KIO 2647/22 WYROK dnia 25 października 2022 r.

Stan prawny na dzień: 21.02.2023

Sygn. akt: KIO 2647/22 

WYROK 

  z dnia 25 

października 2022 r.  

Krajowa Izba Odwoławcza  

−   w składzie: 

Przewodniczący:      Anna Chudzik 

Marek Bienias 

Anna Wojciechowska 

Protokolant:    

Oskar 

Oksiński 

po  rozpoznaniu  na  rozprawie  w  dniu  21 

października  2022  r.  w  Warszawie  odwołania 

wniesionego  do  Prezesa  Kraj

owej  Izby  Odwoławczej  w  dniu  7 października  2022  r.  przez 

wykonawców  wspólnie  ubiegających  się  o  udzielenie  zamówienia:  Abramss  Sp.  z  o.o. 

siedzibą w Warszawie, Z. U. Sp. z o.o. z siedzibą w Makowie Mazowieckim

w  postępowaniu  prowadzonym  przez  Generalną  Dyrekcję  Dróg  Krajowych  i  Autostrad 

Oddział w Bydgoszczy

przy  udziale  wykonawc

ów  wspólnie  ubiegających  się  o  udzielenie  zamówienia:  BUDiA-

Standard 

Sp.  z  o.o.  z  siedzibą  w  Oleśnicy,  BADER-DROG  Sp.  z  o.o.  Sp.k.  z  siedzibą 

Łubowie,  T.B.  prowadzący  działalność  gospodarczą  pod  nazwą  „B.”  Firma 

Produkcyjno-Handlowo-

Usługowa,  zgłaszających  przystąpienie  do  postępowania 

odwoławczego po stronie Zamawiającego, 

orzeka: 

1.  O

ddala odwołanie; 

2.  Kosztami  post

ępowania  obciąża  wykonawców  wspólnie  ubiegających  się  o  udzielenie 

zamówienia:  Abramss  Sp.  z  o.o.  z siedzibą  w  Warszawie,  Z.  U.  Sp.  z o.o.  z siedzibą 

w Makowie Mazowieckim i: 

zalicza  w poczet  k

osztów  postępowania  odwoławczego  kwotę  15  000  zł  00  gr 

(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez Odwołującego 

tytułem wpisu od odwołania; 

zasądza  od  Odwołującego  na  rzecz  Zamawiającego  kwotę  3  600  zł  00  gr 

(słownie:  trzy  tysiące  sześćset  złotych  zero  groszy)  stanowiącą  uzasadnione 

koszty strony poniesione z 

tytułu wynagrodzenia pełnomocnika. 


Stosownie  do  art.  579  ust.  1  i  580  ust.  1  i  2  ustawy  z  dnia  11  w

rześnia  2019  r.  –  Prawo 

z

amówień  publicznych  (t.j.  Dz.  U.  z  2022  r.  poz.  1710  z  późn.  zm.)  na  niniejszy  wyrok  – 

w terminie 14 dni od dnia jego 

doręczenia – przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa 

Krajowej Iz

by Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie

Przewodniczący: 

…………………… 

…………………… 


Sygn. akt  KIO 2647/22 

U z a s a d n i e n i e 

Zamawiający  –  Generalna  Dyrekcja  Dróg  Krajowych  i  Autostrad  Oddział 

w Bydgoszczy 

–  prowadzi  w  trybie  przetargu  nieograniczonego  postępowanie  o udzielenie 

zamówienia pn. Całoroczne (bieżące i zimowe) utrzymanie drogi ekspresowej S5 odc. Węzeł 

Nowe  Marzy  (be

z  węzła)  –  węzeł  Bydgoszcz  Północ  (bez  węzła)  od  km  0+301  do  km 

44+463,  zarządzanej  przez  GDDKiA  Oddział  w  Bydgoszczy  Rejon  w  Świeciu.  Wartość 

za

mówienia  przekracza  progi  unijne.  Ogłoszenie  o zamówieniu  zostało  opublikowane 

Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej 5 kwietnia 2022 r. pod nr 2022/S 067-17764. 

W  dniu  7 

października  2022  r.  Konsorcjum:  Abramss  Sp.  z  o.o.,  Z.  U.  Sp.  z  o.o. 

wniosło odwołanie wobec czynności wyboru oferty Konsorcjum:  BUDiA-Standard Sp. z o.o., 

BADER-DROG  Sp.  z  o.o.  Sp.k., 

„B.”  Firma  Produkcyjno-Handlowo-Usługowa  T.B.  i 

zaniechania  odrzucenia  oferty  tego  Konsorcjum. 

Odwołujący  zarzucił  Zamawiającemu 

naruszenie:  

−  art. 224 ust. 6 w zw. z art. 226 ust. 1 pkt 8 w zw. z art. 224 ust. 5 ustawy Pzp, poprzez 

zaniechanie  odrzucenia  oferty 

BUDiA,  którego  wyjaśnienia  wraz  z  dowodami  nie 

uzasadniają podanej w ofercie ceny oraz istotnych części składowych ceny,  

−  art.  226 ust.  1 pkt  8  ustawy  Pzp,  poprzez  zaniechanie odrzucenia oferty  BUDiA,  która 

zawiera  rażąco  niską  cenę  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia,  z uwzględnieniem 

rażąco niskich istotnych części składowych ceny,  

−  art.  226  ust.  1  pkt  5  i  10  ustawy  Pzp,  poprzez  i  zaniechanie  odrzucenia  oferty  BUDiA 

pomimo,  że  jej  treść  jest  niezgodna  z  warunkami  zamówienia  i  zawiera  błędy 

w obliczeniu ceny,  

−  art.  16  pkt  1  ustawy  Pzp,  poprzez  przeprowadzenie  postępowania  w  sposób 

nieza

pewniający zachowania uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców.  

Odwołujący  wniósł  o  nakazanie  Zamawiającemu:  unieważnienia  czynności  wyboru 

oferty  BUDiA  jako  najkorzystniejszej  oraz 

powtórzenia  czynności  badania  i  oceny  ofert 

i odrzucenia oferty BUDiA.  

Od

wołujący  wskazał,  że  zgodnie  z  Tomem  III  SWZ  –  Opisem  Przedmiotu 

Zamówienia,  zakres  zamówienia  obejmuje  świadczenia  z  zakresu  bieżącego  utrzymania 

dróg  (BUD),  zimowego  utrzymania  dróg  (ZUD)  oraz  bieżącego  utrzymania  czystości  na 

obiektach  inżynierskich  (BUM).  Asortymenty  usług  i  robót  objęte  zamówieniami  zostały 

zasadniczo ujęte w następujących grupach robót:   


Sygn. akt  KIO 2647/22 

Grupa prac nr 1       

– Nawierzchnia   

Grupa prac nr 2       

– Pobocza i pasy rozdziału  

Grupa prac nr 3       

– Korpus drogi  

Grupa prac nr 4       

– Odwodnienie  

Grupa prac nr 5       

– Chodniki, ścieżki rowerowe  

Grupa prac nr 6       

– Oznakowanie   

Grupa prac nr 7       

– Urządzenia BRD  

Grupa prac nr 8       

– Estetyka  

Grupa prac nr 9       

– Urządzenia wspomagające + ogrodzenie drewniane PZ  

Grupa prac nr 10a, 10b i 10c 

– Zimowe utrzymanie dróg  

Grupa prac nr 11     

– Zarządzanie Kontraktem  

Grupa prac nr 12     

– Czystość na obiektach inżynierskich.  

Wykazy  asortymentów  robót  i  usług  przypisanych  do  poszczególnych  grup  robót 

zawi

erają  Tabele  Elementów  Rozliczeniowych  (tzw.  „TER”)  każdorazowo  stanowiące 

Załącznik  nr  2  do  Umowy.  Ofertowanie  polegało  zasadniczo  na  wycenie  pozycji  zawartych 

w f

ormularzach  cenowych,  odpowiadających  ww.  grupom  prac.  Rodzaj  koniecznych  do 

zrealizowania czynności w ramach ww. prac określają natomiast Szczegółowe Specyfikacje 

Techniczne (dalej jako „SST”) stanowiące Załącznik nr 4 do Opisu Przedmiotu Zamówienia. 

Zama

wiający wymagał wypełnienia formularzy cenowych (poszczególne TER), ściśle według 

kolejności  pozycji  wyszczególnionych  w  tych  formularzach,  wyliczając  poszczególne  ceny 

jednostkowe  netto  metodą  kalkulacji  uproszczonej.  Każda  cena  jednostkowa  powinna 

obejmo

wać  całkowity  koszt  wykonania  danej  pozycji  w  przyjętej  jednostce  czasu/ilości 

rozliczenia  w  formularzu  cenowym.  Zgodnie  z  pkt  17.3  SWZ:  K

ażda  cena  jednostkowa 

zawarta w Ofercie powinna obejmować całkowity koszt wykonania danej pozycji w przyjętej 

jednostce rozliczenia w Formularzach cenowych.  

Odwołujący wskazał, że cena zaoferowana przez BUDiA odbiegała o ponad 30% od 

średniej  arytmetycznej  cen  wszystkich  złożonych  ofert,  dlatego  w  20  lipca  2022  r. 

Zamawiający  wezwał  tego  wykonawcę  na  podstawie  art.  224  ust.  1  ustawy  do  złożenia 

wyjaśnień,  w  tym  złożenia  dowodów  w  zakresie  wyliczenia  istotnych  części  składowych 

ceny, w związku z faktem, że istotne części składowe ceny (elementy poszczególnych grup 

TER)  wydają  się  rażąco  niskie  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia.  Zamawiający 

załączniku  do  pisma  wskazał  113  pozycji  formularza  TER  do  wyjaśnienia  przez  BUDiA, 

k

tóre  dotyczyły  praktycznie  wszystkich  grup  prac  TER  (oprócz  grupy  nr  9,  10a,  10c  i  11).  

W odpowiedzi na wystosowane wezwanie Konsorcjum BUDiA przedst

awiło wyjaśnienia wraz 

z dokumentami, które w ocenie Odwołującego nie uzasadniają zastosowania tak niskich cen 

w  ww.  pozycjach  i  nie  obala

ją  domniemania  rażąco  niskiej  ceny,  a  wręcz  potwierdzają,  że 


Sygn. akt  KIO 2647/22 

zaoferowana cena jak i jej istotne części składowe znajdują się znacznie poniżej kosztów ich 

„wytworzenia”.  Ponadto,  Odwołujący  podniósł,  że  wybrany  wykonawca.  wbrew 

postanowieniom  17.3  SWZ  w 

wielu  pozycjach  nie  uwzględnił  w  cenach  jednostkowych 

wszystkich kosztów wykonania danej pozycji, w efekcie obliczając cenę niezgodnie z IDW.  

Zarzut naruszenia art. 224 ust. 6 w zw. z art. 226 ust. 1 pkt 8 w zw. z art. 224 ust. 5 ustawy 

Pzp  

Odwołujący podniósł, że oferta BUDiA powinna zostać odrzucona, ponieważ złożone 

przez  BUDiA  wyjaśnienia  ceny  wraz  z  dowodami  nie  uzasadniają  podanej  w  ofercie  ceny 

oraz  istotnych  części  składowych  ceny.  Wbrew  ciążącemu  na  BUDiA  ciężarowi 

do

wodowemu, wykonawca ten nie obalił domniemania, że jego cena jest ceną rażąco niską. 

Prawidłowa  ocena  tych  wyjaśnień  powinna  doprowadzić  Zamawiającego  do  wniosku,  że 

oferta  ta  zawiera  rażąco  niską  cenę,  w  tym  rażąco  niskie  istotne  części  składowe 

szczególności dotyczące zimowego utrzymania (grupa prac nr 10b).  

