KIO 2704/21 WYROK dnia 21 października 2021 r.

Sygn. akt: KIO 2704/21 

WYROK

z dnia 21 października 2021 r. 

Krajowa Izba Odwoławcza   -   w składzie: 

Przewodniczący:     Ewa Sikorska 

Protokolant:             Aldona Karpińska 

po  rozpoznaniu  na  rozprawie  w  dniu  18 

października  2021  roku  w  Warszawie  odwołania 

wniesionego  do  Prezesa  Krajowej  Izb

y  Odwoławczej  w  dniu  13  września  2021  r.  przez 

wykonawcę Innergo Systems Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Warszawie w 

postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego – Skarb Państwa – Zakład Usługowo-

Produkcyjn

y Lasów Państwowych w Łodzi 

przy udziale: 

A. 

wykonawcy 

ZUP  EMITER  Spółka  z  ograniczoną  odpowiedzialnością  w 

Limanowej, 

zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie 

odwołującego, 

B. 

wykonawcy 

POWER  EV  Spółka  z  ograniczoną  odpowiedzialnością  we 

Wrocławiu, zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie 

zamawiającego 

orzeka: 

1.  uwzględnia  odwołanie  i  nakazuje  zamawiającemu  –  Skarbowi  Państwa  –  Zakładowi 

Usługowo-Produkcyjnemu  Lasów  Państwowych  w  Łodzi  –  unieważnienie  wyboru 

najkorzyst

niejszej  oferty,  wykluczenie  z  postępowania  i  odrzucenie  oferty  wykonawcy 

POWER  EV  Spółka  z  ograniczoną  odpowiedzialnością  we  Wrocławiu  i  dokonanie 

ponownej oceny ofert;

2.  kosztami  postępowania  obciąża  wykonawcę  POWER  EV  Spółka  z  ograniczoną 

odpowiedzialnością we Wrocławiu i: 

2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr (słownie: 

piętnaście  tysięcy  złotych  zero  groszy),  uiszczoną  przez  wykonawcę  Innergo  Systems 

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Warszawie tytułem wpisu od odwołania, 

2.2.  zasądza  od  wykonawcy  POWER  EV  Spółka  z  ograniczoną  odpowiedzialnością  we 

Wrocławiu  na  rzecz  wykonawcy  Innergo  Systems  Spółka  z  ograniczoną 

odpowiedzialnością  w  Warszawie  kwotę  18  600  zł  00  gr  (słownie:  osiemnaście  tysięcy 

sześćset złotych zero groszy), stanowiącą koszty postępowania odwoławczego poniesione z 

tytułu wpisu od odwołania i wynagrodzenia pełnomocnika. 

Stosownie do art. 579 ust. 1 

i 580 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 11 września 2019 roku – 

Prawo  zamówień  publicznych  (Dz.  U.  z  2021  r.  poz.  1129  ze  zm.),  na  niniejszy  wyrok,  w 

terminie  14  dni

a  od  dnia  jego  doręczenia,  przysługuje  skarga,  za  pośrednictwem  Prezesa 

Krajowej Izby Odwoławczej, do Sądu Okręgowego w Warszawie. 

………………………………….. 

Sygn. akt: KIO 2704/21 

Uzasadnienie 

Zamawiający – Skarb Państwa – Zakład Usługowo-Produkcyjny Lasów Państwowych 

w  Łodzi  –  prowadzi  postępowanie  o  udzielenie  zamówienia  publicznego,  którego 

przedmiotem jest dostawa i montaż stacji ładowania pojazdów elektrycznych typu wallbox. 

Postępowanie  prowadzone  jest  na  podstawie  przepisów  ustawy  z  dnia  11  września 

2019  roku 

– Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2021 roku, poz. 1129 ze zm.), zwanej 

dalej ustawą P.z.p. 

W  dniu  13  września  2021  roku  wykonawca  Innergo  Systems  Spółka  z  ograniczoną 

odpowiedzialnością  w  Warszawie  (dalej:  odwołujący)  wniosła  odwołanie  zarzucając 

zamawiającemu naruszenie: 

-  art.  108  ust.  1  pkt  4  ustawy  P.z.

p.  w  zw.  z  §  2  ust.  1  pkt  1  lit.  b rozporządzenia Ministra 

Rozwoju,  Pracy  i  Technologii  w  sp

rawie  podmiotowych  środków  dowodowych  oraz  innych 

dokumentów  lub  oświadczeń,  jakich  może  żądać  zamawiający  od  wykonawcy  z  dnia  23 

grudnia 2020 r. (dalej jako: „rozporządzenie o dokumentach”) i art. 128 ust. 1 i 2 w zw. z art. 

16 pkt 1-3 ustawy P.z.p. poprzez zaniechanie wykluczenia wykonawcy POWER EV sp. z o.o. 

z siedzibą we Wrocławiu (dalej jako: przystępujący „POWER EV”) z postępowania, pomimo 

iż  wykonawca ten  nie  wykazał  braku  podstaw  wykluczenia w  zakresie art.  108 ust.  1 pkt  4 

ustawy  P.z.p.  w  zakresie 

braku  orzeczenia  zakazu  ubiegania  się  o  zamówienie  publiczne 

tytułem  środka  karnego,  tj.  nie  przedstawił  w  terminie  wymaganej  informacji  z  Krajowego 

Rejestru  Karneg

o,  pomimo  otrzymania wezwania do  uzupełnienia tego dokumentu  w trybie 

art.  128  ust.  1  ustawy 

P.z.p.  oraz  poprzez  umożliwienie  przystępującemu  POWER  EV 

dokonania ponownego uzupełnienia ww. dokumentu, pomimo iż wykonawca nie przedstawił 

wymaganego  dokumentu  w  odpowiedzi  na  pierwsze  wezwanie  w      trybie  art.  128  ust.  1 

ustawy P.z.p., co doprowadziło ponadto do naruszenia zasad uczciwej konkurencji i równego 

traktowania wykonawców; 

-  art.  226  ust.  1  pkt  8  w  zw.  z  art.  224  ust.  1,  5  i  6  w  zw.  z  art.  16  pkt  1-3  ustawy  P.z.p. 

poprzez  wadliwą  ocenę  wyjaśnień  rażąco  niskiej  ceny  i  zaniechanie  odrzucenia  oferty 

złożonej przez przystępującego POWER EV, mimo iż złożone przez wykonawcę wyjaśnienia 

nie u

zasadniają podanej w ofercie ceny, a zaoferowana cena jest rażąco niska. 

Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i nakazanie zamawiającemu: 

unieważnienia  czynności  wyboru  oferty  przystępującego  POWER  EV  jako 

najkorzystniejszej, 

wykluczenia  wykonawcy  przystępującego  POWER  EV  z  postępowania  i  odrzucenia  jego 

oferty, 

powtórzenia  czynności  badania  i  oceny  ofert  oraz  ponowienia  czynności  wyboru  oferty 

najkorzy

stniejszej w postępowaniu. 

Odwołujący podniósł, że ma interes we wniesieniu odwołania. Odwołujący złożył nie 

podlegającą odrzuceniu ofertę w postępowaniu. W wyniku naruszenia przez zamawiającego 

przepisów ustawy P.z.p., interes odwołującego w uzyskaniu zamówienia doznał uszczerbku, 

gdyż zamawiający zaniechał wykluczenia przystępującego POWER EV odrzucenia złożonej 

przez  niego  oferty  i  dokonał  wyboru  oferty  tego  wykonawcy  jako  najkorzystniejszej,  co 

uniemożliwiło odwołującemu uzyskanie zamówienia. 

Do postępowania odwoławczego po stronie odwołującego przystąpił wykonawca ZUP 

EMITER  Spółka z  ograniczoną odpowiedzialnością w  Limanowej (dalej: przystępujący  ZUP 

EMITER). 

Przystępujący  ZUP  Emiter  poparł  stanowisko  odwołującego  i  wniósł  o 

uwzględnienie odwołania. 

Do 

postępowania  odwoławczego  po  stronie  zamawiającego  przystąpił  wykonawca 

POWER EV Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością we Wrocławiu. 

W odpowiedzi na odwołanie z dnia 23 września 2021 roku zamawiający oświadczył, 

że uwzględnia w całości zarzuty przedstawione w odwołaniu. 

W piśmie z dnia z dnia 27 września 2021 r. przystępujący POWER EV oświadczył, że 

wnosi sprzeciw wobec uwzględnienia przez zamawiającego zarzutów odwołania. 

Izba ustaliła, co następuje: 

W  postępowaniu  złożono  5  ofert  (dowód:  informacja  z  otwarcia  ofert  z  dnia  8  lipca 

2021 r.). 

Dwie z nich podlegały odrzuceniu na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 3 ustawy P.z.p.. 

Przystępujący POWER EV zaoferował cenę 941 269,80 zł brutto, tj. o 35% mniej niż kwota 

przeznaczona  przez  zamawiającego  na  sfinansowanie  zamówienia  oraz  ponad  270  tys. 

mniej niż cena ofertowa kolejnego wykonawcy w rankingu cenowym. 

Zamawiający  w  dniu  19  lipca  2021  r.  wystosował  do  przystępującego  POWER  EV 

wezwanie  w  trybie  art.  224  ust.  1  ustawy  P.z.p.  do  udzielenia  wyjaśnień  w  zakresie 

zaoferowanej  ceny,  w  tym  złożenia  dowodów  w  zakresie  wyliczenia  ceny/  istotnych  części 

składowych  zaoferowanej  ceny.  Zamawiający  wskazał,  że  wyjaśnienia  mogą  dotyczyć 

pozostałych  elementów  wskazanych  w  art.224  ust.3  ustawy  P.z.p.  Stwierdził  też,  że 

obowi

ązek  wykazania,  że  oferta  nie  zawiera  rażąco  niskiej  ceny/kosztu,  spoczywa  na 

wykonawcy. 

Pismem  z  dnia  21  lipca  2021  roku  przystępujący  POWER  EV  udzielił  następującej 

odpowiedzi: 

W  odpowiedzi  na  wezwanie  Zamawiającego  do  złożenia  wyjaśnień  i  złożenia 

dowod

ów  w  zakresie  elementów,  mających  wpływ  na  wysokość  ceny  w  celu  ustalenia  czy 

oferta  nie  zawiera  rażąco  niskiej  ceny  –  Wykonawca  przedkłada  wyjaśnienia  oraz  dowody 

potwierdzające,  że  cena  złożonej  przez  niego  oferty  nie  nosi  znamion  rażąco  niskiej  w 

stosun

ku do przedmiotu zamówienia. 

Informacje przedstawione w wyjaśnieniu spełniają przesłanki określone w art. 11 ust. 

2  ustawy  o  zwalczeniu  nieuczciwej  konkurenc

ji  bowiem  są  informacjami  organizacyjnymi 

oraz  technicznymi  a  także  posiadają  wartość  gospodarczą.  Okazane  dane  nie  są  łatwo 

dostępne dla osób zajmujących się tym rodzajem informacji.  

Wykonawca  podjął  działania  w  celu  utrzymania  ich  w  poufności  (np.  klauzule 

poufności w umowie o pracę). Zwracamy uwagę, że przedstawiona szczegółowa kalkulacja 

zawiera in

formacje, które mogą stanowić wartość dla firm konkurencyjnych oraz które mogą 

zwiększyć ich zyski a tym samym działać na niekorzyść wykonawcy. 

Wykonawca  zao

ferował  realizację  zamówienia  za  cenę  łączną  941  269,80  złotych 

brutto.  Na  cenę  tę  składa  się  dostawa  41  stacji  ładowania  pojazdów  elektrycznych  wraz  z 

montażem, obrandowaniem i szkoleniem w zakresie obsługi oraz systemów niezbędnych do 

ich obsługi.  

Cena 

została obliczona zgodnie z danymi przedstawionymi w szczegółowej kalkulacji. 

Zgodnie z konsekwentn

ie podtrzymywanym w doktrynie i orzecznictwie poglądem: "O 

cenie rażąco niskiej można  mówić  wówczas,  gdy  oczywiste  jest,  że przy  zachowaniu reguł 

rynkowych  w

ykonanie  umowy  przez  wykonawcę  byłoby  dla  niego  nieopłacalne.  Rażąco 

niska  cena  jest  to  cena  niewia

rygodna,  oderwana  całkowicie  od  realiów  rynkowych. 

