KIO 2588/19 WYROK dnia 3 stycznia 2020 r.

KIO 2588/19 

Sygn. akt: KIO 2588/19 

WYROK 

z dnia 3 stycznia 2020 r. 

Krajowa Izba Odwoławcza – w składzie: 

Przewodniczący:      Emilia Garbala 

Protokolant:             Piotr Kur 

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 3 stycznia 2020 

r. w Warszawie odwołania wniesionego 

do  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  w  dniu  20  grudnia  2019  r.  przez  wykonawcę 

Mostostal Kraków S.A., ul. Ujastek 7, 30-969 Kraków, 

w  postępowaniu  prowadzonym  przez  zamawiającego  Wielkopolski  Zarząd  Dróg 

Wojewódzkich w Poznaniu, ul. Wilczak 51, 61-623 Poznań, 

przy  udziale 

wykonawców  wspólnie  ubiegających  się  o  zamówienie:  COLAS  Polska  Sp.                 

z o.o., ul. Nowa 49, 62-

070 Palędzie oraz „MOST” Sp. z o.o., ul. Kujawska 51A, 81-862 

Sopot, 

zgłaszających  przystąpienie  do  postępowania  odwoławczego  po  stronie 

zamawiającego,  

orzeka: 

oddala 

odwołanie,  

kosztami postępowania obciąża wykonawcę Mostostal Kraków S.A., ul. Ujastek 7, 

969 Kraków, i: 

zalicza  w  poczet  kosztów  postępowania  odwoławczego  kwotę  20  000  zł  00  gr 

(słownie:  dwadzieścia  tysięcy  złotych  zero  groszy)  uiszczoną  przez  wykonawcę 

Mostostal Kraków S.A., ul. Ujastek 7, 30-969 Kraków, tytułem wpisu od odwołania, 

zasądza od odwołującego Mostostal Kraków S.A., ul. Ujastek 7, 30-969 Kraków, na 

rzecz  zamawiającego  Wielkopolski  Zarząd  Dróg  Wojewódzkich  w  Poznaniu,                  

ul. Wilczak 51, 61-

623 Poznań, kwotę 3 600 zł 00 gr (słownie: trzy tysiące sześćset 

złotych  zero  groszy),  tytułem  zwrotu  kosztów  poniesionych  z  tytułu  wynagrodzenia 

pełnomocnika. 

KIO 2588/19 

Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z 

dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych 

(t.j. Dz. U. z 2019 poz. 1843

) na niniejszy wyrok w terminie 7 dni od dnia jego doręczenia - 

przysługuje  skarga  za  pośrednictwem  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  do  Sądu 

Okręgowego w Poznaniu. 

Przewo

dniczący:      …………………… 

KIO 2588/19 

Sygn. akt KIO 2588/19 

                                                             UZASADNIENIE 

Zamawiający -

Wielkopolski Zarząd Dróg Wojewódzkich w Poznaniu, ul. Wilczak 51, 61-623 

Poznań,  prowadzi  w  trybie  przetargu  nieograniczonego,  postępowanie  o  udzielenie 

zamówienia  pn.  „Budowa  obwodnicy  Wronek  w  ciągu  drogi  wojewódzkiej  nr  182  i  184”,                  

nr  referencyjny  WZP.271-59/19. 

Ogłoszenie  o  zamówieniu  zostało  opublikowane                          

w 

Dzienniku  Urzędowym  Unii  Europejskiej  z  dnia  26  lipca  2019  r.,  nr  2019/S  143-350823. 

Pismem  z  dnia  17  grudnia  2019  r. 

zamawiający  poinformował  o  wyborze  jako 

najkorzystniejszej  oferty 

wykonawców  wspólnie  ubiegających  się  o  zamówienie:  COLAS 

Polska Sp. z o.o

. oraz „MOST” Sp. z o.o. 

W dniu 20 grudnia 2019 r. 

do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej wpłynęło odwołanie 

wniesione  przez  wykonawcę  Mostostal  Kraków  S.A.,  ul.  Ujastek  7,  30-969  Kraków  (dalej: 

„odwołujący”), w którym zarzucił on zamawiającemu naruszenie: 

1)  art.  89  ust.  1  pkt  2  w  zw.  z 

art. 7 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych (tj. Dz. U.                 

z 2018 r. poz. 1986 ze zm.), zwanej dalej „ustawą Pzp”, poprzez dokonanie wyboru oferty 

wykonawcy  konsorcjum  firm  COLAS  Polska  Sp.  z  o.o.  oraz  MOST  Sp.  z  o.o.  jako 

najkorzystniejszej,  mimo  że  zamawiający  był  zobowiązany  do  odrzucenia  jej  w  związku               

z tym, że jej treść nie odpowiada treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia (dalej: 

„siwz”),  która  zawierała  szczegółowy  sposób  skalkulowania  poszczególnych  cen 

jednostkowych,  a  za

mawiający  przyjął,  że  konsorcjum  COLAS  w  kosztorysie  (Tabeli 

Elementów  Rozliczeniowych)  uwzględnił  wszystkie  koszty  wymienione  w  podstawie 

płatności określonej w odpowiedniej specyfikacji technicznej przypisanej danej pozycji oraz 

w  specyfikacji  technicznej  - 

Wymagania  Ogólne  oraz  uwzględnił  w  nich  wszystkie 

planowane  do  poniesienia  koszty  dla  tej  pozycji.  Jednocześnie  w  ramach  tego  samego 

zarzutu  odwołujący  podniósł,  że  zamawiający  naruszając  ww.  przepisy,  w  sposób 

nieuprawniony uwzględnił udzielone w ramach wyjaśnień rażąco niskiej ceny wyjaśnienia 

konsorcjum 

COLAS,  pomimo iż  prowadzą one  do  jednoznacznego wniosku,  że cena tej 

oferty  została  skalkulowana  w  sposób  nieprawidłowy  i  niezapewniający  należytego 

wykonania 

zamówienia,  a  także  zaprezentowany  sposób  realizacji  zamówienia  jest 

niezgod

ny z treścią siwz, 

2)  art.  90  ust.  1-3  w  zw.  z  art.  89  ust.  1  pkt 4  ustawy  Pzp  poprzez  zaniechanie  odrzucenia 

oferty konsorcjum COLAS w sytuacji, gdy cena oferty tego wykonaw

cy jest rażąco niska    w 

stosunku do 

wartości przedmiotu zamówienia. 

