Sygn. akt: KIO 66/20
WYROK
z dnia 27 stycznia 2020 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący:
Jolanta Markowska
Protokolant:
Rafał Komoń
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 23 stycznia 2020
r. w Warszawie odwołania wniesionego
do Prezesa Kra
jowej Izby Odwoławczej w dniu 13 stycznia 2020 r. przez wykonawcę: Eltech
sp. z o.o., ul. Żelazna 6, 41-709 Ruda Śląska w postępowaniu prowadzonym przez
zamawiającego: Miasto Ruda Śląska, Plac Jana Pawła II 6, 41-709 Ruda Śląska,
przy udziale wykonawcy Skorut Systemy Solarne Sp. z o.o. ul.
Józefa Wybickiego 71,
400 Myślenice zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie
zamawiającego,
orzeka:
oddala odwołanie,
kosztami postępowania obciąża wykonawcę: Eltech sp. z o.o., ul. Żelazna 6,
709 Ruda Śląska, i:
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 10 000 zł 00 gr
(słownie: dziesięć tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę: Eltech
sp. z o.o., ul. Żelazna 6, 41-709 Ruda Śląska tytułem wpisu od odwołania,
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. -
Prawo zamówień publicznych
(tj. Dz. U. z 2019 r., poz. 1843) na niniejszy wyrok -
w terminie 7 dni od dnia jego doręczenia -
przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu
Okręgowego w Gliwicach.
Przewodniczący:
…………………………
Sygn. akt: KIO 66/20
Uzasadnienie
Zamawiający Miasto Ruda Śląska, ul. Jana Pawła II, 41-709 Ruda Śląska prowadzi
postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego w trybie przetargu nieograniczonego pn.
„Dofinansowanie do budowy instalacji OZE w budownictwie jednorodzinnym na terenie miasta
Ruda Śląska etap II”-projektuj i buduj.” Zamówienie zostało podzielone na trzy części. Część
zamówienia dotyczy wykonania instalacji fotowoltaicznej na terenie miasta Ruda Śląska w
ilości 134 sztuk, część 2 dotyczy wykonania instalacji solarnych w ilości 24 sztuk, a część 3
obejmuje wykonanie 14 pomp ciepła.
W dniu 8 stycznia 2020 r.
Zamawiający powiadomił wykonawców o wyborze oferty
najkorzystniejszej w zadaniu nr 1
oraz opublikował ww. informację na stronie internetowej.
Zamawiający dokonał wyboru oferty złożonej przez wykonawcę Skorut Systemy Solarne Sp.
z o.o. z siedzibą w Myślenicach.
Wykonawca Eltech Sp. z o.o.
z siedzibą w Rudzie Śląskiej wniósł odwołanie wobec
powyższej czynności. Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie następujących
przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych (tj. Dz. U. z 2019
r., poz. 1843), zwanej dlaj „Pzp”:
art. 90 ust 1 Pzp, poprzez brak wezwania wykonawcy Skorut Systemy Solarne Sp. z
o.o.
do złożenia wyjaśnień co do zaoferowanej ceny, w sytuacji gdy istniały przesłanki do
podjęcia wątpliwości czy oferta ww. wykonawcy nie zawiera rażąco niskiej ceny w stosunku
do wymagań co do przedmiotu zamówienia określonych w Specyfikacji Istotnych Warunków
Zamówienia, a w szczególności w Programie Funkcjonalno-Użytkowym,
art. 90 ust. 1a pkt 1 Pzp, poprzez brak wezwania wykonawcy Skorut Systemy Solarne
Sp. z o.o. d
o złożenia wyjaśnień co do zaoferowanej ceny, która jest niższa o 30% niż wartość
przedmiotu zamówienia,
art. 89 ust. 1 pkt. 4 Pzp w zw. z art. 90 ust. 3 Pzp, poprzez zaniechanie odrzucenia
oferty wykonawcy S
korut Systemy Solarne Sp. z o.o., która zawiera cenę rażąco niską.
Odwołujący wniósł o nakazanie Zamawiającemu:
unieważnienia czynności wyboru najkorzystniejszej oferty
odrzucenia oferty wykonawcy SKORUT SYSTEMY SOLARNE SP. Z O.O.
powtórzenia czynności wyboru najkorzystniejszej oferty
zasądzenie na rzecz Odwołującego zwrotu kosztów postępowania,
ewentualnie:
zwrócenia się do wykonawcy Skorut Systemy Solarne Sp. z o.o. o wyjaśnienie
zaoferowanej ceny w trybie art. 90 ust 1 Pzp,
powtórzenia czynności wyboru najkorzystniejszej oferty
Odwołujący wyjaśnił, że złożona przez niego oferta na część 1 zamówienia zajęła
drugie miejsce w rankingu ofert. Gdyby
Zamawiający nie naruszył przepisów ustawy prawo
zamówień publicznych i odrzucił ofertę, która została wybrana, to oferta Odwołującego
zostałaby wybrana jako najkorzystniejsza.
