie pun
któw uzyskanych przez ofertę Suntar Sp. z o.o. musiało być
poprzedzone zestawieniem tej oferty z pozostałymi w kryteriach oceny ofert. W ocenie Izby
tylko taki wymiar miała informacja z dnia 18.09.2020r. dotycząca ilości punktów, jakie
uzyskały pozostałe oferty po włączeniu do punktacji oferty Suntar Sp. z o.o.
Ma to dalszą konsekwencję dla żądań Odwołującego, w których wskazywał na konieczność
poprawienia w jego ofercie omyłki dotyczącej ilości kopii stron przyjętej do wyceny dla
urządzenia Typ 9 (urządzenie wielofunkcyjne monochromatyczne A3 z finisherem) objętego
częścią III zamówienia. Wykonawca wskazywał na konieczność wystąpienia przez
Zamawiającego o wyjaśnienie wysokości ceny, jaka uwzględniałaby zmniejszoną ilość kopii
z 400 tyś str. do 300 tyś str. (pkt 30 specyfikacji technicznej) i na tej podstawie ustalenia
poprawnej ceny skalkulowanej na porównywalnych warunkach realizacji świadczenia.
Izba uznała żądanie to za niezasadne zarówno z przyczyn formalnych – ocena tej oferty
została zakończona i Zamawiający nie ma możliwości powrotu do badania oferty
Odwołującego, jak i merytorycznych związanych z zastosowaniem przepisu art. 87 ust. 2 pkt
3 Ustawy w okolicznościach wskazanych przez Odwołującego. Ponownie należy wrócić do
rozważań sądu, w których sąd jednoznacznie wypowiedział się co do zakończenia czynności
w postępowaniu wobec ofert wykonawców, z którymi zawarte zostały już umowy ramowe.
Sąd uznał, iż nie jest możliwe kwestionowanie czynności Zamawiającego, które
doprowadziły do zawarcia umów ramowych, co należy rozumieć jako brak możliwości
korekty tych czynności na obecnym etapie postępowania, które toczyć może się wyłącznie w
odniesieniu do oferty przywróconej do oceny w celu ustalenia kręgu podmiotów, którym
Zamawiający będzie mógł zlecać zamówienia wykonawcze. Tylko w takim zakresie
czynności Zamawiającego mogły być powtórzone. Po zawarciu umów ramowych z
Odwołującym jednostki na rzecz, których postępowanie zostało przeprowadzone przystąpiły
do realizacji swoich potrzeb, co potwierdziły swoimi oświadczeniami strony na rozprawie.
Oznacza to, iż Zamawiający nie może dokonywać zmiany treści oferty Odwołującego, co
oznaczałoby konieczność zmiany zawartych umowy z naruszeniem Ustawy.
Niezależnie od wskazanych powyżej przeszkód formalnych, zmiana polegająca na
zmniejszeniu ilości kopii z 400 tyś na 300 tyś str. nie mieściłaby się w kategorii omyłki
podlegającej poprawieniu. Odwołujący do momentu wydania orzeczenia przez sąd nie
wskazywał na swój błąd, czy też inną intencję, niż wyrażona w treści oferty, a dotyczącą
wydajności materiałów eksploatacyjnych dostarczonych wraz z urządzeniem, pozwalających
na wydrukowanie ilości minimum 400 000 stron A4. Szerokie orzecznictwo dotyczące
stosowania przepisu art. 87 ust. 2 pkt 3 Ustawy wskazuje, iż dla wystąpienia omyłki
konieczne jest stwierdzenie, iż wykonawca nieświadomie popełnił niezamierzony błąd, który
nie prowadzi do istotnej zmiany treści oferty. W niniejszej sprawie Odwołujący nie popełnił
błędu, a jedynie zastosował się do wytycznych Zamawiającego, które ulegały modyfikacjom.
Ostateczna wartość, przyjęta również przez sąd określała ilość kopii na min. 300 tyś stron.