Przykładem  może  być  oferowanie  towarów  poniżej  kosztów  zakupu  lub  wytworzenia  albo 

oferowanie usług za symboliczną kwotę" (Sąd Okręgowy w Katowicach w Wyroku z dnia 30 

stycznia 2007 r., sygn. akt XIX Ga 3/07).  

W wyroku z dnia 13 stycznia 2009 r., sygn. akt KIO/UZP 1492/08 KIO stwierdza: „Dla 

uznania,  że  cena  jest  rażąco  niska  konieczne  jest  wykazanie,  że  przy  określonym 

przedmiocie  zamówienia  nie  jest  możliwe  wykonanie  zamówienia  za  oferowaną  cenę,  bez 

ryz

yka ponoszenia strat przez wykonawcę”. Podobnie - Krajowa Izba Odwoławcza w wyroku 

z  dnia  16  czerwc

a 2010 r., KIO 1055/10 stwierdza: „Tak więc, ceną rażąco niską jest cena 

niepokrywająca  wydatków  wykonawcy  związanych z realizacją zamówienia,  cena nierealna 

w relacji do cen rynkowych podobnych zamówień, cena niewiarygodna, oderwana od realiów 

rynkowych, 

za którą wykonanie należyte zamówienia nie jest możliwe”.  

Warto  zauważyć,  iż  zgodnie  ze  stanowiskiem  Urzędu  Zamówień  Publicznych:  „za 

ofertę  z  rażąco  niską  ceną  można  uznać  ofertę  z  ceną  niewiarygodną,  nierealistyczną  w 

porównaniu  do  cen  rynkowych  podobnych  zamówień.  Oznacza  to  cenę  znacząco 

odbiegającą  od  cen  przyjętych,  wskazującą  na  fakt  realizacji  zamówienia  poniżej  kosztów 

wytworzenia usługi, dostawy, roboty budowlanej. Przyczyną wyraźnie niższej ceny od innych 

ofert  może  być  albo  świadome  działanie  wykonawcy  albo  nierzetelność  kalkulacji 

wykonawcy,  co  grozi 

nienależytym  wykonaniem  lub  niewykonaniem  zamówienia  w 

przyszłości” (www.uzp.gov.pl). 

Przedstawion

a  kalkulacja  jednoznacznie  wskazuje,  iż  cena  złożonej  przez 

Wykonawcę oferty nie nosi znamion rażąco niskiej. Wykonawca uwzględnił w cenie złożonej 

przez  sie

bie  oferty  wszelkie  koszty  realizacji  zamówienia  i  osiągnie  z  tytułu  jego  realizacji 

zysk. 

Mając  na  uwadze  powyższe  nie  budzi  wątpliwości,  że  cena  złożonej  przez 

Wykonawcę oferty nie nosi znamion rażąco niskiej. 

Poniżej przedstawiamy szczegółową kalkulację. 

1. Koszty urządzeń:  

Firma  POWER  EV  jest  polskim  producentem  stacji  do  ładowania  samochodów 

elekt

rycznych,  systemów  do  obsługi  urządzenia  a  także  systemów  do  świadczenia  usługi 

ładowania.  W  urządzeniach  wykorzystuje własne rozwiązania  podzespołów  elektronicznych 

które  produkowane  są  przez  POWER  EV  we  własnym  parku  maszynowym.  Aplikacja  do 

zarządzania urządzeniem jest także projektem oraz produktem firmy POWER EV. 

1 x stacji naściennej jednostanowiskowej o mocy ładowania do 22 KW 

Cena 

wyprodukowania  1  urządzenia  przez  wykonawcę  z  wymaganym 

„obrandowaniem”: 5175 zł netto 

Oferta przedstawiona zamawiającemu: 6900 zł/ netto sztuka urządzenia 

1 x 6900 zł netto = 6900 zł netto  

20 x stacje wolnostojące jednostanowiskowe o mocy ładowania do 22 KW 

Cena  wyprodukowania  1  urządzenia  z  przez  wykonawcę  z  wymaganym 

„obrandowaniem” +stopa fundamentowa: 

8772,79 złotych netto sztuka 

Oferta przedstawiona zamawiającemu: 11 688 zł/ netto sztuka  

20 x 11 688 złotych netto= 233 760 zł netto 

- 20 x stacja wo

lnostojąca dwustanowiskowa o mocy ładowania do 22 KW 

Cena  wyprodukowania  1  urządzenia  z  przez  wykonawcę  z  wymaganym 

„obrandowaniem” +stopa fundamentowa: 

11071 zł netto sztuka 

Oferta przedstawiona zamawiającemu: 14750 zł netto sztuka 

20x 14750 zł netto= 295 000 złotych netto 

SUMA: 535 660 zł netto 

2. Spełnienie norm i przepisów 

Spełnienie norm i przepisów prawa obowiązujących dla stacji ładowania na dzień ich 

montażu  w  tym  wszelkie  uzgodnienia/certyfikaty  UDT,  wraz  z  wszelkimi  opłatami  w  tym 

zakresie.  Przygo

towania  wniosku  o  przeprowadzenie  badań  technicznych  wstępnych  wraz 

ze  wszystkimi  niezbędnymi  dokumentami,  zgodnie  z  przepisami  rozporządzenia  Ministra 

Energii  „w  sprawie  wymagań  technicznych  dla  stacji  ładowania  i  punktów  ładowania 

sta

nowiących  element  infrastruktury  ładowania  drogowego  transportu  publicznego”,  Dz.U 

2019  poz.  1316.  Z  dnia 26  czerwca  2019 r.  1.  Koszt  uwzg

lędnia dojazd do przedstawiciela 

wykonawcy  w  obrębie  kraju  w  celu  uczestnictwa  w  badaniu  wstępnym  przeprowadzonym 

przez UDT, na podstawie 

upoważnienia udzielonego przez Zamawiającego, zgodnie z § 19 

ust. 2 rozporządzenia. 

