Sygn. akt: KIO 2556/21
WYROK
z dnia 7
października 2021 r.
Krajowa Izba Odwoławcza
− w składzie:
Przewodniczący: Bartosz Stankiewicz
Protokolant:
Mikołaj Kraska
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 4
października 2021 r. w Warszawie odwołania
wniesionego
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 30 sierpnia 2021 r. przez
wykonawc
ów wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: Entrast Sp. z o.o.
z siedzibą w Warszawie przy ul. Dzielnej 60 (01-029 Warszawa), TROGON BC Sp. z o.o.
z sied
zibą w Słupach pod numerem 86 (10-381 Olsztyn) oraz K. Z. prowadzącego
działalność
gospodarczą
pod
nazwą
ZOLTEK
Design
K.
Z.
z siedzibą w Olsztynie przy ul. Iwaszkiewicza 22b/7 (10-089 Olsztyn) w postępowaniu
prowadzonym przez zamawiającego Wojewódzki Szpital Podkarpacki im. Jana Pawła II
z siedzibą w Krośnie z przy ul. Korczyńskiej 57 (38-400 Krosno)
przy udziale wykonawcy Red Code Sp. k. z siedzibą w Gdyni przy ul. Żołnierzy I Armii
Wojska Polskiego 10 lok. B6 (81-
383 Gdynia), zgłaszającego przystąpienie do udziału
w postępowaniu odwoławczym po stronie zamawiającego
orzeka:
Oddala odwołanie.
Kosztami postępowania obciąża wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie
zamówienia: Entrast Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie, TROGON BC Sp. z o.o. z siedzibą
w Słupach oraz K. Z. prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą ZOLTEK Design K.
Z.
z siedzibą w Olsztynie i:
zalicza na poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 7 500 zł 00 gr (słownie:
siedem
tysięcy pięćset złotych zero groszy) uiszczoną przez ww. wykonawców tytułem wpisu
od odwołania;
zasądza od wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: Entrast
Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie, TROGON BC Sp. z o.o. z siedzibą w Słupach oraz K. Z.
prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą ZOLTEK Design K. Z. z siedzibą w
Olsztynie
na rzecz zamawiającego Wojewódzkiego Szpitala Podkarpackiego im. Jana Pawła
II z siedzibą w Krośnie kwotę w wysokości 3 600 zł 00 gr (słownie: trzy tysiące sześćset
złotych zero groszy), stanowiącą koszty strony poniesione z tytułu wynagrodzenia
pełnomocnika.
Stosownie do art. 579 ust. 1 i 580 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 11 września 2019 r. Prawo
zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2021 r., poz. 1129 ze zm.) na niniejszy wyrok –
w terminie 14
dni od dnia jego doręczenia – przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący:
…………………………
Sygn. akt: KIO 2556/21
U z a s a d n i e n i e
Wojewódzki Szpital Podkarpacki im. Jana Pawła II z siedzibą w Krośnie zwany dalej:
„zamawiającym”, prowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego na podstawie
przepisów ustawy z dnia 11 września 2019 r. Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z
2021 r., poz. 1129 ze zm.), z
wanej dalej: „Pzp”, w trybie podstawowym pn.: Wyłonienie
Inżyniera Kontraktu do realizacji projektu: Poprawa dostępności do świadczeń medycznych
poprzez modernizację i rozwój e-usług w Wojewódzkim Szpitalu Podkarpackim im. Jana
Pawła II w Krośnie II (o numerze: EZ/215/27/2021), zwane dalej „postępowaniem”.
Ogłoszenie o zamówieniu zostało zamieszczone w Biuletynie Zamówień Publicznych
w dniu 9 lipca 2021 r., pod numerem 2021/BZP 00109412/01.
Szacunkowa wartość zamówienia, którego przedmiotem są usługi, jest niższa od
kwot wskazanych w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie art. 3 ust. 3 Pzp.
W dniu 30 sierpnia 2021 r. wykonawcy
wspólnie ubiegający się o udzielenie
zamówienia: Entrast Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie, TROGON BC Sp. z o.o. z siedzibą
w Słupach oraz K. Z. prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą ZOLTEK Design K. Z.
z siedzibą w Olsztynie (zwani dalej: „odwołującym”) wnieśli odwołanie wobec czynności
zamawiającego polegających na:
- odrzuceniu oferty odwo
łującego jako zawierającej rażąco niską cenę, podczas gdy
zaoferowana cena jest ceną rynkową, a odwołujący przedłożył kompleksowe wyjaśnienia
wraz z dowodami;
- wyborze oferty wykonawcy Red Code Sp. k
. z siedzibą w Gdyni (zwanego dalej jako: „Red
Code
”), podczas gdy złożona oferta jest niezgodna z treścią specyfikacji warunków
zamówienia (zwanej dalej jako: „SWZ”) oraz podlega odrzuceniu jako oferta z rażąco niską
ceną;
zaniechaniu odrzucenia w postępowaniu oferty złożonej przez Red Code;
- zaniechaniu wyboru oferty o
dwołującego jako oferty najkorzystniejszej w postępowaniu
ewentualnie, zaniechaniu wezwania o
dwołującego do wyjaśnień treści wyjaśnień rażąco
niskiej ceny, w sytuacji, gdy przedłożone wyjaśnienia i wyliczenia budziły wątpliwości
zamawiającego.
Zaskarżonym czynnościom i zaniechaniom zamawiającego, odwołujący zarzucił
naruszenie:
1) art. 226 ust. 1 pkt 8 w zw. z art. 224 ust. 5 i 6 Pzp w zw. z art. 16 Pzp przez odrzucenie
oferty o
dwołującego pomimo, iż oferta odwołującego nie zawierała rażąco niskiej ceny, a
złożone wyjaśnienia były zgodne z wymaganiami określonymi przez zamawiającego w treści
SWZ;
2) art. 226 ust, 1 pkt 5 Pzp w zw. z art. 16 Pzp przez zaniechanie odrzucenia oferty Red
Code podczas gdy oferta Red Code jest w sposób oczywisty niezgodna z SWZ ponieważ nie
za
wiera wartości wynagrodzenia za pełnienie funkcji Inżyniera Kontraktu dla realizacji
projektu w części dotyczącej dostaw, podczas gdy zamawiający zgodnie z treścią rozdziału
XXII ust. 4 zastrzegł, że cena za realizację przedmiotu zamówienia wskazana przez
w
ykonawcę w formularzu ofertowym, a także żadna cena jednostkowa, nie może mieć
wartości 0,00 zł;
3) art. 226 ust. 1 pkt 8 w zw. z art. 224 ust. 5 i 6 Pzp przez zaniechanie odrzucenia oferty
Red Code, podczas gdy Red Code w odpowiedzi na wezwanie zamawiający złożyła
wyjaśnienia w przedmiocie rażąco niskiej ceny lakoniczne i niepoparte dowodami, a tym
samym nie uzasadniające podanej w ofercie ceny;
4) art. 224 ust. 1 i ust. 6 Pzp w zw. z art. 223 Pzp oraz art. 16 Pzp przez zaniechanie
wezwania o
dwołującego do wyjaśnień w sytuacji, w której przedłożone przez odwołującego
wyliczenia i dowody w odpowiedzi na wezwanie do wyjaśnień rażąco niskiej ceny, budziły
wątpliwości zamawiającego.
W
związku z powyższym odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania w całości i
nakazanie zamawiającemu:
unieważnienie czynności wyboru oferty Red Code jako oferty najkorzystniejszej w
postepowaniu i ponowne badanie i ocenę ofert;
odrzucenie oferty Red Code z postępowania;
unieważnienie czynności odrzucenia oferty odwołującego;
wybór oferty odwołującego jako oferty najkorzystniejszej ewentualnie wezwanie
o
dwołującego do wyjaśnień treści złożonych wyjaśnień w przedmiocie rażąco niskiej ceny.
Odwołujący w zakresie zarzutu naruszenia art. 226 ust. 1 pkt 5 Pzp przez
zaniechan
ie odrzucenia oferty Red Code jako niezgodnej z warunkami zamówienia
stwierdził, że zamawiający w treści formularza ofertowego wymagał, aby wykonawcy podali
cenę za wykonanie usługi inżyniera kontraktu poprzez wskazanie łącznego zryczałtowanego
wynagrodzen
ia, na które składa się:
wynagrodzenie za pełnienie funkcji inżyniera kontraktu dla realizacji projektu w części
dotyczącej dostaw;
wynagrodzenie za pełnienie funkcji inżyniera kontraktu dla realizacji projektu w części
dotyczącej usług.
