Sygn. akt: KIO 2606/19
WYROK
z dnia 13 stycznia 2020 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący:
Izabela Niedziałek-Bujak
Protokolant:
Adam Skowroński
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 10 stycznia 2020 r. w Warszawie
odwołania
wniesionego do Prezesa Krajowej
Izby Odwoławczej w dniu 23 grudnia 2019 r. przez
Odwołującego – Budimex Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie, ul. Siedmiogrodzka 9
(01-204 Warszawa)
w postępowaniu prowadzonym przez Zamawiających: PKP Polskie Linie Kolejowe
Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie przy ul. Targowej 74 (03-734 Warszawa);
Tramwaje Warszawskie Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w
Warszawie, ul. Siedmiogrodzka 20 (01-232 Warszawa)
przy udziale
Wykonawcy
– TORPOL Spółka Akcyjna z siedzibą w Poznaniu, ul. Mogileńska 10G (61-
052 Poznań) zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie
Odwołującego
Wykonawcy
– Warbud Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie, ul. Domaniewska 32 (02-
672 Warszawa) zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie
Odwołującego
Wykonawcy
– STRABAG Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w
Pruszkowie, ul. Parzniewska 10 (05-
800 Pruszków) zgłaszającego przystąpienie do
postępowania odwoławczego po stronie Odwołującego
orzeka:
1 Oddala
odwołanie.
Kosztami postępowania odwoławczego obciąża Odwołującego – Budimex S.A. z
siedzibą w Warszawie i:
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 20.000 zł 00 gr.
(słownie: dwadzieścia tysięcy złotych, zero groszy) uiszczoną przez Odwołującego
Budime
x S.A. z siedzibą w Warszawie tytułem wpisu od odwołania;
str. 2
zasądza od Odwołującego – Budimex S.A. na rzecz Zamawiającego – PKP PLK S.A.
oraz Tramwaje Warszawskie Sp. z o.o. k
wotę 3.600,00 zł (słownie: trzy tysiąc
sześćset złotych, zero groszy) tytułem zwrotu kosztów strony poniesionych w związku
z
wynagrodzeniem pełnomocnika.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. -
Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1843) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od dnia jego
doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do
Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie.
Przewodniczący:
………………………………
str. 3
Sygn. akt: KIO 2606/19
U z a s a d n i e n i e
W postępowaniu prowadzonym w trybie przetargu nieograniczonego przez PKP Polskie Linie
Kolejowe S.A na rzecz
Zamawiających: PKP PLK S.A z siedzibą w Warszawie oraz
Tramwaje Warszawskie Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie na wykonanie robót budowlanych
z
wiązanych z przebudową stacji Warszawa Zachodnia w ramach projektu POIiŚ 5.1-13
P=pn. „Prace na linii średnicowej w Warszawie na odcinku Warszawa Wschodnia –
Warszawa Zachodnia” oraz POIiŚ 6.1-22 pn. „Budowa trasy tramwajowej do Wilanowa wraz
z
zakupem
tab
oru
oraz
infrastrukturą
towarzyszącą”
(nr
postępowania:
9090/IRZR1/14014/03959/19/P
), ogłoszonym w Dzienniku Urzędowym Wspólnot
Europejskich w dniu 23.09.2019 r., 2019/S 183-446498, wobec
treści specyfikacji istotnych
warunków zamówienia – po jej wyjaśnieniu i modyfikacji z dnia 13.12.2019 r., Wykonawca
Budimex S.A.
(dalej jako Odwołujący), wniósł w dniu 23 grudnia 2019r. odwołanie do
Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej (sygn. akt KIO 2606/19).
Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie przepisów:
1) art. 144 ust. 1 ustawy Pzp w zw. z art. 353(1) KC w zw. z art. 629 i 630 KC w zw. z
art. 656 KC w zw. z art. 7 ust. 1 ustawy Pzp w zw. z art. 29 ust. 1 i 2 i art. 31 ust. 1
ustawy Pzp przez
wprowadzenie do treści siwz niespójnych postanowień
odnoszących się do charakteru wynagrodzenia umownego i sposobu rozliczania
robót objętych Dokumentacją Projektową, które nie zostały ujęte w żadnej pozycji
przedmiarowej, a w konsekwencji wprowadzenie postanowień naruszających istotę
wynagrodzenia kosztorysowego i generujących ryzyko nieporównywalności ofert,
2) art. 29 ust. 1 i 2 ustawy Pzp w zw. z art. 7 ust.1 ustawy Pzp w zw. z art. 144 ust. 1
ustawy Pzp w zw. z art. 353 (1) KC przez wprowadzenie niespójnych postanowień
określających przedmiot zamówienia w zakresie zobowiązań gwarancyjnych, a w
konsekwencji zaniechanie sporządzenia opisu przedmiotu zamówienia w sposób
jednoznaczny i wyczerpujący, za pomocą dostatecznie dokładnych i zrozumiałych
określeń, uwzględniających wszystkie wymagania i okoliczności mogące mieć wpływ
na spo
rządzenie ważnej oferty, spełniającej w całości wymagania Zamawiającego, a
w konsekwencji w sposób utrudniający uczciwą konkurencję.
Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i nakazanie Zamawiającemu zmianę treści
siwz
(udzielonych odpowiedzi) w sposób wskazany w odwołaniu.
Uzasadnienie faktyczne i prawne.
Udzielone w dniu 13 grudnia 2019 r. odpowiedzi na pytania i modyfikacja treści siwz nadały
nowe znaczenie postanowieniom
siwz, generując niespójność i wzajemną sprzeczność.
str. 4
Zamawiający z jednej strony wskazał na kosztorysowy charakter wynagrodzenia (odpowiedź
na pytanie nr 1) i jednocześnie określił, iż w przypadku braku pozycji w przedmiarze
dostarczonym przez Zamawiającego, Wykonawca zobowiązany jest do uwzględnienia tego
zakresu w innych pozycjach
(odpowiedź na pytanie nr 2, 367, 1201, 1418, 1420).
Udzielone odpowiedzi pozostają niespójne z postanowieniami zdefiniowanymi przez samego
Zamawiającego w pierwotnej treści siwz, gdzie w ramach subklauzuli 12.3 Wzoru Umowy
wskazane zostało, że: w ciągu 21 dni od daty zawarcia Umowy Wykonawca zaproponuje i
przedstawi do weryfikacji przez Inżyniera, a następnie przy pozytywnej opinii Inżyniera do
akceptacji przez Zamawiającego katalog cen Robót, z których ceny średnie (aktualne na
datę dokonywania wyceny) będą podstawą do wyceny Robót, które zostały ujęte w
Dokumentacji Projektowej, a nie zostały ujęte w Przedmiarze Robót (dla których nie ma
zastosowania żadna z pozycji z Przedmiaru Robót) oraz dla Robót, których wykonanie
następuje w wyniku zmiany Umowy. A contrario, zgodnie z postanowieniami Subklauzuli
12.3 Wzoru Umowy, Zamawiający dał jednoznaczny wyraz temu, że ewentualne roboty,
które zostały opisane w Dokumentacji Projektowej, a nie znajdują odzwierciedlenia w żadnej
pozycji przedmiarowej rozliczane
będą odrębnie i nie należy ujmować ich w ramach tegoż
przedmiaru.
Odpowiedź na pytanie nr 284 z dnia 19.12.2019 r. miała potwierdzać ten sposób
procedowania. W odpowiedzi Zamawiający poinformował, że zgodnie z zapisami Subklauzuli
13.5 Warunków Szczególnych Kontraktu, kwota warunkowa może służyć do pokrycia
płatności za pracę lub Roboty, które mają być wykonane przez Wykonawcę w przypadku
m.in. kosztów prac i Robót, które nie zostały wyszczególnione w Przedmiarze Robót i w
Dokumentacji Projektowej, a które są konieczne do realizacji przedmiotu Umowy. W takim
przypadku zastosowanie znajdzie Subklauzula 12.3 Warunków Szczególnych Kontraktu.
W
przypadku
wynagrodzenia
kosztorysowego,
w
poszczególnych
pozycjach
przedmiarowych wycenione powinny być wyłącznie koszty nawiązujące do danej pozycji, za
które w zależności od wykonanych ilości wykonawcy przysługiwać będzie odpowiednie
wynagrodzenie (art. 630 k.c.).
Na skutek udzielonych odpowiedzi na pytania z dnia 13.12.2019 r., zgodnie z którymi w
danej pozycji przedmia
rowej należałoby uwzględnić również inne roboty opisane w
Dokumentacji Przetargowej, a nie znajdujące odzwierciedlenia w przedmiarze, Zamawiający
z jednej strony nie będzie miał pewności czy dokonuje płatności wyłącznie za dany element,
zaś wykonawcy nie mieliby możliwości wyegzekwowania płatności za element, który nie jest
odzwierciedlony
w
konkretnej
pozycji
przedmiarowej.
Prowadziłoby
to
do
nieporównywalności ofert – nie można byłoby zweryfikować czy i na jakim poziomie
str. 5
poszczególni wykonawcy ujęli koszty dotyczące robót, które opisane zostały w Dokumentacji
Projektowej, a nie uwzględnione w Przedmiarze. Nie byłoby możliwa jednoznaczna
weryfikacja jakie roboty ujęte są w poszczególnych pozycjach przedmiarowych. Udzielone
odpowiedzi na pytania naruszają charakter wynagrodzenia kosztorysowego, zrównując je de
facto
z wynagrodzeniem ryczałtowym.
Przy aktualnym opisie otrzymane od Zamawiającego rysunki, na których znajdują się
budynki, tereny zielone, ulice, samochody, autobusy itd.,
mogą sugerować konieczność ich
wybudowania, dostarczenia, zagospodarowania.