Koszt dla jednej ładowarki wynikający ze spełnienia przedstawionego punktu to 3000 

zł netto 

41 x 3000 zł netto= 123 000 zł netto  

3. Gwarancja 

Standardowy okres gwarancji o

kreślony przez producenta dla 1 urządzenia to okres 2 

lat.  

Koszt przedłużenie gwarancji wynosi 1000 zł netto za rok.  

41 x 1000 zł netto= 41 000 zł netto 

4. Szkolenie  

Szkolenie z zakresu Obsługi stacji do ładowania dla pracowników Zamawiającego  

Koszt 70

0 zł netto dla 1 lokalizacji 

41 x 700 zł netto =28 700zł netto  

5. Montaż urządzenia  

Cennikowy  zryczałtowany  koszt  montażu  1  urządzenia  określony  przez  producenta 

wynosi 900 zł netto 

41 x 900 zł netto= 36 900 zł netto  

Podsumowanie kosztów  

Koszt 

przedstawiony  dla  zamawiającego  będący  sumą  przedstawionych  punktów: 

765 260 złotych netto 

= 941 269,80 złotych brutto 

Wyjaśnienia  te  oraz  uzasadnienie  zastrzeżenia  tajemnicy  przedsiębiorstwa  ich 

dotyczące nie zostały udostępnione odwołującemu. W odpowiedzi na jego wniosek, w dniu 8 

września  2021  r.,  zamawiający  poinformował,  że:  „treść  wyjaśnień  przestanych  przez 

POWER  EV  Sp.  z 

o.o.  dotyczących  rażąco  niskiej  ceny  została  utajniona  jako  tajemnica 

przedsiębiorstwa i nie zostaje udostępniona przez Zamawiającego” 

Po wystosowaniu kolejnego pisma przez odwołującego, wzywającego do ujawnienia 

chociażby  treści  uzasadnienia  zastrzeżenia  złożonych  wyjaśnień  ceny  jako  tajemnica 

przedsiębiorstwa, zamawiający w dniu 9 września 2021 r. przesłał „niezastrzeżony fragment 

wyjaśnień oraz potwierdzenie wpływu e-mail, zaś w dniu 10 września 2021 r. o godz. 12.23 

przesłał  drogą  elektroniczną  pozostałą  treść  wyjaśnień,  „w  związku  z  wyrażeniem  zgody 

przez  Wykonawcę  POWER  EV  sp.  z  o.o.  na  udostępnienie  kalkulacji  zawartej  w  piśmie 

dotyczącym wyjaśnień rażąco niskiej ceny” (dowód: korespondencja z dnia 9 i 10 września 

2021 roku).

W  piśmie  z  dnia  23  lipca  2021  r.  zamawiający  wystosował  do  przystępującego 

POWER  EV  wezwanie  do  złożenia  dokumentów  w  trybie  art.  126  ust.  1  ustawy  P.z.p., 

wskazując w treści, iż wymagane jest złożenie aktualnych na dzień złożenia podmiotowych 

środków  dowodowych,  zgodnie  z  SWZ,  w  tym  również  informacji  z  Krajowego  Rejestru 

Karnego  w  zakresie  art.  108  ust.  1  pkt  4  ustawy  P.z.p.,  tj.  wykazania  braku  orzeczenia 

zakazu  ubiegania  się  o  zamówienie  publiczne  tytułem  środka  karnego,  wystawionej  nie 

wcześniej niż 6 miesięcy przed jej złożeniem – pkt 2 a tiret drugie wezwania (dowód: pismo z 

dnia 23 lipca 2021 roku).

W  dokumentach  złożonych  w  odpowiedzi  na  powyższe  wezwanie  w  dniu  28  lipca 

2021 r., nie zawarto informacji z Krajowego Rejestru Karnego dotyczącej wykonawcy w ww. 

zakresie. Złożono jedynie informację z KRK dotyczącą członka zarządu, przy czym złożona 

została wizualizacja dokumentu elektronicznego wygenerowanego przez system e-Platforma 

Ministerstwa Sprawiedliwości. Ponadto, złożony komplet dokumentów nie został prawidłowo 

podpisany 

–  nie  został  zastosowany  kwalifikowany  podpis  elektroniczny  (dowód: 

korespondencja z dnia 28 lipca 2021 roku).

W związku z powyższym, w dniu 5 sierpnia 2021 r. Zamawiający wezwał POWER EV 

do uzupełnienia dokumentów na podstawie art. 128 ust. 1 Pzp. W treści ponownie wskazano 

na  obowiązek  złożenia  w  celu  potwierdzenia  braku  podstaw  wykluczenia  wykonawcy 

informacji  z  Krajowego  Rejestru  Karnego  w  zakresie  art.  108  ust.  1  pkt  4  ustawy  P.z.p., 

odnośnie  do  orzeczenia  zakazu  ubiegania  się  o  zamówienie  publiczne  tytułem  środka 

karnego. 

W odpowiedzi z dnia 10 sierpnia 2021 r. POWER EV przesłał zaświadczenie z KRK 

(w f

ormie pliku.xml oraz oryginalnego pliku z podpisem osoby wystawiającej zaświadczenie), 

jednakże wyłącznie informację o osobie (tj. w zakresie podstawy określonej w art. 108 ust. 1 

pkt 2 ustawy P.z.p.), nie zaś informację dotyczącą wykonawcy - spółki POWER EV sp. z o.o. 

w zakresie, o którym mowa w art. 108 ust. 1 pkt 4 ustawy P.z.p. (dowód: korespondencja z 

dnia 10 sierpnia 2021 roku).