Oznacza to, iż każda wartość powyżej nie świadczy o niezgodności treści oferty z siwz. Tym
samym nie można mówić o niezgodności treści oferty z siwz, jak również stosować
przepisów, które miałyby taką niezgodność usunąć.
Izba oddaliła na tej podstawie również zarzut zaniechania unieważnienia postępowania
prowadzonego w celu zawarcia umów ramowych, którego wada miała tkwić w przyjęciu do
ocen
y ofert nieporównywalnych. Postępowanie prowadzone jest w celu zawarcia umów
ramowych, które jak wskazał sąd nie nakładają jeszcze obowiązku zlecenia realizacji
zamówienia, jak również nie stoją na przeszkodzie do tego, aby zamówienia wykonawcze
były realizowane w innym „typowym” postępowaniu. Dopiero oferty składane w odpowiedzi
na zgłaszane potrzeby będą prezentowały ostateczne ceny zakupu i to od wykonawców
uzależnione będzie czy ofertę złożą i na jakich warunkach, mieszczących się w warunkach
granicznych wyznaczonych zapisami umowy ramowej.
Okoliczność dotycząca ilości kopii nie
stanowi o wadzie postępowania, które sąd szeroko traktował, jako etap wstępny większej
konstrukcji służącej do nabywania dostaw, usług czy towarów. Odwołujący stawiał tezę, iż na
etapie ubiegania się o wykonanie zamówień wykonawczych jego pozycja będzie słabsza,
gdyż warunki brzegowe (maksymalna wysokość ceny) uniemożliwią konkurowanie z Suntar
Sp. z o.o. W ocenie Izby nie zostało to w żaden sposób uprawdopodobnione. Izba nie ma
m
ożliwości zbadania, jaki jest rzeczywisty wpływ ilości kopii na cenę zaoferowanego
urządzenia, i czy ten element może decydować o istnieniu lub braku miejsca na konkurencję
pomiędzy wykonawcami.
Odnosząc się natomiast do zarzutu zaniechania odrzucenia oferty Suntar Sp. z o.o. na
podstawie art. 89 ust. 1 pkt 1 Ustawy z tej przyczyny, iż upłynął termin związania ofertą Izba
uznała, iż Zamawiający mógł dokonać wyboru oferty, co do której czynności w postępowaniu
uległy zawieszeniu do czasu wydania ostatecznego orzeczenia w sprawie odwołania o sygn.
akt KIO 1400/19. Należy zauważyć, iż uzasadnienie tego zarzutu ma charakter blankietowy,
gdyż Odwołujący nie przedstawia konkretnych faktów, a jedynie formułuje domniemanie z
powodu braku udostępnienia przez Zamawiającego części korespondencji. Już po złożeniu
odwołania Zamawiający odpowiedział na wniosek wykonawcy o udostępnienie dokumentów,
co zaowocowało cofnięciem jednego z zarzutów odwołania. Mając dostęp do dokumentacji
Odwołujący nie przedstawił żadnych okoliczności związanych z podstawą zarzutu. W ocenie
Izby tak postawiony zarzut nie mógł być skuteczny, jednak mając na uwadze znaczenie jakie
dla wyniku postępowania może mieć kwestia istnienia lub upływu terminu związania ofertą
Izba prezentuje swoje stanowisko w tej materii.
