KIO 3060/22 WYROK dnia 30 listopada 2022 r.

KIO 3060/22 

Sygn. akt: KIO 3060/22 

WYROK 

z dnia 30 listopada 2022 r. 

Krajowa Izba Odwoławcza – w składzie: 

Przewodniczący:      Emilia Garbala 

Protokolant:             Oskar O

ksiński 

po  rozpoznaniu  na  rozprawie  w  dniu  30  listopada  2022  r.  w  Warszawie  od

wołania 

wniesionego 

do  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  w  dniu  18  listopada  2022  r.  przez 

wykonawc

ę LOG P.M., ul. Modrzewiowa 26, 87-400 Golub-Dobrzyń, 

w  postępowaniu  prowadzonym  przez  zamawiającego:  Skarb  Państwa  -  13  Wojskowy 

Oddział Gospodarczy, ul. Czwartaków 3, 86-300 Grudziądz, 

przy  udziale  wykonawcy  Eco-

Plan  S.A.,  ul.  Przemysłowa  35B,  76-200  Słupsk, 

zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego,  

orzeka: 

1.  uwzgl

ędnia odwołanie i nakazuje zamawiającemu w zadaniu nr 1, 2 i 3: unieważnienie 

czynności  wyboru  najkorzystniejszej  oferty,  odtajnienie  wyjaśnień  dotyczących  rażąco 

niskiej ceny wraz 

z załącznikami złożonych przez wykonawcę Eco-Plan S.A., wezwanie 

wykonawcy  Eco-Plan  S.A.  na  podstawie  art.  224  ust.  1  ustawy  Prawo  z

amówień 

publicznych 

do  złożenia  wyjaśnień  w  zakresie  cen  jednostkowych  w  pozycjach 

dotyczących  koszenia,  grabienia  i  wywozu  z  terenu  skoszonej  trawy,  przycinania 

żywopłotów  i  pasów  przeciwpożarowych  oraz  powtórzenie  czynności  badania  i  oceny 

ofert,  

KIO 3060/22 

2.  kosztami  pos

tępowania  obciąża  przystępującego  zgłaszającego  sprzeciw:  Eco-Plan 

S.A., 

ul. Przemysłowa 35B, 76-200 Słupsk, i: 

2.1.  zalicza w poc

zet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr (słownie: 

piętnaście  tysięcy  złotych  zero  groszy)  uiszczoną  przez  odwołującego:  LOG  P.M.,  ul. 

Modrzewiowa 26, 87-400 Golub-

Dobrzyń, tytułem wpisu od odwołania, 

zasądza od przystępującego zgłaszającego sprzeciw: Eco-Plan S.A., ul. Przemysłowa 

35B,  76-

200 Słupsk, na rzecz odwołującego: LOG P.M., ul. Modrzewiowa 26, 87-400 

Golub-

Dobrzyń, kwotę 18 600 zł 000 gr  (słownie: osiemnaście tysięcy sześćset złotych 

zero  groszy)  tytułem  zwrotu  kosztów  uiszczonego  wpisu  od  odwołania  oraz 

wynagrodzeni

a pełnomocnika. 

Stosownie  do  art.  579  ust.  1  i  art.  580  ust.  1  i  2  ustawy  z  dnia  11  wrze

śnia 2019 r.  Prawo 

za

mówień  publicznych  (t.j.

Dz.U.  z  2022  r.  poz.  1710  ze  zm.)  na  niniejszy  wyrok    -                          

w  terminie  14  d

ni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa 

Krajowej 

Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie. 

Przewodnicz

ący:      ………………… 

KIO 3060/22 

Sygn. akt KIO 3060/22 

                                                             UZASADNIENIE   

Zamawiający  –  Skarb  Państwa  -  13  Wojskowy  Oddział  Gospodarczy,  ul.  Czwartaków  3,              

300  Grudziądz,  prowadzi  w  trybie  przetargu  nieograniczonego,  postępowanie                              

o  udziel

enie  zamówienia  publicznego  pn.

„Utrzymanie  czystości  na  terenach  zewnętrznych                 

w 

kompleksach wojskowych w m. Grudziądz, Gardeja, Grupa, Brodnica, Chełmno, Grubno”,  

numer  referencyjny:  48/2022. 

Ogłoszenie  o zamówieniu  zostało  opublikowane  w  Dzienniku 

Urzędowym Unii Europejskiej w dniu 15.06.2022 r., nr 2022/S 114-321709. 

W  dniu  18.11.2022  r.  do  Prezesa  Krajow

ej  Izby  Odwoławczej  wpłynęło  odwołanie 

wniesione przez wykonawc

ę LOG P.M., ul. Modrzewiowa 26, 87-400 Golub -Dobrzyń (dalej: 

„odwołujący”), w którym odwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie: 

1)  art. 224 ust. 6 w zw. z art. 226 ust. 1 pkt 8 

ustawy Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz.U.              

z  2022  r.  poz.  1710  ze  zm.),  zwanej  dalej:  „ustawą  Pzp”,  poprzez  błędną  ocenę  treści 

oferty  i  wyjaśnień  złożonych  przez  ECO-PLAN  i  uznanie,  iż  spełnia  ona  wymagania 

określone  w  ustawie  Pzp  i  specyfikacji  warunków  zamówienia  (dalej:  „SWZ”)  oraz 

uwzględnia  w  cenie  wszystkie  koszty  wymagane  treścią  SWZ,  błędnym  uznaniem,  że 

oferta  ECO-PLAN  nie  podlega  odrzuceniu,  zaniechaniem  odrzucenia  oferty  ECO-PLAN 

pomimo  tego,  że  cena  zaoferowana  w  ofercie  na  zadania  1-3  jest  rażąco  niska,                        

a w 

szczególności rażąco niskie są ceny jednostkowe zaoferowane w pozycjach: 

a. Zadanie n

r 1 usługa utrzymania czystości na terenach zewnętrznych w kompleksach 

wojskowych w Grudziądzu i Gardei: 

poz. nr 6 koszenie, grabienie i wywóz z terenu skoszonej trawy 0,03 zł, 

poz. nr 7 przycinanie żywopłotów 0,30 zł, 

poz. nr 10 pasy p.poż – 0,06 zł; 

b. Zadanie nr 2 usługa utrzymania czystości na terenach zewnętrznych w kompleksach 

wojskowych w Grupie: 

poz. nr 6 koszenie, grabienie i wywóz z terenu skoszonej trawy 0,03 zł, 

poz. nr 7 przycinanie żywopłotów 0,25 zł, 

- poz. nr 10 pasy p.po

ż – 0,05 zł; 

c. Zadanie nr 3 usługa utrzymania czystości na terenach zewnętrznych w kompleksach 

wojskowych w Brodnicy: 

poz. nr 6 koszenie, grabienie i wywóz z terenu skoszonej trawy 0,02 zł, 

poz. nr 7 przycinanie żywopłotów 0,40 zł, 

- poz. nr 10 pasy p

.poż – 0,07 zł; 

i w konsekwencji wybór oferty ECO-PLAN na zadania nr 1-3, 

KIO 3060/22 

2)  art. 224 ust. 5 ustawy Pzp 

poprzez błędne uznanie, że ECO-PLAN wykazał i udowodnił, 

że  jego  oferta  nie  zawiera  rażąco  niskiej  ceny  lub  kosztu  w  stosunku  do  przedmiotu 

zamówienia,  w  szczególności  w  odniesieniu  do  cen  jednostkowych  za  części  składowe 

opisane w zarzucie nr 1, 

3)  art.  226  ust.  1  pkt  5  ustawy  Pzp  poprzez  zaniechanie  odrzucenia  oferty  ECO-PLAN 

pomimo  teg

o,  że  nie  spełnia  ona  wymagań  określonych  w  specyfikacji  warunków 

zamówienia  w  związku  z  tym,  że  nie  uwzględnia  w  cenie  wszystkich  kosztów 

wymaganych 

treścią  SWZ  oraz  jest  zbyt  niska,  aby  zapewnić  zamawiającemu  poziom  i 

jakość wykonania usługi, która jest przez niego oczekiwana, 

4)  art.  226  ust.  1  pkt  10  ustawy  Pzp  poprzez  zaniechanie  odrzucenia  oferty  ECO-PLAN 

pomimo  tego,  że  zawiera  błędy  w  obliczeniu  ceny  lub  kosztu,  tj.  w  pozycjach  koszenie, 

przycinanie  żywopłotów,  pasy  p.poż  nie  został  uwzględniony  pełny  zakres  usługi  lub 

wszystkie składniki generujące koszty po stronie wykonawcy, 

5)  art.  239  ustawy  Pzp  poprzez  wybranie  oferty  ECO-PLAN  jako  najkorzystniejszej,                        

w sytuacji 

gdy powinna ona podlegać odrzuceniu, 

6)  art.  18  ust.  1-3  w  zw.  z  art.  16  pkt.  1  ustawy  Pzp  w  zw.  z  art.  11  ust.  2  ustawy  o 

zwalczaniu  nieuczciwej  konkurencji  (dalej: 

„uznk”),  poprzez  zaniechanie  odtajnienia 

wyjaśnień  ECO-PLAN,  pomimo,  że  zastrzeżone  informacje  i  dokumenty  nie  spełniają 

przesłanek  uznania  ich  za  tajemnicę  przedsiębiorstwa,  co  stanowi  naruszenie  zasady 

jawności oraz zasady uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców. 

W 

szczególności odwołujący podniósł, co następuje.    

„(…)  Zamawiający  wezwał  ECO-PLAN  do  złożenia  wyjaśnień  w  związku  z  zastosowaniem 

procedury  badania  rażąco  niskiej  ceny  (art.  224  ust.  2  ustawy  PZP).  ECO-PLAN 

odp

owiedział  w  pismach  z  dnia  1  września  2022  r.  i  3  listopada  2022  r.  jednocześnie 

zastrzegając  tajemnicę  przedsiębiorstwa  dla  wyjaśnień  i  kalkulacji  przedłożonych 

Zamawiającemu.  W  dniu  8  listopada  2022  r.  Zamawiający  dokonał  wyboru  oferty 

najkorzystniejszej. W  zadaniach  1-

3 wybrano ofertę ECO-PLAN S.A. z siedzibą w Słupsku. 

O

dwołujący ponownie zwrócił się do Zamawiającego o odtajnienie wyjaśnień i kalkulacji dot. 

rażąco niskiej ceny pismem z dnia 15 listopada 2022 r. Zamawiający odmówił Odwołującemu 

od

tajnienia tych dokumentów i do dnia wniesienia odwołania nie udostępnił ich do wglądu. 

2. Uzasadnienie zarzutów nr 1-5 

Zaoferowana  przez  ECO-

PLAN  cena,  jak  również  niektóre  jej  części  składowe  są  rażąco 

niskie  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia.  ECO-PLAN  zaoferował  wykonanie 

zamówienia za 49,10% wartości zamówienia - zadanie nr 1, 53,87% - zadanie nr 2, 67,07% - 

zadanie  nr  3. 