W  dniu  17  sierpnia 

2021 roku zamawiający dokonał wyboru oferty POWER EV jako 

najkorzystniejszej 

(dowód: informacja o wyborze najkorzystniejszej oferty z dnia 17 sierpnia 

2021 roku)

Pismem  z  dnia  24  sierpnia  2021  roku  poinformował  o  dokonaniu  czynności 

unieważnienia najkorzystniejszej oferty, wskazując: 

Zamawiający  w  wezwaniu  do  ww.  wykonawcy  z  dnia  06.08.2021  r.  wystosowanym 

zg

odnie  z  art.128  ust.1  Pzp  nie  wskazał  jednego  z  dokumentów,  który  winien  zostać 

uzupełniony  przez  wykonawcę  –  zgodnie  z  wyrokiem  z  dnia  14  lipca  2017  r.  KIO  1340/17 

Krajowa  Izba  Odwoławcza  stwierdziła,  że  cyt.  „należy  mieć  na  uwadze,  że  przepis  art.  26 

ust

.  3  ustawy  Pzp  z  jednej  strony  statuuje  po  stronie  zamawiającego  obowiązek  wezwania 

wykonawcy do uzupełnienia dokumentów w sytuacji, gdy złożone dokumenty są wadliwe, z 

drugiej zaś strony kształtuje po stronie wykonawcy uprawnienie do umożliwienia mu takiego 

uzupełnienia.  Aby  to  uprawnienie  zostało  prawidłowo  zrealizowane,  zamawiający  musi 

zakomunikować wykonawcy, jak ocenił złożone dokumenty, jakie błędy w nich dostrzegł i w 

jakim zakresie konieczna jest ich poprawa lub uzupełnienie”. 

W związku z powyższym Zamawiający w celu sanowania wadliwej czynności winien 

unieważnić  czynność  wyboru  oferty  i  wystosować  wezwanie  w  którym  prawidłowo  wskaże 

Wykonawcy  brak  przedmiotowego  dokumentu.  Działanie  Zamawiającego  w  zakresie 

unieważnienia  przedmiotowej  czynności  znajduje  również  uzasadnienie  w  linii  orzeczniczej 

Krajowej  Izby Odwoławczej  m.in.  w  wyroku  o sygn.  akt  KIO 362/2012  z dnia 05.03.2012  r. 

wskazano,  iż  Zamawiający,  o  ile  ustalił  -  już  po  podjęciu  decyzji,  co  do  wyboru  oferty 

najkorzystniejszej - 

nowe przesłanki, które mogą rzutować na odrzucenie oferty/wykluczenie 

wykonawcy,  powinien  poprzednią  czynność  unieważnić  i  czynność  powtórzyć,  naprawiając 

uprzednio popełniony błąd. Zamawiający może samodzielnie unieważnić określoną czynność 

w  postępowaniu,  a  nie  wyłącznie  w  wyniku  orzeczenia  Krajowej  Izby  Odwoławczej  – 

stanowisko  prezentowanej  jest  również  w  wyrokach  KIO  2591/13  i  KIO  2593/13  oraz  KIO 

–  powyższe  wyroki  pomimo,  iż  zostały  wydane  na  gruncie  już  nieobowiązującej 

ustawy  Pzp,  są  nadal  aktualne  w  obowiązującym  stanie  prawnym  z  uwagi  na  tożsame 

brzmienie obowiązujących przepisów ustawy Pzp. 

Należy  również  wskazać,  iż  zgodnie  z  art.7  pkt.18)  Pzp  postępowanie  o  udzielenie 

zamówienia  kończy  się  zawarciem  umowy  lub  jego  unieważnieniem  -  postępowanie  ma 

pro

wadzić  do  zawarcia  umowy  w  sprawie  zamówienia  publicznego.  Jedną  z  przesłanek 

nieważności umowy jest udzielenie zamówienia z naruszeniem ustawy - art. 457 ust.1 pkt.1) 

Pzp.  Również  zgodnie  z  art.  17  ust.  2  Pzp  (tzw.  zasada  legalizmu),  zgodnie  z  którym 

zamówienia  udziela  się  wykonawcy  wybranemu  zgodnie  z  przepisami  ustawy,  a  contrario 

wynika,  że  nie  można  udzielić  zamówienia  wykonawcy,  który  został  wybrany  niezgodnie  z 

przepisami  ustawy.  Zgodnie  z  art.  255  pkt  6)  Pzp  zamawiający  unieważnia  postępowanie 

jeżeli,  obarczone  jest  niemożliwą  do  usunięcia  wadą  uniemożliwiającą  zawarcie 

niepodlegającej  unieważnieniu umowy  w  sprawie zamówienia publicznego  –  unieważnienie 

postępowania  na  tej  podstawie  jest  możliwe  tylko  wtedy,  gdy  wady  nie  można  usunąć  w 

drodze czynności zamawiającego, a wada jest tego rodzaju, że zamówienie publiczne będzie 

nieważne. 

W związku z powyższym Zamawiający postanowił jak na wstępie. 

Dowód: pismo z dnia 24 sierpnia 2021 roku 

W dniu 25 sierpnia 2021 r. ponownie,  w trybie art. 128 ust. 1 ustawy 

P.z.p., wezwał 

przystępującego POWER EV do: „uzupełnienia informacji z Krajowego Rejestru Karnego w 

zakresie  art.  108  ust.  1  pkt  4  Pzp,  odnośnie  do  orzeczenia  zakazu  ubiegania  się  o 

zamówienie  publiczne  tytułem  środka  karnego,  wystawionej  nie  wcześniej  niż  6  miesięcy 

przed  jej  złożeniem.  Wykonawca  w  odpowiedzi  na  wezwanie  z  dnia  23.07.2021  nie  złożył 

przedmiotowego dokumentu.” (dowód: wezwanie z dnia 25 sierpnia 2021 roku). 

Przystępujący POWER EV w odpowiedzi z dnia 26 sierpnia 2021 r. złożył wystawione 

te

go  samego  dnia  zaświadczenie  z  KRK  (w  formie  pisemnej)  dotyczące  podmiotu 

zbiorowego  w  zakresie  art.  108  ust.  1  pkt  4  ustawy  P.z.p. 

(dowód:  odpowiedź  z  dnia  26 

sierpnia 2021 roku).

W dniu 2 września 2021 roku zamawiający ponownie opublikował „Zawiadomienie o 

wyborze  najkorzystniejszej  oferty”,  informując  w  treści,  iż  po  unieważnieniu  czynności 

wyboru  oferty  i  wezwaniu  wykonawcy  do  uzupełnienia  dokumentu,  dokonano  ponownej 

oceny  ofert.  W  rezultacie  ponownie  wybrano  ofertę  POWER  EV  (dowód:  informacja  o 

wybor

ze najkorzystniejszej oferty z dnia 2 września 2021 roku). 

