KIO 50/20
Sygn. akt: KIO 50/20
WYROK
z dnia 22 stycznia 2020 r.
Krajowa Izba Odwoławcza – w składzie:
Przewodniczący: Klaudia Szczytowska-Maziarz
Protokolant:
Klaudia Ceyrowska
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 22 stycznia 2020 r. w Warszawie odwo
łania wniesionego
do Prezesa Krajowej Izby Od
woławczej w dniu 10 stycznia 2020 r. przez wykonawcę S. B.,
prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą Usługi Transportowe Przewóz Osób i
Ładunków B. S., Trzęsówka 12, 36-106 Trzęsówka w postępowaniu prowadzonym przez
Koleje Mazowieckie
– KM Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością, ul. Lubelska 26,
03-802 Warszawa
orzeka:
uwzględnia odwołanie w zakresie zarzutu 1 i nakazuje zamawiającemu unieważnienie
czynności wyboru oferty najkorzystniejszej w zadaniu nr 2, ponowienie czynności
badania i oceny ofert, a w jej ramach wykluczenie wykonawcy M. F.
, prowadzącego
działalność gospodarczą pod firmą Firma Handlowo-Usługowa M. F., Malawa 23/1, 37-
700 Bircza
z tego powodu, że wykonawca ten nie wykazał spełniania warunków
udziału w postępowaniu; zarzut nr 2 się nie potwierdził,
kosztami postępowania obciąża Koleje Mazowieckie – KM Spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością, ul. Lubelska 26, 03-802 Warszawa i:
zalicza w poczet k
osztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr
KIO 50/20
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę S. B.,
prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą Usługi Transportowe
Przewóz Osób i Ładunków B. S., Trzęsówka 12, 36-106 Trzęsówka tytułem
wpisu od odwołania,
zasądza
od
Kolei
Mazowieckich
–
KM
Spółki
z
ograniczoną
odpowiedzialnością, ul. Lubelska 26, 03-802 Warszawa na rzecz wykonawcy S.
B.
, prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą Usługi Transportowe
Przewóz Osób i Ładunków B. S., Trzęsówka 12, 36-106 Trzęsówka kwotę
600 zł 00 gr (słownie: osiemnaście tysięcy sześćset złotych zero groszy)
stanowiącą uzasadnione koszty strony poniesione z tytułu wpisu od odwołania oraz
wyn
agrodzenia pełnomocnika.
KIO 50/20
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r.
– Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz.U. 2019 poz. 1843) na niniejszy wyrok
– w terminie 7 dni od dnia jego
doręczenia – przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do
Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący:
..……………………………….
KIO 50/20
U z a s a d n i e n i e
W odniesieniu do postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, prowadzonym
w trybie przetargu nieograniczonego przez "Koleje Mazowieckie
– KM" sp. z o.o.,
802 Warszawa, Lubelska 26 (dalej “zamawiający”) na świadczenie usługi autobusowego
przewozu osób w ramach zastępczej komunikacji autobusowej realizowanej na odcinku
podstawowym Warka - Radom -
Warka, w związku z ograniczeniem przepustowości linii
kolejowej nr 8 na odcinku Warka - Radom, Zadanie nr 2 -
obsługa przewozów zastępczych
autobusami wysokopodłogowymi o charakterze międzymiastowym lub turystycznym
wykonawca S. B.,
prowadzący działalność gospodarczą pod firmą Usługi Transportowe
Przewóz Osób i Ładunków B. S., Trzęsówka 12, 36-106 Trzęsówka (dalej “odwołujący”) złożył
odwołanie wobec:
wyboru oferty najkorzystniejszej złożonej przez wykonawcę - Firma Handlowo -
Usługowa M. F., ul. Malawa 23/1, 37-740 Bircza oraz zaniechania wykluczenia
wykonawcy i odrzucenia złożonej przez niego oferty,
zaniechania odrzucenia oferty złożonej przez wykonawcę - LEMBUS J. L., ul. Zaciszna
4, 08-460 Sobolew.
Odwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie następujących przepisów ustawy
z dnia 29 stycznia 2004 r.
– Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz.U. 2019 poz. 1843) [dalej
„ustawa Pzp”]:
1. art. 7 ust. 1 i 3, art. 24 ust. 1 pkt 12, art. 24 ust. 4, art. 89 ust. 1 pkt 5 i art. 91 ust. 1,
poprzez nieprawidłowy wybór oferty złożonej przez wykonawcę MF zamiast
wykluczenia tego wykonawcy i odrzucenia złożonej przez niego oferty z powodu
niezłożenia Jednolitego Europejskiego Dokumentu Zamówienia (dalej „JEDZ”),
2. art. 7 ust. 1, art. 82 ust. 3 i art. 89 ust. 1 pkt 2, poprzez zaniechanie odrzucenia
złożonej przez wykonawcę JL oferty w sytuacji niezgodności złożonej oferty z treścią
specyfikacji istotnych warunków zamówienia (dalej „SIWZ”).
Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i nakazanie zamawiającemu
wykluczenie w
ykonawcy MF na podstawie art. 24 ust. 4 w związku z art. art. 24 ust. 1 pkt 12
ustawy Pzp i oraz odrzucenie złożonej przez niego oferty na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 5
ustawy Pzp, a także odrzucenia oferty złożonej przez wykonawcę – JL na podstawie art. 89
ust. 1 pkt 2 w związku z art. 82 ust. 3 ustawy Pzp oraz powtórzenia czynności badania i oceny
ofert.
Wniósł także o zasądzenie od zamawiającego na jego rzecz kosztów postępowania
odwoławczego.
KIO 50/20
Wniósł wreszcie o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodów:
SIWZ na okoliczność warunków udziału w postępowaniu postawionych przez
zamawiającego oraz dokumentów i oświadczeń wymaganych na ich potwierdzenie
i dokumentów i oświadczeń stanowiących treść oferty,
ogłoszenia o zamówieniu opublikowanego w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej
w dniu 6 grudnia 2019 r., pod numerem: 2019/S 236-
580260, na okoliczność
warunków udziału w postępowaniu postawionych przez zamawiającego oraz
dokumentów i oświadczeń wymaganych na ich potwierdzenie i dokumentów
i oświadczeń stanowiących treść oferty,
oferty wraz z załącznikiem, tj.: JEDZ złożonej przez wykonawcę MF na okoliczność
wadliwego uzupełnienia JEDZ przez wykonawcę,
wezwania zamawiającego do uzupełnienia dokumentów z dnia 20 grudnia 2019 r.
wykonawcy MF na okoliczność wezwania zamawiającego do uzupełnienia
dokumentów i oświadczeń na podstawie art. 26 ust. 1 i 3 ustawy Pzp w tym m.in.
JEDZ,
pismo wykonawcy MF z dnia 31 grudnia 2019 r. wraz z oświadczeniami zawartymi
w dokumencie JEDZ na okoliczność braku opatrzenia kwalifikowanym podpisem
elektronicznym przedmiotowego dokumentu,
formularza ofertowego wykonawcy JL na okoliczność złożenia przez wykonawcę
niepełnej treści oferty wymaganej przez zamawiającego treścią SIWZ.
Odwołujący podał, że zgodnie z treścią SIWZ i ogłoszenia o zamówieniu treść oferty
dla zadania nr 2 stanowiły:
wypełniony i podpisany Formularz ofertowy z wykorzystaniem wzoru załącznika nr 2.1
do SIWZ,
wypełniony i podpisany Formularz cenowy z wykorzystaniem wzoru załącznika nr 2.3
do SIWZ
Podał także, że stosownie do rozdziału VII pkt 1 (ppk 1 i 2) i 2 SIWZ wykonawcy
składający ofertę w postępowaniu wraz z ofertą zobowiązani byli złożyć m.in. wstępne
oświadczenia o niepodleganiu wykluczeniu i spełnieniu warunków udziału w postępowaniu
sporządzone w formie JEDZ, wymaganego przez zamawiającego na podstawie art. 25a ust. 1
i 2 ustawy Pzp i zgodnie z art. 10a ust. 1 ustawy Pzp przy użyciu środków komunikacji
elektronicznej.
Wskazał, że wykonawca MF wraz z ofertą przedłożył m.in. JEDZ, gdzie zawarł
wstępne oświadczenia, że nie podlega wykluczeniu oraz spełnia warunki udziału
w postępowaniu.
KIO 50/20
Wskazał także, że zamawiający, stwierdzając niedokładne uzupełnienie JEDZ, poprzez
nie wskazanie w części VI: Kryteria kwalifikacji, B: Sytuacja ekonomiczna i finansowa, Tabela,
Wiersz 7-
6, posiadanych środków finansowych lub zdolności kredytowej, wszczął
postępowanie naprawcze i pismem z dnia 20 grudnia 2019 r. wezwał wykonawcę do
uzupełnienia na podstawie art. 26 ust. 3 ustawy Pzp prawidłowo uzupełnionego JEDZ.
Uzupełniająco wskazał, że stosownie do treści rozdz. V pkt 2 ppkt 2 SIWZ i sekcji III. 1.2)
ogłoszenia o zamówieniu, wykonawca ubiegający się o udzielenie zamówienia winien
wykazać się posiadaniem środków finansowych lub zdolnością kredytową nie mniejszą niż
00 zł; wraz z wezwaniem na podstawie art. 26 ust. 3 ustawy Pzp do złożenia
poprawnie uzupełnionego JEDZ, zamawiający wezwał wykonawcę do złożenia, na podstawie
art. 26 ust. 1 ustawy Pzp dokumentów i oświadczeń na potwierdzenie spełniania warunków
udziału w postępowaniu i niepodleganiu wykluczeniu, określonych w rozdz. VII pkt 12 SIWZ
oraz ogłoszeniu o zamówieniu. Podał, że termin przedłożenia dokumentów i oświadczeń oraz
oświadczeń „wstępnych” zawartych w treści JEDZ, zamawiający określił na dzień 31 grudnia
2019 r. i wykonawca w dniu 31 grudnia 2019 r., poprzez Platformę Zakupową przedłożył
wymagane przez zamawiającego dokumenty i oświadczenia oraz poprawnie uzupełniony
JEDZ, jednakże – podniósł odwołujący – JEDZ nie został opatrzony bezpiecznym
kwalifikowa
nym podpisem elektronicznym. Dodatkowo odwołujący wskazał, że złożony przez
wykonawcę na wezwanie do uzupełnienia JEDZ uzupełniony był już prawidłowo, ale nie był
opatrzony kwalifikowanym podpisem elektronicznym, wobec czego stosownie do art. 10a
ust. 5 u
stawy Pzp JEDZ jest nieważny.