Dalej odwołujący wyjaśnił, że oferta złożona przez Red Code zawierała wskazanie łącznego
wynagrodzenia za pełnienie funkcji inżyniera kontraktu na kwotę 82 500 zł netto (101 475,00
zł brutto) oraz wskazanie, że cała kwota jest kwotą za wynagrodzenie za pełnienie funkcji
inżyniera kontraktu dla realizacji projektu w części dotyczącej usług. Wykonawca Red Code
nie wskazał, jaka część wynagrodzenia będzie związana z pełnieniem funkcji inżyniera
kontraktu dla realizacji projektu w części dotyczącej dostaw. Treść oferty wskazuje, że
wykonawca Red Code nie przewidział żadnego wynagrodzenia za pełnienie funkcji inżyniera
kontraktu w części dotyczącej dostaw.
Zdaniem odwołującego na uwagę zasługiwała jednak reguła wprowadzona do postępowania
przez z
amawiającego w rozdziale XXII ust. 4 SWZ, który stanowi: „Cena za realizację
przedmiotu zamówienia wskazana przez Wykonawcę w formularzu ofertowym, a także
żadna cena jednostkowa, nie może mieć wartości 0,00 zł”. Przy tak sformułowanym zapisie
w treści SWZ nie ulegało wątpliwości, że oferta złożona przez Red Code jest niezgodna z
warunkami
zamówienia wskazanymi w treści SWZ. Brak podania wartości w formularzu
ofertowym
był równoznaczny z podaniem wartości na poziomie 0,00 zł. Treść formularza
wskaz
ywała na brak wyceny usług inżyniera w części dotyczącej dostaw, podczas gdy opis
przedmiotu
zamówienia nakładał w tym zakresie szereg obowiązków na potencjalnych
wykonawców. Na błędne rozumienie zapisów opisu przedmiotu zamówienia wskazał
bezpośrednio w swoich wyjaśnieniach z dnia 2 sierpnia 2021 r. wykonawca Red Code, który
stwierdził:
zgodnie z opz przedmiotem zamówienia jest świadczenie usług inżyniera kontraktu;
zamówienie bezsprzecznie dotyczy usług inżyniera kontraktu;
- postepowanie
nie jest podzielone na części;
nie ma możliwości innego wypełnienia treści wzoru formularza oferty jak tylko przez
wskazanie całej kwoty w pozycji dotyczącej pełnienia funkcji inżyniera kontraktu w części
dotyczącej usług.
W opinii odwołującego przedłożone wyśnienia de facto potwierdzały, że wykonawca Red
Code nie zapoznał się z treścią opisu przedmiotu zamówienia. Oczywistym jest, że
przedmiot zamówienia pełnienie funkcji inżyniera kontraktu jest usługą. Natomiast opis
przedmiotu zamówienia wskazuje na podział obowiązków inżyniera kontraktu na te związane
z zakupem usług oraz na takie, które będą się wiązały np. z dostawami sprzętu dla
zamawiającego. Dlatego też zamawiający zażądał podziału wynagrodzenia w formularzu
oferty nie na usługi i dostawy świadczone przez wykonawcę (jak próbuje to sugerować
wykon
awca Red Code), tylko wskazał literalnie:
„wynagrodzenie za pełnienie funkcji Inżyniera Kontraktu dla realizacji projektu w części
dotyczącej dostaw w kwocie……”
„wynagrodzenie za pełnienie funkcji Inżyniera Kontraktu dla realizacji projektu w części
do
tyczącej usług w kwocie……”
W ocenie o
dwołującego potencjalny wykonawca nie miał, jak próbuje to sugerować
wykonawca Red Code, wyceniać usług i dostaw, ale podać jaka jest cena jego usług w
części dotyczącej dostaw, a jaka w części dotyczącej usług. Dlaczego taką konstrukcję
przyjął zamawiający było poza zakresem odwołania na tym etapie. Może to być przydatne
np. w sytuacji odstąpienia czy rozwiązania umowy. Niemniej co po raz kolejny podkreślił
odwołujący – zamawiający me dopuścił w przedmiotowym postępowaniu wskazania
składowej ceny na poziomie 0,00 zł. Zatem brak wskazania ceny jednostkowej w tym
konkretnym przypadku winien skutkować odrzuceniem oferty wykonawcy Red Code.
Zamawiający winien traktować wykonawców z poszanowaniem zasady równego traktowania
z art. 16 Pzp.
W tym zakresie nie można zgodzić się z opinią w zakresie złożonych
wyjaśnień z dnia 11 sierpnia 2021 r. Opiniujący W. O. w zakresie ww. błędu w formularzu
wskaz
ał: Dodatkowo szereg orzeczeń KIO wskazuje, że odrzucenie takiej oferty mogłoby być
ryzykowne dla Zamawiającego. Stąd można przyjąć, iż jest to pewnego rodzaju uchybienie
ze strony wykonawcy ale jest ono neutralne ze względu na wynagrodzenie ryczałtowe,
zapisy SWZ I PPU i nie ma moim zdaniem to wpływu na dalszą procedurę badania i oceny
tej oferty
. Takie stwierdzenie potwierdza brak znajomości SWZ i zapisu z rozdziału XXII ust.
4 SWZ
, do którego opiniujący się nie odniósł i całkowicie go w swojej opinii pominął.
Jeśli chodzi o zarzut naruszenia art. 226 ust. 1 pkt 8 w zw. z art. 224 ust. 5 i 6 Pzp
oraz art. 16 Pzp
odwołujący w uzasadnieniu wskazał, że uzasadniając decyzję o odrzuceniu
jego oferty z
amawiający podał okoliczności, które w jego ocenie stanowią uzasadnienie dla
braku wykazania rażąco niskiej ceny przez odwołującego. Ponieważ odwołujący
kwestion
ował sposób dokonania oceny wyjaśnień w przedmiocie rażąco niskiej ceny, który w
jego ocenie narusza zasadę równego traktowania wykonawców i uczciwej konkurencji, na
potrzeby odwołania koniecznym było porównanie złożonych przez wykonawców wyjaśnień,
do których zamawiający podszedł zupełnie inaczej, tj. w sposób jawnie dyskryminujący ofertę
o
dwołującego. Różnica w cenie między złożonymi ofertami wynosiła 1000 zł netto. Już sam
ten fakt powinien skłonić zamawiającego do refleksji co do odmiennej oceny ofert jako
zawierających rażąco niską cenę. Tak niewielka różnica między złożonymi ofertami
świadczyła raczej o ich rynkowym poziomie, ponieważ 1000 zł netto na tak dużym kontrakcie
może świadczyć jedynie o mniejszym/większym zysku. Nie sposób zgodzić się z
twierdzeniem,
iż oferta na kwotę 81 500 była rażąco niska, natomiast na kwotę 82 500 była
już ofertą rynkową. Oczywistym jest zastosowanie przez zamawiającego różnych reguł do
oceny
złożonych przez wykonawców wyjaśnień, ponieważ przy zastosowaniu tych samych
mierników obydwie oferty zostałyby potraktowane w podobny sposób.
Porównując złożone wyjaśnienia w przedmiocie rażąco niskiej ceny odwołujący wskazał, że
złożył wyjaśnienia (11 stron), w których starał się wykazać wszelkie ponoszone koszty takie
jak:
- koszty osobowe;
- koszty dojazdu;
koszty wynajęcia pomieszczeń do prowadzenia działalności;
sposoby zarządzania procesem świadczonych usług;
oszczędności metody wykonania zamówienia;
wybrane rozwiązania techniczne służące poprawie efektywności zamówienia;
oryginalność usług oferowanych przez wykonawcę.
Dodatkowo o
dwołujący na miarę możliwości dołączył do wyjaśnień dowody, które w jego
ocenie potwierdzają ich prawidłowość.
Wybrany przez z
amawiającego wykonawca Red Code:
złożył wyjaśnienia rażąco niskiej ceny na dwóch stronach;
nie przedłożył na ich poparcie żadnych dowodów;
nie wykazał kosztów związanych z prowadzeniem działalności;
nie odniósł się do sposobu zarządzania procesem usług;
nie odniósł się do sposobów uzyskania oszczędności w projekcie;
nie wskazał żadnych rozwiązań technicznych służących poprawie efektywności
zamówienia.
