KIO 281/22 WYROK dnia 16 lutego 2022 roku

Sygn. akt: KIO 281/22 

WYROK 

z dnia 16 lutego 2022 roku 

Krajowa Izba Odwoławcza   -   w składzie: 

Przewodniczący:      Anna Kuszel - Kowalczyk 

 Protokolant:   

Rafał Komoń 

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 14 lutego 2022 r. w 

Warszawie odwołania wniesionego 

do  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  w  dniu  2  lutego  2021  r.  przez  wykonawcę  A.  Sz. 

prowadzący   działalność gospodarczą pod firmą Zakład Budowlany A. Sz. z siedzibą w 

Iławie  w postępowaniu  prowadzonym  przez  zamawiającego  Krajowy  Ośrodek  Wsparcia 

Rolnictwa Oddział Terenowy w Olsztynie 

orzeka: 

Oddala odwołanie. 

Kosztami  postępowania  odwoławczego  obciąża  odwołującego  A.  Sz.  prowadzącego 

działalność  gospodarczą pod firmą  Zakład  Budowlany  A.  Sz.  z  siedzibą w Iławie  i 

zalicza  w  poczet  kosztów  postępowania  odwoławczego  kwotę  7 500  zł  00  gr  (słownie: 

siedem tysięcy  pięćset złotych zero groszy) uiszczoną przez odwołującego  

Stosownie  do  art. 

579  ust.  1  i  580  ust.  1  i  2  ustawy  z  dnia  11  września  2019  r.  -  Prawo 

zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1129 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 

14  dni  od  dnia  jego  doręczenia  -  przysługuje  skarga  za  pośrednictwem  Prezesa  Krajowej 

Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie. 

 
 
Przewodniczący:      ……………………………….……… 

Sygn. akt: KIO 281/22 

U z a s a d n i e n i e 

Zamawiający  Krajowy  Ośrodek  Wsparcia  Rolnictwa  Oddział  Terenowy  w  Olsztynie  

(dalej  jako  „Zamawiający”)  prowadzi  postępowanie  o  udzielenie  zamówienia,  w  trybie 

podstawowym 

pn. Pełnienie funkcji inspektora nadzoru nad zadaniem pn. „Remont budynku 

mieszkalnego  i  mieszkalno-

gospodarczego  w  msc.  Gwiździny,  gm.  Nowe  Miasto  2 

Lubawskie”  (znak  postępowania:  OLS.WOP.260.60.2021.BM).  Ogłoszenie  o zamówieniu 

zostało  opublikowane  w Biuletynie  Zamówień  Publicznych  z dnia  17  grudnia  2021  r.  pod 

numerem  2021/BZP  00320237. 

Wartość  szacunkowa  zamówienia  nie  przekracza  progów 

unijnych.  

W  dniu  2  lutego  2021  r.  wykonawca  A.  Sz. 

prowadzący działalność gospodarczą pod 

firmą  Zakład  Budowlany  A.  Sz.  z  siedzibą  w  Iławie  (dalej  jako  „Odwołujący”)  wniósł 

odwołanie  do  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  wobec  czynności  wyboru  oferty 

wykonawcy J. D. 

prowadzący działalność gospodarczą pod firmą VENSTEL J. D. z siedzibą 

w Olsztynie 

(dalej jako „VENSTEL”) jako najkorzystniejszej w postępowaniu i uznaniu, że nie 

podlega 

ona odrzuceniu z uwagi na zaoferowanie rażąco niskiej ceny. 

Odwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie: 

art.  226  ust.  1  pkt  8  ustawy  Pzp  poprzez  zaniechanie  odrzucenia  oferty  złożonej 

przez  VENSTEL  J.  D.

,  pomimo  że  zawiera  ona  rażąco  niską  cenę  w  stosunku  do 

przedmiotu zamówienia, 

art.  224  ust.  6  ustawy  Pzp  w  związku  z  art.  226  ust.  1  pkt  8  ustawy  Pzp  poprzez 

zaniechanie  odrzucenia  oferty  złożonej  przez  VENSTEL  J.  D.,  pomimo  że  złożone 

przez  tego  wykonawcę  wyjaśnienia  pomijają  zarówno  istotne  koszty  realizacji 

zamówienia,  jak  i  są  zbyt  ogólne,  a  tym  samym  złożone  wyjaśnienia  wraz  z 

dowodami  nie  uzasadniają  podanej  w  ofercie  ceny,  podczas  gdy  ciężar  dowodu 

spoczywa w tym zakresie na wykonawcy, 

art.  16  pkt  1  ustawy  Pzp  w  związku  z  art.  224  ust.  6  ustawy  Pzp  poprzez  brak 

rzetelnej  i  zapewniającej  zachowanie  uczciwej  konkurencji  weryfikacji  przez 

zamawiającego wyjaśnień niskiej ceny złożonych przez VENSTEL J. D. 

Odwołujący wniósł o nakazanie zamawiającemu: 

uwzględnienie odwołania, 

unieważnienia  podjętej  28  stycznia  2022  r.  czynności  wyboru  jako 

najkorzystniejszej oferty złożonej przez VENSTEL J. D. oraz dokonania ponownego 

badania i oceny ofert, 

odrzucenia oferty VENSTEL J. D.  

Ponadto  Odwołujący  wniósł  o  zasądzenie  od  zamawiającego  kosztów  postępowania 

odwoławczego,  w  tym  wpisu  w  wysokości  7  500  zł  oraz  wynagrodzenia  pełnomocnika  w 

wysokości 3 600 zł. 

Uzasadniając zarzuty odwołujący wskazał: 

Odwołujący  podał,  że  Zamawiający  28  stycznia  2022  r.  dokonał  wyboru 

najkorzystniejszej  oferty  w  postępowaniu.  Odwołujący  stwierdził,  że  uczynił  to  pomimo 

istotnych  braków  zawartych  w  wyjaśnieniach  niskiej  ceny  oferty  wybranego  wykonawcy. 

Przypatrując  się  treści  art.  224  ustawy  Pzp  widać,  że  celem  postępowania  wyjaśniającego 

cenę  oferty  jest  umożliwienie  zamawiającemu  dokonania  oceny  czy  badana  oferta zawiera 

rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia. Zamawiającego należy traktować 

jako  podmiot  biorący  udział  w  obrocie  gospodarczym  (choć  dodatkowo  obostrzonym 

ustawowo), który ma obowiązek zadbać, by oferty, które przyjmuje były wiarygodne cenowo. 

Cel ten można zrealizować na różne sposoby. Ich wspólnym mianownikiem jest wykazanie 

zamawiającemu  przez  wykonawcę,  iż  jego  oferta  nie  zawiera  rażąco  niskiej  ceny. 

Odwołujący  wskazał,  że  w  przedmiotowym  postępowaniu  o  udzielenie  zamówienia  Venstel 

nie zadośćuczynił celowi postępowania wyjaśniającego. Nie udzielono wielu informacji co do 

faktycznych kosztów wykonania zamówienia, inne zaś pozostawiono bez dowodów, pomimo 

ewidentnej  potrzeby  ich  złożenia.  Tym  samym  Odwołujący  uznał,  że  Venstel  nie  podołał 

ciężarowi  dowodu  w  tym  zakresie.  Obowiązkiem  zamawiającego  w  postępowaniu  o 

udzielenie  zamówienia  jest  nie  tylko  wystosowanie  pisma  z  wezwaniem  do  wyjaśnienia 

niskiej ceny oferty w przypadku zajścia przesłanek ustawowych. Jest nim również, a może i 

przede  wszystkim,  weryfikacja  złożonych  wyjaśnień.  Zamawiający  powinien  zbadać  czy 

sposób  realizacji  zamówienia  wskazany  w  wyjaśnieniach  jest  zgodny  z  jego  wymogami 

określonymi w specyfikacji warunków zamówienia, czy wskazano na wszystkie istotne koszty 

realizacji zamówienia, czy została wykazana ich wysokość, czy całość wyjaśnień jest spójna, 

