Sygn. akt: KIO 2663/21
WYROK
z dnia 13 października 2021r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Emil Kawa
Protokolant:
Rafał Komoń
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 11 października 2021 roku w Warszawie odwołania
wn
iesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 9 września 2021 r. przez
wykonawcę GRAPHIT Sp. z o.o. ul. Stępińska 22/30/424, 00-739 Warszawa w
postępowaniu prowadzonym przez Narodowy Instytut Onkologii im. Marii Skłodowskiej -
Curie -
Państwowy Instytut Badawczy ul. Roentgena 5, 02 - 781 Warszawa
przy udziale:
A.
wykonawcy B-
Act Sp. z o.o. z siedzibą w Bydgoszczy zgłaszającego przystąpienie
do postępowania odwoławczego po stronie odwołującego,
B. wykonawcy ECM Group Polska S.A. z siedzibą w Warszawie zgłaszającego przystąpienie
do postępowania odwoławczego po stronie odwołującego.
orzeka
Umarza postępowanie w zakresie zarzutów uwzględnionych przez zamawiającego tj.
zarzutu z pkt 13 lit. c) i pkt 16 odwołania dotyczącego projektów referencyjnych, a także
zawartego pkt 21 odwołania w zakresie zasad korzystania z zasobów innych podmiotów
W pozostałym zakresie zarzuty odwołania oddala
Kosztami postepowania obciąża odwołującego GRAPHIT Sp. z o.o. i zalicza w poczet
kosztów postępowania kwotę 15 000,00 (piętnaście tysięcy) złotych uiszczonych tytułem
wpisu od odwołania.
Stosownie do art. 579 ust. 1 i art. 580 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 11 września 2019 r. - Prawo
zamówień publicznych (Dz. U. poz. 2021 poz 1129) na niniejszy wyrok - w terminie 14 dni od
dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący ………………………
Sygn. KIO 2663/21
UZASADNIENIE
Narodowy Instytut Onkologii im. Marii Skłodowskiej - Curie - Państwowy Instytut Badawczy
ul. Roentgena 5, 02 - 781 Warszawa
prowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia
publicznego
prowadzonego
w trybie negocjacji z ogłoszeniem pn. "Opracowanie kompletnej
dokumentacji projektowej dla budowy, rozbudowy i modernizacji Narodowego Instytutu
Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie Państwowego Instytutu Badawczego w Warszawie",
numer sprawy: Nz0-I60/21/Zs
Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w DUUE: 2021/S 167-437935.
Postępowanie znajduje się na etapie udostępnienia wykonawcom
Opisu Potrzeb i Wymagań
(dalej jako: "OPiW")
. Jeden z potencjalnych wykonawców
GRAPH'IT Sp. z o.o.
ul. Stępińska
22/30/424, 00-739 Warszawa (dalej zwany
także „odwołującym”) wniósł do Prezesa Krajowej
Izby Odwoławczej odwołanie od postanowień OPiW.
Zarzucił zamawiającemu naruszenie następujących przepisów ustawy Pzp:
art. 156 ust. 1 pkt 9 ustawy Pzp w zw. z art. 16 pkt 1 i pkt 3 ustawy Pzp w zw.
z art. 112 ust. 1 ustawy Pzp w zw. z art. 116 ust. 1 ustawy Pzp poprzez czynność opisania w
pkt III. 1.3 Ogłoszenia o zamówieniu oraz Rozdziale X pkt 4.1 OPiW sposobu wykazania
przez wykonawcę spełniania warunku udziału w zakresie zdolności technicznej i zawodowej
dotyczącej doświadczenia osób, które zostaną przez wykonawcę skierowane do realizacji
zamówienia, tj.:
a)
projektanta branży architektonicznej;
b)
technologa medycznego;
c)
projektanta branży konstrukcyjnej;
d)
projektan
ta branży drogowej;
e)
projektanta branży instalacyjnej (sanitarnej);
f)
projektanta branży instalacyjnej (elektrycznej)
w sposób nieproporcjonalny do przedmiotu zamówienia oraz uniemożliwiający ocenę
zdolności wykonany do należytego wykonania zamówienia, a dodatkowo naruszający
zasadę uczciwej konkurencji, równego traktowania wykonawców oraz preferujący konkretną
grupę współpracujących ze sobą wykonawców - firmy Industria Project Sp. z o.o., Warbud
S.A. oraz Arch-Deco Sp. z o. o.;
art. 156 ust. 1 pkt 9 ustawy Pzp w zw. z art. 16 pkt 1 ustawy Pzp w zw. z art.
112 ust. 1 ustawy Pzp w zw. z art. 116 ust. 1 ustawy Pzp poprzez czynność opisania w pkt
VI.3 (cd. z Sekcji III.1.3) Ogłoszenia o zamówieniu oraz Rozdziale X pkt 4.2 OPiW sposobu
wykazania przez wyko
nawcę spełniania warunku udziału w postępowaniu w zakresie
zdolności technicznej i zawodowej dotyczącej posiadania przez wykonawcę wiedzy i
doświadczenia, w sposób nieproporcjonalny do przedmiotu zamówienia oraz
uniemożliwiający ocenę zdolności wykonany do należytego wykonania zamówienia, a
dodatkowo naruszający zasadę uczciwej konkurencji, równego traktowania wykonawców
oraz preferujący kontentą grupę współpracujących ze sobą wykonawców - firmę Industria
Project Sp. z o.o., Warbud S.A. oraz Arch-Deco Sp. z o. o.;
art. 159 ust. 2 ustawy Pzp w zw. z art. 16 pkt 1 ustawy Pzp poprzez czynność
określenia przez Zamawiającego w pkt II.2.9 Ogłoszenia o zamówieniu oraz Rozdziale XI pkt
I OPiW sposobu dokonywania oceny wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu
w ramach kryteriów selekcji w sposób naruszający zasadę uczciwej konkurencji, równego
traktowania wykonawców oraz preferujący konkretną grupę współpracujących ze sobą
wykonawców - firmę Industria Project Sp. z o.o., Warbud S.A. oraz Arch-Deco sp. z o. o.