Już  sam  fakt  tak  niskiej  wyceny  w  odniesieniu  do  wartości  zamówienia 

powinien  budzić  uzasadnione  wątpliwości,  co  do  możliwości  zrealizowania  zamówienia 

zgodnie  z  SWZ.  W 

szczególności  jednak  zastrzeżenia  Odwołującego  budzą  ceny 

KIO 3060/22 

jednostkowe za: 

Zadan

ie  nr  1  usługa  utrzymania  czystości  na  terenach  zewnętrznych  w  kompleksach 

wojskowych w Grudziądzu i Gardei: 

- poz. nr 6 koszenie, grabienie 

i wywóz z terenu skoszonej trawy 0,03 zł, 

poz. nr 7 przycinanie żywopłotów 0,30 zł, 

poz. nr 10 pasy p.poż – 0,06 zł; 

Zadanie  nr  2  usługa  utrzymania  czystości  na  terenach  zewnętrznych  w  kompleksach 

wojskowych w Grupie: 

- poz. nr 6 koszenie, grabienie i 

wywóz z terenu skoszonej trawy 0,03 zł, 

poz. nr 7 przycinanie żywopłotów 0,25 zł, 

poz. nr 10 pasy p.poż – 0,05 zł; 

Zadanie  nr  3  usługa  utrzymania  czystości  na  terenach  zewnętrznych  w  kompleksach 

wojskowych w Brodnicy: 

- poz. nr 6 koszenie, grabienie i 

wywóz z terenu skoszonej trawy 0,02 zł, 

poz. nr 7 przycinanie żywopłotów 0,40 zł, 

poz. nr 10 pasy p.poż – 0,07 zł; 

Koszty  każdej  z  usług  formularza  ofertowego,  składające  się  na  przedmiot 

zamówienia,  należało  wycenić  odrębnie  –  poprzez  zadeklarowanie  w  formularzu  ceny 

jednostkowej, 

dla  każdej  z  tych  usług.  W  tym  stanie  rzeczy,  w  ramach  przedmiotu 

zamówienia,  w  zależności  od  zadania  ujęto  10-12  odrębnie  wycenianych  usług,  będących 

podstawą  do  rozliczeń  w  toku  realizacji  umowy,  zawieranej  na  okres  2  lat.  Rozliczenie 

umowne 

w  niniejszym  postępowaniu  następuje  za  faktycznie  wykonane  prace,  w  oparciu                                    

o  zaoferowane  ceny  jednostkowe  usług.  Prawidłowa  realizacja  postanowień  umowy,                          

w zgodzie z obowiązującymi przepisami, intencjami stron i postanowieniami SWZ jest zatem 

możliwa, jedynie wtedy gdy wszystkie ceny jednostkowe są realne, wiarygodne i poprawnie 

obliczone,  co  ma  miejsce  wyłącznie  kiedy  każda  z  poszczególnych  usług  jest  rentowna,                     

tj.  zawiera  zysk  oraz  wszystkie  koszty.  Przy  zastosowanym  sposobie  rozliczenia  ceny 

jednostkowe  nie  są  jedynie  składnikiem  ceny  łącznej  (wynagrodzenia  wykonawcy),  lecz 

pełnią funkcję samodzielnych cen, w oparciu o które – w każdym miesiącu realizacji usługi – 

naliczane  będzie  wynagrodzenie  wykonawcy.  Wobec  powyższego  i  na  podstawie  art.  224                

ust.  1  us

tawy  PZP  ceny  jednostkowe,  jako  ceny  do  zapłaty  powinny  być  oceniane                                

w  kontekście  rażąco  niskiej  ceny  (…)  Mając  na  uwadze  powyższe,  ceny  jednostkowe  za 

koszenie, przycinanie żywopłotów, utrzymanie pasów p.poż. formularza ofertowego należało 

wyliczyć  według  kosztów  wynikających  z  SWZ  i  obowiązujących  przepisów,  z  założeniem 

zyskowności,  natomiast  brak  jakiegokolwiek  z  ww.  składników  stanowi  o  obowiązku 

odrzucenia oferty na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 5, 8 i 10 ustawy PZP w zw

iązku z art. 224 

ust. 5 i 6 ustawy PZP. 

KIO 3060/22 

W  ocenie  Odwołującego  w  ofercie  ECO-PLAN  ceny  jednostkowe  ww.  usług  są 

nierynkowe,  nie  pozwalają na  prawidłową realizację poszczególnych  robót  i są tym  samym 

obarczone wadami s

kutkującymi koniecznością odrzucenia oferty. Stawki te nie uwzględniają 

lub uwzględniają w zbyt niskim stopniu: 

- wsz

ystkich składników kosztotwórczych poszczególnych usług, 

- jako

ści wymaganej od wykonawcy przez Zamawiającego i użytkowników obiektów, 

- wa

runków środowiskowych (przeszkód, skarp, zwyżek w przypadku żywopłotów i koszenia 

trawy), 

konieczności wykonywania znacznego zakresu prac wyłącznie ręcznie, bez użycia maszyn, 

np. kosiarek mechanicznych, 

rosnących kosztów paliwa i utylizacji odpadów, 

kosztów  przejazdów  i  transportu  ludzi  i  sprzętu  (każda  z  jednostek  wojskowych  zawiera 

kilka kompleksów budynków), 

kosztów  administracyjnych  wydawania  przepustek,  pozwoleń,  szkoleń,  badań  lekarskich,        

np. do wykonywania prac na wysokości, 

kosztów reagowania na sytuacje zagrożenia – w ciągu 1 godziny, zgodnie z zapisami SWZ, 

reżimu czasowego w którym można realizować usługi, 

stanu  obiektów  na  terenie  jednostek  wojskowych,  np.  zanieczyszczeń  na  pasach 

przeciwpożarowych,  zalegającego  gruzu,  studzienek  ukrytych  pod  gruntem,  powodujących 

zwiększenie nakładu prac oraz awarie sprzętu, 

kosztów naprawy sprzętu, 

- k

osztów pracy w godzinach nocnych. 

Ponadto  kalkulacja  ECO-PLAN  p

rzewiduje  już  na  etapie  skłania  ofert  określone 

korzyści  związane  z  dofinansowaniem  z  Państwowego  Funduszu  Rehabilitacji  Osób 

Niepełnosprawnych,  podczas  gdy  jest  to  zależne  od  faktycznego  zatrudnienia  przez  niego 

osób  niepełnosprawnych,  co  jest  zdarzeniem  przyszłym  niepewnym  i  zależnym  od  wielu 

czynników,  na  które  wykonawca  nie  ma  wpływu,  jak  np.  sytuacja  na  rynku  pracy.  W  takim 

przypadku 

konieczne  jest  również  uwzględnienie  ograniczeń  takich  pracowników                               

w  wykonywaniu  pewnych  p

rac  samodzielnie,  mniejszej  wydajności,  możliwości  pracy 

maksymalnie 7 godzin 

dziennie oraz dłuższego okresu urlopowego. (…) 

Stawki ECO-

PLAN: 0,02 zł/m2 (Zadanie nr 3 Brodnica) i 0,03 zł/m2– (Zadania nr 1-2 

Grudziądz,  Grupa),  są  rażąco  zaniżone  i  nie  dają  możliwości  wykonania  zamówienia  w 

sposób  określony  w  SWZ  i  wymagany  przez  Zamawiającego.  Posługując  się  tak  niską 

st

awką nie ma możliwości skoszenia, zebrania, zgrabienia i zwiezienia trawy, a następnie jej 

utylizacji  oraz  dodatkowo  wypracowania zysku. Ozn

acza to, że wykonawca ECO-PLAN nie 

zamierza 

wykonywać  zadania  zgodnie  z  opisem  zamówienia,  co  może  prowadzić  np.  do 

zagrożenia  pożarowego  –  w  przypadku  niezbierania  trawy,  nieestetycznego  wyglądu 

KIO 3060/22 

trawników  lub  pogorszenia  ich  witalności.  Co  istotne  na  jednostkach  wojskowych  objętych 

przedmiotem 

zamówienia znajdują  się kluczowe dla  działalności  Zamawiającego  instalacje, 

składy  chemiczne,  składy  broni,  których  bezpieczeństwo  pożarowe  jest  najwyższym 

priorytetem. 

Niejednokrotnie  obiekty  te  znajdują  się  na  wzniesieniu,  za  ogrodzeniem  lub               

w  trudno 

dostępnych  miejscach,  gdzie  wjazd  kosiarką  mechaniczną  jest  niemożliwy. 

Wówczas  prace  koszenia  i  wygrabiania  traw  należy  wykonywać  ręcznie,  co  jest  znacznie 

bardziej  kosztowne  i  czego  ECO-

PLAN  nie  uwzględnia  lub  nie  uwzględnia  w  odpowiednim 

stopniu  w  swoich 

kalkulacjach.  Kolejną  istotną  kwestią  jest  dostępność  tych  obiektów  – 

zdarza  się,  że  jest  on  utrudniony  i  nie  ma  możliwości  płynnej  organizacji  prac,  w  związku                

z  oczekiwaniem  na  uzyskanie 

dostępu  np.  kluczy  lub  przepustki  od  osoby  odpowiedzialnej 

po  stronie  Zamawi

ającego.  Kolejnym  niedoszacowanym  przez  ECO-PLAN  składnikiem 

kosztowym  jest 

charakterystyka  obiektów,  występowanie  przeszkód,  skarp,  zagłębień, 

ni

erówności.  Do  obowiązków  wykonawcy  świadczącego  usługi  np.  w  Grupie  należy 

wykaszanie  terenów  szkoleniowych,  poligonów  itp.  Grunt  na  tych  terenach  jest  nierówny  i 

uszkodzony z uwagi na 

ruch ciężkiego sprzętu. Również tam praca kosiarek mechanicznych 

jest  n

iemożliwa  i  roboty  należy  wykonywać  ręcznie.  W  ocenie  Odwołującego,  jedynym 

sposobem na osiągnięcie rentowności robót koszeniowych przy zastosowanych przez ECO-

PLAN  cenach  jednostkowych 

jest  strukturalne  i  wstępne  założenie,  że  prace  będą 

realizowane niezgodnie z zapisami SWZ tj. bez zgrab

iania trawy, z pominięciem terenów, do 

których  jest  utrudniony  dostęp  oraz  w terminach dłuższych  od  tych  określonych  we  wzorze 

umowy - 

a jest to działanie niedopuszczalne w świetle zapisów SWZ oraz nadzoru i kontroli 

wykonywanej  przez 

Zamawiającego.  Częstotliwość  usługi  koszenia  trawy  jako  jedna                        

z  niewielu  w  przedmiotowym 

zamówieniu  podlega  zmniejszaniu  w  związku  z  brakiem 

wzrostu trawy, wystąpienia suszy lub decyzji Zamawiającego. W takiej sytuacji Zamawiający 

rezygnuje np. z jednego koszenia, 

a wykonawca w związku z tym ponosi wymierną stratę na 

poziomie  przychodu. W ocenie 

Odwołującego ECO-PLAN znając doskonale specyfikę tego 

mechanizmu  dokonał  przeniesienia  kosztów  świadczenia usługi  koszenia do  innych  pozycji 

np.  utrzymania  czysto

ści  terenów  utwardzonych,  które  co  do  zasady  nie  podlegają 

zmniejszeniom.  Ta

kie działanie jest niedopuszczalne w świetle obowiązku uwzględnienia w 

kalkulacji  wszystkich  realnych  kosztów  oraz  zysku  w  każdej  pozycji  kosztorysu  i  powinno 

skutkować odrzuceniem oferty. 

Zamawiający  w  SWZ  zawarł  zapis  dot.  wymaganego  od  wykonawców  sprzętu  do 

realizacji zadania. Urządzenia tam opisane mają wykonywać usługę koszenia trawy. Wymóg 

ten,  jak  wynika  z  doświadczenia  Odwołującego,  jest  zbieżny  z  rzeczywistą  wydajnością 

pra

cowników operujących kosami spalinowymi oraz kosiarkami mechanicznymi na obiektach 

Zamawiającego. Zapis ten określa zatem w przybliżeniu jaka liczba osób jest niezbędna do 

akcji 

koszenia trawy, tak by skutecznie wypełnić wymogi SWZ i umowy: 

KIO 3060/22 

1)  Zadanie  Nr  1:  2-kosiarki  rotacyjne,  4  kosiarki  samojezdne,  10  kos  spalinowych 

–  16 

praco

wników. Powierzchnia koszenia 473.253 m2. Zapis zakłada zatem wydajność kosiarek 

mechaniczny

ch  na  poziomie  1,11  ha  dziennie,  co  jest  zbieżne  z  rzeczywistą  wydajnością 

sprzętu  komunalnego  działającego  na  obiektach  tego  typu.  Również  liczba  pracowników 

wykon

ujących  prace  ręczne  (operatorów  kos  spalinowych)  jest  odpowiednia  dla  koszenia 

trawy na 47 

ha w kilkunastu lokalizacjach na terenie Grudziądza i okolic. Zakładając średnio               

7  dni  roboczych  (10  dni  kalendarzowych)  na  wykonanie  jednokrotnego  koszenia 

otrzymujemy 

896 rbg (16 pracownik

ów x 7 dni x 8 godzin), 

2)  Zadanie  Nr  2:  1-kosiarka  rotacyjna,  2  kosiarki  samojezdne,  5  kos  spalinowych 

–                                

8 p

racowników – 448 rbg, 

3)  Zadanie  Nr  3:  1-kosiarka  rotacyjna,  1  kosiarka  samojezdna,  5  kos  spalinowych 

–                             

pracowników - 392 rbg. 

