KIO 552/22 WYROK dnia 18 marca 2022 r.

Sygn. akt KIO 552/22 

WYROK 

z dnia 18 marca 2022 r. 

Krajowa Izba Odwoławcza   –   w składzie: 

Przewodniczący:     Anna Packo 

Protokolant:             

Rafał Komoń  

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 16 marca 2022 r., w Warszawie, odwo

łania wniesionego 

do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 28 lutego 2022 r. przez wykonawcę  

Impel Spółka akcyjna z siedzibą we Wrocławiu 

w postępowaniu prowadzonym przez 

Tauron Polsk

ą Energię Spółkę akcyjną z siedzibą w Katowicach 

d

ziałającą  w  imieniu:  TAURON  Wytwarzanie  Spółka  akcyjna  z  siedzibą  w  Jaworznie, 

TAURON  Dystrybucja  S

półka  akcyjna  z  siedzibą  w  Krakowie,  TAURON  Ciepło  Spółka  

z  ograniczoną  odpowiedzialnością  z  siedzibą  w  Katowicach,  TAURON  Sprzedaż  Spółka  

z  ograniczoną  odpowiedzialnością  z  siedzibą  w  Krakowie,  TAURON  Wydobycie  Spółka 

akcyjna  z  sied

zibą  w  Jaworznie,  TAURON  Obsługa  Klienta  Spółka  z  ograniczoną 

odpowiedzialnością  z  siedzibą  we  Wrocławiu,  TAURON  Ekoenergia  Spółka  z  ograniczoną 

odpowiedzialnością  z  siedzibą  w  Jeleniej  Górze,  Kopalnia  Wapienia  Czatkowice  Spółka  

z  ograniczoną  odpowiedzialnością  z  siedzibą  w  Krzeszowicach,  TAURON  Serwis  Spółka  

z  ograniczoną  odpowiedzialnością  z  siedzibą  w  Katowicach,  Nowe  Jaworzno  Grupa 

TAURON Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w  Jaworznie  

orzeka: 

1.  umarza 

postępowanie odwoławcze w zakresie uwzględnionym przez Tauron Polską 

Energi

ę Spółkę akcyjną,  

2.  oddala 

odwołanie w pozostałym zakresie,  

3.  kosztami post

ępowania obciąża Impel Spółkę akcyjną i: 

3.1.  zalicza w poczet 

kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr 

(słownie:  piętnaście  tysięcy  złotych  zero  groszy)  uiszczoną  przez  Impel 

Spółkę akcyjną tytułem wpisu od odwołania, 

zasądza  od  Impel  Spółki  akcyjnej  na  rzecz  Tauron  Polskiej  Energii  Spółki 

akcyjnej 

kwotę  3  600  zł  00  gr  (słownie:  trzy  tysiące  sześćset  złotych  zero 

groszy) 

stanowiącą koszty postępowania odwoławczego poniesione z tytułu 

wynagrodzenia pełnomocnika. 

Stosownie  do  art.  579  ust.  1  i  art.  580  ust.  1  i  2 

ustawy z dnia 11 września 2019 r. – Prawo 

zamówień  publicznych  (Dz.  U.  z  2021  r.,  poz.  1129  z  późn.  zm.)  na  niniejszy  wyrok  

– w terminie 14 dni od dnia jego doręczenia – przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa 

Krajowej Izby 

Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie. 

Przewodnicz

ący:      ……………………..… 

Sygn. akt: KIO 552/22 

U z a s a d n i e n i e 

Zamawiający  –  Tauron  Polska  Energia  Spółka  akcyjna  działająca  w  imieniu:  TAURON 

Wytwarzanie  Spółka  akcyjna,  TAURON  Dystrybucja  Spółka  akcyjna,  TAURON  Ciepło 

Spółka  z  ograniczoną  odpowiedzialnością,  TAURON  Sprzedaż  Spółka  z  ograniczoną 

odpowiedzialnością, TAURON Wydobycie Spółka akcyjna, TAURON Obsługa Klienta Spółka 

z  ograniczoną  odpowiedzialnością,  TAURON  Ekoenergia  Spółka  z  ograniczoną 

odpowiedzialnością, 

Kopalnia 

Wapienia 

Czatkowice 

Spółka 

z 

ograniczoną 

odpowiedzia

lnością,  TAURON  Serwis  Spółka  z  ograniczoną  odpowiedzialnością,  Nowe 

Jaworzno  Grupa  TAURON  Spółka  z  ograniczoną  odpowiedzialnością  prowadzi 

postępowanie  o  udzielenie  zamówienia  publicznego  na  „świadczenie  usług  sprzątania  w 

Grupie  TAURON”  na  podstawie  ustawy  z  dnia  11  września  2019  r.  –  Prawo  zamówień 

publicznych (Dz. U. 

z 2021 r., poz. 1129 z późn. zm.). 

Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane 18 lutego 2022 r. w Dzienniku Urzędowym 

Unii Europejskiej pod numerem 2022/S 035-

091364. Wartość zamówienia przekracza progi 

unijne, o których mowa w art. 3 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych. 

I Stanowisko Odwołującego  

Odwołujący  –  Impel  Spółka  akcyjna  wniósł  odwołanie  zarzucając  Zamawiającemu 

naruszenie: 

1.  art.  16  ust.  1-

3  ustawy  Prawo  zamówień  publicznych  poprzez  naruszenie  zasad 

zachowania  uczciwej 

konkurencji,  przejrzystości  i  proporcjonalności  przy  formułowaniu 

postanowień specyfikacji warunków zamówienia, 

2.  art.  433  pkt  4  ustawy  Prawo  zamówień  publicznych  poprzez  wprowadzenie  do  projektu 

umowy w s

prawie zamówienia publicznego postanowień abuzywnych,  

3.  art.  436  pkt  1  ustawy  Prawo  zamówień  publicznych  poprzez  zaniechanie  określenia 

terminów obowiązywania umowy w sprawie zamówienia publicznego,  

4. art. 436 pkt 4 b) ustawy Prawo zamówień publicznych poprzez wadliwe określenie zasad 

waloryzacji  wynagrod

zenia  wykonawcy  w  związku  ze  zmianą  stawki  podatku  od  towarów  

i  usług,  wysokości minimalnego  wynagrodzenia  za  pracę  albo  wysokości  minimalnej stawki 

godzinowej,  ustalonych  na  podstawie  przepisów  ustawy  z  dnia  10  października  2002  r.  

o minimalnym wynagrodzeniu za pracę, zasad podlegania ubezpieczeniom społecznym lub 

ubezpieczeniu  zdrowotnemu  lub  wysokości  stawki  składki  na  ubezpieczenia  społeczne  lub 

zdrowotne  oraz  zasad  gromadzenia  i  wysokości  wpłat  do  pracowniczych  planów 

kapitałowych,  o  których  mowa  w  ustawie  z  dnia  4  października  2018  r.  o  pracowniczych 

planach kapitałowych, 

5.  art.  439  ust.  1  i  2  ust

awy  Prawo  zamówień  publicznych  poprzez  zaniechanie  określenia  

w  projekcie  umowy  w  sprawie  zamówienia  publicznego  zasad  waloryzacji  wynagrodzenia 

wykonawcy w związku ze zmianą cen materiałów lub kosztów. 

Odwołujący  wniósł  o  uwzględnienie  odwołania  i  nakazanie  Zamawiającemu  zmiany 

kwestionowanych  postanowień  specyfikacji  warunków  zamówienia  w  zakresie  i  brzmieniu 

zaproponowanym przez Odwołującego w odwołaniu. 

W  uzasadnieniu  odwołania  Odwołujący  wskazał,  że,  na  gruncie  przepisu  art.  433  pkt  4 

ustawy  Prawo  za

mówień  publicznych,  Zamawiający  we  wzorze  umowy  (załącznik  nr  3  do 

specyfikacji  warunków  zamówienia)  w  postanowieniu  §  8  pkt  8  w  związku  z  §  2  ust.  2 

wprowadził  możliwości  ograniczenia  zakresu  zamówienia  przez  Zamawiającego  bez 

wskazania minimalnej wartości lub wielkości świadczenia stron. 

§ 2 ust. 2 umowy: „Zamawiający zastrzega sobie możliwość zmiany zakresu świadczonych 

usług,  z  zastrzeżeniem  postanowień  §  8  pkt  10)  Umowy.  O  zmianach  Zamawiający 

powiadomi  Wykonawcę  niezwłocznie,  nie  później  jednak,  niż  na  20  dni  przed  zmianą. 

Zmiana  taka  nie  stanowi  zmiany  Umowy  i  nie  wymaga  zawarcia  aneksu  do  niniejszej 

Umowy.” 

Por.  §  8  pkt  10  umowy:  „Zamawiający  zobowiązuje  się  do:  10)  zlecenia Wykonawcy  usług 

utrzymania  czystości  w  obiektach  o  powierzchni  wynoszącej  co  najmniej  60%  powierzchni 

przekazanej z chwilą zawarcia Umowy, wynikającej z Załącznika nr 2 do Umowy, w zakresie 

pozycji 1-

10 określonych w Załączniku nr 1 do Umowy (Cennik), wyliczanej po zakończeniu 

realizacji  Umowy.  Na  zmniejszenie  powierzchni,  z  zacho

waniem  limitu,  o  którym  mowa  

w zdaniu poprzednim, mogą wpłynąć niemożliwe do przewidzenia lub oszacowania na dzień 

zawarcia  Umowy  zmiany  własnościowe  lub  organizacyjne  po  stronie  Zamawiającego  albo 

inn

e zmiany wynikające z potrzeb Zamawiającego, a w szczególności: a) sprzedaż, łączenie 

czy  podział  Spółek,  na  rzecz których  realizowane  są  przedmiotowe  usługi,  b)  sprzedaż  lub 

wyłączenie  z  eksploatacji  poszczególnych  obiektów,  w  których  świadczone  będą  usługi 

utrzymania czystości, c) konieczność dokonania oszczędności.” 

W  ocenie  Odwołującego  takie  brzmienie  postanowienia  §  8  pkt  10  i  §  2  ust.  2  umowy 

narusza 

przepis  art.  433  pkt  4  ustawy  Prawo  zamówień  publicznych,  zgodnie  z  którym 

projektowane  po

stanowienia  umowy  nie  mogą  przewidywać  możliwości  ograniczenia 

za

kresu zamówienia przez zamawiającego bez wskazania minimalnej wartości lub wielkości 

świadczenia stron. 

Załącznik nr 1 do umowy (cennik) obejmuje, w zależności od zadania, od 28 do 30 pozycji,  

z  których  pozycje  od  1  do  15  dotyczą  ryczałtu  miesięcznego;  dodatkowo  ryczałtu 

miesięcznego również dla zadania 1. dotyczą pozycje 29 i 30 oraz dla zadań 2. i 3. pozycja 

29, pozostałe to prace określone jako dodatkowe, rozliczane są w momencie wystąpienia w 

oparci

u o cenę jednostkową tj. za jednokrotne wykonanie usługi. Z treści postanowienia § 8 

pkt  10  wynika  zaś,  że  Zamawiający  zobowiązuje  się  do  zlecenia  wykonawcy  usług 

utrzymania  czystości  w  obiektach  o  powierzchni  wynoszącej  co  najmniej  60%  powierzchni 

przeka

zanej z chwilą zawarcia umowy, wynikającej z załącznika nr 2 do umowy, w zakresie 

pozycji  1-

10  określonych  w  załączniku  nr  1  do  umowy  (cennik).  W  rezultacie  Zamawiający 

nie  gwarantuje  wykonawcy  minimalnego  zakresu  60%  np.  na  terenie  zewnętrznym 

obejmującym  pozycje  od  12  do  15  oraz  w  ramach  pozycji  29  i  30.  Zamawiający  pominął 

również  pozycję  11  o  nazwie  „Świadczenie  usług  w  zakresie  utrzymania  czystości  – 

po

mieszczenia  magazynowe,  archiwa,  hale  garażowe,  myjnia  samochodowa  itp.”  oraz  dla 

zadań  1,  2  i  3  pozycje  29  i  30.  Odwołujący  zauważa,  że  wszystkie  te  obszary  objęte  są 

ryczałtem  w  okresie  zamówienia  (cena  jednostkowa  za  1  m

miesięcznie).  W  ocenie 

Odwołującego niewłaściwe jest jednostronne ponoszenie ryzyka wyłącznie przez wykonawcę 

w przypadku ograniczenia przez Zamawiającego przedmiotu zamówienia. 

Oczywiste jest, iż im większa powierzchnia usługi, tym stawka jednostkowa oferowana przez 

wykonawców  jest  niższa  i  odwrotnie.  Nie  może  być  zatem  sytuacji,  że  Zamawiający  

w specyfikacji warunków zamówienia oczekuje wyceny np. 100.000 m

 i otrzymuje w ofercie 

taką stawkę jednostkową do rozliczenia, zaś po podpisaniu umowy faktycznie zleca tylko np. 

100 m

, ale po 

stawce dotyczącej pierwotnego metrażu. Każdy racjonalny wykonawca chce 

tej  sytuacji  uniknąć,  gdyż  jest  to  rozwiązanie  dające  Zamawiającemu  ogromne  możliwości 

jednostronnego  korygowania  wynagrodzenia  wykonawcy  ze  szkodą  dla  tego  wykonawcy. 

Zamawiający  w  sposób  arbitralny  i  abuzywny  ogranicza  wartość  gwarantowanej  usługi  bez 

jakiegokolwiek  odniesienia  do  wartości  przedmiotu  zamówienia.  Zamawiający  nie  może 

jednostronnie  modyfikować  postanowień  umowy.  Wykonawca  winien  mieć  gwarancję 

uzyskiwania zleceń w zakresie wynikającym ze specyfikacji warunków zamówienia i umowy, 

gdyż kalkuluje ofertę w oparciu o konkretny opis przedmiotu zamówienia oraz ponosi koszty 

gotowości  do  świadczenia  usługi.  Jednostronna  modyfikacja  umowy  przez  Zamawiającego  

w  skrajnych  przypadka

ch  może  prowadzić  do  nieopłacalności  całego  przedsięwzięcia  ze 

strony wykonawcy, zatem wszelkie zmiany niniej

szej umowy dotyczące zakresu przedmiotu 

świadczenia winny wymagać zgody obu stron oraz formy pisemnego aneksu. Aneks winien 

być  sporządzony  każdorazowo  już  w  momencie  wystąpienia  konieczności  zmiany  opisu 

przedmiotu zamówienia. Trudno zaakceptować sytuację, opisaną w postanowieniu § 2 ust. 2, 

że  „o  zmianach  Zamawiający  powiadomi  Wykonawcę  niezwłocznie,  nie  później  jednak,  niż 

na  20  dni  przed  zmianą”  oraz  że  „zmiana  taka  nie  stanowi  zmiany  Umowy  i  nie  wymaga 

zawarcia  aneksu  do  niniejszej  Umowy”.  Każda  zmiana  zakresu  powierzchni  przedmiotu 

usługi,  zmiana  godzin  i  dni  świadczenia  usługi  oraz  zmiana  dziennego  wymiaru  godzin 

świadczenia usługi stanowi istotną zmianę umowy. Takie zmiany nie mogą być dokonywane 

jednostronnie  przez  Zamawiającego.  Jeśli  zmiana  będzie  powodowała  np.  pracę  w 

godzinach  nocn

ych,  to  zwiększone  zostaną  koszty  pracownicze,  które  musi  ponieść 

wykonawca. 

