Sygn. akt KIO 396/22
WYROK
z dnia 7 marca 2022 r.
Krajowa Izba Odwoławcza – w składzie:
Przewodniczący: Anna Osiecka
Protokolant:
Rafał Komoń
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 4 marca 2022 r.
w Warszawie odwołania wniesionego
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 14 lutego 2022 r. przez wykonawcę Grani-
Tec Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Rybniku w postępowaniu
prowadzonym przez zamawiającego Spółkę Restrukturyzacji Kopalń Spółka Akcyjna
z siedzibą w Bytomiu
przy udziale wykonawcy M. Cz.
prowadzącej działalność gospodarczą pod firmą
Przedsiębiorstwo
Handlowo
Usługowe
FOXMET
M.
Cz.
z
siedzibą
w
miejscowości Czerwionka – Leszczny, zgłaszającej przystąpienie do postępowania
odwoławczego po stronie zamawiającego
orzeka:
Oddala odwołanie.
Kosztami postępowania odwoławczego obciąża wykonawcę Grani-Tec Spółka
z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Rybniku i zalicza w poczet kosztów
postępowania odwoławczego kwotę 10 0000 zł 00 gr (słownie: dziesięć tysięcy złotych
zero groszy)
uiszczoną przez wykonawcę Grani-Tec Spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością z siedzibą w Rybniku tytułem wpisu od odwołania.
Stosownie do art. 579 i 580 ustawy z dnia 11 września 2019 r. - Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2021 r., poz. 1129 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 14 dni od
dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej
do
Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący: ………………………………………
Sygn. akt KIO 396/22
U z a s a d n i e n i e
Spółka Restrukturyzacji Kopalń Spółka Akcyjna z siedzibą w Bytomiu, dalej
„Zamawiający”, prowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego w trybie
podstawowym pn.
Likwidacja szybu Jas VI w SRK S.A. Oddział KWK „Jas-Mos-Rydułtowy I”
Ruch „Jas-Mos”. Postępowanie prowadzone jest na podstawie przepisów ustawy z dnia
11 września 2019 r. - Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1129 ze zm.), dalej
„ustawa Pzp”. Ogłoszenie o zamówieniu zostało zamieszczone w Biuletynie Zamówień
Publicznych w dniu 17 sierpnia 2021 r. pod numerem 2021/BZP 00150712/01.
W dniu 14 lutego 2022 r. wykonawca Grani-
Tec Spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością z siedzibą w Rybniku, dalej „Odwołujący”, wniósł odwołanie, zarzucając
Zamawiającemu naruszenie:
art. 239 ust. 1 w zw. z art. 226 ust. 1 pkt 8 ustawy Pzp przez wybranie jako
najkorzystniejszej oferty, która powinna zostać odrzucona z uwagi na to, że zawiera rażąco
niską cenę,
art. 224 ust. 1 ustawy Pzp przez zaniechanie wezwania wykonawców
sklasyfikowanych na pozycjach 1, 2, 3 i 4 do złożenia wyjaśnień odnośnie kalkulacji ceny
oferty,
art. 226 ust. 1 pkt 8 ustawy Pzp przez zaniechanie odrzucenia ofert sklasyfikowanych
na pozycjach 1, 2, 3 i 4 jako ofert, które zawierają rażąco niską cenę.
Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania w całości, nakazanie Zamawiającemu:
unieważnienia czynności wyboru najkorzystniejszej oferty oraz wezwania wykonawców,
których oferty zostały sklasyfikowane na pozycjach 1, 2, 3 i 4 do złożenia wyjaśnień w
przedmiocie szczegółowej kalkulacji ceny ich ofert, a w konsekwencji odrzucenia tych ofert.
Do postępowania odwoławczego po stronie Zamawiającego w dniu 17 lutego 2022 r.
zgłosiła przystąpienie M. Cz. prowadząca działalność gospodarczą pod firmą
Przedsiębiorstwo Handlowo Usługowe FOXMET M. Cz. z siedzibą w miejscowości
Czerwionka
– Leszczny, dalej „Przystępujący”.
Pismem z dnia 18 lutego 2022
r. Zamawiający złożył odpowiedź na odwołanie,
wnosząc o jego oddalenie.
Uwzględniając dokumentację z przedmiotowego postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego, jak również biorąc pod uwagę oświadczenia i stanowiska
stron oraz uczestnik
ów postępowania odwoławczego, złożone w pismach
procesowych, jak też podczas rozprawy, Izba stwierdziła, iż odwołanie zasługuje na
oddalenie.
