KIO 166/23 WYROK dnia 7 lutego 2023 r.

Sygn. akt: KIO 166/23     

WYROK  

z dnia 7 lutego 2023 r. 

Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie: 

Przewodniczący: 

Marek Bienias 

          Protokolant:       

Mikołaj Kraska 

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 3 lutego 

2023 r. w Warszawie odwołania wniesionego do 

Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  w  dniu  19  stycznia  2023  r.  przez  wykonawcę  J.  S., 

prowadząca  działalność  gospodarczą  pod  firmą  Utyl-service  bis  J.  S.  z  siedzibą  w 

Brodnicy 

w  postępowaniu  prowadzonym  przez  24.  Wojskowy  Oddział  Gospodarczy  w 

Giżycku, 

przy  udziale  wykonawcy  E.  D. 

prowadząca  działalność  gospodarczą  pod  firmą 

P.P.H.U. CHEM MIX E.  B.  D. 

z  siedzibą  w  Sowczycach,  zgłaszającą  przystąpienie  do 

postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego, 

orzeka: 

Uwzględnia odwołanie i nakazuje Zamawiającemu: 

a)  u

nieważnienie czynności wyboru oferty najkorzystniejszej, 

b)  odrzucenie oferty wykonawcy E. D. 

prowadząca działalność gospodarczą pod firmą 

P.P.H.U. CHEM MIX E. B. D. 

z siedzibą w Sowczycach, 

c)  p

owtórzenie czynności badania i oceny ofert. 

Kosztami postępowania obciąża Przystępującego i: 

Zalicza w  poczet kosztów  postępowania odwoławczego kwotę  15 000 zł  00  gr 

(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez Odwołującego 

tytułem wpisu od odwołania. 

Zasądza  od  Przystępującego  na  rzecz  Odwołującego  kwotę  19 015  zł  00  gr 

(słownie:  dziewiętnaście  tysięcy  piętnaście  złotych  zero  groszy)  stanowiącą 

wpis  od  odwołania,  koszty  postępowania  odwoławczego  poniesione  z  tytułu 

wynagrodzenia  pełnomocnika,  koszty  związane  z  dojazdem  na  rozprawę  oraz 

koszty 

opłaty 

skarbowej 

od 

udzielonego 

pełnomocnictwa.

Stosownie  do  art.  579  ust.  1  i  580  ust.  1  i  2  ustawy  z  dnia  11  września  2019r.  -  Prawo 

Zamówień Publicznych (Dz. U. z 2022 r., poz. 1710 ze zm.)  na niniejszy wyrok - w terminie 14 

dni  od  dnia  jego  doręczenia  -  przysługuje  skarga  za  pośrednictwem  Prezesa  Krajowej  Izby 

Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie. 

P

rzewodniczący:      …………………….……….. 

Sygn. akt: KIO 166/23 

U z a s a d n i e n i e 

Zamawiający  –  24.  Wojskowy  Oddział  Gospodarczy  w  Giżycku  –  prowadzi  postępowanie o 

udzielenie zamówienia publicznego w trybie przetargu nieograniczonego pod nazwą „Odbiór 

i  unieszkodliwienie  odpadów  pokonsumpcyjnych  –  produktów  ubocznych  pochodzenia 

zwierzęcego kat. 3 na rzecz 24 WOG w Giżycku w 2023 roku” (Numer referencyjny: 63/2022). 

Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej w 

dniu 21 września 2022 r. pod numerem 2022/S 182-515274. 

W  dniu  19  stycznia  2023  r.  wykonawca  J.  S.

,  prowadząca  działalność  gospodarczą  pod 

firmą  Utyl-service  bis  J.  S.  z  siedzibą  w  Brodnicy  wniosła  odwołanie  wobec  czynności 

Zamawiającego, tj.: 

zaniechanie czynności odrzucenia oferty wykonawcy P.P.H.U. Chem Mix E. B. D. podczas 

gdy  oferta  tego  wykonawcy  zawiera  rażąco  niską  cenę  w  stosunku  do  przedmiotu 

zamówienia. 

Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie przepisów PZP: 

art. 226 ust. 1 pkt 8 w związku z art. 224 ust. 6 ustawy Pzp poprzez zaniechanie czynności 

odrzucenia  oferty  wykonawcy  Chem  Mix,  podczas  gdy  oferta  tego  wykonawcy  zawiera 

rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia, a wykonawca złożył wyjaśnienia, 

które nie wykazały, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny. 

Opierając się na przedstawionych zarzutach wykonawca wnosił o: 

1) nakazanie Zamawiającemu unieważnienia czynności wyboru oferty najkorzystniejszej oraz 

dokonanie ponownego badania i oceny ofert;  

2) nakazanie Zamawiającemu dokonania odrzucenia oferty wykonawcy Chem Mix. 

Odwołujący wskazał, że: 

OKOLICZNOŚCI FAKTYCZNE  

Zamawiający  prowadzi  postępowanie  o  udzielenie  zamówienia  publicznego  pod  nazwą 

„Odbiór  i  unieszkodliwienie  odpadów  pokonsumpcyjnych  –  produktów  ubocznych 

pochodzenia  zwierzęcego  kat.  3  na  rzecz  24  WOG  w  Giżycku  w  2023  roku”  (Numer 

referencyjny: 63/2022). 

Wartość zamówienia jest równa lub przekracza progi unijne. Postępowanie jest prowadzone w 

trybie przetargu nieograniczonego.  

Zgodnie  z  rozdziałem  XVIII  ustęp  3  specyfikacji  warunków  zamówienia  jedynym  kryterium 

oceny ofert (o wadze 100%) była cena oferty brutto.  

Otwarcie  ofert  miało  miejsce  w  dniu  18  października  2022  r.  Oferty  w  postępowaniu  złożyli 

następujący wykonawcy:  

) Zero Vastum spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Krakowie [dalej: „Zero 

Vastum”] - 1 233 792,00 zł brutto.  