Odwołujący  zaznaczył,  że  Zamawiający  wezwał  wykonawcę  do  złożenia 

wyczerpującej  i  szczegółowej  informacji  na  temat  sposobu  wyliczenia  ceny  wraz 

zakładanym poziomem zysku. Zdaniem Odwołującego wykonawca BUDiA nie sprostał ww. 

wezwaniu,  gdyż  przedstawione  przez  niego  w  wyjaśnieniach  informacje  trudno  uznać  za 

wyczerpujące  i  szczegółowe.  Zamawiający  wymagał  przesłania  jednoznacznych 

i precyzyjnych 

informacji  oraz  dowodów,  których  Konsorcjum  BUDiA  nie  przedłożyło.  

Konsorcjum 

ograniczyło swoje wyjaśnienia praktycznie do wypełnienia tabeli zawartej w pliku 

„Załącznik  zbiorczy  kalkulacyjny  BUDiA”,  który  to  wzór  tabeli  został  przesłany  przez 

Zamawiającego. Przedstawione kwoty, nie zostały opisowo wyjaśnione, a na potwierdzenie 

tych  kosztów  nie  przedłożono  żadnych  dowodów.  W  zasadzie  jedynymi  dokumentami 

odnoszącymi  się  do  wpisanych  przez  BUDiA  kwot  są  przedłożone  tabele  kosztowe 

zaopatrzone  w  pieczątki  i  podpisy  bliżej  niesprecyzowanych  podmiotów,  których  walor 

wiarygodności  budzi  wątpliwości.  Trudno  jest  uznać  przedstawione  dokumenty  i  pliki  za 

jakie

kolwiek  oferty,  które  mogłyby  uzasadniać  zastosowanie  prze  BUDiA  tak  niskich  cen, 

n

ieliczne  tylko  mogą  wykazywać  taki  charakter.  Większość  dokumentów  stanowi  dowolne 

wyliczenia,  nawet  bez  wskazania

,  że  stanowią  one  ofertę.  Przedstawione  materiały  nie 

zawierają daty, a zatem trudno je odnieść do realiów niniejszego postępowania. Wypełniono 

jedynie  pozycje  kalk

ulacyjne,  powielając  TERy.  Jeżeli  nawet  można  byłoby  potraktować  je 

jako 

ofertę  (czemu  Odwołujący  zaprzecza),  to  nie  wiadomym  jest  czy  taka  oferta  została 

ogóle  przyjęta  oraz  jak  długo  była  ważna.    Ponadto  nie  załączono  żadnych  dowodów 

postaci  umów  o  pracę  z  kierowcami,  aby  pokazać,  czy  faktycznie  wykonawca  BUDiA 

dysponuje  tymi  osobami  na  podanym  przez  siebie  poziomie  kosztowym.  Podobnie  nie 


Sygn. akt  KIO 2647/22 

przedstawiono  dowodu  na  faktyczną  dostępność  i  cenę  soli  (w  zakresie  soli,  bardziej 

szczegółowo Odwołujący odniesienie się w dalszej części niniejszego odwołania).  

W  odniesieniu  do 

przedstawionego  przez  BUDiA  pliku  „Wyjaśnienia  część  ogólna”, 

podnieść  należy,  że  rzeczony  dokument  nie  zawiera  w  ogóle  danych  liczbowych. 

przedmiotowym  dokumencie,  który  zawiera  się  na  64  stronach,  aż  57  stron  to  wklejona 

tabela  przedstaw

iająca  rodzaj  czynności  (bez  ich  kosztów),  jakie  rzekomo  zostały 

uwzględnione  w  wycenie.  Wykonawca  przedstawia  gołosłowne  twierdzenia  odnośnie  tego, 

że  uwzględnił  ww.  pozycje  kosztotwórcze  w  cenie  ofertowej,  lecz  nie  wyszczególnia  w  jaki 

sposób  je  skalkulował,  a  tym  bardziej  nie  przedstawił  żadnych  dowodów  na  potwierdzenie 

poniesienia kosztów danej pozycji.  

Odwołujący  podniósł,  że  za  wcześniejszych  7  stronach  przedłożonych  wyjaśnień 

znajdują się informacje rzekomo wskazujące na sprzyjające Konsorcjum warunki.  BUDiA nie 

wziął jednak pod uwagę, że wszystkie wspomniane elementy są również właściwe dla innych 

firm,  które  złożyły  oferty.  Nie  stanowią  one  zatem  unikalnych  uwarunkowań,  którymi 

dysponuje  wyłącznie  BUDiA  i  które  mogłyby  stanowić  jakąś  przewagę  nad  pozostałymi 

oferentami.  K

ażdy  z  wykonawców,  który  złożył  ofertę  bardzo  długo  prosperuje  na 

przedmiotowym  rynku,  posiada  wypracowane  kontakty,  w  tym  do

stawców  materiałów,  ma 

odpowiednie  know-how  w  danej 

dziedzinie.  Zarazem  wszystkie  te  oferty  zostały  złożone 

przez  firmy  krajowe,  rodzinne,  a  nie  korpora

cje  z  wysokim  kosztami  zarządu.  Dlatego 

całkowicie pomijalne i w żadnym razie nie stanowiące o przewadze konkurencyjnej są takie 

argumenty  jak:  „efekt  wykorzystania  skali”,  „efekt  redukcji  zbędnych  kosztów”,  „efekt 

sprawnego  zespołu”,  „efekt  doświadczenia”  oraz  pozostałe  „efekty”,  a  którymi  dzieli  się 

BUDiA  w  swoich  wyjaśnieniach.  W  szczególności  odnośnie  efektu  wykorzystania  skali,  dla 

każdego  wykonawcy  zawarcie  kontraktu  pozwoli  wykorzystywać  efekt  skali  poprzez 

zwiększenie  wielkości  sprzedaży.    W  zakresie  „efektu  redukcji  zbędnych  kosztów  przez 

eliminację godzin biernych”, jest to standard w tego rodzaju usługach i wszyscy wykonawcy 

pracują  w  ten  sposób  stosownie  do  określonych  możliwości.  Nie  wiadomo  natomiast  na 

czym  polegać  ma  „redukcja  etatów  poza  sezonem”.  Wykonawca  w  tym  względzie  nie 

przedstawił szczegółowo w jaki sposób pozwala to zredukować (oraz o ile) koszty (choć tego 

rodzaju  mankament  wyjaśnień  tyczy  się  wszystkich  podanych  przez  BUDiA  „efektów”). 

W odniesieniu do 

„efektu sprawnego zespołu” Odwołujący podniósł, że wszyscy wykonawcy 

posiadają  takie  zespoły  i  realizują  świadczenia  na  różnych  odcinkach  usługi  na  rzecz 

GDDKiA.  Tak  samo  przedstawia  si

ę sytuacja  z „efektem  doświadczenia”,  gdzie nie sposób 

zaprzeczyć,  że  zarówno  Odwołujący  jak  i  pozostali  wykonawcy  występujący  w  niniejszym 

Postępowaniu mają podobne lub nawet dłuższe doświadczenie na rynku niż BUDiA.  


Sygn. akt  KIO 2647/22 

W zakresie 

„efektu posiadania własnej floty pojazdów” Odwołujący podniósł, że choć 

Konsorcjum  BUDiA  prz

edstawiło  w  wyjaśnieniach  wykaz  środków  trwałych,  to 

przedłożonych dokumentów w ogóle nie wynika, że sprzęt ten jest zamortyzowany. Spora 

część maszyn, samochodów i urządzeń jest z datą produkcji 2021 r. Są to zatem praktycznie 

nowe  maszyny, 

które  nie  mogły  zostać  zamortyzowane.  Jednocześnie  BUDiA  przedłożył 

dokumenty dotyczące wielu (dziesiątek) umów realizowanych na rzecz zamawiających. Nie 

sposób  na  podstawie  przedstawionych  informacji  wydedukować,  na  ile  wykazane  środki 

trwałe  mogą  zostać  użyte  do  tego  konkretnego  zamówienia.  Nie  jest  wykluczone,  że 

całości  mogą  być  wykorzystywane  na  innych  drogach  obsługiwanych  przez  BUDiA,  co 

w kons

ekwencji  będzie  obligowało  wykonawcę  do  pozyskania  dodatkowych  narzędzi  na 

potrzeby niniejszego kontraktu.   

W zakresie 

efektu samowystarczalności Odwołujący podniósł, że nie wiadomo, jakie 

z  tego  tytułu  BUDiA  uzyskuje  oszczędności.  Tylko  jeden  konsorcjant  ma  relatywnie  bliską 

odległość do utrzymywanej drogi, resztę natomiast dzielą setki kilometrów. Nie można przy 

tym zapominać, że wykonawcy muszą ponosić koszty transportu urządzeń do warsztatu, czy 

też  koszty  delegacji  dla  mechaników  do  pracy  w  terenie.  Nie  sposób  zatem  znaleźć  tutaj 

realnych  korzyści  finansowych,  które  przedkładałyby  się  na  zaoferowaną  cenę.  Ponadto 

Odwołujący  podniósł,  że  efekt  integracji  zamówień,  efekt  sprawdzonych  dostawców,  efekt 

zaopatrzenia  hurtowego,  prostej  struktury  organizacyjnej  firmy,  optymalizacji  technicznych 

mocy wytwórczych są elementami, które również są właściwe dla pozostałych wykonawców, 

w  tym  Odwołującego,  którzy  pozostają  w  takiej  samej  sytuacji  jak  BUDiA.  Niemniej 

Konsorcjum  BUDiA  nie tylko  nie  udowodniło,  ale  nawet  nie  uprawdopodobniło  tych faktów, 

gdyż  nie  złożyło  nawet  żadnej  stałej  umowy  współpracy  umożliwiającej  skorzystanie  z  ww. 

efektów,  lecz  pokazało  wyłącznie  niczym  niepoparte  tabele,  przygotowane  na  potrzeby 

p

ostępowania opatrzone wyłącznie pieczątkami bliżej nieznanych firm. Argumentacja BUDiA 

dotycząca  „efektu  kompleksowego  serwisu”  jest  całkowicie  niezrozumiała  i  nie  pozwala  na 

zajęcie  szczegółowego  stanowiska  w  tym  zakresie,  niemniej  BUDiA  w  żaden  sposób  nie 

wykazał  konkretnych  i  namacalnych,  realnych  oszczędności,  które  uzasadniałyby 

zaoferowaną cenę w związku z ww. okolicznością.   

Odnosząc  się  do  wyjaśnień  dotyczących  zimowego  utrzymania  drogi  (ZUD), 

Odwołujący podniósł, że BUDiA wskazał jedynie, że jest w posiadaniu ok. 280 ton soli. Nie 

prz

edstawił  żadnego dowodu na okoliczność zapłaconej ceny za sól (na pewno za taki nie 

można  uznać  dołączonego  spisu  z  natury,  który  jest  oświadczeniem  własnym  wykonawcy, 

zatem  jego  walor  dowodowy  jest  znikomy). 

Zdaniem  Odwołującego  280  ton  soli  stanowi 

zaledwie  promil  realnego  zapotrzebowania  w  ramach  przedmiotowego  kontraktu.  Ponadto 


Sygn. akt  KIO 2647/22 

wykonawca nie 

ujął w wyjaśnieniach kosztów paliwa, pojazdów (amortyzacja), kierowców, e-

toll. Nie przedstawiono żadnych w tym zakresie dowodów.  

Zarzut naruszenia art. 226 ust. 1 pkt 8 ustawy Pzp  

Grupa Prac nr 10b 

– zimowe utrzymanie  

Odwołujący  podniósł,  że  największe  wątpliwości w  ofercie  Konsorcjum  BUDiA  budzi 

cena zaoferowana  w  zakresie grupy  prac  dotyczących zimowego  utrzymania.  Zamawiający 

oszacował  w  kosztorysie  inwestorskim  wartość  tych  prac  na  kwotę  10.818.294,75  zł  netto. 