Już  same  szacunkowe  koszty  wynagrodzeń  pracowników  w  zadaniach  nr  1  i  3, 

przekraczają  wynagrodzenie,  które  ma  otrzymać  ECO-PLAN  za  jedno  koszenie  (przy 

założeniu  zastosowaniu  minimalnego  wynagrodzenia  za  pracę).  W  zadaniu  nr  2  różnica 

między kosztem pracowników, a wynagrodzeniem ECO-PLAN wynosi zaledwie 2.334,43 zł. 

Co  istotne,  poza 

kosztami  pracowniczymi  wykonawca  świadczący  usługę  koszenia  trawy 

musi ponieść wiele innych kosztów takich jak: 

1. koszty zakupu, napraw i konserwacji sprzętu, 

2. koszty paliwa, 

3. koszty obsługi administracyjnej pracowników, 

4. koszty nadzoru, 

5. ko

szty wywozu i utylizacji odpadów, 

6. koszty eksploatacyjne, żyłki, noże itp. 

7. koszty obsługi kontraktu, gwarancji należytego wykonania, księgowości itp. 

Co niezwykle ważne, koszty z punktów 1, 2, 5, 6 są bardzo istotne dla kalkulacji kosztów, to 

znaczy  i

ch  łączny  koszt  może  nawet  przewyższać  koszt  opisanych  powyżej  wynagrodzeń 

pracowników  (np.  szacowana  przez  Odwołującego  ilość  paliwa  zużywanego  do  skoszenia 

jednostki  w  Grudziądzu  47  ha  to  1000  l  –  około  6,500  zł).  Dodatkowo  wyceniając  usługę 

wykonawca mu

si zadbać również o to, aby świadczenie usługi przyniosło mu zysk. 

Powyższe  oznacza,  że  zakładając  obiektywną  wydajność  sprzętu  i  pracowników 

świadczących  usługę,  wynagrodzenie  które  otrzyma  ECO-PLAN  jest  niewystarczające  do 

pokrycia  kosztów  skoszenia  terenów  objętych  przedmiotowym  zamówieniem.  Dysproporcja            

w  tym  zakresie  jest  ogromna,  gdyż  faktyczny  koszt  zrealizowania  usługi  co  najmniej 

dwukrotnie  przewyższa  wynagrodzenie  ECO-PLAN  (nawet  przy  założeniu  wypłaty 

pracownikom  minimalnego  wynagro

dzenia).  Błąd  zawarty  w  ofercie  ECO-PLAN  jest 

KIO 3060/22 

najbardziej  widoczny  przy  analizie  zadania  nr  3 

–  Brodnica,  gdzie  cena  jednostkowa  za 

koszenie  została  określona  na  zaledwie  0,02  zł.  W  ocenie  Odwołującego,  nawet  unikalne 

cechy  wykonawcy, 

wyjątkowe  umiejętności  i  perfekcyjny  biznesplan  nie  pozwalają  na 

świadczenie  usługi  koszenia  na  terenie  przedmiotowych  jednostek  wojskowych  za  ceny 

jednostkowe zaoferowane przez ECO-PLAN. 

…) Zadanie to obejmuje zatem kompleksowe działania zmierzające do zapewnienia 

skutecznej 

ochrony  przed  pożarami.  W  tej  kwestii  konieczne  jest  nie  tylko  jednorazowe 

przeoranie pasów, ale również ciągłe utrzymanie, kontrolowanie, usuwanie gałęzi, chwastów, 

wyrównywanie  pasów  itp.  Zachowanie  prawidłowych  pasów  p.poż.  jest  szczególnie  ważne              

w 

obrębie  składów  chemicznych  na  terenie  położonej  na  terenach  leśnych  jednostki  w 

Grupie 

(zadanie  nr  2).  Użytkownicy  tego  obiektu  przykładają  do  pasów  p.poż.  szczególną 

uwagę.  Wykonanie tego  zadania jest  niemożliwe  za zaoferowane  przez  ECO-PLAN  stawki 

0,06 zł (zadanie nr 1), 0,05 zł (zadanie 2), 0,07 (zadanie nr 3). Oznacza to, że ECO-PLAN 

zamierza 

dokonywać  oszczędności  na  tych  pracach  i  nie  wykonywać  ich  prawidłowo, 

rzetelnie  i  zgodnie 

z  SWZ.  W  ocenie  Odwołującego  takie  działanie  nie  zasługuje  na 

akceptację  Zamawiającego,  gdyż  może  doprowadzić  do  naruszenia  regulaminów 

przeciwpożarowych  i  wypadku.  Ww.  stawki  nie  zawierają  w  sobie  elementu  zysku,  co 

stanowi  naruszenie  przepisów  ustawy,  a  także  czyn  nieuczciwej  konkurencji  i  powinno 

skutkować  odrzuceniem  oferty  ECO-PLAN.  ECO-PLAN  za  miesiąc  kompleksowego 

utrzymania  17.

044  m2  pasów  przeciwpożarowych  w  miejscowości  Grupa  (zadanie  2) 

zaoferował  852,20  zł  netto.  Kwota  ta  nie  jest  wystarczająca  nawet  na  pokrycie  kosztów 

jednokrotnego  p

rzeorania tych pasów,  nie  mowa  o zrealizowaniu pełnej usługi  obejmującej 

również  demineralizację,  wyrównanie  oraz  zagrabianie  terenu.  Z  doświadczenia 

Odwołującego świadczącego prace na jednostce wojskowej w Grupie od 5 lat wynika, że do 

zaorania pasów przeciwpożarowych niezbędne jest użycie sprzętu: 

ciągnika  rolniczego  z  glebogryzarką  lub  innym  urządzeniem,  wraz  z  operatorem,  do 

zaorania 

szerokich pasów p.poż., 

ręcznej  glebogryzarki  z  operatorem,  do  zaorania  mniejszych  pasów  p.poż  np.  tych  wokół 

budynków 

oraz  pracy  fizycznej  dwóch  dodatkowych  pracowników  wykonujących  ręcznie  roboty 

polegające na przekopywaniu gruntu np. w bliskości przeszkód terenowych, rynien, płotów, 

bram,  studzienek  itp.  Prace  dot.  prz

eorywania pasów  p.poż trwają zwykle 2-3 dni  robocze. 

Oznacza to,  że  do zaorania pasów  p.poż  niezbędne jest co  najmniej:  64 rbg  pracowników,              

mtg pracy  ciągnika, 16  mtg pracy  ręcznej  glebogryzarki.  Do  tych  kosztów  należy  dodać 

koszt paliwa or

az wytworzonych w ramach usługi odpadów. 

…)  Z  powyższej  kalkulacji  wynika,  że  szacunkowy  koszt  jednokrotnego  zaorania 

pasów  p.poż  na  terenie  jednostki  w  Grupie  to  2670,80  zł,  czyli  min.  0,15  zł/m2.  Poza 

KIO 3060/22 

zaoraniem 

pasów,  wykonawca  jest  zobowiązany  do  utrzymywania  ich  w  należytym  stanie 

przez  cały  miesiąc,  tj.  ma  prowadzić  demineralizację,  usuwać  chwasty,  gałęzie  odpady, 

zagrabiać,  wyrównywać  itp.  Te  czynności  również  generują  stałe  koszty,  które  wykonawca 

musi 

uwzględnić w swojej kalkulacji. W ocenie Odwołującego koszt utrzymania pasów p.poż           

w  pr

zedmiotowym  zamówieniu  zgodnie  z  SWZ  i  oczekiwaniami  Zamawiającego  to  co 

najmniej 

0,18  zł/m2.  Tymczasem  Zamawiający  wybrał  ofertę  ECO-PLAN,  która  zakłada 

wykonanie  tej 

usługi  za  0,05-0,07  zł/m2.  W  ocenie  Odwołującego  takie  działanie  stanowi 

naruszenie prze

pisów ustawy, gdyż oferta ECO-PLAN również w pozycji pasy p.poż zawiera 

rażąco  niską  cenę.  ECO-PLAN  podobnie  jak  w  przypadku  usługi  koszenia  trawy  oferuje 

utrzymanie pasów p.poż poniżej kosztu ich realizacji. 

Oferta  ECO-

PLAN zawiera również rażąco niską cenę w poz. nazwanej przycinanie 

żywopłotów,  w  każdym z  trzech  zadań  objętych  niniejszym  odwołaniem.  Do zakresu  usługi 

przycinania żywopłotów należy: 

przycinanie, formowanie żywopłotów 

uprzątnięcie i wywóz gałęzi po przycince 

Do  prawidłowego  wykonania  tej  usługi  potrzebny  jest  sprzęt  mechaniczny–  żywopłociarka, 

środek  transportu  –  samochód  dostawczy  lub  ciągnik  z  przyczepą,  narzędzia  proste  typu 

grabie, nożyce, drabina oraz co najmniej dwóch pracowników w tym jeden wykwalifikowany i 

przeszkolony w zakresie pracy na wysokości do obsługi żywopłociarki i formowania kształtu 

żywopłotu.  Materiał  powstały  z  cięcia  żywopłotów  ma  być  sprzątany  i  utylizowany  przez 

wykonawcę.  Zamawiający  wskazuje  w  SWZ,  że  do  rozliczenia  usługi  przyjmuje  się  metr 

bieżący  żywopłotu,  a  więc  jego  rzeczywista  powierzchnia  cięcia  to  suma  3  płaszczyzn 

podlegających  cięciu.  Żywopłoty  na  terenie  kompleksów  –  zadań  objętych  niniejszym 

odwołaniem  znajdują  się  w  różnych  miejscach,  pod  różnymi  adresami  i  lokalizacjami  co 

dodatkowo zwiększa  koszt  usługi.  Rośliny pełniące  funkcję  żywopłotu  u  Zamawiającego są 

różnego rodzaju,  wieku,  rozmiaru  i  wysokości.  Jest to kolejny  czynnik  wpływający na  koszt 

usługi.  Z  doświadczenia  Odwołującego  wynika,  że  użytkownicy  obiektów  i  Zamawiający 

często  oczekują  w  ramach  tej  usługi  również  wyrównywania  i  korygowania  wysokości 

żywopłotów lub ich odmładzania co jest pracochłonne i generuje dodatkowe koszty. (…) 

Podobnie  jak  poprzednio  zaoferowane  przez  ECO-PLAN  stawki  na  przycinanie 

żywopłotów są nierealne, nierynkowe i nie uwzględniają wszystkich kosztów świadczenia tej 

usługi.  ECO-PLAN  zaoferował  w  zadaniu  nr  2  za  formowanie  niemal  2  kilometrów 

żywopłotów  przez  okres  2  lat  rażąco  niską  kwotę  3868  zł.  Oznacza  to,  że  jedno 

cięcie/formowanie  żywopłotów  kosztuje  zaledwie  483,50  zł  netto.  Zakładając,  że  prace  te 

będą wykonywać pracownicy zatrudnieni na umowie o pracę za wynagrodzenie w wysokości 

najniższej  krajowej,  wykonawca  ECO-PLAN  uzyska  bazę  maksymalnie  24,5 rbg  (483,50  zł 

/19,70)  na  jednokro

tne  wykonanie  usługi  i  to  w  sytuacji,  gdy  pominiemy  w  kalkulacji  inne 

KIO 3060/22 

niezbędne  koszty  typu  paliwo,  czy  utylizacja  odpadów.  Gdyby  pracę  tę  świadczyło  dwóch 

pracowników, jeden do cięcia, a drugi do uprzątania gałęzi, musieliby wykonać to zadanie w 

1,5  dnia  (24  rbg). 