Odwołujący wnosił o modyfikację udzielonych odpowiedzi na pytania do siwz z dnia
13.12.2019 r. (odpowiedź na pytanie nr 2 i następne do niej nawiązujące), a w konsekwencji
modyfikację treści siwz, poprzez jednoznaczne wskazanie, iż w zakresie, w którym
wynagrodzenie ma mieć charakter kosztorysowy (dla projektów wykonawczych i/lub
budowlanych przekazanych w siwz) Roboty, które zostały ujęte w Dokumentacji Projektowej,
a nie zostały ujęte w Przedmiarze Robót (dla których nie ma zastosowania żadna z pozycji z
Przedmiaru Robót) rozliczane będą zgodnie z postanowieniem Subklauzuli 12.3 Warunków
Umowy.
W zarzucie nr 2 Odwołujący wskazał na znaczenie odpowiedzi na pytania nr 4, 5 i 7 z dnia
13.12.2019 r. i dokonan
ą na ich skutek modyfikację siwz, z której wynika, iż z zakresu
zamówienia wyłączone mają zostać obowiązki gwarancyjne związane z konserwacją Robót.
Zamawiający nie wprowadził stosownych modyfikacji, które w całości wynikały z
pozytywnego ustosunkowania si
ę do podnoszonych w pytaniach kwestii. Doprowadziło to do
stanu, w którym funkcjonują niespójne i wzajemnie sprzeczne postanowienia siwz definiujące
obowiązki wykonawców w zakresie zobowiązań gwarancyjnych (załączniki nr 9A –
zaktualizowany i 9B
– brak aktualizacji oraz pkt 2.2 Tom IV).
Odwołujący wniósł o modyfikację pkt 1.8 załącznika 9B poprzez nadanie mu treści spójnej z
treścią pkt 1.8 Załącznika 9A oraz modyfikację pkt 2.2 Tomu IV siwz (Przedmiary Robót)
poprzez nadanie brzmienia:
w związku z powyższym podane kwoty muszą obejmować
wszelkie wydatki poboczne i niezbędne do zaprojektowania, budowy, rozbiórki, ukończenia i
uruchomienia całości Robót zgodnie z Dokumentami Kontraktowymi.
Zamawiający złożył odpowiedź na odwołanie, w której wniósł o jego oddalenie w całości.
W zakresie pierwszego zarzutu
– naruszenia art. 144 ust. 1 ustawy Pzp w zw. z art. 353 (1)
k.c. w zw. z art. 629 i 630 k.c. w zw. z art. 656 k.c. w zw. z art. 7 ust. 1 ustawy Pzp w zw. z
art. 29 ust. 1 i 2 i 31 ust. 1 ustawy Pzp Zamawi
ający wskazał na zasady opisu przedmiotu
zamówienia wynikające z art. 31 ustawy Pzp, które przyznają pierwszeństwo dokumentacji
str. 6
projektowej oraz specyfikacji technicznej wykonania i odbioru robót. Dokumentacja
projektowa, zgodnie z §4 ust. 1 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 2.09.2004 r. w
sprawie szczegółowego zakresu i formy dokumentacji projektowej, specyfikacji technicznych
wykonania i odbioru robót budowlanych oraz programu funkcjonalno-użytkowego, składa się
natomiast z projektu budowlaneg
o, projektów wykonawczych, przedmiaru robót oraz
informacji dotyczącej bezpieczeństwa i ochrony zdrowia (gdy jest ona wymagana). W świetle
przywołanych stanowisk KIO oraz Prezesa UZP przedmiar robót ma charakter pomocniczy,
natomiast właściwy zakres zobowiązania określa każdorazowo dokumentacja projektowa.
Ma służyć wykonawcom do określenia wysokości wynagrodzenia, zapewnić wspólną
podstawę do składania ofert oraz zmniejszyć ryzyka po stronie wykonawcy.
Zamawiający w IDW – pkt 13.1 i 13.3. opisał sposób obliczenia ceny ofertowej brutto, która
uwzględniać ma wszystkie wymagania oraz koszty bezpośrednie i pośrednie, jakie poniesie
wykonawca
z tytułu terminowego i prawidłowego wykonania całości przedmiotu zamówienia.
Wykonawca w Przedmiarze Robót powinien uwzględnić wszystkie prace projektowe, roboty
budowlane, usługi konfiguracyjne niezbędne do wykonania wg Tomu III i V siwz. Przyjmuje
się, że wartość każdej pozycji w wypełnionym Przedmiarze Robót obejmuje pełen zakres
prac i robót potrzebnych do zrealizowania w ramach tej pozycji, łącznie ze wszystkimi
kosztami, które są niezbędne do poniesienia dla wykonania opisanych prac i robót oraz ich
zabezpieczenia i utrzymania w trakcie realizacji, wraz ze wszystkimi tymczasowymi robotami
i instalacjami koniecznymi do w
ykonania w ramach pozycji, a także nieprzewidziane koszty
spowodowane przez zastosowanie
się podczas wykonywania robót do wszystkich
obowiązujących aktualnych przepisów i praw krajowych, lokalnych lub europejskich.