czy  przyjęte  założenia  co  do  warunków  realizacji  zamówienia  są  realne.  Odwołujący 

stwierdził, że w niniejszym postępowaniu zamawiający takiej weryfikacji nie przeprowadził – 

inaczej  zamawiający  musiałby  dostrzec  choć  część  uchybień,  które  zostaną  wskazane  w 

niniejszym  odwołaniu.  Odwołujący  przywołał  wyrok  Krajowej  Izby  Odwoławczej  z  dnia  13 

lipca  2021  r.,  sygn.  akt  KIO  1679/21

.  Odwołujący  wskazał,  że  wyłącznie  na  podstawie 

złożonych wyjaśnień Zamawiający dokonuje oceny czy oferta zawiera rażąco niską cenę lub 

koszt, czy też rażąco niskie ich istotne części składowe. Efektem składanych wyjaśnień ma 

być stworzenie podstaw do uznania przez zamawiającego, że podejrzenie dotyczące rażąco 

niskiej  ceny  oferty  nie  było  uzasadnione.  Odwołujący  podkreślił,  iż  nie  tylko  nieudzielenie 

wyjaśnień w wyznaczonym terminie skutkować będzie koniecznością odrzucenia oferty, ale 

także złożenie takich wyjaśnień, które nie uzasadniają podanej w ofercie ceny (por. art. 224 

ust. 6 ustawy Pzp)”. Dalej Odwołujący przywołał wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 15 

lipca 2021 r., sygn. akt KIO 1707/21. 

Co do braku wykazania stopnia rozliczenia podatku VAT i jego skutk

ów, Odwołujący 

wskazał, że zgodnie z wyliczeniem kosztów zawartym w wyjaśnieniach Venstel:  

−  koszt  wynagrodzeń  wynosi  w  okresie  budowy  31  680  złotych,  dodatkowo  kwoty 

500  zł  oraz  2  000  złotych  obejmują  koszty  czynności  inspektorów  podejmowane  przed 

rozpoczęciem i po zakończeniu robót,  

− koszty pośrednie wynoszą 49 661,25 złotych.  

− łącznie koszty te wynoszą 83 841,25 złotych. 

Już sama powyższa część kosztów jest więc o ponad 3 000 złotych wyższa niż cena netto 

oferty  Venstel,  która  wynosi  80  750  złotych.  Odwołujący stwierdził,  że  sumowanie  wartości 

kosztów  do  ceny  brutto  oferty,  jakie  zaprezentowano  w  wyjaśnieniach  Venstel,  nie  jest 

prawidłowe,  gdyż  pomija  zupełnie  kwestię  podatku  VAT.  Venstel  podsumował  wartość 

poszczególnych  kosztów  do  kwoty  brutto  zapominając,  że  jej  elementem  jest  podatek  VAT 

(w  wysokości  18  572,50  zł),  który  nie  stanowi  dochodu  wykonawcy.  Odwołujący  wskazał 

ponadto, że z wyjaśnień w żadnej mierze nie wynika w jakim stopniu Venstel będzie w stanie 

ten  podatek  rozliczyć.  Wyliczenia  w  takim  zakresie  są  niezbędne  dla  wykazania  realności 

ceny  w  sytuacji,  gdy  wykonawca  rozlicza  koszty  aż  do  kwoty  brutto  ceny  oferty.  Kwoty 

podatku  naliczonego  nie  ma  w  wykazywanych  kosztach  wynagrodzeń.  Jeżeli  wykonawca 

zwraca  koszty  użytkowania  samochodów  prywatnych  pracowników  do  celów  podróży 

służbowych to również tutaj żaden podatek VAT nie zostanie naliczony. Co do zaś kategorii 

„koszty  pośrednie”  to  z  racji  bardzo  ogólnego  ich  wskazania  oraz  braku  oparcia  się  w 

wyliczeniach  na  konkretnych  kosztach  zamawiający  nie  ma  żadnej  wiedzy  co  do  skali 

odliczenia  podatku  VAT,  jak  również  nie  ma  możliwości  jej  weryfikacji.  Tym  samym, 

Odwołujący uznał, że udzielone wyjaśnienia wprost nie wykazywały realności zaoferowanej 

przez  Venstel  ceny  ofertowej  i  jako  takie  powinny  spowo

dować  odrzucenie  oferty  złożonej 

przez Venstel.  

Odnośnie  niewystarczającego  poziomu  szczegółowości  wyjaśnień  Venstel,  Odwołujący 

stwierdził,  że  Venstel  przedstawił  wyjaśnienia,  które  można  opisać  jako  ogólnikowe, 

niewystarczające  i  niepoparte  dowodami.  Koszty  jakie  zostały  rzeczywiście  wyliczone  w 

wyjaśnieniach: 

− koszty nadzoru budowy raz na dwa tygodnie – 38 078,88 zł.  

Koszty, jakie nie zostały wyliczone, a jedynie zostały wskazane w wyjaśnieniach:  

− koszt pracy w okresie poprzedzającym prace projektowe – 500 zł  

− koszt pracy po zakończeniu robót budowlanych – 2 000 zł  

− koszty pośrednie – 49 661,25 zł.  

Tym  samym, 

Odwołujący  ocenił,  że  po  odjęciu  pozycji  tabeli  typu  „podatek  dochodowy”, 

„cena  oferenta  netto”,  podsumowań  i  trzykrotnego  powielenia  tej  samej  wartości  kosztów 

pracy 

–  oddzielnie  dla  każdego  inspektora  –  okazuje  się,  że  całe  wyliczenie  kosztów 

realizacji  składa  się  z  czterech  wartości,  z  których  tylko  jedna  została  szczegółowo 

rozpisana.  To  spostrzeżenie  najlepiej  podsumowuje  poziom  szczegółowości  wyliczeń 

Venstel. 

Odwołujący  stwierdził,  że  w  każdym  zakresie (poza  kosztami  nadzoru  budowy raz 

na  dwa  tygodnie)  udzielone  wyjaśnienia  są  zdecydowanie  niewystarczające.  Co  do  kwoty 

kosztów  realizacji  zamówienia  w  okresie  poprzedzającym  prace  projektowe  (500  zł) 

Odwołujący  wskazał,  iż  obejmuje  ona  kilka  zadań  inspektora  (weryfikację  dokumentacji 

projektowej,  weryfikację  i  opiniowanie  harmonogramu  rzeczowo  –  finansowego, 

przygotowanie  niezbędnych  dokumentów  do  przekazania  placu  budowy  i  przekazanie  go 

wykonawcy  robót  budowlanych,  a  zapewne  również  wstępne  omówienie  wizji  realizacji 

zamówienia  z  zamawiającym).  Kwota  500  zł  nie  jest  w  żaden  sposób  adekwatna  do  tych 

zadań.  Odwołujący  ocenił,  że  nie  jest  ona  rynkową  ceną  za  opisane  tam  świadczenia 

wykonaw

cy. W tym momencie jednak odwołujący chce zwrócić uwagę przede wszystkim na 

zbyt  duży  poziom  ogólności  wyjaśnień  Venstel,  gdyż  uniemożliwiają  one  ocenę  jakie 

założenia  przyjął  ten  wykonawca  co  do  czasu  i  kosztu  realizacji  poszczególnych  zadań. 

Czyni  to  wręcz  niewykonalną  merytoryczną  weryfikację  wyjaśnień  przez  zamawiającego, 

który  zamiast  wyliczenia  kosztów  realizacji  dostaje  tylko  kilka  wartości,  które  zostały 

przypisane do  kilku  kategorii  kosztów  zawierających różne  obowiązki  umowne  wykonawcy. 

Na  sam  koniec 

Odwołujący  przypomniał,  że  przedmiotowe  wyjaśnienia  zmieściły  się  na 

jednej  stronie  A4,  przy  czym  sama  treść  merytoryczna  wyliczeń  zajęła  jedynie  pół  strony. 

Kontrastuje  to  mocno  z  treścią  wezwania  zamawiającego,  który  oczekiwał  przedstawienia 

„kalkulacji szczegółowej obliczenia ceny”.  