Ty

mczasem  zaoferowana  przez  BUDiA  za  tą  grupę  prac  cena  wyniosła  5.018.526,96  zł 

netto,  co  stanowi  zaledwie  50

%  ceny  oszacowanej  przez  Zamawiającego,  a  jest  to  jeden 

najważniejszych elementów w ramach umowy na całoroczne utrzymanie.  

Odwołujący zwrócił uwagę na poz. 1.1 Grupy 10b dotyczącą usuwania śliskości, która 

to  pozycj

a  została  wyceniona  przez  BUDiA  na  kwotę  890.305,92  zł  netto.  Średnia  cena 

wszystkich  złożonych  ofert  dla  Grupy  10b  poz.  1.1  za  usuwanie  śliskości  wynosi:  1.853 

27,15  zł.  netto.  Odwołujący  przedstawił  porównanie  zaoferowanych  w  tym  zakresie  cen 

i w

skazał,  że  BUDiA  zaoferował  cenę  jednostką  netto  za  odcinek/dobę  w  wysokości 

365,36 zł netto, podczas gdy cena ta powinna wynieść ponad 400 zł/km (wynagrodzenie 

kierowców, paliwo, e-TOLL itp.), co daje 17 664,80 zł za odcinek/dobę.  

Odwołujący  podniósł,  że  zgodnie  z  pkt  7  SST  dla  grupy  prac  zimowego  utrzymania 

(D-66.01.00),  obmiar  p

rac  winien  określić  faktyczny  zakres  wykonywanych  prac  przy 

zimowym  utrzymaniu  w jednostkach  ustalonych  w  tabela

ch  elementów  rozliczeniowych (lub 

SST). Zasadą obmiaru jest zapewnienie standardu na danym odcinku drogi w okresie jednej 

doby,  a  w  przypadku  go

towości  doba,  w  której  na  odcinkach  drogi,  nie  pracował  sprzęt. 

Jed

nostkami obmiaru prac są:  

−  ustawianie  płotków  przeciwśnieżnych  z  materiału  Wykonawcy  (montaż  i  demontaż)  – 

w kilometrach;  

−  gotowość do ZUD – ilość dni, w których sprzęt podstawowy do ZUD na odcinkach dróg 

[km] nie pracował (zgodnie z Załącznikiem nr 2 do OPZ);  

−  zapobieganie śliskości – odcinki dróg [wyszczególnione w TER, kolumna e)], na których 

zosta

ło  wykonane  w  ciągu  doby  jednokrotne  posypywanie  środkami  do  zwalczania 

śliskości; 

−  usuwanie  śliskości  -  odcinki  dróg  [wyszczególnione  w  TER,  kolumna  e)],  na  których 

zostało  wykonane  w  ciągu  doby  więcej  niż  jednokrotne  posypywanie  środkami  do 

zwalczania śliskości celem uzyskania wymaganego standardu; 


Sygn. akt  KIO 2647/22 

−  odśnieżanie  wraz  z  usuwaniem  śliskości  -  odcinki  dróg  [wyszczególnione  w  TER, 

kolumna  e)],  na  k

tórych  został  osiągnięty  standard  ZUD  w  ciągu  jednej  doby  bez 

wz

ględu na krotność wykonywanych czynności przez sprzęt. 

W

w.  SST  odsyła  się  również  do  Zarządzenia  nr  53  Generalnego  Dyrektora  Dróg 

Krajowych i Autostrad z dnia 13 października 2015 r. w sprawie wprowadzenia „Wytycznych 

zimowego  utrzymania  dróg”,  przy  czym  aktualne  w  tym  zakresie  pozostaje  Zarządzenie  Nr 

31 Generalnego 

Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad z dnia 5 września 2017 r. w sprawie 

wprowadzenia  "Wytycznych  zimowego  utrzymania  dr

óg".  W  pkt  6.3.2.  określa  się  zasady 

likwidowania  śliskości.  Usuwanie  śliskości  wymaga  zaangażowania  odpowiednich  zasobów 

lud

zkich  (kierowcy,  ładowacze),  sprzętowych  (pojazdy  +  paliwo)  i  materiałowych  (głównie 

soli).  Poniżej  zostanie  wykazane,  że  już  tylko  koszty  soli  konieczne  do  wykonania  akcji 

usuwania śliskości są wyższe niż zaoferowana przez BUDiA cena jednostkowa.   

Odwołujący stwierdził, że zgodnie z wytycznymi ZUD do obliczeń minimalnych ilości 

materiału (soli) powinny być przyjęte następujące wartości:   

usuwanie śliskości – średnia dawka materiału (soli) do posypywania zgodnie z Wytycznymi 

ZUD 

– to 20 gr/m2 dla wszystkich zakresów temperatur, 

minimalna  krotność  posypywania  w  ciągu  doby  zgodnie  z  SST  D-66.01.00  –  zimowe 

utrzymanie dróg krajowych pkt 7 Obmiar Robót:   

Usu

wanie śliskości – 2 razy w ciągu doby  

− 

powierzchnia  1  km  odcinka  drogi  ekspresowej  wynosi  19  000  m2  (zgodnie 

wyliczeniem szerokość jednej jezdni  to 9,5 m (dwa pasy jezdni o szer. 3,5m oraz pas 

awaryjny  o  szer.  2,5m  x  2  jezdnie).  Ponadto  zgodnie  z  opisem 

standardu  „I”  śliskość 

zimowa  powinna  być  zlikwidowana  na  całej  szerokości  jezdni  łącznie  z  poboczami 

utwardzonymi.  

− 

powierzchnia węzłów i łącznic wynosi 32 395,9 m2. 

Parametry  drogi  ekspresowej  określa  Rozporządzenie  Ministra  Transportu 

i Gospodarki  Mor

skiej  w  sprawie  warunków  technicznych  jakim  powinny  odpowiadać 

drogi publiczne i ich usytuowanie (Dz. U. z 2016 r., poz. 124)  

szerokość pasa jezdni jest opisana w rozdziale 2 w § 15.1,  

szerokość pasa awaryjnego jest opisana w rozdziale 6 w § 36.1   

- oblic

zenia minimalnej ilości materiału (soli) wynikające z dokumentów przetargowych:  

Usuwanie śliskości – jezdnia główna  

19 000 m2 x 20 gr /m2 

x 2 krotność = 0,760 tony/km   


Sygn. akt  KIO 2647/22 

Przyjęto minimalną cenę soli na poziomie 500,00 zł/tonę   

0  zł.    x  0,760  =  380,00  zł/km1  (koszt  soli  na  utrzymanie  1  km  drogi  –  jezdnia 

główna)   

Odwołujący  w  powyższej  kalkulacji  uwzględnił  tylko  koszt  materiału  (soli). 

Jednocześnie  cena  jednostkowa  za  usuwanie  śliskości  za  dobę  nie  obejmuje 

następujących pozycji kosztowych:  

usuwania śliskości – węzły i łącznice (32 395,9m2 x 20 gr / m2 x 2 krotność = 1,296 

tony/km). 

- wynag

rodzenie kierowców  za pracę;  

- paliwo;  

opłaty za przejazd ( e-TOLL);  

koszty sprzętów do ZUD;  

-  zakup  chlorku  wapn

ia  (używanych  do  akcji  zimowego  utrzymania  dróg  przy 

temperaturach poniżej -6

o

C  zgodnie z wytycznymi ZUD);  

zwiększenia dawki materiału do posypywania;  

zwiększenia krotności posypywania w ciągu doby. 

Odwołujący  podkreślił,  że  średnia  wszystkich  ofert  za  usuwanie  śliskości  za  dobę 

całego  odcinka  to  wartość  25.747,60  zł  netto  zaś  cena  Konsorcjum  BUDiA.  to  12.365,36 

netto co daje 48 % 

tej wartości.  Zgodnie z ww. wyliczeniami cena została zaniżona o min. 

99,44 zł netto.  

Do

datkowo  Odwołujący  przedstawił  porównanie  cen  za  usuwanie  śliskości 

Konsorcjum  BUDiA 

w  analogicznych  postępowaniach  (Sieradz  S8  oraz  Wieluń  S8), 

wskazując,  że  dotyczą  one  postępowań  ubiegłorocznych,  kiedy  nie  tylko  ceny  paliw  były 

znacznie niższe, ale przede wszystkim niższe były także ceny soli.  

Odw

ołujący podkreślił, że pozycja dotycząca grupy prac nr 10b stanowi istotną część 

składową  ceny.  Fakt  ten  wynika  chociażby  z  treści  wezwania  Zamawiającego  do  złożenia 

wyjaśnień  tych  istotnych  części  składowych  oraz  z  tego,  że  w  świetle  kosztorysu 

inwestorskiego stanowi ok. 25

% wartości całego zamówienia. Podniósł, że za części istotne 

powinny być uznawane te części, których wartość znacząco wpływa na cenę, a zatem takie, 

które  w  znacznym  stopniu  przyczyniają  się  do  powstania  kosztów  po  stronie  wykonawcy. 

Ustawodawca n

ie wyjaśnia pojęcia istotnej części składowej. Jednakże posługiwanie się tym 


Sygn. akt  KIO 2647/22 

pojęciem w kontekście ceny wskazuje na to, że za części istotne powinny być uznawane te, 

których  wartość  znacząco  wpływa  na  cenę.  Bez  wątpienia  również  zaniżenie  ww.  kosztów 

wpłynęło  na  globalną  cenę,  która  również  przejawia  cechy  rażąco  niskiej  (cena  ofertowa 

BUDiA stanowi jedynie 62

,89 % średniej arytmetycznej cen wszystkich złożonych ofert).  

Odwołujący  zakwestionował  również  inne    części  składowe  ceny,  stwierdzając,  że 

zostały wycenione poniżej kosztów. 

Odwołujący stwierdził, że zweryfikował rynkowość cen jednostkowych z oferty BUDiA 

posiłkując się bazą cenową Sekocenbud oraz Intercenbud, dobierając stawki cen czynników 

produkcji budowlanej RMS 

oraz narzutów na ich minimalnym poziomie.  Odwołujący przyjął 

następujące  stawki:  robocizna  –  20,20  zł  netto/r-g  (roboty  inżynieryjne  –  region  kujawsko-

pomorski  - 

ogółem),  koszty  zakupu  –  1,00%,  koszty  pośrednie  –  40,00%,  zysk  –  4,00%. 

Odwołujący przedstawił wyniki porównania cen jednostkowych wskazanych w ofercie BUDiA 

z  cenami  jednostkowymi  uzyskanymi  przy 

uwzględnieniu  ww.  założeń,  wskazując,  że 

następujące pozycje zostały wycenione poniżej poziomu rynkowego: 

GRUPA PRAC NR 1 

– Nawierzchnia  

−  Poz. 4.1 Remont nawierzchni asfaltem lanym przy głębokości wyboju do 4 cm  

−  Poz. 4.2 Remont nawierzchni asfaltem lanym - za każdy dalszy 1 cm różnicy  

−  Poz. 11.2 Wykonanie nakładki z masy bitumicznej warstwy ścieralnej SMA8 - za każdy 

dalszy 1 cm różnicy  

−  Poz. 17.1 Wzmocnieniem siatką stalową z warstwą klejącą Slurry Seal  

−  Poz.  21.1  Wymiana  /  wykonanie  podbudowy  zasadniczej  z  gruntu  stabilizowanego 

spoiwem hydraulicznym C4/4 o grubości 18 cm  

−  Poz.  22.1  Wymiana  /  wykonanie  podbudowy  zasadniczej  z  mieszanki  związanej 

spoiw

em hydraulicznym C5/6 o grubości 18 cm  

−  Poz.  22.3  Wymiana  /  wykonanie  podbudowy  zasadniczej  z  mieszanki  związanej 

spoiwem hydraulicznym C8/10 o grubości 18 cm  

−  Poz. 23.1 Wymiana / wykonanie podbudowy z betonu cementowego C20/25 o grubości 

15 cm  

−  Poz. 24.1 Wymiana / wykonanie nawierzchni z betonu cementowego C30/37 o grubości 

18 cm  

−  poz. 24.3 Wymiana / wykonanie nawierzchni z betonu cementowego C35/45 o grubości 

25 cm, 


Sygn. akt  KIO 2647/22 

−  Poz.  25.2  Wyburzanie  i  wymiana  płyt  betonowych  z  zastosowaniem  betonów 

szybkosprawnych  

−  Poz. 25.3 Wymiana płyt z zastosowaniem gotowych prefabrykatów betonowych  

−  Poz. 25.4 Naprawa nawierzchni betonowej z zastosowaniem konstrukcyjnego szycia płyt  

−  Poz. 26.1 Remont cząstkowy nawierzchni z kostki kamiennej nieregularnej (przebruk)  

−  Poz. 