Izba zważyła, co następuje: 

Odwołanie jest zasadne. 

W pierwszej kolejności Izba stwierdziła, że odwołujący jest uprawniony do korzystania 

ze środków ochrony prawnej w rozumieniu art. 505  ust. 1 ustawy P.z.p. Okoliczność ta nie 

była pomiędzy stronami sporna. 

Izba wskazuje, że stosownie do art. 108 ust. 1 pkt 4 ustawy P.z.p., z postępowania o 

udzielenie  zamówienia  wyklucza  się  wykonawcę,  wobec  którego  prawomocnie  orzeczono 

zakaz ubiegania s

ię o zamówienie publiczne. 

Izba uznała za uzasadniony zarzut naruszenia art. 108 ust. 1 pkt 4 ustawy P.z.p. w 

zw. z § 2 ust. 1 pkt 1 lit. b rozporządzenia o dokumentach i art. 128 ust. 1 i 2 w zw. z art. 16 

pkt  1-3  ustawy  P.z.p.  poprzez  zaniechanie  wykluczenia 

przystępującego POWER  EV  sp.  z 

o.o. z siedzibą we Wrocławiu z postępowania, pomimo iż wykonawca ten nie wykazał braku 

podstaw  wykluczenia  w  zakresie  art.  108  ust.  1  pkt  4  ustawy  P.z.p.  w  zakresie  braku 

orzeczenia  zakazu  ubiegania  się  o  zamówienie  publiczne  tytułem  środka  karnego,  tj.  nie 

przedstawił w terminie wymaganej informacji z Krajowego Rejestru Karnego. 

Zakaz  ubiegania  się  o  zamówienia  publiczne  może  zostać  orzeczony  wobec 

wykonawcy,  który  jest  podmiotem  zbiorowym  w  rozumieniu  ustawy  o  odpowiedzialności 

podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary. Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy 

z  dnia  28  października  2002  roku  o  odpowiedzialności  podmiotów  zbiorowych  za  czyny 

zabronione  pod  groźbą  kary  (Dz.  U.  z  2020  roku,  Dz.  U.  poz.  358  ze  zm.),  podmiotem 

zbiorowym jest osoba prawna oraz jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, 

której  odrębne  przepisy  przyznają  zdolność  prawną,  z  wyłączeniem  Skarbu  Państwa, 

jednostek samorządu terytorialnego i ich związków. Podmiotem zbiorowym jest zatem każda 

spółka prawa handlowego, zarówno kapitałowa (np. spółka z o.o.), jak i osobowa (np. spółka 

jawna). 

Zakaz  ubiegania  się  o  udzielenie  zamówienia  orzeka  się  na  podstawie  wskazanej 

ustawy  tytułem  środka  karnego  (art.  9  ust.  1  pkt  4  ustawy  o  odpowiedzialności  podmiotów 

zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary) lub zapobiegawczego (art. 26a ust. 1 tej 

ustawy). Udokumentowanie braku podstawy wykluczenia. Brak orzeczenia zakazu ubiegania 

się o zamówienie publiczne tytułem środka karnego dokumentuje się, składając informację z 

KRK o podmiocie zbiorowym (§ 2 ust. 1 pkt 1 lit. b rozporządzenia w sprawie podmiotowych 

środków dowodowych). 

Zgodnie  z  art.  126  ust.  1  ustawy  P.z.p.,  zamawiający  przed  wyborem 

najkorzystniejszej  oferty  wzywa  wykonawcę,  którego  oferta  została  najwyżej  oceniona,  do 

złożenia  w  wyznaczonym  terminie,  nie  krótszym  niż  10  dni,  aktualnych  na  dzień  złożenia 

podmiotowych  środków  dowodowych.  W  związku  z  tym,  że  przystępujący  POWER  EV, 

pomimo  wezwania  wystosowanego  przez  zamawiającego  na  podstawie  art.  126  ust.  1 

ustawy  P.z.p.,  nie  złożył  wymaganej  informacji  z  KRK  dotyczącej  podmiotu  zbiorowego, 

zamawiający  wezwał  go,  na  podstawie  art.  128  ust.  1,  do  „poprawienia  środków 

dowodowych (…) składanych w celu potwierdzenia braku podstaw wykluczenia wykonawcy z 

udziału w postępowaniu w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego: informacji z 

Krajowego Rejestru Karnego w zakresie art. 108 ust. 1 pkt 4 P.z.p., odnośnie do orzeczenia 

zakazu ubiegania się o zamówienie publiczne tytułem środka karnego” 

S

tosownie do art. 128 ust. 1 ustawy P.z.p., jeżeli wykonawca nie złożył oświadczenia, 

o którym mowa w art. 125 ust. 1, podmiotowych środków dowodowych, innych dokumentów 

lub  oświadczeń  składanych  w  postępowaniu  lub  są  one  niekompletne  lub  zawierają  błędy, 

z

amawiający wzywa wykonawcę odpowiednio do ich złożenia, poprawienia lub uzupełnienia 

w wyznaczonym terminie, chyba że: 

1)  wniosek  o  dopuszczenie  do  udziału  w  postępowaniu  albo  oferta  wykonawcy 

podlegają odrzuceniu bez względu na ich złożenie, uzupełnienie lub poprawienie lub 

2) zachodzą przesłanki unieważnienia postępowania. 