Odnośnie  braku  uwzględnienia  wybranych  bezpośrednich  kosztów  realizacji  zamówienia, 

Odwołujący  stwierdził,  że  wykonawca  Venstel  w  swoich  wyjaśnieniach  nie  przewidział 

żadnych  kosztów  prac  w  trakcie  trwania  robót  innych  niż  wyjazdy  związane  z  kontrolą 

budowy. Nie przewidziano m.in. żadnego czasu na przygotowywanie wymaganych raportów 

pisemnych,  kontakt  z  projektantem  w  trakcie  budowy,  w  tym  uzgadnianie  i  egzekwowanie 

poprawek,  egzekwowanie  usunięcia  wad  przez  wykonawcę  i  ew.  przygotowanie 

dokumentacji  w  celu  uzyskania  kar  umownych/odszkodowania,  kontrolę  zatrudnienia  na 

podstawie umowy o pracę oraz kontrolę wykonawcy w zakresie obowiązków w stosunku do 

podwykonawców.  Tym  samym,  Odwołujący  ocenił,  że  Venstel  pominął  w  swoich 

wyjaśnieniach  istotną  część  obowiązków  wykonawcy  w  trakcie  realizacji  zamówienia. 

Odwołujący  wskazał,  ze  Venstel,  zamierza,  albo  realizować  zamówienie  niezgodnie  z 

wymogami  określonymi  w  specyfikacji  warunków  zamówienia,  albo  nie  był  w  stanie  w  tym 

zakres

ie  przedstawić  rzetelnych  wyjaśnień,  które  wskazywałyby  na  realny  poziom 

zaoferowanej  przez  niego  ceny.  Nawet,  gdyby  Venstel  podnosił  teraz,  iż  koszty  tych 

czynności zostały zawarte w czasie pracy opisanym jako koszty nadzoru budowy raz na dwa 

tygodnie twi

erdzenie to byłoby nie tylko spóźnione, ale i niewiarygodne. Venstel nie wskazał 

w  żaden  sposób,  iż  wyliczenie  kosztów,  które  rozpoczyna  się  w  wyjaśnieniach  od 

stwierdzenia  „co  dalej  na  podstawie  SWZ  zobowiązuje  nadzór  budowy  do  co 

dwutygodniowej  kontroli”  obejmuje  coś  więcej  niż  wyjazdy  w  celu  nadzoru  budowy  oraz 

wyjazdy związane z nieprzewiedzianymi kontrolami budowy oraz związane z odbiorami robót 

ulegających  zakryciu  i  odbiorem  końcowym.  Dodanie  tej  informacji  zmieniłoby  treść 

wyjaśnień  i  de  facto  oznaczałoby,  iż  zamawiający  weryfikował  inną  treść  wyjaśnień  niż 

obecnie prezentowana przez Venstel. 

Odwołujący podniósł, że nie można pominąć też faktu, 

że części z tych czynności nie da się wykonać w ramach wyjazdów w celu nadzoru budowy. 

Co  więcej,  takie  agregowanie  wielu  czynności  do  jednej  kategorii  kosztów  bez  ich 

wyodrębniania  jest  tożsame  z  brakiem  udzielania  wyjaśnień,  które  mogłyby  zostać 

zweryfikowane  przez  zamawiającego.  Ogólny  sposób  prezentacji  danych  uniemożliwia 

jakąkolwiek  ich  weryfikację  przez  zamawiającego  inną  niż  samodzielnie  wyliczenie 

wszystkich  tych  kosztów  i  przyrównanie  do  kwoty  wskazanej  przez  wykonawcę.  O  ile  w 

przypadku weryfikacji prawidłowo rozpisanych kosztów składowych zamawiający może mieć 

tylko część informacji koniecznych do weryfikacji (np. może stwierdzić, że czas przewidziany 

na  kontrolę  wykonawcy  robót  budowlanych  w  zakresie  obowiązków  w  stosunku  do 

podwykonawców jest nierealnie krótki), o tyle tutaj zamawiający musiałby posiadać wszystkie 

te  informacje,  by  rzetelnie  zweryfi

kować  wyjaśnienia.  Wreszcie,  w  przypadku  różnicy  w 

wyliczeniach  własnych  zamawiającego  i  kwoty  podanej  przez  wykonawcę  nie  wiadomo  z 

czego  ona  wynika  i  czy  jest  uzasadniona  jakimiś  uwarunkowaniami  realizacji  zamówienia. 

Brak możliwości przedstawienia wyjaśnień w podobny sposób został podkreślony w wyroku 

Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 7 lipca 2021 r. sygn. akt KIO 1462/21. Tym samym nie ma 

możliwości innej oceny kwestii tych kosztów niż uznanie ich za niewykazane, co przesądza o 

niedostatecznym  charakterz

e  złożonych  wyjaśnień,  które  nie  potwierdzają  prawidłowości 

zaoferowanej ceny.  

Odnośnie  braku  uwzględnienia  kosztu  większości  inspekcji  terenu  budowy  Odwołujący 

stwierdził,  że  jedyny  koszt,  który  został  szerzej  opisany  w  wyjaśnieniach  Venstel  dotyczy 

kont

roli terenu budowy. Został on jednak wyliczony w oparciu o założenie przeprowadzania 

kontroli  raz  na  dwa  tygodnie,  tj.  czterokrotnie  rzadziej  niż  wymagane  w  specyfikacji 

warunków  zamówienia.  Zgodnie  z  §  5  ust.  1  pkt  30  wzoru  umowy  do  obowiązków 

wykonawcy  b

ędzie  należało  „przeprowadzanie  regularnych  inspekcji  terenu  budowy  co 

najmniej  2  razy  w  tygodniu  sprawdzających  co  najmniej  prawidłowość  i  jakość 

wykonywanych  robót,  zabezpieczenie  bezpieczeństwa  i  zdrowia,  jakość  używanych 

materiałów, itp. Każda obecność potwierdzona wpisem do dziennika budowy”. Jednocześnie 

z  uwagi  na  wykazywane  w  tych  wyjaśnieniach  koszty  dojazdu  (w  tym  koszty  pracy 

inspektorów)  jest  oczywiste,  iż  Venstel  nie  jest  w  stanie  w  ramach  zaoferowanej  ceny 

przeprowadzać  regularne  inspekcje  w  odstępach  czasowych  oczekiwanych  i  wymaganych 

przez  zamawiającego.  Obecnie  wykazywana  przez  Venstel  kwota  kosztów  inspekcji  terenu 

budowy  to  łącznie  ok.  38  000  złotych  z  tytułu  44  wyjazdów.  Tych  wyjazdów  powinno  być 

jednak  w  okresie  realizacji  zamówienia  ok.  150!  Wykazywany  poziom  zysku  Venstel  z 

realizacji zamówienia to ok. 10 800 złotych (suma kwot: zysk i podatek dochodowy). Kwota 

ta może  ulec  zmniejszeniu  w  trakcie realizacji  zamówienia,  ale  i  tak  nie  jest  wystarczająca 

dla pokrycia kosztu brakujących dojazdów. Te ponad 100 brakujących wyjazdów musiałoby 

zostać przeprowadzone po koszcie ok. 108 zł za wyjazd. Kwota ta nie wystarczyłaby nawet 

na wynagrodzenie jednego inspektora za czas wyjazdu, nie wspominając o kosztach paliwa. 

Powyższe wyliczenia i tak są tylko teorią. W rzeczywistości, jak wykazano we wcześniejszej 

treści odwołania, wyjaśnienia Venstel pokazują, że żadnego zysku nie będzie – wykonawca 

ten  dokonał  sumowania  kosztów  do  ceny  brutto  i  przekraczają  one  cenę  netto  jego  oferty. 

Jedyne  więc  co  może  Venstel  pozostać  to  podatek  VAT  do  zapłaty.  Nie  ma  więc  tutaj 

żadnego pola manewru na uwzględnienie zwiększonych kosztów realizacji zamówienia. 