KIO 2588/19 

W szczególności odwołujący podniósł, co następuje. 

„Zamawiający  w  pkt.  16.1  „Opis  sposobu  obliczenia  ceny  oferty"  SIWZ  w  sposób 

jednoznaczny  nakazał  Wykonawcom  stworzyć  kosztorys  w  taki  sposób,  że  każda  cena 

jednostkowa  w  nim  zawarta  musi  uwzględnić  wszystkie  koszty  wymienione  w  podstawie 

płatności  określonej  w  odpowiedniej  ST  przypisanej  danej  pozycji  oraz  w  ST  Wymagania 

Ogólne  oraz  musi  stanowić  sumę  wszystkich  planowanych  do  poniesienia  kosztów  dla  tej 

pozycji

.  Elementów  składowych  ceny  jednostkowej  danej  pozycji  nie  można  przenosić  do 

innych pozycji elementów rozliczeniowych". (…) 

Charakter wynagrodzenia za realizację niniejszego zamówienia, zgodnie z projektem 

umowy załączonym do SIWZ, jest kosztorysowy. 

W  wyżej  wymienionym  kontekście,  w  ofercie  COLAS  zostały  skalkulowane  m.in. 

następujące pozycje: 

Budowa  mostu  przez  rzekę  Wartę  pozycja  nr  7  oraz  Budowa  wiaduktu  nad  torami 

kolejowymi pozycja nr 7, tj. odpowiednio (załącznik nr 1): 

(…)  Ceny  jednostkowe  COLAS  podane  powyżej,  zgodnie  z  SIWZ  czyli  zgodnie                     

z  podstawą  płatności,  jaką  stanowi  punkt  9  SST  M.11.01.04  (załącznik  nr  3)  powinny 

obejmować poniższe elementy:  

1.  Cena wykonania r

obót:  

  prace pomiarowe i przygotowawcze, 

 

oznakowanie robót prowadzonych w pasie drogowym, 

 

zakup  i  transport  materiałów  przewidzianych  ustaleniami  niniejszej  ST  do  wykonania 

robót, 

 

uporządkowanie terenu robót, 

 

przeprowadzenie  niezbędnych  badań  laboratoryjnych  i  pomiarów  wymaganych                      

w Specyfikacji. 

oraz cena wykonania robót -1 m3 - zasypki:  

 

przygotowanie materiału o optymalnej wilgotności do wbudowania,  

 

zasypanie wykopów przy elementach obiektów mostowych wraz z zagęszczeniem,  

  zasypanie 

wykopów przy elementach przejazdu wraz z zagęszczeniem,  

7  M.11.01.04  - zasypanie wykopów ław fundamentowych 

warstwami grubości 25 cm gruntem 
dowiezionym z dokopu Wykonawcy, 

m3  4 079,00 

7  M. 11.01.04 

- zasypanie wykopów ław fundamentowych 
warstwami grubości 25 cm gruntem 
dowiezionym z dokopu Wykonawcy, 

m3  3 921,40 

KIO 2588/19 

 

wykonanie zasypki konstrukcji przyczółków oraz nasypu nad przepustem,  

 

ręczne i mechaniczne formowanie skarp nasypu wraz z zagęszczeniem,  

  plantowanie skarp nasypu. 

W  pierwszej  kolejności  należy  zauważyć,  iż  COLAS  w  wyjaśnieniach  z  dnia                      

10  października  2019  r.  oświadcza,  że  „w  ww.  pozycjach  Konsorcjum  (...)  założył 

wykorzystanie  gruntów  pochodzących  z  wykopu"  (załącznik  nr  4).  Podanie  takiej  informacji 

przeświadcza  o  niezgodności  SIWZ,  ponieważ  wskazuje  Zamawiającemu  w  sposób 

jednoznaczny,  że  mimo  nakazu  „uwzględnienia  wszystkich  kosztów  wymienionych                          

w  podstawie  płatności"  czyli  „zakupu  i  transportu  materiałów  (...)"  firma  COLAS  tego  nie 

uwzględniła. 

Po  drugie, 

COLAS,  na  wezwanie  Zamawiającego  z  dnia  03.10.2019  r.  do 

przedstawienia szczegółowych wyjaśnień w zakresie cen jednostkowych przywołanych dwóch 

pozycji  nie  wyjaśnił,  poza  miejscem  pozyskania  gruntu  oraz  przykładową  kalkulacją 

wbudowania tego gruntu, 

kalkulacji pozostałych czynności do wykonania przez Wykonawcę z 

pkt. 9 Podstawa Płatności ww. SST, co pozwala domniemywać, że COLAS tych czynności nie 

uwzględnił  w  swojej  cenie jednostkowej, co zdaniem Wykonawcy  jest również  niezgodne  z 

zapisami SIWZ. 