Remont 

nawierzchni 

kostki 

kamiennej 

na 

wyspach 

wyniesionych/zatokach/opaskach- kostka o wymiarach 9/11 cm  

−  Poz. 27.2 Remont nawierzchni z kostki kamiennej na zabrukach przejezdnych, opaskach 

na rondach, zatokach - kostka o wymiarach 15/18 cm  

−  Poz. 28.1 Remont nawierzchni z elementów betonowych opasek na rondach  

GRUPA PRAC NR 2 

– Pobocza i pasy rozdziału  

−  Poz.  1.4  Remont  poboczy  destruktem  bitumicznym  -  za  każdy  dalszy  1  cm  różnicy, 

materiał Wykonawcy  

−  Poz.  2.1  Remont  nawierzchni  (poboczy)  z  mieszanki  niezwiązanej  o  grubości  warstwy 

do 10 cm  

−  Poz.  2.2  Remont  nawierzchni  (poboczy)  z  mieszanki  niezwiązanej  -  za  każdy  dalszy 

cm różnicy  

−  Poz. 3.1 Skropienie poboczy emulsją asfaltową i uzupełnienie grysami przy głębokości 

do 3 cm  

−  Poz. 3.2 Skropienie poboczy emulsją asfaltową i uzupełnienie grysami - za każdy dalszy 

1 cm różnicy  

GRUPA PRAC NR 3 

– Korpus drogi  

−  Poz. 1.1 Uzupełnienie ubytków w korpusie drogi gruntem niewysadzinowym (pospółką, 

żwirem, piaskiem grubym) wyprofilowanie pobocza i skarpy  

−  Poz. 2.1 Humusowanie z obsianiem trawą  

−  Poz. 3.1 Mechaniczne wykonanie wykopu / nasypu w gruncie z odwozem urobku  

−  Poz. 5.1 Wykonanie umocnienia skarp obrukiem (kamień na betonie)  

−  Poz. 6.1 Uzupełnienie skarp korpusu drogi żużlem  

−  Poz. 11.1 Umocnienie skarp faszyną / palisadą  

GRUPA PRAC NR 4 

– Odwodnienie  


Sygn. akt  KIO 2647/22 

−  Poz. 11.3 Wymiana / wykonanie ścianek czołowych w formie obruku 

−  Poz. 17.2 Wymiana / wykonanie kompletnego drenażu francuskiego  

−  Poz. 23.2 Wymiana / wykonanie studzienki wpadowej o średnicy 100 cm i głębokości do 

200 cm  

−  Poz. 25.1 Renowacja, uszczelnienie metodą bezwykopową kanalizacji i przykanalików - 

średnica do 40 cm  

−  Poz.  25.2  Renowacja,  uszczelnienie  metodą  bezwykopową  kanalizacji  i  przepustów  - 

średnica od 41 do 60 cm  

−  Poz.  25.3  Renowacja,  uszczelnienie  metodą  bezwykopową  kanalizacji  i  przepustów  - 

średnica od 61 do 80cm  

−  Poz.  25.4  Renowacja,  uszczelnienie  metodą  bezwykopową  kanalizacji  i  przepustów  - 

średnica od 81 cm do 120 cm  

−  Poz.  25.5  Renowacja,  uszczelnienie  metodą  bezwykopową  kanalizacji  i  przepustów  - 

średnica powyżej 121 cm  

GRUPA PRAC NR 5 

– Chodniki, ścieżki rowerowe 

−  Poz. 2.2 Wymiana / wykonanie nawierzchni z kostki kamiennej  

GRUPA PRAC NR 6 

– Oznakowanie  

−  Poz.  2.3  Wymiana  /  zamontowanie  tablic  o  powierzchni  powyżej  1,2  m2  -  za  każdy 

dalszy 1 m2 powierzchni (bez konstrukcji)  

−  Poz. 5.2 Wymiana / zamontowanie elementów odblaskowych typu LDS na barierach  

GRUPA PRAC NR 7 

– Bezpieczeństwo  

−  Poz. 1.1 Wymiana / zamontowanie stalowych barier ochronnych skrajnej przekładkowej 

(słupki co 1 m)  

−  Poz. 1.2 Wymiana / zamontowanie stalowych barier ochronnych skrajnej przekładkowej 

(słupki co 1,33 m)  

−  Poz.  3.1  Wymiana  /  zamontowanie  stalowych  barier  ochronnych  skrajnej 

bezprzekładkowej (słupki co 1 m)  

−  Poz.  3.2  Wymiana  /  zamontowanie  stalowych  barier  ochronnych  skrajnej 

bezp

rzekładkowej (słupki co 1,33 m)  


Sygn. akt  KIO 2647/22 

−  Poz.  4.1  Wymiana  /  zamontowanie  stalowych  barier  ochronnych  dwustronnych 

dzielących przekładkowych (słupki co 1 m)  

−  Poz.  4.2  Wymiana  /  zamontowanie  stalowych  barier  ochronnych  dwustronnych 

dzielących przekładkowych (słupki co 1,33 m)  

−  Poz.  4.3  Wymiana  /  zamontowanie  stalowych  barier  ochronnych  dwustronnych 

d

zielących przekładkowych (słupki co 2 m)  

GRUPA PRAC NR 8 

– Estetyka  

−  Poz. 3.2 Ręczne oczyszczanie nawierzchni jezdni, chodników, ścieżek rowerowych  

−  Poz.  9.1  Odmłodzenie  drzew  polegające  na  wycięciu  suchych,  uszkodzonych 

złamanych  konarów  i  gałęzi  wraz  z  podkrzesaniem  (podcięciem)  i  kształtowaniem 

koron drzew z wywozem i uporządkowaniem terenu  

−  Poz. 9.7 Ścinanie drzew i frezowanie pnia o obwodzie 111÷173 cm wraz z odwiezieniem 

dłużycy i gałęzi oraz uporządkowaniem terenu  

−  Poz. 9.7 Ścinanie drzew i frezowanie pnia o obwodzie 111÷173 cm wraz z odwiezieniem 

dłużycy i gałęzi oraz uporządkowaniem terenu  

Zdaniem Odwołującego, już tylko powyższe okoliczności pozwalają na stwierdzenie, 

że  cena  oferty  BUDiA,  w  tym  powyższe  składniki  cenotwórcze,  należy  uznać  za  rażąco 

niskie

, gdyż nie tylko nie pozwalają wykonawcy na osiągnięcie jakiegokolwiek zysku, ale są 

znacznie poniżej minimalnych kosztów, które musi ponieść wykonawca, w celu zrealizowania 

przedmiotu zamówienia szczegółowo opisanego w OPZ, w tym w SST.  

Zarzut naruszenia art. 226 ust. 1 pkt 5 i 10 ustawy Pzp  

Odwołujący  wskazał, że  zgodnie z  pkt  17.3 SWZ,  każda  cena jednostkowa zawarta 

w o

fercie powinna obejmować całkowity koszt wykonania danej pozycji w przyjętej jednostce 

rozliczenia  w  Formularzach  cenowych.  W  elementac

h,  o  których  mowa  w  niniejszym 

odwołaniu  te  koszty  nie  zostały  uwzględnione,  co  czyni  ofertę  sprzeczną  z  dokumentami 

zamówienia i zawierającą w błędy w obliczeniu ceny.  

Zarzut naruszenia art. 16 pkt 1 ustawy Pzp  

Odwołujący  podniósł,  że  w  konsekwencji  Zamawiający  naruszył  również  art.  16  pkt 

1 ustawy  Pzp  poprzez  prowadzenie  p

ostępowania  w  sposób  niezapewniający  zachowania 

uczciwej  konkurencji  i  równego  traktowania  wykonawców,  gdyż  nieobiektywnie  ocenił 

złożone przez BUDiA wyjaśnienia rażąco niskiej ceny jak i istotnych części składowych, co 

doprowadziło do zaniechania odrzucenia oferty zawierającej rażąco niską cenę. 


Sygn. akt  KIO 2647/22 

Zamawiający  i  Przystępujący  w  pisemnych  odpowiedziach  na  odwołanie  wnieśli 

oddalenie odwołania. 

Na  podstawie  dokumentacji  przedmiotowego  post

ępowania  oraz  biorąc  pod 

uwag

ę stanowiska stron, Izba ustaliła i zważyła, co następuje: 

Izba ustali

ła, że Odwołujący spełnia określone w art. 505 ust. 1 ustawy Pzp przesłanki 

korzystania  ze 

środków  ochrony  prawnej,  tj.  ma  interes  w uzyskaniu  zamówienia, 

a naruszenie  przez  Zama

wiającego  przepisów  ustawy  Pzp  może  spowodować  poniesienie 

przez niego szkody polega

jącej na nieuzyskaniu zamówienia.  

Do  p

ostępowania  odwoławczego  po  stronie  Zamawiającego  skutecznie  przystąpiło 

Konsorcjum:  BUDiA-Standard  Sp.  z  o.o.,  BADER-DROG  Sp.  z  o.o.  Sp.k., 

„B.”  Firma 

Produkcyjno-Handlowo-

Usługowa  T.B..  Izba  stwierdziła,  że  ww.  Konsorcjum  zgłosiło 

przy

stąpienie  do  postępowania  w ustawowym  terminie,  wykazując  interes  w rozstrzygnięciu 

odw

ołania na korzyść Zamawiającego. 

Izba ustaliła następujący stan faktyczny: 

Zgodnie  z  punktem  6.1  Tomu  I  SWZ  (Inst

rukcja  dla  wykonawców),  przedmiotem 

zamówienia  jest  całoroczne  (bieżące  i  zimowe)  utrzymanie  drogi  ekspresowej  S  5  odc. 

W

ęzeł Nowe Marzy (bez węzła) – węzeł Bydgoszcz Północ (bez węzła) od km 0+301 do km 

463  zarządzanej  przez  GDDKiA  Oddział  w  Bydgoszczy  Rejon  w  Świeciu.  Zamówienie 

obejmuje  wykonywanie  prac 

całorocznego,  w  tym  zimowego  i  bieżącego  utrzymania  dróg, 

szczególności: 

- utrzymania nawi

erzchni dróg, 

- utrzymania 

poboczy i pasów rozdziału, 

- utrzymania korpusu drogi, 

- utrzymania odwodnienia, 

- utrzymania chod

ników i ścieżek rowerowych, 

- utrzymania oznakowania, 

utrzymania urządzeń bezpieczeństwa ruchu, 

utrzymania estetyki znaków, elementów bezpieczeństwa ruchu oraz pasa 

drogowego, 

- utrzymani

a urządzeń wspomagających, 

zimowego utrzymania dróg, 

Zarządzania Kontraktem, 

utrzymania czystości na obiektach inżynierskich 

- wykonanie prac pomocniczych 


Sygn. akt  KIO 2647/22 

W  punkcie  17 

IDW  (Sposób  obliczenia  ceny  oferty)  Zamawiający  zamieścił  m.in. 

następujące postanowienia: 

17.1.  Cena  oferty  zostanie  wyliczona  przez  Wykonawcę  w  oparciu  o  Tabele  Elementów 

Rozliczeniowych  wraz  ze  Zbiorczym  Zestawi

eniem  Kosztów  (Formularze  cenowe), 

sporządzonych na formularzach stanowiących integralną część SWZ – Tom IV. 