Zdaniem odwołującego nie ulega wątpliwości, że to na wykonawcy spoczywał
obowiązek i jednocześnie prawo do prawidłowego wypełnienia JEDZ i złożenia go wraz
z ofertą oraz do prawidłowego uzupełnienia JEDZ, przedstawiając informacje w takim zakresie
jak wymagał tego zamawiający.
Stanął na stanowisku, że „wstępność” oświadczenia zawartego w JEDZ należy
rozumieć w ten sposób, że na pierwszym etapie oceny zastępuje ono dokumenty, których
żąda się w trybie art. 25 ust. 1 ustawy Pzp, wobec czego nie uzupełnienie JEDZ w sposób
wskazany w wezwaniu do uzupełnienia było stwierdzenie, że wykonawca nie złożył
dokumentu zawierającego wstępne oświadczenie o spełnianiu warunków udziału
w postępowaniu, co skutkować powinno wykluczeniem go z postępowania na podstawie
art. 24 ust. 1 pkt 12 ustawy Pzp, a jego ofertę, zgodnie z ust. 4 tego artykułu uznać za
odrzuconą.
Uznał, że w związku z powyższym zamawiający nie miał podstaw do dokonywania
dalszej oceny tej oferty, a tym bardziej do uznawani
a, że oferta ta może być najwyżej
oceniona, więc w konsekwencji do uznania oferty złożonej przez wykonawcę za
najkorzystniejszą.
KIO 50/20
W ocenie odwołującego złożenie przez wykonawcę JEDZ bez rygoru zawartego
w przepisie art. 10a ust. 5 ustawy Pzp, tj.: nieopatrzonego kwalifikowanym podpisem
elektronicznym już na wezwanie do uzupełnienia JEDZ w trybie art. 26 ust. 3 ustawy Pzp –
wobec jednokrotności takiego wezwania – skutkować mogło jedynie wykluczeniem
wykonawcy z postępowania na podstawie art. 24 ust. 1 pkt 12 ustawy Pzp i odrzuceniem
złożonej oferty na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 5 ustawy Pzp. Podał: wyrok KIO z dnia
19 maja 2017 r., sygn. akt KIO 859/17, KIO 867/17, KIO 894/17.
Przypomniał, że zgodnie z art. 7 ust. 3 ustawy Pzp zamówienia udziela się wyłącznie
wykonawcy wybranemu zgodnie z przepisami ustawy, a stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy Pzp,
zamawiający m.in. przeprowadza postępowanie o udzielenie zamówienia w sposób
zapewniający zachowanie uczciwej konkurencji i równe traktowanie wykonawców.
Dodał, na marginesie, że zamawiający w takiej sytuacji nie miał obowiązku wzywania
o dokumenty i oświadczenia w trybie art. 26 ust. 1 ustawy Pzp skoro wykonawca nie wykazał
we wstępnym oświadczeniu odnoszącym się do spełnienia warunków udziału
w postępowaniu, że takowe warunki spełnia.
W ocenie odwołującego zamawiający nie był zobowiązany także do ponownego
zastosowania art. 26 ust. 3 ustawy Pzp.
Wskazał, że ustawa Pzp precyzuje w art. 10a ust. 5 czynność pierwotną –
sporządzenia, a nie złożenia, w konsekwencji wykonawca ma obowiązek sporządzenia
oświadczenia woli w postaci elektronicznej, opatrzenia go kwalifikowanym podpisem
elektronicznym i w takiej formie złożenia go zamawiającemu.
Uzupełnił, że art. 10a ust. 5 ustawy Pzp jako przepis szczególny ma w myśl reguły lex
specialis derogat legi generali zastosowanie nadrzędne; kwestia formy sporządzenia ofert,
wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu oraz oświadczeń, w tym jednolitego
dokumentu została w sposób wyczerpujący określona w ustawie Pzp, niewymagający
odesłania na podstawie art. 14 ust. 1 ustawy Pzp, zgodnie z którym przepisy kodeksu
cywilnego stosuje się, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej.
W odniesieniu do zarzutu 2 odwołujący podał, że wykonawcy składający oferty
w postępowaniu, zgodnie z treścią SIWZ i ogłoszenia o zamówieniu, zobowiązani byli złożyć
ofertę składającą się z dokumentów, które stanowiły: 1) wypełniony i podpisany Formularz
ofertowy z wykorzystaniem wzoru załącznika nr 2.1 do SIWZ, 2) wypełniony i podpisany
Formularz cenowy
z wykorzystaniem wzoru załącznika nr 2.3 do SIWZ, (rozdz. VII pkt 7 ppkt 1
i 2 SIWZ i sekcja III. 1.2) pkt 12 ppkt 1 i 2 ogłoszenia o zamówieniu).