Izba  wskazuje  przede  wszystkim,  że  każdy  wykonawca  biorący  udział  w 

postępowaniu o  udzielenie zamówienia  publicznego,  w tym  również  przystępujący  POWER 

EV,  jako  profesjonalista,  powinie

n  znać  katalog  dokumentów,  które  składane  są  w  takim 

postępowaniu.  Powinien  być  zatem  świadomy  tego,  że  pomimo  wezwania  z  dnia  23  lipca 

2021  roku,  nie  przedłożył  informacji  z  KRK  dotyczącej  podmiotu  zbiorowego.  Tym  samym, 

winien mieć również świadomość tego, że, pomimo tego, że zamawiający w wezwaniu z dnia 

5 sierpnia 2021 roku wskazał na poprawienie środka dowodowego dotyczącego informacji z 

KRK  w  zakresie  art.  108  ust.  1  pkt  4  ustawy  P.z.p.,  przystępujący  powinien  ten  dokument 

uzupełnić,  jako  że  o  poprawieniu  –  z  uwagi  na  jego  brak  –  nie  może  być  mowy.  Izba 

podkreśla, że art. 128 ust. 1 ustawy P.z.p, na który powołał się zamawiający w wezwaniu z 

dnia 5 sierpnia 2021 roku 

– oprócz konieczności wezwania do poprawienia – wymienia także 

uzupełnienie dokumentu w przypadku, gdy w ogóle nie został złożony. W razie wątpliwości, 

wykonawca winien zastosować się do treści przepisu, który jest podstawą wezwania.  

W  związku  z  tym,  że  przystępujący  POWER  EV  nie  złożył  informacji  z  KRK  w 

zakresie  art.  108  ust.  1  pkt  4  ust

awy  P.z.p.,  zamawiający  ponownie  wezwał  go  –  na 

podstawie  art.  128  ust.  1  ustawy  P.z.p. 

–  do  uzupełnienia  tego  dokumentu.  Tym  samym 

przystępujący  POWER  EV  bezpodstawnie  uzyskał  kolejną  możliwość  uzupełnienia 

brakującej  informacji,  co  postawiło  go  w  uprzywilejowanej  sytuacji  wobec  innych 

wykonawców było naruszeniem zasady równego traktowania wykonawców. 

Izba uznała za uzasadniony zarzut naruszenia art. 226 ust. 1 pkt 8 w zw. z art. 224 

ust. 1, 5 i 6 w zw. z art. 16 pkt 1-3 ustawy P.z.p. poprzez wadl

iwą ocenę wyjaśnień rażąco 

niskiej  ceny  i  zaniechanie  odrzucenia  oferty  złożonej  przez  przystępującego  POWER  EV, 

mimo  iż  złożone  przez  wykonawcę  wyjaśnienia  nie  uzasadniają  podanej  w  ofercie  ceny,  a 

zaoferowana cena jest rażąco niska. 

Zgodnie z art. 224 ust. pkt 1 

ustawy P.z.p., jeżeli zaoferowana cena lub koszt, lub ich 

istotne części składowe, wydają się rażąco niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia lub 

budzą  wątpliwości  zamawiającego  co  do  możliwości  wykonania  przedmiotu  zamówienia 

zgodnie  z  wymagani

ami  określonymi  w  dokumentach  zamówienia  lub  wynikającymi  z 

odrębnych  przepisów,  zamawiający  żąda  od  wykonawcy  wyjaśnień,  w  tym  złożenia 

dowodów  w  zakresie  wyliczenia  ceny  lub  kosztu,  lub  ich  istotnych  części  składowych.  W 

myśl  ust.  2  w  przypadku,  gdy  cena  całkowita  oferty  złożonej  w  terminie  jest  niższa  o  co 

najmniej  30%  od:  1)  wartości  zamówienia  powiększonej  o  należny  podatek  od  towarów  i 

usług, ustalonej przed wszczęciem postępowania lub średniej arytmetycznej cen wszystkich 

złożonych  ofert  niepodlegających  odrzuceniu  na  podstawie  art.  226  ust.  1  pkt  1  i  10, 

zamawiający  zwraca  się  o  udzielenie  wyjaśnień,  o  których  mowa  w  ust.  1,  chyba  że 

rozbieżność wynika z okoliczności oczywistych, które nie wymagają wyjaśnienia; 2) wartości 

zamówienia  powiększonej  o  należny  podatek  od  towarów  i  usług,  zaktualizowanej  z 

uwzględnieniem  okoliczności,  które  nastąpiły  po  wszczęciu  postępowania,  w  szczególności 

istotnej  zmiany  cen  rynkowych,  zamawiający  może  zwrócić  się  o  udzielenie  wyjaśnień,  o 

których mowa w ust. 1. 

Zamawi

ający wystosował do przystępującego POWER EV wezwanie w trybie art. 224 

ust. 1 ustawy P.z.p. do udzielenia wyjaśnień w zakresie zaoferowanej ceny, w tym złożenia 

dowodów w zakresie wyliczenia ceny/ istotnych części składowych zaoferowanej ceny. 

W  przedmiotowym  post

ępowaniu  odwoławczym  ciężar  ten  spoczywał  na 

przystępującym  POWER  EV,  który  -  w  ocenie  Izby  -  ciężarowi  temu  nie  sprostał. 

Podkreślenia  wymaga,  że  wykonawca  broniący  swojej  oferty,  winien  w  szczególności 

wykazać  zasadność  i  rzetelność  wyjaśnień  złożonych  w  wyniku  wezwania  wystosowanego 

przez  zamawiającego  na  mocy  art.  224  ust.  1  ustawy  P.z.p.  Izba  w  postępowaniu 

odwoławczym  ocenia  bowiem  zgodność  z  prawem  czynności  zamawiającego,  czyli  -  w 

rozpoznawanym przypadku - 

trafność oceny przez zamawiającego złożonych wyjaśnień. 

Dokonując  analizy  wyjaśnień  złożonych  przez  przystępującego  POWER  EV,  Izba 

stwierdziła,  iż  wyjaśnienia  złożone  przez  przystępującego  są  zbyt  ogólne,  by  uznać  je  za 

wystarczające do uznania, że wykonawca ten nie zaoferował rażąco niskiej ceny.  

Przystępujący  POWER  EV  wskazał  jedynie  zestawienie  kosztów  urządzeń  i 

czynności  niezbędnych  do  wykonania  przedmiotu  zamówienia,  nie  wskazując  przy  tym 

żadnej  kalkulacji,  na  podstawie  których  dokonał  wyceny  poszczególnych  pozycji. 

Wyjaśnienia,  które  złożył  przystępujący,  są  bardzo  ogólne,  a  wskazane  w  nich  kwoty  nie 

zostały  w  żaden  sposób  uzasadnione.  Nie  dołączono  do  nich  również  żadnych  dowodów, 

potwierdzających  zasadność  podanych  kwot  i  ich  wpływ  na  obniżenie  ceny,  mimo  że 

zamawiający  w  wezwaniu  do  wyjaśnienia  ceny  wskazał  na  konieczność  dołączenia 

dowodów.  