2) Chem Mix - 

1 233 792,00 zł brutto.  

3) Odwołujący - 2 384 640,00 zł brutto.  

W związku z tym, że wykonawcy Zero Vastum oraz Chem Mix zaoferowali identyczną cenę, to 

Zamawiający  wezwał  ww.  wykonawców  do  złożenia  ofert  dodatkowych  zawierających  nową 

cenę. Wykonawcy złożyli następujące oferty dodatkowe:  

1) Zero Vastum - 

1 010 880,00 zł brutto.  

2) Chem Mix - 

1 078 272,00 zł. 11.  

W  dniu  3  listopada  2022  r.  Zamawiający  wezwał  wykonawcę  Zero  Vastum  do  złożenia 

wyjaśnień  w  zakresie rażąco  niskiej  ceny.  Wykonawca udzielił  wyjaśnień  w  dniu 8 listopada 

2022 r. Wykonawca Chem Mix oraz Odwołujący nie byli na tym etapie wzywani do wyjaśnień 

w zakresie rażąco niskiej ceny.  

Pismem  z  dnia  9  grudnia  2022  r.  Zamawiający  poinformował  o  wyborze  jako  oferty 

najkorzystniejszej oferty złożonej przez wykonawcę Zero Vastum.  

Na  powyższą  czynność  wykonawca  Chem  Mix  złożył  odwołanie  do  Prezesa  Krajowej  Izby 

Odwoławczej zarzucając Zamawiającemu naruszenie art. 226 ust. 1 pkt ustawy Pzp i art. 224 

ust. 6 ustawy Pzp w związku z art. 16 pkt 1, 2 i 3 ustawy Pzp poprzez zaniechanie odrzucenia 

oferty  wykonawcy  Zero  Vastum  jako  zawierającej  rażąco  niską  cenę,  podczas  gdy  treść 

udzielonych  przez 

ww.  wykonawcę  wyjaśnień  potwierdza,  że  oferta  zawiera  rażąco  niską 

cenę  z  przyczyn  wskazanych  w  uzasadnieniu  odwołania,  w  wyniku  czego  doszło  do 

zaniechanie przeprowadzenia postępowania o udzielenie zamówienia w sposób zapewniający 

zachowanie uczciwej konk

urencji i równe traktowanie wykonawców oraz zgodnie z zasadami 

proporcjonalności i przejrzystości.  

Postępowanie  było  prowadzone  przed  Krajową  Izbą  Odwoławczą  pod  sygnaturą  akt  KIO 

3405/22.  W  dniu  2  stycznia  2023  r.  Krajowa  Izba  Odwoławcza  wydała  wyrok,  w  którym 

uwzględniła odwołanie złożone przez wykonawcę Chem Mix. 

W związku z powyższym w dniu 3 stycznia 2023 r. Zamawiający unieważnił czynność wyboru 

oferty najkorzystniejszej.  

W dalszej kolejności w dniu 4 stycznia 2023 r. Zamawiający wezwał wykonawcę Chem Mix do 

złożenia  wyjaśnień  w  zakresie  rażąco  niskiej  ceny.  Należy  podkreślić,  że  wezwanie  miało 

miejsce  dopiero  po  pierwszym  wyborze  oferty  najkorzystniejszej  (pierwszy 

–  później 

unieważniony  –  wybór  oferty  najkorzystniejszej  miał  miejsce  w  dniu  9  grudnia  2022  r.).  W 

treści wezwania Zamawiający wskazał, że wnosi o udzielenie wyjaśnień ceny złożonej oferty. 

Zamawiający  zaakcentował,  że wymaga złożenia dowodów  (fragment  pisma w  tym  zakresie 

został wyróżniony graficznie poprzez podkreślenie).  

Ponadto  Za

mawiający  wskazał  inne  postępowania  o  udzielenie  zamówienia  publicznego  o 

tożsamym  zakresie,  w  których  wykonawca  Chem  Mix  zaoferował  dużo  wyższą  stawkę. 

Zamawiający  podniósł,  że  w  związku  z  tym  ma  uzasadnione  wątpliwości,  ponieważ  jego 

zdaniem  cena  za  wyko

nanie  usługi  powinna  rosnąć,  a  nie  maleć  mając  na  uwadze  takiej 

okoliczności  jak  sytuacja  ekonomiczno-gospodarcza,  wzrost  stawki  podatku  od  towarów  i 

usług (VAT) na energię, gaz i paliwo oraz wzrost minimalnego wynagrodzenia za pracę.  

Wykonawca Chem Mix 

udzielił wyjaśnień w dniu 6 stycznia 2023 r. Wyjaśnienia składały się z 

bardzo  krótkiej (1 strona)  części  opisowej  oraz  bardzo uproszczonego  kosztorysu.  W  części 

opisowej wykonawca wskazał, że:  

1) Osiągnie zysk netto w kwocie 215 654,40 zł, co stanowi 20% wartości zamówienia.  

2)  Wielkość  zamówienia  (z  uwzględnieniem  opcji)  jest  ponad  trzykrotnie  większa,  co  ma 

pozwolić na uzyskanie efektu skali.  

3) Nie będzie ponosił części kosztów (np. ustawienia kontenerów), gdyż czynności te zostały 

już  wykonane  w  ramach  wykonania  wcześniejszych  postępowań  realizowanych  przez 

wykonawcę.  

4) Na przełomie 2022 i 2023 roku miał miejsce spadek cen netto paliwa o ok. 15%.  

W uproszczonym kosztorysie wykonawca Chem Mix wskazał kilka pozycji, które jego zdaniem 

składają się na koszty realizacji zamówienia.  

W dniu 9 stycznia 2023 r. Zamawiający dokonał ponownego wyboru oferty najkorzystniejszej, 

informując o wyborze oferty wykonawcy Chem Mix.  

II. OKOLICZNOŚCI PRAWNE  

Do niniejszego zagadnienia znajdą zastosowanie następujące przepisy ustawy Pzp: 

1) art. 226 ust. 1 pkt 8 ustawy Pzp

: Zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli zawiera rażąco niską 

cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia.  