Podał, że wykonawca JL do dnia składania ofert, tj.: do dnia 19 grudnia 2019 r., do
godz. 9:30 złożył jedynie część oferty, tj. wypełniony i podpisany (opatrzony kwalifikowanym
podpisem elektronicznym) Formularz ofertowy (stanowiący załącznik nr 2.1. do SIWZ).
KIO 50/20
Podniósł, że wykonawca JL nie przedłożył wymaganego postanowieniami SIWZ
i ogłoszenia o zamówieniu formularza cenowego stanowiącego załącznik nr 2.3. do SIWZ.
Podkreślił, że stosownie do treści przedmiotowego załącznika, cyt.: „do formularza
ofertowego należy odpowiednio przenieść wartości z kolumny 13,14, 15, 4, 5, 6, 9, 10,11.”.
Wskazał, że w orzecznictwie przez pojęcie „treść oferty” należy rozumieć deklarowane
w ofercie spełnienie wymagań zamawiającego przede wszystkim co do zakresu, ilości, jakości
warunków realizacji i innych elementów istotnych dla wykonania przedmiotu zamówienia.
„Treść oferty” to treść zobowiązania wykonawcy do zgodnego z żądaniami zamawiającego
wykonania przedmiotu zamówienia publicznego. Na tak rozumianą treść oferty składa się
formularz ofertowy oraz wszystkie dokumenty dookreślające i precyzujące zobowiązanie
wykonawcy dotyc
zące przedmiotu oraz zakresu lub wielkości zamówienia, składane wraz
z formularzem ofertowym.
Wskazał także, że w orzecznictwie KIO podkreśla się, że niezgodność treści oferty
z treścią SIWZ powinna być oceniana z uwzględnieniem definicji oferty zawartej w art. 66
ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2019 r., poz. 1145; zwanym
dalej: k.c.), tj.: niezgodności oświadczenia woli wykonawcy z oczekiwaniami zamawiającego,
odnoszącymi się do merytorycznego zakresu przedmiotu zamówienia, a więc materialnej
sprzeczności zakresu zobowiązania zawartego w ofercie z zakresem zobowiązania, którego
zamawiający oczekuje, zgodnie z postanowieniami SIWZ.
Podał, że zgodnie z art. 82 ust. 3 ustawy Pzp, treść oferty musi odpowiadać SIWZ;
zgodność treści oferty z treścią SIWZ jest zapewniona wówczas, gdy na podstawie analizy
i porównania treści obu tych dokumentów można uznać, iż postanowienia zawarte w ofercie
nie są inne, tj. nie różnią się w swej treści od postanowień zawartych w SIWZ.
Odrzucen
ie oferty na podstawie przepisu art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp może nastąpić
tylko wówczas, gdy niezgodność treści oferty z treścią SIWZ jest niewątpliwa. Zamawiający
nie może wywodzić negatywnych dla wykonawcy skutków prawnych w postaci odrzucenia
jego o
ferty na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp, jeżeli SIWZ nie zawierała wyraźnych
i jednoznacznych wymagań dotyczących treści oferty.
Podniósł, że zgodnie z pkt 2 rozdz. XI SIWZ, wykonawcy składający ofertę
w postępowaniu zobowiązani byli złożyć ofertę stosownie do rozdz. VII pkt 7 SIWZ, gdzie
zapisy wprost określały, że ofertę stanowiły formularz ofertowy i formularz cenowy.
Podkreślił, że cenę, stosownie do pkt 2 rozdz. XIII SIWZ obliczyć należało na
podstawie formularze cenowego, stanowiącego załącznik nr 2.3. do SIWZ.
Odwołał się do wyroku KIO z dnia 14 grudnia 2017 r., sygn. akt KIO 2491/17: „mianem
niezgodności oferty z SIWZ określa się nie tylko niezgodność zobowiązania opisanego
w SIWZ ze zobowiązaniem oferowanym przez wykonawcę (tj.: sytuację, w której świadczenie
z oferty nie odpowiada, np. ze względu na parametry techniczne, świadczeniu oczekiwanemu
KIO 50/20
przez zamawiającego), ale również przypadki sporządzenia i przedstawienia oferty w sposób
niezgodny z wymaganiami SIWZ. Nadmienić trzeba że należy to odnosić do wymagań SIWZ
dotyczących sposobu wyrażenia, opisania i potwierdzenia zobowiązania/świadczenia
ofertowego, a więc wymagań co do treści oferty, a nie wymagań co do jej formy, które również
tradycyjnie zamieszczane są w SIWZ (np. wymóg parafowania każdej ze stron formularza
oferty).
”.
Na podstawie dokumentacji przedmiotowego postępowania o udzielenie zamówienia
publicznego, przekazanej Izbie przez zamawiającego na informatycznym nośniku danych
płyta CD) przy piśmie z dnia 17 stycznia 2020 r. – dokumentów przywołanych w dalszej
części uzasadnienia, „Odpowiedzi na odwołanie” – pismo z dnia 21 stycznia 2020 r., a także
oświadczeń i stanowisk stron zaprezentowanych w toku rozprawy skład orzekający Izby ustalił
i zważył, co następuje.