Odnośnie  nierealnego  poziomu  kosztów  pracy,  Odwołujący  stwierdził,  że  założony  przez 

Venstel  poziom  kosztów  pracy  to  30  zł/h.  Poziom  ten  jest  nierealny  i  uniemożliwia 

zatrudnienie  wymaganych  przez  zamawiającego  inspektorów.  Jest  on  praktycznie  na 

poziomie  minimalnego  wynagrodzenia  za  pracę.  Zamawiający  oczekiwał  od  wykonawców 

dysponowania:  

1) inspektorem nadzoru 

posiadającym uprawnienia do kierowania robotami budowlanymi bez 

ograniczeń  w  specjalności  konstrukcyjno-budowlanej  w  rozumieniu  ustawy  Prawo 

budowlane,  posiadającym  kwalifikacje  wynikające  z  art.  37c  ustawy  o  ochronie  zabytków  i 

opiece nad zabytkami z dnia 23 lipca 2003 r. (Dz. U. z 2020 r. poz. 282);  

2)  inspektorem  nadzoru posiadającym  uprawnienia do  kierowania robotami  budowlanymi  w 

specjalności  instalacyjnej  w  zakresie  instalacji  i  urządzeń  cieplnych,  wentylacyjnych, 

wodociągowych i kanalizacyjnych;  

)  inspektorem  nadzoru posiadającym  uprawnienia do  kierowania robotami  budowlanymi  w 

specjalności  instalacyjnej  w  zakresie  instalacji  i  urządzeń  elektrycznych.  Są  to  funkcje 

specjalistyczne, a pracowników do ich pełnienia nie da się pozyskać w kwocie 30 zł/h pracy 

(kwota  obejmująca  wszelkie  koszty  pracodawcy)!  Jak  wskazano  w  wyjaśnieniach 

odwołującego  poziom  jego  kosztów  w  tym  zakresie  został  wyliczony  na  poziomie  prawie 

dwukrotnie wyższym: Koszt godziny pracy inspektora wyliczono w oparciu o wynagrodzeniu 

w

ynoszące 7 098,47 brutto (koszt pracodawcy wynosi 8552,23 zł) oraz liczbę godzin pracy w 

miesiącu oszacowaną na ok. 147 godzin (wymiar czasu pracy pomniejszony o okres urlopu 

oraz  przeciętny  okres  nieobecności  z  powodu  choroby  i  innych  przyczyn)  i  wynosi  58,18 

złotych.  Odwołujący  wskazał,  że  z  uwagi  na  fakt,  iż  wynagrodzenie  inspektorów  nadzoru 

znacząco  odbiega  od  rynkowego  poziomu  Venstel  powinien  jego  wysokość  wykazać  przy 

pomocy  stosowanych  dowodów. Odwołujący  przywołał  wyrok  Krajowej Izby Odwoławczej  z 

dnia  28  kwietnia  2021  r.,  sygn.  akt  KIO  806/21,  oraz  z  wyrok  z  dnia  10  czerwca  2021  r., 

sygn.  akt  KIO  1311/21

. Odwołujący  wskazał, że  w  przypadku przedmiotowego zamówienia 

Venstel  miał  możliwość  wykazania  poziomu  wynagrodzeń  inspektorów  nadzoru,  których 

za

trudnia  lub  planuje  zatrudnić  na  czas  realizacji  zamówienia.  Na  marginesie  Odwołujący 

wspomni

ał,  iż  koszt  minimalnego  wynagrodzenia  brutto  dla  osoby  zatrudnionej  na  etacie 

wynosi  w  2022  roku  3  010  zł,  przy  czym  koszt  pracodawcy  –  powiększony  o  obciążenia 

p

ublicznoprawne leżące po stronie pracodawcy – to niecałe 3627 zł miesięcznie. Odliczając 

okres  urlopu  i  okresy  zwolnień  daje  to  minimalny  koszt  na  poziomie  ok.  25  zł  brutto  za 

godzinę  pracy.  Oferta  Venstel  zawiera  wycenę  pracy  inspektorów  na  poziomie  30  zł  za 

godzinę pracy. Odwołujący ocenił, iż nie da się pozyskać pracowników z wymaganym przez 

zamawiającego  poziomem  kompetencji  za  wynagrodzeniem  niewiele  wyższym  od 

minimalnego.  

W odniesieniu 

do treści wezwania zamawiającego, Odwołujący wskazał, że Zamawiający w 

treści  wezwania  do  wyjaśnienia  niskiej  ceny  skierowanego  do  wykonawców  w  niniejszym 

postępowaniu  wymienił  szereg  czynności,  które powinny  zostać  uwzględnione  w  kalkulacji. 

Jednakże  należy  zwrócić  uwagę,  iż  Venstel  tylko  częściowo  odniósł  się  tych  wprost 

określonych czynności nie wskazując konkretnego sposobu wyliczenia większości z nich, a 

jedynie  grupując  je  w  bardzo  szerokie  kategorie  kosztowe  tylko  wskazując  ich  wartość. 

Wskazanie  czynności  ze  strony  zamawiającego  nie  było  wyczerpujące.  Co  więcej, 

zamawiający  w  wezwaniu  odwołał  się  do  założenia,  że  inspektor  będzie  na  budowie 

przynajmniej raz na 2 tygodnie i przy odbiorach, przy czym postanowienia umowy wymagają 

takiej  obecności  dwa  razy  w  każdym  tygodniu.  Odwołujący  zwrócił  uwagę,  iż  zamawiający 

w

yraźnie  wskazał  rozpoczynając  swoje  wyliczenie  czynności:  „kalkulacja  powinna 

uwzględniać  w  szczególności”.  Odwołujący  ocenił,  że  oznacza  to,  że  wyliczenie  to  miało 

charakter przykładowy i wykonawcy na te czynności powinni zwrócić szczególną uwagę. Co 

więcej,  zamawiający  jednocześnie  jasno  określił  „w  wyjaśnieniach  należy  przedłożyć 

kalkulację szczegółową obliczenia ceny (…) z uwzględnieniem opisu przedmiotu zamówienia 

zawartego  w  SWZ  oraz  istotnych  postanowieniach  umowy,  które  stanowią  załącznik  do 

SWZ”.  Tym  samym  nawet  jeśli  uznać,  iż  zamawiający  niefortunnie  sformułował  treść 

wezwania w zakresie obowiązku obecności na terenie budowy to nie ma to wpływu na fakt, 

iż  złożone  przez  Venstel  wyjaśnienia  nie  uzasadniają  ceny  podanej  w  ofercie  tego 

wykonawcy.  Po 

pierwsze,  z  wyjaśnień  Venstel  nadal  wynika,  iż  zaoferowana  przez  niego 

cena nie pokryje wszystkich kosztów realizacji zamówienia. Po drugie, jeżeli Venstel nie wie 

jaki  jest  wymagany  przez  zamawiającego  zakres  prac  i  jeżeli  nie  zapoznał  się  z  treścią 

specy

fikacji, w tym wzoru umowy, to tylko świadczy to o sposobie ofertowania i kalkulowania 

cen przez tego wykonawcę. Zdaniem  Odwołującego jest to przedsmak przyszłego sposobu 

realizacji  zamówienia  przez  Venstel  –  wykonawca  ten  przygotowując  wyjaśnienia  nie 

uwz

ględnił treści wymogów zawartych w opisie przedmiotu zamówienia oraz wzorze umowy, 

a  jedynie  na  szybko  przygotował  jednostronicowe  wyjaśnienia  zapewne  uważając,  że 

stanowią  one  oczekiwaną  przez  zamawiającego  w  wezwaniu  „kalkulację  szczegółową 

obliczenia ce

ny”. Po trzecie, treść wezwania do wyjaśnienia niskiej ceny nie może przecież 

prowadzić  do  zmiany  specyfikacji  warunków  zamówienia.  Wymóg  inspekcji  dwa  razy  w 

każdym  tygodniu  nadal  obowiązuje.  Venestel  będzie  musiał  go  realizować.  Z 

przedstawionych  wyjaśnień  już  teraz  widać,  że  nie  będzie  w  stanie  tego  robić  w  ramach 