Odwołujący wyjaśnił, że złożył ofertę na wykonanie instalacji fotowoltaicznej oferując
cenę w wysokości 2.792.615,05 zł brutto i przedstawiając w ofercie dokładne parametry
oferowanych paneli fotowoltaicznych. Cena oferty wykonawcy Skorut Systemy Solarne Sp. z
o.o. wynosi 2
.266.251,67 zł brutto. Zarówno Odwołujący, jak i ww. wykonawca zaoferowali 12
letnią gwarancję na inwerter, 6-letni okres gwarancji na pozostałą instalację fotowoltaiczną
oraz 2 dni na usunięcie wad i usterek instalacji fotowoltaicznej.
W informacji z otwarcia ofert Zamawiający wskazał, że zamierza przeznaczyć na
realizację pierwszej części zamówienia kwotę 3.430.848,96 zł brutto.
Odwołujący zwrócił uwagę, że cena oferty wybranej jest ceną najniższą zaoferowaną
w postępowaniu. Kolejny wykonawca z najniższą ceną ofertową, którego oferta nie została
odrzucona to Ekoloenergia Sp. z o.o. - z
aoferował on cenę w wysokości 2.698.380 zł. Różnica
p
omiędzy kwotą oferowaną przez wybranego wykonawcę a drugą najniższą ceną ofertową
wynosi
432.128,33 zł, przy czym wykonawca ten zaoferował krótszy okres gwarancji na
inwerter wynoszący 10 lat, a nie 12 jak wykonawca wybrany. Różnica zatem pomiędzy drugą
najniższą ceną a ceną zaoferowaną przez wykonawcę, którego oferta została wybrana wynosi
ok 18%, a w przypadku pozostałych ofert wzrasta ona w dużym tempie. Przy trzecim
wykonawcy, tj. O
dwołującym wynosi ok 23% (526.363,38 zł). Już same powyższe wyliczenia
należy uznać za dające wątpliwość, czy cena oferowana przez wybranego wykonawcę nie jest
rażąco niska. Trudno bowiem uznać, że przy takiej wysokości ceny istnieje możliwość
wykonania z zyskiem przedmiotu zamówienia. Mieć należy na uwadze, że wykonawca winien
w ramach prowadzonych robót użyć materiały, które zostały wskazane w Programie
Funkcjonalno-
Użytkowym stanowiącym załącznik do SIWZ. Zamawiający przewidział,
że panele fotowoltaiczne powinny spełniać określone w SIWZ kryteria.
P
rzechodząc do analizy poszczególnych składników ceny Odwołujący wskazał:
- oferta wybrana - 2.098.380
zł netto, oferta Odwołującego - 2.585.755 zł netto - różnica
w cenie netto wynosi -
487.375 zł netto
- w
artość robocizny w ofercie Odwołującego - 495.447 zł (robocizna wyliczona
z roboczogodzin 7.286 rbg. x stawka
68 zł/ rbg. (stawka rbg obejmuje koszty zatrudnienia
pracowników oraz zysk Odwołującego). Stawki techników, którzy montują fotowoltaikę
wynoszą 20-21 zł netto, a na umowę o pracę kosztuje 45 zł - stąd 68 zł.
- wybrany
wykonawca zaoferował 12 lat gwarancji na produkt, co eliminuje większość
produktów z Chin , łącznie z najlepszymi producentami, którzy oferują 10 lat. Taką gwarancję
oferuje polski producent paneli firma BrukBet, są to wyroby dobrej jakości - zgodność ze
standardami zawartymi w czterech normach (o
gólna liczba paneli 2063 szt.).
Odwołujący zaoferował panel firmy Bruk Bet Solar z Tamowa w cenie 499 zł (wartość łączna
1.029.437 zł). Produkty dobrej jakości ale nie spełniające wymagań - gwarancja tylko 10 lat
oraz brak wszystkich certyfikatów - cena 449 zł/szt. (łącznie wartość 926.287 zł). Produkt nie
markowy, nie spełniający wymagań – cena ok. 350 zł (łączna wartość 722.050 zł).
Ceny pozostałych składników instalacji w ofercie wybranej zapewne były na
porównywalnym poziomie z ofertą Odwołującego.
Zdaniem Odwołującego, wartość robocizny wraz z zyskiem z tej instalacji – wynosi
zł (robocizna wyliczona na poziome 90 % dotychczasowych wycen).
Firma zewnętrzna z małopolski poniesie większe koszty robocizny niż firma lokalna.
R
obocizna + zysk są większe o 8.072 zł od różnicy pomiędzy dwiema ofertami (drugą
w kolejności i wybraną). Biorąc pod uwagę cenę za 1 KWp (kilowat mocy szczytowej liczony
moc paneli x ilość). Z wyliczenia wychodzi 2063 x 0,315 KWp mocy = 649 KWp. Wartość oferty
649 = 3.233 +8% VAT = 3.492 zł za jeden kilowat mocy. Jest to bardzo niska cena
poniżej cen rynkowych.
Podsumowując, podana cena za wykonanie tego zadania jest nierealna zakładając
legalne zatrudnienie pracowników jak i również zaoferowanie produktów zgodnych
z wymaganiami Zamawiającego. Tym bardziej zasadne jest powzięcie wątpliwości przez
Zam
awiającego wymagających wyjaśnienia w myśl art. 90 ust. 1 Pzp.