Po trzecie, 

Zamawiający określił w sposób jednoznaczny miejsce pozyskania materiału 

w przedmiarze jako „dokop", oraz w punkcie 1.3 omawianej SST „Zakres robót objętych ST" 

jako: „Dla mostu przez Wartę: zasypanie wykopów ław fundamentowych warstwami grubości 

cm  wraz  z  zagęszczeniem  oraz  transportem  gruntu  z  dokopu  Wykonawcy.",  czego 

ostatecznie wynikiem w pkt. 9 ww. SST „Podstawa płatności" był nakaz wkalkulowania przez 

Wykonawcę „zakupu i transportu materiału". 

(…) Bilans robót ziemnych w branży drogowej wygląda również ujemnie, czyli nasypu 

jest znacznie więcej niż wykopu (ilość wykopu: 81 803,00 m3, ilość nasypu 139 624,00 m3, 

czyli bilans wynosi 57 821,00 m3 materiału do zakupienia i dowiezienia z dokopu). 

Obrazuje  to,  że  na  całym  zadaniu  bilans  robót  ziemnych  łącznie  jest  ujemny,  jak 

również każdy dział osobno ma bilans również ujemny, czyli nie ma możliwości ewentualnego 

przenoszenia materiału z jednej branży do drugiej co było i tak zabronione                  w SIWZ 

(pkt. 16.1. Sposób obliczenia ceny: „elementów składowych ceny jednostkowej danej pozycji 

nie można przenosić do innych pozycji elementów rozliczeniowych"). 

Przechodząc do konkretnych odniesień do wyjaśnień COLAS z dnia 10 października 

br. dotyczących omawianych dwóch pozycji kosztorysowych, Wykonawca wyjaśnia pozostałe 

niezgodności  oferty  COLAS  z  innymi  założeniami  dokumentacji  projektowej  oraz  błędy  w 

założeniach dotyczących oferty. 

KIO 2588/19 

Wykonawca wskazuje na fakt, że COLAS w swoich wyjaśnieniach oświadczył m.in.: 

„W  ww.  pozycjach  Konsorcjum,  zgodnie  z  zapisami  i  zaleceniami  wyżej  wspomnianych 

dokumentów,  założyło wykorzystanie gruntów  pochodzących  z  wykopów.  Na potwierdzenie 

powyższego  przywołujemy  zapis  z  SST  M.11.01.04  „Zasypanie  wykopów  wraz                                 

z  zagęszczeniem"  pkt  2.1  „Nasypy  i  wnęki  za  skrzydłami"  w  brzmieniu  „Zaleca  się 

wykorzystanie w jak największym stopniu gruntów pochodzących z wykopów pod budowane 

obiekty - 

po przeprowadzeniu niezbędnych badań i zaakceptowaniu ich przez Inżyniera". 

Wykonawca informuje, 

że zgodnie z przywołanym przez COLAS punktem 2.1 „Nasypy 

i  wnęki  za  skrzydłami",  Zamawiający  dopuścił  do  wbudowania  materiału  pochodzącego  z 

wykopu, zgodnie z przywołaną treścią: „Zaleca się wykorzystanie w jak największym stopniu 

gruntów pochodzących z wykopów pod budowane obiekty - po przeprowadzeniu niezbędnych 

badań i zaakceptowaniu ich przez Inżyniera”. 

Co  do  możliwości  wykorzystania  materiału  z  wykopu  -  nie  ma  wątpliwości,  ale 

dopuszczenie takiego materiału jest wyraźnie wskazane - nasypy i wnęki za skrzydłami - czyli 

pozycje nr 8 kosztorysu „Most przez rzekę" i „wiadukt nad koleją" a nie omawiane  w odwołaniu 

pozycje nr 7. 

Przywołana SST  w  punkcie 1.4.5  wyraźnie podaje definicję  nasypu  -  jako „drogową 

budowlę  ziemną  wykonaną  powyżej  powierzchni  terenu  w  obrębie  pasa  drogowego”,                          

a omawiane pozycje kosztorysowe dotyczą zasypek ław fundamentowych, czyli miejsc poniżej 

powierzchni terenu. 

(…)  Zamawiający  w  zakresie  prac  wyszczególnił  prace  związane  z  formowaniem 

nasypów - do których dopuścił materiał z wykopu, zgodnie z treścią wynikającą z punktu 2.1. 

Natomiast do pozostałego zakresu prac (w tym zasypek ław fundamentowych) przewidziano 

wykorzystanie  materiału  z  dokopu  Wykonawcy.  Jest  to  spójne  z  bilansem  mas  ziemnych 

omówionym w szczegółach powyżej, z którego wynika, iż do realizacji przedmiotowych pozycji 

jest konieczność kalkulowania materiału pochodzącego z dokopu - czyli z miejsca pozyskania 

gruntu położonego poza pasem drogowym (definicja zgodna z PN-S 02205:1998, która jest 

przywołana w punkcie 10.1a SST) (załącznik nr 6). 

2. COLAS przywołuje również zapis Decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach pkt 1.2.10: 

„Powstałe masy  ziemne zagospodarować  na terenie przedsięwzięcia pod warunkiem  iż  nie 

będą  przekraczać  standardów  jakości  gleby  i  ziemi”.  Powyższe  opiera  się  na  zasadzie 

optymalizacji kosztów oraz minimalizacji wpływu inwestycji na środowisko" 

Wykonawca  informuje,  że  zapis  dotyczy  Rozporządzenia  ministra  środowiska                      

z  1  września  2016  w  sprawie  sposobu  prowadzenia  oceny  zanieczyszczenia  powierzchni 

ziemi (Dz.U.  z  2016 r.  poz.  1395  z  pózn.  zm).  Zostało ono  wydane  na  podstawie delegacji                

z ustawy Prawo ochrony środowiska. Zastąpiło ono dotychczas obowiązujące rozporządzenie 

w  s

prawie  standardów  jakości  gleby  oraz  standardów  jakości  ziemi  z  2002  roku 

KIO 2588/19 

(Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 września 2002 r. w sprawie standardów jakości 

gleby oraz standardów jakości ziemi, Dz.U. 2002 nr 165 poz. 1359). (…) 

Z  powyższego  wynika,  iż  zapis  powołany  w  Decyzji  o  środowiskowych 

uwarunkowaniach  opisujących  przedmiot  zamówienia  dotyczy  zupełnie  odrębnego 

zagadnienia  - 

tj.  stwierdzenia  czy  masy  ziemne  nie  powinny  zostać  potraktowane  jako 

potencjalnie niebezpieczne i zanieczyszczone subst

ancjami powodującymi ryzyko. 