zaoferowanej ceny. Po czwarte, nie można założyć, że gdyby Venstel otrzymał wezwanie o 

innej treści to nagle jego koszty byłyby inne. Odwołujący stwierdził, że skoro Venstel wskazał 

koszty  w  ta

kiej  wysokości  to  kuriozalne  byłoby  wyjaśnianie  tej  sytuacji  przez  formułowanie 

kolejnego  wezwania  i  oczekiwanie  na  odpowiedź  typu:  „jednak  moje  koszty  są  niższe, 

dojazdy są krótsze, a koszty pośrednie to jednak nie 50%, a 30% ceny oferty”. Taka sytuacja 

oznaczałaby,  iż  w  pierwotnych  wyjaśnieniach  podane  zostały  nieprawdziwe  informacje.  Co 

więcej,  oznaczałyby,  że  Venstel  de  facto  nie  przestawił  rzetelnych  wyjaśnień,  a  jedynie 

zrealizował  zadanie  „tak  powstawiać  liczby,  by  pasowało”.  Dalej  Odwołujący  stwierdził,  że 

j

asne jest, że Venstel przygotowując wyjaśnienia nie dochował należytej staranności i nawet 

czytelniejsza  treść  wezwania  nie  spowodowałaby,  że  nagle  pojawiłyby  się  wyjaśnienia 

odnoszące  się  do  wszystkich  zadań  inspektora,  poparte  wyliczeniami,  a  tam  gdzie  to 

konieczne, również dowodami. 

Odnośnie nieprawidłowej  weryfikacja wyjaśnień przez  zamawiającego  Odwołujący wskazał, 

że  wydaje  się,  że  cena  oferowana  przez  Venstel  oparta  jest  jedynie  na  zasadzie: 

„zaoferować  mniej  niż  inni  oferenci,  a  później  zobaczymy”.  Zamówienia  publiczne  nie  są 

jednak poligonem doświadczalnym dla wykonawców, którzy chcą sprawdzić, czy uda im się 

zrealizować zamówienie w oferowanej cenie, czy nie. Właśnie w celu przeciwdziałania takim 

praktykom 

–  braku  podstawowego  planowania  kosztów  na  etapie  składania  oferty  i 

przerzucania związanych z tym problemów na okres realizacji zamówienia powstały przepisy 

nakazujące  odsiewanie  ofert  składanych  bez  właściwego  oszacowania  kosztów  realizacji 

zamówienia. Zamawiający musi zbadać m.in. czy wykonawca planuje realizację zamówienia 

w  sposób  zgodny  z  wymogami  zamawiającego  określonymi  w  specyfikacji  istotnych 

warunków  zamówienia,  czy  w  wyjaśnieniach  zostały  wskazane  wszystkie  istotne  koszty 

realizacji  zamówienia,  czy  została wykazana  ich  wysokość,  wreszcie,  czy  całość wyjaśnień 

jest  spójna,  a  przyjęte  założenia  co  do  warunków  realizacji  zamówienia  są  realne. 

Odwołujący  przywołał  wyrok  Krajowej  Izby  Odwoławczej  z  7  lipca  2014  r.,  sygn.  akt  KIO 

. Odwołujący stwierdził, że oczywistym jest, że nie mają tu znaczenia oświadczenia 

wykonawcy co do tego, że zrealizuje zamówienie, choćby koszty jego realizacji przekroczyły 

cenę  ofertową.  Praktyka  pokazuje,  że  problemy  wykonawców  często  stają  się  również 

problemem  zamawiającego,  który  musi  walczyć  z  próbami  oszczędzania  na  realizacji 

zamówienia  niezgodnie  z  wymogami  specyfikacji  czy  wręcz  staje  przed  dylematem 

odstąpienia od  umowy  z  przyczyn leżących  po  stronie wykonawcy.  Zgodnie z  art.  16  pkt  1 

ustawy Pzp 

zamawiający obowiązany jest dokonywać wszystkich czynności w postępowaniu 

w  sposób  zapewniający  zachowanie  uczciwej  konkurencji  oraz  równe  traktowanie 

wykonawców.  W  niniejszym  postępowaniu  zamawiający  nie  dochował  tej  zasady  przy 

weryfikacji  wyjaśnień  niskiej  ceny  Venstel.  Jak  pokazał  wyżej  odwołujący  złożone  przez 

Venstel  wyjaśnienia  są  nie  tylko  niepełne,  ale  również  błędnie  sporządzone.  Błędy  te  były 

możliwe do ujawnienia przez zamawiającego w trakcie rzetelnie przeprowadzonej weryfikacji 

wyjaśnień. Brak jakiegokolwiek odniesienia się do nich przez zamawiającego wskazuje jasno 

na  naruszenie  przywoływanej  zasady.  Odwołujący  przytoczył  wyrok  Krajowej  Izby 

Odwoławczej  z  23  czerwca  2014  r.,  sygn.  akt  KIO  1166/14  Podsumowując  Odwołujący 

stwierdził,  że  oparta  na  wadliwych  podstawach  –  ocenie  oferty  VENSTEL  J.  D.,  która 

powinna zostać odrzucona – czynność wyboru najkorzystniejszej oferty nie może się ostać. 

Zasadne jest żądanie odwołania, by Izba nakazała zamawiającemu unieważnienie czynności 

wyboru,  a  w  następstwie  dokonanych  ustaleń  faktycznych,  również  nakazała 

zamawiającemu odrzucenie oferty VENSTEL J. D. 

Zamawiający  w  dniu  10  lutego  2022  r.  złożył  odpowiedź  na  odwołanie,  w  której 

wnosił o oddalenie odwołania i przedstawiał własną argumentację. 

Po  przeprowadzeniu  rozprawy  z  udziałem  Stron  postępowania,  na  podstawie 

zgromadzonego w sprawie 

materiału dowodowego, Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła 

i 

zważyła, co następuje: 

Izba  stwierdziła,  iż  nie  została  wypełniona  żadna  z  przesłanek  skutkujących 

odrzuceniem odwołania na podstawie art. 528 ustawy Pzp. 

W  terminie  wskazanym  w  art.  525  ust.  1  ustawy  Pzp, 

żaden  wykonawca  nie  zgłosił 

przystąpienia do postępowania odwoławczego. 

Przystępując do rozpoznania odwołania, Izba ustaliła wystąpienie przesłanek z art. 505 

ust.  1  ustawy  Pzp,  tj.  istnienie  po  stronie  odwołującego  interesu  w  uzyskaniu  zamówienia 

oraz  możliwości  poniesienia  przez  odwołującego  szkody  w  wyniku  kwestionowanych 

czynności zamawiającego. 

Izba 

dokonała  ustaleń  faktycznych  w  oparciu  o  dokumentację  postępowania  o 

udzielenie zamówienia przekazaną przez Zamawiającego, w szczególności SWZ, informację 

z  otwarcia  of

ert,  informację  o  kwocie,  jaką  zamawiający  zamierza  przeznaczyć  na 

sfinansowanie 

zamówienia,  ofert  złożonych  w  postępowaniu,  wezwania  do  wyjaśnień  

dotyczących rażąco niskiej ceny skierowanego do Venstel i Odwołującego, wyjaśnienia ww. 

wykonawców,  zawiadomienie  o  wyborze  oferty  najkorzystniejszej.  Skład  orzekający  Izby 

poddał  analizie  również  stanowiska i oświadczenia Stron  postępowania złożone  w  pismach 

procesowych  (odwołaniu,  odpowiedzi  na  odwołanie)  oraz  ustnie  do  protokołu  posiedzenia 

i rozprawy w dniu 14 lutego 2022 r.  

Izba ustaliła, co następuje: 

Zamawiający  prowadzi  postępowanie  o  udzielenie  zamówienia  pn.  Pełnienie  funkcji 

inspektora  nadzoru  nad  zadaniem  pn.  „Remont  budynku  mieszkalnego  oraz  mieszkalno-

gospodarczego w msc. Gwiździny, gm. Nowe Miasto Lubawskie".  