Z
daniem Odwołującego, Zamawiający naruszył również art. 90 ust. 1a pkt. 1 Pzp,
zgodnie bowiem z tym przepisem w przypadku gdy cena ofertowa w
ykonawcy, którego oferta
została wybrana wynosi 2.266.251,67 zł a kwota, którą Zamawiający przewidział na
sfinansowanie za
mówienia wynosi 3.430.848,96 zł, to nie może być wątpliwości, że kwota ta
nie
jest równoznaczna lub zbliżona do wartości przedmiotu zamówienia ustalonej przez
Zamawiającego. Różnica pomiędzy ceną ww. wykonawcy, a kwotą przeznaczoną przez
Zamawiającego na realizację zamówienia wynosi 1.029.254,40 zł, co stanowi 30%.
W przeciwieństwie do art. 90 ust. 1 w przypadku art. 90 ust. 1a pkt 1 Zamawiający nie ma
wy
boru co do podjęcia czynności wyjaśniających - jest zobowiązany zwrócić się do wykonawcy
o wyjaśnienie rażąco niskiej ceny. Powyższe stanowisko co do obowiązku wezwania
Wykonawcy do złożenia wyjaśnień zasadniczo potwierdza doktryna, jak i orzecznictwo
Krajowej Izby Odwoławczej.
Zdaniem O
dwołującego, nie ma możliwości wykonania przedmiotowego zamówienia
za oferowaną przez wybranego wykonawcę, przy założeniu wykorzystania materiałów
o jakości wymaganej przez Zamawiającego. Według informacji uzyskanych przez
O
dwołującego w ofercie Skorut Systemy Solarne sp. z o.o. przyjęto wykonanie instalacji
fotowoltaicznej przy zastosowaniu paneli fotowoltaicznych importera paneli fotowoltaicznej
z Rudy Śląskiej, tj. MP Solar sp. z o.o. Według karty katalogowej producenta ww. panele
fotowoltaiczne pos
iadają tylko dwa certyfikaty IEC62716 oraz IEC61707 z czterech
wymaganych przez Zamawiającego.
Co prawda w SIWZ Zamawiający nie przewidział obowiązku dostarczenia do oferty
dokumentów potwierdzających rodzaje paneli fotowoltaicznych, które będą użyte w wykonaniu
zamówienia lub potwierdzenia czy panele te spełniają wymogi SIWZ, poprzez załączenie do
oferty odpowiednich certyfikatów, jednakże informacje na temat rodzaju paneli
fotowoltaicznych jakie ww. w
ykonawca przewidział w ofercie Zamawiający mógł uzyskać
w trybie wezwania w
ykonawcy do złożenia wyjaśnień z uwagi na podejrzenie rażąco niskiej
ceny. Jest to o tyle istotne i celowe, że rodzaj zastosowanych paneli i ich cena ze względu na
ich ilość stanowi najważniejszy składnik ceny za zrealizowania zamówienia publicznego.
Odwołujący załączył katalog Wysokowydajne monokrystaliczne moduły fotowoltaiczne MP-M-
305W-315W, Certyfikat Nr Z2 17 11 03057 001, Certyfikat Nr Z2 17 11 03057 002 na
okoliczność rodzaju paneli fotowoltaicznych przewidzianych w ofercie Skorut Systemy Solarne
sp. z o.o., danych technicznych, braku wymaganych c
ertyfikatów, braku spełnienia wymogów
postępowania o udzielenie zamówienia publicznego.
Wykonawca Skorut Systemy Solarne sp. z o.o.
zgłosił przystąpienie do postępowania
odwoławczego po stronie Zamawiającego. Uzasadniając wniosek o oddalenie odwołania,
wskaz
ał, jak poniżej.
Twierdzenie
Odwołującego o braku wezwania Spółki Skorut Systemy Solarne Sp.
z o.o., do wyjaśnienia ceny oferty, mimo że istniały przesłanki do takiego działania nie jest
prawdą, bowiem pismem z dnia 14.12.2019 r. Zamawiający zwrócił się do Przystępującego
o wyjaśnienie zgodnie z art. 90 ust. 1a pkt 1 Pzp - cena złożonej oferty jest niższa o więcej niż
30% od wartości zamówienia powiększonej o podatek VAT. Wykonawca w dniu 18.12.2019 r.
przedstawił Zamawiającemu szczegółową kalkulację ceny wraz z ofertami oraz pozostałymi
wyjaśnieniami, które precyzowały założenia kalkulacji oferty. Po analizie tej odpowiedzi
Zamawiający uznał zasadność złożonych dokumentów. Zarzut, jakoby Zamawiający uchylał
się od stosowania przepisów ustawy jest zatem bezpodstawny i podlega oddaleniu.
Zarzut
, iż moduł oferowany przez Przystępującego nie spełnia wymagań przetargu jest
także bezpodstawny. Zgodnie z zapisami SIWZ, wykonawcy nie mieli obowiązku na etapie
składania ofert deklarować ani parametrów zastosowanych modułów, ani dołączać do oferty
dokumentów technicznych. Wspomniane dokumenty, zgodnie z umową mają być
przedstawione przed jej podpisaniem. Odwołujący nie ma zatem żadnych podstaw aby
twierdzić, że w ramach złożonej oferty zaproponowano produkt nieodpowiadający zapisom
dokumentacji przetargowej.