17.2.  Formularz

e,  o  którym  mowa  w  pkt  17.1.,  należy  wypełnić  ściśle  według  kolejności 

pozycji 

wyszczególnionych w tych formularzach, wyliczając poszczególne ceny jednostkowe 

netto. 

Wykonawca  powinien  określić  ceny  jednostkowe  netto  oraz  wartości  netto  dla 

wszystkich  pozy

cji  wymienionych  w  formularzach,  a  następnie  wyliczyć  cenę  netto  łącznie 

(odpowiednio  dla  danej  grupy  pr

ac).  Obliczone  w  ten  sposób  ceny  netto  grup  prac  należy 

następnie  przenieść  do  Zbiorczego  Zestawienia  Kosztów,  zsumować  i  wyliczoną  łącznie 

cenę  netto  powiększyć  o  podatek  VAT  oraz  wyliczyć  cenę  oferty  brutto.  Obliczoną  w  ten 

sposób cenę oferty brutto należy następnie przenieść do Formularza Oferty zamieszczonego 

w Rozdziale 2 IDW. 

Wykonawca obliczając cenę oferty musi uwzględniać wszystkie pozycje 

opisane w 

formularzach. Wykonawca nie może samodzielnie wprowadzić żadnych zmian do 

formularzy. 

17.3.  Każda  cena  jednostkowa  zawarta  w  Ofercie  powinna  obejmować  całkowity  koszt 

wykonania danej pozycji w przyjętej jednostce rozliczenia w Formularzach cenowych. 

.5.  Dla  każdej  pozycji  wyszczególnionej  w  Formularzach  cenowych,  jeśli  składają  się  na 

nią  elementy  o  zróżnicowanych  kosztach,  jednolita  stawka  jednostkowa  powinna  zostać 

skalkulowana na zasadzie uśrednienie kosztów składowych. 

Wartość zamówienia została ustalona na kwotę 42.804.572,91 zł netto. Podana przez 

Zamawiającego  kwota,  jaką  zamierza  przeznaczyć  na  sfinansowanie  zamówienia,  to 

52.649.624,28 zł brutto. 

W postępowaniu zostały złożone oferty z następującymi cenami: 

Nr oferty

Nazwa i siedziba Wykonawcy

Cena 

Konsorcjum w składzie: 

Przedsiębiorstwo Usług Miejskich „PUM” Sp. z o.o. 

Z

akład Usług Miejskich „ZUM” Sp. z o.o.  

Saferoad Grawil Sp. z o.o.

”GNOM” Sp. z o.o.

Przedsiębiorstwo Robót Drogowo-Mostowych Sp. z o.o. 

Konsorcjum w składzie: 


Sygn. akt  KIO 2647/22 

Rokom Sp. z o.o. 

POL 

DRÓG Warszawa Sp. z o.o 

ZABERD Sp. z o.o. 

Konsorcjum 

w składzie:  

BUDiA-Standard Sp. z o.o. 

BADER-DROG Sp. z o.o. Sp.k. 

„B.” Firma Produkcyjno-Handlowo-Usługowa T.B. 

Konsorcjum w składzie: 

Abramss Sp. z o.o. 

Z.U. Sp. z o.o.  

Pismem  z 20 lipca 2022 r.  Zam

awiający wezwał Przystępującego, na podstawie art. 

224 ust. 1 ustawy Pzp 

do złożenia wyjaśnień dotyczących istotnych części składowych ceny:  

Istotne 

części  składowe  ceny  zaoferowanej  w  Państwa  ofercie  wydają  się  rażąco  niskie 

stosunku do przedmiotu zamówienia. Ceny tych pozycji odbiegają w stopniu znacznym od 

średniej cen jednostkowych podanych w pozostałych ofertach. 

W  celu  ustalenia  czy  istotne 

części składowe zaoferowanej ceny są rażąco niskie oraz czy 

oferta 

uwzględnia  wszystkie  wymagania  zawarte  w  SWZ,  prosimy  o  złożenie  wyjaśnień 

w zakresie 

niżej  wymienionych  cen  jednostkowych,  w  szczególności:  Pozycje  wymienione 

w tabeli 

będącej załącznikiem do pisma. (…) 

Ponadto 

Zamawiający  prosi  o  wyjaśnienie,  czy  przedmiot  zamówienia  został  wyceniony 

zgodnie  z  SWZ  oraz  potwierdzenie, 

że  zaproponowana  w  ofercie  cena  jest  realna.  Ocena 

wyja

śnień dokonywana przez Zamawiającego ma na celu ustalenie, czy cena skalkulowana 

była rzetelnie i czy w związku z tym Wykonawca będzie w stanie zrealizować przedmiotowe 

zamówienie. (…) 

W  celu  udowodnienia, 

że  zaoferowana  przez  Wykonawcę  cena  jest  realna,  Zamawiający 

prosi  o 

wyjaśnienie  kwestii  ujęcia  w  cenie  oferty  wszystkich  kosztów  towarzyszących 

wykonywaniu przedmiot

u zamówienia, w rozbiciu na poszczególne pozycje TER  Grupa 1, 2, 

10  b,  12,  z  wyszczególnieniem  kosztów  robocizny,  sprzętu  i  materiałów, 

kosztów  pośrednich,  zysku  i  innych  kosztów  mających  wpływ  na  wycenę  poszczególnych 

pozycji. Przedmiotowe koszty 

należy wyszczególnić z odpowiednim przyporządkowaniem do 

poszczególnych  pozycji  w  załączonym  do  niniejszego  wezwania  formularzu  cenowym. 

Zamawiający prosi również o przedstawienie przez Wykonawcę, odnośnie do każdej pozycji 

załączonego formularza, opisu, jakie zakresy i jakie działania założył Wykonawca w ramach 

realizacji  danej  pozycji. 

Wyjaśnienia/opis  działań  i  innych  okoliczności  związanych 


Sygn. akt  KIO 2647/22 

realizacją  tejże  pozycji  zawrzeć  należy  w  sposób  zwięzły  i  konkretny  w  części  opisowej 

wyjaśnień. 

W  c

zęści  opisowej  dla  każdej  pozycji  załączonego  formularza  Zamawiający  prosi  również 

o jednoznacznie  wskazanie,  czy  wszystkie 

koszty  dotyczące  danej  pozycji  zostały  ujęte 

w cenie przypisanej tej pozycji. W przypadku, gdy 

zostały one przeniesione, należy wskazać 

pozycje,  w  których  dane  koszty  zostały  ujęte  oraz  wysokość  kwoty,  która  została  do  danej 

pozycji przeniesiona. 

Zamawiający  prosi  o  szczegółowe  wyjaśnienie  jakie  obiektywne  czynniki  spowodowały 

obniżenie  ceny  oraz  w  jakim  stopniu  dzięki  tym  czynnikom  cena  została  obniżona, 

jednocześnie  Wykonawca  powinien  wykazać  jakie  indywidualne  możliwości  i  okoliczności, 

dostępne  i  właściwe  tylko  dla  Wykonawcy  przy  realizacji  tego  zamówienia,  umożliwiły 

obniżenie ceny oferty. (…) 

Zamawiaj

ący załączył do wezwania formularz obejmujący pozycje TER wymagające 

wyjaśnienia: 

−  Grupa 1 (Nawierzchnia): poz. 1.1., 1.2, 3.1, 12.1, 19.1, 24.3, 25.1, 25.2, 25.3, 25.4, 26.1, 

−  Grupa 2 (Pobocza i pasy rozdziału): poz. 2.1, 3.1, 4.2 

−  Grupa 3 (Korpus drogi): poz. 1.1, 3.1, 4.1, 4.2, 6.2, 6.3, 8.1, 9.1, 11.1, 12.1, 12.2 

−  Grupa 4 (Odwodnienie): poz. 1.1, 2.1, 2.2, 5.1, 5.4, 5.5, 5.6, 5.7, 5.8, 6.1, 7.1, 8.1, 9.2, 

−  Grupa 5 (Chodniki i ścieżki rowerowe): poz. 1.4, 1.5, 3.1 

−  Grupa 6 (Oznakowanie): poz. 2.2, 2.3, 5.2, 5.3, 6.2 

−  Grupa 7 (Bezpieczeństwo): poz. 1.1, 1.2, 2.1, 2.2, 3.1, 3.2, 4.1, 4.2, 4.3, 4.4., 7.2, 9.3, 

−  Grupa 8 (Estetyka): poz. 1.3, 3.2, 3.4, 5.1, 5.3, 7.1, 8.3, .5, 9.1, 9.6, 9.7, 9.8 

−  Grupa 10b (Zimowe utrzymanie dróg): poz. 1.1, 1.2 

−  Grupa 12 (Czystość na obiektach inżynierskich): poz. 2.3, 3.4 

Zgodnie z wzorem formularza Zamawiający wymagał podania w odniesieniu do ww. 

pozycji  wartości:  robocizny,  materiałów,  sprzętu,  innych  kosztów,  kosztów  pośrednich  oraz 

zysku. 


Sygn. akt  KIO 2647/22 

W odpowiedzi na wezwanie Przystępujący złożył wyjaśnienia, w których wskazał na 

następujące czynniki pozwalające na redukcję kosztów wykonania zamówienia: 

Efekt  kompleksowego  serwisu:  czyli  powiązanie  innych  usług  już  wykorzystywanych 

przedmiotowym  zamówieniem,  co  pozwoliłoby  zoptymalizować  w  części  zatrudnienie 

wykorzystanie środków trwałych. W ujęciu kompleksowym serwisu wykorzystanie narzędzi 

maszyn  jest  zdecydowanie  efektywne.  W  praktyce,  w  podejściu  kompleksowym,  różne 

pra

ce są obsługiwane jako wspólny proces. Dzięki temu do minimum redukujemy w procesie 

usługowym godziny nieproduktywne oraz optymalizujemy wykorzystanie maszyn.  

Efekt  integr

acji  zamówień:  czyli  rozłożenie  ponoszonych  przez  nas  kosztów  stałych 

i zmiennych  (n

p.  obsługi  finansowo-księgowej,  obsługi  kadr,  warsztatu,  działu  rozliczeń 

sprzedaży,  kosztów  zaplecza  magazynowo-techniczego,  opłat,  ubezpieczeń)  na  różnych 

klientów obsługiwanych równocześnie, symultanicznie. Szeroki zakres świadczenia usług (na 

terenac

h woj. dolnośląskiego, łódzkiego, wielkopolskiego, lubelskiego, opolskiego, kujawsko-

pomorskiego,  lubuskiego)  umożliwia  integrację  i  pozwala  na  elastyczną  organizację  pracy. 

Inaczej  mówiąc,  pojawiają  się  koszty  wspólne,  za  których  pokrycie  płacą  różni  klienci,  dla 

których  wykonujemy  tożsame  usługi.  Ze  skumulowanego  działania  powstają  popytowe 

korzyści  skali,  które  umożliwiają  redukcję  kosztów  stałych  i  zmiennych,  co  zostało 

odzwierciedlone w zaoferowanych cenach jednostkowych.  