Zgodnie z rozdziałem XII SWZ Sposób obliczenia ceny:  

(…) 

2.  Cena  ofertow

a  musi  obejmować  wszystkie  koszty  związane  z  realizacją 

przedmiotu zamówienia, wszystkie inne koszty oraz ewentualne upusty i rabaty, a 

także  wszystkie  potencjalne  ryzyka  ekonomiczne,  jakie  mogą  wystąpić  przy 

realizacji  przedmiotu  umowy,  wynikające  z  okoliczności,  których  nie można  było 

przewidzieć w chwili zawierania umowy. 

Wykonawca  poda  cenę  oferty  w  formularzu  ofertowym  sporządzonym  według 

wzoru stanowiącego załącznik Nr 1 do SWZ, jako cenę brutto (z uwzględnieniem 

kwoty podatku od towarów i usług (VAT)) z wyszczególnieniem stawki podatku od 

towarów i usług (VAT). 

Cena  musi  być  wyrażona  w  złotych  polskich  (PLN),  z  dokładnością  do  dwóch 

miejsc po przecinku. 

Cena oferty stanowi wynagrodzenie ryczałtowe, 

Rozliczenia  między  Zamawiającym  a  Wykonawcą  będą  prowadzone  w  złotych 

polskich (PLN). 

W przypadku rozbieżności pomiędzy ceną ryczałtową podaną cyfrowo a słownie, 

jako wartość właściwa zostanie przyjęta cena ryczałtowa podana słownie. 

Wykonawcy  ponoszą  wszelkie  koszty  związane  z  przygotowaniem  i  złożeniem 

oferty. 

Brak  wypełnienia  i  określenia  wartości  w  pozycji  w  formularzu  ofertowym, 

wstawienie  w  pozycji  w  formularzu  zera  jako  wartości  pozycji  -  spowoduje 

odrzucenie  oferty,  z  zastrzeżeniem  zapisów  zawartych  w  art.  223  ust.  2  ustawy 

Pzp. 

Zgodnie z § 3 IPU stanowiącego załącznik do SWZ: 

Z  tytułu  prawidłowego  wykonania  przedmiotu  zamówienia,  o  którym  mowa  w  §  1, 

Inspektor  Nadzoru  Inwestorskiego  otrzyma  łącznie  wynagrodzenie  w  wysokości: 

………………………………..  zł  netto  (słownie:…………………………………../100), 

plus 23% podatku od to

warów i usług w wysokości …………………………………, co 

stanowi kwotę brutto …………………. zł (słownie:  ……………………….. 00/100). 

Wynagrodzenie,  o  którym  mowa  w  ust.  1,  jest  wynagrodzeniem  ryczałtowym,  tj. 

zawierającym  wszystkie  koszty  związane  z  realizacją  przedmiotu  zamówienia  i  nie 

może ulec zmianie przez cały okres obowiązywania umowy określony w § 2 ust. 1-4, 

a także w sytuacji zmiany terminów na podstawie § 12 ust. 2-3 umowy 

Zapłata  wynagrodzenia  określonego  w  ust.  1  nastąpi  na  podstawie  wystawionych 

przez  Inspektora  Nadz

oru  Inwestorskiego  faktur  VAT  (częściowych  oraz  końcowej). 

Faktury będą wystawiane na: Zamawiającego. 

Inspektor  Nadzoru  Inwestorskiego  może  wystawić  faktury  częściowe  określające 

odpowiednio wartości wykonanej w danym czasie usługi, według poniżej określonych 

zasad: 

pierwsza  faktura  częściowa  może  być  wystawiona  nie  wcześniej  niż  po  dokonaniu 

przez  Inspektor  Nadzoru  Inwestorskiego  weryfikacji  dokumentacji  technicznej  oraz 

opracowaniu  harmonogramu  rzeczowo-

finansowego  uzgodnionego  z  Wykonawcą 

robót budowlanych i po zatwierdzeniu go przez Zamawiającego - wartość kwoty ujętej 

w tej fakturze VAT nie może przekroczyć 10% wartości umowy brutto; 

wartość  kwot  ujętych  w  kolejnych  fakturach  częściowych  będzie  proporcjonalna  do 

wartości  wykonanych  i  odebranych  w  danym  czasie  robót  budowlanych,  w  ramach 

przyjętego  do  realizacji  harmonogramu  rzeczowo-finansowego.  Faktury  te  będą 

wystawiane nie częściej niż raz w miesiącu; 

3)  ostateczne  rozliczenie  wynagrodzenia  Inspektora  Nadzoru  Inwestorskiego  zostanie 

dokonane  

w  oparciu  o 

fakturę  końcową,  której  wartość  będzie  stanowiła  różnicę  pomiędzy 

wynagrodzeniem  brutto,  a  wartością  kwot  brutto  objętych  wszystkimi  fakturami 

częściowymi.  Faktura  końcowa  może  być  wystawiona  nie  wcześniej  niż  po 

podpisaniu 

przez 

Zamawiającego 

protokołu, 

o 

którym 

mowa  

w § 5 ust. 3, zgodnie z zasadami przyjętymi w § 5 ust. 4 umowy. 

Inspektor  Nadzoru  Inwestorskiego  wystawi  fakturę  częściową  po  zweryfikowaniu 

i 

zaakceptowaniu  przez  Zamawiającego  zakresu  wykonanej  usługi.  Inspektor 

Nadzoru Inwestorskiego zobo

wiązany jest do wystawienia faktury VAT, do 10-go dnia 

miesiąca, przy uwzględnieniu postanowień ust. 4. 

Zamawiający  ustalił  wartość  szacunkową  zamówienia  na  kwotę  wartość  szacunkowa 

zamówienia  wynosi  460 776,00  zł.  Przed  otwarciem  ofert  Zamawiający  podał,  iż  zamierza 

przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia kwotę 199 884,12 zł. 

W postępowaniu wpłynęły cztery oferty, w tym oferta Odwołującego z ceną – 99 989,00 

zł brutto, oferta Venstel z ceną – 99 322,50 zł brutto, oferta firmy SK K. Sz. z ceną 142 800 zł 

brutto 

oraz oferta firmy Przedsiębiorstwo Inwestycyjno – Usługowe „Inwestprojekt” sp. z o.o. 

z ceną 307 500 zł brutto.  

Zamawiający  w  dniu  30  grudnia  2021  r.  wezwał 

Venstel

  i 

Odwołującego  na  podstawie 

art.  224  ust.  1  ustawy  Pzp  w  zw.  z  art.  224  ust.  2  pkt  1  ustawy  Pzp  do  udzielenia 

szczegółowych  wyjaśnień,  w  tym  złożenia  dowodów,  w  zakresie  wyliczenia  ceny  w  celu 

ustalenia, czy Pana oferta 

zawiera rażąc niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia. 

W  odpowiedzi  na  powyższe  wezwania  wykonawcy  złożyli  wyjaśnienia  (Odwołujący  w 

dn.  4  stycznia  2022  r.,  a  Venstel  w  dn.  3  stycznia  2022  r.)

,  w  których  przedstawili 

uzasadnienie zaoferowanej ceny wraz z jej kalkulacją.  

Zamawiający  w  dniu  28  stycznia  2022  r.  zawiadomił  wykonawców  o  wyborze  jako 

najkorzystniejszej w 

postępowaniu oferty VENSTEL. Oferta Odwołującego została oceniona 

w kryteriach oceny ofert jako druga w kolejności i uzyskała 99,33 pkt.  

Izba zważyła, co następuje: 

Biorąc pod uwagę zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, poczynione ustalenia 

faktyczne 

oraz orzekając w granicach zarzutów zawartych w odwołaniu, Izba stwierdziła, iż 

odwołanie zasługuje nie zasługuje na uwzględnienie. 