Na wstępie podkreślił, że posiada interes w uzyskaniu tego zamówienia, gdyż
o
dwołujący ma możliwość złożenia zamawiającemu atrakcyjnej i konkurencyjnej oferty
cenowej oraz wykonanie zamówienia w sposób oczekiwany przez zamawiającego zarówno
pod k
ątem terminu oraz jakości prac. Niemniej jednak na skutek działań zamawiającego oraz
naruszenia przez niego przepisów wskazanych w petitum odwołania odwołujący może
ponieść szkodę w postaci braku możliwości złożenia wniosku o dopuszczenie do udziału w
postępowaniu, który nie podlegałby odrzuceniu z uwagi na niespełnienie przez odwołującego
warunków udziału w postępowaniu określonych w pkt III.1.3 Ogłoszenia o zamówieniu oraz
Rozdziału X pkt 4.1. i 4.2. OPiW
W związku z faktem, że zamawiający zamierza prowadzić to postępowanie w trybie
negocjacji z ogłoszeniem to zamawiający poinformował wykonawców, że do kolejnego etapu
postępowania, tj. negocjacji zaprosi wykonawców, których wnioski o dopuszczenie do
udziału w postępowaniu nie podlegają odrzuceniu oraz otrzymają najwyższą punktację w
ocenie złożonych wniosków o dopuszczenie do udziału - w liczbie 5 (vide Rozdział XI pkt 3
OPiW).
Podał także, iż określone w niniejszym postępowaniu przez zamawiającego
wymagania są nadmierne i nieadekwatne do charakteru i stopnia trudności realizowanej
inwestycji. Zamawiający formułując nieadekwatne do możliwości rynku warunki udziału w
postępowaniu już na tym etapie postępowania wyeliminował z niego zarówno wykonawców,
jak i personel wykonawców (projektantów, technologów), którzy posiadają szerokie
doświadczenie w realizacji zamówień podobnych lub zbliżonych do przedmiotu niniejszego
zamówienia projektów i którzy posiadają doświadczenie w realizacji wielu inwestycji
przewyższającej wartość, stopień skomplikowania oraz rangę niniejszego zamówienia.
Ogłoszenie o zamówieniu oraz OPiW w aktualnym brzmieniu pozwala na złożenie wniosku o
dopuszczenie do udziału w postępowaniu wykonawcy, który przejdzie pozytywna ocenę pod
katem formalno -
prawnym (spełnienie warunków udziału w postępowaniu). W
przedmiotowym stanie faktycznym realnie to będzie, tylko jednenn wykonawca - firma
Industria Project Sp. z o.o. (występująca samodzielnie bądź w konsorcjum z firmą Warbud
S.A. lub Arch-Deco sp. z o. o.).
Odwołujący przechodząc do zarzutów odnoszących się do
warun
ków stawianych
dedykowanemu dla tego zamówienia personelowi wykonawcy, podniósł, że:
w zakresie projektanta branży architektonicznej stawiany jest wymóg, aby osoba na to
stanowisko
wykazała się doświadczeniem
w wykonaniu co najmniej: 2-
ch (dwóch) zamówień
dla 2-
ch (dwóch) różnych obiektów polegających na wykonaniu projektu budowlanego i
wykonawczego dla budowy obiektu szpitalnego wraz z zagospodarowaniem terenu i
infrastrukturą zewnętrzną o powierzchni użytkowej dla każdego z obiektów nie mniejszej niż
30 000 m2, w ramach których (dla każdego z obiektów) zaprojektowano co najmniej 200
łóżek szpitalnych, co najmniej 4 (cztery) sale operacyjne, Oddział Intensywnej Opieki
Medycznej, Aptekę Szpitalną oraz pomieszczenia diagnostyczne: endoskopie, MRI lub CT
lub rentgen.
W tym zakresie zakwestionowane zostały także zapisu OPiW odnoszące się do
pojęcia "projektu budowlanego i wykonawczego". Zamawiający w Rozdziale X pkt 4.2 OPiW,
wskazał, że: "Przez projekt budowlany i wykonawczy Zamawiający rozumie opracowania
projektu budowlanego wykonane zgodnie z rozporządzeniem Ministra Transportu,
Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 25.04.2012 r. w sprawie szczegółowego zakresu i
formy projektu budowlanego (Dz.U. z 2012 r. oo. 462 ze zm.) jeżeli projekt uzyskał
pozwolenie na budowę w okresie jego obowiązywania lub Rozporządzenia Ministra Rozwoju
z dnia 11.09.2020 r. (Dz. U. 2020. póz. 1609.) w sprawie szczegółowego zakresu i formy
projektu budowlanego jeżeli projekt uzyskał pozwolenie na budowę w okresie jego
o
bowiązywania oraz projekt wykonawczy będący uszczegółowieniem tak wykonanego
projektu budowlanego sporządzony w stopniu niezbędnym z punktu widzenia celu któremu
ma służyć."