Przyjmując, iż termin związania ofertą uległ zawieszeniu do dnia wydania orzeczenia przez
KIO w sprawie o sygn. akt KIO 1400/19, co miało miejsce 13.08.2019r., stan związania
ofertą mógł na dzień rozpoznania niniejszego odwołania upłynąć. W okolicznościach spawy,
w szczególności mając na uwadze, iż oferty składane w postępowaniu stanowią jedynie etap
wstępny do uzyskania zamówienia publicznego, upływ tego terminu nie stał na przeszkodzie
w wyborze oferty Suntar Sp. z o.o. Nie można pominąć okoliczności wyróżniającej niniejsze
postępowanie, jaką było zarówno skuteczne złożenie skargi na wyrok KIO, jak również
omówione powyżej znaczenie umowy ramowej, do której zawarcia prowadzić ma wybór
oferty Suntar Sp. z o.o. Do czasu wydania orzeczenia prz
ez Sąd oferta Suntar Sp. z o.o. była
ofertą odrzuconą z postępowania, co stawia pod znakiem zapytania dopuszczalność
podejmowania skutecznie jakichkolwiek czynności wobec tej oferty, w tym występowania o
zgodę na przedłużenie terminu związania ofertą. Dotyczy to zarówno Zamawiającego, jak i
Wykonawcy. W orzecznictwie wskazuje się na znaczenie terminu związania ofertą jako
przesłanki ważności ofert z punktu widzenia istnienia zobowiązania do zawarcia umowy na
warunkach określonych w ofercie (wyrok KIO z 23.10.2017r., sygn. akt KIO 2097/17). W
postępowaniu prowadzonym w celu zawarcia umowy ramowej nie dochodzi do udzielenia
zamówienia, a tym samym wybór oferty w postępowaniu nie jest równoznaczny z zawarciem
umowy. Jak wskazał w orzeczeniu sąd zawarcie umowy ramowej nie prowadzi do powstania
obowiązku udzielenia zamówienia wykonawcy, z którym zawarta została umowa ramowa, jak
również nie precyzuje ostatecznych warunków umowy realizacyjnej. Ponieważ Zamawiający
nie dokonywał żadnych innych czynności, niż nakazane wyrokiem sądu, w ocenie Izby nie
zachodziła podstawa do odrzucenia oferty, która od początku była ofertą poprawną i mogła
być uznana za najkorzystniejszą.
Podsumowując Izba oddaliła odwołanie uznając powtórzoną czynność za zgodną z Ustawą,
gdyż formalnie ocena oferty Suntar Sp. z o.o. może zakończyć się zawarciem umowy
ramowej. Istotnym w sprawie pozostaje
, iż samo zawarcie umowy ramowej nie jest
równoznaczne z udzieleniem zamówienia i prowadzi jedynie do ustalenia warunków na
jakich zamówienie publiczne może zostać udzielone po wcześniejszym uzyskaniu zlecenia
jego wykonania lub zaproszenia do składania ofert. Dopiero na skutek zamówień
wykonawczych z wykonawc
ą, który zaoferuje ofertę najkorzystniejszą zostanie udzielone
zamówienie – zostanie zawarta umowa na dostawę urządzeń. Skoro umowy ramowe
zawarte zostały na okres 24 miesięcy, do upływu tego terminu możliwe jest „doproszenie”
wykonawcy, który złożył ofertę w postępowaniu mającym na celu wyłonienie wykonawców, z
którymi Zamawiający zawrze umowy ramowe. Ważnym pozostaje, że samo zawarcie umowy
ramowej nie nakłada na Zamawiającego obowiązku udzielenia zamówień wykonawczych,
jeżeli takie potrzeby nie wystąpią, lub jak może mieć to miejsce w niniejszej sprawie, upłynie
termin 24 miesięcy ważności umów ramowych.
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku na podstawie art. 192 ust. 9 oraz
art. 192 ust. 10
Prawa zamówień publicznych oraz w oparciu o przepisy § 3 i § 5 ust. 3 pkt 1
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i
sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238. ze zm.). Izba zaliczyła do
kosztów postępowania wpis oraz koszty Zamawiającego poniesione w związku z
wynagrodzeniem pełnomocnika ustalone na podstawie rachunków złożonych przed
z
amknięciem rozprawy, ograniczając je wysokości określonej w przepisach wykonawczych i
obciążyła nimi Odwołującego.
Przewodniczący: ……………………….