Izba dopuściła w niniejszej sprawie dowody z dokumentacji postępowania,
w szczególności z: ogłoszenia o zamówieniu, specyfikacji warunków zamówienia, ofert
wykonawców, informacji o wyborze najkorzystniejszej oferty. Izba wzięła również pod uwagę
stanowiska wyrażone w odwołaniu, odpowiedzi na odwołanie, a także oświadczenia i
stanowiska stron wyrażone ustnie do protokołu posiedzenia i rozprawy w dniu 4 marca 2022
r. wraz z przedłożonymi dowodami.
Izba ustaliła, co następuje.
Przedmiotem zamówienia jest wykonanie roboty budowlanej polegającej na likwidacji
szybu Jas VI w SRK S.A. Oddział KWK „Jas-Mos-Rydułtowy I” Ruch „Jas-Mos”.
Szczegółowe wymagania Zamawiającego dotyczące przedmiotu zamówienia zostały
zawarte w Opis
ie przedmiotu zamówienia, stanowiącym załącznik nr 1 do specyfikacji
warunków zamówienia.
Zgodnie z
Rozdziałem 21 specyfikacji warunków zamówienia Zamawiający ustalił
dwa kryteria: cenę z wagą 95% oraz okres gwarancji z wagą 5%. Zamawiający przewidział
przeprowadzenie aukcji elektronicznej.
Izba ustaliła, że wartość szacunkowa zamówienia wyniosła 3 373 074,84 zł netto. W
postępowaniu wpłynęło sześć ofert: Przystępującego z ceną brutto 38 735 504,40 zł;
Universal Energy sp. z o.o. i Universal Energy sp. z o.o. sp. k.
z ceną 14 255 663,10 zł;
Szymar S
p. z o.o. i Zakład Robót Górniczych GÓRREM sp. z o.o. z ceną 4 725 106,50 zł;
ROW-JAS sp. z o.o.
z ceną 7 494 310,05 zł Odwołującego z ceną 4 614 940,32 zł;
Developer i Recykling Sp. z o.o., Karbon Sp. z o.o. oraz ZBR BUDREM J. R.
z ceną 4 858
zł. Zamawiający przeznaczył na sfinansowanie przedmiotu zamówienia kwotę 4 148
883,00 zł brutto.
Pismem z dnia 6 października 2021 r., działając na podstawie art. 224 ust. 1 ustawy
Pzp
, Zamawiający zwrócił się o udzielenie wyjaśnień, w tym złożenie dowodów, w zakresie
wyliczenia ceny
do trzech wykonawców, tj. do: Developer i Recykling Sp. z o.o., Karbon Sp.
z o.o. oraz ZBR BUDREM J. R., do
Szymar Sp. z o.o. i Zakład Robót Górniczych GÓRREM
sp. z o.o. oraz d
o Odwołującego. Odwołujący złożył wyjaśnienia w wyznaczonym terminie.
Pismem z dnia 23 listopada 2021 r.
Zamawiający odrzucił ofertę Developer i
Recykling Sp. z o.o., Karbon Sp. z o.o. oraz ZBR BUDREM J. R. na podstawie art. 226 ust.1
pkt 8 i 10 ustawy Pzp,
uznając że zawiera rażąco niską cenę lub koszt w stosunku do
przedmiotu zamówienia, ponieważ w wyznaczonym terminie wykonawca nie udzielił żadnej
odpowiedzi
na wezwanie do wyjaśnień w zakresie rażąco niskiej ceny, tym samym nie
przedstawił szczegółowych elementów kalkulacyjnych dotyczących ceny zaoferowanej za
wykonanie przedmiotowego zadania, w związku z czym nie dostosował się do wymogu
ustanowionego przez Zamawiającego oraz nie udowodnił, że oferta nie zawiera rażąco
niskiej ceny.
Zgodnie z informacją z przeprowadzonej aukcji elektronicznej ceny poszczególnych
wykonawców kształtowały się następująco: Przystępujący - 3 392 195 zł; Universal Energy
sp. z o.o. i Universal Energy sp. z o.o. sp. k. z ceną - 3 230 663,10 zł; Szymar Sp. z o.o. i
Zakład Robót Górniczych GÓRREM sp. z o.o. - 3 425 000 zł; ROW-JAS sp. z o.o. - 3 434
zł Odwołujący - 4 080 000 zł.