Co więcej analiza wyjaśnień złożonych przed wykonawcę Red Code wskazywała na rażące
zaniedbania ze strony zamawiającego przy ich ocenie i prowadziła do następujących
wniosków:
a) koszty dojazdu
– uzasadniając rzekome koszty dojazdu do siedziby zamawiającego Red
Code do swoich wyliczeń przyjął dojazd z Tarnowa do Krosna uzasadniając to tym, że osoba
wskazana do udziału w realizacji „pochodzi z Tarnowa”. W ocenie odwołującego fakt
pochodzenia pana
Ł. K. z Tarnowa nie przesądzał w żadnym stopniu o możliwości
dokonania kalkula
cji dojazdów na trasie Tarnów-Krosno, a nie Gdynia (siedziba Red Code)
Krosno. O kalkulacji dojazdów decyduje zamieszkanie/siedziba firmy, a nie miejsce
pochodzenia. Co więcej na fakt pochodzenia pana Ł. K. z Tarnowa Red Code nie przedłożył
żadnych dowodów. Prawidłowa kalkulacja winna zatem zakładać 680 km (odległość na trasie
Gdynia-Krosno);
b) koszty dojazdu
– koszt paliwa jako jedyny ponoszony przez wykonawcę również nie miał
oparcia w treści wyjaśnień. W wyjaśnieniach wykonawca Red Code kalkulując koszty
dojazdu uwzględnił tylko koszt paliwa. Mając na uwadze, że wykonawca nie załączył
żadnych dowodów, ani nawet oświadczenia w tym zakresie, na dowód dysponowania
własnym pojazdem prawidłowe ustalenie kosztów dojazdu winno być ustalone w oparciu o
tzw. kilometrówkę, tak jak uczynił to odwołujący. Zgodnie bowiem z § 3 ust. 3 i ust. 4
rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 stycznia 2013 r. w sprawie
należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej
jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej, które znajduje zastosowanie także do
innych pracodawców, na wniosek pracownika pracodawca może wyrazić zgodę na przejazd
w podróży krajowej lub podróży zagranicznej samochodem osobowym, motocyklem lub
motorowerem niebędącym własnością pracodawcy. W takim przypadku pracownikowi
przysługuje zwrot kosztów przejazdu w wysokości stanowiącej iloczyn przejechanych
kilometrów rzez stawkę za jeden kilometr przebiegu, ustaloną przez pracodawcę, która nie
może być wyższa niż określona w przepisach wydanych na podstawie art. 34a ust. 2 ustawy
z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (Dz. U. z 2012 r. poz. 1265 oraz z 2013 r.
poz. 21);
c)
w wyjaśnieniach wykonawca Red Code kalkulując koszty dojazdu nie uwzględnił podatku
VAT w koszcie zakupu paliwa, zakładając pełne jego odliczenie. Zgodnie natomiast z art.
86a ust. 1 pkt 1 ustawy z dn
ia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021
r. poz. 685) w przypadku wydatków związanych z pojazdami samochodowymi kwotę podatku
naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, stanowi 50% kwoty podatku wynikającej z
faktury otrzymanej przez podatnika. Odliczenie 100% podatku VAT od zakupionego paliwa
możliwe jest na zasadach określonych w dalszych ustępach cytowanego przepisu, niemniej
jednak wykonawca nie wykazał spełnienia przesłanek do jego zastosowania;
d) p
rzyjęte przez wykonawcę Red Code w wyjaśnieniach wynagrodzenie Kierownika projektu
i zarazem Architekta infrastruktury i bezpieczeństwa systemu na poziomie 4 100,00 zł brutto
nie jest wynagrodzeniem rynkowym.
Potwierdza to także sama treść wyjaśnień z których
wynika
ło, że osoba wskazana do pełnienia tych funkcji obecnie jest zatrudniona u
wykonawcy za wyższym wynagrodzeniem (powiększonym o premię uznaniową). Zupełnie
absurdalne jawią się wyjaśnienia w zakresie, w jakim z powołaniem na bogate
doświadczenie zawodowe oraz bardzo dobrą znajomość projektu zamawiającego
dedykowana osoba miałaby nie otrzymywać premii. Równie nielogiczne było stanowisko
zamawiającego zawarte w opinii z dnia 12 sierpnia 2021 r. zgodnie z którym osoba ta
otrzymuje wynagrodzenie w postaci premii za usługi doradcze świadczone wobec innych
klientów wykonawcy. Umknęło bowiem zamawiającemu, że zaangażowanie dedykowanej
osoby w projekt z
amawiającego określono na pełny etat, zatem nie jest możliwe zlecanie jej
innych obowiązków w godzinach nadliczbowych. W tych okolicznościach wypłata premii z
tytułu usług świadczonych dla innych klientów nie będzie możliwa.
Zdaniem odwołującego pomimo tak licznych nieścisłości w zaledwie dwustronicowych
wyjaśnieniach niepopartych żadnymi dowodami zamawiający uznał je za wystarczające i w
konsekwencji wybrał ofertę Red Code jako najkorzystniejszą. Na uwagę zasługuje fakt
oparcia się zamawiającego na opinii w przedmiocie wyjaśnień rażąco niskiej ceny wydanej
przez W. O.
. Analiza opinii wskazuje na nierówne traktowanie wykonawców z następujących
względów:
a) w
przypadku wyjaśnień Red Code opiniujący stwierdził: Kalkulacja zysku z oferty
(8024,84) je
st stosunkowo niska ale z mojego doświadczenia rentowność takich usług w
ostatnich latach ciągle spada… Dla porównania w przypadku wyjaśnień odwołującego autor
opinii stwierdz
ił: Kalkulacja zysku z oferty (7.976,10 zł) jest bardzo niska a po dokonaniu
własnych przeliczeń jest jeszcze niższa (niewiele ponad 6 tys. zł)... – zatem w przypadku
oferty Red Code zysk na poziomie 8024,84
był akceptowalny, natomiast w przypadku oferty
o
dwołującego zysk na poziomie 7.976,10 zł był nieakceptowalny;
b) w
przypadku wyjaśnień Red Code opiniujący stwierdził: Koszty pośrednie zostały
wyliczone w kwocie netto. Nie wskazano wprawdzie co wchodzi w Ich zakres ale można
podaną kwotę uznać za miarodajną a być może nawet nadmiarową. Mając na uwadze
obecny sposób realizacji projektów, postęp w zakresie łączności i wymiany danych,
elektronizację szeregu procesów – założona kwota moim zdaniem bez problemu pokrywa
możliwe w tego typu usługach koszty pośrednie – zatem opiniujący uznał koszty pośrednie
na poziomie 200 zł (niepoparte dowodami) za wystarczające z niewyjaśnionych powodów.
Natomiast w przypadku wyjaśnień odwołującego wskazujących poszczególne pozycje
opiniujący każdą okoliczność rozpatruje następująco: wskazane umowy mające potwierdzić,
że zaoferowana cena nie jest ceną rażąco niską mają inne terminy realizacji (o wiele krótsze)
oraz prawdopodobnie inne zakresy czynności oraz inne wymagania np. co do
zaangażowania personelu czy liczby delegacji. Nie mogą być zatem uznane jako argumenty
wyj
aśniające kalkulacje w przedmiotowym postępowaniu – zatem w przypadku braku
inf
ormacji i dowodów w wyjaśnieniach Red Code – założenia były prawidłowe, natomiast w
przypadku wystąpienia samego domniemania innego zakresu czynności w dowodach
przedstawionych przez o
dwołującego – był to argument za uznaniem ceny za rażąco niską;
c) opiniujący uznał koszty dojazdu do siedziby zamawiającego wykazane przez Red Code na
poziomie 2520 zł za wystarczające, natomiast nie przekonały go koszty dojazdu
o
dwołującego uwzględnione w kalkulacji na poziomie 7 000,00 zł.
W odniesieniu do zarzutu naruszenia art. 224 ust. 1 i ust. 6 Pzp w zw. z art. 16 Pzp,
odwołujący wyjaśnił, że zamawiający uzasadniając decyzję o odrzuceniu oferty
o
dwołującego ze względu na rażąco niską cenę wskazał na rzekome rozbieżności w
wyliczeniach dokonanych przez o
dwołującego. W ocenie odwołującego, jeżeli w złożonych
wyjaśnieniach pewne kwestie były dla zamawiającego niejasne, winien on wezwać
w
ykonawcę do wyjaśnienia pojawiających się wątpliwości, w przeciwieństwie do sytuacji, w
której wykonawca składa jedynie wyjaśnienia ogólnikowe i niepoparte dowodami.