Odwołujący dołączył do treści odwołania załączniki, które zawierają rozbieżne
informacje. Z jednej strony zamieszczono kartę katalogową modułów monokrystalicznych
o oznaczeniu MP-M-305-315W, z drugiej -
certyfikat zgodności z normami wystawiony dla
modułów polikrystalicznych MP-P. Odwołujący nie ma żadnych podstaw aby zakładać, jaki
produkt oraz w jakiej technologii został przyjęty w ofercie.
Zarzut, że podane przez Zamawiającego parametry modułów w sposób znaczący
ograniczały dobór urządzeń, a wręcz wymuszały do korzystania z droższych rozwiązań nie
jest
zasadny, gdyż podane przez Zamawiającego parametry, w żadnym stopniu nie
ograniczały doboru urządzeń, wręcz przeciwnie, pozwalały na zastosowanie wielu produktów
od różnych dostawców, zarówno tańszych producentów, jak i droższych. Podane przez
Odwołującego przykładowe ceny nie zostały udowodnione i w żaden sposób nie odpowiadają
obecnym realiom rynkowym. W trakcie przygotowania oferty przetargowej Spółka otrzymała
co najmniej 3 oferty różnych dostawców na moduły o mocy 315W spełniające zapisy przetargu,
których ceny były bardzo zbliżone i wynosiły ok. 0,23-0,24 euro/W netto, tj. ok. 309,00 - 321,00
zł/moduł netto, (np. JA Solar, Ulica Solar, MP Solar Group).
Podsumowując, zdaniem Przystępującego, przedstawione w odwołaniu zarzuty są
bezpodstawne i w całości winny podlegać oddaleniu.
Zamawiający, pismem z dnia 21 stycznia 2020 r. wniósł odpowiedź na odwołanie
żądając oddalenia odwołania w całości.
Zarzuty naruszenia art. 90 ust. 1 oraz art. 90 ust. 1a pkt 1 Pzp
y odnoszą się do braku
wezwania
Przystępującego do złożenia wyjaśnień co do zaoferowanej ceny. Wbrew temu co
twierdzi Odwołujący, Zamawiający przeanalizował zaoferowane przez wszystkich
w
ykonawców ceny pod kątem tego, czy nie wydają się one rażąco niskie w stosunku do
przedmiotu zamówienia. Potwierdza to protokół z posiedzenia Komisji Przetargowej z dnia
13.12.2019 r. Pismem z dnia 14.12.2019 r.
Zamawiający wezwał ww. wykonawcę do
wyjaśnienia rażąco niskiej ceny. W terminie wyznaczonym przez Zamawiającego, tj. do
r. Przystępujący przedłożył stosowne wyjaśnienia wraz ze szczegółową kalkulacją
oraz innymi dowodami na potwierdzenie składanych wyjaśnień (pismo z dnia 16 grudnia 2019
r. przekazane Zamawiającemu w dniu 18.12.2019 r.). Wyjaśnienia wraz z dowodami zostały
objęte przez wykonawcę zastrzeżeniem tajemnicy przedsiębiorstwa. Zamawiający w części
uznał te zastrzeżenia za nieskuteczne, o czym poinformował wykonawcę (pismo stanowiące
uzasadnienie zastrzeżenia tajemnicy przedsiębiorstwa oraz jeden z załączników tj. informacje
z otwarcia ofert).
Po analizie otrzymanych wyjaśnień oraz załączonych do nich dowodów Zamawiający
uznał, iż wykonawca wykazał realność zaoferowanej ceny i brak jest podstaw do jej
kwestionowania.
Zamawiający podkreślił, iż w wyjaśnieniach wskazał na te okoliczności, które
pozwalają mu zaoferować cenę na określonym poziomie, potwierdzając to niezbędnymi
dowodami m.in. szczegółową kalkulacją zawierającą w szczególności koszt robocizny oraz
ofertami. Wykonawca wykazał także osiągnięcie przy realizacji zamówienia zysku w określonej
wysokości. Mając na uwadze powyższe, za bezprzedmiotową należy uznać znaczną część
odwołania i podnoszonych w nim argumentów. Zamawiający podkreślił, że Odwołujący
postawił zarzuty bez za zażądania przekazania mu protokołu postępowania wraz
z załącznikami.
Zamawiający nie zgodził się z Odwołującym, iż w przedmiotowym postępowaniu doszło
do naruszenia przepisu art. 89 ust. 1 pkt 4 Pzp, poprzez zaniechanie odrzucenia oferty
Przystępującego. Zdaniem Zamawiającego wezwany do wyjaśnień wykonawca sprostał
ciężarowi udowodnienia tego, że oferowana cena nie jest ceną rażąco niską.