Efekt  sprawd

zonych  dostawców:  czyli  eliminacja  kosztów  poprzez  zawiązywanie  stałej 

współpracy  handlowej.  W  okresie  naszej  działalności  na  rynku  udało  nam  się  poprzez 

kwalifikac

ję  oraz  selekcję  pozyskać  sprawdzonych  dostawców.  Eliminuje  to  zbędne  koszty 

reklamacyjne i procesy przetargowo-

negocjacyjne. Sprawdzeni dostawcy to niższe ceny, na 

które  wpływ  ma  wskazany  wcześniej  efekt  skali.  Dzięki  kwalifikowanym  dostawcom  mamy 

również stale gwarantowaną jakość i dodatkowe upusty, konkurencyjne ceny pozwalają nam 

robić  zapasy  materiałów  i  surowców  do  realizacji  obecnych  jak  również  przyszłych 

planowanych kontraktów.  

Efekt  zaopatrzenia  hurtowego  w  materiały  eksploatacyjne:  od  lat  korzystamy  z  hurtowych 

zakupów paliw i innych materiałów eksploatacyjnych, bez pośredników. W miejscach naszej 

dzia

łalności  instalujemy  zbiorniki  paliw  umożliwiające  nam  samodzielną  organizację 

dystrybucji do poszczególnych pojazdów, co nie jest bez znaczenia dla zaoferowanych przez 

nas cen.  

Efekt  prostej  struktury  organizacyjnej  firmy  (niskie  koszty 

zarządu):  nasze  firmy  nie  są 

dużymi  przedsiębiorstwami,  co  powoduje  że  mamy  relatywnie  niskie  i  racjonalne  koszty 

utrzymania  zarządu.  Kadra  kierownicza  to  jedynie  5  %  ogółu  zatrudnienia,  wpływa  to  na 

ograniczenie wydatków i ma bezpośredni wpływ na oszczędność wykonywanych przez nas 


Sygn. akt  KIO 2647/22 

zamówień.  Jesteśmy  tańsi  przede  wszystkim  w  porównaniu  do  konkurencji  działającej 

w

strukturach korporacyjnych lub globalnych.  

Efekt  optymalizacji  technicznych  m

ocy  wytwórczych:  nasza  firma  posiada  własny  tabor 

i

maszyny ni

ezbędne do prowadzenia robót w zakresie letniego i zimowego utrzymania dróg 

[dowód  w  załączeniu  –  spis  środków  trwałych].  Bogate  doświadczenie  w  kontraktach  typu 

„Utrzymaj  Standard”  oraz  „Całoroczne  kompleksowe  utrzymanie  dróg”  pozwala  nam 

optymalizować  pracę  sprzętu  i  maksymalnie  wykorzystać  posiadane  zaplecze  sprzętowe. 

Dodatkowo posiadamy duże zapasy materiałów koniecznych do realizacji kontraktów.  

Efekt  samowystarcza

lności  poprzez  wykorzystania  własnego  serwisu  technicznego: 

Rozwiązaniem  technicznym,  które  pozwoliło  w  długiej  perspektywie  obniżyć  koszty 

wykonywanych  przez  nas  zamówień  było  zainwestowanie  w  zespół  fachowców  – 

mechaników  oraz  w  niezbędny  sprzęt  do  stworzenia  profesjonalnego  warsztatu,  dzięki 

czemu na własnym zapleczu przeprowadzamy niezbędne naprawy i konserwacje. Co za tym 

idzie  obniżyliśmy  koszty  eksploatacji  wykorzystywanych  maszyn  i  urządzeń.  Stała,  własna 

obsługa  wydłuża  żywotność  eksploatacyjną  sprzętu  oraz  zapewnia  niezależność 

i

samowystarczalność. Zmniejsza to przerwy w świadczeniu usług z powodu awarii sprzętu.  

Efekt  posiadania  własnej  floty  pojazdów:  (samochody  specjalistyczne  do  zimowego 

i

bieżącego utrzymania dróg, samochody ciężarowe – powyżej i poniżej 3,5 tony, przyczepy, 

naczepy, sprzęt komunalny, sprzęt drobny/ręczny, wyposażenie serwisu/warsztatu itd.), który 

jest  własnością  Wykonawcy  pozwala  swobodnie  wykorzystywać  sprzęt  do  realizacji 

kolejnych  kontraktów  w  momencie  zakończenia  realizacji  innych  umów  oraz  wypracować 

przez  lata  bardzo  korzystne  umowy  rabatowe  z  dostawcami  i  producentami  na  zakup 

nowych  pojazdów/sprzętów/maszyn  do  BUD  i  ZUD,  co  zdecydowanie  wpłynęło  na  obniżki 

cen ich zakupu [dowód w załączeniu – spis środków trwałych]. Wykonawca posiada w swoim 

zapleczu  kilka brygad  wraz z  wyposażeniem  do realizacji  prac  polegających  na  utrzymaniu 

terenów  zielonych  (m.in.  koszenie),  malowania  poziomego  dróg  (wraz  z  niezbędnymi 

maszynami  specjalistycznymi),  brygada  do  montaży  barier  energochłonnych  oraz  jej 

wypos

ażenie (m.in. kafar).  

Efekt  doświadczenia:  kontrakty  typu  „Utrzymaj  Standard”  oraz  „Całoroczne  kompleksowe 

(letnie i zimowe) utrzymanie” na drogach ekspresowych oraz krajowych realizujemy od 2011 

roku.  Obecnie  mamy  ponad  kilkanaście  aktywnych  umów  polegających  na 

całorocznym/kompleksowym  utrzymaniu  dróg,  bieżącym  oraz  zimowym  utrzymaniu  dróg 

w

kilku Oddziałach GDDKiA w Polsce [dowód w załączeniu – wykaz kontraktów]. Wszystkie 

z ww. umów są realizowane zgodnie z wymogami OPZ oraz z należytą starannością.  


Sygn. akt  KIO 2647/22 

E

fekt sprawnego zespołu: Zatrudnieni przez nas fachowcy posiadają wszelkie kompetencje, 

uprawnienia  i  umiejętności  niezbędne  do  realizacji  kontraktu.  Kadra  kierownicza  oraz 

personel  wykonawcy  znają  przedmiot  zamówienia,  gdyż  realizują/lub  realizowali  podobne 

kontrakty  na  innych  drogach  krajowych  w  Polsce 

–  obecnie  nasza  Spółka realizuje  umowy 

polegające  na  całorocznym,  kompleksowym  (letnim  i  zimowym)  oraz  bieżącym  utrzymaniu 

dróg,  w  tym  remonty  dróg)  oraz  zimowym  utrzymaniu  dróg  krajowych  w  kilku  Oddziałach 

GDDKiA  w  Polsce,  a  tylko  w  samym  Oddziale  GDDKIA  w  Bydgoszczy  kilkuletnie  kontrakty 

polegające  na  bieżącym  utrzymaniu  dróg  (utrzymanie  zieleni  i  remonty  dróg)  oraz  zimowe 

utrzymanie dróg,  a  w  latach  poprzednich realizowaliśmy  również inne umowy  w  podobnym 

zakresie.  Dzięki  takiemu  doświadczeniu  w  ramach  realizacji  umów  na  terenie  Oddziału 

w

Bydgoszczy znamy  bardzo  dobrze  drogi  które  są  objęte  przedmiotowym  postępowaniem 

przetargowym,  w  związku  z  czym  jesteśmy  w  stanie  wykonać  zlecone  prace  w  sposób 

profesjonalny,  kompleksowy  co  ma 

znaczący  wpływ  na  cenę  zaoferowanych  przez  nas 

usług.  

Efekt 

redukcji  zbędnych  kosztów  przez  eliminację  godzin  biernych:  Wykorzystanie 

możliwości  firmy  do  kompleksowego  serwisu  obsługiwanych  kontraktów  praktycznie 

wyeliminowało  całkowicie  nieproduktywne  przestoje  pracowników  i  sprzętu.  Ceny  ofertowe 

ustalono  uwzględniając  to  optymalne  wykorzystanie.  Zakres  prac  uwzględniony 

w

zamówieniu  powoduje,  że  jest  to  zamówienie  o  dużej  powtarzalności  poszczególnych 

usług.  Jego  charakter  powoduje  możliwość  zatrudnienia  pracowników,  którzy  znajdą 

zatrudnie

nie zarówno w okresie letnim jak i zimowym. Powoduje to, że nie ponosimy kosztów 

redukcji zatrudnienia poza sezonem.  

Efekt  wykorzystania  skali  w  jakiej  świadczymy  usługi:  Pozyskanie  kontraktu  w 

GDDKiA

O/Bydgoszcz  zape

wni  nam  zwiększenie  wielkości  sprzedaży,  co  doprowadzi  do  obniżenia 

długookresowych kosztów stałych. Poprzez powiększenie wielkości świadczonych przez nas 

usług  koszty  stałe  można  rozłożyć  na  coraz  większym  wolumen  usług  przez  co  przeciętny 

koszt  wykonywa

nia  usług  się  zmniejsza.  Spadek  kosztów  stałych  w  wyniku  powiększenia 

wielkości  świadczonych  usług  dotyczy  wszystkich  pozycji,  które  zostały  wskazane  do 

wyjaśnienia w piśmie z 20.07.2022r.  

Efekt współpracy z podwykonawcami: Wykonawca już na etapie wyceny kosztorysowej mógł 

wstępnie  korzystnie  wycenić  wybrane  pozycje  kosztorysowe  na  podstawie  usług  obecnie 

wykonywanych  przez  podwykonawców  na  innych  kontraktach  w  Oddziale 

GDDKiA

w

Bydgoszczy oraz w ościennych. Dobrze wynegocjowane stawki za realizację konkretnych 

usług pozwoliły na obniżenie realizacji wybranych pozycji kosztorysowych.  


Sygn. akt  KIO 2647/22 

Efekt  kosztów  pracowniczych:  Wykonawca  przy  wycenianiu  pozycji  cenowych  uwzględnił 

wszystkie  wymagania  zawarte  w  OPZ  dot.  zatru

dnienia  pracowników  w  tym  także  wymóg 

zatrudnien

ia  na  podstawie  umowy  o  pracę.  Wykonawca  w  ramach  realizacji  umowy 

zamówienia  zatrudni  zgodnie  z  wymogami  OPZ  wymagane  osoby  pełniących  funkcje 

kierowników, specjalistów, w tym specjalistów ds. administracyjno-finansowych, jak również 

brygady  patrolowe  i  interwencyjne  oraz  brygady  robotnicze  do  realizacji  wszystkich  prac 

wskazanych  w  kosztorysie  ofertowym. 

Założono,  że  na  czas,  kiedy  będzie  konieczne  (np. 

podczas  prowadzenia  prac  przy  zimowym  utrzymaniu  dróg)  skierowanie  do  prac 

dodat

kowych  pracowników  (głównie  poza  podstawową  ilością  pracowników  zgodnie 

z

wymaganiam

i OPZ, którą to ilość ujął w kalkulacji w TER Grupa Prac 10a, 10b, 10c) będzie 

mógł wykorzystać pracowników realizujących pozostałe kontrakty Wykonawcy, co pozwoli na 

zmniejszenie  i  zoptymalizo

wanie  kosztów  pracodawcy.  Dodatkowo  Wykonawca  w  swoich 

kalkulac

jach  ujął  wysoki  bufor  finansowy,  który  pozwala  założyć,  że  w  razie  wystąpienia 

takiej  konieczności  zatrudni  nowe  osoby  do  realizacji  zadania  lub  skorzysta 

z

podwykonawców.  Przyjęty  przez  Wykonawcę  koszt  pracy  nie  jest  niższy  od  wysokości 

minimalnego  wynag

rodzenia  za  pracę  ustalonego  w  oparciu  o  treść  Rozporządzenia  Rady 

Ministrów  z  dnia  14  września  2021r.  w  sprawie  wysokości  minimalnego  wynagrodzenia  za 

pracę  oraz  wysokości  minimalnej  stawki  godzinowej  w  2022r.  wraz  z  przyjętym  kosztem 

pracodawcy.  Ubezpiec

zenia  społeczne  są  i  będą  regulowane  zgodnie  z  obowiązującymi 

przepisami prawa.  