Na etapie postępowania przetargowego, żaden z Wykonawców nie posiadał wiedzy, 

czy  powstałe  masy  ziemne  będą  mogły  być  zagospodarowane  na  prowadzonym 

przedsięwzięciu,  ponieważ  nie  dysponował  oznaczeniami  wprost  wynikającymi  z  zapisów 

Rozporządzenia. (…) 

3. Colas poinformował, że w sierpniu br. pozyskał kontrakt o nazwie: „Budowa drogi łączącej 

drog

ę powiatową nr 1895P z planowaną obwodnicą Wronek w formule zaprojektuj i wybuduj", 

który  styka  się bezpośrednio  z  budowaną obwodnicą  i  na  którym  posiadamy  duży  nadmiar 

gruntu niespoistego z wykopu o dobrych parametrach geotechnicznych. 

Wykonawca informuje, że wspomniany kontrakt ma okres realizacji do dnia 30 sierpnia 

2021 r. Od pozyskania kontraktu w formule zaprojektuj i wybuduj do ro

zpoczęcia budowy mija 

średnio od roku do dwóch. Omawiane w tym odwołaniu pozycje kosztorysowe dotyczą robót 

wykonywanych na samym początku, czyli prawdopodobnie w okresie marzec - lipiec 2020 r. 

Dodatkowo, 

aby  COLAS  mógł  wykorzystać  grunt  z  innej  budowy  musi  posiadać  decyzję  o 

przetwarzaniu odpadów, z której powinna wynikać taka możliwość - Wykonawca jest na etapie 

pozyskiwania takiej informacji. 

Wykonawca  zwraca  jeszcze  uwagę,  że  wyjaśnienie  o  ilościach  mas  ziemnych  na 

kontrakcie,  który  jeszcze  nie  jest  zaprojektowany,  jest  bardzo  nieprecyzyjne  i  nie  powinno 

zostać pozytywnie ocenione przez Zamawiającego. 

Przedmiar  szacunkowy  zamieszczony  w  dokumentacji  (załącznik  nr  7)  tego 

postępowania określił ilość wykopów łącznie na 1 792,00 m3 oraz ilość nasypów na 1100 m3, 

czyli bilans pokazuje nadmiar wykopu w ilości 692,00 m3, co nawet jeśli biorąc pod uwagę, że 

cały wykop na zadaniu budowy Obwodnicy Wronek w branży mostowej zostanie wykorzystany 

do  zasypania  omawianych  ław  fundamentowych,  to  692,00  m3  (nazwane  przez  COLAS 

„dużym nadmiarem") wystarczy na niecałe 15% brakującego materiału. 

4.  Colas  zamieścił  w  swoich  wyjaśnieniach  na  dowód  tego  że  wykonanie  zasypek  ław 

fundamentowych przykładową kalkulację na KNRach i cenniku SEKOCENBUD dla III kwartału 

2019 r. 

Wykona

wca informuje, że „przykładowa kalkulacja" przedstawiona przez COLAS jest 

na  kwotę  4,16  zł/m3,  czyli  identycznie  na  tę  samą  wartość  co  tańsza  z  dwóch  pozycji 

omawianych w odwołaniu. 

KIO 2588/19 

Podnieść należy również to, że ta przykładowa wycena nie obejmuje w swojej wycenie 

materiału w postaci piasku z dokopu, a jedynie samo zasypanie i zagęszczenie materiału. 

Jakby  to  nie  była  przykładowa  pozycja,  a  rzeczywiste  rozbicie  ceny  przez  COLAS, 

stanowiłoby to również przyznanie się do niezgodności oferty z SIWZ poprzez niedoliczenie 

materiału,  czyli  piasku  z  dokopu,  oraz  pozostałych  czynności  do  wykonania  przy  tych 

pozycjach  wypisanych  w  pkt.  9  Podstawa  Płatności  SST  M.11.01.04  -  przykładowo  prace 

pomiarowe, oznakowanie, geodezja, prace porządkowe i pozostałe. (…)” 

W związku z powyższym odwołujący wniósł o nakazanie zamawiającemu:  

unieważnienia czynności wyboru najkorzystniejszej oferty, 

powtórzenia  czynności  badania  i  oceny  ofert  w  zakresie  wskazanym  w  uzasadnieniu 

niniejszego  odwołania,  a  w  konsekwencji  odrzucenia  oferty  konsorcjum  COLAS  oraz 

dokonania wyboru jako najkorzystniejszej oferty o

dwołującego. 

Pismem z dnia 23 grudnia 2019 r. 

wykonawcy wspólnie ubiegający się o zamówienie: 

COLAS  Polska  Sp.  z  o.o.,  ul.  Nowa  49,  62-

070  Palędzie  oraz  „MOST”  Sp.  z  o.o.,                          

ul.  Kujawska  51A,  81-862  Sopot  (zwani 

dalej:  „przystępujący”),  zgłosili  przystąpienie  do 

postępowania  odwoławczego  po  stronie  zamawiającego.  Izba  uznała,  że  przystąpienie 

z

ostało dokonane skutecznie.  