Ponadto Zamawiający, przyjmując termin 20 dni na powiadomienie wykonawcy o zmianach, 

nie  uwzględnia  okoliczności,  że  przy  zatrudnieniu  na  podstawie  umowy  o  pracę  dominuje 

miesięczny  okres  wypowiedzenia,  co  oznacza,  że  w  przypadku  ograniczenia  przez 

Zamawiającego przedmiotu zamówienia wykonawca będzie nadal ponosił koszt zatrudnienia 

dedykowanych  do  zamówienia  pracowników  jeszcze  przez  10  dni  po  faktycznym 

zakończeniu  usługi.  Usługa  zatem  będzie  realizowana  niezgodnie  z  przyjętą  przez 

wykonawcę kalkulacją ceny ofertowej i w konsekwencji ze stratą dla wykonawcy. 

Niedopuszczalne  jest  również  zastrzeżenie  przez  Zamawiającego,  że  dopuszcza 

ograniczenie  usługi  w  związku  z  „innymi  potrzebami  Zamawiającego”  albo  „koniecznością 

dokonania  oszczędności”  (§  8  pkt  10  lit.  c).  Taka  blankietowa  klauzula  jest  rażącym 

nadużyciem  prawa  podmiotowego  przez  Zamawiającego.  Deklaracja,  że  Zamawiający 

zamierza dokonywać  optymalizacji  wartości  świadczenia kosztem  interesu wykonawcy,  jest 

naruszeniem  zasady  uczciwej  konkurencji.  Zamawiający,  dążąc  do  minimalizacji  cen  w 

ofertach,  winien  być  zainteresowany  jasnym  i  realnym  wskazaniem  gwarantowanego 

zakresu udzielanego przed

miotu zamówienia, co spowoduje, że wykonawcy nie będą w ceny 

ofert wkalkulowywać ryzyka wynikającego z ewentualnego niezamówienia usług. 

W  uzasadni

eniu do  ustawy  Prawo zamówień  publicznych  ustawodawca wyraźnie wskazuje 

zasadę  zakazu  kształtowania  praw  i  obowiązków  zamawiającego  i  wykonawcy  w  sposób 

rażąco  nieproporcjonalny  do  rodzaju  zamówienia  oraz  ryzyk  związanych  z  jego  realizacją. 

Dopełnieniem  jest  przykładowy  katalog  abuzywnych  klauzul  wskazany  w  art.  433  ustawy 

Prawo zamówień publicznych.  

Odwołujący  wniósł  o  zmianę  postanowienia  projektu  umowy  i  wskazanie  przez 

Zamawiającego  realnej,  minimalnej  wartości  zamówienia  na  poziomie  co  najmniej  80% 

po

wierzchni  przekazanej  z  chwili  zawarcia  umowy  np.  gwarantując  konkretny  zakres 

świadczenia  usługi  lub  wartości  zamówienia.  Obecne  zastrzeżenie  przez  Zamawiającego 

zakresu  gwarantowanego  zamówienia  w  wysokości  60%  to  bardzo  niski  poziom  w 

kontekście  czasu  trwania  umowy.  Jeśli  Zamawiający  np.  na  kilka  miesięcy  zawiesi  całkiem 

realizację  umowy,  wykonawca  pozostaje  z  personelem,  amortyzacją,  gotowością  do 

świadczenia  usługi  i  z  koniecznością  ponownego  uruchomienia  usługi  w  krótkim  czasie,  a 

Zamawiający nie przekroczy wskazanego limitu 60% wielkości zamówienia.  

Odwołujący  wniósł  o  zmianę  postanowień  §  2  ust.  2  projektu  umowy  w  następującym 

brzmieniu  lub  r

ównoważnym:  „Zamawiający  zastrzega  sobie  możliwość  zmiany  zakresu 

świadczonych usług, z zastrzeżeniem postanowień § 8 pkt 10) Umowy. Zmiana taka stanowi 

zmianę Umowy i wymaga zawarcia aneksu do niniejszej Umowy.” oraz o zmianę § 8 pkt 10 

projektu  umowy  w  n

astępującym  brzmieniu  lub  równoważnym:  „Zamawiający  zobowiązuje 

się  do:  10)  zlecenia  Wykonawcy  usług  utrzymania  czystości  w  obiektach  o  powierzchni 

wynoszącej  co  najmniej  80%  powierzchni  przekazanej  z  chwilą  zawarcia  Umowy, 

wynikającej z Załącznika nr 2 do Umowy, w zakresie pozycji 1-15 oraz 29, 30 określonych w 

Załączniku  nr  1  do  Umowy  (Cennik),  wyliczanej  po  zakończeniu  realizacji  Umowy.  Na 

zmniejszenie  powierzchni,  z  zachowaniem  limitu,  o  którym  mowa  w  zdaniu  poprzednim, 

mogą  wpłynąć  niemożliwe  do  przewidzenia  lub  oszacowania  na  dzień  zawarcia  Umowy 

zmiany  własnościowe  lub  organizacyjne  po  stronie  Zamawiającego:  a)  sprzedaż,  łączenie 

czy  podział  Spółek,  na  rzecz których  realizowane  są  przedmiotowe  usługi,  b)  sprzedaż  lub 

wyłączenie  z  eksploatacji  poszczególnych  obiektów,  w  których  świadczone  będą  usługi 

utrzymania czystości.” 

Zamawiający  w  postanowieniu  §  9  ust.  9,  10  i  14-16  umowy  opisał  następujące  zasady 

waloryzacji  wynagrodzenia  umownego  w  trybie  przepisu  art.  436  pkt  4  b)  ustawy  Prawo 

zamówień publicznych: 

„8.  Ceny  jednostkowe  świadczenia  usług  w  wysokościach  określonych  w  Cenniku  są 

niezmienne i obowiązują przez okres trwania Umowy. 

9. Zamawiający przewiduje zgodnie z art. 436 ust. 1 pkt 4) lit b) oraz 439 ustawy z dnia 11 

września  2019  r.  Prawo  zamówień  publicznych,  waloryzację  wynagrodzenia  począwszy  od 

13  miesiąca  obowiązywania  Umowy,  z  zastrzeżeniem  ust.  14  poniżej,  przy  zastosowaniu 

wskaźnika  waloryzacji  (dalej:  „Wskaźnik  waloryzacji”),  obliczonego  według  następującego 

wzoru oraz w oparciu o zasa

dy wskazane w ustępach 10-11 poniżej: 

W(X)  =  (obecne  stawki  z  cennika  *  wskaźnik  %  wzrostu  płacy  minimalnej)*  0,8  +  (obecne 

stawki  z  cennika  *  %  wzrost  wskaźnika  cen  towarów  i  usług  konsumpcyjnych  liczony  za 

okres 12 miesięcy poprzedzający okres wzrostu płacy minimalnej) * 0,15 

W(X) 

– wskaźnik waloryzacji za rok X, gdzie X jest rokiem obowiązywania zwaloryzowanych 

stawek  - 

o  ile  zmiany  te  będą  miały  wpływ  na  koszty  wykonania  zamówienia  przez 

wykonawcę. 

W  celu  wykazania  wpływu  na  koszty  wykonania  przedmiotu  zamówienia,  Wykonawca 

zobowiązany będzie do pisemnego przedstawienia kalkulacji udziału kosztów pracowniczych 

oraz  kosztów  materiałów  niezbędnych  do  wykonania  przedmiotu  Umowy  w  kosztach 

realizacji Usługi. 

10.  Zastosowanie  mechanizmów  waloryzacji,  opisanych  w  ust.  9  (zmiana  umowy) 

dokonywane jest w drodze jednostronnego oświadczenia Zamawiającego. 

14.  Wynagrodzen

ie  za  pierwszych  12  miesięcy  obowiązywania  Umowy  nie  podlega 

waloryzacji, o której mowa w ust. 9. 

15.  Waloryzacja  wynagrodzenia,  o  której  mowa  w  ust.  9  może  zostać  przeprowadzona  

w odstępach czasu nie krótszych niż po upływie kolejnych 12 miesięcy. 

16.  Za

mawiający  zastrzega,  że  maksymalna  wysokość  zmiany  wynagrodzenia  z  tytułu 

realizacji Umowy na skutek waloryzacji, o której mowa w ust. 9, nie może przekroczyć kwoty 

stanowiącej  równowartość  pięciokrotności  średnich  miesięcznych  wynagrodzeń  netto  

z poprzed

nich 12 miesięcy obowiązywania Umowy.” 

Zdaniem Odwołującego § 9 ust. 8 wymaga modyfikacji umożliwiającej skorygowanie stawek 

jednostkowych  wynikających  z  waloryzacji  wynagrodzenia  i  innych  zmian  przepisów 

przywołanych w § 9 oraz w § 16 ust. 2 i 3. Zapis w przywołanym brzmieniu przeczy zapisom 

umowy  i  dopuszczonym  w  niej  zmianom  w  zakresie  wartości.  Zmiana  wartości  umowy  jest 

bezpośrednio powiązana z koniecznością modyfikacji stawek jednostkowych, gdyż stanowią 

one podstawę rozliczeń między stronami. 

Zdaniem 

Odwołującego § 9 ust. 9, 10 i 14-16 umowy rażąco narusza przepis art. 436 pkt 4 

b)  ustawy  Prawo  zamówień  publicznych.  Na  gruncie  obowiązującej  ustawy  zamawiający 

obowiązany  jest  odróżniać  waloryzację,  o  której  mowa  w  przepisie  art.  436  pkt  4  b),  od 

walory

zacji z art. 439 ustawy Prawo zamówień publicznych. Przepis art. 436 pkt 4 b) ustawy 

Prawo  zamówień  publicznych  ma  charakter  bezwzględnie  obowiązujący,  co  oznacza,  iż 

Zamawiający  nie  ma  podstaw  prawnych,  aby  w  projekcie  umowy  w  ust.  9  dokonywać 

jakichkolwi

ek skutecznych prawnie ograniczeń jego zastosowania, czyli nie może ograniczać 

poziomu waloryzacji wynagrodze

nia wykonawcy do własnych wskaźników lub przeliczników 

procentowych  (tj.  0,8  lub  0,15)  lub  oświadczać,  że  waloryzacja  w  trybie  art.  436  pkt  4  b) 

us

tawy  Prawo  zamówień  publicznych  zostanie  pomniejszona  o  kwotę  waloryzacji,  o  której 

mowa  w  art.  439  ustawy  P

rawo  zamówień  publicznych.  Zamawiający  nie  jest  bowiem 

uprawniony  do  decydowania  o  wysokości  zmiany  wynagrodzenia  wykonawcy  zamówienia 

publicznego 

w  przypadku  zaistnienia  przesłanek  waloryzacyjnych.  Wymienione  w  art.  436 

pkt  4  b)  ustawy  Prawo  zamówień  publicznych  przesłanki  waloryzacyjne  są  również 

regulowane  przez  odpowiednie  akty  prawne  o  charakterze  bezwzględnie  obowiązującym. 

Oznacza  to,  że  wykonawcy  nie  mają  żadnego  wpływu  na  ich  wysokość  i  muszą  je 

uwzględniać  również  przy  kalkulowaniu  ceny  oferty.  Dokonywanie  w  tym  zakresie  zmian 

przez 

ustawodawcę  może  zatem  wpłynąć  na  koszt  wykonania  zamówienia  przez 

wykonawcę.  Celem  wskazanego  przepisu  jest  możliwość  uniknięcia  przez  wykonawcę 

negatywnych dla niego skutków zmian legislacyjnych. 

W  ocenie  Odwołującego  Zamawiający  nie  może  wprowadzać  klauzul  umownych,  że 

zastosowanie  mechanizmów  waloryzacji,  opisanych  w  ust.  9  (zmiana  umowy)  będzie 

dokonywane  w 

drodze  jednostronnego  oświadczenia  Zamawiającego.  Zamawiający  nie 

może jednostronnie modyfikować postanowień  umowy. Wykonawca winien mieć gwarancję 

uzyskiwania zleceń w zakresie wynikającym ze specyfikacji warunków zamówienia i umowy, 

kalkuluje  ofertę  w  oparciu  o  konkretny  opis  przedmiotu  zamówienia,  nadto  ponosi  koszty 

gotowości  do  świadczenia  usługi.  Jednostronna  modyfikacja  umowy  przez  Zamawiającego  

w  skrajnych  przypadkach  może  prowadzić  do  nieopłacalności  całego  przedsięwzięcia  ze 

strony wykonawcy, zat

em wszelkie zmiany niniejszej umowy dotyczące zakresu przedmiotu 

świadczenia winny wymagać zgody obu stron oraz formy pisemnego aneksu. 

W  ust.  14  i 

ust.  15  Zamawiający postanowił,  że wynagrodzenie za  pierwszych 12 miesięcy 

obowiązywania  umowy  nie  podlega  waloryzacji,  o  której  mowa  w  ust.  9,  a  waloryzacja 

wynagrodzenia  może  zostać  przeprowadzona  w  odstępach  czasu  nie  krótszych  niż  po 

upływie kolejnych 12 miesięcy. W przypadku waloryzacji wynikającej z przepisu art. 436 pkt 

4  b)  ustawy  Prawo  zamówień  publicznych  Zamawiający  nie  ma  podstaw  prawnych  do 

wprowadzania jakichkolwiek terminów umownych, od których wykonawca będzie uprawniony 

do  waloryzacji.  Wpr

owadzenie  stałości  ceny  przez  pierwszy  okres  12  miesięcy 

obowiązywania  umowy  i  następnie  wprowadzenie  warunku  upływu  kolejnych  12  miesięcy 

jako podstawy dla następnej waloryzacji stanowi rażące naruszenie przepisu art. 436 pkt 4 b) 

ustawy Prawo zamówień publicznych. 