Przystępujący  przedstawił  zestawienie,  w  którym  dla  każdej  z  pozycji  objętych 

wezwaniem okr

eślił zakres prac i działania założone przez wykonawcę. 

Do  wyj

aśnień  załączono  wypełniony  formularz  określony  przez  Zamawiającego, 

którym  przedstawiono  rozbicie  wartości  każdej  pozycji  na  koszty  robocizny,  materiałów, 

sprzętu, innych kosztów, kosztów pośrednich i dla każdej z tych pozycji wykazano zysk. 

Ponadto Prz

ystępujący załączył do wyjaśnień: 

−  wykazy środków trwałych każdego z konsorcjantów, 

−  oferty cenowe kontrahentów dla prac z grupy 1, 3, 4, 6, 7, 8, 

−  arkusz spisu z natury – magazyn soli, 

−  zestawienie realizowanych kontraktów i ich wartości. 

Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie. 

Zgodnie z art. 226 ust. 1 ustawy Pzp z

amawiający odrzuca ofertę, jeżeli:  


Sygn. akt  KIO 2647/22 

−  zawiera rażąco niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia (pkt 8), 

−  jej treść jest niezgodna z warunkami zamówienia (pkt 5), 

−  zawiera błędy w obliczeniu ceny lub kosztu (pkt 10). 

Art.  224  ust.  6 

ustawy  Pzp  stanowi,  że  odrzuceniu,  jako  oferta  z  rażąco  niską  ceną 

l

ub  kosztem,  podlega  oferta  wykonawcy,  który  nie  udzielił  wyjaśnień  w  wyznaczonym 

terminie, lub jeżeli złożone wyjaśnienia wraz z dowodami nie uzasadniają podanej w ofercie 

ceny lub kosztu. 

Stosownie  do  art.  16  pkt  1  ustawy  Pzp 

Zamawiający  przygotowuje  i  przeprowadza 

postępowanie  o  udzielenie  zamówienia  w  sposób  zapewniający  zachowanie  uczciwej 

konkurencji oraz równe traktowanie wykonawców. 

W ocenie Izby Zamaw

iający nie naruszył ww. przepisów ustawy. 

Na  w

stępie  wskazać  należy,  że  przedmiotem  orzekania  Izby  nie  jest  całokształt 

wyjaśnień  złożonych  przez  wykonawcę,  ale  ocena  tych  w  wyjaśnień  przez  Zamawiającego 

w zakresie,  w  ja

kim  zostało  to  zakwestionowane  w  odwołaniu  i  w  granicach  zakreślonych 

tam  podstaw  fak

tycznych  zarzutów.  Zgodnie  bowiem  z  art.  555  ustawy  Pzp  Izba  nie może 

orzekać  co  do  zarzutów,  które  nie  były  zawarte  w  odwołaniu.  Nie  jest  więc  tak,  że  samo 

wniesienie odwołania kwestionującego złożone wyjaśnienia, powoduje, że Izba dokonuje ich 

badania  w 

każdym  aspekcie,  w  oderwaniu  od  tego,  co  zostało  zakwestionowane 

odwołaniu.  Zakres  zarzutu  wyznaczają  bowiem  okoliczności  faktyczne,  w  których 

Odwołujący  upatruje  niezgodności  z  przepisami  ustawy.  Ocena  dokonywana  przez  Izbę 

w przedmiotowej  sprawie  dotyczy  wi

ęc  tych  aspektów  wyjaśnień,  które  zostały 

zakwestionowane w 

odwołaniu, w granicach określonych w nim podstaw faktycznych. 

Odnosząc  się  do  zastrzeżeń  Odwołującego  dotyczących  części  ogólnej  wyjaśnień, 

w ocenie  Izby  nie 

uprawniają  one  do  wniosku,  że  wyjaśnienia  jako  całość  nie  wykazały 

prawidłowości  kalkulacji  ceny  w  wymaganym  przez  Zamawiającego  zakresie.  Odwołujący, 

czyniąc zarzut z tego, że przedmiotowy dokument nie zawiera w ogóle danych liczbowych, 

zdaje  si

ę  pomijać,  że  dane  liczbowe,  w  zakresie  oczekiwanym  przez  Zamawiającego 

zgodnie  z  przekazanym  przez  niego  wzorem  formularza,  zostały  ujęte  w  załączniku  do 

wyjaśnień.  Ponadto,  również  tabela  przedstawiająca  rodzaj  czynności  uwzględnionych 

w wycenie,  jest 

zgodna  z  wyraźnie  wyartykułowanym  oczekiwaniem  Zamawiającego,  który 

wskazał  w  wezwaniu,  że  prosi  o przedstawienie,  odnośnie  do  każdej  pozycji  załączonego 

formularza,  opisu,  jakie  zakresy  i 

jakie  działania  założył  wykonawca  w  ramach  realizacji 

danej pozycji. 


Sygn. akt  KIO 2647/22 

Następnie  Odwołujący  zakwestionował  wskazane  w  wyjaśnieniach  okoliczności 

sprzyja

jące  minimalizacji  kosztów  wykonania  zamówienia.  O  ile  rzeczywiście  ta  część 

wyjaśnień  ma  charakter  mało  konkretny  i  zawiera  często  powtarzane  przez  wykonawców 

wyjaśnieniach  ogólniki,  to  ocenę  dokonaną  przez  Odwołującego  można  by  podzielić, 

gdyby 

wyjaśnienia ograniczały się do tych właśnie ogólników, co w rozpoznawanej sprawie 

nie miało miejsca. Przystępujący bowiem załączył do wyjaśnień szereg dowodów mających 

potw

ierdzać  wskazywane  w  wyjaśnieniach  okoliczności.  Odnosząc  się  do  tych  dowodów 

trudno podzielić zastrzeżenia Odwołującego dotyczące ofert kontrahentów Przystępującego. 

Oferty  te  są  adresowane  do  Przystępującego  i  opatrzone  datą,  co  potwierdza,  że  były  one 

pozyskane 

dla  potrzeb  sporządzenia  oferty  w  tym  postępowaniu.  Nie  wiadomo,  z  czego 

Odwołujący wywodzi, że powinny one już na etapie postępowania o udzielenie zamówienia 

z

ostać  przyjęte  przez  Przystępującego.  Nie  sposób  również  podzielić  stanowiska 

Odwołującego,  jakoby  złożony  wykaz  środków  trwałych  nie  miał  wartości  dowodowej  przy 

wyjaśnianiu rażąco niskiej ceny. 

Dalej  wskazać  należy,  że  zarzuty  odwołania  w  znacznym  zakresie  mają  charakter 

ogólnikowy  –  Odwołujący  nie  sprecyzował  dostatecznie  ich  podstaw  faktycznych,  próbując 

następnie w toku postępowania odwoławczego podnosić szczegółowe okoliczności, mające 

świadczyć o wadliwości wyceny i składając na tę okoliczność dowody. Dotyczy to tej części 

odwołania, w której Odwołujący zakwestionował wycenę szeregu pozycji TER z grup prac od 

1  do  8

.  W  tym  zakresie odwołanie zawiera  jedynie tezę,  że zostały  one wycenione poniżej 

kosztów  minimalnych  oraz  porównanie  wyceny  dokonanej  przez  Przystępującego  ze 

stawkami  wyni

kającymi  z  Sekocenbud  oraz  Intercenbud.  Odwołujący  nie  wskazał 

odwołaniu,  jakie  okoliczności  faktyczne  (poza  powyższym  porównaniem)  przesądzają 

o niedoszacowaniu wyceny

, nie określił, jakie składniki tej wyceny są nierynkowe i z czego to 

wynika.  

W ocenie Izby stawki wyni

kające z Sekocenbud oraz Intercenbud nie mogą stanowić 

jedynego  i  wystarczającego  dowodu  na  zaoferowanie  rażąco  niskiej  ceny.  Zauważenia 

wymaga, że Sekocenbud obejmuje ceny z rynku budowlanego, więc już sam ten fakt czyni 

wątpliwym  uczynienie  go  podstawą  zarzutów  w  postępowaniu  na  usługi  z  zakresu 

utrzymania  dróg.  Co  więcej,  stawki  te  mogą  mieć  charakter  jedynie  pomocniczy,  nie 

uwzględniają  okoliczności  wpływających  na  wycenę,  a  dotyczących  zarówno  sytuacji 

podmiotowej danego wykonawcy, jak i uwaru

nkowań dotyczących konkretnego zamówienia. 

postępowaniu odwoławczym Odwołujący  przedstawił  opinię  prywatną pn.  Analiza 

rynkowości  wskazanych  cen  jednostkowych  z  Oferty  (Tabela  Elementów  Rozliczeniowych) 

konsorcjum firm BUDiA-Standard Sp. z o.o., BADER-

DROG Sp. z o.o. Sp.k. oraz „B.” FPHU 

T.B.

Pomijając  zawarte  w  opinii  obszerne  i  liczne  cytaty  z  orzecznictwa  oraz  doktryny 


Sygn. akt  KIO 2647/22 

odnosząc się do jej merytorycznej strony, wskazać należy, że w odniesieniu do prac z grup 

od 1 do 8, wycena oferty 

Przystępującego w poszczególnych pozycjach została porównana 

do  wyce

ny  własnej  biegłego.  Biorąc  pod  uwagę,  że  opinia  ma  charakter  prywatny, 

sporządzony  na  zlecenie  Odwołującego,  oraz  nie  zawiera  skonkretyzowanych  twierdzeń 

obliczeń mających potwierdzać wadliwość wyceny Przystępującego, nie może stanowić ona 

wystarczającego  dowodu  potwierdzającego  zaniżenie  cen  jednostkowych  w tych  grupach 

prac.  Opinia 

ogranicza  się  de  facto  do  przeciwstawienia  wyceny  Przystępującego  wycenie 

biegłego, przy czym nie ma – zdaniem Izby – podstaw do przyjęcia, że stawki przyjęte przez 

biegłego są jedynymi właściwymi.  

Niezależnie  od  powyższego  zauważenia  wymaga,  że  w opinii  znalazły  się  takie 

błędne stwierdzenia, jak odniesienie do przeprowadzonej procedury wyjaśnień art. 224 ust. 2 

pkt  1  ustawy  Pzp

,  który  to  przepis  nie  znalazł  w  tym  postępowaniu  zastosowania. 

Z

amawiający  wyraźnie  wskazał  w  wezwaniu,  że  jego  podstawą  jest  przepis  art.  224  ust. 

1 ustawy  Pzp

,  wskazujący  na  wątpliwości  co  do  realności  ceny,  nie  zaś  na  zaistnienie 

ustawowych  przesłanek  określonych  w  art.  224  ust.  2  pkt  1  ustawy  Pzp.  Co  więcej,  jak 

wynika z treści wezwania do wyjaśnień, wątpliwości Zamawiającego budziły części składowe 

ceny, nie zaś cena całkowita oferty. Wskazać przy tym należy, że nawet jeśli cena całkowita 

oferty 

jest niższa o co najmniej 30%  średniej arytmetycznej cen wszystkich złożonych ofert 

niepodlegających odrzuceniu, zamawiający może odstąpić od wyjaśnień, jeżeli rozbieżność 

wynika  z  okoliczności  oczywistych,  które  nie  wymagają  wyjaśnienia.  W  rozpoznawanej 

sprawie najwyra

źniej taka sytuacja zaistniała – Zamawiający nie wezwał Przystępującego do 

wyjaśnień  na  podstawie  art.  224  ust.  2  pkt  1  ustawy  Pzp,  co  nie  zostało  przez  innych 

wykonawców  zakwestionowane.  Dodatkowo  w  opinii  dokonano  porównania  wartości  oferty 

Przystępującego  z  kwotą,  jaką  Zamawiający  zamierza  przeznaczyć  na  sfinansowanie 

z

amówienia, która to kwota nie stanowi ustawowego punktu odniesienia przy badaniu rażąco 

niskiej ceny (jest nią natomiast wartość zamówienia powiększona o VAT, która może różnić 

się od budżetu przeznaczonego na sfinansowanie zamówienia). 