Podniósł także, że oczekiwany obowiązek wykazania się doświadczeniem w wykonaniu
projektu "budowy" szpitala, z
amawiający określił warunek w takim brzmieniu że uniemożliwił
wykonawcom powołanie się na doświadczenie projektanta w sporządzeniu projektu
rozbudowy, przebudowy czy modernizacji szpitala. Wskazania wymaga, że jak wynika z
samej
nazwy postępowania przedmiotem zamówienia nie będzie wyłącznie sama budowa, a
również rozbudowa i modernizacja obiektu szpitala. W świetle powyższego warunek w
powyższym brzmieniu pozostaje nieproporcjonalny do przedmiotu zamówienia. Dodał, że
wymagania,
aby powierzchnia użytkowa referencyjnego szpitala wynosiła 30.000 m2 są
wymaganiami ograniczającymi konkurencję, gdyż na przestrzeni ostatnich kilkunastu lat
większość inwestycji związanych z realizacją projektów szpitalnych obejmowała wykonanie
dokumentac
ji projektowej dla obiektów o powierzchni nieprzekraczającej 15.000 m2, np.
m.in. Budowa Budynku Radioterapii w ramach drugiego etapu Centrum Kliniczno-
Dydaktycznego, Rozbudowa i modernizację Zespołu Głównego Centrum Onkologii w
Bydgoszczy, w zakresie dzia
łalności podstawowej, diagnostyki i leczenia, Centrum Dydaktyki
Stomatologicznej Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku przy ulicy M. Skłodowskiej-Curie
24A w Białymstoku, Rozbudowa i modernizacja Szpitala Uniwersyteckiego nr 2 im. dr. Jana
Biziela w Bydgoszczy i inne.
Zauważył, że dla oceny doświadczenia danego projektanta, czy
też wykonawcy bez znaczenia pozostaje jaka była powierzchnia użytkowa obiektu, ale
istotnym jest
jakiego rodzaju pomieszczenia zostały zaprojektowane. W ocenie
o
dwołującego projektant, który zaprojektował szpital np. o powierzchni 15.000 m2 ale
obejmujący specjalistyczne i różnorodne pod względem przeznaczenia sale, laboratoria itp.
posiada większe doświadczenie niż projektant, który zaprojektował szpital o powierzchni
m2, który w większości składał się z takich samych sal łóżkowych. Gdyż w tym
przypadku projektowanie w dużej mierze opiera się na powtarzalności projektów tych
samych pomieszczeń szpitalnych.
Biorąc pod uwagę powyższe odwołujący wniósł o dokonanie zmniejszenia wymogu
wykazania się wykonaniem projektu obiektu szpitala i nadanie warunkowi udziału w
postępowaniu następującego brzmienia, "co najmniej 1 (jedna) osoba posiadająca
uprawnienia budowlane w specjalności architektonicznej do projektowania bez ograniczeń,
pos
iadająca min. 5-letnie doświadczenie zawodowe oraz legitymująca się doświadczeniem w
wykonaniu co najmniej: 2-
ch (dwóch) projektów dla 2-ch (dwóch) różnych obiektów
polegających na wykonaniu projektu budowlanego i wykonawczego dla budowy, przebudowy
lub ro
zbudowy obiektu szpitalnego wraz z zagospodarowaniem terenu i infrastrukturą
zewnętrzną o powierzchni użytkowej podlegającej budowie, rozbudowie lub przebudowie dla
każdego z obiektów nie mniejszej niż 10 000 m2, w ramach których (dla każdego z obiektów)
z
aprojektowano co najmniej 200 łóżek szpitalnych, co najmniej 4 (cztery) sale operacyjne,
Oddział Intensywnej Opieki Medycznej, Aptekę Szpitalną oraz pomieszczenia
diagnostyczne: endoskopie, MRI lub CT lub rentgen."
Izba zauważą iż z powyższego można wywieść jednoznaczny wniosek, że główne
zarzuty
jak i żądania zmierzają w kierunku nakazania zamawiającemu zmniejszenia
referencyjnego projektu wykonanego dla budowy lub przebudowy szpitala
, którym mają
wykazać się dedykowane osoby z 30 000 do 10 000 m2, a więc zmniejszenie wymaganej
powierzchni o 1/3.
Dodatkowo o
dwołujący wnosił o zmianę definicji "projektu budowlanego i
wykonawczego".
Podobne zarzu
ty postawione zostały także wobec wymagań dla osób kierowanych na
stanowiska
projektanta branży konstrukcyjnej, projektanta medycznego, projektantów branży
drogowej, sanitarnej oraz
branży instalacyjnej (elektrycznej). Tutaj również podstawowym
zarzutem było postawienie warunku na zbyt wysokim poziomie, gdyż zdaniem odwołującego
wystarczającym byłoby nabycie doświadczenia przy projektowaniu przez osoby dedykowane
dla wyżej wym. Stanowisk, wykazanie się zaprojektowaniem na obiektach o pow od 10 000
m2, a nie jak oczekuje zamawiający min od 30 000 m
W kolejnej grupie zarzutów dotyczących postawionych warunków w zakresie
dotyczący wiedzy i doświadczenia wykonawców, odwołujący także kwestionował wymaganie
polegające na żądaniu wykonania 2 zamówień dla 2 różnych obiektów, projektów -
budowlanego i wykonawczego dla budowy obiektu szpitalnego wraz z zagospodarowaniem
tere
nu i infrastrukturą zewnętrzną o powierzchni użytkowej, dla każdego z obiektu nie
mniejszej niż 30 000 m2. Podkreślając, że wymagania odnośnie powierzchni użytkowej
obiektów referencyjnych, będących przedmiotem prac projektowych również znacząco
zawężają krąg podmiotów zainteresowanych udziałem w postępowaniu. Również wnosił o
dopuszczenie możliwości wykazania się zamiast dwoma usługami obejmującymi wykonanie
projektu budowalnego i wykonawczego dla budynku szpitala o p
owierzchni użytkowej
wynoszącej 30.000 m2 jedną inwestycją, dotyczą wykonania usługi projektowej dla obiektu
szpitala o powierzchni 70.000 m2 (czyli takiej jak powierzchnia szpitala objętego
przedmiotem niniejszego zamówienia).