Zgodnie  bowiem  z  orzecznictwem  za  wyrokiem  KIO  z  29.08.2017  r.,  sygn.  akt:  KIO 

1702/17:  „(…)  Zastosowanie  trybu  wyjaśnień  w  oparciu  o  art.  90  ust.  1  ustawy  z  dnia  29 

stycznia 2004 r. − Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1579) oznacza, że 

zamawiający  powziął  wątpliwości  co do  zaoferowanej  przez wykonawcę  ceny,  a wszczęcie 

wskazanej  procedury  niesie  ze  sobą  istotne  konsekwencje,  w  postaci  obowiązku 

wszechstronnego wyjaśnienia kalkulacji ceny oferty oraz wykazania, poprzez przedstawienie 

stosownych  dowodów,  że  cena  oferty  nie  jest  rażąco  niska,  a  tym  samym  gwarantuje 

prawidłową  realizację  zamówienia  zgodnie  z  wymaganiami  SIWZ.  Jednocześnie 

zamawiający zawsze w takim przypadku ma obowiązek dokonać rzetelnej oceny złożonych 

wyjaśnień,  nie  może  tym  samym  uznać,  że  wystarczające  są  jakiekolwiek  wyjaśnienia 

ogólne, niepoparte dowodami”. 

Izba  podkreśla,  że  wyjaśnienia  muszą  być  konkretne  i  muszą  wyczerpująco 

wskazywać  wszelkie  czynniki  mające  wpływ  na  cenę,  tak  by  potwierdziły  prawidłowość 

obliczenia  zaoferowanej  ceny  i  ujęcia  wszystkich  niezbędnych  kosztów.  Z  racji  tego,  że 

wyjaśnienia  mają  być  wyczerpujące,  wykonawcy  powinni  przedstawiać  szeroki  kontekst 

sytuacji  uzasadniającej  zaoferowanie  takich,  a  nie  innych  warunków.  Ustawodawca  w 

ustawie P.z.p. wskazuje na niektóre z okoliczności, jakie mogą wpłynąć na obniżenie ceny. 

Są to na przykład  kwestie dotyczące: zarządzania procesem produkcji, świadczonych usług 

lub  metody  budowy;  wybranych  ro

związań  technicznych,  wyjątkowo korzystnych  warunków 

dostaw, usług albo związanych z realizacją robót budowlanych; oryginalności dostaw, usług 

lub robót budowlanych oferowanych przez wykonawcę; zgodności z przepisami dotyczącymi 

kosztów  pracy,  których  wartość  przyjęta  do  ustalenia  ceny  nie  może  być  niższa  od 

minimalnego  wynagrodzenia  za  pracę  albo  minimalnej  stawki  godzinowej,  ustalonych  na 

podstawie przepisów ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za 

pracę (Dz. U. z 2020 r. poz. 2207) lub przepisów odrębnych właściwych dla spraw, z którymi 

związane  jest  realizowane  zamówienie;  zgodności  z  prawem  w  rozumieniu  przepisów  o 

postępowaniu  w  sprawach  dotyczących  pomocy  publicznej;  zgodności  z  przepisami  z 

zakresu  prawa  pracy  i  zabezpiecze

nia  społecznego,  obowiązującymi  w  miejscu,  w  którym 

realizowane  jest  zamówienie;  zgodności  z  przepisami  z  zakresu  ochrony  środowiska, 

wypełniania  obowiązków  związanych  z  powierzeniem  wykonania  części  zamówienia 

podwykonawcy. 

Podkreślić  należy,  że  wykonawca,  wskazując  na  okoliczności  uzasadniające 

możliwość  zaoferowania  niższej  ceny,  winien  uwzględnić  przy  nich  także  kalkulację 

oszczędności,  prezentując  swój  faktyczny  koszt  w  porównaniu  z  kosztami,  które  poniósłby, 

gdyby owe szczególne okoliczności mu nie przysługiwały. W wyjaśnieniach złożonych przez 

przystępującego POWER EV takie informacje nie zostały podane. 

Bardziej szczegółowe informacje zostały przez przystępującego POWER EV podane 

dopiero w piśmie procesowym z dnia 18 października 2021 roku. Wyjaśnienia te nie mogły 

jednak zostać wzięte pod uwagę, jako że nie zostały złożone w terminie wyznaczonym przez 

zamawiającego  zgodnie  z  art.  224  ust.  1  ustawy  P.z.p.  Wykonawca,  który  nie  składa 

wyczerpujących  wyjaśnień  w  wyniku  wezwania,  a  czyni  to  na  etapie  postępowania  przed 

Krajową  Izbą  Odwoławczą,  zyskiwałby  dodatkową  możliwość  na  złożenie  wyjaśnień  i  tym 

samym  byłby  w  uprzywilejowanej  sytuacji  wobec  innych  uczestników  postępowania  o 

udzielenie zamówienia publicznego.  

Wyjaśnienia przystępującego POWER EV nie mogą być zatem uwzględnione. To na 

nim bowiem spoczywa obowiązek udowodnienia zasadności zaoferowanej ceny. Wskazując 

na powyższe, Izba uznała, że przystępujący nie wykazał, że zaoferowana przez niego cena 

nie jest rażąco niska, w związku z czym jego oferta podlega odrzuceniu na podstawie art. art. 

226 ust. 1 pkt 8 w zw. z art. 224 ust. 6 ustawy P.z.p. 

Z uwagi na powyższe orzeczono jak na wstępie.  

O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 575 ustawy z 

dnia 11 września 2019 r. – Prawo zamówień publicznych stosownie do wyniku postępowania 

oraz  na  podstawie  §  7  ust.  1  pkt  2  rozporządzenia  Prezesa  Rady  Ministrów  w  sprawie 

szczegółowych  rodzajów  kosztów  postępowania  odwoławczego,  ich  rozliczania  oraz 

wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania z dnia 30 grudnia 2020 r. (Dz. U. z 2020 

r. poz. 2437). 

………………………………