W ocenie odwołującego gdyby zamawiający wezwał odwołującego do dodatkowych
wyjaśnień dotyczących wątpliwości wynikających z treści złożonych wyjaśnień, miałby
szansę wykazać:
dlaczego w kalkulacji przyjął 10 spotkań w siedzibie zamawiającego – zamawiający w treści
SWZ nie wymagał organizacji wizyt w swojej siedzibie. Spotkania mogą być i są obecnie
organizowane w formule on-line;
dlaczego przyjęta liczba godzin jest prawidłowa – zamawiający w istocie posługiwał się
różnymi pojęciami na określenie poziomu zaangażowana osób biorących udział w realizacji
wskazując zamiennie 1/2 etatu i 1/2 czasu pracy;
dlaczego i z jakiej omyłki bierze się różnica w wyliczeniach biegłego oraz samego
o
dwołującego.
Przy czym na uwagę szczególną zasługiwał fakt, iż główną przesłanką stanowiącą o uznaniu
oferty o
dwołującego za rażąco niską jest wyliczenie zysku przez zamawiającego na poziomie
677,33 zł a nie jak wskazał w wyjaśnieniach odwołujący w kwocie 7 976,10 zł. Zatem
z
amawiający wskazał (za autorem opinii), że wykonawca osiągnie zysk z tego zamówienia,
w jego ocenie jednak tak mały zysk przesądza o konieczności odrzucenia oferty jako
zawierającą rażąco niską cenę. Natomiast zysk wskazany przez odwołującego w
wyjaśnieniach przekracza 20 000,00 zł.
W zakresie zarzutu zaniechania odrzucenia oferty Red Code
jako oferty z rażąco
niską ceną odwołujący stwierdził, że wyjaśnienia złożone przez Red Code zajmują dwie
strony. Nie zawierają żadnych dowodów na poparcie wskazanych w tych wyjaśnieniach
twierdzeń. W ocenie odwołującego tak lakoniczne wyjaśnienia winny skutkować
odrzuceniem oferty Red Code.
Zamawiający w dniu 4 października 2021 r. złożył do akt sprawy odpowiedź na
odwołanie, w której wniósł o oddalenie odwołania w całości. W odpowiedzi na odwołanie
odwołujący zawarł argumentację dla tego wniosku.
Wykonawca zgłaszający przystąpienie także w dniu 4 października 2021 r. złożył
pismo procesowe zawierające argumentację dla wniosku o oddalenie odwołania.
Na podstawie dokument
acji przedmiotowego postępowania, złożonych dowodów oraz
biorąc pod uwagę stanowiska stron i uczestnika postępowania odwoławczego, Izba
ustaliła i zważyła, co następuje:
Izba uznała, że odwołujący, którego oferta mogłaby zostać wybrana jako
najkorzystniejsza w przypadku potwierdzenia się zarzutów odwołania wykazał, że posiada
interes w uzyskaniu zamówienia oraz może ponieść szkodę w wyniku naruszenia przez
zamawiającego przepisów ustawy, czym wypełnił materialnoprawne przesłanki
dopuszczalności odwołania, o których mowa w art. 505 ust. 1 Pzp. Ponadto Izba stwierdziła,
że nie została wypełniona żadna z przesłanek skutkujących odrzuceniem odwołania na
podstawie art. 528
Pzp i skierowała odwołanie na rozprawę w zakresie wszystkich
podniesionych
zarzutów.
Wobec spełnienia przesłanek określonych w art. 525 ust. 1-3 Pzp, Izba stwierdziła
skuteczność zgłoszonego przystąpienia przez wykonawcę Red Code Sp. k. z siedzibą w
Gdyni
(zwanego dalej: „przystępującym”), do udziału w postępowaniu odwoławczym po
stronie zamawiającego. W związku z tym ww. wykonawca stał się uczestnikiem
postępowania odwoławczego.
Izba
zaliczyła na poczet materiału dowodowego:
1) dokumentacj
ę przekazaną w postaci elektronicznej, zapisaną na płycie CD, złożoną do
akt sprawy
przez zamawiającego w dniu 4 października 2021 r., w tym w szczególności:
specyfikację warunków zamówienia (zwaną dalej: „SWZ”) wraz z załącznikami;
- ofert
ę złożoną przez odwołującego;
ofertę złożoną przez przystępujacego;
pismo z dnia 28 lipca 2021 r. skierowane do przystępującego;
odpowiedź przystępującego z dnia 2 sierpnia 2021 r. na powyżej wskazane wezwanie;
- pism z dnia z dnia 3 sierpnia 2021 r. skierowanych
do odwołującego i przystępującego w
sprawie wezwania do złożenia wyjaśnień rażąco niskiej ceny;
wyjaśnienia rażąco niskiej ceny z dnia 4 sierpnia 2021 r. złożone przez przystępującego;
wyjaśnienia rażąco niskiej ceny z dnia 6 sierpnia 2021 r. złożone przez odwołującego wraz
z załącznikami;
informację z dnia 24 sierpnia 2021 r. w sprawie wyboru najkorzystniejszej oferty w
postępowaniu oraz odrzucenia oferty;
złożony na rozprawie przez odwołującego wydruk informacji z portalu LinkedIn;
złożony na rozprawie przez przystępującego formularz ofertowy, który został złożony
przez odwołującego w innym postępowaniu.
Izba ustaliła co następuje
W rozdziale XXII
SWZ zamawiający opisał sposób obliczenia ceny. Zgodnie z ust. 1,
4 i 5 przedmiot
owego rozdziału:
1. Cenę należy rozumieć jako cenę w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 1 i ust. 2 ustawy z dnia 9
maja 2014 r. o informowaniu o cenach towarów i usług (Dz. U. z 2019 r. poz. 178 z późn.
zm.).
(…)
4. Zamawiający zastrzega, że cena za realizację przedmiotu zamówienia wskazana przez
Wykonawcę w formularzu ofertowym, a także żadna cena jednostkowa, nie może mieć
wartości 0,00 złotych.
5. Cena oferty stanowi wynagrodzenie ryczałtowe.
Wzór formularza ofertowego stanowił załącznik nr 1 do SWZ. Punkt 1 formularza
posiadał następującą treść:
SKŁADAMY OFERTĘ na realizację przedmiotu zamówienia w zakresie określonym w
Specyfikacji Warunków Zamówienia:
łączne, zryczałtowane wynagrodzenie w kwocie …………… zł netto (słownie:
………………..), plus należny podatek VAT w wysokości ………………….. zł, co daje kwotę
brutto …………………….. (słownie: …………………….), na które składa się:
a)
wynagrodzenie za pełnienie funkcji Inżyniera Kontraktu dla realizacji projektu w
części dotyczącej dostaw w kwocie …………… zł netto (słownie: ………………..),
p
lus należny podatek VAT w wysokości ………………….. zł, co daje kwotę brutto
…………………….. (słownie: …………………….),
b)
wynagrodzenie za pełnienie funkcji Inżyniera Kontraktu dla realizacji projektu w
części dotyczącej usług w kwocie …………… zł netto (słownie: ………………..), plus
należny podatek VAT w wysokości ………………….. zł, co daje kwotę brutto
…………………….. (słownie: …………………….).
Cena podana w pkt. 1 zawiera wszelkie koszty związane z realizacją przedmiotu umowy.
Opis przedmiotu zamówienia stanowił załącznik nr 6 do SWZ. Zgodnie z rozdziałem
III ust. 1 lit. r) opisu przedmiotu zamówienia jednym z obowiązków kierownika projektu
(koordynatora zespołu IK) było:
Koordynator zespołu jest zobowiązany do organizacji spotkań roboczych z Zamawiającym w
cyklu co najmniej dwa razy w miesiącu. W przypadku dużego natężenia prac, odbiorów,
kontroli spotkania powinny się odbywać w ilości niezbędnej do sprawnej realizacji projektu
W postępowaniu oferty złożyło dwóch wykonawców: odwołujący i przystępujący.