Pismem  z  dnia  2  stycznia  2020  r.  zamawi

ający  złożył  odpowiedź  na  odwołanie,                   

w  której  wniósł  o  jego  oddalenie.  Również  pismem  z  dnia 2  stycznia 2020  r.  przystępujący 

przedstawił swoją argumentację wnosząc o oddalenie odwołania.  

W trakcie rozprawy strony 

i przystępujący podtrzymali swoje stanowiska.  

Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła, co następuje: 

Przedmiotem  zamówienia  jest  budowa  obwodnicy  Wronek  w  ciągu  drogi  wojewódzkiej                   

nr 182 i 184. 

W pkt 16 siwz „Opis sposobu obliczenia ceny”, zamawiający wskazał: 

W  Tabeli  elementów  rozliczeniowych/kosztorysach  Wykonawca  określi  ceny 

jednostkowe  netto  oraz  wartości  netto,  stanowiące  iloczyn  ceny  jednostkowej  i  ilości 

jednostek, z dokładnością do 0,01 PLN dla wszystkich pozycji w nim wymienionych. W cenie 

jednos

tkowej netto Wykonawca musi uwzględnić wszystkie koszty wymienione w podstawie 

płatności  określonej  w  odpowiedniej  ST  przypisanej  danej  pozycji  oraz  w  ST  Wymagania 

Ogólne  oraz  musi  stanowić  sumę  wszystkich  planowanych  do  poniesienia  kosztów  dla  tej 

KIO 2588/19 

pozycji

.  Elementów  składowych  ceny  jednostkowe  danej  pozycji  nie  można  przenosić  do 

innych pozycji elementów rozliczeniowych. 

Wykonawca  zsumuje  wszystkie  pozycje  w  Tabeli  elementów  rozliczeniowych 

(kosztorysach)  i  przeniesie  sumy  do  zbiorczego  zestawienia  k

osztów.  Następnie  zsumuje 

wszystkie  pozycje  zbiorczego  zestawienia  kosztów  i  doda  kwotę  rezerwową  na  roboty 

nieprzewidziane w wysokości określonej w tej tabeli oraz podatek VAT. Tak wyliczoną cenę 

oferty Wykonawca wpisze do druku oferty. 

16.3.  Wykonawca  ob

liczając  cenę  oferty  musi  uwzględnić  wszystkie  pozycje  opisane                         

w Tabeli Elementów Rozliczeniowych. Wykonawca nie może samodzielnie wprowadzić zmian 

do  Tabeli  Elementów  Rozliczeniowych.  Wszystkie  błędy  ujawnione  na  rysunkach,  w 

Szczegółowych Specyfikacjach Technicznych (ST) oraz w Tabeli Elementów Rozliczeniowych 

Wykonawca winien zgłosić Zamawiającemu przed terminem określonym  w pkt 10.2. niniejszej 

Instrukcji dla Wykonawców. 

W kosztorysie dotyczącym budowy mostu przez rzekę Wartę zamawiający  w poz. 7 

przewidział:  zasypanie  wykopów  ław  fundamentowych  warstwami  grubości  25  cm  gruntem 

dowiezionym z dokopu wykonawcy.

W kosztorysie dotyczącym budowy wiaduktu nad torami 

kolejowymi 

zamawiający  w  poz.  7  również  przewidział:  zasypanie  wykopów  ław 

fundamentowych warstwami grubości 25 cm gruntem dowiezionym z dokopu wykonawcy. 

W  STWiORB  M.11.01.04. 

dotyczącej  zasypania  wykopów  wraz  z  zagęszczeniem,                         

w pkt 9 

„Podstawa płatności” zamawiający wskazał, że cena wykonania robót obejmuje: 

Cena wykonania robót:  

  prace pomiarowe i przygotowawcze, 

 

oznakowanie robót prowadzonych w pasie drogowym, 

 

zakup  i  transport  materiałów  przewidzianych  ustaleniami  niniejszej  ST  do  wykonania 

robót, 

 

uporządkowanie terenu robót, 

 

przeprowadzenie  niezbędnych  badań  laboratoryjnych  i  pomiarów  wymaganych                      

w Specyfikacji. 

oraz cena wykonania robót -1 m3 - zasypki:  

 

przygotowanie materiału o optymalnej wilgotności do wbudowania,  

 

zasypanie wykopów przy elementach obiektów mostowych wraz z zagęszczeniem,  

 

zasypanie wykopów przy elementach przejazdu wraz z zagęszczeniem,  

 

wykonanie zasypki konstrukcji przyczółków oraz nasypu nad przepustem,  

 

ręczne i mechaniczne formowanie skarp nasypu wraz z zagęszczeniem,  

  plantowanie skarp nasypu. 

KIO 2588/19 

W post

ępowaniu złożono 9 ofert z cenami od ok. 81,5 mln zł brutto do ok. 108,5 mln zł 

brutto

. Zamawiający przewidział na sfinansowanie zamówienia 123 274 675,67 zł brutto.  

Pismem z dnia 20.09.2019 r. zamawiający, działając na podstawie art. 90 ust. 1 ustawy 

Pzp  wezwał  przystępującego  do  złożenia  wyjaśnień  w  zakresie  ceny  jego  oferty. 

Przystępujący odpowiedział pismem z dnia 27.09.2019 r.  

Pismem  z  dnia  03.10.2019  r.  zamawiający  ponownie  wezwał  przystępującego,  tym 

razem  do  pr

zedstawienia  szczegółowych  wyjaśnień  w  zakresie  cen  jednostkowych                          

następujących pozycji TER: 

Budowa  mostu  przez  rzekę  Wartę  pozycja  nr  7  oraz  Budowa  wiaduktu  nad  torami 

kolejowymi pozycja nr 7, tj. odpowiednio: 

M.11.01.04 - zasy

panie wykopów ław fundamentowych warstwami grubości 25 cm gruntem 

dowiezionym z dokopu Wykonawcy 4 079,00 m3 x 4,26 = 

17 376,54 zł. 