Skład orzekający Izby ustalił, że nie została wypełniona żadna z przesłanek
skutkujących odrzuceniem odwołania w trybie art. 189 ust. 2 ustawy Pzp i nie stwierdziwszy
ich, skierował odwołanie do rozpoznania na rozprawę.
Skład orzekający Izby ustalił nadto, że odwołujący posiada interes w uzyskaniu
przedmiotowego zamówienia, kwalifikowany możliwością poniesienia szkody w wyniku
naruszenia przez zamawiającego przepisów, o których mowa w art. 179 ust. 1 ustawy Pzp.
Wypełnione zostały zatem materialnoprawne przesłanki do rozpoznania odwołania,
wynikające z treści art. 179 ust. 1 ustawy Pzp.
Zarzut nieprawidłowego wyboru oferty złożonej przez wykonawcę MF zamiast
wykluczenia tego wykonawcy i odrzucenia złożonej przez niego oferty z powodu niezłożenia
Jednolite
go Europejskiego Dokumentu Zamówienia potwierdził się.
Skład orzekający Izby ustalił, co następuje.
Zgodnie z rozdziałem VII „Wykaz oświadczeń lub dokumentów potwierdzających
spełnianie warunków udziału w postępowaniu oraz brak podstaw wykluczenia” pkt 1 SIWZ „Do
oferty Wykonawca dołącza aktualne na dzień składania ofert oświadczenie stanowiące
wstępne potwierdzenie, że 1) nie podlega wykluczeniu z postępowania w zakresie wskazanym
w Rozdz. VI SIWZ, 2) spełnia warunki udziału w postępowaniu w zakresie wskazanym
w Rozdz. V ust.2 SIWZ.
”
Zgodnie z rozdziałem VIII „Informacje o sposobie porozumiewania się Zamawiającego
z Wykonawcami oraz przekazywania oświadczeń i dokumentów, a także wskazanie osób
KIO 50/20
uprawnionych do porozumiewania się z Wykonawcami” pkt 10 SIWZ „oferty oraz
oświadczenia (w tym JEDZ) sporządza się, pod rygorem nieważności, w postaci elektronicznej
i opatruje się kwalifikowanym podpisem elektronicznym”.
Złożony przez wykonawcę MF wraz z ofertą dokument JEDZ został prawidłowo
podpisany (bezsporne).
Pismem z dnia 20 grudnia 2019 r. zamawiający wezwał wykonawcę MF, powołując się
na przepis art. 26 ust. 3 ustawy Pzp, do złożenia poprawnie wypełnionego dokumentu JEDZ.
W uzasadnieniu zamawiający podał, że w złożonym wraz z ofertą dokumencie JEDZ
wykonawca
nie wypełnił „Części IV: Kryteria kwalifikacji, B: Sytuacja ekonomiczna i finansowa,
Tabela, Wiersz 7
– 6)”.
Jednocześnie, tym samym pismem, zamawiający wezwał wykonawcę MF, powołując
się na przepis art. 26 ust. 1 ustawy Pzp, do złożenia wyszczególnionych dokumentów w celu
potwierdzenia spełniania przez wykonawcę MF warunków udziału w postępowaniu.
W wezwaniu zamawiający zawarł informacje, iż „Jednolity Europejski Dokument
Zamówienia należy złożyć w oryginale w postaci elektronicznej opatrzonej kwalifikowanym
podpisem elektronicznym
”.
Odpowiadając na ww. wezwanie zamawiającego wykonawca MF złożył pismo z dnia
31 grudnia 2019 r., w którym oświadczył, że „w załączeniu przedkłada oświadczenia
i dokumenty
” – wśród nich oświadczenie JEDZ (pozycja 1), Informacje z banku (pozycja 3).
Pismo przewodnie i dokumenty (pozycje 1
– 8 wskazane w piśmie) to odrębne pliki
w formacie pdf.
W
skazane w piśmie z dnia 31 grudnia 2019 r. w pozycjach 2 – 8 dokumenty zostały
prawidłowo podpisane (bezsporne).
Dokument JEDZ nie zosta
ł opatrzony żadnym podpisem, kwalifikowanym podpisem
elektronicznym zostało opatrzone pismo z dnia 31 grudnia 2019 r.
Skład orzekający Izby zważył, co następuje.
Zamawiający utrzymywał, że „Ponieważ złożony wraz z ofertą JEDZ (…) został
podpisany, a na we
zwanie Zamawiającego uzupełniony oraz przesłany na Platformę
Zakupową „Koleje Mazowieckie – KM” sp. z o.o. przez osobę do tego upoważnioną oraz
w związku z tym, że Wykonawca w wyznaczonym przez Zamawiającego terminie złożył
prawidłowo podpisane w formie elektronicznej pismo przewodnie do złożonych dokumentów,
w którym w punkcie pierwszym wymienił przedmiotowy dokument (JEDZ), Zamawiający uznał,
że nie występuje podstawa do wykluczenia wykonawcy z udziału w postępowaniu.” (str. 2
Odpowiedzi na odwołanie), podkreślając że „pismo przewodnie oraz wszystkie załączniki do
niego, w tym uzupełniony JEDZ, należy traktować jako całość.” (str. 3 Odpowiedzi na
odwołanie).