Zamawiający  w  ust.  16  wprowadza  zastrzeżenie,  że  maksymalna  wysokość  zmiany 

wynagrodzenia z tytułu realizacji umowy na skutek waloryzacji, o której mowa w ust. 9, nie 

może  przekroczyć  kwoty  stanowiącej  równowartość  pięciokrotności  średnich  miesięcznych 

wynagrodzeń  netto  z  poprzednich  12  miesięcy  obowiązywania  umowy.  Ustawodawca  nie 

przewidział  dla  zamawiającego  uprawnienia  do  ograniczenia  wartości  waloryzacji 

wynagrodzenia  umownego  w  trybie  przepisu  art.  436 

pkt  4  b)  ustawy  Prawo  zamówień 

public

znych.  W  rezultacie  wynagrodzenie  wykonawcy  powinno  zostać  odpowiednio 

zmienione.  Zmiana  powinna  być  „adekwatna”,  wynikająca  wprost  z  zaistniałej  zmiany 

przepisów  prawa.  Kwota,  o  jaką  zmienione  zostanie  wynagrodzenie,  nie  powinna  być  ani 

niższa, ani wyższa niż to wynika ze zmiany przepisów prawa. Wykonawca zaś obowiązany 

jest  do  wykazania  w  stosownej  kalkulacji  z

awartej  we  wniosku  waloryzacyjnym  wpływu 

zmiany wskazanych regulacji na koszty wykonania zamówienia. 

Odwołujący  wniósł  o  zmianę  postanowienia  §  9  ust.  8,  9  i  10  projektu  umowy  w 

następującym  brzmieniu  lub  równoważnym:  „8.  Ceny  jednostkowe  świadczenia  usług  w 

wysokościach  określonych  w  Cenniku  są  niezmienne  i  obowiązują  przez  okres  trwania 

Umowy poza przypadkiem o

kreślonym w § 9 ust. 8-13 i zamianami dopuszczonymi § 16 ust. 

2 i 3) od dnia wejścia w życie zmian zmienionych przepisów.”; „9. Zamawiający przewiduje 

zgodnie  z  art.  436  pkt.  4)  lit.  b)  ustawy  z  dnia  11  września  2019  r.  Prawo  zamówień 

publicznych  waloryzac

ję  wynagrodzenia  Wykonawcy.  W  celu  wykazania  wpływu  na  koszty 

wykonania  przedmiotu  zamówienia,  Wykonawca  zobowiązany  będzie  do  pisemnego 

przedstawi

enia  kalkulacji  udziału  kosztów  pracowniczych  niezbędnych  do  wykonania 

przedmiotu  Umowy  w  kosztach  realizacji 

Usługi.”;  „10.  Zastosowanie  mechanizmów 

waloryzacji,  opisanych  w  ust.  9  (zmiana  umowy)  dokonywane  jest  w  formie  pisemnego 

aneksu na podstawie zgod

y obu Stron.” oraz o usunięcie postanowień § 9 ust. 14-16 umowy. 

Zamawiający w postanowieniu § 9 ust. 9 umowy wprawdzie nawiązuje do przepisu art. 439 

ustawy  Prawo  zamówień  publicznych,  jednakże  zaniechał  wprowadzenia  jakichkolwiek 

zasad  dotyczących  waloryzacji  wynagrodzenia  wykonawcy  w  trybie  art.  439  ust.  2  ustawy 

Prawo  zamówień  publicznych.  Zgodnie  z  art.  439  ust.  1  i  2  ustawy  Prawo  zamówień 

pub

licznych  umowa,  której  przedmiotem  są  roboty  budowlane  lub  usługi,  zawarta  na  okres 

dłuższy  niż  12  miesięcy,  zawiera  postanowienia  dotyczące  zasad  wprowadzania  zmian 

wysokości wynagrodzenia należnego wykonawcy, w przypadku zmiany ceny materiałów lub 

kosztów związanych z realizacją zamówienia. W umowie określa się: 1) poziom zmiany ceny 

materiałów  lub  kosztów,  o  których mowa  w  ust.  1,  uprawniający  strony  umowy  do  żądania 

zmiany wynagrodzenia oraz początkowy termin ustalenia zmiany wynagrodzenia; 2) sposób 

us

talania  zmiany  wynagrodzenia:  a)  z  użyciem  odesłania  do  wskaźnika  zmiany  ceny 

materiałów  lub  kosztów,  w  szczególności  wskaźnika  ogłaszanego  w  komunikacie  Prezesa 

Głównego  Urzędu Statystycznego  lub  b)  przez wskazanie innej  podstawy,  w  szczególności 

wykazu r

odzajów materiałów lub kosztów, w przypadku których zmiana ceny uprawnia strony 

umowy  do  żądania  zmiany  wynagrodzenia;  3)  sposób  określenia  wpływu  zmiany  ceny 

materiałów lub kosztów na koszt wykonania zamówienia oraz określenie okresów, w których 

może  następować  zmiana  wynagrodzenia  wykonawcy;  4)  maksymalną  wartość  zmiany 

wynagrodzenia,  jaką  dopuszcza  zamawiający  w  efekcie  zastosowania  postanowień  

o zasadach wprowadzania zmian wysokości wynagrodzenia. 

Odwołujący  wniósł  o  wprowadzenie  do  projektu  umowy  postanowień  dotyczących  zasad 

wprowadzania zmian wysokości wynagrodzenia należnego wykonawcy, w przypadku zmiany 

ceny materiałów lub kosztów związanych z realizacją zamówienia w następującym brzmieniu 

lub  równoważnym:  „1.  Strony  postanawiają,  że  w  przypadku  zmiany  cen  materiałów  lub 

kosztów,  związanych  z  realizacją  przedmiotu  umowy,  maksymalne  wynagrodzenie  netto  

i  brutto  Wykonawcy  oraz  ceny  jednostkowe  netto  i  brutto,  ustalone  w  umowie  (dalej 

wynagrodzenie),  waloryzuje  si

ę  na  zasadach,  o  których  mowa  w  ust.  2  –  6  poniżej.  2. 

Zmiana  ceny  materiałów  lub  kosztów  będzie  ustalana  kwartalnie  na  podstawie  Wskaźnika 

cen  tow

arów  i  usług  konsumpcyjnych  ogółem  (kwartał  do  poprzedniego  kwartału), 

ogłaszanego  przez  Prezesa  Głównego  Urzędu  Statystycznego  (dalej:  GUS)  w  Dzienniku 

Urzędowym  Rzeczpospolitej  Polskiej  „Monitor  Polski”  za  każdy  kwartał  roku 

kalendarzowego, w którym realizowana jest umowa. 3. Zmiana wynagrodzenia Wykonawcy 

będzie  następować  jeden  (1)  raz  na  kwartał  kalendarzowy,  z  zastrzeżeniem,  że  pierwsza 

zmiana 

wynagrodzenia  nastąpi  nie  wcześniej,  niż  po  upływie  kwartału  kalendarzowego 

realizacji umowy oraz gdy Wskaźnik, o którym mowa w ust. 2, przekroczy 0,2% w stosunku 

do Wskaźnika z kwartału kalendarzowego, w którym przypadał termin składania ofert. Każda 

kole

jna  zmiana  wynagrodzenia  Wykonawcy  nastąpi  w  przypadku,  gdy  Wskaźnik,  o  których 

mowa  w  ust.  2,  przekroczy  0,2

%  w  stosunku  do  wskaźnika  z  kwartału,  w  którym  nastąpiła 

ostatnia zmiana wynagrodzenia wykonawcy. 4. Wartość zmiany wynagrodzenia Wykonawcy 

będzie  równa  wzrostowi  Wskaźnika  wskazanego  w  ust.  3.  5.  Wynagrodzenie  Wykonawcy 

ulega waloryzacji od pierwszego dni

a miesiąca następującego po dniu publikacji komunikatu 

Prezesa  GUS 

–  z  uwzględnieniem  postanowień  ust.  3.  6.  Maksymalna  wartość  zmiany 

wynagrodzen

ia  wynosi  łącznie  15%  w  stosunku  do  wartości  wynagrodzenia  brutto 

Wykonawcy, ustalonego w dniu zawarcia Umowy. 

Zamawiający w postanowieniu § 4 ust. 1 i 2 wprowadził następującą klauzulę: „§ 4. OKRES 

OBOWIĄZYWANIA  UMOWY  1.  Strony  zawierają  Umowę  na  czas  określony  od  dnia 

…………..do dnia…………… 2. Terminy rozpoczęcia świadczenia usługi w poszczególnych 

lokalizacjach 

ustalone  zostały  w  Załączniku  nr  2  do  Umowy.  Terminy  rozpoczęcia 

świadczenia  usług  w  poszczególnych  lokalizacjach  mogą  ulec  zmianie  z  zastrzeżeniem  §2 

ust. 2 Umowy.” 

Zamawiający  zaniechał  w  ust.  1  wpisania  konkretnych  dat  rozpoczęcia  i  zakończenia 

obowiązywania  Umowy,  naruszył  zatem  przepis  art.  436  pkt  1  ustawy  Prawo  zamówień 

publicznych,  który  stanowi,  że  umowa  zawiera  postanowienia  określające  w  szczególności 

planowany  termin  zakończenia  usługi,  dostawy  lub  robót  budowlanych,  oraz,  w  razie 

potrzeby,  planowane  terminy  wykonania  poszczeg

ólnych  części  usługi,  dostawy  lub  roboty 

budowlanej,  określone  w  dniach,  tygodniach,  miesiącach  lub  latach,  chyba  że  wskazanie 

daty wykonania umowy jest uzasadnione obiektywną przyczyną.  

Ponadto  w  ust.  2  Zamawiający  zastrzega  sobie  uprawnienie  do  jednostronnej  decyzji  

o  terminie  rozpoczęcia  świadczenia  usługi.  Takie  uprawnienie  rażąco  narusza  interes 

wykonawcy.  Wykonawca  kalkuluje  ofertę  w  oparciu  o  konkretny  opis  przedmiotu 

zamówienia,  nadto  ponosi  koszty  gotowości  do  świadczenia  usługi.  Jednostronna 

mod

yfikacja  umowy  przez  Zamawiającego  terminu  rozpoczęcia  świadczenia  przedmiotu 

zamówienia  naraża  wykonawcę  na  poważną  szkodę.  Wszelkie  zmiany  umowy  dotyczące 

terminów  realizacji  przedmiotu  umowy  winny  wymagać  zgody  obu  stron  oraz  formy 

pisemnego aneksu. 

Odw

ołujący  wniósł  o  zmianę  §  4  ust.  1  projektu  umowy  poprzez  wpisanie  konkretnych  dat 

rozpoczęcia  i  zakończenia  obowiązywania  umowy  oraz  o zmianę  postanowienia  §  4  ust.  2 

projektu  umowy  w  następującym  brzmieniu  lub  równoważnym:  „2.  Terminy  rozpoczęcia 

świadczenia  usługi  w  poszczególnych  lokalizacjach  ustalone  zostały  w  Załączniku  nr  2  do 

Umowy. Terminy rozpoczęcia świadczenia usług w poszczególnych lokalizacjach mogą ulec 

zmianie za zgodą obu Stron wyrażoną w formie pisemnego aneksu.” 

II Stanowisko Zamawiaj

ącego 

W  odpowiedzi  na  odwołanie  Zamawiający  uwzględnił  zarzuty  nr  1,  2  i  4  –  w  części 

dotyczącej  braku  możliwości  ograniczenia  przez  Zamawiającego  kolejnych  waloryzacji 

wynagrodzenia, 

o której mowa w art. 436 pkt 4 lit. b ustawy Prawo zamówień publicznych, do 

częstotliwości raz na 12 miesięcy oraz wniósł o oddalenie odwołania w stosunku do zarzutu 

nr 4 (w części nieuwzględnionej przez Zamawiającego) oraz w stosunku do zarzutów nr 3 i 5 

odwołania,  a  także  wniósł  o  przeprowadzenie  dowodów  wskazanych  w  odpowiedzi  na 

odwołanie  oraz  zasądzenie  kosztów  postępowania  odwoławczego  według  norm 

przepisanych, w tym kosztów wynagrodzenia pełnomocnika.  

Zamawiający wskazał, że specyfika działalności prowadzonej przez spółki Grupy Kapitałowej 

TAURON  bezpośrednio  wpływa  na  określony  w  specyfikacji  warunków  zamówienia  i 

projekcie  umowy  sposób  świadczenia  usług  będących  przedmiotem  zamówienia  w 

prowadzonym  postępowaniu.  W  toku  działalności  spółek  może  dochodzić  do  awarii,  które 

powodują  wyłączenie  z  eksploatacji  poszczególnych  obiektów  oraz  brak  możliwości  ich 

użytkowania  do  czasu  usunięcia  awarii.  Powyższe  implikuje  konieczność  wstrzymania 

jakichkolwiek prac odbywających się w danym obiekcie, w tym w szczególności sprzątania. 

Zamawiający  nie  jest  w  stanie  przewidzieć  terminu  awarii  oraz  czasu  niezbędnego  na  jej 

usunięcie.  Awarie,  w  zależności  od  ich  charakteru,  trwają  od  kilku  dni  do  kilku  miesięcy. 

Poszczególne  spółki  dokonują  optymalizacji  w  zakresie  posiadanych  nieruchomości 

produkcyjnych  or

az  nieprodukcyjnych,  polegających  w  szczególności  na  zaniechaniu 

prowadzenia  działalności  produkcyjnej  w  tych  obiektach,  wyburzeniu  obiektów,  redukcji 

liczby  nieruchomości,  w  których  odbywa  się  działalność  operacyjna  przenosząc  tę 

działalność  do  jednego  obiektu.  Wdrażają  też  pilotaż  programu  polegającego  na 

ustanowieniu  pracy  hybrydowej 

– w miejscu prac oraz zdalnej, co zmierza do ograniczenia 

powierzchni  nieruchomości  eksploatowanych  przez  pracowników  i  pozwala  na  obniżenie 

kosztów  utrzymania  nieruchomości,  w  tym  ograniczenia  kosztów  sprzątania.  W  związku  z 

przyjęciem przez rząd programu transformacji sektora elektroenergetycznego i planowanym 

wydzieleniem  węglowych  aktywów  wytwórczych  do  NABE  (Narodowej  Agencji 

Bezpieczeństwa  Energetycznego)  możliwe  jest  wydzielenie  niektórych  spółek  do  NABE.  W 

związku  z  możliwością  nabycia  przez  Skarb  Państwa  100%  akcji  w  spółce  TAURON 

Wydobycie, możliwa jest zmiana struktury Grupy TAURON.  