Zamawiający podkreślił znaczenie, jakie dla opisu przedmiotu zamówienia ma całość
dokumentacji, którego nie wyczerpuje sam przedmiar robót. W jego ocenie zapisy siwz nie
prowadzą do naruszenia art. 630 §1 zdanie pierwsze k.c., który sankcjonuje możliwość
zwiększenia wynagrodzenia za prace, które nie były przewidziane w zestawieniu plac
planowanych będących podstawą obliczenia wynagrodzenia kosztorysowego. W niniejszym
postępowaniu zestawienie prac planowanych opisane zostało łącznie w dokumentacji
projektowej, STWiOR oraz przedmiarach.
Zgodnie z s
ubklauzulą 12.3 Warunków Szczególnych Umowy, w brzmieniu zgodnym z
modyfikacją wprowadzoną w dniu 13 grudnia 2019 r., a także zgodnie z subklauzulą 13.5
(kwoty warunkowe) Warunków Szczególnych Umowy, Zamawiający przyjął na siebie ryzyko
zapłaty a wszystkie te roboty, które nie zostały uwzględnione w dokumentacji projektowej i
przedmiarach robót, a które są niezbędne do należytego wykonania zamówienia, a także
zabezpieczył na ten cel stosowne środki finansowe.
str. 7
W ocenie Zamawiającego zapisy siwz nie niosą ryzyka nieporównywalności ofert, albowiem
każdy z oferentów jest zobligowany do dokonania wyceny tego samego rodzaju robót
opisanych w dokumentacji projektowej.
W odniesieniu do drugiego zarzutu
– naruszenia art. 29 ust. 1 i 2 ustawy Pzp w zw. z art. 7
ust. 1 ustawy Pzp w zw. z art. 144 ust. 1 ustawy Pzp w zw. z art. 353 (1) k.c.
– Zamawiający
wskazał na dokonaną w dniu 7 stycznia 2020 r. modyfikację treści pkt 1.8 załącznika 9B,
która czyni zadość żądaniom Odwołującego i wniósł o oddalenie w tym zakresie odwołania.
Stanowisko Izby
Do rozpoznania odwołania zastosowanie znajdowały przepisy ustawy Prawo zamówień
publicznych obowiązujące w dacie wszczęcia postępowania o udzielenie zamówienia, (Dz.
U. z 2019 r., poz. 1843), w brzmieniu po nowelizacji dokonanej
ustawą z dnia 22 czerwca
2016 r. o zmianie ustawy
– Prawo zamówień publicznych oraz niektórych innych ustaw
(Dz.U.2016.1020), zwanej dalej „Ustawą”.
Przystępując do rozpoznania odwołania, Izba w pierwszej kolejności zobowiązana była do
weryfikacji spełnienia przesłanek z art. 179 ust. 1 Ustawy, tj. istnienia po stronie
Odwołującego interesu w uzyskaniu zamówienia oraz możliwości poniesienia szkody w
wyniku kwestionowanej czynności Zamawiającego, jaką było opisanie przedmiotu
zamówienia. Oceny tej należało dokonać z uwzględnieniem sytuacji faktycznej, jaka istniała
w momencie składania odwołania. Nie przesądzając o zasadności zarzutów Izba
zobowiązana była przyjąć stan hipotetyczny wynikający z wniosków Odwołującego - o
wprowadzeniu postanowień, które czyniły niespójnym zapisy dotyczące wynagrodzenia
umownego oraz rozlicz
ania robót objętych dokumentacją projektową, które nie zostały ujęte
w żadnej pozycji przedmiarowej. Uwzględniając powyższe Izba uznała, iż czynność
stanowiąca przedmiot zarzutu prowadziła do stanu niepewności, co do sposobu wyceny
kosztów prac w tym istotnej z punktu widzenia interesów potencjalnego wykonawcy,
porównywalności ofert. Izba uznała, iż odwołanie służyć ma ochronie interesów wykonawcy
w postępowaniu, przede wszystkim przez usunięcie zapisów, które pozostawiają niejasnym
sposób rozliczenia prac opisanych w dokumentacji przetargowej, a nie uwzględnionych w
przedmiarze robót.
Mając powyższe na uwadze, Izba uznała, iż spełnione zostały przesłanki z art. 179 ust. 1
Ustawy.