KIO 50/20
Innymi słowy, prawidłowość podpisu – opatrzenia JEDZ kwalifikowanym podpisem
elektronicznym zamawi
ający upatrywał w tym, że pismo przewodnie i wskazane w nim
dokumenty stanowią całość, a pismo przewodnie zostało podpisane prawidłowo.
S
tanowisko zamawiającego nie jest prawidłowe.
Po pierwsze, podnieść należy, że w przedmiotowej sprawie wykonawca MF nie
spakował do pliku zip pisma przewodniego i wskazanych w nim dokumentów. Pismo
przewodnie i poszczególne dokumenty do odrębne pliki w formacie pdf.
Powyższe przesądza o tym, że nie jest możliwe uznanie, że wykonawca MF opatrzył
dokument JEDZ tym samym po
dpisem, którym podpisał pismo przewodnie. Samo powołanie
się w treści pisma przewodniczego na to, że załącznikiem do niego jest m.in. dokument JEDZ
nie zastępuje opatrzenia dokumentu podpisem.
Po wtóre, podnieść należy, że wszystkie dokumenty wskazane w piśmie przewodnim,
z wyjątkiem dokumentu JEDZ, zostały prawidłowo podpisane. Świadczy to o tym, że
wykonawca MF zdawał sobie sprawę z wagi złożenia kwalifikowanego podpisu
elektronicznego
– podpisał albo poświadczył podpisem 7 z 8 dokumentów. Powyższy brak,
dotyczący jedynie dokumentu JEDZ skłania do wniosku, że wykonawca przez przeoczenie
dokumentu JEDZ nie opatrzył kwalifikowanym podpisem elektronicznym. Wniosek taki nasuwa
się tym bardziej wobec złożenia przez wykonawcę informacji z banku, która wstępne
oświadczenie wykonawcy w zakresie sytuacji ekonomicznej i finansowej z JEDZ miała
potwierdzać.
Biorąc powyższe pod uwagę, skład orzekający Izby uznał, że uzupełniony dokument
JEDZ nie został, wbrew przepisowi art. 25a ust. 2 ustawy Pzp oraz postanowieniu rozdziału
VIII pkt 10 SIWZ, opatrzony kwalifikowanym podpisem elektronicznym, co czyni go
nieważnym.
W dalszej kolejności skład orzekający Izby uznał, że wykonawca MF podlega
wykluczeniu z postępowania na podstawie art. 24 ust. 1 pkt 12 ustawy Pzp z tego powodu, że
wykonawca ten nie wykazał spełniania warunków udziału w postępowaniu.
Przypomnienia wymaga, że przepisy o zamówieniach publicznych, tak też
zamawiający w SIWZ przedmiotowego postępowania, przewidują dwuetapowy sposób
wykazania przez wykonawcę spełniania warunków udziału w postępowaniu.
Pierwszy etap (art. 25a ust. 1 ustawy Pzp, rozdział VII pkt 1 SIWZ) to etap wstępny –
wykonawca składa oświadczenie stanowiące wstępne potwierdzenie, że nie podlega
wykluczeniu oraz spełnia warunki udziału w postępowaniu (dokument JEDZ).
KIO 50/20
Drugi etap (art. 26 ust. 1 ustawy Pzp, rozdział VII pkt 12 SIWZ) to złożenie przez
wykonawcę, którego oferta została oceniona najwyżej (zamawiający skorzystał z przepisu
art. 24aa ustawy Pzp przewidującego w pierwszej kolejności dokonanie oceny ofert)
dokumentów określonych w SIWZ w celu potwierdzenia braku podstaw do wykluczenia
i spełniania warunków udziału w postępowaniu.
Stanowisko zamawiającego – w odniesieniu do warunku w zakresie sytuacji
ekonomicznej i finansowej wykonawcy
– pozbawia jakiegokolwiek znaczenia pierwszego
etapu (skoro wykonawca potwierdził informacją z banku swoją sytuację finansową to
oświadczenie JEDZ jest zbędne).
Jest to sprzeczne ze wskazanym powyżej, ustawowo przesądzonym sposobem oceny
wykonawcy, a także sprzeczne z zasadą równego traktowania i uczciwej konkurencji skoro
pozostali wykonawcy musieli wypełnić obowiązek złożenia JEDZ, a w przypadku wykonawcy,
którego oferta została oceniona najwyżej zamawiającego od tego obowiązku odstępuje.
Zauważyć także należy, że oświadczenie wstępne – dokument JEDZ ma być aktualny
na dzień składania ofert (tak też wskazał zamawiający w rozdziale VII pkt 1 SIWZ), natomiast
dokumenty składane na potwierdzenie spełniania warunków aktualne mają być na dzień ich
złożenia. Nie można zatem, co najmniej z perspektywy aktualności, dokumentów tych
utożsamiać.
Skoro wstępny etap badania wykonawcy MF nie zakończył się pozytywnie, to wynik
całego badania nie może zostać uznany za pozytywny, a tym samym, że wykonawca MF
wykazał, że spełnia warunki udziału w postepowaniu.
W konsekwencji wykluczenia
oferta wykonawcy MF winna zostać odrzucona (art. 24
ust. 4 ustawy Pzp) i nie może zostać uznana za najkorzystniejszą.