M.11.01.04 - 

zasypanie wykopów ław fundamentowych warstwami grubości 25 cm gruntem 

dowiezionym z dokopu Wykonawcy 3 921,40 m3 x 4,16 = 16 

313,02 zł. 

Pismem z dnia 10.10.2019 r. przystępujący wskazał m.in.: 

„W  ww.  pozycjach  Konsorcjum,  zgodnie  z  zapisami  i  zaleceniami  wyżej  wspomnianych 

dokumentów,  założyło wykorzystanie gruntów  pochodzących z  wykopów.  Na potwierdzenie 

powyższego  przywołujemy  zapis  z  SST  M.11.01.04  „Zasypanie  wykopów  wraz                                

z 

zagęszczeniem”  pkt  2.1  „Nasypy  i  wnęki  za  skrzydłami”  w  brzmieniu  „Zaleca  się 

wykorzystanie w jak największym stopniu gruntów pochodzących z wykopów pod budowane 

obiekty 

– po przeprowadzeniu niezbędnych badań i zaakceptowaniu ich przez Inżyniera”, jak i 

zapis  z  Decyzji  o  środowiskowych  uwarunkowaniach  pkt  1.2.10)  „Powstałe  masy  ziemne 

zagospodarować  na  terenie  przedsięwzięcia  pod  warunkiem  iż  nie  będą  przekraczać 

standardów  jakości  gleby  i  ziemi”.  Powyższe  opiera  się  na  zasadzie  optymalizacji  kosztów 

oraz  minimalizacji  wpływu  inwestycji  na  środowisko.  Dodatkowo,  biorąc  pod  uwagę 

oszczędność  metody  wykonania  zamówienia,  Konsorcjum  w  ustaleniach  na  etapie 

przygotowan

ia oferty, planując technologię prowadzenia prac i wyjątkowo sprzyjające warunki 

wykonania zamówienia przedmiotowej inwestycji, już wstępnie założyło, iż   w bezpośrednim 

sąsiedztwie tych obiektów mostowych zamierza zorganizować składowisko gruntu z odkładu 

przeznaczonego  do  ewentualnego  uzdatnienia  i 

ponownego  wbudowania.  Zamysłem 

Konsorcjum po dokonanej analizie bilansu mas 

ziemnych było wykorzystanie tego gruntu do 

zasypania wykopów ław fundamentowych. Informujemy także, że spółka COLAS  w sierpniu 

br.  pozyskała  kontrakt  o  nazwie:  „Budowa  drogi  łączącej  drogę  powiatową  nr  1895P  z 

planowaną obwodnicą Wronek w formule zaprojektuj i wybuduj”, który styka się bezpośrednio 

z budowaną obwodnicą i na którym posiadamy duży nadmiar gruntu niespoistego z wykopu o 

KIO 2588/19 

dobrych  parametrach  geotechnicznych. 

Na  dowód  tego,  iż  wykonanie  zasypek  ław 

fundamentowych  w  cenie  zaoferowanej 

przez  wykonawcę  jest  możliwe,  przedstawiamy 

przykładową  kalkulację  ceny  jednostkowej  na  podstawie  ogólnie  obowiązujących  zasad 

wyceny robót budowlanych, na którą składają się dwie pozycje z KNR 2-01 dla robót ziemnych 

zmechanizowanych. W pozycjach tych przyjęto minimalny koszt robocizny dla województwa 

wielkopolskiego  oraz  minimalne  koszty  pracy 

sprzętu,  według  cennika  wydawnictwa 

SEKOCENBUD dla III kw. 2019r. Wynikiem takiej 

kalkulacji jest cena 4,16zł za 1m3 zasypki 

ław  fundamentowych.  Posiadanie  własnego  zamortyzowanego  sprzętu  przez  spółkę  Most 

zapewnia  zatem  wykonanie  tych  prac  na  poziomie  cen  minimalnych. 

Pragniemy  również 

jeszcze  raz  zauważyć,  że  podważane  pozycje  kosztorysowe  stanowią  jedynie  nieznaczny 

składnik  przedmiotu  zamówienia  zarówno    w  odniesieniu  do

zakresu  prac  objętych 

zamówieniem, jak i do ich wartości”. 

Pismem  z  dnia  28.10.2019  r. 

zamawiający  poinformował  o  wyborze  oferty 

przystępującego  jako najkorzystniejszej.  Na  tę  czynność zostało  wniesione  odwołanie (KIO 

2263/19), które Izba uwzględniła i nakazała zamawiającemu unieważnienie czynności wyboru 

oferty  najkorzystniejszej,  udostępnienie  odwołującemu  pełnej  treści  wyjaśnień  z  dnia 

27.09.2019 r. i 10.10.2019 r. wraz 

z załącznikami oraz powtórzenie czynności badania i oceny 

ofert.

Pismem z dnia 17.12

.2019 r. zamawiający ponownie wybrał jako najkorzystniejszą ofertę 

przystępującego. 

Kra

jowa  Izba  Odwoławcza  rozpoznając  na  rozprawie  złożone  odwołanie                                             

i  uwzględniając  dokumentację  z  niniejszego  postępowania  o  udzielenie  zamówienia 

publicznego  oraz  stanowiska  stron 

i  przystępującego  złożone  na  piśmie  i  podane  do 

protokołu rozprawy, zważyła, co następuje.  

W  pierwszej  kolejności  Izba  stwierdziła,  że  nie  została  wypełniona  żadna  z  przesłanek 

ustawowych skutkujących odrzuceniem odwołania, wynikających z art. 189 ust. 2 ustawy Pzp. 