Odwołujący pkt 1 formularza ofertowego wypełnił w następujący sposób:
1. SKŁADAMY OFERTĘ na realizację przedmiotu zamówienia w zakresie określonym w
Specyfikacji Warunków Zamówienia:
łączne, zryczałtowane wynagrodzenie w kwocie 81 500,00 zł netto (słownie: osiemdziesiąt
jeden tysięcy pięćset złotych 00/100), plus należny podatek VAT w wysokości 18 745,00 zł,
co daje kwotę brutto 100 245,00 zł (słownie: sto tysięcy dwieście czterdzieści pięć złotych
00/100), na które składa się:
a) wynagrodzenie za pełnienie funkcji Inżyniera Kontraktu dla realizacji projektu w części
dotyczącej dostaw w kwocie 40 000,00 zł netto (słownie: czterdzieści tysięcy złotych 00/100),
plus należny podatek VAT w wysokości 9 200,00 zł, co daje kwotę brutto zł (słownie:
czterdzieści dziewięć tysięcy dwieście złotych 00/100.),
b) wynagrodzenie za pełnienie funkcji Inżyniera Kontraktu dla realizacji projektu w części
dotyczącej usług w kwocie 41 500,00 zł netto (słownie: czterdzieści jeden tysięcy pięćset
złotych 00/100), plus należny podatek VAT w wysokości 9 545,00 zł, co daje kwotę brutto 51
045,00 zł (słownie: pięćdziesiąt jeden tysięcy czterdzieści pięć złotych 00/100).
Cena podana w pkt. 1 zawi
era wszelkie koszty związane z realizacją przedmiotu umowy.
Przystępujący pkt 1 formularza ofertowego wypełnił w następujący sposób:
1. SKŁADAMY OFERTĘ na realizację przedmiotu zamówienia w zakresie określonym w
Specyfikacji Warunków Zamówienia:
łączne, zryczałtowane wynagrodzenie w kwocie 82.500 zł netto (słownie: osiemdziesiąt dwa
tysiące pięćset), plus należny podatek VAT w wysokości 18.975,00 zł, co daje kwotę brutto
101.475,00 (słownie: sto jeden tysięcy czterysta siedemdziesiąt pięć), na które składa się:
a) wynagrodzenie za pełnienie funkcji Inżyniera Kontraktu dla realizacji projektu w części
dotyczącej dostaw w kwocie …………… zł netto (słownie: ………………..), plus należny
podatek VAT w wysokości ………………….. zł, co daje kwotę brutto ……………………..
(słownie: …………………….),
b) wynagrodzenie za pełnienie funkcji Inżyniera Kontraktu dla realizacji projektu w części
dotyczącej usług w kwocie 82.500 zł netto (słownie: osiemdziesiąt dwa tysiące pięćset), plus
należny podatek VAT w wysokości 18.975,00 zł, co daje kwotę brutto 101.475,00 (słownie:
sto jeden tysięcy czterysta siedemdziesiąt pięć).
Cena podana w pkt. 1 zawiera wszelkie koszty związane z realizacją przedmiotu umowy.
Pismem z dnia 28 lipca 2021 r. zamawiający wezwał przystępującego na podstawie
art. 223. ust. 1
Pzp do złożenia wyjaśnień w zakresie treści złożonej oferty. Zamawiający
wskazał, że przystępujący w złożonej ofercie nie podał w pkt. 1 lit. a) formularza oferty
wynagrodzenia za pełnienie funkcji Inżyniera Kontraktu dla realizacji projektu w części
d
otyczącej dostaw i poprosił o wyjaśnienie na jakiej podstawie wynagrodzenie to zostało
pominięte.
Przystępujący pismem z dnia 2 sierpnia 2021 r. złożył wyjaśnienia na powyżej
wskazane wezwanie.
W dniu 3 sierpnia 2021 r. zamawiający wezwał zarówno przystępującego jaki i
odwołującego do złożenia wyjaśnień w zakresie rażąco niskiej ceny. Oba wezwania były co
do meritum tożsame. Zamawiający wezwał obu wykonawców do wyjaśnień działając na
podstawie art. 224 ust. 1 i 2 Pzp. Ponadto zamawiający w treści wezwań wskazał, że:
Przy czym biorąc pod uwagę rodzaj zamówienia (usługi) wykonawca jest obowiązany złożyć
wyjaśnienia co najmniej w zakresie wskazanym poniżej:
zgodności z przepisami dotyczącymi kosztów pracy, których wartość przyjęta do ustalenia
ceny nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę albo minimalnej stawki
godzinowej, ustalonych na podstawie przepisów ustawy z dnia 10 października 2002 r. o
minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2018 r. poz. 2177 oraz z 2019 r. poz. 1564)
lub prze
pisów odrębnych właściwych dla spraw, z którymi związane jest realizowane
zamówienie,
zgodności z przepisami z zakresu prawa pracy i zabezpieczenia społecznego,
obowiązującymi w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie.
Przystępujący złożył wyjaśnienia rażąco niskiej ceny pismem z dnia 4 sierpnia 2021 r.
W treści wyjaśnień przedstawił założenia dotyczące skalkulowania zaoferowanej ceny oraz
przedstawił kalkulację pozycji kosztowych. Do wyjaśnień nie załączył żadnych dowodów.
Odwołujący złożył wyjaśnienia rażąco niskiej ceny pismem z dnia 4 sierpnia 2021 r.
W treści wyjaśnień opisał następujące czynniki wpływające na atrakcyjność jego ceny:
zarządzanie procesem świadczonych usług, oszczędność metody wykonania zamówienia,
wybrane rozwiązania techniczne, wyjątkowo sprzyjające warunki wykonywania zamówienia
dostępne dla wykonawcy, oryginalność usług świadczonych przez wykonawcę oraz koszty
pracy. Odwołujący do wyjaśnień załączył dowody.
W dniu 24 sierpnia 2021 r.
zamawiający dokonał wyboru najkorzystniejszej oferty w
postępowaniu oraz odrzucił ofertę odwołującego na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 8 Pzp. Za
najkorzystniejszą zamawiający uznał ofertę złożoną przez przystępującego. Ponadto w treści
zawiadomienia przedstawił uzasadnienie faktyczne i prawne dla czynności odrzucenia oferty
odwołującego.
Treść przepisów dotyczących zarzutów:
- art. 226 ust. 1 pkt 8 Pzp
– Zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli zawiera rażąco niską cenę
lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia;
- art. 224 ust. 1, 5 i 6 Pzp
– 1. Jeżeli zaoferowana cena lub koszt, lub ich istotne części
składowe, wydają się rażąco niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia lub budzą
wątpliwości zamawiającego co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z
wymaganiami określonymi w dokumentach zamówienia lub wynikającymi z odrębnych
przepisów, zamawiający żąda od wykonawcy wyjaśnień, w tym złożenia dowodów w
zakresie wyliczenia ceny lub kosztu, lub ich istotnych części składowych.
5. Obowiązek wykazania, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny lub kosztu spoczywa na
wykonawcy.
6. Odrzuceniu, jako oferta z rażąco niską ceną lub kosztem, podlega oferta wykonawcy,
który nie udzielił wyjaśnień w wyznaczonym terminie, lub jeżeli złożone wyjaśnienia wraz z
dowodami nie uzasadniają podanej w ofercie ceny lub kosztu.;
- 226 ust. 1 pkt 5 Pzp
– Zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli jej treść jest niezgodna z
warunkami zamówienia;
- 223 Pzp
– 1. W toku badania i oceny ofert zamawiający może żądać od wykonawców
wyjaśnień dotyczących treści złożonych ofert oraz przedmiotowych środków dowodowych
lub innych składanych dokumentów lub oświadczeń. Niedopuszczalne jest prowadzenie
między zamawiającym a wykonawcą negocjacji dotyczących złożonej oferty oraz, z
uwzględnieniem ust. 2 i art. 187, dokonywanie jakiejkolwiek zmiany w jej treści.
2. Zamawiający poprawia w ofercie:
1) oczywiste omyłki pisarskie,
2) oczywiste omyłki rachunkowe, z uwzględnieniem konsekwencji rachunkowych
dokonanych poprawek,
3) inne omyłki polegające na niezgodności oferty z dokumentami zamówienia,
niepowodujące istotnych zmian w treści oferty
‒ niezwłocznie zawiadamiając o tym wykonawcę, którego oferta została poprawiona.
3. W przypadku, o którym mowa w ust. 2 pkt 3, zamawiający wyznacza wykonawcy
odpowiedni termin na wyrażenie zgody na poprawienie w ofercie omyłki lub
zakwestionowanie jej poprawienia. Brak odpowiedzi w wyznaczonym terminie uznaje się za
wyrażenie zgody na poprawienie omyłki.;
- art. 16 pkt 1 Pzp
– Zamawiający przygotowuje i przeprowadza postępowanie o udzielenie
zam
ówienia w sposób:
1) zapewniający zachowanie uczciwej konkurencji oraz równe traktowanie wykonawców;
2) przejrzysty;
3) proporcjonalny.