W świetle przedstawionych stanowisk oraz analizy dokumentacji postępowania Izba
uznała, iż odwołanie nie zasługiwało na uwzględnienie.
str. 8
Zamawiający prowadzi postępowanie w systemie „buduj” – a tym samym, zgodnie z
dyspozycją art. 31 ust. 1 Pzp opisał przedmiot zamówienia za pomocą dokumentacji
projektowej oraz specyfikacji technicznej wykonania i odbioru robót budowlanych. W celu
wyceny prac Zamawiający przygotował przedmiar robót, który wykonawcy, zgodnie z pkt
13.3. IDW zobowiązani są wypełnić i wycenić. Zamawiający w odpowiedzi z dnia 13 grudnia
2019 r. na pytanie nr 1, w którym zwrócono się o potwierdzenie, iż wynagrodzenie ma
charakter kosztorysowy poinformował, że dla programów funkcjonalno-użytkowych,
zawartych w Tomie V SIWZ wynagrodzenie ma charakter ryczałtowy, zaś dla projektów
wykonawczych przekazanych w SIWZ wynagrodzenie ma charakter kosztorysowy. Ponadto
Zamawiający zapytany o charakter załączonych przedmiarów i wskazanych w nich ilości, w
odpowiedzi na pytanie nr 2 poinformował, że Przedmiar Robót ma charakter informacyjny, a
ilości ustalone w Przedmiarze Robót są ilościami szacunkowymi, w celu zapewnienia
wspólnej podstawy do składania ofert, zgodnie z Subklauzulą 12.2 Tomu II SIWZ.
Przedmiary robót należy odczytywać w powiązaniu z Warunkami Ogólnymi oraz Warunkami
Szczególnymi stanowiącymi Tom II SIWZ oraz w powiązaniu z Tomem III SIWZ i Tomem V
SIWZ. Ponadto Wykonawca sporządzając ofertę jest zobowiązany do uwzględnienia w
wypełnionym przedmiarze pełnego zakresu prac i robót potrzebnych do realizacji kontraktu,
zgodnie z pkt 13.3 Tomu I SIWZ
– IDW. Wykonawca zobowiązany jest do wyceny pełnego
zakresu prac projektowych, robót budowlanych i usług konfiguracyjnych wskazanych w
SIWZ. W p
rzypadku braku pozycji w przedmiarze dostarczonym przez Zamawiającego,
Wykonawca zobowiązany jest do uwzględnienia tego zakresu w innych pozycjach.
Jednocześnie Zamawiający zaznacza, że w przypadku różnic ilości przedmiarowych i
dokumentacji SIWZ obmiarowy
ch zastosowanie będzie miała Klauzula 12, np.: a) w sytuacji
wskazania w przedmiarze 100 jednostek, gdzie w dokumentacji projektowej/obmiarowej
przewidziano 120 jednostek Zamawiający zwiększy wynagrodzenie Wykonawcy o 20
jednostek zgodnie z ceną jednostkową wskazaną w Ofercie; b) w sytuacji odwrotnej
Zamawiający pomniejszy odpowiednio wynagrodzenie.
Zgodnie z Subklauzulą 12.2 Warunków Szczególnych – Przedmiar Robót należy odczytywać
w powiązaniu z Warunkami Ogólnymi oraz Warunkami Szczególnymi, Specyfikacją oraz
Dokumentacją Projektową. Wszelkie ilości ustalone w Przedmiarze Robót są ilościami
szacunkowymi podanymi w ofercie, w celu zapewnienia wspólnej podstawy do składania
ofert. Krótkie opisy pozycji w Przedmiarze Robót przedstawione są tylko dla celów
identyfikacyjnych i nie powinny w żaden sposób modyfikować bądź anulować
szczegółowego opisu zawartego w Kontrakcie, w tym w Warunkach Ogólnych oraz
Warunkach Szczególnych, Specyfikacji oraz Dokumentacji Projektowej. Wykonawca
wyceniając poszczególne pozycje, powinien odnosić się do wyżej wymienionych
str. 9
dokumentów w celu uzyskania pełnych wskazówek, informacji, instrukcji i opisów Robót oraz
zastosowanych Materiałów.
Zgodnie z Subklauzulą 12.3 – wprowadzone zostały zasady ustalenia Zaakceptowanej
Kwoty Kontr
aktowej, na którą składają się: wartość robót netto, określona przez
Zamawiającego Kwota Warunkowa i podatek VAT. Zamawiający w § 5 Wzoru Umowy
możliwość zmiany Zaakceptowanej Kwoty Kontraktowej o koszt koniecznych do wykonania
Robót w związku ze zmianami wynikającymi z ujawnionej wady Dokumentacji Projektowej i
innych przewidzianych w Umowie zmian koniecznych do należytego wykonania przedmiotu
Umowy (np. spowodowane wyjątkowo niesprzyjającymi warunkami atmosferycznymi, kolizją
z innymi inwestycjami, opóźnieniem w przekazaniu prawa dostępu, odkryciem znalezisk),
obliczany na podstawie subklauzuli 12.3 Warunków Szczególnych.