Zamawiający  podkreślił,  że  pierwszy  z  zarzutów  nie  został  uzasadniony.  W  treści 

uza

sadnienia  odwołania  jedynie  można  odnaleźć  skrótowe  odniesienie  się  do  zasady 

proporcjonalności przy formułowaniu specyfikacji warunków zamówienia, w związku z czym 

Zamawiający  uznał,  że  argumentacja  dotycząca  zarzutu  nr  1  łączy  się  z  argumentacją 

przedsta

wioną na poparcie zarzutu nr 2 i tym samym, w związku z uwzględnieniem zarzutu 

nr  2,  uwzględnił  również zarzut  nr  1. Jednakże w  razie  wskazania przez  Odwołującego,  że 

zarzut nr 1 jest niepowiązany z zarzutem nr 2 – uzasadnienie zarzutu nr 1 jest niezgodne z 

wymogami  art.  516  ust.  1  pkt 

10  ustawy  Prawo  zamówień  publicznych.  O  prawidłowym 

postawieniu  zarzutu  w  odwołaniu  stanowi  nie  tyle  wskazanie  podstawy  prawnej  odwołania 

(wymienienie  naruszonych  przepisów),  lecz  wyczerpujące  powołanie  okoliczności 

faktyczn

ych  uzasadniających  naruszenie  przepisów.  W  zakresie  zarzutu  nr  1  nie  można 

uznać, iż Odwołujący w sposób wyczerpujący przywołał okoliczności, które miałyby stanowić 

naruszenie art. 16 ust.1-

3 ustawy Prawo zamówień publicznych i Izba powinna pominąć ten 

za

rzut w wyroku. Mając na uwadze powyższe oraz przepis art. 555 ustawy Prawo zamówień 

publicznych  zarzut    nr  1  należy  uznać  za  niebyły,  a  w  związku  z  tym  niepodlegający 

rozpoznaniu przez Izbę.  

Zamawiający  wskazał  na  oczywistą  bezzasadność  zarzutu  nr  3.  Przepis  art.  436  pkt  1 

ustawy  Prawo 

zamówień  publicznych  nakłada  na  Zamawiającego  obowiązek  zawarcia  w 

umowie  postanowień  dotyczących  planowanego  terminu  zakończenia  usługi,  dostawy  lub 

robót  budowlanych,  oraz,  w  razie  potrzeby,  planowane  terminy  wykonania  poszczególnych 

części  usługi,  dostawy  lub  robót  budowlanych.  Zamawiający  bezsprzecznie  wypełnił  tę 

normę poprzez wskazanie terminu zakończenia usługi w ogłoszeniu o zamówieniu (pkt II.2.7)  

i specyfikacji warunków zamówienia określając je na 31 lipca 2024 r. roku dla części nr 1-3 

oraz  na 

30  czerwca  2024  r.  dla  części  nr  4  -17.  Zatem  wykonawca  na  podstawie 

udostępnionej  dokumentacji  mógł  z  łatwością  uzyskać  informację  o  terminie  zakończenia 

usług sprzątania na rzecz Zamawiającego. Za chybiony należy uznać zarzut że wobec braku 

wpisania  w  §  4  ust.  1  wzoru  umowy  konkretnych  dat  rozpoczęcia  i  zakończenia 

obowiązywania  umowy  Zamawiający  naruszył  normę  wynikającą  z  przepisu  art.  436  pkt  1 

ustawy  Prawo  zamówień  publicznych,  gdyż  zarzut  dotyczy  wzoru  umowy,  który  zostanie 

uzupełniony po dokonaniu wyboru najkorzystniejszych ofert odpowiednio do części, na które 

zostanie  wykonawcom  udzielone  zamówienie.  Sprzeczne  z  zasadami  logiki  byłoby 

sporządzanie  przez  Zamawiającego  odrębnego  wzoru  umowy  dla  każdej  z  17  części 

zamówienia,  bowiem  wszystkie  zapisy,  które  są  wspólne  dla  wszystkich  części,  są 

niezmienne  i  wyartykułowane  we  wzorze,  natomiast  dla  postanowień,  które  różnią  się  w 

zależności od części, Zamawiający zostawił puste pola, które po wyborze najkorzystniejszej 

ofert

y  zostaną  wypełnione  (m.in.  terminy  rozpoczęcia  i  zakończenia  realizacji)  w  oparciu  o 

zapisy określone jednoznacznie w ww. dokumentacji zamówienia. Nie sposób zgodzić się z 

twierdzeniem  Odwołującego,  jakoby  Zamawiający  nie  miał  prawa  do  określenia  w  sposób 

jednostronny daty rozpoczęcia świadczenia usługi zgodnie z jego wolą i zapotrzebowaniem, 

określonymi  w  dokumentacji  postępowania  oraz  wiedząc  o  kończących  się  kontraktach. 

Zamawiający  miał  prawo  do  jednostronnego  określenia  terminu  rozpoczęcia  świadczenia 

usług, bowiem to on, a nie wykonawca, ma najlepszą wiedzę, w jakim okresie i jaka usługa 

jest  mu  potrzebna.  Wykonawca  natomiast  zapoznając  się  z  tak  określonym  przedmiotem 

zamówienia  podejmuje  decyzję,  czy  w  zakreślonym  przez  Zamawiającego  terminie  jest  w 

stanie świadczyć usługi i czy jest zainteresowany złożeniem oferty. 

Zamawiający w załączniku nr 2 (omyłkowo określonym w specyfikacji warunków zamówienia 

jako  załącznik  nr  3)  do  wzoru  umowy  jednoznacznie  określił  terminy  rozpoczęcia 

świadczenia  usługi  sprzątania  w  poszczególnych  lokalizacjach  będących  przedmiotem 

zamówienia.  Zamawiający  zastrzegł,  że  termin  rozpoczęcia  realizacji  umowy  może  ulec 

zmianie  w  dwóch  przypadkach:  wystąpienia  przesłanek  z  §  2  ust.  2  umowy  oraz  w 

przypadku, gdy zamówienie zostanie udzielone po terminie określonym w tym załączniku. 

Zamawiający w § 2 ust. 2 wzoru umowy (przed zmianą specyfikacji warunków zamówienia) 

zastrzegł  możliwość  zmiany  zakresu  świadczonych  usług,  a  co  za  tym  idzie  terminu 

rozpoczęcia  świadczenia  w  poszczególnych  lokalizacjach,  z  zachowaniem  20-dniowego 

terminu.  Zgodnie  z  treścią  uwzględnionego  zarzutu  nr  2  Zamawiający  dokonał  zmiany  §  2 

ust.  2  wskazując,  że  powiadomi  wykonawcę  o  zmianie  zakresu  świadczonych  usług  nie 

później  niż  w  terminie  30  dni  przed  zmianą.  30-dniowy  termin  uprzedzenia  wykonawcy  o 

zmianie  zakresu  świadczonych  usług  w  sposób  rozsądny  wyważa  interesy  stron  umowy.  Z 

jednej  strony  bowiem  zakres  usług  nie  będzie  podlegał  zmianie  „z  dnia  na  dzień”,  a 

Zamawiający przyjmuje na siebie ciężar opłacania przez okres 30 dni usługi, która będzie mu 

zbędna w przypadku nagłego wyłączenia z eksploatacji określonych powierzchni w związku 

z awarią lub innym zdarzeniem.  

Ustawa Prawo zamówień publicznych zakazuje dokonywania opisu przedmiotu zamówienia  

w  sposób  dyskryminujący,  nie  jest  to  równoważne  z  obowiązkiem  wyeliminowania  z  opisu 

przedmiotu  zamówienia  uzasadnionych  wymagań,  które  dla  wykonawcy  mogą  stanowić 

źródło ewentualnych niedogodności czy potrzeby reorganizacji swojej pracy bądź stworzenia 

nowych roz

wiązań dostosowanych do realizacji konkretnego zamówienia. Z kolei zasadność 

możliwości  zmiany  terminu  rozpoczęcia  świadczenia  usługi  jest  oczywista,  bowiem 

wykonawca  nie  może  świadczyć  usługi  przed  zakończeniem  postępowania  o  udzielenie 

zamówienia  publicznego.  Zamawiający  dopuszczając  możliwość  przedłużenia  się 

postępowania  o  udzielenie  zamówienia  zaznaczył,  że  jeśli  wybór  wykonawcy  w 

postępowaniu  nastąpi  po  terminie  określonym  w  załączniku  nr  2  do  wzoru  umowy, 

świadczenie usług przez wykonawcę rozpocznie się w terminie późniejszym aniżeli zakładał 

to Zamawiający.  

Zamawiający w § 9 ust. 8 wzoru umowy przewidział następujący zapis: „Ceny jednostkowe 

świadczenia  usług  w  wysokościach  określonych  w  Cenniku  są  niezmienne  i  obowiązują 

przez  okres  trwania  Umowy”.  Zamawiający  podtrzymuje  zasadność  i  prawidłowość 

zamieszczenia  tego  zapisu  we  wzorze  umowy.  Umowę  należy  czytać  i  interpretować  jako 

zbiór  regulacji  normujących  stosunek  zobowiązaniowy  pomiędzy  stronami.  Regulacje 

zawarte w umowie tworzą funkcjonalną całość i nie można poszczególnych jej postanowień 

traktować  jako  odrębnych,  niepowiązanych  ze  sobą  zapisów,  nie  mając  na  względzie  jej 

pełnej  treści.  Odwołujący  dokonał  błędnej  interpretacji,  ograniczającej  się  do  traktowania 

postanowień umowy jako pojedynczych, odrębnych, niepowiązanych ze sobą regulacji.  

Zasadą jest, że ceny jednostkowe świadczenia usług w wysokościach określonych w cenniku 

są  niezmienne  i  obowiązują  przez  cały  okres  trwania  umowy.  Natomiast  Zamawiający, 

zgodnie  z  przepisami  art.  436  pkt.  4  lit.  b  i  art.  439  ustawy  Prawo 

zamówień  publicznych 

zobowiązany  jest  do  uregulowania  postanowień  pozwalających  na  zmianę  wysokości 

wynagrodzenia 

w  określonych sytuacjach,  w szczególności  w  przypadku  zmiany  wysokości 

minimalnego wynagrodzenia za pracę albo wysokości minimalnej stawki godzinowej. Jednak 

postanowienia  te  będą  miały  zastosowanie  wyłącznie  w  razie  spełnienia  określonych 

przesłanek. Zatem zapisy uregulowane w § 9 ust. 9 i dalszych stanowią wyjątek od zasady 

uregulowanej w § 9 ust. 8 umowy, a zatem znajdują pierwszeństwo stosowania.  

Żaden z  przepisów  ustawy  Prawo  zamówień  publicznych  nie zakazuje  uregulowania zasad 

waloryzacji  wynagrodzenia,  o  której  mowa  w  przepisie  art.  436  pkt  4  b  ustawy  Prawo 

zamówień  publicznych  i  zasad  waloryzacji  wynagrodzenia  na  podstawie  art.  439  ustawy 

Prawo  zamówień  publicznych  w  jednym  postanowieniu  umowy.  Ustawodawca  określa 

jedynie  obowiązek  zastosowania  zasad  wprowadzenia  zmian  wysokości  wynagrodzenia  w 

przypadku wystąpienia określonych przesłanek. Ani treść zasad zmiany wynagrodzenia, ani 

stopie

ń  ich  szczegółowości  nie  zostały  przez  ustawodawcę  określone.  Z  uzasadnienia  do 

projektu  ustawy  oraz  stanowiska  doktryny  i  orzecznictwa  wynika,  że  zasady  te  muszą  być 

„odpowiednie”.  Ze  względu  na  konieczność  zapewnienia  stabilności  stosunków 

gospodarczych 

przyjąć  należy,  że  owe  zasady  powinny  precyzować  kwestię  waloryzacji 

wynagrodzenia  na  tyle  szczegółowo,  aby  w  toku  realizacji  umowy  strony  niejako 

automatycznie,  według  opisanej  krok  po  kroku  procedury  mogły  dokonać  procesu  zmian. 

Mając  na  uwadze  powyższe  Zamawiający  w  §  9  ust.  9  wzoru  umowy  zawarł  wzór,  przy 

wykorzystaniu którego strony umowy w sposób niesporny, odnoszący się do publikowanych 

przez  instytucje  publiczne  wskaźników  ekonomicznych  oraz  parametrów  cenowych 

zaofer

owanych 

przez 

wykonawcę, 

mogłyby 

ustalić 

wartość 

zwaloryzowanego 

wynagrodzenia wykonawcy.  

Wychodząc  jednak  naprzeciw  żądaniom  Odwołującego  oraz  transparentności  przy 

waloryzowaniu wynagrodzeń Zamawiający rozdzielił dwa rodzaje waloryzacji wynagrodzenia 

na 

dwa odrębne zapisy. W § 9 ust. 9 wzoru umowy znajduje się wzór regulujący waloryzację, 

o której mowa w art. 436 pkt 4 lit. b) tiret 2 ustawy Prawo zamówień publicznych, natomiast  

w  §  9  ust.  10  wzoru  umowy  znajduje  się  wzór  regulujący  waloryzację  z  art.  439  ustawy 

Prawo zamówień publicznych. Obowiązek waloryzacji wynagrodzenia, o którym mowa w art. 

436 pkt 4 lit. b tiret 1, 3-

5 ustawy Prawo zamówień publicznych określone zostały w umowie 

w  §  16  ust.  2  pkt  1-4.  Wskazany  w  §  9  ust.  9  wskaźnik  waloryzacji  w  żaden  sposób  nie 

ogranicza  poziom

u  waloryzacji  wynagrodzenia  wykonawcy,  a  wskazuje  jedynie  na  sposób 

wyliczenia 

wzrostu 

(lub 

zmniejszenia) 

wynagrodzenia 

wykonawcy. 