Izba zważyła co następuje.
Biorąc pod uwagę zgromadzony w sprawie materiał dowodowy oraz stanowiska stron
oraz uczest
nika postępowania odwoławczego Izba uznała, że odwołanie nie zasługiwało na
uwzględnienie.
Pierwszy zarzut opisany w uzasadnieniu odwołania dotyczył naruszenia art. 226 ust.
1 pkt 5 Pzp przez zaniechanie odrzucenia oferty przystępującego jako niezgodnej z
warunkami zamówienia. Odnośnie przedmiotowego zarzutu w pierwszej kolejności skład
orzekający stwierdził, przyznając słuszność argumentacji zamawiającego, że przewidziany
przez zamawiającego w formularzu ofertowym sposób oznaczenia wysokości wynagrodzenia
przez wykonawców składających oferty przez wskazanie oznaczonej kwoty i dokonanie jej
rozbicia na części przypadające za pełnienie funkcji inżyniera kontraktu dla realizacji projektu
w zakresie dostaw oraz dla realizacji projektu w zakresie usług, w żadnym wypadku nie mógł
być uznany za obejmujący ceny jednostkowe. Zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 9
maja 2014 r. o informowaniu o cenach towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2019 r., poz. 178), cena
jednostkowa
towaru (usługi) to cena ustalona za jednostkę określonego towaru (usługi),
którego ilość lub liczba jest wyrażona w jednostkach miar w rozumieniu przepisów o miarach.
W przypadku zaś przyjętego przez zamawiającego w formularzu ofertowym sposobu
określenia przez wykonawców oczekiwanego przez nich wynagrodzenia, nie oznaczono
żadnych ilości/liczb wyrażonych w jednostkach miar, które pozwalałyby na przyjęcie, że
części przypadające za pełnienie funkcji inżyniera kontraktu dla realizacji projektu w zakresie
dostaw oraz dla realizacji projektu w zakresie
usług są cenami jednostkowymi. Wobec tego
Izba przyjęła, że ogólne postanowienie zawarte w rozdziale XXII ust. 4 SWZ w zakresie w
jakim odnosiło się ono do cen jednostkowych, nie znajdowało wprost zastosowania w
postępowaniu odnośnie stricte cen jednostkowych, ponieważ cena ofertowa nie składała się
z cen jednostkowych. Przystępujący przy tym oznaczył w formularzu ofertowym cenę za
realizację przedmiotu zamówienia, wskazując, iż jest to kwota 82 500 zł netto (101 475,00 zł
brutto), zatem w żadnym wypadku wykonawca ten nie wskazał wartości 0,00 zł, a wobec
tego niezasadne byłoby odrzucenie jego oferty.
Nie uszło uwadze Izby, że zamawiający pismem z dnia 28 lipca 2021 r. wezwał
przystępujacego do złożenia wyjaśnień w zakresie sposobu wypełnienia formularza
of
ertowego. W odpowiedzi na wezwanie przystępujący złożył wyjaśnienia, szeroko
uzasadniając przyczyny, które legły u podstaw przyjętego przez niego sposobu wypełnienia
formularza ofertowego.
Na marginesie należało dodać, że odwołujący w zakresie
przedmiotowe
go zarzutu nie kwestionował okoliczności samego wezwania i nie stawiał
zarzutu naruszenia art. 223 ust. 1 Pzp.
Przystępujący w wyjaśnieniach złożonych w dniu 2 sierpnia 2021 r. wskazał w
szczególności, że złożona przez niego oferta dotyczyła łącznego zryczałtowanego
wynagrodzenia za wszystkie usługi wynikające z SWZ. Mając przy tym na uwadze
postanowienia zawarte w opisie przedmiotu zamówienia przystępujący uznał, że
przedmiotem zamówienia były usługi w pełnym jego zakresie wynikającym z SWZ,
jednocześnie zaznaczając, że ze względu na brak „dostaw” w zakresie usług Inżyniera
Kontraktu, nie wypełnił części formularza ofertowego dotyczącej pkt 1 lit. a), przenosząc
koszty związane z nadzorem nad dostawami do pkt 1 lit. b) formularza ofertowego ze
względu na charakter usługowy w tym zakresie. Ponadto nie ulegało wątpliwości, że nadzór
nad dostawami jest usługą Inżyniera Kontraktu. Przystępujący zaznaczył także, że w
zawartej w SWZ instrukcji wypełniania dokumentów, w tym oferty, nie było wymogu
podzielenia kwoty
zamówienia na składowe, a wobec tego nawet niewypełnienie składowych
kwoty głównej czyniło ofertę ważną, ponieważ zawierała ona wszystkie koszty wynikające z
SWZ. Co więcej, w rozdziale XXII SWZ zamawiający nie określił na jakich zasadach ma
nastąpić podzielenie wynagrodzenia ryczałtowego na dwie składowe określone w formularzu
ofertowym. W żadnym zaś załączniku do SWZ oraz w samym dokumencie SWZ brak było
jakichkolwiek zastrzeżeń, że w przypadku niewypełnienia pkt 1 lit. a) formularza, oferta
będzie podlega odrzuceniu. Przystępujący w złożonych wyjaśnieniach zwrócił także uwagę
na brak technicznej możliwości wyliczenia i podzielenia wynagrodzenia za przedmiot
zamówienia na dwie składowe, przedstawiając w tym zakresie dość szczegółową
argumentację, która została przez zamawiającego uznana za słuszną.
Mając na uwadze powyższe ustalenia Izba nie znalazła powodów do kwestionowania
argumentacji
przystępującego oraz stwierdzenia nieprawidłowości w czynności
zamawiającego. Tym samym skład orzekający przyznał rację zamawiającemu, który w
odpowiedzi na odwołanie uznał w całości za zasadne stanowisko przedstawione przez
przystępującego w m.in. w zakresie trudności w oszacowaniu podziału wynagrodzenia na
dwie składowe (usługi i dostawy) na etapie składania oferty, przyjmując, w świetle złożonych
przez przystępującego wyjaśnień i treści postanowień dokumentów zamówienia objętego
postępowaniem oraz projektu umowy, że podział kwoty wynagrodzenia ryczałtowego na
dwie wartości w momencie składania oferty ma znaczenie drugorzędne lub pomocnicze. O
pomocniczym charakterze podziału wynagrodzenia na dwie wartości świadczył m.in. § 7
projektu umowy, gdzie nie zostało przewidziane rozbicie łącznego wynagrodzenia
ryczałtowego na dwie wartości, jak również przyjęty sposób płatności. Również w
pozostałych dokumentach zamówienia brak było jakiegokolwiek powiązania z przewidzianym
w formularzu ofertowym podziałem wynagrodzenia na dwie wartości. Co przy tym istotne, w
dokumentach zamówienia zamawiający nie zastrzegł, iż w przypadku niewypełnienia pkt 1 lit.
a) formularza, oferta
będzie podlegała odrzuceniu.
Nie sposób było też zgodzić się ze stanowiskiem odwołującego, iż treść oferty wskazuje, że
wykonawca Red Code nie przewidział żadnego wynagrodzenia za pełnienie funkcji inżyniera
kontr
aktu w części dotyczącej dostaw. Odwołujący pominął, że przystępujący wyjaśnił
przyczyny, które legły u podstaw braku podania kwoty wynagrodzenia za pełnienie funkcji
inżyniera kontraktu dla realizacji projektu w części dotyczącej dostaw. W wyjaśnieniach tych
przystępujący wprost wskazał, że w zakresie zamówienia dotyczącego podkategorii ze
wzoru oferty dotyczącej ust. 1 pkt. a: „wynagrodzenie za pełnienie funkcji inżyniera kontraktu
dla realizacji projektu w części dotyczącej dostaw”, ze względu na brak „dostaw” w zakresie
usług inżyniera kontraktu, części tej nie wypełni. Natomiast koszty związane z nadzorem nad
dostawami przeniesie do pkt. b, ze względu na charakter usługowy w tym zakresie. Nadzór
nad dostawami jest to usługa inżyniera kontraktu, a taka według nas powinna znaleźć się w
pkt. b oferty.