O
dwołujący, poza wskazaniem tego, w jaki sposób skalkulował on cenę oraz ogólnym
stwierdzeniem, że firma zewnętrzna poniesie wyraźnie większe koszty robocizny niż firma
lokalna nie udowodnił w żaden sposób tego, że oferowana cena jest nierealna. Odwołujący
w dużej mierze oparł się na domniemaniu, że za podaną cenę nie da się zrealizować
zamówienia poddając przy tym w wątpliwość spełnianie przez wybraną ofertę wymagań
opisanych w Specyfikacj
i Istotnych Warunków Zamówienia, w tym w Programie Funkcjonalno-
U
żytkowym (PFU).
Zamawiający wskazał, że w tym przypadku Odwołujący po raz kolejny oparł się na
domniemaniu, które wywodzi z analizy karty katalogowej zamieszczonej na stronie
internetowej producenta.
Zamawiający zauważył, że informacji podawanych na stronach
internetowych nie można uznać za wiarygodne źródło informacji, gdyż często nie są one na
bieżąco aktualizowane.
Zamaw
iający wyjaśnił, że w przedmiotowym postępowaniu na wezwanie do
wyjaśnienia zaoferowanej ceny, wykonawca nie tylko złożył wyjaśnienia dotyczące ceny oferty,
ale także wskazał na parametry oferowanych paneli fotowoltaicznych oraz falowników,
potwierdzające spełnianie parametrów wskazanych w PFU. Nie jest również prawdą to,
że zaoferowane przez Przystępującego panele fotowoltaiczne posiadają tylko dwa certyfikaty
wymagane w PFU.
Zamawiający podkreślił, że na etapie składania ofert oraz badania i oceny
ofert, żaden z wykonawców nie był zobowiązany do przedkładania jakichkolwiek dokumentów,
w tym certyfikatów na potwierdzenie oferowanych robót. Dopiero po wyborze oferty,
Zamawiający zwrócił się do wybranego wykonawcy o przekazanie stosownych danych celem
podpisania umowy. W dniu 14.01.2020 r.
Przystępujący przesłał karty katalogowe oraz
certyfikaty dla oferowanych urządzeń. Oferowane panele spełniają wymagania opisane
w SIWZ i posiadają następujące certyfikaty: lEC61215, lEC61730ž lEC62716 oraz lEC61701.
Na zakończenie Zamawiający wyjaśnił, że oferta Odwołującego nie zajęła drugiego
miejsca lecz miejsce trzecie. W zawiadomieniu o wyborze najkorzystniejszej oferty
Zamawiający omyłkowo w tabeli zawierającej streszczenie porównania i oceny ofert przy
jednej z ofert (oferta nr 4) wpisał „oferta odrzucona", gdy tymczasem oferta ta odrzucona nie
została. Ofercie tej przyznano określoną liczbę punktów, co potwierdzają protokoły
z posiedzeń Komisji oraz ranking ofert, na podstawie którego Zamawiający wezwał
wykonawc
ę którego oferta została najwyżej oceniona, do złożenia oświadczeń i dokumentów,
o których mowa w art. 25 ust. 1 Pzp. Również treść zawiadomienia o wyborze oferty zawiera
nazwy i adresy wykonawców oraz uzasadnienie faktyczne i prawne odrzucenia ich ofert. Brak
jest wśród wskazanych wykonawców tego, który złożył ofertę nr 4. Zamawiający zorientował
się o zaistniałej omyłce i w dniu 15.01.2020 r. zamieścił na stronie internetowej, na tablicy
ogłoszeń oraz przekazał wszystkim wykonawcom uczestniczącym w postępowaniu
sprostowanie zawiadomienia
o wyniku postępowania.
Na rozprawie
strony i uczestnik postępowania odwoławczego podtrzymali swoje
stanowiska.
Krajowa Izba Odwoławcza, uwzględniając dokumentację postępowania, dokumenty
zgromadzone w aktach sprawy i wyjaśnienia złożone na rozprawie przez strony
i
uczestnika postępowania odwoławczego, ustaliła i zważyła, co następuje.
Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.
Izba stwierdziła, że Odwołujący posiada legitymację uprawniającą do wniesienia
odwołania, stosownie do art. 179 ust. 1 Pzp. Odwołujący wyjaśnił, że posiada interes we
wniesieniu odwołania oraz może ponieść szkodę w wyniku naruszenia przez Zamawiającego
przepisów ustawy Pzp, bowiem gdyby Zamawiający odrzucił ofertę, która została wybrana, to
O
dwołujący miałby szansę na uzyskanie przedmiotowego zamówienia. Możliwości takiej nie
wyklucza bowiem
fakt, że Odwołujący w rankingu ofert został sklasyfikowany na trzeciej
pozycji
(uwzględniając sprostowanie informacji o wyborze oferty najkorzystniejszej). Zgodnie
z
treścią SIWZ, Zamawiający przewidział w przedmiotowym postępowaniu procedurę tzw.
odwróconą, określoną w art. 24aa ust. 1 Pzp, w ramach której Zamawiający najpierw dokonuje
oceny ofert, a następnie bada, czy wykonawca, którego oferta została oceniona jako
najkorzystniejsza, nie podlega wykluczeniu (art. 24 ust. 1 pkt 12-23 oraz wybrane podstawy
wykluczenia z art. 24 ust. 5
, wskazane przez Zamawiającego w pkt 2.2.1 -2.2.2 rozdz. XIII
SIWZ) oraz spełnia warunki udziału w postępowaniu, określone przez Zamawiającego
w pkt 3.1. rozdziału XIII SIWZ.