Przycięcie i  uformowanie 1934 mb żywopłotów  w tak krótkim  czasie jest 

absolutnie 

niemożliwe. Niemożliwe jest również wykonanie tej usługi bez pracy sprzętu, który 

zużywa paliwo, ulega awariom i podlega amortyzacji. Koniecznym elementem wyceny usługi 

musi być również zysk. (…) 

W  niniejszym  postępowaniu  mamy  do  czynienia  ze  zbiegiem  dwóch  przesłanek 

świadczących  o  rażąco  niskiej  cenie  i  skutkujących  koniecznością  odrzucenia  oferty  ECO-

PLAN: 

1.  rażąca  niska  cena  za  zadania  1-3,  odpowiednio:  49,10%,  53,87%,  67,07%  wartości 

zamówienia, a więc poziom cen niepozwalający na prawidłową realizację zamówienia, 

rażąco niska cena trzech istotnych części składowych tj. poz. koszenie, grabienie i wywóz             

z terenu skoszonej trawy, 

poz. przycinanie żywopłotów, poz. pasy p.poż., których kalkulacje 

są  wykonane  wadliwie,  nie  uwzględniają  wszystkich  kosztów  realizacji  prac,  zakładają 

pominięcie części opisanego w SWZ zakresu zamówienia i nie przewidują zysku. 

3. Uzasadnienie zarzutu nr 6 

Pismem  z  dnia  22.08.2022  r.  Zamawiający  wezwał  wykonawcę  ECO-PLAN  S.A.  do 

uzupełnienia i  wyjaśnienia oferty  w  zakresie zadań  1,2,3,4  w  związku  z procedurą  badania 

rażąco niskiej ceny. 

W  odpowiedzi  na  wezwanie  ECO-PLAN  pismem  z  dnia  01.09.2022  r.  udzieli

ł  wyjaśnień, 

jednocześnie zastrzegając tajemnicę przedsiębiorstwa w zakresie załączników 5-8: 

1) Wyjaśnienia elementów oferty mających wpływ na wysokość ceny dla Zadania nr 1,2,3  - 

Załącznik nr 5 do wyjaśnienia, 

2) Kalkulacji dot. wyliczenia ceny oferty dla Zadania nr 1 - 

Załącznik nr 6 do wyjaśnienia, 

3) Kalkulacji dot. wyliczenia ceny oferty dla Zadania nr 2 - 

Załącznik nr 7 do wyjaśnienia, 

4) Kalkulacji dot. wyliczenia ceny oferty dla Zadania nr 3 - 

Załącznik nr 8 do wyjaśnienia. 

Zamawiający pismem z dnia 27.10.2022 r. wezwał ECO-PLAN S.A. do dodatkowych 

wyjaśnień. W dniu 03.11.2022 r. ECO-PLAN S.A. odpowiadając na to wezwanie przedłożył 

dokumenty: 

1) Wyjaśnienia w zakresie złożonego wyjaśnienia ceny w zadaniach nr 1, 2 i 3, Załącznik Nr 

do wyjaśnienia w zakresie złożonego wyjaśnienia ceny w zadaniach nr 1, 2 i 3; 

2)  Lista  dokumentów  środków  trwałych,  grupa  [MASZYNY,  URZĄDZENIA],  za  okres  od 

01.01.2013  r.  do  02.11.2022r.  - 

Załącznik  Nr  2  do  wyjaśnienia  w  zakresie  złożonego 

wyjaśnienia ceny w zadaniach nr 1, 2 i 3; 

3)  Lista  dokumentów  środków  trwałych,  grupa  [ŚRODKI  TRANSPORTU],  za  okres  od 

01.01.2013  r.  do  02.11.2022r.  - 

Załącznik  Nr  3  do  wyjaśnienia  w  zakresie  złożonego 

wyjaśnienia ceny w zadaniach nr 1, 2 i 3, 

KIO 3060/22 

jednocześnie ponownie zastrzegając ich tajemnicę. 

Pomimo wezwania do odtajnienia 

ww. dokumentów Zamawiający nie odtajnił ich i nie 

udostępnił Odwołującemu do wglądu. (…) 

Zastrzeżenie  tajemnicy  przedsiębiorstwa  dla  całości  kalkulacji  wyjaśnień  rażąco 

niskiej 

ceny  narusza  również  zasadę  równego  traktowania  wykonawców  i  przejrzystości 

postępowania  o  udzielenie  zamówienia  publicznego.  Odwołujący  kwestionujący  wyceny 

ECOPLAN, w 

szczególności obliczeń dla pozycji 6, 7, 10 w zadaniu nr 1, 6 i 11 w zadaniu nr 

2,  6  i  12 

w  zadaniu  nr  3  oraz  tych,  które  zawierają  rażąco  niskie  i  nierynkowe  stawki,  jest 

pozbawiony 

możliwości  weryfikacji  tych  kalkulacji,  a  tym  samym  prawidłowego 

sformułowania  zarzutów  odwołania  do  KIO.  W  ten  sposób  dochodzi  do  dyskryminacji 

Odwołującego  i  naruszenia  jego  konstytucyjnego  prawa  do  zaskarżenia  czynności 

Zamawiającego i konkurenta. Wszyscy wykonawcy powinni mieć zapewniony równy dostęp 

do  istotnych  dla  postępowania  informacji.  Tak  szerokie  zastrzeganie  tajemnicy 

przedsiębiorstwa prowadzi do wypaczenia zasady jawności postępowania i zasady równego 

traktowania wykonawców. (…) 

ECO-

PLAN  zastrzegł  tajemnicę  przedsiębiorstwa  w  sposób  niewystarczający.                      

W swojej 

argumentacji ograniczył się do ogólnych stwierdzeń i cytowania orzeczeń KIO bez 

wskazania 

konkretnych zagrożeń  i  czynników  związanych  z  udostępnieniem  zastrzeżonych 

informacji 

pozostałym wykonawcom. Przeważająca część informacji objętych zastrzeżeniem 

tajemnicy 

jest  już  znana  podmiotom  trzecim,  które  działają  na  tym  samym  rynku. 

Przedmiotowe 

postępowanie  w  głównej  mierze  obejmuje  proste  prace  fizyczne. 

Szczegółowe  kalkulacje  części  składowych  zamówienia  są  pozbawione  wartości 

gospodarczej,  gdyż  są  dostosowane  do  konkretnego  wykonawcy,  obiektu,  zamawiającego, 

warunków  postępowania  i  sytuacji  gospodarczej.  Zastrzeżenie  tajemnicy  przedsiębiorstwa 

dla  przedmiotowych  kalkulacji  ma  na 

celu  wyłącznie  zakłócenie  uczciwej  konkurencji  i 

pozbawienie  innych  wykonawców  możliwości  sformułowania  zarzutów  względem  oferty 

ECO-

PLAN.  Ma  to  podniosłe  znaczenie,  w  sytuacji  gdy  wybrany  wykonawca  zaoferował 

wykonanie  całości  zamówienia  za  55%  wartości,  a  istotne  części  składowe  takie  jak: 

koszenie, grabienie i wywóz trawy za 0,02 zł oraz utrzymanie pasów przeciwpożarowych za 

0,05 zł. Takie działanie nie zasługuje na ochronę Zamawiającego, w związku z czym zarzut 

nr 6 odwołania jest w pełni uzasadniony.” 

W 

związku z powyższym odwołujący wniósł o nakazanie zamawiającemu:  

unieważnienia wyboru oferty najkorzystniejszej, 

powtórzenia czynności badania i oceny ofert, 

odtajnienia  i  udostępnienia  odwołującemu  treści  wyjaśnień  wykonawcy  ECO-PLAN                      

w zakres

ie rażąco niskiej ceny, 

4) odrzucenia oferty ECO-PLAN. 

KIO 3060/22 

Pismem  z  dnia  25.11.2022  r.  wykonawca  Eco-

Plan  S.A.,  ul.  Przemysłowa  35B,                 

200 Słupsk (dalej: „przystępujący”) zgłosił przystąpienie do postępowania odwoławczego 

po stronie zamawiaj

ącego. Izba stwierdziła, że przystąpienie zostało dokonane skutecznie. 

Pismem  z  dnia  25.11.2022  r. 

zamawiający  złożył  odpowiedź  na  odwołanie,  w  której 

poinformował o jego uwzględnieniu w całości.  

Pismem  z  dnia  28.11.2022  r.  p

rzystępujący  zgłosił  sprzeciw  wobec  uwzględnienia 

odwołania. 

W trakcie rozprawy 

odwołujący i przystępujący podtrzymali swoje stanowiska.                         

Krajowa Izba Odw

oławcza ustaliła, co następuje: 

Przedmio

tem  zamówienia  jest  utrzymanie  czystości  na  terenach  zewnętrznych                      

w kompleksach wojskowych w m. Grudziądz, Gardeja, Grupa, Brodnica, Chełmno, Grubno. 

Przedmiot 

zamówienia  został  podzielony  na  4  części.  Niniejsze  postępowanie  odwoławcze 

dotyczy części nr 1, 2 i 3. 

W  rozdziale  3  specyfikacji  warunków  zamówienia  (dalej:  „SWZ”)  zamawiający 

wskazał,  że  wykonawca  jest  zobowiązany w  okresie realizacji  umowy  do  dysponowania co 

najmniej następującą ilością sprawnego sprzętu:  

1) Zadanie Nr 1: 2-kosiarki rotacyjne, 4 kosiarki samojezdne, 10 kos spalinowych, 3 pojazdy 

do odśnieżania z pługiem, 8 odkurzaczy do liści, 

2) Zadanie Nr 2: 1-kosiarka rotacyjna, 2 kosiarki samojezdne, 5 kos spalinowych, 2 pojazdy 

do odśnieżania z pługiem, 3 odkurzacze do liści, 

3) Zadanie Nr 3: 1-kosiarka rotacyjna, 1 kosiarka samojezdna, 5 kos spalinowych, 1 pojazd 

do odśnieżania z pługiem, 2 odkurzacze do liści. 

W  gestii  Wykonawcy  pozostawiony  jest  dobór  sprzętu,  narzędzi,  wybór  rodzaju  i  wielkości 

pojazd

ów do odśnieżania, umożliwiający właściwą realizację przedmiotu umowy. 

W  pkt  5  ww. 

rozdziału  SWZ  zamawiający  wskazał,  że  wymaga  zatrudnienia  przez 

w

ykonawcę  lub  podwykonawcę  na  podstawie  umowy  o  pracę  osób  przeznaczonych  do 

realizacji usługi utrzymywania czystości na terenach zewnętrznych w zakresie obejmującym 

przedmiotowe  postępowanie  co  najmniej  na  czas  realizacji  umowy  zawartej  pomiędzy 

w

ykonawcą z zamawiającym.  

W  rozdziale  11  pkt  3  SWZ  zamawi

ający  wskazał,  że  cena  podana  w  ofercie  musi 

obejmow

ać  w  kalkulacji  wszystkie  koszty  i  składniki  związane  z  wykonaniem  przedmiotu 

zamówienia  oraz  warunkami  stawianymi  przez  zamawiającego  w  treści  projektowanych 

warunków umowy. 

KIO 3060/22 

Zgodnie  z 

§  5  ust.  6  projektu  umowy,  wykonawca  otrzyma  wynagrodzenie  za 

faktycznie wykon

ane usługi na podstawie zaoferowanych cen jednostkowych. 

Pismem z  dnia 22.08.2022 r. 

zamawiający, na podstawie art. 224 ust. 2 ustawy Pzp, 

wezwał przystępującego do złożenia wyjaśnień m.in. w zakresie ceny jego ofert w zadaniu 1, 

2  i  3.  Zamawiaj

ący  wskazał  m.in.,  że  wyjaśnienia  i  dowody  mogą  uwzględniać:  kalkulację 

szczegółową ceny (w tym zysk); koszty eksploatacji i amortyzacji sprzętu; systemu i koszty 

zatrudnieni

a pracowników do realizacji zamówienia;   analizy prognozowanej ilości osób/ na 

m2 oczyszcz

anej powierzchni;   warunków i korzystnych cen zakupu produktów niezbędnych 

do  wykonywania  usługi;  lokalizacja;  zwolnienia  —  ulgi  podatkowe;  status  Wykonawcy  np. 

zakład  pracy  chronionej;    —  inne czynniki  cenotwórcze.  Ponadto zamawiający  wskazał, że 

kalkula

cja winna być  przedstawiona tabelarycznie lub  opisowo ze  wskazaniem  wielkości  % 

lub  w  „PLN”  elementów  wskazanych  powyżej  wraz  z  dowodami  dotyczącymi  elementów 

o

ferty mających wpływ  na  wysokość  ceny,  a ogólny opis  pozycji  wykonawcy  na  rynku,  czy 

referencje 

firmy  może  zostać  uznany  za  niewystarczający,  jeżeli  nie  będzie  definiować 

elementów faktycznych oferowanej ceny. 