Tym samym Izba oddaliła zarzut naruszenia art. 226 ust. 1 pkt 5 Pzp w zw. z art. 16 Pzp
podniesiony w pkt 2 petitum
odwołania oraz opisany w pkt II uzasadnienia odwołania. Przy
czym na rozpoznania przedmiotowego zarzutu
zupełnie bezużyteczny okazał się dowód
przedstawiony na rozprawie przez przystępujacego w postaci formularza ofertowego
złożonego przez odwołującego w innym postępowaniu na okoliczność tego, że cena ofert w
podobnych postępowaniach jest rozbijana, a nie ma konieczności wypełniania części
formularza dotyczącego dostaw. Okoliczności wynikające z innych postępowań
prowadzonych przez innych zamawiających co do zasady nie mogą być probierzem
prawidłowego zachowania zamawiającego, szczególnie w sytuacji gdy składający dowód nie
wykazał podobieństwa pomiędzy stanami faktycznymi zaistniałymi w obu sprawach.
Kolejne dwa zarzuty przedstawione w uzasadnieniu odwołania dotyczyły z jednej
strony zaniechania odrzucenia oferty przystępującego, a z drugiej strony odrzucenia oferty
odwołującego jako rażąco niskich. Izba zdecydowała się połączyć stanowisko w zakresie
rozpoznania przedmiotowych zarzutów, ponieważ argumentacja odwołującego dla tych
zarzutów skupiła się w znacznej mierze na porównaniu jego wyjaśnień dotyczących rażąco
niskiej ceny z wyjaśnieniami przystępujacego.
Na wstępie skład orzekający uznał, że zamawiający zasadnie wskazał, iż różnica w cenie
zaproponowanej przez odwołującego i przystępujacego (w wysokości jedynie 1 000 zł netto)
nie mogła sama w sobie potwierdzać, że oferta odwołującego znajdowała się na rynkowym
poziomie i nie zawierała rażąco niskiej ceny. Istotna była bowiem struktura podanej przez
danego wykonawcę ceny, a w szczególności, czy cena ta uwzględniała wszystkie elementy
wymagan
e przez zamawiającego w SWZ – z zastrzeżeniem, iż kalkulacja ceny była sprawą
indywidualną każdego z wykonawców, co przesądzało iż stawki dla każdego z wykonawców
mogły być zróżnicowane. Dodatkowo, sposób rozliczenia o charterze ryczałtowym, zakładał
pewną dowolność w kalkulacjach, z zastrzeżeniem iż dokonany przez zamawiającego opis
przedmiotu zamówienia niejako dowolność tę sprowadzał do wyceny nałożonych wprost
obowiązków, jak i kalkulacji ryzyk związanych z realizacją. Nie miała przy tym znaczenia tak
p
odkreślana przez odwołującego liczba stron złożonych przez wykonawców wyjaśnień.
Oczywistym jest, że to nie obszerność wyjaśnień, a ich merytoryczna zawartość decyduje o
uznaniu bądź nie, złożonych wyjaśnień za wystarczające – ponieważ taka niejako
„automatyczna” ocena istnienia rażąco niskiej ceny może doprowadzić do wyeliminowania
podmiotu, który z zachowaniem reguł konkurencji, racjonalnej kalkulacji ekonomicznej i
gospodarczej jest w stanie zaoferować znacznie tańszą usługę od innych konkurencyjnych
pod
miotów.
W ocenie Izby wyjaśnienia odwołującego nie mogły zaś zostać uznane za wystarczające z
następujących przyczyn, które zostały opisane w zawiadomieniu o odrzuceniu oferty z dnia
24 sierpnia 2021 r.:
a) odwołujący nie uwzględnił kosztów spotkań roboczych w ilości co najmniej 30 (tj. 2 razy w
miesiącu przez okres realizacji przedmiotu zamówienia mający wynosić 15 miesięcy), który
to wymóg wynikał z rozdziału III pkt 1 lit. r) opisu przedmiotu zamówienia. Co przy tym
istotne, z
amawiający zastrzegał jednocześnie, iż w przypadku dużego natężenia prac,
odbiorów, kontroli spotkania powinny odbywać się w ilości niezbędnej do sprawnej realizacji
projektu. Odwołujący zatem z wymaganych przez zamawiającego podstawowych 30 spotkań
roboczych, przewidział w ramach ceny ofertowej 10 wizyt, w tym jeden wyjazd na kontrolę
projektu.
Izba nie wzięła przy tym pod uwagę argumentacji odwołującego podanej na rozprawie, że
spotkania, o których mowa w rozdziale III pkt 1 lit. r) opisu przedmiotu zamówienia, nie
mus
zą odbywać się w siedzibie zamawiającego czy też osobiście, gdyż można będzie je
prowadzić zdalnie w trybie telekonferencji. W wyjaśnieniach rażąco niskiej ceny odwołujący
nie wspomniał o zdalnej możliwości prowadzenia takich spotkań, stąd zamawiający słusznie
założył, że odwołujący przewidział ich liczbę w sposób nieodpowiadający postanowieniem
SWZ, przez co mogło to mieć wpływ na cenę oferty. Brak informacji czy też nieścisłości w
treści wyjaśnień rażąco niskiej w zakresie istotnych elementów cenotwórczych, wbrew
twie
rdzeniom odwołującego, nie mogą być powodem do powstania kolejnych wątpliwości
wymagających ponownych wyjaśnień. Braki lub nieścisłości powinny skutkować uznaniem,
że wykonawca udzielający wyjaśnień nie udźwignął ciężaru wykazania, że jego oferta nie
zawie
ra rażąco niskiej ceny lub kosztu.
b)
w zakresie kosztów osobowych odwołujący wskazał, że wynagrodzenie poszczególnych
osób zaangażowanych w realizację zamówienia będzie płatne dopiero po wypracowaniu
zysku, wskazując przy tym, że zysk ten będzie wynosił 20%. Odwołujący winien zatem
wykazać oraz wyliczyć jak ten zysk przekłada się na wynagrodzenie poszczególnych osób.
Ponadto odwołujący nie wskazał kosztów wynagrodzenia jednej z osób przeznaczonej do
realizacji zamówienia. Jak słusznie argumentował zamawiający, uzasadnianie braku
wynagrodzenia należnego osobom wykonującym zamówienie, pełnieniem przez dane osoby
funkcji członka zarządu, czy też statusem wspólnika spółki jest nieuprawnione. Każdej
bowiem osobie winno przysługiwać wynikające z ceny oferty wynagrodzenie za wykonywane
w ramach umowy czynności, względnie odwołujący powinien przedstawić wyliczenia jak
uzyskany z realizowanej umowy zysk przekładałby się na wynagrodzenie poszczególnych
osób. W wyjaśnieniach złożonych przez odwołującego nie było zaś stosownych informacji w
tym zakresie.
c)
wskazywany przez odwołującego zysk z realizacji zamówienia nie został wyliczony w
oparciu o kwotę oferty tak, aby wykazać i jednocześnie potwierdzić jego wysokość i
przełożenie tego zysku na wynagrodzenie osób zaangażowanych w realizację zamówienia.
Odwołujący w złożonych wyjaśnieniach wskazał, że założył średniej wielkości zysk brutto z
realizacji projektu w wysokości około 30% liczony od kosztów bezpośrednich,
powiększonych o ryzyka (kwota została podana na str. 9 wyjaśnień w pkt 4). Jednakże
podana przez odwołującego w punkcie 4 kwota brutto zysku była sprzeczna z kwotą zysku
brutto wskazaną przez odwołującego w tabeli zamieszczonej bezpośrednio pod punktem 4
na str. 9 wyjaśnień. Odwołujący wskazał zatem dwie różne kwoty określające „zysk brutto”.
Podobnie w przypadku marży, odwołujący również podał odmienne wartości – w punkcie 3
na str. 9 wyjaśnień marża ta określona została na poziomie min. 30%, a w tabeli
zamieszczonej pod pkt 4 (także na str. 9), wysokość marży określono już na poziomie 22%.
Powyżej wskazane rozbieżności potwierdziły brak należytej wyceny oferty i wskazywały na
niedoszacowanie lub
błędne założenia przy wycenie przedmiotu zamówienia.
Stwierdzone nieścisłości miały charakter bezsporny, jednakże zdaniem odwołującego w
związku z tymi nieścisłościami po stronie zamawiającego powinien zaktualizować się
obowiązek wezwania do złożenia kolejnych wyjaśnień. Izba po raz kolejny wskazuje, że
nieścisłości w treści wyjaśnień rażąco niskiej w zakresie istotnych elementów
cenotwórczych, nie mogą być powodem do powstanie kolejnych wątpliwości wymagających
ponownych wyjaśnień. Stwierdzenie nieścisłości co do istotnych składników ceny powinno
skutkować uznaniem, że wykonawca udzielający wyjaśnień nie udźwignął ciężaru
wykazania, że jego oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny lub kosztu.