Wykonawca Skorut Systemy Solarne sp. z o.o.
skutecznie przystąpił do postępowania
odwoławczego po stronie Zamawiającego, stosownie do wymogów art. 185 ust. 2 i 3 Pzp.
Izba rozpoznała odwołanie w granicach zarzutów zawartych w odwołaniu, stosownie
do brzmienia art. 192 ust. 7 Pzp, podtrzymanych
przez Odwołującego na rozprawie,
z
uwzględnieniem, że zarzutami są okoliczności faktyczne i prawne wskazujące podjęte przez
zamawiającego czynności niezgodnie z regulacjami Pzp lub zaniechanie czynności, do których
zamawiający był zobowiązany na podstawie ustawy (art. 180 ust. 1 i 3 Pzp).
Izba
rozpoznała odwołanie biorąc pod uwagę, że zasada kontradyktoryjności
postępowania odwoławczego (art. 190 ust. 1 Pzp) oznacza obowiązek stron i uczestników
postępowania odwoławczego do wskazywania dowodów dla stwierdzenia faktów, z których
wywodzą skutki prawne, aż do zamknięcia rozprawy, tj. na poparcie twierdzeń własnych lub
odpar
cie twierdzeń strony przeciwnej, a zgodnie z art. 190 ust. 1a Pzp, ciężar dowodu, że
oferta nie
zawiera rażąco niskiej ceny spoczywa na wykonawcy, który ją złożył, jeśli jest stroną
lub uczestnikiem postępowania oraz na zamawiającym, jeśli wykonawca, który złożył ofertę
nie jest uczestnikiem postępowania.
Izba ustaliła, co następuje.
Przedmiotem zamówienia jest wykonanie robót budowlanych w rozumieniu ustawy,
polegających na zaprojektowaniu oraz wykonaniu (budowa) odnawialnych źródeł energii na
terenie miasta Ruda Śląska w ramach programu „Dofinansowanie do budowy instalacji OZE
w budownictwie jednorodzinnym na terenie miasta Ruda Śląska – etap II” realizowanego z
EFRR RPO WSL 2014-
2020 dla osi priorytetowej: IV. Efektywność energetyczna, odnawialne
źródła energii i gospodarka niskoemisyjna dla działania: 4.1. Odnawialne źródła energii, dla
poddziałania: 4.1.1. Odnawialne źródła energii – ZIT.
Zamawi
ający przewidział podział zamówienia na następujące części:
cz. 1: budowa instalacji fotowoltaicznych
– 134 sztuk
cz. 2: budowa instalacji solarnych
– 24 sztuk
cz. 3: budowa pomp ciepła – 14 sztuk
Zgodnie z rozdziałem XXI pkt 1 SIWZ, ofertę należało sporządzić na formularzu oferty
lub według takiego samego schematu, stanowiącego załączniki nr 1a – 1c do SIWZ. Ofertę
należał złożyć pod rygorem nieważności w formie pisemnej, podpisaną własnoręcznym
podpisem
albo
w
postaci
elektronicznej,
podpisanej
kwalifikowanym
podpisem
elektronicznym.
Wykonawca był zobowiązany podać cenę ofertową zamówienia na formularzu
oferty, zgodnie z
załącznikiem nr 1a – 1c do SIWZ.
Zamawiający wymagał, aby podana cena ofertowa zawierała wszystkie koszty
związane z realizacją zamówienia, wynikające z opisu przedmiotu zamówienia (załącznik nr 4
do SIWZ) oraz wzoru umowy (Załącznik nr 5 do SIWZ). Powyższe oznacza, że wynagrodzenie
w
ykonawcy ma charakter ryczałtowy w rozumieniu art. 632 § 1 ustawy kodeks cywilny i może
się zmienić wyłącznie w przypadkach opisanych we wzorze umowy lub wynikających z
przepisów ustawy kodeks cywilny.
Wykonawca zobowiązany był uwzględnić w swojej wycenie minimalne wynagrodzenie
za pracę albo minimalną stawkę godzinową, które będą obowiązywać od 01.01.2020 r.
Cenę oferty należało podać w następujący sposób: zgodnie z postanowieniami
formularza oferty, które stanowią załączniki nr 1a-1c do SIWZ (cenę za całość zamówienia
oraz za poszczególne obiekty).
Z
treści SIWZ wynika, że wykonawcy nie mieli obowiązku na etapie składania ofert
deklarować parametrów zastosowanych modułów ani dołączać do oferty jakichkolwiek
dokument
ów technicznych. Dokumenty, dotyczące określenia oferowanych produktów,
zgodnie z Umową miały być przedstawione przed podpisaniem tej umowy z wybranym
wykonawcą.
Zamawiający oszacował wartość zamówienia w części 1 na kwotę 3 176 712,00 zł oraz
w informacji z otwarcia ofert
wskazał, że zamierza przeznaczyć na realizację pierwszej części
zamówienia kwotę 3.430.848,96 zł brutto.