Subklauzula 12.3
– przed jej modyfikacją wprowadzał mechanizm uzgodnienia
Zaakceptowanej Kwoty Kontraktowej, wskazując na konieczność przedstawienia do
weryfikacji Inżynierowi, a następnie przy jego pozytywnej opinii do akceptacji Zamawiającego
katalogów cen Robót, z których ceny średnie (aktualne na datę wykonania wyceny) będą
podstawą do wyceny Robót, które zostały ujęte w Dokumentacji Projektowej, a nie zostały
ujęte w Przedmiarze Robót (dla których nie ma zastosowania żadna z pozycji z Przedmiaru
Robót) oraz dla Robót, których wykonanie następuje w wyniku zmiany Umowy.
Po modyfikacji z dnia 13 grudnia 2019 r. zapis subklauzuli 12.3 ule
gł zmianie w ten sposób,
iż katalogi cen przedstawiane do akceptacji w ciągu 21 dni od daty zawarcia Umowy
stanowić mają podstawę do wyceny Robót (dla których nie ma zastosowania żadna z pozycji
z Przedmiaru Robót) oraz dla Robót, których wykonanie następuje w wyniku zmiany Umowy.
Usunięto również akapit, w którym wcześniej wskazano, W przypadku wystąpienia Robót,
które zostały ujęte w Dokumentacji Projektowej, a nie zostały ujęte w Przedmiarze Robót (dla
których nie ma zastosowania żadna z pozycji z Przedmiaru Robót), Inżynier wyda polecenie
dodania odpowiedniej pozycji w Wykazach, która będzie podlegać wycenie i zatwierdzeniu
przez Zamawiającego.
Na rozprawie Zamawiający wyjaśnił, iż subklauzula 12.3 dotyczy sytuacji, w której
zachodziłaby konieczność wykonania dodatkowych prac, które nie były ujęte w Dokumentacji
Projektowej i zawiera mechanizm wyceny tych dodatkowych prac. W brzmieniu sprzed
nowelizacji, subklauzula ta prowadziłaby do podwójnej płatności, gdyż Wykonawcy
zobowiązani są wyceni całość prac objętych Dokumentacją Projektową w ofercie.
Zamawiający przewidział kwoty warunkowe, do których odnosi się subklauzula 13.5
Warunków Szczególnych, służąca pokryciu płatności za pracę lub Roboty, które mają być
wykonane przez Wykonawcę (włączając Urządzenia, Materiały lub usługi do dostarczenia) i
str. 10
wycenione według subklauzuli 12.3 Warunków Szczególnych. Zgodnie z odpowiedzią na
pytanie 284 z dnia 19 grudnia 2019 r. Zamawiający informował, iż zgodnie z zapisami
Subklauzuli 13.5 Warunków szczególnych kontraktu, kwota warunkowa może służyć do
pokrycia płatności za pracę lub Roboty, które mają być wykonane przez Wykonawcę w
przypadku m.in. kosztów prac i Robót które nie zostały wyszczególnione w Przedmiarze
Robót i Dokumentacji Projektowej, a które są konieczne do realizacji przedmiotu Umowy. W
takim przypadku zastosowanie znajdzie Subklauzula 12.3 Warunków Szczególnych
Kontraktu.
Na podstawie poczynionych powyżej ustaleń Izba uznała, iż odwołanie nie zasługiwało
na uwzględnienie.
Mając na uwadze oświadczenie Odwołującego złożone do protokołu posiedzenia niejawnego
przed otwarciem rozprawy o wycofaniu zarzutu nr 2, odwołanie podlegało rozpoznaniu w
zakresie wyznaczonym zarzutem nr 1, tj. naruszenia art. 144 ust. 1 ustawy Pzp w zw. z art.
353(1) KC w zw. z art. 629 i 630 KC w zw. z art. 656 KC w zw. z art. 7 ust. 1 ustawy Pzp w
zw. z art. 29 ust. 1 i 2 i art. 31 ust. 1 ustawy Pzp przez wprowadzenie do treści siwz
niespójnych postanowień odnoszących się do charakteru wynagrodzenia umownego i
sposobu rozliczania ro
bót objętych Dokumentacją Projektową, które nie zostały ujęte w
żadnej pozycji przedmiarowej, a w konsekwencji wprowadzenie postanowień naruszających
istotę wynagrodzenia kosztorysowego i generujących ryzyko nieporównywalności ofert.