W  odpowiedzi  przystępujący  złożył  wyjaśnienia  wraz  z  kalkulacjami  dla  każdego 

zadania, a ich tr

eść zastrzegł jako tajemnicę przedsiębiorstwa.  

Pismem  z  dnia  27.10.2022  r.  zamawiający  wezwał  przystępującego  do  złożenia 

dodatkowych wyjaśnień w przedmiocie ceny jego ofert. Zamawiający wskazał: 

„Informuję,  że  w  treści  złożonych  wyjaśnień  wskazujecie  Państwo,  iż  „nie  ponosicie 

kosztów zakupu sprzętu do sprzątania terenów zewnętrznych w ilości zapewniającej rzetelną 

i  sprawną  realizację  przedmiotu  zamówienia  zgodnie  z  wymaganiami  SWZ,  podczas  gdy 

koszty  te 

mają  istotny  wpływ  na  cenę  oferty.  Dysponujemy  bowiem  zamortyzowanym 

sprzętem  w  miejscu  realizacji  niniejszego  zamówienia  w  oparciu  o  który  świadczone  są 

dotychczasowe usługi”. Jednocześnie w Załącznikach nr 6, 7 i 8 do wyjaśnień stanowiących 

Kalkulację  dotyczącą  wyliczenia  ceny  oferty  na  zadanie  nr  1,  2  i  3  wykazaliście  Państwo                  

w pkt 7 - 

koszt zakupu sprzętu i w pkt 10 - koszt amortyzacji sprzętu zakupionego. Wskazać 

również należy,  że zakup sprzętu nie  jest  kosztem tylko wydatkiem,  a  w ciężar  kosztu  trafi 

dopiero w momencie naliczenia amortyzacji (jednorazowej lub okresowej), 

która została już 

ujęta w pozycji nr 10 Kalkulacji (..). Powyższe wskazuje na rozbieżności i brak precyzyjnego 

wykazania składowych zaoferowanej ceny na zadanie nr 1, 2 i 3. 

Z treści  Państwa wyjaśnień  nie wynikają również koszty  logistyczne  związane z  np. 

dowozem 

pracowników  (koszty  dowozu,  zabezpieczenia  warunków  bytowo-socjalnych  —                 

o  ile  występują),  z  treści  Państwa  informacji  nie  wynika,  czy  pracownicy  będą  tzw. 

„stacjonarni”  z  lokalizacji,  gdzie  znajdują  się  tereny  podlegające  realizacji  usługi,  czy  też 

KIO 3060/22 

będą to pracownicy „dowożeni” i jakie są tego koszty.  

Posługujecie się Państwo również elementem składowym związanym z „nadzorem” -  

określenie  bliżej  nieidentyfikowalne,  niedookreślone,  ale  mające  jednak  przełożenie  na 

kalkulowaną cenę. 

Przedsta

wiona  tabela  w  danym  zadaniu  nie  zawiera  pełnej  jej  interpretacji,  która                

w  prosty  sposób  pozwoliłaby  na  uznanie,  iż  przedstawione  dane  są  wyczerpujące  i 

jednoznaczne. Stąd zasadnym jest wyjaśnienie przez Państwa przedstawionej kalkulacji. 

Do

konując  również  porównania  cen  z  aktualnie  obowiązującej  umowy  z  Państwem 

wobec cen zaoferowanych na rzecz prowadzonego postępowania powstają wątpliwości, czy 

uwzględniliście  Państwo  „trendy  wzrostowe  cen  rynkowych”,  wzrosty  kosztów  różnego 

rodzaju,  koszty 

logistyki,  koszty  wynagrodzenia,  koszty  materiałów  m.in.  w  zw.  z  sytuacją 

geopolityczną i gospodarczą mającą charakter zdecydowanego wzrostu itp. skoro oferowane 

ceny  utrzymane  zostały  przez  Państwa  na  podobnym  poziomie  cen  (kontrakt  na  okres  do 

2024  r.). 

Wyliczenia  zawarte  w  treści  złożonych  przez  Państwa  wyjaśnień  wskazują,  że 

zamówienie  może  być  niewykonalne  lub  obarczone  ryzykiem  niepełnego  świadczenia 

wsz

ystkich czynności składających się na usługę sprzątania terenów zewnętrznych. 

Istotnym jest wykaza

nie środków trwałych, które wykorzystacie Państwo do realizacji 

zamówienia  wraz  z  wartością  początkową,  datą  przyjęcia  do  użytkowania  oraz  stawką 

amortyzacyjn

ą dla każdej pozycji wykazu. 

Wykonawca  nie  zobrazował  w  sposób  wystarczający  i  wyczerpujący  formy 

realizowanej  usługi  tak  by  rezultat  został  osiągnięty.  Powyższe  wymaga  dodatkowego 

wyjaśnienia  gdyż  dotychczas  przedłożone  pismo  jest  nieprecyzyjne  co  do  przyjętych  przez 

Państwa założeń co do realizacji usługi. 

Zasadnym jest sformułowanie wyjaśnień i zobrazowania założeń realizowanej usługi 

tak  aby  była  skutecznie  zrealizowana  w  każdym  wymaganym  przez  Zamawiającego 

aspekcie,  co  winno  mieć  przełożenie  również  na  cenę.  Istotą  jest  wskazanie,  czy 

przedstawiona  kalkulacja  obejmuje  faktycznie  wszystkie  koszty  i  jak  Wykonawca  na 

ustalonym przez siebie poziomie cenowym zamierza zrealizować usługę w sposób należyty.” 

W  odpowiedz  z  dnia  03.11.2022  r.  przystępujący  złożył  wyjaśnienia  wraz  z  dwoma 

wykazami

, a ich treść zastrzegł jako tajemnicę przedsiębiorstwa. 

Pismem  z  dnia  27.10.2022  r. 

zamawiający  zwrócił  się  do  przystępującego                           

o wyjaśnienie w zakresie zastrzeżenia wyjaśnień elementów cenowych w zadaniu nr 1, 2 i 3 

jako tajemnicy 

przedsiębiorstwa. W szczególności zamawiający zwrócił się o wyjaśnienie: 

Wobec  powyższego  zwracam  się  o  złożenie  wyjaśnień  w  przedmiocie  sprawy. 

Jednocześnie w treści wyjaśnień proszę uwzględnić również m.in. kwestie odnoszące się do 

następującej materii: 

KIO 3060/22 

„1/.  z  jakich  powodów  dotacja  z  PFRON  ma  być  w  Państwa  ocenie  chroniona  skoro  ta 

informacja jest informacją publiczną; 

2/.  dlaczego  koszty  paliwa  mają  być  utajnione  skoro  znane  są  koszty  paliwa  i  chociażby 

liczby kilom

etrów; 

3/. dlaczego dane w zakresie amortyzacji m

ają być chronione skoro powszechnie znane są 

re

guły i zasady dotyczące „amortyzacji” a dane te nie mają charakteru poufnego; 

4/. dlaczego mają być objęte tajemnicą koszty pracy 6-pracowników skoro są wynagradzania 

według stawki minimalnej — powszechnie znanej;  

.  koszty  pracowników  również  są  wyliczalne  i  wynikają  z  obowiązujących  przepisów,  na 

które się Państwo powołujecie;  

6/.  na  czym  polegają  koszty  nadzoru  i  koszty  utrzymania tego nadzoru  skoro ta informacja 

również jest przez Państwa chroniona; 

działania  jakiego  rodzaju,  w  jaki  sposób  Państwo  podejmowaliście  działania  aby 

informacje  na które się powołujecie nie były dostępne  w  zakresie prowadzonej działalności 

firmy,  jakie  również  ma  to  przełożenie  (jak  sami  Państwo  wskazujecie)  na  pracowników  i 

poczynione w tym zakresie obostrzenia 

— proszę o skonkretyzowanie działań; 

8/. jakie zastrzeżone elementy kosztowe stanowią wartość gospodarczą, jakie ta wartość ma 

dla Państwa przełożenie i wpływ; 

w 

jak

i  sposób  ujawnienie  zastrzeżonych  danych  spowoduje  zmniejszenie 

konkurencyjności Państwa Firmy i jaka byłaby to realna skala szkody a nadto w jaki  sposób 

ujawnienie ich utrudniałoby udział w kolejnych postępowaniach 

10/.  skoro  (jak  sami  Państwo  określiliście),  strategia  cenowa  jaką  Państwo  przyjęliście jest 

opracowana  na  rzecz  tego  konkretneg

o  postępowania  na  rzecz  13  WOG  i  jest  ona 

wykorzystywana jedynie w tym przetargu, to jak można uznać, że będzie to wykorzystywane 

dalej  w tym  przetargu  i być może  w  innych,  skoro wyjaśnienia złożone zostały  po  otwarciu 

ofert, więc strategia ta nie może zostać już wykorzystana w grze konkurencyjnej; 

11/. ujawnienie wysokości wynagrodzeń co do zasady zawsze może wiązać się z ryzykiem 

utraty  zatrudnionych pracowników  —  powszechnie w  orzecznictwie uznaje się to ryzyko,  iż 

nie jest obiektywną wartością gospodarczą tylko wartością konkurencyjności; 

12/.  czy  Państwa  zastrzeżenie  poufności  jest  podtrzymane  w  zakresie  m.in.  wyliczalnych  i 

typowych  kosztów  przynależnych  wszystkim  Wykonawcom  prowadzącym  działalność 

gospodarczą  na  danym  rynku  usług,  skoro  te  koszty  są  wprost  policzalne  jaką  to  może 

stanowić poufność w Państwa ocenie i wartość gospodarczą; 

13/.  przedstawione  tabelarycznie  kalkulacje  ceny 

—  zadanie  nr  1,2,3  —nie  przedstawiają 

strategii cenowej firmy i nie można uznać jej za indywidualny program kształtowania kosztów 

— skąd więc takie zastrzeżenie z Państwa strony poufności danych”, 

14/. fakt, że nie przedstawiono żadnej polityki ustalania wynagrodzeń oznacza również, że ta 

KIO 3060/22 

przedstawiona  dana  kalkulacja  nie  ma  charakter

u  unikatowego  i  dostępnego  tylko  temu 

Wykonawc

y  wobec  tego  jak  uzasadnić  to,  że  gdyby  inni  Wykonawcy  zapoznali  się  z  tą 

informacją to spowodowałoby zachwianie Państwa pozycji na rynku usług.” 