Cena oferty wybranej
jako najkorzystniejsza w części 1 zamówienia jest ceną najniższą
zaoferowaną w postępowaniu spośród 9 złożonych ofert. Kolejny wykonawca z najniższą
ceną ofertową (Ekoloenergia Sp. z o.o.) zaoferował cenę w wysokości 2.698.380 zł.
Odwołujący złożył ofertę na część 1 zamówienia z ceną w wysokości 2.792.615,05 zł.
Zamawiający przeanalizował zaoferowane przez wszystkich wykonawców ceny pod
kątem tego, czy nie wydają się one rażąco niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia, co
pot
wierdza protokół z posiedzenia Komisji Przetargowej z dnia 13.12.2019 r., w którym
wskazano, że „Oferty przeanalizowano pod względem omyłek, rażąco niskiej ceny oraz czy
nie zachodzą przestanki do odrzucenia ofert.” W tym samym protokole Komisja postanowiła,
że należy wezwać wykonawcę Skorut Systemy Solarne sp. z o.o. „do wyjaśnienia
zaoferowanej ceny
”. Pismem z dnia 14.12.2019 r. Zamawiający wezwał ww. wykonawcę do
wyjaśnienia rażąco niskiej ceny w terminie do dnia 19.12.2019 r. na podstawie art. 90 ust. 1a
Pzp, wskazując, że cena zaoferowana przez Przystępującego jest niższa o 33,94% od
wartości zamówienia powiększonej o wartość VAT. Pismem z dnia 16.12.2019 r. wykonawca
przedłożył stosowne wyjaśnienia wraz ze szczegółową kalkulacją oraz innymi dowodami na
potwierdzenie składanych wyjaśnień. Złożone wyjaśnienia wraz z dowodami zostały objęte
przez
Przystępującego zastrzeżeniem tajemnicy przedsiębiorstwa. Zamawiający w części
uznał te zastrzeżenia za nieskuteczne – w zakresie pisma stanowiącego uzasadnienie
zastrzeżenia tajemnicy przedsiębiorstwa oraz jednego z załączników tj. informacji z otwarcia
ofert.
Po wszechstronnym rozważeniu zebranego materiału dowodowego Izba nie
stwierdziła naruszenia przez Zamawiającego przepisów art. 90 ust 1 i ust. 1a Pzp, poprzez
zaniechanie wezwania wykonawcy Skorut Systemy Solarne sp. z o.o.
do złożenia wyjaśnień
co do zaoferowanej ceny.
W danym stanie faktycznym,
wbrew twierdzeniom Odwołującego zawartym w
odwołaniu, nie budzi jakichkolwiek wątpliwości fakt, że Zamawiający pismem z dnia
14.12.2019 r.
wezwał wykonawcę Skorut Systemy Solarne Sp. z o.o. do złożenia wyjaśnień
dotyczących zaoferowanej ceny na podstawie art. 90 ust. 1a Pzp, z uwagi na to, że cena
złożonej oferty jest niższa o więcej niż 30% od wartości zamówienia powiększonej o podatek
VAT. Wykonawca w dniu 18.12.2019 r. przedstawił Zamawiającemu wyjaśnienia wraz ze
szczegółową kalkulacją ceny oraz ofertami na okoliczność założeń kalkulacji oferty. Powyższe
okoliczności wprost przeczą zarzutom, jakoby Zamawiający w sposób niezgodny z przepisami
ustawy Pzp nie wykonał czynności wezwania do której był zobowiązany na podstawie
przepisów tej ustawy. Zarzut ten jest bezpodstawny.
Nie potwierdził się zarzut naruszenia w postępowaniu art. 89 ust. 1 pkt 4 w zw. z art.
90 ust. 3 Pzp, poprzez zaniechanie odrzucenia oferty wykonawcy Skorut Systemy Solarne sp.
z o.o. z uwagi na rażąco niską cenę złożonej przez ww. wykonawcę oferty.
Zgodnie z art. 89 ust. 1 pkt 4 Pzp zamawiający ma obowiązek odrzucić ofertę, która
zawiera rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia, natomiast przepis art. 90
ust. 3 Pzp, z
amawiający odrzuca ofertę wykonawcy, który nie udzielił wyjaśnień lub jeżeli
dokonana ocena wyjaśnień wraz ze złożonymi dowodami potwierdza, że oferta zawiera rażąco
niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia.
Biorąc pod uwagę treść wyjaśnień Przystępującego złożonych Zamawiającemu na
wezwanie
w trybie art. 90 ust. 1a Pzp, w szczególności przedstawioną kalkulację ceny oraz
przedstawione na poparcie tej kalkulacji dowody w postaci ofert,
nie można uznać, że cena ta
jest ceną, która nie uwzględnia kosztów koniecznych do poniesienia przez ww. wykonawcę do
zrealizowania zamówienia, zgodnie z obowiązującymi przepisami i wymaganiami
Zamawiającego określonymi w SIWZ. Wykonawca wykazał szczegółowo koszty, a także
zakładane osiągnięcie przy realizacji zamówienia zysku w określonej wysokości, co przeczy
twierdzeniom
Odwołującego o skalkulowaniu ceny oferty poniżej kosztów realizacji
zamówienia.