Zamawiający w dniu 7 lutego 2022 r. poinformował wykonawców o wyborze oferty
najkorzystniejszej, za którą uznał ofertę Przystępującego.
Uwzględniając powyższe, Izba zważyła, co następuje.
W pierwszej kolejności Izba ustaliła, że nie zaszła żadna z przesłanek, o których
stan
owi art. 528 ustawy Pzp, skutkujących odrzuceniem odwołania.
W drugiej kolejności Izba stwierdziła, że Odwołującemu przysługiwało prawo do
skorzystania ze środka ochrony prawnej, gdyż wypełniono materialnoprawną przesłankę
interesu w uzyskaniu zamówienia, określoną w art. 505 ust. 1 ustawy Pzp, kwalifikowaną
możliwością poniesienia szkody, będącej konsekwencją zaskarżonych w odwołaniu
czynności.
Dalej, Izba, uwzględniając zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, w
szczególności zakres zarzutów podniesionych w odwołaniu, doszła do przekonania, iż w
niniejszym postępowaniu nie doszło do naruszenia przez Zamawiającego przepisów ustawy,
które miało wpływ lub może mieć istotny wpływ na wynik postępowania o udzielenie
zamówienia, a tym samym, na podstawie art. 554 ust. 1 ustawy Pzp, rozpoznawane
odwołanie nie zasługiwało na uwzględnienie.
Izba uznała, że nie potwierdził się zarzut naruszenia przez Zamawiającego art. 224
ust. 1 ustawy Pzp, zgodnie z którym jeżeli zaoferowana cena lub koszt, lub ich istotne części
składowe, wydają się rażąco niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia lub budzą
wątpliwości zamawiającego co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z
wymaganiami określonymi w dokumentach zamówienia lub wynikającymi z odrębnych
przepisów, zamawiający żąda od wykonawcy wyjaśnień, w tym złożenia dowodów w
zakresie wyliczenia ceny lub kosztu, lub ich istotnych części składowych.
Odwołujący podnosił, że Zamawiający bezpodstawnie zaniechał wezwania do
wyjaśnień w zakresie rażąco niskiej ceny wykonawców sklasyfikowanych na pozycji od 1 do
4, a w konsekwencji
zaniechał odrzucenia ich ofert stosownie do art. 226 ust. 1 pkt 8 ustawy
Pzp.
W ocenie składu orzekającego z powyższym stanowiskiem nie sposób się zgodzić.
Dyspozycja art. 224 ust. 1 ustawy Pzp
skierowana jest do zamawiającego i to zamawiający,
jako gospo
darz postępowania, ma możliwość zastosowania procedury opisanej tym
przepisem. Ustawodawca w art. 224 ust. 1 ustawy Pzp
pozostawił więc zamawiającemu
ocenę zaistnienia podstaw do wezwania wykonawcy do złożenia wyjaśnień w przedmiocie
wyliczenia ceny. Zamaw
iający winien zatem wezwać wykonawcę do złożenia wyjaśnień w
zakresie wyliczenia ceny w sytuacji, gdy zaistnieją wątpliwości co do możliwości wykonania
zamówienia zgodnie z wymaganiami określonymi w dokumentach zamówienia lub
wynikającymi z odrębnych przepisów.
Ustalenia zamawiającego w tym zakresie mogą opierać się na różnych
okolicznościach, które mogą zostać powzięte w trakcie badania i oceny ofert złożonych w
postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego, w szczególności dotyczących
porównania ceny badanej oferty do: wartości szacunkowej zamówienia, powiększonej o
wartość podatku VAT, średnich cen ofert złożonych w danym postępowaniu lub ceny
kolejnej, oferty złożonej w tym postępowaniu. Żądanie wyjaśnień w celu zbadania, czy oferta
zawiera rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia stanowi wyłączną
kompetencję zamawiającego jako podmiotu, który prowadzi postępowanie o udzielenie
zamówienia publicznego.
Oczywiście ocena Zamawiającego będzie zawierać pewien element subiektywny.
Niemniej gra
nicą tej subiektywnej oceny jest wystąpienie obiektywnych okoliczności
uzasadniających wszczęcie procedury wyjaśniającej i za każdym razem kwestia ta będzie
oceniana indywidualnie w odniesieniu do okoliczności faktycznych. W niniejszej sprawie,
będącej przedmiotem oceny w tymże postępowaniu odwoławczym, Zamawiający mając na
uwadze wyrównany poziom cen złożonych ofert miał prawo takich wątpliwości nie powziąć, a
Odwołujący nie przywołał żadnych obiektywnych okoliczności, które uzasadniałyby
powzięcie takich wątpliwości.