2) art. 224 ust. 5 ustawy Pzp: Obowiązek wykazania, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny 

lub kosztu spoczywa na wykonawcy.  

3)  art.  224  ust. 

6  ustawy  Pzp:  Odrzuceniu  jako  oferta  z  rażąco  niską  ceną  lub  kosztem, 

podlega  oferta  wykonawcy,  który  nie  udzielił  wyjaśnień  w  wyznaczonym  terminie,  lub  jeżeli 

złożone wyjaśnienia wraz z dowodami nie uzasadniają podanej w ofercie ceny lub kosztu.  

Przepi

sy  te  mają  zapobiegać  wybieraniu  ofert,  które  nie  dają  pewności,  że  zamówienie 

zostanie  wykonane  i  to  bez  uszczerbku  dla  jego  jakości.  Gwarantuje  więc  Zamawiającemu 

ochronę przed nieuczciwymi praktykami wykonawców, którzy zaniżając cenę lub koszt w celu 

uz

yskania zamówienia, na etapie realizacji mogą sobie to rekompensować niższą jakością lub 

domaganiem się dodatkowego wynagrodzenia. W skrajnych wypadkach zagrożone może być 

wykonanie  całego  zamówienia.  Jednocześnie  przepis  chroni  rzetelnych  wykonawców,  gdyż 

ułatwia eliminowanie z zamówień publicznych tych, którzy łamią zasady uczciwej konkurencji 

w zakresie ceny lub kosztu.  

W  niniejszym  stanie  faktycznym  wyjaśnienia  rażąco  niskiej  ceny  wykonawcy  Chem  Mix 

zawierają następujące  uchybienia,  których  wystąpienie musi  prowadzić  do odrzucenia  oferty 

tego wykonawcy:  

1) Wyjaśnienia mają ogólny charakter.  

2) Brak dołączenia dowodów.  

3) Błędy i braki w uproszczonej kalkulacji.  

II.1. Ogólny charakter wyjaśnień  

W  pierwszej  kolejności  należy  zwrócić  uwagę,  że  wyjaśnienia  wykonawcy  Chem  Mix  mają 

bardzo  ogólny  charakter.  Wyjaśnienia  tego  wykonawcy  można  podzielić  na  dwie  części. 

Pierwsza  to  tak  zwana  w  orzecznictwie  KIO  „beletrystka  wyjaśnieniowa”  składająca  się  z 

samym ogólnych stanowisk, pozbawionych jakiegokolwiek rzeczywistego znaczenia, która nie 

zawiera również żadnych możliwych do uchwycenia wartości ekonomicznych. Druga część to 

lakoniczna namiastka kalkulacji ceny oferty.  

Wskazuję,  że  w  orzecznictwie  Krajowej  Izby  Odwoławczej  podkreśla  się,  że  wyjaśnienia 

muszą być konkretne oraz możliwe do weryfikacji. Wskazuję następujące przykładowe wyroki:  

1) Wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 25 lutego 2015 r., sygn. akt KIO 178/15: „Można 

natomiast  sformułować  jeden  generalny  postulat,  który  przy  ocenie  wyjaśnień  wykonawców 

powinien  być bezwzględnie egzekwowany  -  wyjaśnienia powinny  być konkretne.  Stosowana 

powszechnie  w  dokumentach  tego  typu  beletrystyka  polegająca  na  mnożeniu  ogólników  o 

wielkim  doświadczeniu  wykonawcy,  jego  znakomitej  organizacji  produkcji,  optymalizacji 

kosztów,  wdrożeniu  niezwykle  nowoczesnych  i  energooszczędnych  technologii,  posiadaniu 

wykwalifikowanej  acz  taniej  kadry,  korzystnym  położeniu  jego  bazy  czy  siedziby,  etc.  (...) 

przeważnie  nic  nie  wnosi  do  sprawy  i  nie  niesie  informacji  o  żadnych  możliwych  do 

uchwycenia  wartościach  ekonomicznych.  Jako  taka,  może  być  traktowana  jedynie,  jako 

dopełnienie  i  tło  dla  bardziej  konkretnych  i  wymiernych  danych  podawanych  w  ramach 

wyjaśnień,  a  nie  ich  podstawa  czy  zasadnicza  treść.  Informacje  podawane  w  wyjaśnieniach 

powinny  być  więc  na  tyle  konkretne,  aby  możliwe  było  ich  przynajmniej  przybliżone 

przełożenie na uchwytne i wymierne wartości ekonomiczne, a także możliwa ich weryfikacja 

oraz ocena wiarygodności”.  

2)  Wyrok  Krajowej  Izby  Odwoławczej  z  dnia  17  września  2020  r.,  sygn.  akt  KIO  1856/20: 

„Wyjaśnienia składane na wezwanie w związku z podejrzeniem rażąco niskiej ceny powinny 

być  konkretne,  jasne,  spójne  i  adekwatne  do  danego  przedmiotu  zamówienia.  Ogólne 

zapewnienia czy ogólniki dotyczące np. wieloletniego doświadczenia wykonawcy, jeśli w ślad 

za nimi nie idą wyczerpujące wyjaśnienia, wskazujące na wykorzystanie tych przymiotów dla 

możliwości  obniżenia  wynagrodzenia,  nie  wnoszą  do  sprawy  istotnych  treści,  bowiem  nie 

wskazują  na  wymierne  efekty  ekonomiczne.  Wyjaśnienia  powinny  zawierać  wskazanie 

konkretnych elementów mających wpływ na wysokość zaoferowanej ceny, przy czym powinny 

to  być  wszystkie  konieczne  elementy  związane  z  przedmiotem  zamówienia  i  wynikające  z 

obowiązujących  przepisów  prawa.  Nie  jest  wystarczające  złożenie  wyjaśnień  zawierających 

wymienienie  wysokości  ponoszonych  kosztów,  bez  wykazania  prawidłowości  ich  określenia 

na takim poziomie. Wyjaśnienia powinny odpowiadać na wezwanie Zamawiającego nie tylko 

co do formy, ale też co do treści”.  