Zauważyć należy, że Odwołujący zarzucał rażąco niską cenę oferty Przystępującego
w porównaniu do cen rynkowych, które Odwołujący określił na podstawie kosztów
ponoszonych przez jego firmę przy realizacji podobnych prac. Odwołujący wskazywał na
r
óżnicę w cenie oferty Przystępującego i Odwołującego, która nie może stanowić dowodu na
rażąco niską cenę innego wykonawcy. Zarzut bowiem rażąco niskiej ceny należy rozpatrywać
w odni
esieniu do konkretnych warunków dostępnych danemu wykonawcy, oferującemu
określoną cenę i oceniać w oparciu o indywidualną sytuację tego wykonawcy.
Odwołujący podnosił także argumentację, że nie ma możliwości wykonania
przedmiotowego zamówienia za oferowaną przez ww. wykonawcę cenę przy założeniu
wykorzystania materiałów o jakości wymaganej przez Zamawiającego oraz wskazywał na
okoliczność braku spełnienia przez panele fotowoltaiczne importera z Rudy Śląskiej, tj. MP
Solar Sp. z o.o.
oferowane przez Przystępującego - dwóch z czterech norm wymaganych
w SIWZ (Program Funkcjonalno-
Użytkowy), na dowód czego przedstawił kartę katalogową
wydrukowaną ze strony internetowej tego podmiotu dotyczącą monokrystalicznych modułów
fotowoltaicznych MP-M-305W
– 315W.
W pierwszej kolejności należy podkreślić, że Zamawiający nie przewidział
w przedmiotowym postępowaniu obowiązku przedstawienia w ofercie dokumentów
p
otwierdzających rodzaje paneli fotowoltaicznych, które będą użyte przy wykonaniu
zamówienia lub potwierdzenia że panele te spełniają wymogi SIWZ, poprzez załączenie do
oferty odpowiednich certyfikatów, co potwierdził także sam Odwołujący w treści odwołania i na
rozprawie. Stosowne dokumen
ty techniczne odnośnie oferowanych urządzeń zostały złożone
przez Przystępującego na wezwanie Zamawiającego skierowane do ww. wykonawcy po
wyborze oferty najkorzystniejszej, tj. przed podpisaniem umowy. Przedstawiona przez
Zamawiającego na rozprawie, otrzymana od Przystępującego karta katalogowa modułów
fotowoltaicznych monokrystalicznych MP-M-305W
– 315W potwierdza, że spełniają one
wymagane w PFU normy - zaoferowane przez
Przystępującego panele fotowoltaiczne
posiadają certyfikaty wymagane w Programie Funkcjonalno-Użytkowym: lEC61215:2005,
lEC61730:2004 / lEC61730-2:2004, lEC62716:2013 oraz lEC61701:2011 / IEC61701:2012,
które zostały przedłożone przez Zamawiającego do akt sprawy.
Ponadto, co istotne, na
wezwanie do wyjaśnienia zaoferowanej ceny, wykonawca
wskazał parametry oferowanych paneli fotowoltaicznych i falowników, potwierdzające
spełnianie parametrów wskazanych przez Zamawiającego w PFU. Zauważyć przy tym należy,
że podane przez Zamawiającego w PFU parametry paneli fotowoltaicznych pozwalały na
zastosowanie wielu produktów od różnych dostawców, zarówno tańszych producentów, jak i
droższych. Podane przez Odwołującego przykładowe ceny paneli nie zostały w żadnym
stopniu udowodnione, a P
rzystępujący wyjaśnił, że w trakcie przygotowania oferty
przetargowej otrzymał co najmniej 3 oferty różnych dostawców na moduły o mocy 315W
spełniające zapisy przetargu, których ceny były zbliżone i wynosiły ok. 0,23-0,24 euro/W netto,
tj. ok. 309,00 -
321,00 zł/moduł netto (np. JA Solar, Ulica Solar, MP Solar Group).
Reasumując powyższe należało uznać, że Przystępujący wykazał w postępowaniu,
że oferowana cena nie jest ceną rażąco niska, przy czym Odwołujący, odnosząc tę cenę do
swojej kalkulacji
ceny oferty oraz twierdząc, że firma z siedzibą poza granicą województwa
śląskiego poniesie wyższe koszty robocizny, okoliczności przeciwnych nie udowodnił.
Odwołujący nie wykazał w szczególności, że za wskazaną cenę nie da się zrealizować
zamówienia zgodnie z wymaganiami opisanymi przez Zamawiającego w Specyfikacji Istotnych
Warunków Zamówienia (SIWZ), w tym w Programie Funkcjonalno-Użytkowym (PFU).
Biorąc pod uwagę stan rzeczy ustalony w toku postępowania, Izba orzekła, jak
w sentencji, na podstawie art. 192 ust. 1 Pzp.
O k
osztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy
Pzp oraz § 3 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 roku
w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów
w po
stępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (t.j. Dz. U. z 2018 r., poz. 972).
Przewodniczący:
…………………………