Podsumowując,  zarzuty odwołania dotyczące  prac z  grup  1-8 zostały  sformułowane 

w  sposób  ogólnikowy,  z  ograniczeniem  do  przeciwstawienia  wyceny  Przystępującego 

wycenie  opartej  na  stawkach  Sekocenbud  i  Intercenbud  oraz  wycenie  dokonanej  przez 

bi

egłego.  W  ocenie  Izby,  przy  braku  przedstawienia  nie  tylko  dodatkowych  dowodów,  ale 

nawet  skonkretyzowanych  twier

dzeń  wskazujących  na  wadliwość  wyceny  oferty 

Przystępującego,  brak  jest  podstaw,  aby  przyjęte  przez  Odwołującego  do  porównania 

wartości traktować jako jedyne właściwe. 

Zauważenia  wymaga  przy  tym,  że  jakkolwiek  w  postępowaniu  odwoławczym  ciężar 

wykazania  praw

idłowości  ceny  (który  należy  rozumieć  jako  ciężar  wykazania,  że  złożone 


Sygn. akt  KIO 2647/22 

zamawiającemu  wyjaśnienia  potwierdzały  prawidłowość  ceny),  stosownie  do  art.  537  pkt 

1 ustawy  Pzp  spoczywa  na  wykonaw

cy,  który  złożył  ofertę,  to  taki  rozkład  ciężaru  dowodu 

nie 

zwalnia  Odwołującego  z  obowiązku  wyczerpującego  określenia  podstaw  faktycznych 

zarzutów oraz z aktywności postępowaniu odwoławczym. Ww. przepisu nie można rozumieć 

w  ten  sposób,  że  wykonawca  kwestionujący  inną  ofertę  może  poprzestać  na  zanegowaniu 

prawidłowości ceny tej oferty, bez wskazania i choćby uprawdopodobnienia przesłanek takiej 

oceny. 

W  odniesieniu  do  zarzu

tów  dotyczących  wyceny  prac  z  grupy  10b  (zimowe 

utrzymanie dróg) Odwołujący przedstawił bardziej rozbudowaną argumentację, która jednak 

– w ocenie Izby – nie jest przekonująca. 

Po pierwsze, 

porównanie cen zaoferowanych przez poszczególnych wykonawców za 

ten  element  przedmi

otu  zamówienia,  nie  może  przesądzać  o  niedoszacowaniu  ceny. 

Podobnie,  nie 

uprawnia  do  takiej  tezy  porównanie  do  cen  oferowanych  przez 

Przystępującego  w  innych  postępowaniach,  nie  zostało  bowiem  wykazane,  że  zakres  tych 

innych  za

mówień,  w  tym  zakres  obowiązków  wykonawcy,  był  tożsamy  z  niniejszym 

zamówieniem. Sam fakt, że inne postępowania dotyczą utrzymania dróg nie może świadczyć 

o  ty

m,  że  są  to  postępowania  porównywalne  do  będącego  przedmiotem  oceny  Izby. 

Tymczasem 

kwestionowanie całej części zamówienia dotyczącej zimowego utrzymania dróg 

opiera się na takich właśnie porównaniach. 

Jedynie  w  odniesieniu  do 

prac  dotyczących  usuwania  śliskości  Odwołujący 

przedstawił  dodatkową argumentację,  przy  czym  oparł  się on  w tym  zakresie na  własnych, 

subiek

tywnych  założeniach,  które  nie  mogą  stanowić  podstawy  do  wniosku,  że  założenia 

przyjęte  przez  innego  wykonawcę  są  błędne  oraz  pominął  okoliczności,  które  mogą 

spowodować, że koszty wykonania zamówienia będą niższe, niż to przyjęto w odwołaniu. 

Odwołujący  oparł  swoje  stanowisko  m.in.  na  tezie  o  niedoszacowaniu  kosztów 

związanych z zapewnieniem soli, pominął jednak postanowienia punktu 2.2 SST, zgodnie z 

którym:  Wykonawca  realizować  będzie  prace  zimowego  utrzymania  z  wykorzystaniem 

materiałów ZUD w tym:  

− soli drogowej (chlorku sodu – NaCl),  

−  chlorku  wapnia  CaCl2  (opcjonalnie  po  zaakceptowaniu  przez  Zamawiającego  chlorek 

magnezu MgCl2)  

− roztworów tych soli,  

− mieszanki piaskowo-solnej,  

− piasku lub soli drogowej do utrzymania chodników i dróg rowerowych.  


Sygn. akt  KIO 2647/22 

Od

wołujący  wywodzi  zakaz  stosowania  mieszanek  piaskowo-solnych  w  przypadku 

utrzymania  drogi  w  standardzie  I  z 

zarządzenia  nr  31  Generalnego  Dyrektora  Dróg 

Krajowych  i  Autostrad  z  dnia  5  września  2017  r.  w  sprawie  wprowadzenia  „Wytycznych 

zimowego  utrzym

ania  dróg”.  Nie  można  jednak  pominąć,  że  Zamawiający  w  opisie 

przedmiotu  zamówienia  przewidział  taką  możliwość,  wykonawca miał  więc  prawo  kierować 

się tym przy kalkulacji ceny. Nie sposób podzielić stanowiska Odwołującego, że przywołane 

wyżej  postanowienie  ma  charakter  uniwersalny  i zawiera  wytyczne  do  odpowiedniego 

wykorzystania  i  dopasowania  do  konkretnego  zamówienia.  Podkreślić  należy,  że  jest  to 

post

anowienie  Szczegółowej  Specyfikacji  Technicznej  obowiązującej  w  tym  postępowaniu, 

nie  jest  zatem  zasadne  p

omijanie  czy  też  umniejszanie  wagi  jej  postanowień.  Odwołujący 

pominął  również  fakt,  że  zgodnie  z  treścią  umowy  wykonawca  przejmie  zapełniony  przez 

Zamawiającego magazyn soli i będzie z niego korzystał, zatem konieczność zakupu soli nie 

pojawi  się  od  początku  trwania  umowy.  Nie  bez  znaczenia  jest  również  okoliczność,  że 

Przystępujący wykazał, że jest w posiadaniu ponad 280 ton soli, co udowodnił załączonym 

do  wyjaśnień  arkuszem  spisu  z  natury,  który  wbrew  twierdzeniom  Odwołującego  nie  jest 

jedynie  oświadczeniem  własnym  wykonawcy,  ale  dokumentem  stanowiącym  podstawę 

dokonywania  zapisów  księgowych.  Z  tych  względów  obliczenia  przedstawione  przez 

Odwołującego  trudno  uznać  za  przesądzające  o  rażąco  niskim  charakterze  części 

składowych  ceny  w  ofercie  Przystępującego.  Odnosząc  się  natomiast  do  przewidywań 

Odwołującego  co  do  wzrostu  kosztów  nabycia  soli  w  toku  realizacji  zamówienia,  wskazać 

należy,  że  w  §  7  Projektowanych  postanowień  umowy  przewidziane  zostały  klauzule 

waloryzacyjne,  których  celem  jest  ograniczenie  ryzyka  związanego  m.in.  ze  wzrostem  cen 

materiałów  niezbędnych  do  wykonania  zamówienia.  Z  kolei  przedstawione  przez 

Odwołującego  oferty  na  dostawę  soli  drogowej  są  dowodem  jedynie  tego,  że  Odwołujący 

takie oferty  pozyskał,  nie ma  natomiast  podstaw  twierdzić,  że  obrazują  one  minimalne, czy 

choćby uśrednione ceny soli w dacie sporządzania oferty. 

Do  prac  związanych  z  usuwaniem  śliskości  odnosi  się  także  złożona  przez 

Odwołującego  opinia  prywatna  pn.  Analiza  rynkowości  wskazanych  cen  jednostkowych 

z Oferty  (Ta

bela  Elementów  Rozliczeniowych)  konsorcjum  firm  BUDiA-Standard  Sp.  z  o.o., 

BADER-

DROG  Sp.  z  o.o.  Sp.k.  oraz  „B.”  FPHU  T.B.,  w  której  przedstawiono  obliczenia  (i 

przyjęte  do  nich  założenia)  mające  wykazywać,  że  wycena  Przystępującego  jest  rażąco 

niska.  O ile opinia  taka, 

jako środek dowodowy, mogła być – stosownie do art. 535 ustawy 

Pzp 

–  przedstawiona  do  czasu  zamknięcia  rozprawy,  to  wyraźnie  podkreślić  należy,  że 

powinna  ona  mieścić  się  w granicach  podstaw  faktycznych  zarzutów  sformułowanych  w 

odwołaniu.  Szczegółowe  wyliczenia  stanowią  podstawę  faktyczną  zarzutów  i  powinny  być 

przedstawione  w  odw

ołaniu,  zatem  opinię  w  tym  zakresie  należy  uznać  za  wykraczającą 


Sygn. akt  KIO 2647/22 

poza  zarzuty  odwołania  i  stanowiącą  próbę  spóźnionego  doprecyzowania  ich  podstaw 

faktycznych. 

Opinia  zawiera  chociażby  kalkulację  dotyczące  gotowości  do  zimowego 

utrzymania  drogi

,  a  także  zapobiegania  śliskości,  co  do  których  w odwołaniu  nie 

przedstawiono żadnych wyliczeń, ograniczając się do prac dotyczących usuwania śliskości. 

Ponadto,  do  przed

stawionych  kalkulacji  przyjęto,  że minimalną  ceną  soli  jest  cena  z  oferty 

pozyskanej przez Odwołującego. 

Odnosząc  się  do  zarzutów  zaniechania  odrzucenia  oferty  Przystępującego  jako 

niezgodnej  z  warunkami  zamówienia  oraz  zawierającej  błędy  w  obliczeniu  ceny  wskazać 

należy, że opierają się one na tożsamych podstawach faktycznych, jak zarzut rażąco niskiej 

ceny,  a 

Odwołujący  nie  przedstawił  w  tym  zakresie  żadnych  dodatkowych  twierdzeń  ani 

dowodów,  dokonał  jedynie  zakwalifikowania  tego  samego  stanu  faktycznego  do  różnych 

podstaw  prawnych  odrzucenia  o

ferty.  W  związku  z  tym  w  odniesieniu  do  tych  zarzutów 

aktualne  pozostaje  stanowisko  I

zby  odnoszące  się  do  rażąco  niskiej  ceny,  a  odwołanie 

również w tym zakresie jest niezasadne. 

Wobec  niestwierdzenia  narusze

nia  przez  Zamawiającego  przepisów  ustawy, 

odwołanie podlegało oddaleniu. 

O kosztach post

ępowania orzeczono na podstawie art. 557, art. 574 i art. 575 ustawy 

Pzp oraz 

§ 5 pkt 1 i 2 lit. b oraz § 8 ust. 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 

grudnia  2020  r.  w sprawie  szcz

egółowych  rodzajów  kosztów  postępowania  odwoławczego, 

ich  rozliczania 

oraz  wysokości  i  sposobu  pobierania  wpisu  od  odwołania  (Dz.  U.  z 2020  r. 

poz. 2437), stosownie do wyniku po

stępowania obciążając kosztami Odwołującego.  


Sygn. akt  KIO 2647/22 

Wobec powyższego orzeczono, jak w sentencji. 

Prze

wodniczący: 

…………………… 

……………………