Zasadniczą, z punktu widzenia okoliczności przedstawionych w odwołaniu i omówionych na
rozprawie, pozostawała kwestia zasad rozliczenia robót objętych Dokumentacją Projektową,
a których Zamawiający nie przeniósł do Przedmiaru Robót, stanowiącego dokument służący
do ustalenia ce
ny ofertowej. Zmiana subklauzuli 12.3 Warunków Szczególnych Kontraktu
spowodowała, iż wyłączoną z mechanizmu uzgodnienia Zaakceptowanej Kwoty
Kontraktowej, wprowadzonego dla sytuacji powodujących zmianę Umowy w zakresie
wynagrodzenia kosztorysowego należnego za pracę lub Roboty, została sytuacja dotycząca
Robót przewidzianych w Dokumentacji Projektowej, które nie zostały ujęte w żadnej pozycji
przedmiarowej. Dyskurs pomiędzy stronami sprowadzał się do analizy sposobu rozumienia
obowiązku wyceny projektu realizowanego w systemie „buduj”, gdzie opis przedmiotu
zamówienia zawierał się w dokumentach formalnych, takich jak dokumentacja projektowa,
STWiOR oraz przedmiary. Chociaż Odwołujący formułował tezę, iż postanowienia siwz
naruszać mają istotę wynagrodzenia kosztorysowego, to faktycznie ciężar argumentów
prezentowanych na rozprawie dotyczył tego, czy wycena projektu może ograniczać się do
obliczenia kosztów prac ujętych i opisanych w Przedmiarze Robót. Odwołujący nie podważał
str. 11
zasadności przyjęcia wynagrodzenia kosztorysowego dla projektów wykonawczych, jak
również nie wskazał konkretnych przykładów robót, które miałyby wynikać z dokumentacji
projektowej, a które nie zostały ujęte w Przedmiarze Robót. Żądanie jakie zmodyfikował na
rozprawie sprowadzało się do żądania nakazania Zamawiającemu, aby roboty, które zostały
ujęte w Dokumentacji Projektowej, a nie zostały ujęte w Przedmiarze Robót, były rozliczane
zgodnie z postanowieniami subklauzuli 12.3 sprzed modyfikacji. Zamawiający natomiast stał
na stanowisku, iż wprowadzona modyfikacja była konieczna, gdyż mechanizm opisany w
subklauzuli 12.3 został wprowadzony na potrzeby rozliczenia robót koniecznych do
należytego wykonania Umowy, które nie zostały ujęte w Dokumentacji Projektowej.
Oddalając odwołanie Izba uznała, iż zarzut potrzymany przez Odwołującego sprowadzał się
do wykazania niespójności postanowień siwz w zakresie związanym ze sposobem
wynagrodzenia wykonawcy (kosztorysowym) oraz wskazaniem na konieczność
uwzględnienia w pozycjach przedmiarowych kosztów prac, które wynikają z Dokumentacji
P
rojektowej, a nie zostały wprost przypisane przez Zamawiającego do żadnej z pozycji
Przedmiaru R
obót. Odwołujący powoływał się na subklauzulę 12.3 Warunków Szczególnych
Kontraktu sprzed modyfikacji wprowadzonej w dniu 1
3.12.2019 r., która istotnie zmieniła
sens zapisu dotyczącego rozliczenia prac, które zostały ujęte w Dokumentacji Projektowej.
Żądanie, jakie ostatecznie sformułował na rozprawie sprowadzać miało się do przyjęcia
reguły, zgodnie z którą Wykonawca mógłby żądać dodatkowego wynagrodzenia – ponad
przewidziane w ofercie
, za roboty opisane Dokumentacją Projektową, na podstawie
mechanizmu wprowadzonego
przez Zamawiającego na potrzeby zmiany Umowy
podyktowanej
koniecznością wykonania prac, które nie zostały przewidziane pierwotnie w
dokumentacji
. Jak ujął to Zamawiający – Odwołujący zmierzał do uznania, iż przedmiar
wyceniony w ofercie uwzględnia cenę wyłącznie za pozycje opisane, niezależnie od tego, że
przy wycenie należało uwzględnić całość zakresu robót wynikający z Dokumentacji
P
rojektowej. Miałoby to ten skutek, iż Wykonawca byłby zwolniony ze szczegółowej analizy
Dokumentacji P
rojektowej, przyjmując za wystarczający zakres prac opisany Przedmiarem
R
obót. W ocenie Odwołującego taki sposób wyceny oferty czyniłby przejrzystą ocenę ofert
bez konieczności ustalenia, w jaki sposób poszczególni wykonawcy uwzględniali koszty
prac, które nie były opisane w Przedmiarze Robót, a wynikają z Dokumentacji Projektowej.
W jego ocenie zamiarem Zamawiającego było, aby ewentualne roboty opisane w
Dokumentacji Projektowej
, nie znajdujące odzwierciedlenia w żadnej pozycji przedmiarowej,
rozliczyć odrębnie (strona 5 odwołania).