Zgodnie z art. 16 ustawy Pzp zamawiający przygotowuje i przeprowadza postępowanie 

o udzielenie zamówienia w sposób: 1) zapewniający zachowanie uczciwej konkurencji oraz 

równe  traktowanie  wykonawców.  Zgodnie  z  art.  226  ust.  1  pkt  8  ustawy  Pzp   zamawiający 

odrzuca  ofertę,  jeżeli  zawiera  rażąco  niską  cenę  lub  koszt  w stosunku  do  przedmiotu 

zamówienia. Wedle art. 224 ust. 6 ustawy Pzp odrzuceniu, jako oferta z rażąco niską ceną 

lub  kosztem,  podlega  oferta  wykonawcy,  który  nie  udzielił  wyjaśnień  w  wyznaczonym 

terminie, lub jeżeli złożone wyjaśnienia wraz z dowodami nie uzasadniają podane w ofercie 

ceny lub kosztu. 

Przywołać  należy  także  art.  224  ust.  1  ustawy  Pzp,  zgodnie  z  którym  jeżeli 

zaoferowana  cena  lub  koszt,  lub  ich  istotne  części  składowe,  wydają  się  rażąco  niskie  w 

stosunku do przedmiotu zamówienia lub budzą wątpliwości zamawiającego co do możliwości 

wykonania  przedmiotu  zamówienia  zgodnie  z  wymaganiami  określonymi  w  dokumentach 

zamówienia  lub  wynikającymi  z  odrębnych  przepisów,  zamawiający  żąda  od  wykonawcy 

wyjaśnień, w tym złożenia dowodów w zakresie wyliczenia ceny lub kosztu, lub ich istotnych 

części  składowych.  Zgodnie  z  ust.  2  tego  przepisu  w  przypadku  gdy  cena  całkowita  oferty 

złożonej w terminie jest niższa o co najmniej 30% od: 1) wartości zamówienia powiększonej 

o  należny  podatek  od  towarów  i  usług,  ustalonej  przed  wszczęciem  postępowania  lub 

średniej  arytmetycznej  cen  wszystkich  złożonych  ofert  niepodlegających  odrzuceniu  na 

podstawie  art.  226  ust.  1  pkt  1  i 

10,  zamawiający  zwraca  się  o  udzielenie  wyjaśnień,  o 

których mowa w  ust.  1, chyba że rozbieżność  wynika z  okoliczności  oczywistych,  które  nie 

wymagają wyjaśnienia; 2) wartości zamówienia powiększonej o należny podatek od towarów 

i  usług,  zaktualizowanej  z uwzględnieniem  okoliczności,  które  nastąpiły  po  wszczęciu 

postępowania, w szczególności istotnej zmiany cen rynkowych, zamawiający może zwrócić 

się  o  udzielenie  wyjaśnień,  o których  mowa  w  ust.  1.  Jak  stanowi  ust.  3  wyjaśnienia mogą 

dotyczyć  w  szczególności:  1)  zarządzania  procesem  produkcji,  świadczonych  usług  lub 

metody  budowy;  2)  wybranych  rozwiązań  technicznych,  wyjątkowo  korzystnych  warunków 

dostaw,  usług  albo  związanych  z realizacją  robót  budowlanych;  3)  oryginalności  dostaw, 

usług  lub  robót  budowlanych  oferowanych  przez  wykonawcę;  4)  zgodności  z  przepisami 

dotyczącymi kosztów pracy, których wartość przyjęta do ustalenia ceny nie może być niższa 

od minimalnego 

wynagrodzenia za pracę albo minimalnej stawki godzinowej, ustalonych na 

podstawie przepisów ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za 

pracę  (Dz.U.  z  2018  r. poz.  2177 oraz  z  2019  r. poz.  1564)  lub  przepisów  odrębnych 

właściwych  dla  spraw,  z  którymi  związane  jest  realizowane  zamówienie;  5)  zgodności  z 

prawem  w  rozumieniu  przepisów  o  postępowaniu  w  sprawach  dotyczących  pomocy 

publicznej; 6) zgodności z przepisami z zakresu prawa pracy i zabezpieczenia społecznego, 

obowiązującymi  w miejscu,  w  którym  realizowane  jest  zamówienie;  7) zgodności  z 

przepisami  z  zakresu  ochrony  środowiska;  8)  wypełniania  obowiązków  związanych  z 

powierzeniem  wykonania  części  zamówienia  podwykonawcy.  W  świetle  art.  224  ust.  5 

ustawy  Pzp  obowiązek  wykazania,  że  oferta  nie  zawiera  rażąco  niskiej  ceny  lub  kosztu 

spoczywa na wykonawcy. W 

myśl ust. 6 tego przepisu odrzuceniu, jako oferta z rażąco niską 

ceną lub  kosztem,  podlega  oferta wykonawcy,  który  nie udzielił  wyjaśnień w  wyznaczonym 

terminie, lub jeżeli złożone wyjaśnienia wraz z dowodami nie uzasadniają podanej w ofercie 

ceny lub kosztu. 

Obowiązkiem  wykonawcy  jest,  aby  w  odpowiedzi  na  wezwanie  wystosowane  przez 

zamawiającego  udzielił  wyjaśnień  dotyczących  okoliczności,  które  wpłynęły  na  wysokość 

zaoferowanej  ceny 

w  taki  sposób,  aby  na  ich  podstawie  możliwe  było  ustalenie,  że  cena 

oferty  (odpowiednio  koszt,  istotna  część  składowa)  nie  jest  ceną  rażąco  niską.  Efektem 

składanych  wyjaśnień  ma  być  stworzenie  podstaw  do  uznania  przez  zamawiającego,  że 

podejrzenie doty

czące rażąco niskiej ceny oferty nie było uzasadnione.   

Należy  podkreślić,  iż  zgodnie  przepisem  534  ust.  1  ustawy  Pzp  postępowanie 

odwoławcze  jest  postępowaniem  kontradyktoryjnym  -  strony  i  uczestnicy  postępowania 

odwoławczego  obowiązani  są  wskazywać  dowody  dla  stwierdzenia  faktów,  z  których 

wywodzą skutki prawne. Ciężar dowodu, zgodnie z art. 6 Kodeksu Cywilnego w zw. z art. 8 

ust. 1 ustawy Pzp 

spoczywa na osobie, która z danego faktu wywodzi skutki prawne. Ciężar 

dowodu  rozumieć  należy  z  jednej  strony  jako  obarczenie  strony  procesu  obowiązkiem 

przekonania sądu (w tym przypadku Krajowej Izby Odwoławczej), na podstawie wskazanych 

dowodów, o słuszności swoich twierdzeń, a z drugiej konsekwencjami zaniechania realizacji 

tego obowiązku, lub jego nieskuteczności, zaś tą konsekwencją jest zazwyczaj niekorzystny 

dla  strony  wynik  postępowania.  Podkreślenia  przy  tym  raz  jeszcze  wymaga,  że  na  etapie 

postępowania  odwoławczego  ciężar  dowodu  rozkłada  się  analogicznie  do  tego  w 

postępowaniu o udzielenie zamówienia art.  224  ust.  5 ustawy  Pzp,  tj.  stosownie o art.  537 

ustawy  Pzp  ciężar  dowodu,  że  oferta  nie  zawiera  rażąco  niskiej  ceny,  spoczywa  na 

wykonawcy który ją złożył, jeżeli jest stroną albo uczestnikiem postępowania odwoławczego 

albo  na  zamawiającym,  jeżeli  wykonawca,  który  złożył  ofertę,  nie  jest  uczestnikiem 

postępowania odwoławczego. Izba podziela pogląd wyrażany w orzecznictwie, iż ustalony w 

ten  sposób  ciężar  dowodu  nie  ma  charakteru  absolutnego  i  nie  zwalnia  jednak 

odwołującego,  który  podnosi  okoliczności  rażąco  niskiej  ceny,  od  obowiązku  wykazania  i 

udowodnienia okoliczności, które czyni podstawą zarzutu rażąco niskiej ceny, zgodnie z 534 

ust.  1  ustawy  Pzp

,  zwłaszcza  w  sytuacji,  gdy  zamawiający  nie  miał  wątpliwości  co  do 

realności 

ceny 

oferty 

(por. 

wyrok 

z 

dnia 

stycznia 

r. 