Uwzględniając powyższe, skład orzekający Izby uznał, że zamawiający naruszył
przepis art. 24 ust. 1 pkt 12, art. 24 ust. 4 oraz art. 7 ust. 1 i 3 ustawy Pzp.
Skład orzekający Izby zauważa, że wskazany w podstawach prawnych zarzutu przepis
art. 89 ust. 1 pkt 5
ustawy Pzp dotyczy sytuacji, w której oferta zostaje złożona przez
wy
konawcę uprzednio wykluczonego (przetarg ograniczony), zaś art. 91 ust. 1 ustawy Pzp
dotyczy wyboru oferty
na podstawie kryteriów oceny ofert określonych w SIWZ – odwołujący
nie podnosił iżby zamawiający zastosował inne niż określone w SIWZ kryteria oceny ofert.
Zarzut zaniechania odrzucenia złożonej przez wykonawcę JL oferty w sytuacji
niezgodności złożonej oferty z treścią SIWZ nie potwierdził się.
Skład orzekający Izby ustalił, co następuje.
W zadaniu 2, w odniesieniu do którego złożono odwołanie, zamawiający przewidział
obsługę przewozów łącznej ilości 683 121,12 wozokilometrów, w tym zamówienie
KIO 50/20
podstawowe
– 569 267,60 wozokilometrów i 20% jako zamówienie uzupełniające (rozdział III
„Opis przedmiotu zamówienia” pkt 2 i pkt 6 SIWZ).
Zgodnie z rozdzi
ałem VII „Wykaz oświadczeń lub dokumentów potwierdzających
spe
łnianie warunków udziału w postępowaniu oraz brak podstaw wykluczenia” pkt 7 SIWZ
„Ofertę stanowi: 1) wypełniony i podpisany Formularz ofertowy, z wykorzystaniem wzoru
odpowiednio dla danego zad
ania załącznika nr 2, 2.1 do SIWZ, 2) wypełniony i podpisany
Formularz cenowy, z wykorzystaniem wzoru odpowiednio dla danego zadania załącznika
nr 2.2, 2.3 do SIW
Z”.
Zgodnie z rozdziałem XIII „Opis sposobu obliczenia ceny” pkt 5 SIWZ „Wykonawca
zobowiązany jest zaoferować jednakową cenę netto za jeden wozokilometr dla całego
przedmiotu zamówienia.
W opracowanym przez zamawiającego wzorze Formularza ofertowego dla zadania
nr 2 przewidziano podanie przez wykonawcę – w złotych polskich – następujących cen
i kwoty podatku VAT:
ceny ofertowej brutto,
ceny ofertowej netto,
podatku VAT w odniesieniu do ceny ofertowej brutto,
ceny ofertowej brutto dla zamówienia podstawowego (we wzorze wpisano 569 267,60
wozokilometrów),
ceny ofertowej netto
dla zamówienia podstawowego (we wzorze wpisano 569 267,60
wozokilometrów),
podatku VAT w odniesieniu do ceny ofertowej
brutto zamówienia podstawowego,
ceny ofertowej brutto dla zamówienia uzupełniającego (we wzorze wpisano 113 853,52
wozokilometrów),
ceny ofertowej netto dl
a zamówienia podstawowego (we wzorze wpisano 113 853,52
wozokilometrów),
podatku VAT w odniesieniu do ceny ofertowej
brutto zamówienia uzupełniającego,
ceny za jeden wozokilometr netto.
W opracowanym przez zamawiającego wzorze Formularza cenowego dla zadania nr 2
przewidziano podanie przez wykonawcę – w kolumnach 2, 4-7, 9-11, 13-15:
2 i 7
– zaoferowanej stawki za jeden wozokilometr w złotych polskich,
– ceny netto w złotych polskich będącej iloczynem kolumn 2 i 3,
– podatku VAT w % i kwoty podatku złotych polskich jako iloczynu kolumny 4
i wskazanej stawki procentowej,
KIO 50/20
– ceny brutto w złotych polskich będącej sumą kolumn 4 i 5,
– ceny netto w złotych polskich będącej iloczynem kolumn 7 i 8,
– podatku VAT w % i kwoty podatku złotych polskich jako iloczynu kolumny
9 i wskazanej stawki procentowej,
– ceny brutto w złotych polskich będącej sumą kolumn 9 i 10,
– ceny netto będącej sumą kolumn 4 i 9,
– podatku VAT w % i kwoty podatku złotych polskich jako sumy kolumn 5
i 10,
– ceny ofertowej brutto będącej sumą kolumn 6 i 11.
Pozostałe kolumny (1, 3, 8, 12) zostały wpisane przez zamawiającego we wzorze
Formularza cenowego, tj.
– wpisano przedmiot zamówienia,
– ilość wozokilometrów do wykonania 100%, tj. 569 267,60,
– maksymalne zwiększenie pracy przewozowej + 20% – 113 853,52,
– łączna ilość wozokilometrów – 683 121,12.
Pod tabelą zamawiający zamieścił uwagę o treści: „Do Formularza ofertowego należy
odpowiednio przenieść wartości z kolumny nr 13, 14, 15, 4, 5, 6, 9, 10, 11.”