Podnosząc powyższe oczekiwał nakazania zamawiającemu zmiany tego warunku na
warunek dotyczący wykonania: co najmniej 1 (jedną) usługę polegającą na: wykonaniu
projektu budowlanego i wykonawczego lub koncepcji wielobranżowej i Programu
Funkcjonalno-
Użytkowego dla budowy obiektu szpitalnego wraz z zagospodarowaniem
terenu
i infrastrukturą zewnętrzną o powierzchni użytkowej, nie mniejszej niż 70 000 m2, w
ramach których zaprojektowano co najmniej 600 łóżek szpitalnych, co najmniej 10 (dziesięć)
sal operacyjnych, Oddział Intensywnej Opieki Medycznej, Aptekę Szpitalną oraz
pomieszczenia diagnostyczne: endoskopie, MRI lub CT lub rentgen;
oraz co najmniej 1
(jedną) usługę polegającą na: wykonaniu projektu budowlanego i wykonawczego dla obiektu
budowlanego o powierzchni użytkowej nie mniejszej niż 10 000 m2, o co najmniej 6
kondyg
nacjach nadziemnych wraz z zagospodarowaniem terenu i infrastrukturą
zewnętrzną."
W zakresie kolejnego zarzutu dotyczącego
naruszenia art. 159 ust. 2 ustawy Pzp w
zw. z art. 16 pkt 1 ustawy Pzp w zakresie kryterium selekcji
odwołujący zarzucił
zamawiającemu postawienie nieproporcjonalnego wymagania, aby wykonawca wykazał się
wykonaniem projektu budowlanego i wykonawczego dla budowy obiektu szpitalnego wraz z
zagospodarowaniem terenu i infrastrukturą zewnętrzną o powierzchni użytkowej nie
mniejszej niż 30 000 m2. W tym zakresie postawił żądanie, aby wymaganie ograniczyć do
wielkości zaprojektowanego obiektu w zakresie budowy, przebudowy lub rozbudowy obiektu
szpitalnego wraz z zagospodarowaniem terenu i infrastrukturą zewnętrzną o powierzchni
użytkowej nie mniejszej niż 10 000 m2.
W ocenie o
dwołującego niedopuszczalna jest sytuacja, w której zamawiający tak kształtuje
kryteria selekcji, aby mieć pewność, że konkretny podmiot zakwalifikuje się do kolejnego
etapu postępowania bez dopuszczenia do udziału w postępowaniu innych podmiotów
zdolnych do należytego wykonania zamówienia.
Zamawiający w odpowiedzi na odwołanie na wstępie wskazał, że dokonał
częściowych zmian treści ogłoszenia i OPiW, co winno wyczerpać oczekiwania
odwołującego w tym zakresie. W pozostałym zakresie wniósł o oddalenie odwołania, jako
niezasadnego.
Na wstępie podkreślił, że istota zarzutów odwołującego sprowadza się do
twierdzeń, że zamawiający w sposób nieproporcjonalny do przedmiotu zamówienia oraz
uniemożliwiający ocenę zdolności wykonawcy do należytego wykonania zamówienia, a także
z naruszeniem zasady konkurencyjności i równego traktowania Wykonawców opisał warunki
udziału w postępowaniu i kryteria selekcji. Dodatkowo odwołujący wskazał, że
dotychczasowy opis warunków i kryteriów selekcji preferuje konkretną grupę wykonawców.
Zamawiający podał, że przedmiotem niniejszego postępowania jest opracowanie
dokumentacji projektowej dla inwestycji polegającej na budowie, rozbudowie i modernizacji
Narodowego Instytutu Onkologii im. Marii Skłodowskiej - Curie - Państwowego Instytutu
Badawczego w Warszawie. Inwestycja ta, to przede wszystkim budowa obiektu szpitala o
powierzchni niemal 90 tys. m2. W jego skład wchodzi min.: 20 sal operacyjnych, oddział
intensywnej terapii (37 łóżek), izba przyjęć, centralna sterylizatornia, kilkadziesiąt pracowni
diagnostycznych, 18 klinik specjalistycznych generujących 34 oddziały szpitalne oraz
infrastruktura towarzysząca. Dodał także, że
j
ak wynika z przytoczonych postanowień, aby
mówić o wiedzy i doświadczeniu wykonawcy biorącego udział w niniejszym postepowaniu i
dającemu rękojmię należytego wykonania zamówienia, wykonawca taki musi wykazać się,
że wcześniej wykonał dokumentację projektową na podstawie której uzyskano pozwolenie
na budowę i wykonano roboty budowlane polegające na budowie tak specyficznego obiektu,
jakim jest szpital. Co więcej, tak sporządzona dokumentacja musiała stanowić opis
przedmiotu zamówienia dla robót budowlanych.
Podkreślił, że dokonał zmiany treści ogłoszenia i np. w zakresie kwalifikacji personelu
dopuścił także kwalifikacje zawodowe równoważne, zdobyte w innych państwach, na
zasadach określonych w art. 12a ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U.
2020 poz. 1333), z uwzględnieniem postanowień ustawy z dnia 22 grudnia 2015 r. o
zasadach uznawania kwalifikacji zawodowych nabytych w państwach członkowskich Unii
Europejskiej (Dz. U. z 2020 r. poz. 220). W przypadku, gdy w
ykonawcy wspólnie biorą udział
w postępowaniu, zamawiający uzna warunki za spełnione, gdy spełni je przynajmniej jeden z
w
ykonawców występujący wspólnie. Zamawiający, realizując dyspozycje wynikające z art.
112 ust. 1 Pzp i art. 117 ust. 1 Pzp
poinformował także, że dopuszcza możliwość sumowania
wiedzy i doświadczenia na potrzeby wykazania
spełnienia warunku udziału w postępowaniu
oraz kryteriów selekcji przez podmioty składające ofertę wspólną. Nadto zamawiający podał,
że nie ogranicza możliwości wykazania wykonanych projektów wyłącznie do wykonanych na
podstawie prawa krajowego. Zamawiający dopuszcza wykazanie projektów realizowanych
poza Polską w oparciu o równoważne przepisy krajów w których były realizowane. Również
przychylił się do wniosku wykonawców aby wydłużyć z 10 do 13 lat okres z jakiego
wykonawca może wykazywać referencyjne roboty.