Tymczasem  wykonawca  Chem 

Mix wskazuje ogólnie na ponad trzykrotnie większą wielkość 

zamówienia  (z  uwzględnieniem  opcji).  Wykonawca  nie  wyjaśnia  jednak,  w  jaki  dokładny 

sposób wielkość zamówienia wpłynęła na możliwość obniżenia kosztów oraz o jaką dokładnie 

wysokość  koszty  zostały  obniżone.  Wykonawca  powołuje  się  na  efekt  skali  nie  wyjaśniając 

jednak, ile dokładnie dzięki niemu będzie w stanie zaoszczędzić.  

Ponadto, chciałbym zwrócić uwagę, że wykonawca Chem Mix przyjmuje błędne założenie, że 

z  całą  pewnością  Zamawiający  skorzysta  z  prawa  opcji.  Tymczasem  zgodnie  z  ustawą  Pzp 

oraz  specyfikacją  warunków  zamówienia  Zamawiający ma  prawo skorzystać z  opcji,  ale  nie 

ma takiego obowiązku. Wykonawca składając ofertę nie może mieć pewności, czy będzie miał 

możliwość realizować opcję.  

W 

związku  z  powyższym  powinien  kalkulować  cenę  oferty  w  taki  sposób,  żeby  realizacja 

zamówienia  była  dla  niego  ekonomicznie  opłacalna  i  nie  przyniosła  straty  także  wtedy,  gdy 

zrealizuje wyłącznie zamówienie podstawowe. W niniejszym przypadku natomiast wykonawca 

Chem Mix powołuje się, że realizacja zamówienia wraz z prawem opcji pozwoli mu osiągnąć 

efekt skali (nie wyjaśniając jednak, jakie konkretnie z tego tytułu będzie miał korzyści), ale w 

żaden sposób nie odnosi się do tego, czy realizacja tylko zamówienia podstawowego jest dla 

niego opłacalna.  

W  dalszej  kolejności  wykonawca  wskazuje,  że  nie  będzie  ponosił  części  kosztów  (np. 

ustawienia  kontenerów),  gdyż  czynności  te  zostały  już  wykonane  w  ramach  wykonania 

wcześniejszych  postępowań  realizowanych  przez  wykonawcę.  Znowu  jednak  brak  chociaż 

podstawo

wej  informacji,  ile  dokładnie  dzięki  tej  okoliczności  wykonawca  będzie  w  stanie 

zaoszczędzić  i  jaki  konkretny  jest  wpływ  tej  okoliczności  na  zaoferowaną  cenę.  Ponadto, 

wydaje  się,  że  ustawienie  kontenerów  jest  czynnością  stosunkowo  prostą  i  trudno  sobie 

wy

obrazić, że brak konieczności ich wykonania wygeneruje znaczące ostrożności.  

Wreszcie pada również stwierdzenie o spadku ceny netto paliwa o 15%, która miała miejsce 

na  przełomie  roku  2022  i  2023.  Ponownie  brak  jakichkolwiek,  chociażby  uproszczonych 

wyli

czeń  w  tym  zakresie.  Niezależnie  od  powyższego  warto  podkreślić,  że  okres  realizacji 

zamówienia  został  przez  Zamawiającego  określony  do  20  grudnia  2023  r.  Bazując  na 

dotychczasowym  doświadczeniu  można  stwierdzić,  że  cena  paliwa  będzie  w  czasie  całego 

okres

u  podlegać  znaczącym  wahaniom.  Przykładowo  w  2022  roku  najniższa  cena  benzyny 

EU wynosiła 5,21 zł brutto, a najwyższa 7,97 zł brutto.  

Kalkulując cenę oferty nie można bazować jedynie na cenie z jednego dnia, lecz trzeba brać 

pod  uwagę  wahania  cen.  Zwłaszcza,  że  wykonawca  Chem  Mix  złożył  ofertę  w  dniu  16 

października  2022  r.,  kiedy  to  okoliczność,  że  na  przełomie  roku  2022  i  2023  cena  netta 

paliwa ulegnie obniżeniu była niemożliwa do przewidzenia.  

Podsumowując  można  stwierdzić,  że  żaden  element  wyjaśnień  wykonawcy  Chem  Mix  nie 

wnosi  żadnej  konkretnej  i  możliwej  do  ekonomicznego  zmierzenia  informacji  w  zakresie 

przyczyn, dla których wykonawca mógł zaoferować konkretną cenę.  

II.2. Brak dowodów  

Zgodnie z utrwaloną linią orzeczniczą Krajowej Izby Odwoławczej, do wyjaśnień rażąco niskiej 

ceny należy dołączyć odpowiednie dowody. Sama kalkulacja kosztów nie jest wystarczającym 

dowodem. Tytułem przykładu wskazuję:  

Wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 28 czerwca 2021 r., sygn. akt KIO 1197/21: 

„Wyjaśnienia  złożone  przez  przystępującego  w  postaci  opisowej  oraz  załączony  do 

nich kosztorys  nie  pozwalają zatem  na  uznanie,  że  cena  podana  w  ofercie jest  ceną 

rynkową,  jak  też,  że  obejmuje  pełen  zakres  zamówienia  opisany  w  SWZ.  Ponownie 

należy  wskazać,  że  jeśli  zamawiający  wzywa  wykonawcę  do  złożenia  wyjaśnień, 

żądając jednocześnie aby ten przedstawił szczegółową kalkulację kosztów oraz złożył 

dowody  na  jej  poparcie  to  jego 

obowiązkiem, jako profesjonalisty  biorącego udział  w 

przetargu, jest zadośćuczynienie temu wezwaniu. Brak staranności w tym zakresie tj. 

składanie  wyjaśnień  ogólnych,  nie  popartych  dowodami  powoduje,  że  wykonawcy 

ponoszą  negatywne  skutki  niewykazania  zasadności  swoich  twierdzeń.  Wykonawca 

zobligowany do złożenia wyjaśnień ma obowiązek podać zamawiającemu okoliczności 

uzasadniające  obniżenie  ceny  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia  lub  też  innych 

czynników, do których odnosi się wezwanie”.  

Wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 7 lipca 2020 r., sygn. akt KIO 839/20: „Tym 

samym  nie  wystarczy  przedsta

wić  szczegółowych  kalkulacji,  które  potwierdzają  cenę 

ofertową  ale  należy  wyjaśnić/udowodnić  oszczędności  wyceny  oferty,  ich  skalę  w 

stosunku do wyceny zamawiającego, czy też do średniej arytmetycznej cen wszystkich 

złożonych ofert”.  

3)  Wyrok Krajowej Izby O

dwoławczej z dnia 17 grudnia 2019 r., sygn. akt KIO 2449/19: 

„Zwrócenie się zamawiającego o wyjaśnienia kreuje domniemanie rażąco niskiej ceny 

lub  kosztu,  które  wykonawca  może  obalić,  składając  przekonujące  wyjaśnienia  oraz 

dowody,  wykazujące,  że  możliwe  jest  rzetelne  wykonanie  zamówienia  za 

zaproponowaną  cenę  lub  koszt.  Jeśli  wykonawca  nie  udzieli  wyjaśnień  bądź  gdy 

udzielone  wyjaśnienia  potwierdzą  w  ocenie zamawiającego,  że  cena  lub  koszt  oferty 

są  rażąco  niskie,  oferta  wykonawcy  zostanie  odrzucona.  Złożenie  wyjaśnień 

niepopartych  dowodami  bądź  ogólnikowych  może  zostać  uznane  przez 

zamawiającego  za  brak  złożenia  wyjaśnień”.  27.  Ponadto  w  wezwaniu  do  wyjaśnień 

rażąco  niskiej  Zamawiający  wyraźnie  zaakcentował,  że  wymaga  złożenia  dowodów 

(fragment pisma w tym 

zakresie został wyróżniony graficznie poprzez podkreślenie).  

Minimalnymi dowodami, jakie należało w niniejszym przypadku przedstawić były:  

1)  Dowody  w  zakresie  kosztów  utylizacji,  który  to  koszt  stanowi  największą  pozycję  w 

kalkulacji wykonawcy.  

2)  Z

anonimizowane  umowy  o  pracę  z  pracownikami  lub  zanonimizowane  listy  płac  –  na 

okoliczność  ustalenia  wysokości  wynagrodzenia,  jakie  wykonawca  wypłaca  pracownikom,  to 

znaczy  ustalenia,  czy  wykonawca  faktycznie  jest  w  stanie  zatrudnić  pracowników  za 

minimalne 

wynagrodzenie za pracę.  

3)  Faktury  dotyczące  zakupu  paliwa  –  na  okoliczność  ustalenia  kosztów  paliwa,  jakie 

wykonawca ponosi realizując zamówienie.  

Dopiero  przedstawienie  powyższych  dowodów  pozwoliłoby  Zamawiającemu  zweryfikować, 

czy  wykonawca  Chem  Mix  jest  faktycznie  w  stanie 

wykonać  zamówienie  za  zaoferowaną 

cenę.  

Obowiązkiem  wykonawcy  Chem  Mix  było  więc,  oprócz  przedstawienia  kalkulacji,  załączenie 

stosownych dowodów. Wykonawca temu obowiązkowi nie podołał.  

II.3. Błędy i braki w uproszczonej kalkulacji 

Jedynym elementem wyjaśnień rażąco niskiej ceny wykonawcy Chem Mix, który może zostać 

poddany  jakiejkolwiek  merytorycznej  weryfikacji,  jest  uproszczona  kalkulacja.  Kalkulacja  ta 

jest jednak bardzo ogólna i na tej podstawie nie można ustalić, czy faktycznie wykonawca jest 

w stanie wykonać zamówienie za zaoferowaną cenę.  

Ponadto zawiera szer

eg błędów i braków.  

Brak wyjaśnienia kosztów przejazdu  

Koszty  przejazdu  wykonawca  Chem  Mix  ujął  w  dwóch  pozycjach  (pozycji  numer  1  i  pozycji 

numer 2). Pozycja numer 1 dotyczyła trasy Giżycko - Węgorzewo - Gołdap - Giżycko w tym 

dwa punkty odbioru w Giżycku, natomiast pozycja numer 2 trasy Giżycko - Orzysz - Bemowo 

Piskie- 

Giżycko w tym dwa punkty odbioru w Giżycku.  

W przypadku obu tras schemat obliczeń wykonawcy był tożsamy. Przykładowo w przypadku 

trasy 1 wykonawca wskazał:  

135*2*4*12 = 12 960,00 KM  

Koszt. jedn. 10,61  

Razem w pozycji 1: 137 505,60  

Razem z narzutami: 137 505,60 32.  

Kalkulacja jest więc nieczytelna, trudno domyślić się, co oznaczają obliczenia dokonane przez 

wykonawcę. Brak jest również wskazania jednostek, w których dane wartości się wyrażone.  

Odwołujący może tylko przypuszczać, że:  

„135”  –  powinna  to  być  jednostka  wyrażona  w  kilometrach  i  oznacza  długość  trasy,  jaką 

zakłada do przejechania wykonawca.  