Waloryzacja 

wynagrodzenia wykonawcy w przypadku np. podwyższenia minimalnego wynagrodzenia za 

pracę ustalona zostanie w oparciu o dotychczasową stawkę z cennika i wskaźnik % wzrostu 

płacy minimalnej. Podobnie sytuacja ma się w przypadku wskaźnika waloryzacji z § 9 ust. 10 

wzoru umowy, gdzie do obliczenia waloryzacji wynagrodzenia Zamawiający zastosował dwie 

dane 

–  dotychczasową  stawkę  z  cennika  i  średnioroczny  wskaźnik  cen  towarów  i  usług 

konsumpcyjnych  liczony  za  okres  ostatnich  12 miesięcy ogłaszany  w  komunikacie Prezesa 

Głównego Urzędu Statystycznego. Zamawiający podkreśla, iż art. 439 ust. 2 pkt 2a ustawy 

Prawo zamówień publicznych nakazuje stosowanie „wskaźnika ogłaszanego w komunikacie 

Prezesa  Głównego  Urzędu  Statystycznego”  pozostawiając  jednocześnie  Zamawiającemu 

swobodę  w  zakresie  wyboru  jego  rodzaju.  Zamawiający  zdecydował  się  na  wskaźnik 

średnioroczny  i  nie  zgadza  się  z  zastosowaniem  do  wzoru  zaproponowanego  przez 

Odwołującego wskaźnika kwartalnego. Zamawiający, przed ogłoszeniem przetargu, dokonał 

wstępnych  konsultacji  rynkowych,  podczas  których  zadał  wykonawcom  pytanie,  czy  do 

liczenia  w

skaźnika  waloryzacji  w  przypadku  podniesienia  stawki  płacy  minimalnej, 

zaakceptowaliby  następujące  rozwiązanie  (zakładając,  że  80%  kosztów  to  koszty 

pracownicze):  Wskaźnik  wzrostu  stawek z  cennika  po  zmianie  płacy minimalnej  =  (obecne 

stawki z cennika * ws

kaźnik % wzrostu płacy minimalnej) * 0,8 + (obecne stawki z cennika * 

%  wzrost  wskaźnika  cen  towarów  i  usług  konsumpcyjnych  liczony  za  okres  12  miesięcy) * 

0,15.  Na  powyższe  pytanie  odpowiedzi  udzieliło  7  podmiotów  wykonujących  usługi 

sprzątania,  spośród  których  5  zaakceptowało  zaproponowany  przez  Zamawiającego  wzór, 

uznając  go  za  właściwy  i  adekwatny.  W  związku  z  powyższym,  jako  że  ponad  70% 

przedstawicieli  rynku  opowiedziało  się  za  tym,  że  koszty  pracownicze  stanowią  80%  ceny 

ofertowej,  a  15%  ceny  ofertowej  to  czynniki  powiązane  z  cenami  towarów  i  usług, 

Zamawiający uwzględnił we wzorze i przyjął zaproponowany podczas konsultacji rynkowych 

mechanizm  z  powyższymi  wartościami  do  wzoru  umowy.  Zaproponowany  przez 

Zamawiającego mechanizm przyczyni się także do sprawnego waloryzowania wynagrodzeń 

wykonawców,  co  leży  także  w  ich  interesie.  Alternatywna,  stosowana  obecnie  przez 

Zamawiającego koncyliacyjna metoda waloryzowania wynagrodzenia jest czasochłonna i w 

praktyce  trwa  nawet  kilka  miesięcy.  Mając  na  uwadze,  że  w  wyniku  przedmiotowego 

postępowania  zostanie  zawartych  17  umów,  Zamawiający  przewidział  we  wzorze  umowy 

mechanizmy  automatyzujące  i  upraszczające  sposób  ustalania  wynagrodzenia,  które 

realizują dyspozycje przepisów art. 436 oraz art. 439 ustawy Prawo zamówień publicznych.  

Zamawiający  podkreślił  niespójność  twierdzeń  Odwołującego,  który  w  odwołaniu  zarzuca 

Zamawiającemu  stosowanie  przy  waloryzacji  wynagrodzenia  przeliczników  (0,8 

odnoszącego się do wskaźnika % dotyczącego płacy minimalnej i 0,15 odnoszącego się do 

wskaźnika % cen towarów i usług), a jednocześnie spółka z grupy kapitałowej Odwołującego 

podczas  wstępnych  konsultacji  rynkowych  zaproponowała  algorytm  oparty  o  te  same 

wskaźniki  i  przeliczenia,  przyjmując  dla  nich  inne  wartości  (0,9  i  0,1,  tj.  waloryzację  90% 

przychodu o ws

kaźnik wzrostu wynagrodzenia oraz 10% o GUS). Zamawiający nie przyjął tej 

propozycji, bowiem nie była ona zbieżna z większością stanowiska uzyskaną od podmiotów 

świadczących  usługi  sprzątania.  Powyższe  jednak  potwierdza  akceptację  samego 

mechanizmu  waloryz

acji  oraz  składowych,  które  tworzą  wzór  waloryzujący  wynagrodzenie 

wykonawcy. Zatem klauzula waloryzacyjna jest prawidłowa, wyliczalna, nie ma tu elementu 

negocjacji i uznaniowości oraz chroni Zamawiającego przed nadmierną podwyżką cennika w 

stosunku  do  ce

n  z  oferty.  Zgodnie  z  powszechnie  obowiązującą  doktryną  cena  oferty 

powinna  być  oparta  na  realnych  kalkulacjach  kosztów  wykonania  przedmiotu  zamówienia. 

Zatem  kalkulacja  cennika  poszczególnych  usług  winna  być  oparta  o  co  najmniej  koszty 

zatrudnienia  pracow

ników  (płaca  minimalna  lub  minimalna  stawka  godzinowa),  koszty 

środków  czystości  i  urządzeń,  przy  pomocy  których  będzie  świadczona  usługa  oraz  zysk 

wykonawcy.  

Przepisy  ustawy  Prawo  zamówień  publicznych  nie  wskazują,  że  waloryzacja  na  podstawie 

art.  436  pk

t  4  lit.  b  ustawy  Prawo  zamówień  publicznych  powinna  być  dokonana  na 

podstawie  aneksu  do  umowy  w  sprawie  zamówienia  ani  też,  że  Zamawiający  nie  może 

zwaloryzować  wynagrodzenia  na  podstawie  jednostronnego  oświadczenia.  Zamawiający 

powinien wskazać co najmniej terminy, od których nastąpi zmiana wysokości wynagrodzenia 

wykonawcy, sposób jej wprowadzenia, a także obowiązki dowodowe wykonawcy, tj. od kiedy 

wykonawcy  należne  będzie  wynagrodzenie  w  zmienionej  wysokości,  czy  konieczne  będzie 

zawieranie  w  tym  przedm

iocie  aneksu,  czy  wystarczająca  będzie  akceptacja  dowodów 

potwierdzających  wzrost  kosztów  realizacji  zamówienia  przedstawionych  przez  wykonawcę 

oraz jakie dokumenty zamawiający uzna za spełniające wymóg wynikający z art. 436 pkt 4 

lit.  b  ustawy  Prawo  zamówień  publicznych.  Zatem  to  po  stronie  Zamawiającego  leży 

ustanowienie  zasad  regulujących  waloryzację  wynagrodzenia  wykonawcy  i  od 

Zamawiającego  zależy,  czy  zmiany  dotyczące  wynagrodzenia  będą  wymagały  zawarcia 

aneksu między stronami.  

W  §  9  ust.  10  wzoru  umowy  Zamawiający  zastrzegł,  że  waloryzacji  w  zakresie  przesłanek  

z  art.  436  pkt  4  lit.  b  tiret  drugi  ustawy  Prawo  zamówień  publicznych  dokona  poprzez 

jednostronne  oświadczenie.  Jest  to  zgodne  ze  stanowiskiem  doktryny,  która  wskazuje,  że 

postanowienia art. 

436 pkt 4 lit. b ustawy Prawo zamówień publicznych nie mogą wskazywać 

na możliwość dokonania zmiany wynagrodzenia w zależności od uznania stron, przepis ten 

bowiem  ma  charakter  bezwzględnie  obowiązujący,  wobec  czego  bez  znaczenia  jest  wola 

stron we wprowad

zeniu zmiany wynagrodzenia na jego podstawie. Jednocześnie w § 16 ust. 

2  Zamawiający  przewidział  mechanizm,  zgodnie  z  którym  w  przypadku  wystąpienia  

w  szczególności  przesłanek  określonych  w  §  16  ust.  2  pkt  1-4,  wykonawca  może  wnieść  

o dokonanie zmian w u

mowie, które zostaną przyjęte za porozumieniem stron. Zamawiający 

przewidział  tam  przesłanki  określone  w  art.  436  pkt  4  lit.  b  tiret  1,  3-5  ustawy  Prawo 

zamówień publicznych.  

Zamawiający  nie  zgadza  się  z  twierdzeniem  Odwołującego,  że  §  9  ust.  14  i  15  (w  wersji 

przed zmianą specyfikacji warunków zamówienia) są sprzeczne z przepisem art. 436 pkt 4 

lit.  b  ustawy  Prawo  zamówień  publicznych.  Przepis  ten  nakłada  na  Zamawiającego 

obowiązek  ustanowienia  reguł  określających  zasady  wprowadzania  zmian  wysokości 

wynagrodzenia 

w  przypadku  umów  zawieranych  na  okres  dłuższy  niż  12  miesięcy.  W 

związku  z  powyższym  Zamawiający  nie jest  obowiązany  do  waloryzowania  wynagrodzenia 

wykonawcy przed upływem tego okresu. Tym samym należy przyjąć, że wolą ustawodawcy 

jest,  aby  wykon

awca  jako  podmiot  profesjonalny  był  w  stanie  określić  cenę  świadczenia  w 

horyzoncie jednego roku (gdyby bowiem Zamawiający udzielał zamówienia na okres do 12 

miesięcy, nie musiałby stosować klauzul waloryzacyjnych).  

W  odpowiedzi  na  zarzut  dotyczący  zapisu  §  9  ust.  15  (w  wersji  przed  zmianą  specyfikacji 

warunków  zamówienia)  Zamawiający  uwzględnił  możliwość  waloryzacji  nie  częściej  niż  co 

12  miesięcy,  bowiem  jest  to  zgodne  z  dotychczasową  praktyką  w  zakresie  zmiany  płacy 

minimalnego  wynagrodzenia,  które  na  przestrzeni  co  najmniej  ostatnich  20  lat  było 

modyfikowane nie częściej niż raz na 12 miesięcy. Jednakże wychodząc naprzeciw żądaniu 

Odwołującego,  uwzględnił  jego wniosek  i  dokonał  zmiany  § 9 ust.  15  poprzez dodanie § 9 

ust. 18, który stanowi, że jeżeli zmiana wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę, o 

której mowa w § 9 ust. 9, nastąpi częściej niż raz w roku, Zamawiający dokona odpowiednio 

takiej waloryzacji w oparciu o zasady opisane w ust. 9, jednakże nie wcześniej niż po upływie 

12  miesięcy  obowiązywania  umowy.  Przez  co  Zamawiający  nie  ogranicza  częstotliwości 

zmian wynagrodzenia w oparciu o art. 436 pkt. 4 lit. b ustawy Prawo zamówień publicznych, 

jeżeli będzie to wynikało z przepisów prawa powszechnie obowiązującego.  

Zamawiający dokonał  zmiany  § 9  ust.  16  i  nadał  mu następujące  brzmienie w  § 9 ust.  17: 

„Zamawiający zastrzega, że maksymalna wysokość zmiany wynagrodzenia z tytułu realizacji 

Umowy  na  skutek  waloryzacji,  o  której  mowa  w  ust.  10,  nie  może  przekroczyć  kwoty 

stanowiącej  równowartość  pięciokrotności  średnich  miesięcznych  wynagrodzeń  netto  

z poprzednich 12 miesięcy obowiązywania Umowy.” Z uwagi na zmianę § 9 ust. 17 stosuje 

się wyłącznie do waloryzacji, o której mowa w art. 439 ustawy Prawo zamówień publicznych. 

To  na  Zamawiającym  ciąży  obowiązek  określenia  zasad,  w  jaki  sposób  należy  dokonywać 

waloryzacji  wynagrodzenia,  co  też  uczyniono  w  §  9  ust.  17,  określając  maksymalną 

wysokość  wynagrodzenia  z  tytułu  realizacji  umowy  na  skutek  waloryzacji  na  równowartość 

pięciokrotności  średnich  miesięcznych  wynagrodzeń  netto  z  poprzednich  12  miesięcy 

obowiązywania umowy. Wskazane w umowie ograniczenie maksymalnej wysokości zmiany 

wynagrodzenia z tytułu realizacji umowy na skutek waloryzacji jest wypełnieniem z przepisu 

art.  439  ust.  2  pkt  4  ustawy  Prawo 

zamówień  publicznych.  Ustawa  nie  ustanawia  w  tym 

zakresie  żadnych  ograniczeń  i  pozostawia  określenie  maksymalnej  wartości  zmiany 

wynagrodzenia Zamawiającemu.  

III Stanowisko Izby 

Na wstępie Izba stwierdziła, że nie zachodzi żadna z przesłanek skutkujących odrzuceniem 

odwołania,  opisanych  w  art.  528  ustawy  Prawo  zamówień  publicznych,  a  Odwołujący  ma 

interes  we  wniesieniu  odwołania  w  rozumieniu  art.  505  ust.  1  ustawy  Prawo  zamówień 

publicznych. Przepis art. 505 

ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych stanowi, że środki 

ochrony  prawnej  przysługują  wykonawcy,  uczestnikowi  konkursu  oraz  innemu  podmiotowi, 

jeżeli ma lub miał interes w uzyskaniu zamówienia lub nagrody w konkursie oraz poniósł lub 

może ponieść szkodę w wyniku naruszenia przez zamawiającego przepisów ustawy (ustawy 

Prawo zamówień publicznych). 

Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie: 

1.  art.  16  ust.  1-

3  ustawy  Prawo  zamówień  publicznych  poprzez  naruszenie  zasad 

zachowania  uczciwej  konkurencji,  prz

ejrzystości  i  proporcjonalności  przy  formułowaniu 

postanowień specyfikacji warunków zamówienia, 

2.  art.  433  pkt  4  ustawy  Prawo  zamówień  publicznych  poprzez  wprowadzenie  do  projektu 

umowy w sprawie zamówienia publicznego postanowień abuzywnych,  

3.  art.  436 

pkt  1  ustawy  Prawo  zamówień  publicznych  poprzez  zaniechanie  określenia 

terminów obowiązywania umowy w sprawie zamówienia publicznego,  

4.  art.  436  pkt  4  lit.  b  ustawy  Prawo  zamówień  publicznych  poprzez  wadliwe  określenie 

zasad  waloryzacji  wynagrodzenia  wy

konawcy  w  związku  ze  zmianą  stawki  podatku  od 

towarów i usług, wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę albo wysokości minimalnej 

stawki godzinowej, ustalonych na podstawie przepisów ustawy z dnia 10 października 2002 

r.  o  minimalnym  wynagrodzeniu  za 

pracę,  zasad  podlegania  ubezpieczeniom  społecznym 

lub  ubezpieczeniu  zdrowotnemu  lub  wysokości  stawki  składki  na  ubezpieczenia  społeczne 

lub  zdrowotne  oraz  zasad  gromadzenia  i  wysokości  wpłat  do  pracowniczych  planów 

kapitałowych,  o  których  mowa  w  ustawie  z  dnia  4  października  2018  r.  o  pracowniczych 

p

lanach kapitałowych, 

5.  art.  439  ust.  1  i  2  ustawy  Prawo  zamówień  publicznych  poprzez  zaniechanie  określenia  

w  projekcie  umowy  w  sprawie  zamówienia  publicznego  zasad  waloryzacji  wynagrodzenia 

wykonawcy w związku ze zmianą cen materiałów lub kosztów. 

Zama

wiający  uwzględnił  zarzuty  nr  1,  2  i  4  –  w  części  dotyczącej  braku  możliwości 

ograniczenia  przez  Zamawiającego  kolejnych  waloryzacji  wynagrodzenia,  o  której  mowa  w 

art.  436  pkt  4  lit.  b  ustawy  Prawo  zamówień  publicznych,  do  częstotliwości  raz  na  12 

miesięcy,  zatem  w  tym  zakresie  Izba  umorzyła  postępowanie  odwoławcze,  zgodnie  z  art. 