Ponadto  Izba  ustaliła  wystąpienie  przesłanek  z  art.  179  ust.  1  Pzp,  tj.  istnienie  po  stronie 

odwołującego  interesu  w  uzyskaniu  zamówienia  oraz  możliwość  poniesienia  przez  niego 

szkody z uwagi na kwestionowane zaniechanie 

zamawiającego.  

Zgodnie z art. 89 ust. 1 pkt 2 i 4 ustawy Pzp zama

wiający odrzuca ofertę, jeżeli: 

jej  treść  nie  odpowiada  treści  specyfikacji  istotnych  warunków  zamówienia,                                   

z zas

trzeżeniem art. 87 ust. 2 pkt 3, 

4) z

awiera rażąco niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia. 

Zgodnie z art. 90 ust. 1 ustawy Pzp, j

eżeli zaoferowana cena lub koszt, lub ich istotne 

KIO 2588/19 

części  składowe,  wydają  się  rażąco  niskie  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia  i  budzą 

wątpliwości  zamawiającego  co  do  możliwości  wykonania  przedmiotu  zamówienia  zgodnie                       

z wymaganiami określonymi przez zamawiającego lub wynikającymi z odrębnych przepisów, 

zamawiający  zwraca  się  o  udzielenie  wyjaśnień,  w  tym  złożenie  dowodów,  dotyczących 

wyliczenia ceny lub kosztu (…). Zgodnie z art. 90 ust. 2 i 3 ustawy Pzp, obowiązek wykazania, 

że  oferta  nie  zawiera  rażąco  niskiej  ceny  lub  kosztu  spoczywa  na  wykonawcy,  zaś 

z

amawiający  odrzuca  ofertę  wykonawcy,  który  nie  udzielił  wyjaśnień  lub  jeżeli  dokonana 

ocena  wyjaśnień  wraz  ze  złożonymi  dowodami  potwierdza,  że  oferta  zawiera  rażąco  niską 

cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia. 

Odnosząc  się  do  zarzutu  dotyczącego  niezgodności  oferty  przystępującego  z  siwz,                

w 

pierwszej  kolejności  Izba  stwierdziła,  że  zamawiający  rzeczywiście  przewidział                              

w 

kwestionowanych  przez  odwołującego  pozycjach  nr  7:  „zasypanie  wykopów  ław 

fundamentowych  warstwami  grubości  25  cm  gruntem  dowiezionym  z  dokopu  wykonawcy”,               

a  zatem  użył  sformułowania  „dokop”.  Należy  jednak  zauważyć,  że  zamawiający  w  żadnym 

postanowieniu  siwz  nie  zamieścił  definicji  tego  sformułowania,  natomiast  z  przedstawionej 

zarówno przez odwołującego, jak i przystępującego normy PN-S-02205 wynika, że dokopem 

jest miejsce pozyskania gruntu do wyk

onania nasypów położone poza pasem drogowym (pkt 

1.3.5.2.  normy). 

W  świetle  ww.  normy  „dokop”  odnosi  się  zatem  do  nasypów,  a  nie  do 

zasypywania  wykopów,  co  oznacza,  że  sposób  rozumienia  tego  sformułowania  wynikający                      

z  ww.  normy  nie  może  mieć  zastosowania  w  przedmiotowej  sprawie.  Wobec  powyższego, 

zakres wymagań zamawiającego określonych w  ww. pozycjach 7, należy ustalać w świetle 

innych zapisów siwz, którą w tym stanie rzeczy należy czytać całościowo.  

W związku z tym Izba poddała analizie treść specyfikacji technicznych, w tym: 

ST DM.00.00.00. „Wymagania Ogólne" pkt 2.2. Pozyskiwanie materiałów miejscowych: 

„Wszystkie  odpowiednie  materiały  pozyskane  z  wykopów  na  Terenie  Budowy  lub                        

z innych miejsc wskazanych w Kontrakcie 

będą wykorzystane do Robót  lub odwiezione 

na odkład odpowiednio do wymagań Kontraktu lub wskazań Inżyniera", 

2)  ST M.11.01.01. 

„Wykopy pod ławy w gruncie wraz z rozparciem (umocnieniem)”: 

a) 

pkt  1.3.  Zakres  robót  objętych  ST:  „Dla  mostu  przez  Wartę,  przejazdu  nad  drogą, 

wiaduktu nad linią kolejową: 



wykonanie  wykopów  -  w  gruncie  -  wraz  z  zabezpieczeniem  i  umocnieniem  skarp 

wykopów oraz transportem nadmiaru gruntu na składowisko Wykonawcy, 



wykonanie  wykopów  -  w  gruncie  -  wraz  z  zabezpieczeniem  i  umocnieniem  skarp 

wykopów  oraz  transportem  gruntu  nieprzydatnego  do  wbudowania  na  składowisko 

Wykonawcy 

– jeżeli wystąpią w wykopach”, 

b) pkt 2.2. Grunty: 

„Należy dążyć do wykorzystania gruntów pochodzących z wykopów do 

KIO 2588/19 

zasypki, ewentualnie do wbudowania w inne e

lementy budowy (np. nasypy).” 

3)  ST  M.11.01.04. 

„Zasypanie  wykopów  wraz  z  zagęszczeniem”  pkt  2.1.:  „Zaleca  się 

wykorzystanie  w  jak  największym  stopniu  gruntów  pochodzących  z  wykopów  pod 

budowane obiekty 

— po przeprowadzeniu niezbędnych badań i zaakceptowaniu ich przez 

Inżyniera”. 