Wyk
onawca JL w Formularzu ofertowym zaoferował:
cen
ę ofertową brutto – 3 319 968,64 zł,
cen
ę ofertową netto – 3 074 045,04 zł,
podatek VAT
– 245 923,60 zł
cen
ę ofertową brutto dla zamówienia podstawowego –2 754 344,36 zł, poprawioną
przez zamawiającego na 2 766 640,50 zł
cen
ę ofertową netto dla zamówienia podstawowego – 2 561 704,20 zł,
podatek VAT
– 204 025,51 zł, poprawiony przez zamawiającego na 204 936,34 zł,
cen
ę ofertową brutto dla zamówienia uzupełniającego – 533 328,18 zł, poprawiona
przez zamawiającego na 533 328,11 zł,
cen
ę ofertową netto dla zamówienia uzupełniającego – 512 340,84 zł,
podatek VAT
– 40 987,27 zł,
cen
ę za jeden wozokilometr netto – 4,50 zł.
Wykonawca JL
nie złożył Formularza cenowego.
Skład orzekający Izby zważył, co następuje.
Dostr
zec w pierwszej kolejności należy, że wzór formularza cenowego przewidywał
podanie przez wykonawcę stawki netto za jeden wozokilometr, wysokości stawki podatku VAT
i kwoty tego podatku w odniesieniu do zamówienia podstawowego i zamówienia
KIO 50/20
uzupełniającego, cen netto i brutto dla zamówienia podstawowego oraz dla zamówienia
uzupełniającego, a także ceny ofertowej neto i brutto łącznie.
Jednocześnie dostrzec należy, że wszystkie elementy, które wykonawca miał ująć
w Formularzu cenowym i przenieść do Formularza ofertowego zostały także podane wprost
albo pośrednio w Formularzu ofertowym.
Bez wątpienia Formularz ofertowy wykonawcy JL zawiera zaoferowaną stawkę netto
za jeden wozokilometr (4,5 zł), a także inne oferowane elementy – ilości wozokilometrów
łącznie oraz w odniesieniu do zamówienia podstawowego i uzupełniającego, wszystkie ceny
netto i brutto (zamówienia podstawowego, uzupełniającego, łącznie), a także kwoty podatku
VAT. Na podstawie podanych kwot podatku VAT, cen netto i brutto z łatwością można ustalić
zastosowaną przez wykonawcę stawkę podatku VAT w % (tj. 8%).
Powyższe prowadzi do wniosku, że Formularz ofertowy i cenowy zawierają te same
elementy oferty, te same treści wobec czego niezasadnym jest twierdzenie, że treść oferty
wykonawcy JL nie odpowia
da treści SIWZ.
Podkreślić należy, że ani w odwołaniu, ani na rozprawie odwołujący nie wskazał, jakich
treści wymaganych postanowieniami SIWZ zabrakło w ofercie wykonawcy JL.
Poza sporem pozostawała okoliczność, że wykonawca JL nie złożył Formularza
cenowe
go, którego zamawiający żądał w SIWZ. Jednak brak ten, w przedmiotowym stanie
faktycznym, stanowi jedynie niezgodność z SIWZ natury formalnej (skoro zamawiający
oczekiwał podania tych samych informacji w dwóch formularzach – Formularzu ofertowym
i cenowym) i
– wobec brzmienia art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp – nie może prowadzić do
odrzucenia oferty wykonawcy JL.
Skład orzekający Izby zauważa, że fakt wskazania przez zamawiającego w SIWZ, że
Formularz cenowy
, tak jak Formularz ofertowy, stanowi ofertę sam w sobie nie przesądza
o charakterze danego formularza.
Po pierwsze, pojęcie „Oferta” w sformułowaniu „Ofertę stanowi” można rozumieć jako
ofertę sensu largo, na którą składają się wszystkie dokumenty niezależnie od tego, czy
zawierają elementy przedmiotowo istotne.
Po wtóre, o tym, jaki jest charakter danego dokumentu przesądza to jakie
informacje/dane/elementy zawiera, nie zaś to jaka jest kwalifikacja zamawiającego.
Na marginesie skład orzekający Izby wskazuje, że postanowienie SIWZ, na którym
odwołujący oparł zarzut (rozdział VII pkt 7) zamawiający ujął w rozdziale dotyczącym
dokumentów podmiotowych (potwierdzających spełnianie warunków udziału w postepowaniu),
co samo w sobie
może być mylące co do ich charakteru.
Dodatkowo skład orzekający Izby wskazuje także, że odwołujący nie kwestionował
prawidłowości sposobu obliczenia ceny przez wykonawcę JL, ani prawidłowości dokonanych
przez zamawiającego w ofercie tego wykonawcy poprawek.
KIO 50/20
Uwzględniając powyższe, skład orzekający Izby uznał, że zarzut się nie potwierdził
skoro oferta wykonawcy JL „w warstwie merytorycznej” – co do treści odpowiada treści SIWZ.
KIO 50/20
O
kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy Pzp,
§ 3 pkt 1) lit. a) oraz pkt 2) lit. b) rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia
15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz
rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (t.j. Dz. U.
z 2018 r. poz. 972).
Przewodnicz
ący:
..……………………………….