KIO  2617/18).  Art. 537  ustawy  Pzp 

nie  może  być  rozumiany  w  ten  sposób,  że  odwołujący 

może  poprzestać  na  samych  twierdzeniach  i  przerzucić  na  uczestnika  postępowania  lub 

zamawiającego ciężar dowodowy. 

Powyższe  reguły  dowodowe  doprowadziły  Izbę  do  wniosku,  iż  zarzuty  wobec 

zaniechań  i  czynności  dokonanych  przez  zamawiającego  w  stosunku  do  oferty  Venstel  nie 

potwierdziły się i jako takie nie podlegały uwzględnieniu.  

Przedmiotem zamówienia są usługi w których głównym kosztem jaki ponosi wykonawca jest 

koszt  osobowy  tj.  koszt  wynagrodzeń  osób  pełniących  określone  funkcje  oraz  ewentualnie 

ko

szty dojazdu tych osób na miejsce świadczenia. Oczywiście oferta obejmuje również inne 

koszty np. koszty administracyjne itp. 

Wykonawca  Venstel 

złożył  na  wezwanie zamawiającego  wyjaśnienia,  które  odnosiły  się do 

głównych  kosztów  jakie  związane  są  z  realizacją  zamówienia,  tj.  kosztów  pracy  i  kosztów 

dojazdów.  Ponadto  wykonawca  ten  wskazał,  iż  jego  oferta zawiera  w  swej  wycenie  koszty 

pośrednie które stanowią element wyceny oferty. Izba podziela stanowisko Zamawiającego, 

iż o prawidłowości wyjaśnień nie decyduje ich objętość lecz ich treść. 

Dostrzeżenia  wymagało,  że  Odwołujący  podważał  poszczególne  elementy  wyjaśnień  np. 

kwestie  wynagrodzeń,  wartość  prac  w  okresie  poprzedzającym  prace  projektowe  -  

jednocześnie  samodzielnie  nie  wykazując  niemożliwości  świadczenia  za  kwoty  tam 

wskazane,  a  jedynie  podnosząc  w  tym  zakresie  gołosłowne  twierdzenia,  iż  są  to  kwoty 

zaniżone.  Fakt,  iż  wykonawca  Venstel  złożył  wyjaśnienia  usystematyzowane  w  określony 

przez  siebie  sposób  i  obejmujące  elementy  istotne  dla  realizacji  zamówienia,  nie  może 

świadczyć  o  tym,  iż  wyjaśnienia  te  są  niewłaściwe,  jak  zdawał  się  podnosić  Odwołujący 

kwestionując np. okoliczność, iż Venstel częściowo odnosił się do kosztów w kwotach netto, 

a  częściowo  brutto  nie  wykazując  stopnia  rozliczenia  VAT.  Dla  rozstrzygnięcia  niniejszej 

sprawy istotny był również charakter wynagrodzenia jaki wykonawcy otrzymają za realizację 

zamówienia,  a  który  również  determinuje  szczegółowość  wyjaśnień  ceny.  Zamawiający 

przewidział, iż za realizację przedmiotu zamówienia zapłaci wynagrodzenie ryczałtowe, które 

to wynagrodzenie zawiera wszystkie koszty związane z realizacją przedmiotu zamówienia i 

nie  może  ulec  zmianie przez  cały  okres  obowiązywania  umowy,  a  także  w  sytuacji  zmiany 

terminów. Wobec powyższego wykonawca, nie był zobowiązany do kalkulacji ceny oferty wg 

wzorca 

zamawiającego lecz mogła ona obejmować również własne założenia wykonawcy. 

Odwołujący  przedstawiał  własne  wyliczenia odnośnie wartości  wyjazdów,  sam  puentując tę 

argumentację,  iż  powyższe  wyliczenia  i  tak  są  tylko  teorią.  Wobec  tego  trudno  uznać,  iż 

mogą one stanowić dowód w niniejszej sprawie. Zwrócić należy uwagę, iż wyliczenia Venstel 

zostały  przygotowane  w  odniesieniu  do  wezwania  Zamawiającego  i  określonej  koniecznej 

obecności  wykonawcy  na  placu  budowy.  W  ocenie  Izby,  nie  potwierdziła  się  również 

argumentacja  Odwołującego  odnośnie,  wyliczenia  w  składanych  przez  Venstel 

wyjaśnieniach,  sumy  kosztów  na  kwotę  wyższą  niż  wartość  netto  jego  oferty.  Niewątpliwie 

wartość kosztów pośrednich ujęta w wyjaśnieniach odnosiła się do wartości brutto tej oferty i 

w  sposób  nieuprawniony  została  przyjęta  przez  Odwołującego  jako  wartość  netto.  Venstel 

wskazał,  że  cena  brutto  wynosi  99 322,50  zł,  tak  więc  określone  na  kwotę  49 661,25  zł 

koszty pośrednie w wysokości 50% ceny ofertowej mogą odnosić się tylko do wartości brutto 

tej oferty 

i nie powinny być sumowane do wartości netto oferty z innymi kosztami podanymi 

jako wartość netto.  

Wskazać  należy,  iż  cena  rażąco  niska  nie  została  zdefiniowana  w  ustawie  Pzp,  lecz  Izba  

wielokrotnie  w

skazywała  jak  należy  ją  definiować.  Przykładowo  w  wyroku  Krajowej  Izby 

Odwoławczej  z  dnia  7  stycznia  2019  r.  (KIO  2640/18)  Izba  wskazała,  że:  ,,O  cenie  rażąco 

niskiej  można  mówić,  gdy  jest  oczywiste,  że  przy  zachowaniu  reguł  rynkowych  wykonanie 

umowy  przez  wykonawcę  za  podaną  cenę  byłoby  nieopłacalne,  albo  gdy  cena  w  stosunku 

do przedmiotu zamówienia będzie ceną odbiegającą od jego wartości, w szczególności gdy 

różnica  ta  nie  będzie  możliwa  do  uzasadnienia  obiektywnymi  względami  pozwalającymi 

wykonawcy  zrealizować  to  zamówienie  bez  strat  i  dodatkowego  finansowania  wykonania 

zamówienia z innych źródeł niż wynagrodzenie umowne.” Mając powyższe na uwadze Izba 

stwierdziła,  iż  brak jest podstaw  do  uznania, że  zaoferowana  przez  Venstel  cena jest  ceną 

rażąco  niską.  Rażącego  charakteru  ceny  nie  wykazał,  ani  nawet  nie  uprawdopodobnił 

również  Odwołujący.  Dostrzeżenia  także  wymaga,  iż  było  to  utrudnione  ze  względu  na 

minimalną różnicę w cenie oferty Odwołującego i Venstel tj. cena oferty Venstel była niższa 

od oferty 

Odwołującego o kwotę 666,50 zł. 

Wobec  powyższego  Izba  stwierdziła,  iż  zarzuty  podniesione  w  odwołaniu,  tj. 

naruszenia  art.  226  ust.  1  pkt  8,  art.  16  pkt  1  oraz  z  art.  224  ust.  6  ustawy  Pzp  poprzez 

zaniechanie  odrzucenia  oferty  Venstel,  nie 

znalazły  potwierdzenia  w  zgromadzonym  w 

sprawie materiale dowodowym

, a odwołanie podlega oddaleniu.  

N

a podstawie art. 553 zdanie pierwsze ustawy Pzp orzekła jak w sentencji. 

O  kosztach  postępowania  odwoławczego  orzeczono  stosownie  do  jego  wyniku  na 

podstawie  art.  557  i  575  ustawy  Pzp  oraz 

§    5  pkt  1  w  zw.  z  §  8  ust.  2  Rozporządzenia 

Prezesa  Rady  Ministrów  w  sprawie  szczegółowych  rodzajów  kosztów  postępowania 

odwoławczego,  ich  rozliczania  oraz  wysokości  i  sposobu  pobierania  wpisu  od  odwołania  z 

dnia 30 grudnia 2020 r. (Dz. U. z 2020 r. poz. 2437). 

Przewodniczący:      ……………………………….………