522  ust.  4  ustawy  Prawo  zamówień  publicznych,  który  stanowi,  że  w  przypadku 

uwzględnienia  przez  zamawiającego  części  zarzutów  przedstawionych  w  odwołaniu,  Izba 

może  umorzyć  postępowanie  odwoławcze  w  części  dotyczącej  tych  zarzutów,  pod 

warunkiem  że  w  postępowaniu  odwoławczym  po  stronie  zamawiającego  nie  przystąpił  w 

terminie żaden wykonawca albo wykonawca, który przystąpił po stronie zamawiającego, nie 

wniósł  sprzeciwu  wobec  uwzględnienia  tych zarzutów.  W  takim  przypadku Izba  rozpoznaje 

pozostałe zarzuty odwołania. Zamawiający wykonuje, powtarza lub unieważnia czynności w 

postępowaniu  o  udzielenie  zamówienia,  zgodnie  z  żądaniem  zawartym  w  odwołaniu  w 

zakresie uwzględnionych zarzutów. 

Jednocześnie  Izba  zauważa,  że  zarzuty  nr  1  i  2  nie  są  zarzutami  samodzielnymi,  lecz 

ogólnymi,  gdyż  naruszenie  wskazanych  zasad  zachowania  uczciwej  konkurencji, 

przejrzystości  i  proporcjonalności  przy  formułowaniu  postanowień  specyfikacji  warunków 

zamówienia  oraz  wprowadzenie  do  projektu  umowy  w  sprawie  zamówienia  publicznego 

postanowień  abuzywnych  zależy  od  konkretnych  naruszeń,  których  mógł  dokonać 

Zamawiający, a które należało sprecyzować w dalszej części odwołania.   

Izba  ustaliła,  iż  stan  faktyczny  postępowania,  tj.  treść  specyfikacji  warunków  zamówienia,  

w szczególności spornego projektu/wzoru umowy nie jest sporny pomiędzy Stronami.  

Izba  ustaliła,  że 14  marca 2022  r.  Zamawiający  dokonał  modyfikacji  specyfikacji  warunków 

zamówienia  w  zakresie  ww.  wzoru  umowy  nadając  kwestionowanym  postanowieniom 

przyszłej umowy następujące brzmienie: 

§ 2. ZAKRES USŁUG 
1.  Zakres  czynności  realizowanych  w  ramach  usług  objętych  Przedmiotem  Umowy  został 

określony  w  Załączniku  nr  3  do  Umowy,  natomiast  lokalizacje  Zamawiającego,  w  których 

odbywa  się  świadczenie  usług  utrzymania  czystości  oraz  prac  porządkowo-gospodarczych 

zostały wskazane w Załączniku nr 2 do Umowy. 

2.  Zamawiający  zastrzega  sobie  możliwość  zmiany  zakresu  świadczonych  usług,  

z  zastrzeżeniem  postanowień  §  8  pkt  10)  Umowy.  O  zmianach  Zamawiający  powiadomi 

Wykonawcę niezwłocznie, nie później jednak, niż na 30 dni przed zmianą. Zmiana taka nie 

stanowi  zmiany  Umowy  i  nie  wymaga  zawarcia  aneksu  do  niniejszej  Umowy. 

(Wcześniej 

było: 20 dni). 

§ 4. OKRES OBOWIĄZYWANIA UMOWY 

1. Strony zawierają Umowę na czas określony od dnia …… do dnia …… 

2. Terminy rozpoczęcia świadczenia usługi w poszczególnych lokalizacjach ustalone zostały 

w  Załączniku  nr  2  do  Umowy.  Terminy  rozpoczęcia  świadczenia  usług  w  poszczególnych 

lokal

izacjach mogą ulec zmianie z zastrzeżeniem § 2 ust. 2 Umowy. 

§ 8. ZOBOWIĄZANIA ZAMAWIAJĄCEGO 

Zamawiający zobowiązuje się do: 

przekazania zakresu prac do wykonania, 

nadzoru nad realizacją Umowy,  

zapewnienia dostępu do powierzchni i pomieszczeń objętych Umową, 

zapłaty wynagrodzenia, 

usunięcia  przeszkód  technicznych  lub  organizacyjnych  stwierdzonych  przez 

Wykonawcę, utrudniających lub uniemożliwiających należyte wykonanie usług, 

niezwłocznego informowania Wykonawcy o zaistniałych zmianach Przedmiotu Umowy 

i w

arunków wykonywanej usługi, 

udostępnienia Wykonawcy źródeł poboru wody i energii elektrycznej, niezbędnych do 

wykonania objętych Umową usług, 

udostępnienia  pomieszczeń  niezbędnych  do  realizacji  niniejszej  Umowy  w  tym  do 

przechowywania  sprzętu  i  materiałów  nieodpłatnie  lub  na  warunkach  określonych 

odrębną  umową.  Wykaz  obiektów,  w  których  udostępnienie  ww.  pomieszczeń  jest 

odpłatne, stanowi Załącznik nr 8 do Umowy, 

umo

żliwienia  Wykonawcy  zorganizowania  pracy  w  sposób  zapewniający  jego 

pracownikom  bezpieczne  i  higieniczne  warunki  pracy  zgodnie  z  przepisami  BHP  i  z 

zakresu ochrony przeciwpożarowej, 

zlecenia  Wykonawcy  usług  utrzymania  czystości  w  obiektach  o  powierzchni 

wy

noszącej  co  najmniej  70%  powierzchni  przekazanej  z  chwilą  zawarcia  Umowy, 

wynikającej  z  Załącznika  nr  2  do  Umowy,  w  zakresie  pozycji  1-11  (i  pozycje  29-  30 

jeżeli  występują)  określonych  w  Załączniku  nr  1  do  Umowy  (Cennik),  wyliczanej  po 

zakończeniu realizacji Umowy. Na zmniejszenie powierzchni, z zachowaniem limitu, o 

którym  mowa  w  zdaniu  poprzednim,  mogą  wpłynąć  niemożliwe  do  przewidzenia  lub 

oszacowania  na  dzień  zawarcia  Umowy  zmiany  własnościowe  lub  organizacyjne  po 

stronie Zamawiającego nadto: 

a)  sprze

daż,  łączenie  czy  podział  Spółek,  na  rzecz  których  realizowane  są 

przedmiotowe usługi, 

b)  sp

rzedaż  lub  wyłączenie  z  eksploatacji  poszczególnych  obiektów  lub  ich  części,  

w których świadczone będą usługi utrzymania czystości, 

c) awarie poszczególnych obiektów lub ich części uniemożliwiające świadczenie usług 

sprzątania  w  sposób  zapewniający  pracownikom  Wykonawcy  bezpieczne  

i  higieniczne  warunki  pracy  zgodnie  z  przepisami  BHP  i  z  zakresu  ochrony 

przeciwpożarowej. 

11)  przekazania  przedstawicielom  Wykonawcy 

wewnętrznych  regulacji  Zamawiającego 

dotyczących  bezpieczeństwa  i  higieny  pracy,  ochrony  przeciwpożarowej,  ochrony 

środowiska oraz innych niezbędnych do wykonania Przedmiotu umowy. 

(Wcześniej  w  punkcie  10.  było  odpowiednio:  60%;  Na  zmniejszenie  powierzchni,  

z zachowaniem limitu, o którym mowa w zdaniu poprzednim, mogą wpłynąć niemożliwe do 

przewidzeni

a  lub  oszacowania  na  dzień  zawarcia  Umowy  zmiany  własnościowe  lub 

organizacyjne  po  stronie  Zamawiającego,  w  szczególności…,  c)  konieczność  dokonania 

oszczędności. 

§ 9. WYNAGRODZENIE 

1.  Rzeczywiste  wynagrodzenie  Wykonawcy  ustalane  będzie  za  każdy  miesiąc  realizacji 

Przedmiotu  Umowy  stosownie  do  zakresu  świadczonych  w  danym  miesiącu  usług, 

pomniejszone o kary umowne z tytułu niewykonania lub nienależytego ich wykonania. 

2.  Wynagrodzenie  za  świadczenie  usług  utrzymania  czystości  z  wyłączeniem  ust.  3  

w  obiekta

ch  należących  oraz  zarządzanych  przez  Zamawiającego,  oraz  za  utrzymanie 

terenów  zewnętrznych  będzie  ustalane  na  podstawie  iloczynu  cen  jednostkowych 

określonych  w  Cenniku  stanowiącym  Załącznik  nr  1,  oraz  liczby  jednostek  powierzchni 

objętych usługą. 

3. Wyn

agrodzenie za świadczenie kompleksowej obsługi łaźni pracowniczych, w przypadku 

zadań, w których występują łaźnie pracownicze, będzie rozliczane według zasad przyjętych  

w danej lokalizacji. 

4.  Wynagrodzenie  za  świadczenie  usług  zlecanych  okresowo  (mycie  elewacji,  okien, 

odśnieżanie  itp.)  będzie  ustalane  na  podstawie  iloczynu  cen  jednostkowych  określonych  

w  Cenniku  stanowiącym  Załącznik  nr  1  oraz  wg  liczby  jednostek  na  podstawie  których  te 

usługi są rozliczane. 

5. Wynagrodzenie za świadczenie serwisu dziennego oraz usług dodatkowych rozliczanych  

w  oparciu  o  stawkę  serwisu  dziennego  będzie  ustalane  na  podstawie  iloczynu  stawki 

roboczogodziny  określonej  w  Cenniku  stanowiącym  Załącznik  nr  1  oraz  liczby 

przepracowanych godzin. 

6. Wynagrodzenie za prace porządkowo-gospodarcze, o których mowa w § 2 ust. 4 będzie 

ustalane na podsta

wie uzgodnionej między Stronami stawki oraz zwrotu kosztów materiałów 

wraz z  ich  dostawą,  i  pracy sprzętu  w  zakresie niezbędnym  do  wykonania zleconych  prac. 

Zwrot  kosztów  nastąpi  po  udokumentowaniu  przez  Wykonawcę  rozeznania  cenowego 

przeprowadzonego  wśród  co  najmniej  3  dostawców  materiałów  lub  wypożyczalni  sprzętu, 

przy  czym  wybór  oferty  innej,  niż  najtańsza  musi  być  uzasadniony  i  wymaga  uprzedniej 

akceptacji  Koordynatora  Zamawiającego.  Wszystkie  pozostałe  koszty  realizacji  tych  prac, 

takie,  jak  koszty  zak

upu  i  rozładunku  materiałów,  przejazdów  pracowników,  koszty  ogólne, 

podatki, opłaty i zysk Wykonawcy są ujęte w stawce i nie będą uwzględniane przy ustalaniu 

wynagrodzenia Wykonawcy. 

Za  usługi  wykonane  na  podstawie  Umowy  i  składanych  zgodnie  z  Umową  Zamawiający 

zobowiązuje się zapłacić Wykonawcy wynagrodzenie według zasad podanych w niniejszym 

paragrafie oraz paragrafie 10. 

8.  Ceny  jednostkowe  świadczenia  usług  w  wysokościach  określonych  w  Cenniku  są 

niezmienne i obowiązują przez okres trwania Umowy. 

Zamawiający przewiduje zgodnie z art. 

436 pkt 4 

lit. b) 

ustawy z dnia 11 września 2019 r. 

Prawo  zamówień  publicznych,  waloryzację  wynagrodzenia  w  przypadku  zmiany  wysokości 

minimalnego  w

ynagrodzenia  za  pracę  albo  wysokości  minimalnej  stawki  godzinowej, 

ust

alonych  na  podstawie  ustawy  z  dnia  10  października  2002  r.  o  minimalnym 

wynagrodzeniu  za  pracę.  Waloryzacja  wynagrodzenia  z  przyczyny  wskazanej  powyżej 

będzie  dokonywana  przy  zastosowaniu  wskaźnika  waloryzacji  (dalej:  „Wskaźnik 

waloryzacji”), obliczonego według następującego wzoru oraz w oparciu o zasady wskazane 

w ustępach 11-16 i 18 poniżej: 

W(X) = (obecne stawki z cennika * wskaźnik % wzrostu płacy minimalnej)* 0,8  

W(X) 

– wskaźnik waloryzacji za rok X, gdzie X jest rokiem obowiązywania zwaloryzowanych 

stawek 

–  o  ile  zmiany  te  będą  miały  wpływ  na  koszty  wykonania  zamówienia  przez 

wykonawcę. 

W  celu  wykazania  wpływu  na  koszty  wykonania  przedmiotu  zamówienia,  Wykonawca 

zobowiązany będzie do pisemnego przedstawienia kalkulacji udziału kosztów pracowniczych 

o

raz  kosztów  materiałów  niezbędnych  do  wykonania  przedmiotu  Umowy  w  kosztach 

realizacji Usługi. 

10.  Zamawiający  przewiduje  zgodnie  z  art.  439  ustawy  z  dnia  11  września  2019  r.  Prawo 

zamówień  publicznych,  waloryzacje  wynagrodzenia  począwszy  od  13  miesiąca 

ob

owiązywania  Umowy,  z  zastrzeżeniem  ust.  15  poniżej,  przy  zastosowaniu  wskaźnika 

waloryzacji (dalej: „Wskaźnik waloryzacji”), obliczonego według następującego wzoru oraz w 

oparciu o zasad

y wskazane w ustępach 11-17 poniżej: 

W(X) = (obecne stawki z cennika * 

% wzrost średniorocznego wskaźnika cen towarów i usług 

konsumpcyjnych  liczony  za  okres  ostatnich  12  miesięcy  ogłaszanego  w  komunikacie 

Prezesa  Głównego  Urzędu  Statystycznego  w  Dzienniku  Urzędowym  Rzeczpospolitej 

Polskiej „Monitor Polski”) *0,15 

W(X) 

– wskaźnik waloryzacji za rok X, gdzie X jest rokiem obowiązywania zwaloryzowanych 

stawek.  

11.  Z

astosowanie  mechanizmów  waloryzacji,  opisanych  w  ust.  9  i  10  (zmiana 

wynagrodzenia) dokonywane 

jest w drodze jednostronnego oświadczenia Zamawiającego. 

12. Waloryzacji nie podlega zwrot kwot zatrzymanych. 

13.  Wykonawca  nie  może  żądać  podwyższenia  wynagrodzenia,  jeżeli  wykonał  prace 

dodatkowe  bez  uzyskania  pisemnej  (lub  za  pośrednictwem  poczty  elektronicznej)  zgody 

Zamawiającego. 

14.  W  przypadku,  gdy  Usługi  rozliczane  ryczałtowo  będą  realizowane  przez  niepełny 

miesiąc,  Wykonawcy  przysługiwać  będzie  wynagrodzenie  w  kwocie  odpowiadającej 

iloczynowi  liczby  dni  realizacji  Usług  w  danym  miesiącu  oraz  1/30  wartości  łącznego 

ryczałtowego wynagrodzenia miesięcznego netto dotyczącego danej lokalizacji. 