Jak słusznie zauważył Zamawiający, na skutek przeprowadzenia aukcji elektronicznej
wszyscy wykonawcy, prócz Odwołującego, złożyli oferty opiewające na cenę bardzo
zbliżoną, a nieprzekraczającą 4.000.000,00 złotych. Ponadto, Zamawiający wyjaśnił, że
kierując się doświadczeniem w zakresie likwidacji budynków w ramach prowadzonej
działalności, doszedł do wniosku, że cena całkowita oferty Przystępującego oraz pozostałych
wykonawców sklasyfikowanych na pozycji 2, 3 i 4 po aukcji elektronicznej, nie wymaga
wyjaśnienia w zakresie rażąco niskiej ceny.
Jednocześnie należy wskazać, że w sytuacji gdy Odwołujący podnosi, że ceny
pozosta
łych wykonawców winny wzbudzić wątpliwości Zamawiającego, to Odwołującego
obciąża obowiązek wykazania i udowodnienia niezbędnych ku temu okoliczności.
Uzasadnieniem dla powyższego jest podstawa prawna zarzutu zaniechania wezwania
wykonawców do wyjaśnień rażąco niskiej ceny. Powyższe jest tym bardziej uzasadnione z
uwagi na fakt, że Zamawiający nie miał żadnych wątpliwości co do realności wskazanych
cen.
Odwołujący upatruje podstawy do wezwania do złożenia wyjaśnień kalkulacji ceny
stwierdzając, że sam koszt materiału, transportu i mieszalnik jest blisko całkowitej cenie ofert
pozostałych wykonawców. Odwołujący podnosił także, że istotnym czynnikiem kształtującym
cenę oferty jest materiał zasypowy, a jedynym dostawcą, który może dostarczyć mieszaninę
spełniającą wymagania specyfikacji warunków zamówienia jest PGE Ekoserwis S.A.
Jak słusznie zauważył Przystępujący, Odwołujący nie wykazał, że jedynym dostawcą,
który jest w stanie dostarczyć mieszankę samozestalającą, spełniającą wymagania
Zamawiającego, jest spółka PGE Ekoserwis S.A. Dowody złożone podczas rozprawy przez
Przystępującego przeczą tezie Odwołującego (oferty trzech różnych podmiotów na dostawę
tej samej mieszaniny, która jest objęta postanowieniami niniejszego postępowania). Również
propozycja handlowa PGE Ekoserwis S.A.
z dnia 20 września 2021 r. (załącznik do
odwołania) nie potwierdza argumentacji Odwołującego, gdyż zawiera nieścisłości, w
szczególności w zakresie ilości materiałów, gdzie podane ilości zostały zamienione
miejscami, a wskazanie ich jest niezgodne z postanowieniami dokumentacji postępowania.
Dodatkowo,
dokument ten nie został podpisany przez żadnego przedstawiciela PGE
Ekoserwis S.A.
Ponadto, r
óżnica między ceną oferty Odwołującego a ceną ofert pozostałych
wykonawców w ocenie składu orzekającego nie jest znacząca i może wynikać z odmiennego
sposobu kalkulacji ceny, a
koszt zakupu materiału zasypowego może się różnic u
poszczególnych podmiotów, co jest uzasadnione z uwagi na realia rywalizacji rynkowej
uczestników postępowania.
Biorąc pod uwagę ww. okoliczności Izba uznała, że Zamawiający nie miał podstaw,
aby żądać od Przystępującego oraz pozostałych wykonawców wyjaśnień w zakresie rażąco
niskiej ceny.
W konsekwencji powyższej argumentacji pozostałe zarzuty z odwołania
dotyczące odrzucenia ofert na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 8 ustawy Pzp nie zasługiwały
również na uwzględnienie.
Biorąc pod uwagę powyższe, orzeczono jak w sentencji.
O kosztach
postępowania odwoławczego orzeczono stosownie do wyniku
na podstawie art. 575 ustawy Pzp oraz w oparciu o przepisy rozporządzenia Prezesa Rady
Ministrów z dnia 30 grudnia 2020 r. w sprawie szczegółowych rodzajów kosztów
postępowania odwoławczego, ich rozliczania oraz wysokości i sposobu pobierania wpisu od
odwołania
(Dz. U. z 2020 r. poz. 2437).
Przewodniczący: ………………………………