W odpowiedzi z dnia 03.11.2022 r. p

rzystępujący wskazał w szczególności: 

„Mając  na  uwadze  powyższe  zaznaczyć  należy,  iż  zastrzeżone  przez  nas  informacje  nie 

dotyczą informacji, o których mowa w art. 222 ust.5 ustawy tj. informacji z otwarcia ofert, lecz 

dotyczą  naszych  biznesplanów  odpowiednio dla  zadania nr  1,  nr  2  i  nr 3 tj.  kalkulacji ceny 

oferty dla każdego z tych zadań. Informacje te ukazują strukturę i strategię budowania ceny  

z  uwzględnieniem  naszej  wiedzy  i  doświadczenia  oraz  wskazują  na  konkretne  dane 

cenotwórcze. Sposób skalkulowania ww. cen ofertowych jest pochodną przyjętych przez nas 

sposobów  minimalizowania  ryzyka  oraz  kosztów  wykonania  przedmiotu  zamówienia,  jak 

również  przyjętych  sposobów  wyceny  ryzyka,  którego  nie  da  się  zminimalizować,  a  więc 

takich "in

formacji praktycznych", które zostały przez nas wypracowane w toku prowadzenia 

działalności  gospodarczej,  w  tym  w  szczególności  w  trakcie  wieloletniej  współpracy                        

z  Państwem.  Informacji tych  w  żaden  sposób  nie  udostępniamy  podmiotom  trzecim,  w  tym 

zwłaszcza  naszej  konkurencji.  Podkreślić  w  tym  miejscu  należy,  iż  jesteśmy  wykonawcą, 

który od ponad 7 lat realizuje na rzecz Państwa umowy w sprawach zamówień publicznych 

dot.  usług  objętych  niniejszym  przetargiem.  Wobec  tego  poza  sporem  pozostaje  fakt,  iż 

jesteśmy wykonawcą, który : 

posiada wieloletnie doświadczenie w świadczeniu usług na Państwa rzecz, 

zna specyfikę kompleksów objętych niniejszym przetargiem, 

zna szczególne wymagania użytkowników, 

posiada  wiedzę  w  zakresie  realnych  kosztów,  rzeczywistego  poziomu  cen,  wypracowaną                

w praktyce przy świadczeniu usług na Państwa rzecz, 

co,  w  niniejszym  przetargu  stanowi  nasze  know-h

ow,  mające  wymierną  wartość 

gospodarczą, jest przez nas chronione i stanowi tajemnicę przedsiębiorstwa. 

Zastrzeżone  przez  nas  informacje  posiadają  wartość  gospodarczą,  nie  są  powszechnie 

zna

ne. Są to informacje w odniesieniu do których podjęliśmy działania w celu utrzymania ich 

w  poufności,  jako  podmiot  uprawniony  do  korzystania  z  informacji  lub  rozporządzania  nimi 

(por. art. 11 ust. 2 znk). Utrzymanie tych informacji jako tajemnicy zo

stało poprzedzone przez 

nas działaniami zmierzającymi do wyeliminowania możliwości dotarcia do nich przez osoby 

trzecie  w  normalnym  toku  zdarzeń,  bez  konieczności  podejmowania  szczególnych  starań. 

Zgodnie  z  decyzją  Zarządu  ECO-PLAN  S.A.  dostęp  do  biznesplanów  przetargowych                       

tj. założeń i kalkulacji cen przetargowych, wszelkich wyjaśnień tych cen ma ograniczony krąg 

osób zobowiązanych do zachowania poufności tych informacji.” 

Ponadto przystępujący odniósł się do pytań zamawiającego.  

KIO 3060/22 

Pismem  z 

dnia  08.11.2022  r.  zamawiający  poinformował,  że  w  zadaniu  nr  1,  2  i  3 

wybrał jako najkorzystniejsze oferty przystępującego. 

Pismem  z  dnia  18.11.2022  r.  zamawia

jący,  w  związku  z  wnioskiem  o  odtajnienie 

wyjaśnień  przystępującego,  zwrócił  się  do  niego  „o  zajęcie  stanowiska  w  odniesieniu  do 

wszystkich  podniesionych  kwestii 

zawartych  w  treści  w.w.  wniosku  oraz  jednoznacznego 

stanowiska 

w  zakresie  możliwości  udostępnienia  (…)  dokumentów  w  odpowiedzi  na 

wezwanie do wyjaśnienia elementów cenowych w zakresie zadania nr 1,2 i 3”.   

W  odpowiedzi  z  dnia  21.11.2022  r.  przy

stępujący  podtrzymał  swoje  stanowisko                    

o zastrzeżeniu tajemnicy przedsiębiorstwa.  

Krajowa 

Izba 

O

dwoławcza  rozpoznając  na  rozprawie  złożone  odwołanie                                             

i  uwzględniając  dokumentację  z  niniejszego  postępowania  o  udzielenie  zamówienia 

publicznego  oraz  stanowiska  stron 

i  przystępującego  złożone  na  piśmie  i  podane  do 

protokołu rozprawy, zważyła, co następuje.  

W  pierwszej  k

olejności Izba ustaliła wystąpienie przesłanek z art. 505 ust. 1 ustawy 

Pzp, tj. istnienie po str

onie odwołującego interesu w uzyskaniu zamówienia oraz możliwość 

poniesienia przez niego szkody z uwagi na kwestionowane zaniechania 

zamawiającego.  

Ponadto Izb

a stwierdziła, że nie została wypełniona żadna z przesłanek ustawowych 

skutku

jących odrzuceniem odwołania, wynikających z art. 528 ustawy Pzp. 

Zarzut dotyczący zastrzeżenia tajemnicy przedsiębiorstwa.  

W  pierwszej  kolejności  należy  wskazać,  że  w  trakcie  rozprawy  przystępujący 

oświadczył,  że  pismem  z  dnia  24.11.2022  r.  (tj.  po  wniesieniu  odwołania)  poinformował 

zamawiającego, że zgadza się na odtajnienie  załącznika nr 1 do pisma z dnia 03.11.2022 r. 

oraz załączników nr 5-8 do pisma z dnia 01.09.2022 r. (kalkulacje cenowe) po ich uprzednim 

zanonimizowaniu,  czyli  zakryciu  kwot  oraz  liczby  przewidzianych  pracowników.                           

Wg  oświadczenia  odwołującego,  zamawiający  (nieobecny  na  rozprawie)  nie  podjął  żadnej 

czynności  w  celu  udostępnienia  mu  ww.  dokumentów  w  zakresie,  w  jakim  przystępujący 

wyraził zgodę na ich odtajnienie. Zgodnie z art. 552 ust. 1 ustawy Pzp, wydając wyrok, Izba 

bierze 

za  podstawę  stan  rzeczy  ustalony  w  toku  postępowania  odwoławczego.  Z  kolei 

zgodnie  z  art.  513  ustawy  Pzp,  odwołanie  przysługuje  m.in.  na  niezgodną  z  przepisami 

ustawy  Pzp  czynność  lub  zaniechanie  zamawiającego.  Izba  ocenia  zatem  czynności  lub 

zaniechania  z

amawiającego,  a  jednocześnie  w  myśl  art.  555  ustawy  Pzp  jest  związana 

zarzutami  zawartymi  w  odwołaniu.  W  tym  stanie  rzeczy  Izba  uznała,  że  skoro  wprawdzie 

KIO 3060/22 

przystępujący  zgodził  się  po  wniesieniu  odwołania  na  odtajnienie  części  informacji 

zastrzeżonych  uprzednio  jako  tajemnica  przedsiębiorstwa  (choć  bez,  jak  się  wydaje, 

najważniejszych  dla  odwołującego  danych),  ale  zamawiający  nie  podjął  w  tym  zakresie 

żadnych  nowych  czynności,  które  należałoby  uwzględnić  w  toku  postępowania 

odwoławczego,  tj.  nie  udostępnił  odwołującemu  w  dalszym  ciągu  żadnych  zastrzeżonych 

uprzednio  informacji,  rozpoznaniu  podlega  zarzut  w  zakresie  takim,  jak  o

kreślony                        

w  odwołaniu,  czyli  w  zakresie  całości  złożonych  wyjaśnień  rażąco  niskiej  ceny  wraz                        

z załącznikami. 

Zgodnie z art. 18 ust. 1, 2 i 3 ustawy Pzp: 

Postępowanie o udzielenie zamówienia jest jawne. 

2.  Zamawiaj

ący  może  ograniczyć  dostęp  do  informacji  związanych  z  postępowaniem                        

o udzielenie zamówienia tylko w przypadkach określonych w ustawie. 

Nie  ujawnia  się  informacji  stanowiących  tajemnicę  przedsiębiorstwa  w  rozumieniu 

przepisów ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz.U. 

z 2020 

r. poz. 1913), jeżeli wykonawca, wraz z przekazaniem takich informacji, zastrzegł, 

że  nie  mogą  być  one  udostępniane  oraz  wykazał,  że  zastrzeżone  informacje  stanowią 

tajemnicę  przedsiębiorstwa.  Wykonawca  nie  może  zastrzec  informacji,  o  których  mowa             

w art. 222 ust. 5. 

Zgodnie z art. 11 ust. 2 uznk 

przez tajemnicę przedsiębiorstwa rozumie się informacje 

techniczne, technologiczne, organizacy

jne przedsiębiorstwa lub inne informacje posiadające 

wartość  gospodarczą,  które  jako  całość  lub  w  szczególnym  zestawieniu  i  zbiorze  ich 

elem

entów  nie  są  powszechnie  znane  osobom  zwykle  zajmującym  się  tym  rodzajem 

informacji  albo 

nie  są  łatwo  dostępne  dla  takich  osób,  o  ile  uprawniony  do  korzystania                    

z informacji lub rozporządzania nimi podjął, przy zachowaniu należytej staranności, działania 

w celu utrzyman

ia ich w poufności. 

Z  powyższych  przepisów  wynika  przede  wszystkim,  że  zasadą  jest  prowadzenie 

postępowania  o  udzielenie  zamówienia  w  sposób  jawny.  Oznacza  to,  że  w  pierwszej 

kolejności należy dążyć do zachowania ww. jawności, zaś dopuszczone przez ustawodawcę 

wyjątki  należy  traktować  w  sposób  ścisły.  Wyjątkiem  od  zachowania  jawności                                      

w  post

ępowaniu  o  udzielenie  zamówienia  jest  m.in.  sytuacja,  w  której  wymagana  jest 

och

rona  tajemnicy  przedsiębiorstwa.  Należy  jednak  zauważyć,  jak  już  wielokrotnie 

wskazywała  Izba  w  swoich  orzeczeniach,  że  w  art.  18  ust.  3  ustawy  Pzp  ustawodawca 

wyraźnie  uzależnił  zaniechanie  ujawnienia  określonych  informacji  od  tego,  czy  wykonawca 

„wykazał,  iż  zastrzeżone  informacje  stanowią  tajemnicę  przedsiębiorstwa”.  Ustawodawca 

posłużył  się  w  tym  zakresie  sformułowaniem  „wykazał”,  co  z  całą  pewnością  nie  oznacza 

wyłącznie  „oświadczenia”,  czy  „deklarowania”,  ale  stanowi  znacznie  silniejszy  wymóg 

KIO 3060/22 

„udowodnienia”.  Tym  samym,  aby  zastrzeżone  przez  wykonawcę  informacje  mogły  zostać 

nieujawnione, wykonawca musi najpie

rw „wykazać”, czyli udowodnić, że w stosunku do tych 

informacji zi

ściły się wszystkie przesłanki, o których mowa w art. 11 ust. 2 uznk.  

Zamawiający  ocenia  zatem  zasadność  zastrzeżenia  tajemnicy  przedsiębiorstwa                 

w  oparciu  o  uzasadnienie  i  dowody  przedstawione  przez 

wykonawcę,  nie  zaś  w  oparciu               

o  własne  przekonania  o  tym,  co  może  albo  nie  może  być  zastrzeżone  jako  tajemnica 

przedsi

ębiorstwa.  Nie  jest  bowiem  rolą  zamawiającego  zastępowanie  wykonawcy                          

w  wykazywaniu  zasadno

ści zastrzeżenia tajemnicy przedsiębiorstwa. To wykonawca ma tę 

zasadność  wykazać  i  jeśli  temu  ciężarowi  nie  podoła,  obowiązkiem  zamawiającego  jest 

ujawn

ić zastrzeżone przez wykonawcę informacje.  

Przechodząc  do  kwestii  zastrzeżenia  jako  tajemnicy  przedsiębiorstwa  wyjaśnień 

dotyczących ceny oferty, należy stwierdzić, że uzasadnienie przystępującego w tym zakresie 

ogranicza się do przytoczenia orzecznictwa oraz złożenia oświadczeń / deklaracji w pismach 

z dnia 01.09.2022 r., 03.11.2022 r. (dwa pisma) i 21.11.2022 r. 