Powyżej przytoczone okoliczności potwierdziły, w ocenie składu orzekającego, zasadność
podjętej przez zamawiającego czynności o odrzuceniu oferty odwołującego, jako
zawierającej rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia. Złożone przez
odwołującego wyjaśnienia wskazywały na niedoszacowanie wymienionych powyżej
elementów składających się na zaoferowaną cenę. Ponadto wyjaśnienia potwierdziły, że
odwołujący nie dokonał należytej kalkulacji ceny ofertowej w odniesieniu do przedmiotu
zamówienia, o czym świadczyły niedokładne wyliczenia w zakresie zysku, marży, czy też
ilości spotkań roboczych.
W pozostałej części uzasadnienia orzeczenia Izba przyjęła za własne stanowisko
zamawiającego, który słusznie wyjaśnił, że odnosząc się do twierdzeń odwołującego
zawartych w odwołaniu stwierdzających, że zamawiający dokonując oceny złożonych
wyjaśnień dopuścił się nierównego traktowania wykonawców w zakresie przedstawionej
przez nich kalkulacji
zysków, uznając zysk przystępującego na poziomie 8 024,84 zł, ale nie
uznając już zysku podanego przez odwołującego, określonego na poziomie 7 976,10 zł (a
wedle przeliczeń zamawiającego 6 677,33zł), należało dodatkowo zwrócić uwagę, że zysk
wskazany prze
z przystępującego w całości przypada jednemu wykonawcy, zaś zysk
określony przez odwołującego jest zyskiem konsorcjum trzech podmiotów. Przy czym w
zakresie zysku należało przypomnieć o powyżej opisanych nieścisłościach, które
wskazywały na niedoszacowanie oferty odwołującego.
Przechodząc do zarzutu dotyczącego oferty przystępującego Izba uznała, że w kontekście
argumentacji podniesionej przez odwołującego, nie można było uznać, że oferta
przystępujacego była rażąco niska. Jak wskazano powyżej odwołujący w swojej
argumentacji skupił się w zasadzie na porównywaniu złożonych przez siebie wyjaśnień z
wyjaśnieniami złożonymi przez przystępującego. Porównywanie wyjaśnień obu ww.
wykonawców nie mogło być dla odwołującego korzystne, szczególnie zważywszy na fakt, że
w wyjaśnieniach przystępujacego Izba nie zauważyła nieścisłości lub braków, czego nie dało
się stwierdzić w stosunku do wyjaśnień odwołującego. Pozostała część stanowiska
odwołującego obejmowała zaś gołosłowne twierdzenia. W tym kontekście Izba stwierdziła,
że o ile to na przystępującym w przedmiotowej sprawie, w świetle przepisu art. 224 ust. 5 w
zw. z przepisem art. 537 pkt 1 Pzp
spoczywał ciężar dowodu, że jego oferta nie zawierała
rażąco niskiej ceny, to na odwołującym spoczywał ciężar dowodu wykazania, że
z
amawiający zaniechał prawidłowej oceny. Ciężarowi temu odwołujący nie sprostał.
Przedstawione w odwołaniu informacje i wyliczenia nie zawierały dowodów ani podstaw ich
dokonania, stanowiąc próbę polemiki z ustaleniami zamawiającego. Jedynym dowodem
złożonym przez odwołującego był wydruk informacji z portalu LinkedIn rzekomego konta
profilowego, które miało dotyczyć osoby wskazanej przez przystępującego w formularzu
ofertowym jako kierownik projektu oraz architekt infrastruktury i bezpieczeństwa systemu.
Dowód miał potwierdzać nieprawdziwość założeń przystępującego co do kosztów dojazdu
na trasie Tarnów – Krosno, ponieważ zdaniem odwołującego trasa jaką musiałaby pokonać
osoba wymieniona przez przystępujacego w formularzu ofertowym powinna być dużo
dłuższa (Gdynia – Krosno) i rozpoczynać w siedzibie przedsiębiorstwa przystępującego.
Dowód złożony przez odwołującego okazał się całkowicie nieprzydatny dla rozstrzygnięcia z
uwagi na zakwestionowanie jego treści przez osobę wymienioną w formularzu ofertowym
przystępującego, która reprezentowała także przystępującego na posiedzeniu i rozprawie.
Pełnomocnik przystępującego oświadczył na rozprawie, że mieszka w Tarnowie, nigdy nie
wykonywał wymienionych w treści dowodu funkcji w firmach wyszczególnionych na kolejnych
jego stronach oraz nigdy nie miał założonego konta czy też profilu na portalu LinkedIn. Izba
nie miała powodu kwestionować oświadczeń pełnomocnika przystępującego szczególnie, że
zamawiający nie odniósł się do nich w żaden sposób.
Jak słusznie zwrócił uwagę zamawiający niezłożenie dowodów wraz z wyjaśnieniami rażąco
niskiej ceny
nie może skutkować automatycznym uznaniem oferty za podlegającą
odrzuceniu z powodu rażąco niskiej ceny lub kosztu. Zamawiający zobowiązany jest bowiem
w pierwszej kolejności przeanalizować i ocenić otrzymane wyjaśnienia m.in. pod kątem ich
wiarygodności i dopiero w przypadku uznania, że nie odzwierciedlają one rzeczywistego
stanu rzeczy, powinien
odrzucić ofertę. Istotne jest również, że nie istnieje jeden określony z
góry wzór ani schemat konstruowania wyjaśnień, zaś każdy z wykonawców przygotowując
ofertę może zwrócić przy wycenie uwagę na inne aspekty zamówienia, każdy z
wykonawców ma własne zasady polityki cenowej oraz funkcjonuje w innych realiach
polityki cenowej własnej firmy. Nie ma jednego katalogu minimalnego, ani zakresu
maksymalnego zagadnień, do którego powinien odwoływać się dany wykonawca
sporządzając kalkulację ceny oferty.
W konsekwencji Izba stwierdziła, że wyjaśnienia przystępującego potwierdziły brak rażąco
niskiej ceny w jego ofercie.
Tym samym Izba oddaliła zarzuty naruszenia art. 226 ust. 1 pkt 8 w zw. z art. 224 ust. 5 i 6
Pzp w zw. z art. 16 Pzp przez odrzucenie oferty o
dwołującego oraz art. 226 ust. 1 pkt 8 w
zw. z art. 224 ust. 5 i 6 Pzp przez zaniechanie odrzucenia oferty
przystępujacego.
Jeśli chodzi o ostatni podniesiony w odwołaniu zarzut Izba sygnalizowała już
powyżej, że braki czy też nieścisłości w treści wyjaśnień rażąco niskiej w zakresie istotnych
elementów cenotwórczych, nie mogą być powodem do powstanie kolejnych wątpliwości
wymagających ponownych wyjaśnień. W przedmiotowej sprawie wezwanie odwołującego do
ponownych wyjaśnień lub do wyjaśnienia treści wyjaśnień doprowadziłoby do
nieuzasadnionego przyznania kolejnej „szansy” odwołującemu do złożenia wyjaśnień, w
sytuacji gdy, jak wykazano powyżej, już pierwsze wyjaśnienia odwołującego były wadliwe, i
potwierdzały, że nie dokonał on należytej kalkulacji ceny ofertowej.
Mając powyższe na uwadze Izba oddaliła zarzut naruszenia art. 224 ust. 1 i ust. 6 Pzp w zw.
z art. 223 Pzp oraz art. 16 Pzp.
W związku z powyższym Izba uznała, że odwołanie podlegało oddaleniu i na
podstawie art. 553 zdanie pierwsze
Pzp orzekła jak w sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono stosownie do jego wyniku, na
podstawie art. 557 i 575 Pzp oraz
§ 5 pkt 1 i 2 lit. b) w zw. z § 8 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia
Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2020 r. w sprawie szczegółowych rodzajów
kosztów postępowania odwoławczego, ich rozliczania oraz wysokości i sposobu pobierania
wpisu od odwołania z dnia 30 grudnia 2020 r. (Dz. U. z 2020 r. poz. 2437), zaliczając na
poczet postępowania odwoławczego koszt wpisu od odwołania oraz zasądzając od
odwołującego na rzecz zamawiającego uzasadnione koszty strony obejmujące
wynagrodzenia pełnomocnika (na podstawie rachunku złożonego na rozprawie).
Przewodniczący:
…………………………