Zamawiający dokonując oceny dokonanych zmian ogłoszenia i OPiW podał, iż
p
rzenosząc powyższe zmiany na treść stawianych zarzutów, wskazać należy, że:
1) w odniesieniu do warunku udziału w postępowaniu w zakresie wiedzy i doświadczenia
wykonawcy, z
amawiający wydłużył okres dla referencyjnych projektów do 13 lat, co
stanowi
ponad trzykrotnie dłuższy okres niż wskazany w§ 9 ust. 1 pkt 2 Rozporządzenia Ministra
Rozwoju, Pracy i Technologii z dnia 23 grudnia 2020r. w sprawie podmiotowych środków
dowodowych oraz
innych dokumentów lub oświadczeń, jakich może żądać zamawiający od
wykonawcy. Brak jest zatem podstaw do czynienia z
amawiającemu zarzutów, że ograniczył
w jakikolwiek sposób dostęp do udziału w przedmiotowym zamówieniu w tym zakresie.
Oczywistym przy tym j
est, że sam prawodawca wyznaczając okresy doświadczenia, którym
mogą posługiwać się wykonawcy miał na celu zapewnienie zamawiającym, aby podmioty
starające się o udzielenie zamówienia „dysponowały" w miarę aktualną - a nie historyczną -
wiedzą i doświadczeniem, gdyż tylko taka wiedza i doświadczenie dają rękojmię należytego
wykonania zamówienia;
w odniesieniu do warunku udziału w postępowaniu w zakresie zdolności technicznej lub
zawodowej (personel), nie ograniczono w żaden sposób możliwości powoływania się na
wykonanie projektów budowlanych lub wykonawczych w okresach poprzedzających wydanie
odpowiednich Rozporządzeń w sprawie projektów budowlanych czy wykonawczych.
Zamawiający zmodyfikował przedmiotowy warunek dopuszczając projekty budowlane i
wykonawcz
e wykonane również na podstawie wcześniej obowiązujących przepisów;
Zamawiający zmienił warunek wskazując, że chodzi o wykonanie projektów a nie
zamówień;
Zamawiający dopuścił możliwość wykazania się wykonaniem projektów budowlanych czy
wykonawczych
poza granicami Polski, zamieszczając definicje równoważności tych pojęć.
Tym samym wszystkie zarzuty o
dwołującego odnoszące się do tych kwestii należy uznać,
zdaniem zamawiającego po pierwsze za bezprzedmiotowe, gdyż dotyczą nieistniejących
obecnie postano
wień, a po drugie jako bezzasadne, gdyż zamawiający dokonał istotnych
zmian w treści Ogłoszenia o zamówieniu, które odpowiadają żądaniom odwołującego.
Podał, że w warunkach udziału przyjęto jako wyznacznik powierzchnię użytkową
równą 30 tys. m2 co stanowi około 33% powierzchni planowanego zadania inwestycyjnego.
W ocenie Zamawiającego, takie ukształtowanie parametru wielkościowego jest
proporcjonalne i adekwatne w stosunku do przedmiotu zamówienia. Jest to powierzchnia, na
której rozłożone są typowe układy funkcjonalno - przestrzenne, technologiczne oraz
techniczne. Powierzchnia ta jest pewnym wyznacznikiem, po którym można określić, czy
w
ykonawca posiada wymagane doświadczenie i jest w stanie zaprojektować obiekt szpitalny
z pełnym powiązaniem funkcjonalnym, logicznym i ergonomicznym powyższych funkcji przy
jednoczesnej pełnej zgodności z przepisami i przyjętymi standardami.
Realizowana inwestycja, kwalifikowana jest do najwyższej kategorii złożoności - 6 (zgodnie z
Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 18 maja 2004r. w sprawie określenia metod i
podstaw sporządzania kosztorysu inwestorskiego, obliczania planowanych kosztów prac
projektowych oraz planowanych kosztów robót budowlanych określonych w programie
funkcjonalno-
użytkowym Dz. U. z 2004 r. nr 130, poz. 1389 ze zm.). Obniżenie warunków
udziału z 30 tys. m2 do 15 tys. m2 lub 10 tys. m2 to zmniejszenie wymagań Zamawiającego
w tym zakresie o kilkadziesiąt procent (ok. 15% powierzchni docelowej). O tyle zostanie
również zmniejszona kubatura obiektu, która jest głównym wyznacznikiem dla przyjęcia
poszczególnych elementów wyposażenia technicznego i technologicznego obiektów, w tym
w szczególności urządzeń zapewniających prawidłową pracę wszelkich systemów
wentylacyjnych i klimatyzacyjnych.
Powierzchnia
użytkowa obiektu wpływa też, w zasadzie
liniowo, na stopień skomplikowania obiektu pod względem spełnienia wymagań ochrony
przeciwpożarowej. Obiekt o powierzchni 30 tys. m2 zawierał będzie dwukrotnie więcej stref
pożarowych o tej samej powierzchni, co wpływa na złożoność zagadnień projektowych, jakie
należy podczas projektowania rozwiązać, co wpływa na późniejsze bezpieczeństwo
użytkowania tego obiektu. Adekwatnie do wielkości obiektu rośnie również stopień
skomplikowania konstrukcji obiektu.