Przy

kładowo przystępujący wskazał: „Zastrzeżone powyżej informacje przedstawiają 

samodzielną  wartość  handlową  w  stopniu  uzasadniającym  konieczność  ochrony  przed  ich 

bezprawnym ujawnieniem. Ekonomiczna 

wartość informacji wynika z faktu, że informacje te 

zawierają  dane,  które  pozwalają  na  uzyskanie  wiedzy  na  temat  aktywności  gospodarczej 

przedsiębiorcy, co w przypadku ujawnienia tych informacji mogłoby negatywnie wpłynąć na 

możliwość  efektywnego  konkurowania  pomiędzy  przedsiębiorcami.  Konkurenci  ECO-PLAN 

S.A  mogliby  bowiem  na podstawie  tych  danych 

przewidzieć stosowaną przez nas strategię 

realizacji usług i budowania ceny, a tym samym mogliby oferować ceny niższe, czy wprost 

stosować  tą  samą,  sprawdzoną  strategię.  Powyższe  prowadzi  do  wniosku,  że  w  świetle 

zasad logiki i 

doświadczenia życiowego, zastrzeżone informacje mają wartość gospodarczą 

dla  ECO  PLAN  S.A.  Stanowisko  to  znajduje  potwierdzenie  w  utrwalonym  orzecznictwie

”.               

Przede  wszystkim  nal

eży  stwierdzić,  że  powyższy  fragment  przez  swoją  ogólnikowość 

mógłby  być  (poza  firmą  przystępującego)  wstawiony  do  dowolnego  uzasadnienia 

zastrzeżenia  tajemnicy  przedsiębiorstwa  sporządzonego  przez  dowolnego  innego 

wykonawc

ę  w  każdym  postępowaniu.  Nie  zawiera  on  bowiem  żadnych  konkretnych 

informacji  pozwalających  na  ustalenie,  o  jaką  aktywność  gospodarczą  chodzi,  w  jakim 

zakresie musi być ona chroniona, w jaki sposób miałoby ucierpieć efektywne konkurowanie 

między  przedsiębiorcami,  skoro  „strategia  realizacji  usług”  została  co  do  zasady  opisana                

w  SWZ,  jakie  elementy  budowania  ceny  mu

szą  być  chronione,  skoro  w  kalkulacjach 

cenowych  przystępujący  podał  jedynie  kwoty  za  określone  elementy  usług,  bez 

szcze

gółowego  wykazania,  z  czego  te  kwoty  wynikają,  dlaczego  są  w  takiej  a  nie  innej 

wysokości  (pewne  wyjaśnienia  zostały  wskazane  tylko  dla  kosztów  pracowniczych).                     

KIO 3060/22 

Ww.  fragment  ten  nie  pozwala  zatem 

na  ustalenie,  że  zastrzeżone  informacje  mają 

jakąkolwiek wartość gospodarczą. Również w pozostałym zakresie przystępujący ograniczał 

się  do  deklarowania,  że  zastrzeżone  przez  niego  informacje  mają  wartość  gospodarczą, 

jednakże  nie  została  ona  w  żaden  sposób  wykazana,  w  szczególności  oświadczenia  czy 

deklaracje nie stan

owią „wykazania”, o którym mowa w art. 18 ust. 3 ustawy Pzp. 

Przystępujący nie wykazał także, że zachowuje zastrzeżone informacje w poufności. 

W  tym 

zakresie  przystępujący  ponownie  ograniczył  się  do  deklaracji,  przykładowo: 

„Zaznaczyć  należy,  iż  zastrzeżone  informacje  nie  zostały  ujawnione  do  wiadomości 

publicznej. Z uwagi na fakt, że zastrzeżone informacje związane są ze sposobem organizacji 

pr

zedsiębiorstwa, nie są one, z założenia, częścią domeny publicznej, a dostęp do nich ma 

ograniczony  krąg  osób  po  stronie  ECO-PLAN  S.A.  Dostęp  do  utajnionych  informacji  mają 

jedynie uprawnione osoby tj. ściśle zdefiniowana grupa pracowników Spółki, zobowiązana do 

zachowania  informacji  w  poufności.  W  tym  miejscu  dodać  należy,  że  zgodnie                                   

z  ugruntowanym  poglądem  orzecznictwa  okoliczność,  iż  poszczególne  zastrzegane 

informacje są  znane  pewnemu kręgowi  osób  nie jest  równoznaczna  z  ich  upublicznieniem, 

jeśli  mamy do  czynienia z  określonym  i  zamkniętym  kręgiem  osób.  Wskazać  nadto  należy, 

że ECO-PLAN S.A. podjął działania w celu zachowania ww. informacji w poufności. Z uwagi 

na istotne gospodarcze znaczenie przedmiotowych informacji, ECO-

PLAN S.A. podjął środki 

w zak

resie niezbędnym dla zapewnienia ochrony informacji przed ich ujawnieniem. Środki te 

dotyczą  sfery  wewnątrz  przedsiębiorstwa  i  polegają  przede  wszystkim  na  zapewnieniu,  że 

dostęp do informacji, poza Zarządem Spółki, ma ściśle wyznaczony krąg osób, pracowników 

i stałych współpracowników Spółki. Są to osoby zaufane względem nasze Spółki, od wielu lat 

pracujące na rzecz ECO-PLAN S.A. Osoby te zostały przy tym zobowiązane do zachowania 

tych  informacji 

w  poufności”.    Przystępujący  nie  przedstawił  żadnych  dowodów  na 

potwierdzenie

, że istnieje jakaś szczególna forma organizacji jego przedsiębiorstwa mająca 

na  celu  ochronę  właśnie  takich  informacji,  jak  zastrzeżone  w  niniejszym  postępowaniu,  że 

istnieje  jaka

ś  ściśle  zdefiniowana  grupa  pracowników  zobowiązana  do  zachowania  takich 

właśnie informacji w poufności, nie wykazał też, jakie podjął środki dla zapewnienia ochrony 

informacji  przed  ich  ujawnieniem

. Każdy wykonawca może składać różne deklaracje w tym 

zakresie,  w  sz

czególności  w  celu  uniemożliwienia  innych  wykonawcom  korzystania  ze 

środków  ochrony  prawnej,  niemniej  jednak  pierwszeństwo  w  postępowaniach  o  udzielenie 

zamówienia publicznego ma zasada jawności, co oznacza, że „wykazanie”, o którym mowa 

w art. 18 ust. 3 ustawy Pzp,  wymaga, by  podejmowane 

przez wykonawcę działania zostały 

udowodnione.  Przy

stępujący  nie  dołączył  żadnych  dowodów  zachowania  zastrzeżonych 

informacji w poufności do żadnego z pism z dnia 01.09.2022 r., 03.11.202 r. i 21.11.2022 r., 

w 

każdym  z  nich  ograniczając  się  do  podobnych,  jak  wyżej  cytowane,  deklaracji.  Tym 

samym zachowanie informacji 

w poufności nie zostało przez przystępującego wykazane.  

KIO 3060/22 

Już  tylko  na  marginesie  należy  zauważyć,  że  nie  jest  jasne,  jaka  szczególna, 

odmienna  o

d  stosowanych  przez  innych  wykonawców,  metoda  realizacji  usług  sprzątania 

została  przewidziana  przez  przystępującego,  który  w  uzasadnieniu  zastrzeżenia  tajemnicy 

stwierdził  też  m.in.,  że  zastrzeżone  informacje  mają  charakter  technologiczny.  Izba  nie 

dostrz

egła,  w  którym  miejscu  wyjaśnień  to  szczególne  pod  względem  technologicznym 

rozwiązanie  zostało  wskazane.  Nie  jest  również  zrozumiały  fragment:  „Utajnienie 

powyższych danych jest zasadne, jako że obejmują one indywidualny program kształtowania 

struktury  ko

sztów  stworzony  przez  ECO  PLAN  S.A  wyłącznie  na  potrzeby  niniejszego 

przetargu

.”, skoro jednocześnie przystępujący twierdzi, że sposób kalkulowania przez niego 

ceny  oparty  jest  na  7-

letnim  doświadczeniu  w  realizacji  usług  dla  zamawiającego,  co 

oznacza,  że  cena  ta  kalkulowana  jest  w  podobny  sposób  na  potrzeby  przetargów 

prowadzonych co najmniej od 7 lat

, zatem nie może być obliczona indywidualnie na potrzeby 

wyłącznie  niniejszego  przetargu  („Są  to  informacje  w  dziedzinie  struktury  kosztów                      

w  z

akresie  zatrudnienia,  usprzętowienia,  organizacji  prac,  wszelkich  ryzyk,  które  zostały 

wypracowane  przez  nas  w  toku  wieloletniej  współpracy  z  Państwem.”).  Szereg  braków  i 

n

ieścisłości  w  uzasadnieniu  zastrzeżenia  tajemnicy  przedsiębiorstwa  wskazał  zresztą  sam 

zamawiaj

ący  w  piśmie  z  dnia  27.10.2022  r.,  mimo  to  zadecydował  jednak  o  zaniechaniu 

odtajnienia zastrzeżonych informacji.  

W  uzasadnieniu 

zastrzeżenia  tajemnicy  przedsiębiorstwa  przystępujący  powołał  się 

też  na  wyrok  Sądu  Okręgowego  w  Poznaniu  z  dnia  19.03.2015  r.,  sygn.  akt:  X  Ga  76/15. 

Jednakże  wyrok  ten  dotyczył  stanu  faktycznego  zaistniałego  w  postępowaniu  o  udzielenie 

zamówienia publicznego wszczętym w dniu 29.08.2014 r.  Tymczasem przed 19.10.2014 r. 

obowiązywały  przepisy  ustawy  Pzp,  które  nie  przewidywały  wymogu  „wykazania”  przez 

wykonawcę zasadności zastrzeżenia tajemnicy przedsiębiorstwa. Wymóg „wykazania” został 

wprowadzony dopier

o ustawą z dnia 29 sierpnia 2014 r. o zmianie ustawy - Prawo zamówień 

publicznych  (Dz.U.  z  2014  r.  poz.  1232).  Z

miany  wprowadzone  ww.  nowelizacją  zaczęły 

obowiązywać,  jak  wskazano  wyżej,  od  19.01.2014  r.  Tym  samym  orzecznictwo  dotyczące 

postępowań wszczętych przed tą datą, nie jest adekwatne do obecnie obowiązującego stanu 

prawnego  (niezmienionego  w  tym  zakresie,  mi

mo  wejścia  w  życie  nowej  ustawy  Pzp                    

w 2021r.).  Pozos

tałe orzeczenia cytowane przez przystępującego opierają się co do zasady 

na aktualnym stanie prawnym, niemniej jednak należy zwrócić uwagę, że zamawiający (oraz 

Izba) 

każdorazowo  musi  ocenić  konkretne  uzasadnienie  zastrzeżenia  tajemnicy 

przedsiębiorstwa  dotyczące  konkretnych  dokumentów  w  konkretnym  postępowaniu,  zatem 

ocena  ta  ma  charakter  indywidualny  i  orzeczenia  zapadłe  w  innych  sprawach  nie  mogą 

przesądzać  o  zasadności  lub  braku  zasadności  zastrzeżenia  tajemnicy  przedsiębiorstwa 

przez dan

ego wykonawcę w danym postępowaniu. 

KIO 3060/22 

Powyższe  ustalenia  prowadzą  do  wniosku,  że  przystępujący  nie  wykazał  zasadności 

objęcia  tajemnicą  przedsiębiorstwa  wyjaśnień  w  sprawie  ceny  jego  oferty  wraz                               

z 

załącznikami.  Tym  samym  nieujawnienie  przez  zamawiającego  tychże  wyjaśnień                       

i załączników było niedopuszczalne i stanowiło naruszenie art. 18 ust. 3 w zw. z art. 11 ust. 2 

uznk. 

Zarzuty 

dotyczące braku odrzucenia oferty z powodu rażąco niskiej ceny.  

Zgodnie z art. 224 ust. 1, 2, 5 i 6 ustawy Pzp: 

1.  Jeżeli  zaoferowana  cena  lub  koszt,  lub  ich  istotne  części  składowe,  wydają  się  rażąco 

niskie  w  stosunku  do  przedmi

otu  zamówienia  lub  budzą  wątpliwości  zamawiającego  co  do 

mo

żliwości  wykonania  przedmiotu  zamówienia  zgodnie  z  wymaganiami  określonymi                          

w dokumen

tach zamówienia lub wynikającymi z odrębnych przepisów, zamawiający żąda od 

wykonawcy wy

jaśnień, w tym złożenia dowodów w zakresie wyliczenia ceny lub kosztu, lub 

ich istotnych 

części składowych. 