„2” – oznacza średnio dwa przejazdy w tygodniu  

„4” – powinna to być jednostka wyrażona w tygodniach i oznacza przeciętną liczbę tygodni w 

miesiącu  

„12”  –  powinna  to  być  jednostka  wyrażona  w  miesiącach  i  oznacza  liczbę  miesięcy 

obowiązywania umowy  

„12 960,00 KM” – oznacza łączną liczbę kilometrów do przejechania na danej trasie w całym 

okresie obowiązywania umowy  

„Koszt.  jedn.  10,61”  –  powinna  to  być  jednostka  wyrażona  złotówkach  i  oznacza  koszt 

przejechania jednego kilometra 

„Razem  w  pozycji  1:  137  505,60”  oraz  „Razem  z  narzutami:  137  505,60”  –  powinny  być 

wyrażone  w  złotówkach  i  oznaczają  łączny  koszt,  jaki  wykonawca  poniesie  w  związku  z 

transportem.  

W takim przypadku jednak kalkulacja nadal zawiera następujące braki i błędy:  

1)  Wykonawca  nie  wyjaśnił,  jaki  samochód  wykorzysta  do  realizacji  umowy,  jakim  paliwem 

jest on napędzany (benzyna/olej napędowy/gaz) oraz jakie jest średnie spalanie samochodu.  

2) Wykonawca nie wyjaśnił, w jaki sposób przyjął koszt jednego kilometra.  

3) Wykonawca nie wyjaśnił, czy na koszt jednego kilometra składa się wyłącznie koszt zakupu 

paliwa, czy może obejmuje on również inne koszt (a jeżeli tak – to w jakiej proporcji): 

a) Koszt pracy kierowcy;  

b) Kosz ubezpieczenia OC/AC/NNW samochodu;  

c) Koszt amortyzacji/leasingu/wynajmu samochodu.  

Brak uwzględnienia kosztów przejazdu do punktu utylizacji  

W złożonej kalkulacji wykonawca Chem Mix ujął koszty przejazdu w dwóch pozycjach (pozycji 

numer  1  oraz  pozycji  numer  2).  Pozycja  numer  1  dotyczyła  trasy  Giżycko  -  Węgorzewo  - 

Gołdap  -  Giżycko  w  tym  dwa  punkty  odbioru  w  Giżycku,  natomiast  pozycja  numer  2  trasy 

Giżycko - Orzysz - Bemowo Piskie- Giżycko w tym dwa punkty odbioru w Giżycku.  

Obie  trasy  obejmują  jednak  wyłącznie  odbiór  odpadów  od  Zamawiającego,  natomiast 

wykonawca nie uwzględnił konieczności przejazdu do miejsca utylizacji odpadów.  

W rozdziale III ustęp 4 specyfikacji warunków zamówienia Zamawiający wskazał:  

„Wykonawca  (podwykonawca)  zobowiązany  jest  najpóźniej  na  2  dni  przed  podpisaniem 

umowy  dostarczyć  wymagane  dokumenty:  a)  Decyzję  właściwego  organu  inspekcji 

weterynaryjnej na prowadzenie działalności gospodarczej polegającej na utylizacji produktów 

ubocznych pochodzenia zwierzęcego kat 3 (w zakresie art. 10 lit.p).  

(zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1069/2009 z dnia 21 

października  2009r.  określającego  przepisy  sanitarne  dotyczące  ubocznych  produktów 

pochodzenia  zwierzęcego,  nieprzeznaczonych  do  spożycia  przez  ludzi,  i  uchylające 

rozporządzenie  (WE)  nr  1774/2002  (rozporządzenie  o  produktach  ubocznych  pochodzenia 

zwierzęcego) (Dz. U. L 300 z 14.11.2009, str. 1-33) w zakresie art. 10 lit. p.  

zgodnie  z  art.6.1  pkt  2  ustawy  z  dnia  11  marca  2004r.  o  ochronie  zdrowia  zwierząt  oraz 

zwalczaniu chorób zakaźnych (Dz. U. z 2020 poz. 1421). 

 LUB 

W przypadku zlecenia zadania gospodarowania odpadami (unieszkodliwienia) innej firmie  

b)  Decyzję  powiatowego  lekarza  weterynarii  na  nadanie  wpisu  do  rejestru  na  działalność 

nadzorowaną  w  zakresie  transportowania  ubocznych  produktów  pochodzenia  zwierzęcego 

kat. 3 (w zakresie art. 10 lit. p).  

(zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1069/2009 z dnia 21 

października  2009r.  określającego  przepisy  sanitarne  dotyczące  ubocznych  produktów 

pochodzenia  zwierzęcego,  nieprzeznaczonych  do  spożycia  przez  ludzi,  i  uchylające 

rozporządzenie  (WE)  nr  1774/2002  (rozporządzenie  o  produktach  ubocznych  pochodzenia 

zwierzęcego) (Dz. U. L 300 z 14.11.2009, str. 1-33) w zakresie art. 10 lit. p.  

(zgodnie  z  art.6.1  pkt  2  ustawy  z  dnia  11  marca  2004r.  o  ochronie  zdrowia  zwierząt  oraz 

zwalczaniu chorób zakaźnych (Dz. U. z 2020 poz. 1421).  

oraz przedstawi umowy z firmą posiadającą:  

c)  Decyzja  właściwego  organu  inspekcji  weterynaryjnej  na  prowadzenie  działalności 

gospodarczej polegającej na utylizacji produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego kat 3 

(w zakresie art. 10 lit. p).  

(zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1069/2009 z dnia 21 

października  2009r.  określającego  przepisy  sanitarne  dotyczące  ubocznych  produktów 

pochodzenia  zwierzęcego,  nieprzeznaczonych  do  spożycia  przez  ludzi,  i  uchylające 

rozporządzenie  (WE)  nr  1774/2002  (rozporządzenie  o  produktach  ubocznych  pochodzenia 

zwierzęcego) (Dz. U. L 300 z 14.11.2009, str. 1-33) w zakresie art. 10 lit. p.  

(zgodnie  z  art.6.1  pkt  2  ustawy  z  dnia  11  marca  2004r.  o  ochronie  zdrowia  zwierząt  oraz 

zwalczaniu chorób zakaźnych (Dz. U. z 2020 poz. 1421)”.  