Z  analizy  ww.  postanowień  specyfikacji  technicznych  wynika,  że  jedynie  nadmiar 

wykopanego gruntu,  w  tym  gruntu  nieprzydatnego  do  wbudowania,  miał  być  wywożony  na 

składowisko  wykonawcy.  Obowiązkiem  wykonawcy  było  jednak  dążenie  do  tego,  aby 

wykopany  grunt  w  jak  największym  stopniu  wykorzystać  do  zasypywania  wykopów  i 

wbudowania  pod  projektowane  obiekty.  Tym  samym 

zamawiający  oczekiwał,  że  w  trakcie 

budowy  wykonawca  maksymalnie  wykorzysta  grunty  uzyskane  z  wykopów.  W  żadnym 

postanowieniu  specyfikacji  technicznych 

zamawiający  nie  wymagał  natomiast,  aby  w  celu 

zasypania 

wykopów  ław  fundamentowych  wykonawca  kupował  i  transportował  grunt 

pozyskiwany na zewnątrz ze specjalnego „dokopu”.  

Z  wyjaśnień  przystępującego  wynika,  że  m.in.  w  kwestionowanych  pozycjach  nr  7 

zastosował się on do wymagań wynikających z siwz i zamierza wykonać roboty wykorzystując 

przede  wszystkim  grunt  uzyskany 

w  trakcie  budowy  będącej  przedmiotem  niniejszego 

zamówienia, a w miarę potrzeby – także z budowy wykonywanej przez niego na sąsiednim 

odcinku drogi. 

Nie będzie zatem kupował gruntu na zewnątrz, gdyż ani nie jest to potrzebne, 

ani  też  –  w  świetle  przytoczonych  wyżej  postanowień  specyfikacji  technicznych  –  nie  jest 

wymagane przez zamawiającego w siwz. Biorąc powyższe pod uwagę, nie ma podstaw do 

stwierdzenia,  że  oferta  przystępującego  jest  niezgodna  z  siwz  i  że  podlega  odrzuceniu  w 

oparciu o art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp.  

Jedynie na marginesie należy dodać, że wyliczenia odwołującego co do bilansu robót 

ziemnych wyni

kającego z ilości gruntu pozyskanego z wykopów i potrzebnego do nasypów nie 

są wiarygodne, gdyż po pierwsze w obliczeniach tych nie uwzględniono wbudowania ław w 

wykop  i  dodania betonu, które to  czynności  powodują,  że do  zasypania potrzeba już mniej 

gruntu

,  po  drugie,  nie  uwzględniono,  że  w  kwestionowanych  pozycjach  mowa  jest                              

o zasypaniu wykopów, czyli o zasypaniu do poziomu terenu, a nie o nasypaniu nasypu, co 

również  powoduje,  że  ilość  potrzebnego  gruntu  jest  mniejsza,  niż  wylicza  to  odwołujący. 

Obliczenia  odwołującego  nie  potwierdzają  zatem,  że  oferta  przystępującego  podlega 

odrzuceniu na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp.  

Odnosząc  się  do  zarzutu  dotyczącego  rażąco  niskiej  ceny  przystępującego  w  ww. 

kwestionowanych  w 

odwołaniu pozycjach nr 7, w pierwszej kolejności należy zauważyć, że 

stosowne przepisy ustawy Pzp w tym zakresie (art. 89 ust. 1 pkt 4 oraz art. 90 ust. 1-3 ustawy 

Pzp) 

dotyczą ceny / kosztu lub ew. ich istotnych części składowych. Tymczasem zasypywanie 

wy

kopów ław fundamentowych jest zaledwie jedną z kilkuset prac, które trzeba wykonać w 

KIO 2588/19 

trakcie  budowy  obwodnicy  i  nie są to  ani  największe  ani  najbardziej  skomplikowane prace. 

Dodatkowo  wartość  ww.  pozycji  stanowi  mniej  niż  1%  ceny  oferty  i  pozostawałaby  na  tym 

samym  poziomie  procentowym  nawet,  gdyby  wartość  tych  pozycji  została  zwiększona 

dziesięciokrotnie, zaś przy zwiększeniu stukrotnym stanowiłaby ok. 4% ceny oferty. Powyższe 

świadczy  o  tym,  że  ani  pod  względem  przedmiotowym,  tj.  znaczenia  ww.  pozycji  nr  7  dla 

zakresu całego zamówienia, ani pod względem finansowym, ceny tych pozycji nie mogą być 

uznane 

za istotną część składową ceny całej oferty. W związku  z powyższym, nie ma podstaw 

do  stwierdzenia, 

że  z  powodu  tylko  tych  dwóch  pozycji    kosztorysu,  cena  oferty  może  być 

rażąco  niska.  W  konsekwencji  nie  ma  podstaw  do  odrzucenia  oferty  przystępującego  w 

oparciu o art. 90 ust. 3 w zw. z art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp.  

Biorąc pod uwagę powyższe ustalenia, Izba stwierdziła, że zamawiający nie naruszył 

art. 89 ust. 1 pkt 2 w zw. z art. 7 ust. 1 oraz art. 90 ust. 1-3 w zw. z art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy 

Pzp i zasadnie 

nie odrzucił oferty przystępującego. Wobec powyższego Izba postanowiła jak 

w sentencji wyroku, orzekając na podstawie przepisów art. 190 ust. 7 i art. 191 ust. 2 ustawy 

Pzp. 

O  kosztach  postępowania  orzeczono  stosownie  do  wyniku,  na  podstawie  art.  192      

ust. 9 i 10 ustawy Pzp oraz w oparciu o przepisy 

§ 5 ust. 3 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady 

Ministrów  z  dnia  15  marca  2010  r.  w  sprawie  wysokości  i  sposobu  pobierania  wpisu  od 

odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (t.j. 

Dz.U. z 2018 r. poz. 972).  

Przewodniczący    …………………….