Wynagrodzenie  za  pierwszych  12  miesięcy  obowiązywania  Umowy  nie  podlega 

waloryzacji, o której mowa w ust. 9 i 10. 

Waloryzacja wynagrodzenia, o której mowa w ust. 9 i 10 może zostać przeprowadzona w 

odstępach czasu nie krótszych niż po upływie kolejnych 12 miesięcy – z zastrzeżeniem ust. 

17.  Z

amawiający  zastrzega,  że  maksymalna  wysokość  zmiany  wynagrodzenia  z  tytułu 

realizacji  Umowy  na  skutek  waloryzac

ji,  o  której  mowa  w  ust.  10,  nie  może  przekroczyć 

kwoty  stanowiącej równowartość  pięciokrotności  średnich miesięcznych wynagrodzeń  netto  

z poprzednich 12 miesięcy obowiązywania Umowy. 
18. Jeżeli zmiana wysokości minimalnego wynagrodzenia za prace . o której mowa w ust. 9 

powyżej  nastąpi  częściej  niż  jeden  raz  w  roku  na  podstawie  obowiązujących  przepisów 

prawa  w  tym  zakresie,  wówczas  Zamawiający,  dokona  odpowiednio  takiej  waloryzacji  w 

oparciu  o  zasady  opisane  w  ust.  9,  jedna

kże  nie  wcześniej  niż  po  upływie  12  miesięcy 

obowiązywania umowy. 

Zamawiający zatem zmienił brzmienie ust. 9 oraz dodał ust. 10 i 18. 

Zgodnie z art. 552 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych wydając wyrok, Izba bierze za 

podstawę stan rzeczy  ustalony  w toku  postępowania odwoławczego.  Zatem  orzekając  Izba 

uwzględniła  dokonaną  14  marca  2022  r.  modyfikację  specyfikacji  warunków  zamówienia  

i  odniosła  się  do  jej  brzmienia  jako  obowiązującego  w  postępowaniu  o  udzielenie 

zamówienia publicznego na dzień rozprawy i orzekania. 

Po  zapoznaniu 

się  z  przedmiotem  sporu  oraz  argumentacją  Stron,  w  oparciu  o  stan 

faktyczny  ustalony  na  podstawie  dokumentacji  postępowania  o  udzielenie  zamówienia 

publicznego 

przedstawionej  przez  Zamawiającego,  złożonych  pism  Stron  i  ich  stanowisk 

przedstawionych  podczas 

rozprawy  Izba  ustaliła  i  zważyła,  co  następuje:  odwołanie  nie 

zasługuje na uwzględnienie. 

Odwołujący,  oprócz  wskazanych  ogólnie  art.  16  ust.  1-3  ustawy  Prawo  zamówień 

publicznych oraz art. 433 pkt 4 ustawy Prawo zamówień publicznych poprzez wprowadzenie 

do  projektu  umowy  w  sprawie  zamówienia  publicznego  postanowień  abuzywnych,  zarzucił 

Zamawiającemu  naruszenie  art.  436  pkt  1  ustawy  Prawo  zamówień  publicznych  poprzez 

zaniechanie określenia terminów obowiązywania umowy w sprawie zamówienia publicznego,  

art

. 436 pkt 4 lit. b ustawy Prawo zamówień publicznych poprzez wadliwe określenie zasad 

waloryzacji  wynagrodzenia  wykonawcy  oraz  art.  439  ust.  1  i  2  ustawy  Prawo  zamówień 

publicznych  poprzez  zaniechanie  określenia  w  projekcie  umowy  w  sprawie  zamówienia 

publi

cznego  zasad  waloryzacji  wynagrodzenia  wykonawcy  w  związku  ze  zmianą  cen 

materiałów lub kosztów. 

Powyższe przepisy stanowią: 

Art. 433. Projektowane postanowienia umowy nie mogą przewidywać:  

1)  odpowiedzialności  wykonawcy  za  opóźnienie,  chyba  że  jest  to  uzasadnione 

okolicznościami lub zakresem zamówienia;  

2)  naliczania  kar  umownych  za  zachowanie  wykonawcy  niezwiązane  bezpośrednio  lub 

pośrednio z przedmiotem umowy lub jej prawidłowym wykonaniem;  

3)  odpowiedzialności  wykonawcy  za  okoliczności,  za  które  wyłączną  odpowiedzialność 

ponosi zamawiający;  

4)  możliwości  ograniczenia  zakresu  zamówienia  przez  zamawiającego  bez  wskazania 

minimalnej wartości lub wielkości świadczenia stron. 

Art. 436. Umowa zawiera postanowienia określające w szczególności:  

1)  planowany 

termin  zakończenia  usługi,  dostawy  lub  robót  budowlanych,  oraz,  w  razie 

potrzeby,  planowane  terminy  wykonania  poszczególnych  części  usługi,  dostawy  lub  roboty 

budowlanej,  określone  w  dniach,  tygodniach,  miesiącach  lub  latach,  chyba  że  wskazanie 

daty wykon

ania umowy jest uzasadnione obiektywną przyczyną;  

2) warunki zapłaty wynagrodzenia;  

3) łączną maksymalną wysokość kar umownych, których mogą dochodzić strony;  

4) w przypadku umów zawieranych na okres dłuższy niż 12 miesięcy:  

a) wysokości kar umownych naliczanych wykonawcy z tytułu braku zapłaty lub nieterminowej 

zapłaty  wynagrodzenia  należnego  podwykonawcom  z  tytułu  zmiany  wysokości 

wynagrodzenia, o której mowa w art. 439 ust. 5,  

b)  zasady  wprowadzania  zmian  wysokości  wynagrodzenia  w  przypadku  zmiany:  ‒  stawki 

podatku  od  towarów  i  usług  oraz  podatku  akcyzowego,  ‒  wysokości  minimalnego 

wynagrodzenia  za  pracę  albo  wysokości  minimalnej  stawki  godzinowej,  ustalonych  na 

podstawie ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę, ‒ 

za

sad  podlegania  ubezpieczeniom  społecznym  lub  ubezpieczeniu  zdrowotnemu  lub 

wysokości stawki składki na ubezpieczenia społeczne lub ubezpieczenie zdrowotne, ‒ zasad 

gromadzenia  i  wysokości  wpłat  do  pracowniczych  planów  kapitałowych,  o  których  mowa  

w  ustawi

e  z  dnia  4  października  2018  r.  o  pracowniczych  planach  kapitałowych  (Dz.  U.  z 

2020  r.  poz.  1342)  ‒  jeżeli  zmiany  te  będą  miały  wpływ  na  koszty  wykonania  zamówienia 

przez wykonawcę. 

Art.  439.  1.  Umowa,  której  przedmiotem  są  roboty  budowlane lub  usługi,  zawarta  na  okres 

dłuższy  niż  12  miesięcy,  zawiera  postanowienia  dotyczące  zasad  wprowadzania  zmian 

wysokości wynagrodzenia należnego wykonawcy, w przypadku zmiany ceny materiałów lub 

kosztów związanych z realizacją zamówienia.  

2. W umowie określa się:  

1)  po

ziom  zmiany  ceny  materiałów  lub  kosztów,  o  których  mowa  w  ust.  1,  uprawniający 

strony umowy do żądania zmiany wynagrodzenia oraz początkowy termin ustalenia zmiany 

wynagrodzenia;  

2)  sposób  ustalania  zmiany  wynagrodzenia:  a)  z  użyciem  odesłania  do  wskaźnika  zmiany 

ceny  materiałów  lub  kosztów,  w  szczególności  wskaźnika  ogłaszanego  w  komunikacie 

Prezesa  Głównego  Urzędu  Statystycznego  lub  b)  przez  wskazanie  innej  podstawy,  w 

szczególności wykazu rodzajów materiałów lub kosztów, w przypadku których zmiana ceny 

uprawnia strony umowy do żądania zmiany wynagrodzenia;  

3)  sposób  określenia  wpływu  zmiany  ceny  materiałów  lub  kosztów  na  koszt  wykonania 

zamówienia  oraz  określenie  okresów,  w  których  może  następować  zmiana  wynagrodzenia 

wykonawcy;  

4)  maksymalną  wartość  zmiany  wynagrodzenia,  jaką  dopuszcza  zamawiający  w  efekcie 

zastosowania postanowień o zasadach wprowadzania zmian wysokości wynagrodzenia.  

3. Jeżeli umowa została zawarta po upływie 180 dni od dnia upływu terminu składania ofert, 

początkowym terminem ustalenia zmiany wynagrodzenia jest dzień otwarcia ofert, chyba że 

zamawiający określi termin wcześniejszy.  

4.  Przez  zmianę  ceny  materiałów  lub  kosztów  rozumie  się  wzrost  odpowiednio  cen  lub 

kosztów,  jak  i  ich  obniżenie,  względem  ceny  lub  kosztu  przyjętych  w  celu  ustalenia 

wynagrodzenia wykonawcy zawartego w ofercie.  

5. Wykonawca, którego wynagrodzenie zostało zmienione zgodnie z ust. 1–3, zobowiązany 

jest  do  zmiany  wy

nagrodzenia  przysługującego  podwykonawcy,  z  którym  zawarł  umowę,  

w  zakresie  odpowiadającym  zmianom  cen  materiałów  lub  kosztów  dotyczących 

zobowiązania  podwykonawcy,  jeżeli  łącznie  spełnione  są  następujące  warunki:  1) 

przedmiotem  umowy  są  roboty  budowlane  lub  usługi;  2)  okres  obowiązywania  umowy 

przekracza 12 miesięcy 

Jak  wynika  z  przywołanego  brzmienia  przepisów,  w  zakresie  podniesionym  w  odwołaniu, 

regulacje  ustawowe  wymagają  odniesienia  się  w  umowie  dotyczącej  zamówienia 

publicznego  do  wskazanych  w  tych 

przepisach  zagadnień,  jednak  nie  wskazują,  a  tym 

bardziej  nie  narzucają  konkretnego  sposobu  ich  regulacji,  np.  konkretnego  sposobu 

waloryzacji  wynagrodzenia wykonawcy.  Jest to oczywiste,  bowiem  przepisy  te  nie  odnoszą 

się  i  nie  mogą  odnosić  do  nieokreślonej  liczby  konkretnych  i  odmiennych  sytuacji,  które 

mogą  mieć  miejsce  w  poszczególnych  postępowaniach  o  udzielenie  zamówienia 

publicznego.  Zatem  jeśli  zamawiający  ujął  w  umowie  powyższe  zagadnienia,  to  wypełnił 

zobowiązanie  ustawowe  i  już  kwestią  ocenną  (choć  podlegającą  ocenie)  pozostaje,  czy 

zrobił to prawidłowo. 

Zgodnie  z  art.  505  ust.  1  ustawy 

Prawo  zamówień  publicznych  środki  ochrony  prawnej 

przysługują wykonawcy, uczestnikowi konkursu oraz innemu podmiotowi, jeżeli ma lub miał 

interes  w  uzyskaniu  zamówienia  lub  nagrody  w  konkursie  oraz  poniósł  lub  może  ponieść 

szkodę w wyniku naruszenia przez zamawiającego przepisów ustawy. Natomiast, jak wynika 

z  art.  513  ustawy  Prawo  zamówień  publicznych  odwołanie  przysługuje  na:  1)  niezgodną  

z  przepisami  ustawy  czyn

ność  zamawiającego,  podjętą  w  postępowaniu  o  udzielenie 

zamówienia,  o  zawarcie  umowy  ramowej,  dynamicznym  systemie  zakupów,  systemie 

kwalifikowania  wykonawców  lub  konkursie,  w  tym  na  projektowane  postanowienie  umowy;  

2)  zaniechanie  czynności  w  postępowaniu  o  udzielenie  zamówienia,  o  zawarcie  umowy 

ramowej,  dynamicznym  systemie  zakupów,  systemie  kwalifikowania  wykonawców  lub 

konkursie,  do  której  zamawiający  był  obowiązany  na  podstawie  ustawy;  3)  zaniechanie 

przeprowadzenia  postępowania  o  udzielenie  zamówienia  lub  zorganizowania  konkursu  na 

podstawie ustawy, mimo że zamawiający był do tego obowiązany. 

Powyższe  przepisy  określają  więc,  że  środki  ochrony  prawnej,  jak  i  sama  kontrola  Izby  

w związku z wniesionym odwołaniem, jest kontrolą legalności działania zamawiającego, czyli 

zgodności  tego  działania  z  przepisami  prawa  (zasadniczo  –  ustawy  Prawo  zamówień 

publicznych).  W  momencie  więc  stwierdzenia,  że  działanie  danego  zamawiającego  było 

zgodne z prawem, dopiero w dalszej kolejności rozpatrywane jest, na ile jego działanie było 

uzasadnione 

– oczywiście pod kątem sformułowania podniesionych w odwołaniu zarzutów. 

Odwołujący  w  odwołaniu  zarzucił  Zamawiającemu  zasadniczo,  że  postanowienia  umowy 

zostały  skonstruowane  w  sposób  rażąco  nieproporcjonalny  i  obciążający  zbytnim  ryzykiem 

wykonawcę. Izba nie podzieliła powyższego stanowiska. Przy czym, jak wskazała  powyżej,  

w  zakresie  postanowień  zmodyfikowanych  nie  oceniała  ich  pierwotnego  brzmienia  jako 

bezprzedmiotowego,  natomiast,  w  jej  ocenie,  Odwołujący  nie  przedstawił  wystarczająco 

przekonującej  argumentacji  w  odniesieniu  do  stanowiska  Zamawiającego  przedstawionego  

w odpowiedzi na odwołanie oraz w kwestii zmienionych postanowień przyszłej umowy. 

Izba  uznała  wyjaśnienie  wprowadzenia  danego  brzmienia  poszczególnych  postanowień 

umowy  przedstawione  przez  Zamawiającego  w  odpowiedzi  na  odwołanie  oraz  podczas 

rozpra

wy  za  przekonujące  i  przyjęła  je  w  całości.  Zostało  ono  przytoczone  w  punkcie  II 

uzasadnienia, zatem zbędne jest powtarzanie zawartej tam argumentacji w punkcie III. 

Należy  też  zauważyć,  że,  pomimo  zarzucenia  w  odwołaniu  braków  we  wzorze  umowy, 

stanowisko 

Odwołującego w rzeczywistości oparte było na założeniu nie samych braków, ale 

na  tym,  że  chciałby,  aby  Zamawiający  w  inny  sposób  rozłożył  ryzyko  pewnych  zdarzeń 

po

między  Stronami  –  w  sposób  bardziej  korzystny  dla  wykonawcy.  I  Zamawiający  w  dużej 

mierze  wyp

ełnił  powyższe  zmieniając  postanowienia  specyfikacji  warunków  zamówienia 

(wzoru umowy) w tym zakresie w § 8 i § 9.  