Podkreślił także, że nie dopuścił możliwości wykazywania się dokumentacją projektową dla
przebudowy czy modernizacji z uwagi na fakt, że takie doświadczenie nie pozwala ocenić
zdolności wykonawcy i personelu na potrzeby realizacji zamówienia. Przedmiotem
zamówienia jest co do zasady budowa nowego obiektu szpitalnego. Tym samym
dopuszczenie w warunku możliwości powoływania się na wykonanie dokumentacji dot.
przebudowy czy modernizacji nie byłoby adekwatne czy proporcjonalne do głównego
przedmiotu zamówienia. Dodał także, że brak jest również podstaw do uznania zarzutu w
zakresie dopuszczenia możliwości wykazania się projektowaniem dla jednej inwestycji o
powierzchni 70 tys. m2. Odwołujący czyni całkowicie błędne założenie, że nie ma znaczenia
dla z
amawiającego, czy doświadczenie dotyczy jednego bardzo dużego obiektu czy dwóch
mniejszych, co zresztą zdaje się sam potwierdzać w pkt 67 wskazując na swoje żądanie w
zakresie zmiany wymagania.
Do postępowania po stronie odwołującego zgłosili przystąpienia wykonawcy
B-Act
Sp. z
o.o. z siedzibą w Bydgoszczy oraz ECM Group Polska S.A. z siedzibą w Warszawie.
W zgłoszonych przystąpieniach wskazywali jak odwołujący, że wymagane przez
zamawiającego warunki są nieadekwatne do przedmiotu zamówienia. Jednakże, ze względu
na nieobecność na rozprawie brak jest dalszych stanowisk przystępujących w sprawie.
Po przeprowadzeniu rozprawy z udziałem stron, na podstawie zebranego
materiału w sprawie oraz oświadczeń i stanowisk stron zaprezentowanych na
rozprawie, Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła i zważyła, co następuje – odwołanie jest
niezasadne, gdyż podniesione zarzuty nie zostały w wystarczający sposób
uwiarygodnione, że pozostawienie ich w dotychczasowej treści spowoduje sytuację, iż
spełnienie postawionych wymagań będzie możliwe tylko przez jeden podmiot.
Na wstępie Izba ustaliła, że nie została wypełniona żadna z ustawowych przesłanek,
o których stanowi art. 528 ustawy Pzp, skutkujących odrzuceniem odwołania.
Za podstawę rozstrzygnięcia Izby został uznany stan faktyczny sprawy, ustalony na
podstawie dokumentacji postępowania przesłanej przez zamawiającego, treści odwołania
pism i dowodów przedłożonych przez strony oraz stanowiska zaprezentowane do protokołu
rozprawy.
Izba podkreśla, że zgodnie z art. 554 ust. 1 pkt 1 Pzp (poprzednio na gruncie art.
192 ust. 2 Pzp) odwołanie jest uwzględniane wówczas, gdy naruszenie zamawiającego ma
charakter naruszenia kwalifikowanego (takiego, które wpływa na wynik postępowania).
W przedmiotowym postepowaniu zamawiający zmierza do wyboru wykonawcy na
opracowanie kompletnej dokumentacji projektowej dla budowy, rozbudowy i modernizacji
szpitala onkologicznego
w trybie negocjacji z ogłoszeniem. Zamawiający w Ogłoszeniu o
zamówieniu oraz w Opisie Potrzeb i Wymagań opisał wymagania, jakie wykonawcy winni
spełnić, aby zostać zaproszeni do kolejnego etapu postępowania, czyli uzyskać
dopuszczenie do udziału w postepowaniu – negocjacjach.
Wykonawca taki musi wykazać
się, że wcześniej wykonał dokumentację projektową na podstawie, której uzyskano
pozwolenie na budowę i wykonano roboty budowlane polegające na budowie obiektu, jakim
jest szpital. Natomiast
sporządzona dokumentacja musiała stanowić opis przedmiotu
zamówienia dla robót budowlanych.
Odwołujący w odwołaniu zawarł trzy grupy zarzutów, tj. zakwestionował wymagania
zamawiającego w zakresie postawionych wymagań wobec osób dedykowanych dla pełnienia
określonych funkcji w etapie projektowania, a także warunków udziału w postepowaniu oraz
sposobu oceny wniosków w ramach kryterium selekcji.
Podkreślić należy, że zamawiający dokonał częściowej w zakresie istotnym, zmiany
postawionych wymagań w powyższym zakresie i tym samym zarzuty wobec braku
możliwości dopuszczenia wykonawców, którzy wykonywali referencyjne projekty na rzecz
podmiotów zagranicznych, a także ograniczeń w zakresie możliwości zawiązania konsorcjum
wykonawców i dopuszczenia możliwością wykazywania się projektowaniem w ramach
kryterium selekcji także wykonaniem innych projektów niż obiekty szpitalne, zostały przez
odwołującego uznane za spełniające jego wymagania.
Zauważyć należy, że główną osią sporu pomiędzy stronami była kwestia powierzchni, jaką
winni wykazać się projektanci oraz sam wykonawca dla spełnienia warunku udziału w
postępowaniu.
Zamawiający zakładając, iż powierzchnia nowobudowanego szpitala będzie wynosiła
około 90 000 m2 postawił wymaganie, aby w powyższym zakresie wykonawca we wniosku
wykazał się doświadczeniem w zakresie warunków udziału jak i doświadczenia osób w
wykonaniu projektu na poziomie 30
000 m2, co stanowić ma około 1/3 planowanej
powierzchni szpitala.
Zamawiający wyjaśniając tak postawione warunki uznał, że przy
projektowaniu tak dużego obiektu szpitalnego, a zarazem tak specjalistycznego,
wymagającego zaplanowania i zaprojektowania tak wielu specjalistycznych jednostek
szpita
la niezbędny jest wykonawca, który ma doświadczenie w projektowaniu tego typu i tej
wielkości obiektów służby zdrowia. Wymagane doświadczenie w zakresie projektu obiektu o
określonej powierzchni
jest
, zdaniem zamawiającego pewnym wyznacznikiem, po którym
m
ożna określić, czy wykonawca posiada wymagane doświadczenie i jest w stanie
zaprojektować obiekt szpitalny z pełnym powiązaniem funkcjonalnym, logicznym i
ergonomicznym wymaganych
funkcji przy jednoczesnej pełnej zgodności z przepisami i
przyjętymi standardami.