Oddalając odwołanie, Izba uznała, iż żądanie Odwołującego prowadziłoby do istotnej zmiany
koncepcji zamówienia realizowanego w konwencji „buduj”, gdzie to Zamawiający opisuje
przedmiot zamówienia, oczekując jego wyceny w całości. Modyfikacja – subklauzuli 12.3,
str. 12
f
aktycznie nie prowadziła do niespójności zapisów siwz – w których konsekwentnie
Zamawiający wymagał wyceny kosztów wykonania prac ujętych w Dokumentacji
Projektowej
, miała natomiast na celu wskazanie mechanizmu ustalenia dodatkowego
wynagrodzenia za prace nie wynikające z tej dokumentacji. Wskazuje na to, wbrew
wnioskom Odwołującego – odpowiedź na pytanie nr 284 z dnia 19.12.2019 r., w której
Zamawiający poinformował, że zgodnie z zapisami Subklauzuli 13.5 Warunków
Szczególnych Kontraktu, kwota warunkowa może służyć do pokrycia płatności za pracę lub
Roboty, które mają być wykonane przez Wykonawcę w przypadku m.in. kosztów prac i
Robót, które nie zostały wyszczególnione w Przedmiarze Robót i w Dokumentacji
Projektowej
, a które są konieczne do realizacji przedmiotu Umowy. W takim przypadku
zastosowanie znajdzie Subklauzula 12.3 Warunków Szczególnych Kontraktu.
Zamawiający w subklauzuli 12.2 ustalił charakter przedmiaru, który nie uległ zmianie na
skutek modyfikacji subklauzuli 12.3.
Przedmiar Robót należy odczytywać w powiązaniu z
Warunkami Ogólnymi oraz Warunkami Szczególnymi, Specyfikacją oraz Dokumentacją
Projektową. Wszelkie ilości ustalone w Przedmiarze Robót są ilościami szacunkowymi
podanymi w ofercie, w celu zapewnienia wspólnej podstawy do składania ofert. Krótkie opisy
pozycji w Przedmiarze Robót przedstawione są tylko dla celów identyfikacyjnych i nie
powinny w żaden sposób modyfikować bądź anulować szczegółowego opisu zawartego w
Kontrakcie, w tym w Warunkach Ogólnych oraz Warunkach Szczególnych, Specyfikacji oraz
Dokumentacji Projektowej. Wykonawca wyceniając poszczególne pozycje, powinien odnosić
się do wyżej wymienionych dokumentów w celu uzyskania pełnych wskazówek, informacji,
instrukcji i opisów Robót oraz zastosowanych Materiałów.
Powyższe w sposób jednoznaczny wskazuje, że Przedmiar Robót stanowił dokument wtórny
wobec opisu ujętego w Dokumentacji Projektowej, która identyfikowała zakres świadczenia
podlegającego wycenie. Nie można oczywiście pominąć faktu, że przygotowany dokument
miał pomóc przygotować prawidłową ofertę i wykluczyć ewentualne ryzyko
nieporównywalności ofert. Powyższe nie czyni jednak zapisów siwz, wskazujących na
konieczność wyceny wszystkich kosztów, niespójnym z przyjętym charakterem
wynagrodzenia kosztorysowego.
Odwołujący nie formułował zarzutu co do kompletności Przedmiaru Robót, jego zastrzeżenia
wynikały z ogólnego dążenia do wykluczenia możliwości przypisania Wykonawcy
odpowiedzialności za analizę Dokumentacji Projektowej, która powinna poprzedzać wycenę
prac. Przedmiar miał charakter pomocniczy i przy tak dużym projekcie może nie
wyczerpywa
ć całości opisu prac, które Wykonawca zobowiązany jest wycenić. Można
str. 13
wskazać dla zobrazowania różnicy stanowisk stron, iż Zamawiający oczekuje wyceny robót z
uwzględnieniem wszystkich danych technicznych, jakie mogą wpływać na kalkulację
kosztów, natomiast Odwołujący swoją wycenę chce sprowadzić do wypełnienia przedmiaru
robót, w zakresie ujętym opisem danej pozycji.
Powyższe wskazuje, iż to nie brak spójności postanowień siwz, ale odmienna koncepcja
przygotowania wyceny projektu, prowadziła do złożenia odwołania. Żądanie Odwołującego –
przywrócenia poprzedniego stanu, gdzie prace ujęte Dokumentacją Projektową miałyby być
rozliczane odrębnie oznaczałoby, iż oferta nie dotyczyłaby w całości przedmiotu zamówienia,
co mogłoby prowadzić do obejścia przepisów Ustawy i udzielenia zamówienia publicznego z
pominięciem trybu ustawowego.
W świetle powyższego, Izba na podstawie art. 192 ust. 1 Ustawy oddaliła odwołanie.
O
kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku na podstawie art. 192 ust. 9 oraz
art. 192 ust. 10 Prawa zamówień publicznych oraz w oparciu o przepisy § 3 i § 5 ust. 3 pkt 1
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości
sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. z 2018 r. poz. 972). Izba zaliczyła do kosztów
postępowania wpis wniesiony przez Odwołującego w kwocie 20.000,00 zł. oraz koszty
wynagrodzenia pełnomocnika Zamawiającego o obciążyła nimi Odwołującego.
Przewodniczący: ……………………….