Powyższe oznacza, że Zamawiający pozostawił wykonawcom swobodę w zakresie tego, czy 

samodzielnie  będą  unieszkodliwiać  odpady,  czy  też  zlecą  tę  czynność  innemu  podmiotowi 

(podwykonawcy).  Przy  czym  w  zależności  od  wybranej  ścieżki  inny  był  wymagany  zakres 

dokumen

tów do przedstawienia.  

W  każdym  przypadku jednak Zamawiający  wymagał  posiadania decyzji w  zakresie utylizacji 

ubocznych produktów pochodzenia zwierzęcego kat. 3 (w zakresie art. 10 lit. p).  

Jednocześnie  w  rozdziale  XXII  ust.  3  specyfikacji  warunków  zamówienia  Zamawiający 

wymagał  od  wykonawców  wskazania  w  ofercie  części  zamówienia,  które  powierzą 

podwykonawcom.  

We  wzorze  formularza  ofertowego  (stanowiącego  załącznik  numer  1  do  specyfikacji 

warunków  zamówienia)  w  rozdziale  III  ustęp  2  Zamawiający  wskazał  miejsce  na  wskazanie 

części  zamówienia,  która  zostanie  powierzona  podwykonawcy  oraz  –  o  ile  są  już  znane  – 

dane podwykonawcy. 

Wykonawca  Chem  Mix  w  złożonej  ofercie  wykreślił  zarówno  miejsce  na  wskazanie  części 

zamówienia,  która  zostanie  powierzana  podwykonawcy,  jak  i  miejsce  na  wskazanie  danych 

podwykonawcy.  Tym  samym  zadeklarował,  że  samodzielnie  wykona  przedmiot  zamówienia, 

w tym dokona samodzielnej utylizacji (unieszkodliwienia) odpadów.  

Jako  adres  wskazał  adres  prowadzenia  działalności:  46-300 Olesno,  Sowczyce,  ul.  Długa  6 

(województwo opolskie). A ponadto podał dodatkowy adres: 82-200 Malbork, ul. Chopina 111.  

W  złożonej  kalkulacji  wykonawca  Chem  Mix  nie  ujął  koszty  dojazdu  do  punktu  utylizacji 

(unieszkodliwienia)  odpadów.  Punktu  utylizacji  (unieszkodliwienia)  odpadów  nie  ma  ani  na 

trasie  z  pozycji  1,  ani  na  trasie  z  pozycji  2.  Na  obu  tych  trasach  znajdują  się  wyłącznie 

miejscowości, w których wykonawca będzie zbierał odpady od Zamawiającego.  

Powyższe może wskazywać na dwie ewentualności:  

1)  Wykonawca  Chem  Mix  jednak  skorzysta  z  podwykonawcy  w  zakresie  utylizacji 

(unieszkodliwienia)  odpadów,  który  posiada  punkt  na  trasie,  którą  wskazał  wykonawca  w 

kalkulacji.  W  takiej  sytuacji  jednak  wykonawca  Chem  Mix  wykona  przedmiot  zamówienia 

niezgodnie  z  t

reścią  oferty,  ponieważ  w  treści  oferty  jednoznacznie  zadeklarował  brak 

korzystania z  podwykonawców.  Ponadto,  według wiedzy  Odwołującego na  trasie wskazanej 

przez  wykonawcę  nie  funkcjonuje  żaden  punkt  utylizacji  (unieszkodliwienia)  odpadów,  który 

mógłby unieszkodliwić odpad kat. 3 z literą p.  

2)  Wykonawca  Chem  Mix  samodzielnie  wykona  zamówienie  w  zakresie  utylizacji 

(unieszkodliwienia) odpadów, ale w złożonej kalkulacji uwzględnił wyłącznie koszty transportu 

w  zakresie  odbioru  odpadów  od  Zamawiającego,  a  nie  uwzględnił  kosztów  transportu  w 

zakresie  dowozu  odpadów  do  punktu  utylizacji  (unieszkodliwienia).  Jeżeli  punkt  utylizacji 

(unieszkodliwienia)  odpadów  wykonawcy  Chem  Mix  znajduje  się  w  Malborku  (taki  adres 

został wskazany w ofercie), to odległość pomiędzy punktami odbioru odpadów wynosi w jedną 

stronę  250  km.  Spowoduje  to  znaczący  wzrost  kosztów  transportu  w  stosunku  do  kosztów 

wskazywanych przez wykonawcę.  

W  każdym  przypadku  sytuacja  ta  wskazuje  na  istotne  błędy  i  rozbieżności  w  wyjaśnieniach 

rażąco  niskiej  ceny,  jak  i  w  samej  ofercie  wykonawcy  Chem  Mix.  Dodatkowo  lakoniczność 

wyjaśnień  rażąco  niskiej  ceny,  w  tym  lakoniczność  kalkulacji  i  brak  zawarcia  w  niej 

jakichkolwiek  konkretnych  informacji  uniemożliwia  weryfikację  tych  wyjaśnień,  w  momencie, 

kiedy  brakuje  tak  podstawowej  informacji  w  postaci  miejsca,  w  którym  wykonawca  będzie 

utylizował (unieszkodliwiał) odpady.  

Brak wyliczeń w zakresie kosztów utylizacji  

Koszty utylizacji zostały ujęte przez wykonawcę Chem Mix w pozycji numer 3 kalkulacji.  

Wykonawca wskazał:  

podstawowe 500 000,00 kg  

dodatkowe 460 000,00 kg  

przedmiar = 500000+460000 = 960 000,00 kg 

 j.m. 

– kg  

Koszt. jedn. 

– 0,20  

RAZEM w pozycji 3: 192 000,00  

RAZEM z narzutami : 192 000,00  

Brak jest jednak jakiejkolwiek informacji dlaczego wykonawca Chem Mix przyjął stawkę 0,20 

zł  za  jeden  kilogram  utylizacji  odpadów  i  czy  stawka  ta  jest  stawką  realną.  Ponownie  nie 

mamy informacji, czy wykonawca zleci utylizację podwykonawcy (co jednak byłoby niezgodne 

z treścią oferty), czy jednak wykona te prace samodzielnie.  