2. W p

rzypadku gdy cena całkowita oferty złożonej w terminie jest niższa o co najmniej 30% 

od: 

1) wartości zamówienia powiększonej o należny podatek od towarów i usług, ustalonej przed 

wszczęciem  postępowania  lub  średniej  arytmetycznej  cen  wszystkich  złożonych  ofert 

niepodlegających odrzuceniu na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 1 i 10, zamawiający zwraca się 

o  udzielenie  wyjaśnień,  o  których  mowa  w  ust.  1,  chyba  że  rozbieżność  wynika                                   

z okoliczności oczywistych, które nie wymagają wyjaśnienia; 

2)  wartości  zamówienia  powiększonej  o  należny  podatek  od  towarów  i  usług, 

zaktualizowanej z uwzględnieniem okoliczności, które nastąpiły po wszczęciu postępowania, 

w szczególności istotnej zmiany cen rynkowych, zamawiający może zwrócić się o udzielenie 

wyjaśnień, o których mowa w ust. 1. 

Obowiązek wykazania, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny lub kosztu spoczywa na 

wykonawcy. 

6.  Odrzuceniu,  jak

o  oferta  z  rażąco  niską  ceną  lub  kosztem,  podlega  oferta  wykonawcy, 

który  nie  udzielił  wyjaśnień  w  wyznaczonym  terminie,  lub  jeżeli  złożone  wyjaśnienia  wraz                 

z dowodami n

ie uzasadniają podanej w ofercie ceny lub kosztu. 

Zgodnie z art. 226 ust. 1 pkt 8 ustawy Pzp, za

mawiający odrzuca ofertę, jeżeli: 

8) zawiera rażąco niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia. 

Odwołujący zakwestionował w odwołaniu ceny ofert przystępującego w zadaniu nr 1, 

2  i  3  z  uwagi  na  ich 

zaniżenie  w  pozycjach  nr  6,  7  i  10  w  każdym  z  ww.  zadań,                             

tj.  w 

pozycjach  dotyczących  koszenia,  grabienia  i  wywozu  z  terenu  skoszonej  trawy, 

KIO 3060/22 

przycinania  żywopłotów  oraz  pasów  przeciwpożarowych.  W  pierwszej  kolejności  należy 

zatem 

zauważyć,  że  zgodnie  z  art.  224  ust.  1  ustawy  Pzp,  ceny  jednostkowe  mogą  być 

kwestionowane jako 

rażąco niskie, o ile są istotnymi częściami składowymi ceny całkowitej. 

To,  czy  dana  cena  jednostkowa  jest  i

stotną  częścią  składową  ceny  całkowitej,  wymaga 

ka

żdorazowo  oceny  w  danych  okolicznościach  faktycznych.  Ww.  pozycje  zostały 

wyod

rębnione przez zamawiającego w formularzach ofertowych, gdzie wykonawcy mieli dla 

nich  podać  m.in.  cenę  jednostkową  za  sprzątanie  1  m

powierzchni  w  skali  miesiąca.                    

Jednocześnie  zamawiający  wymagał,  aby  cena  podana  w  ofercie  obejmowała  w  kalkulacji 

wszystkie koszty i składniki związane z wykonaniem przedmiotu zamówienia oraz warunkami 

stawianymi 

w  treści  projektowanych  warunków  umowy,  natomiast  w  §  5  ust.  6  projektu 

umowy 

wskazał,  że  wykonawca  ma  otrzymywać  wynagrodzenie  za  faktycznie  wykonane 

usługi na podstawie zaoferowanych cen jednostkowych. Tym samym cena za każdą pozycję 

musi  obejmowa

ć wszystkie składające się na tę pozycję koszty i zysk, gdyż każda pozycja 

będzie  rozliczana  osobno,  stanowiąc  samodzielne  wynagrodzenie  wykonawcy,  a  jej 

ewentualne  niedoszacowanie  w  ofercie 

może  prowadzić  do  straty  w  ramach  tego 

wynagrodzenia.  P

owyższe prowadzi do wniosku, że w niniejszym postępowaniu przy takim 

ukształtowaniu  formularzy  ofertowych  i  przewidzianej  formie  rozliczenia,  ceny  w  pozycjach 

dot

yczących koszenia, grabienia i wywozu z terenu skoszonej trawy, przycinania żywopłotów 

oraz pasów przeciwpożarowych należy uznać za istotne części składowe ceny.  

Jednocześnie,  w  ocenie  Izby,  argumentacja  podniesiona  w  odwołaniu  może 

wska

zywać  na  zaniżenie  przez  przystępującego  cen  w  ww.  pozycjach.  Świadczą  o  tym 

wyliczenia 

zawarte w odwołaniu, w których odwołujący dostosował niezbędną do wykonania 

każdego  zadania  ilość  pracowników  do  wskazanej  w  SWZ  ilości  sprzętu  wymaganego                  

w 

każdym zadaniu, jak też wskazał dodatkowe koszty konieczne do wykonania zamówienia, 

które  tym  bardziej  powinny  spowodować  wzrost  cen  w  kwestionowanych  pozycjach. 

P

rzystępujący zakwestionował jedynie liczbę niezbędnych do wykonania prac pracowników, 

ale nie wykazał, dlaczego do wykonania usług w ww. pozycjach wystarczająca jest mniejsza 

liczba pracowników, ani tego, że inne koszty, np. paliwa, zostały przez niego uwzględnione 

we 

właściwej wysokości. Należy przy tym zauważyć, że zgodnie z art. 537 pkt 1 ustawy Pzp, 

c

iężar dowodu, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny, spoczywa na wykonawcy, który ją 

złożył, jeżeli jest stroną albo uczestnikiem postępowania odwoławczego. Ponadto  wymaga 

zwrócenia uwagi, że ceny przystępującego w ww. trzech pozycjach w zadaniach nr 1, 2 i 3, 

są niższe od cen w innych ofertach i stanowią: 

- od ok. 37% do 75% 

średniej cen jednostkowych w pozycji nr 6, 

od ok. 25% do ok. 33% średniej cen jednostkowych w pozycji nr 7, 

- od ok. 37% do ok. 45% 

średniej cen jednostkowych w pozycji nr 10. 

KIO 3060/22 

Powyższe  okoliczności  powinny  budzić  wątpliwości  zamawiającego  co  do  realności  cen 

zaoferowanych w ww. pozycjach.  

Niezależnie  od  powyższego  należy  jednak  przypomnieć,  że  zamawiający  nie  może 

od  razu  odrzucić  oferty,  której  cena  wydaje  mu  się  rażąco  niska.  Obowiązkiem 

zamawiającego jest najpierw wezwać wykonawcę do złożenia wyjaśnień w przedmiocie ceny 

jego  oferty.  W 

przedmiotowym  postępowaniu  zamawiający  dwukrotnie  kierował  do 

przystępującego wezwania do złożenia wyjaśnień w dniach 22.08.2022 r. i 27.10.2022 r., ale 

żadne  z  tych  wezwań,  jak  słusznie  zauważył  przystępujący,  nie  dotyczyło  cen 

jednostkowych, w tym 

także cen z ww. pozycji kwestionowanych w odwołaniu. Powyższego 

nie  zmienia 

fakt  żądania  przez  zamawiającego  przedstawienia  szczegółowej  kalkulacji 

cenowej,  gdyż  w  żadnym  zdaniu  wezwania  zamawiający  nie  wskazał,  że  kalkulacja  ta  ma 

dotyczyć  jakichkolwiek  cen  jednostkowych.  Treść  obu  wezwań  odnosiła  się  zatem  do  ceny 

całkowitej  ofert,  co  w  przypadku  pierwszego  wezwania  potwierdza  także  przywołana 

podstawa  prawna,  tj.  art.  224  ust.  2  pkt  1  ustawy  Pzp  (drugie  wezwanie  nie 

zawierało 

podstawy  prawnej). 

Z  powyższego  wynika,  że  w  zakresie,  w  jakim  ceny  ofert                                   

w  poszczególnych  zadaniach  są  kwestionowane  w  odwołaniu,  przystępujący  nie  składał 

dotąd  wyjaśnień,  gdyż  nie  był  o  nie  wzywany.  Brak  wezwania  stoi  zaś  na  przeszkodzie 

uznaniu, 

że  ceny  w  ww.  pozycjach  nr  6,  7  i  10  są  rażąco  niskie  i  odrzuceniu  ofert 

przystępującego w zadaniach nr 1, 2 i 3 na obecnym etapie postępowania.  

Zgodnie z art. 555 ustawy Pzp, Izba ni

e może orzekać co do zarzutów, które nie były 

zawarte w odwołaniu. Izba jest więc związana zarzutami podniesionymi przez odwołującego, 

natomiast nie jest zwi

ązana postawionymi przez niego żądaniami. W niniejszej sprawie Izba 

s

twierdziła,  że  zarzuty  odwołującego  zasadnie  wskazują  na  podejrzenie  zaniżenia  przez 

przystępującego  cen  w  pozycjach  dotyczących  koszenia,  grabienia  i  wywozu  z  terenu 

skoszonej  trawy,  przycinania  żywopłotów  i  pasów  przeciwpożarowych,  jednakże  bez  dania 

przystępującemu  szansy  złożenia  wyjaśnień  w  tym  zakresie,  na  obecnym  etapie 

po

stępowania  można  mówić  właśnie  jedynie  o  „podejrzeniu”.  Dlatego  też  niezasadne  jest 

żądanie  odwołującego  odrzucenia  przez  zamawiającego  od  razu  ofert  przystępującego                  

w zadaniach nr 1, 2 i 3  w sytuacji, g

dy przystępujący nie był wzywany do złożenia wyjaśnień 

co  do  cen  jednostkowych  w  ww.  pozycjach.  Z  uwagi  na 

powyższe  Izba  uwzględniła 

odwołanie  w  zakresie  ww.  zarzutu,  ale  nakazała  zamawiającemu  m.in.  wezwanie 

przystępującego na podstawie art. 224 ust. 1 ustawy Pzp do złożenia wyjaśnień w zakresie 

cen jednostkowych w ww.  pozycjach

, a następnie powtórne dokonanie czynności badania i 

oceny ofert. 

KIO 3060/22 

Nieza

leżnie  od  powyższego  należy  dostrzec,  że  zarzut  tworzy  nie  tylko  wskazanie 

jego  podstawy  prawnej,  ale  przede  wszystkim 

podniesione  okoliczności  faktyczne. 

Odwołujący zakwestionował ceny w pozycjach 6, 7 i 10 ofert przystępującego dodając jako 

podstawy prawne zarzutu - art. 224 ust. 5 i 6 oraz art. 226 ust. 5, 8 i 10 ustawy Pzp. Z uwagi 

na  te  same  okolic

zności  faktyczne  Izba  uznała,  że  bez  względu  na  podane  podstawy 

prawne, w istocie postawiony zo

stał jeden zarzut dotyczący rażąco niskiej ceny i rozpoznała 

tenże zarzut w wyżej wskazany sposób. 

Izba  postanowiła  zatem  jak  w  sentencji  wyroku,  orzekając  na  podstawie  art.  552              

ust. 1, art. 553 i art. 554 ust. 1 ustawy Pzp. 

O  kosztach  post

ępowania  orzeczono  stosownie do  wyniku, na podstawie art.  574   i 

art. 575 ustawy Pzp oraz w oparciu o przepisy 

§ 7 ust. 1 pkt 2 w zw. z § 5 pkt 1 i pkt 2 lit. b) 

rozporz

ądzenia  w  sprawie  szczegółowych  rodzajów  kosztów  postępowania  odwoławczego, 

ich  rozliczania  oraz  wyso

kości  i  sposobu  pobierania  wpisu  od  odwołania  (Dz.U.  z  2020  r. 

poz. 2437).    

Przewodn

iczący   ...………………….