Jeśli chodzi o gwarantowany zakres usługi, to należy zauważyć, że Zamawiający taki zakres 

zagwarantował,  więc  spełnił  swój  obowiązek  –  nawet  jeśli  Odwołujący  chciałby,  aby  ten 

zakres był inny (większy). Jednak, jak wskazano, pewne zdarzenia, które mogą nastąpić w 

trakcie realizacji usługi, są nieprzewidywalne i niezależne od woli stron, zatem uzasadnione 

jest, aby każda ze stron ponosiła w tym zakresie pewne ryzyko.  

Zdaniem  Izby  Zamawiający  ryzyko  to  podzielił  w  sposób  racjonalny  nie  obciążając 

nadmiernie  żadnej  ze  stron.  Po  pierwsze  bowiem  zmienił  wielkość  powierzchni  z 

początkowych  60%  do  70%  (przy  proponowanych  przez  Odwołującego  80%)  oraz  nieco 

zwiększył zakres tych powierzchni – nawet jeśli nie jest to odniesienie do aż takiego zakresu 

powierzchni, jak chciałby Odwołujący.  

Zamawiający  usunął  także  postanowienia  dotyczące  możliwości  zmiany  zakresu  usług  ze 

względu na konieczność dokonania oszczędności czy „inne potrzeby Zamawiającego”, czyli 

dość nieokreślone i przez to w dużej mierze zależne od jego woli, odniósł się natomiast do 

awarii  w  obiektach 

jako  przyczyny  zmniejszenia  powierzchni  przeznaczonej  do  sprzątania  

(§  8  ust.  10).  Przy  czym,  w  ocenie  Izby  §  8  ust.  10  lit.  c  sformułował  w  sposób  nawet  dla 

siebie niekorzystny, ponieważ wskazał na awarie uniemożliwiające bezpieczne i higieniczne 

(bhp) 

świadczenie  usługi,  nie  zaś  np.  na  samą  niecelowość  sprzątania  w  wyłączonych  z 

użytkowania obiektach, co wydawałoby się bardziej racjonalne z jego punktu widzenia. 

W  §  2  ust.  2,  powiązanym  z  §  8  pkt  10,  zmienił  także  okres  powiadomienia  wykonawcy  

o  zmiana

ch  zakresu  świadczenia  usługi  z  20  na  30  dni.  Zatem  Zamawiający  w  pełniejszy 

sposób  będzie  pokrywał  ewentualne  straty  wykonawcy  związane  z  pokryciem 

wynagrodzenia  pracownika  wykonawcy  w  okresie  wypowiedzenia  umowy  o  pracę  –  i  choć 

nadal  nie  musi  to  być  pełen  okres  takiego  wypowiedzenia,  zwłaszcza  w  odniesieniu  do 

liczenia  terminu  wypowiedzenia  na 

koniec  miesiąca  –  to  jednak  rozkłada  ryzyko  kosztowe 

pomiędzy Zamawiającego a wykonawcę. 

Przy  czym,  w  ocenie  Izby,  nie  jest  niedozwolone  wprowadzenie  przez  Zamawia

jącego 

postanowień  dopuszczających  jednostronne  działanie  Zamawiającego  –  jest  to  bowiem 

post

anowienie,  które  można  uznać  za  częściowe  wypowiedzenie  umowy  z  zachowaniem 

okresu wypowiedzenia, która to instytucja jest znana w prawie zobowiązań i także, poprzez 

zachowanie  okresu  wypowiedzenia,  rozkłada  ciężar  i  ryzyko  kontraktowe  pomiędzy  obie 

strony umowy. 

Przy tym kwestia, czy właściwa jest tu wartość 60, 70, 80% i których powierzchni dotycząca, 

czy powinno być to 30 dni, czy inny okres itd., jest typowo ocenna i oczywiste jest, że każda 

ze  stron  umowy  wolałaby  zawrzeć  w  niej  postanowienia  jak  najbardziej  dla  niej  korzystne. 

Należy  to  jednak  wypośrodkować  i  Odwołujący  nie  udowodnił,  że  Zamawiający 

wypośrodkował to w sposób niewłaściwy czy niedopuszczalny. Zdaniem Izby ryzyko zostało 

rozłożone pomiędzy strony w sposób proporcjonalny, nawet jeśli z oczywistych przyczyn (tj. 

nie wiadomo, jakie sytuacje rzeczywiście zaistnieją w trakcie realizacji umowy) nie będzie to 

dokładnie proporcja 1:1. 

Również co do waloryzacji wynagrodzenia wykonawcy, o której mowa w § 9 wzoru umowy, 

Izba  stwierdziła,  że  Zamawiający  wypełnił  wymagania  ustawowe  takie  postanowienia  

w  umowie  zawierając,  przy  czym  ich  treść  nie  jest  niezgodna  z  prawem  –  nawet  jeśli 

postanowienia  te  nie  do  końca  satysfakcjonują  Odwołującego  i  chciałby  on,  aby  zasady 

waloryzacji zostały uregulowane w inny sposób. Zdaniem Izby Zamawiający także w sposób 

wystarczający  rozłożył  ryzyko  pomiędzy  strony  umowy.  Nie  jest  też  niezgodne  ze 

wskazanymi  przez  Odwołującego  przepisami  założenie,  że  stawki  pozostaną  niezmienne 

przez  okres  12  miesięcy.  Ustawodawca  rzeczywiście  bowiem  do  takiego  okresu  trwania 

umowy  odniósł  się  w  art.  439  ust.  1  ustawy  Prawo  zamówień  publicznych  jako  okresu,  w 

którym waloryzacja nie jest konieczna.  

Zrozumiałe  jest  przy  tym,  że  Zamawiający  również  po  swojej  stronie  chciałby  mieć  pewien 

z

agwarantowany  okres  stabilności  wynagrodzenia,  dla  którego  mógłby  przewidzieć  swój 

budżet. I takie postanowienie umowy nie jest niezgodne z prawem, jakkolwiek Izba nie jest 

przekonana,  czy  jest  ono  dla  Zamawiającego  rzeczywiście  korzystne  pod  względem 

ekon

omicznym. Należy bowiem zauważyć, że umowy zostaną zawarte najprawdopodobniej  

w  połowie  roku  2022,  zatem  wykonawcy  już  na  wstępie,  przy  stawkach  wynagrodzenia 

odn

oszących  się  do  wynagrodzenia  minimalnego,  będą  musieli  przewidzieć  dodatkowe 

kwoty na ryzyko 

wzrostu wynagrodzenia minimalnego w roku 2023 (albo ryzykować złożenie 

ofert 

z  rażąco  niską  ceną)  –  tym  samym  Zamawiający  już  w  roku  2022  będzie  musiał 

wypłacać wykonawcy wynagrodzenie odnoszące się de facto do roku 2023, a potem również 

będzie  dokonywał  waloryzacji  w  odniesieniu  do  tych  podwyższonych  stawek.  Zatem  w 

ocenie  Izby  bardziej  racjonalne  i  korzystniejsze  dla  obu  stron  pod  kątem  ryzyka  byłoby 

przewidzeni

e waloryzacji od dnia zmiany przepisów, a nie po 12 miesiącach. 

W  ocenie  Izby  także  w  tym  przypadku  nie  jest  niedozwolone  wprowadzenie  przez 

Zamawiającego  postanowień  dopuszczających  jednostronne  działanie  Zamawiającego 

związane  z  waloryzacją,  zwłaszcza  że  wynikać  ono  będzie  ze  zmiany  przepisów 

powszechnie obowiązujących i zawartego w umowie wzoru (§ 9 ust. 9 i 10) . Zamawiający 

wyjaśnił  także,  na  jakiej  podstawie  określił  wskaźniki  waloryzacji  odpowiednio  na  poziomie 

0,8  i  0,15.  Zmieniając  specyfikację  warunków  zamówienia,  Zamawiający  przewidział  też  w 

ust. 18 § 9 dodatkową waloryzację. 

Zdaniem Iz

by powyższe postanowienia umowy rozdzielają ryzyko wzrostu kosztów realizacji 

usługi  pomiędzy  obie  strony  umowy,  nawet  jeśli  nie  jest  to  najbardziej  idealna  opcja,  którą 

mógł przewidzieć Zamawiający. 

Co  do  zarzutu  naruszenia  art.  436  pkt  1  ustawy  Prawo  za

mówień  publicznych  poprzez 

zaniechanie określenia terminów obowiązywania umowy w sprawie zamówienia publicznego, 

Izba  stwierdziła,  że  zarzut  ten  jest  niezrozumiały,  zwłaszcza  że  Odwołujący  nie  podnosił 

zarzutu  braków  w  opisie  przedmiotu  zamówienia  poprzez  brak  wskazania  okresu  realizacji 

usługi.  

W  punkcie  2.8  specyfikacji  warunków  zamówienia  „Termin  wykonania  zamówienia” 

Zamawiający  wskazał:  „Termin  rozpoczęcia  realizacji  poszczególnych  części  został 

określony  w  załączniku  nr  3  do  Wzoru  umowy.  Termin  zakończenia  realizacji 

poszczególnych części: 1, 2, 3 - 31.07.2024 r., 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17 – 

30.06.2024  r.  Zamawiający  dopuszcza  zmianę  treści  wzoru  Umowy  w  zakresie  terminów 

rozpoczęcia  obowiązywania  Umowy,  w  szczególności  w  przypadku,  gdy  zamówienie 

zostanie  udzielone  po  terminie  określonym  w  załączniku  nr  3  do  Wzoru  Umowy,  z  tym  że 

termin zakończenia określony powyżej nie ulegnie zmianie.” 

W  §  4  wzoru  umowy  Zamawiający  co  prawda  zawarł  postanowienie:  „1.  Strony  zawierają 

Umowę  na  czas  określony  od  dnia  ……  do  dnia  ……  2.  Terminy rozpoczęcia  świadczenia 

usługi  w  poszczególnych  lokalizacjach  ustalone  zostały  w  Załączniku  nr  2  do  Umowy. 

Terminy 

rozpoczęcia świadczenia usług w poszczególnych lokalizacjach mogą ulec zmianie  

z  zastrzeżeniem  §  2  ust.  2  Umowy.”,  ale  oczywiste  jest,  że  pozostawione  w  tym 

postanowieniu  miejsce  do  wypełnienia  (kropki),  zostanie  wypełnione  przy  wypełnianiu 

formularza wz

oru umowy dla danej umowy (jednej z, jak wskazał Zamawiający, siedemnastu 

planowanych), stoso

wnie do opisu przedmiotu zamówienia dla poszczególnych spółek grupy 

i okoliczności zawarcia umowy, tj. kiedy realnie zostanie ona zawarta. 

Jest  też  oczywiste,  że  Zamawiający  nie  jest  w  stanie  dokładnie  przewidzieć,  z  jaką  datą 

poszczególne  umowy  zostaną  zawarte,  zatem  racjonalne  jest  zastrzeżenie  o  możliwości 

zmiany  terminów  rozpoczęcia  świadczenia  usługi  w  poszczególnych  lokalizacjach.  Zresztą 

nawet przy braku taki

ego zastrzeżenia, data rozpoczęcia świadczenia usługi i tak musiałaby 

być datą realną, tj. następującą po zawarciu umowy. 

Wobec  powyższego  Izba  oddaliła  odwołanie  w  zakresie  nieuwzględnionym  przez 

Zamawiającego.  

O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 557 i art. 575 ustawy  

z dnia 11 września 2019 r. – Prawo zamówień publicznych oraz § 2 ust. 1 pkt 2, § 5, § 8 ust. 

2 pkt 1 i § 9 ust. 3 pkt 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2020 r.  

w  sprawie  szczegółowych  rodzajów  kosztów  postępowania  odwoławczego,  ich  rozliczania 

oraz wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania (Dz.U. z 2020 r. poz. 2437). 

Zgodnie  z 

dyspozycją  art.  557  ustawy  Prawo  zamówień  publicznych  w  wyroku  oraz  

w  postanowieniu  kończącym  postępowanie  odwoławcze  Izba  rozstrzyga  o  kosztach 

postępowania  odwoławczego.  Zgodnie  z  art.  575  ustawy  Prawo  zamówień  publicznych 

s

trony  oraz  uczestnik  postępowania  odwoławczego  wnoszący  sprzeciw  ponoszą  koszty 

postępowania odwoławczego stosownie do jego wyniku. 

Z  §  2  ust.  1  pkt  2  ww.  rozporządzenia  wynika,  że  wysokość  wpisu  wnoszonego  

w  postępowaniu  o  udzielenie  zamówienia  na  dostawy  i  usługi  o  wartości  przekraczającej 

progi  unijne,  o  których  mowa  w  art.  3  ust.  1  ustawy  Prawo  zamówień  publicznych,  wynosi 

15.000 złotych.  

Zgodnie  z  §  5  rozporządzenia  do  kosztów  postępowania  odwoławczego,  zalicza  się  wpis 

oraz  uzasadnione  koszty  stron 

postępowania  odwoławczego  w  wysokości  określonej  na 

podstawie rachunków lub spisu kosztów, złożonych do akt sprawy, obejmujące m.in. koszty 

związane  z  dojazdem  na  wyznaczone  posiedzenie  lub  rozprawę  i  wynagrodzenie  i  wydatki 

jednego pełnomocnika, nieprzekraczające łącznie kwoty 3.600 złotych.  

Z kolei § 8 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia stanowi, że w przypadku oddalenia odwołania przez 

Izbę  w  całości,  koszty  ponosi  odwołujący;  a  Izba  zasądza  od  odwołującego  na  rzecz 

zamawiającego równowartość kwoty wpisu oraz koszty, o których mowa w § 5 pkt 2. 

Jak  wynika  z  §  9  ust.  3  pkt  2  rozporządzenia  w  przypadku  umorzenia  przez  Izbę 

postępowania  odwoławczego  w  części,  zgodnie  z  art.  522  ust.  4  ustawy  Prawo  zamówień 

publicznych,  jeżeli  odwołanie  w  pozostałej  części  zarzutów,  których  zamawiający  nie 

uwzględnił,  zostało  przez  Izbę  oddalone  w  całości  –  do  ponoszenia  i  rozliczania  kosztów 

stosuje się odpowiednio § 8 ust. 1 albo ust. 2 pkt 1 tego rozporządzenia. 

Izba uwzględniła zatem należny wpis w wysokości 15.000 złotych oraz wynagrodzenie 
pełnomocnika zamawiającego w kwocie 3.600 złotych. 

W związku z powyższym Izba orzekła jak w sentencji. 

Przewodniczący:      ……………………..…