Odwołujący replikując stanowisko zamawiającego wskazywał przede wszystkim na
dwie kwestie, po pierwsze, że wymaganie doświadczenia na tak dużych obiektach narusza
zasadę proporcjonalności, gdyż nie jest jeszcze dokładnie znana powierzchnia szpitala, a po
drugie, narusza zasadę uczciwej konkurencji, gdyż zawęża krąg podmiotów mogących
złożyć wniosek o dopuszczenie do dialogu tylko do jednej firmy, która w ostatnich kilkunastu
latach wykonała sześć projektów dla obiektów o takiej powierzchni i kubaturze (dowód nr 2
złożony na rozprawie).
Przekładając powyższe na grunt przedmiotowej sprawy należy zwrócić uwagę na
fakt, iż zamawiający dokonując zmiany opisanych wymagań w odniesieniu do warunku
udziału w postępowaniu w zakresie wiedzy i doświadczenia wykonawcy wydłużył okres dla
referencyjnych projektów do 13 lat. W odniesieniu do warunku udziału w postępowaniu w
zakresie zdolności technicznej lub zawodowej (personel), zamawiający zmodyfikował
przedmiotowy warunek dopuszczając projekty budowlane i wykonawcze wykonane również
na podstawie wcześniej obowiązujących przepisów. Zmienił warunek wskazując, że chodzi o
wykonanie projektów a nie zamówień oraz dopuścił możliwość wykazania się wykonaniem
projektów budowlanych czy wykonawczych poza granicami Polski, zamieszczając definicje
równoważności tych pojęć.
Tak więc kwestią sporną pozostała w zasadzie wielkość zaprojektowanych powierzchni,
która jest niezbędna dla wykazania spełnienia warunków udziału w postępowaniu oraz
doświadczenia personelu.
Oceniając powyższe Izba zauważa, że zamawiający w sposób niesymetryczny
odniósł powierzchnię szpitala do innych postawionych wymagań. Dla przykładu na 20
projektowanych sal operacyjnych wystarczającym jest wykazanie się wykonaniem projektu
szpitala posiadającego 4 sale operacyjne, co stanowi 20 % wymagania w tym postepowaniu.
Natomiast stosunek powierzchni wymaganej do planowanej w Centrum Onkologii wynosi od
33 do nawet ponad 40%, gdyż sam zamawiający podał, że obiekt Centrum nie może być
w
edług zał. nr 2 mniejszy niż 73 616 m2. Powyższe uzasadniałoby zmniejszenie wymaganej
powierzchni do 20 -25 tys.m2.
Jednakże Izba uznała, że takie zmniejszenie wymaganej powierzchni nie ma wpływu na
wynik postepowania, gdyż odwołujący w trakcie rozprawy oświadczył, że tylko uwzględnienie
żądań w zakresie powierzchni w wielkości podanej w odwołaniu umożliwi mu złożenie oferty.
Oceniając postawione żądania w zakresie powierzchni obiektów referencyjnych Izba uznała,
że zmniejszenie wymagań zamawiającego w zakresie referencyjnej powierzchni, która
wynosi 30
000 m2 do powierzchni niezbędnej dla odwołującego tj. 10 000 m2 jest całkowicie
nieuzasadnione. Zaprojektowanie obiektu szpitalnego o pow. 10 000 m2
nie da się w żaden
sposób porównać do skali skomplikowania i trudności zaprojektowania przedmiotowego
Centrum Onkologii
w szczególności, iż przedmiot zamówienia nie dotyczy tylko budowy
nowego obiektu, ale także modernizacji już istniejącej części. Warunek udziału jak i
wymagania co do osób referowanych dla pełnienia określonych samodzielnych funkcji na
poziomie oczekiwanym przez odwołującego w żaden sposób nie może być uznany za
proporcjonalny do zakresu zadań jakie należy wykonać przy projektowaniu Centrum, którego
powierzchni będzie oscylowała pomiędzy 73 a 90 tysięcy metrów kwadratowych i będzie
znajdowało się na jej powierzchni 20 sal operacyjnych, oddział intensywnej terapii (37 łóżek),
izba przyjęć, centralna sterylizatornia, kilkadziesiąt pracowni diagnostycznych, 18 klinik
specjalistycznych.
Nie znalazło potwierdzenia w składanym przez odwołującego materiale dowodowym
twierdzenie
, iż w Polsce istnieje tylko jeden podmiot mogący spełnić wymagania
zamawiającego. Odwołujący przedłożył w tym zakresie dowody mające wskazywać, że tylko
Industrial Project Sp. z o. o.
wykonywała wszystkie projekty dla budowy szpitali o
powierzchni ponad 30
000 m2. Izba nie uznała tych dowodów za przekonywujące, gdyż fakt,
że dany podmiot wykonywał takie projekty w określonych przez zamawiających wymagań nie
może być dowodem, że są to wszystkie tego typu projekty, a nie tylko te które mają służyć
odwołującemu dla potwierdzenia stawianych przez niego tez dowodowych.
Zauważyć należy, że wykonawcy zadawali zamawiającemu szereg pytań, w tym
istotne dla tej sprawy jest pytanie nr 6, gdzie jeden z potencjalnych wykon
awców zadał
pytanie o treści, cyt.”
Odnosząc się do treści sformułowanego warunku wnosimy o
wydłużenie okresu wykazania doświadczenia do lat 13. Swój wniosek motywujemy faktem, iż
z pozyskanych przez nas informacji, w tym analizy doświadczenia biur projektowych na
obiekcie wpisującym się w jego treści na rynku istnieje 3/4 biura projektowe, które są w
stanie spełnić ten warunek w obecnej chwili.
Wydłużenie okresu doświadczenia do lat 13 rozszerzy konkurencyjność
prowadzonego przez Państwa postępowania o kolejnych wykonawców, co przełoży się
zarówno na możliwość uzyskania korzystnych ofert, jak również będzie gwarantowało
rozstrzygnięcie przedmiotowego postępowania”.
Z powyższego jednoznacznie wynika, że podmiot zainteresowany wzięciem udziału w
postepowaniu
dokonuje analizy rynku, stwierdzając, że obecnie na rynku istniej 3 – 4 biur
projektowych mogących spełnić obecne wymagania, a przedłużenie okresu wykazania się
doświadczeniem do 13 lat ilość takich biur zwiększy. Podkreślić należy, że zamawiający
dokonał zmiany wymagań i wydłużył okres możliwości wykazania się doświadczeniem do lat
13. Nadto z
amawiający dopuścił wykazanie projektów realizowanych poza Polską w oparciu
o równoważne przepisy krajów w których były realizowane. Zamawiający również dopuścił
kwal
ifikacje zawodowe równoważne, tj. zdobyte w innych państwach, na zasadach
określonych w art. 12a ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. 2020 poz.
1333), z uwzględnieniem postanowień ustawy z dnia 22 grudnia 2015 r. o zasadach
uznawania kwali
fikacji zawodowych nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej
(Dz. U. z 2020 r. poz. 220). Ponadto
dopu
ścił możliwość sumowania wiedzy i doświadczenia
na potrzeby wykazania spełnienia warunku udziału w postępowaniu oraz kryteriów selekcji
przez p
odmioty składające ofertę wspólną.
Dalszego uszczegółowienia wymaga kwestia braku podstaw do zmniejszenia w tym
stanie faktycznym wielkości wymaganej powierzchni z 30 000 m2 do np. 20 000 m2.Izba
wskazuje, że odwołanie ma za cel zmianę sytuacji prawnej konkretnego wykonawcy. Sąd
Okręgowy w Warszawie w wyroku z dnia 7 grudnia 2011 r. w sprawie o sygn. V Ca
uznał, że wniesione odwołanie nie pełni funkcji publicznych mających na celu
prawidłowe stosowanie Pzp, czy też umożliwienie wzięcia udziału w postepowaniu
szerszemu kręgu wykonawców. Zdaniem Sądu postępowanie odwoławcze ma jedynie na
celu ochronę interesów osoby wnoszącej środki ochrony prawnej i przez pryzmat tego
odwołania należy oceniać wpływ na wynik postępowania.
Przepisy ustawy Pzp traktują
o
dwołanie, jako środek ochrony prawnej skierowany na zmianę sytuacji wykonawcy,
polegającą na możliwości uzyskania w danym postępowaniu zamówienia - wybór oferty
wykonawcy odwołującego się w danym postępowaniu. Nadto zgodnie z przepisem art. 554
ust.1 Pzp
I
zba może uwzględnić odwołanie tylko w sytuacji, kiedy naruszenie przez
zamawiającego przepisów miało wpływ na wynik postępowania.
W przedmiotowym stanie faktycznym Izba uznała, że niezasadnym byłoby
ograniczenie wymagań zamawiającego w zakresie wielkości powierzchni, której
zaprojektowanie
daje możliwość wzięcia udziału w postępowaniu oraz skierowania do jego
realizacji określonych osób, do oczekiwanej wielkości 10 000 m2. W nawiązaniu do
powyższego przywołać należy stanowisko odwołującego zapisane w protokole z rozprawy, w
którym odwołujący oświadczył, że, cyt.” Odwołujący podaje, że aby mógł wziąć udział w
postępowaniu, to te żądania z odwołania, muszą być uwzględnione w wersji tam zapisanej.
Ustalenie wymagań na wyższym poziomie niż te o które w odwołaniu wnosi odwołujący nie
pozwolą odwołującemu na wzięcie udziału w postępowaniu”. W takiej sytuacji Izba uznała, iż
ewentualne zmniejszenie wymagań w zakresie powierzchni o kilka tys. metrów
kwadratowych nie miałoby wpływu na wynik postepowania, gdyż pomimo takiego
zmniejszenia odwołujący nie mógłby złożyć wniosku o dopuszczenie do postępowania
prowadzonego w trybie
negocjacji z ogłoszeniem.
Za niezasadny Izba uznała także zarzut dotyczący kryterium selekcji jak i braku
możliwości, aby z wykonaniem projektu budowalnego zrównać koncepcję wykonania
inwestycji za niezasadny,
gdyż istotną różnicą jest przede wszystkim fakt, że projekt musi
wykonać osoba, która ma uprawnienie do wykonania samodzielnych funkcji w budownictwie,
natomiast koncepcja może być wykonana przez osobę, która takich uprawnień nie posiada.
Podkreślić należy, że przy odwołaniach od postanowień ogłoszenia o zamówieniu jak i SWZ
Izba dokonuje ocenę zasadności podniesionych zarzutów przez pryzmat żądań
postawionych przez odwołującego.
W tym stanie rzeczy
Izba nie stwierdziła naruszenia przez zamawiającego przepisów
Pzp wskazanych w odwołaniu.
W zakresie kosztów postępowania Izba w oparciu o § 8 ust.2 pkt 2 rozporządzenia
Prezesa Rady Ministrów w sprawie szczegółowych rodzajów kosztów postępowania
odwoławczego, ich rozliczania oraz wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania z
dnia 30 grudnia 2020 r. (Dz. U. z 2021 r. poz. 1129
) w związku z oddaleniem odwołania
kosztami postępowania obciążyła odwołującego nakazując zaliczenie w poczet kosztów
postępowania kwoty uiszczonego wpisu oraz nakazała zwrot dla przystępującego kosztu
wynagrodzenia pełnomocnika
Przewodniczący …………………………….