W  przypadku  gdyby  wykonawca  zlecał  utylizację  podwykonawcy  konieczne  byłoby 

przedstawienie dowodu 

w postaci faktury VAT/umowy/oferty pochodzącej od podwykonawcy i 

wykazującej, że wykonawca Chem Mix jest w stanie zlecić utylizację odpadów za stawkę 0,20 

zł.  Według  doświadczenia  Odwołującego,  który  korzysta  z  podwykonawców  w  zakresie 

utylizacji  odpadów,  realny  koszt  jest  znacząco  wyższy.  Pod  uwagę  należy  wziąć,  że 

Zamawiający postawił wymogi w stosunku do podwykonawcy posiadania decyzji pozwalającej 

na utylizację produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego kat 3 (w zakresie art. 10 lit. p).  

Natomiast  w 

przypadku  gdyby  wykonawca  samodzielnie  dokonywał  utylizacji  konieczne  jest 

wyjaśnienie,  w  jaki  sposób  wykonawca  przyjął  stawkę  0,20  zł.  Przede  wszystkim  niezbędne 

są informacje, jakie czynności składają się proces utylizacji, z jakimi kosztami trzeba się liczyć 

(wynajem  lub  amortyzacja  urządzeń,  koszty  energii,  koszt  pracy  pracownika),  ile  dokładnie 

wynoszą  poszczególne  koszty  oraz  przedstawienie  dowodów  potwierdzających  realność 

przyjętych założeń.  

Wykonawca  Chem  Mix  ograniczył  się  jednak  wyłącznie  do  wskazania  stawki  0,20  zł  i  nie 

podjął choćby próby konkretnego wykazania skąd wzięła się ta stawka i czy jest ona realna.  

II.4. Brak możliwości wezwania do ponownych wyjaśnień  

Podnoszę  również,  że  nie  ma  możliwości  kolejnego  wezwania  wykonawcy  Chem  Mix  do 

złożenia kolejnych wyjaśnień dotyczących zaoferowanej ceny oraz przedstawienia dowodów. 

W  orzecznictwie Krajowej  Izby  Odwoławczej  dopuszcza się ponowne  wezwanie do  złożenia 

wyjaśnień  tylko  w  sytuacji,  gdy  wykonawca  już  za  pierwszym  razem  udzielił  konkretnych, 

spójnych  wyjaśnień,  które  tylko  w  niektórych  kwestiach  wymagają  doprecyzowania  czy 

uzupełnienia. 

Natomiast  nie  można  ponownie  wzywać  o  wyjaśnienia  wykonawcy,  który  jedynie  dla 

formalności  udzielił  zamawiającemu  odpowiedzi,  ale  którego  pierwotne  wyjaśnienia  z  uwagi 

na  ich  ogólnikowość  i  lakoniczność  w  żaden  sposób  nie  tłumaczą,  skąd  wynika  taka,  a  nie 

inna  cena  oferty.  Stanowiłoby  to  bowiem  w  istocie  danie  wykonawcy  drugiej  szansy  na 

udzielenie  wyjaśnień  dotyczących  zaoferowanej  ceny,  co  stoi  w  sprzeczności  z  zasadami 

równego traktowania wykonawców i uczciwej konkurencji.  

Kwestia ta jest jednolicie pr

zyjmowana w orzecznictwie. Tytułem przykładu wskazuję:  

1)  Wyrok  Krajowej  Izby  Odwoławczej  z  dnia  9  czerwca  2021  r.,  sygn.  akt  KIO  1166/21: 

„Ponowne  wezwanie  do  wyjaśnień  w  zakresie  ceny  rażąco  niskiej  nie  ma  charakteru 

automatycznego, czy też bezrefleksyjnego. Tak jak podkreśla się w orzecznictwie i doktrynie, 

ponowne  wezwanie  wykonawcy  do  złożenia  wyjaśnień  w  zakresie  zaoferowanej  ceny  jest 

możliwe  w  sytuacji,  gdyby  wykonawca  złożył  rzetelne  i  wyczerpujące  wyjaśnienia, 

odpowiadające wystosowanemu wezwaniu, a koniecznym byłoby wyjaśnienie kwestii, o które 

zamawiający  nie  zapytał.  (…)  Wykonawca  nie  może  oczekiwać  ponownego  wezwania  do 

wyjaśnień,  jeśli  w  odpowiedzi  na  pierwsze  wezwanie,  składa  wyjaśnienia  ogólne, 

nieprecyzyjne i niepoparte żadnymi dowodami”.  

2) Wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 28 kwietnia 2021 r., sygn. akt KIO 806/21: „Izba 

podziela pogląd, że ustawodawca nie określił, ile razy zamawiający może ponawiać wezwania 

do  wyjaśnienia  w  zakresie  rażąco  niskiej  ceny.  Wezwanie  do  złożenia  wyjaśnień  może  być 

skierowane  do  wykonawcy  nawet  kilkakrotnie  w  sytuacji,  gdy  na  podstawie  złożonych 

wyjaśnień powstają dalsze kwestie i nowe wątpliwości wymagające wyjaśnienia. Niemniej, nie 

oznacza  to,  że  zamawiający  powinien  przejmować  za  wykonawcę  inicjatywę  w  dążeniu  do 

udowodnienia  realności  elementów  mających  wpływ  na  wysokość  zaoferowanej  ceny. 

Zamawiający, będąc gospodarzem postępowania, winien przestrzegać podstawowych zasad, 

takich  jak  chociażby  zasady  bezstronności,  uczciwej  konkurencji  oraz  równego  traktowania 

wykonawców.  Ponowne  wezwania  do  wyjaśnienia  w  rzeczywistości  tego  samego  zakresu 

informacji,  przy  zaniechaniu  rzetelnego  i  starannego  działania  wykonawcy  podczas  złożenia 

wyjaśnień niepopartych dowodami, należałoby uznać za naruszenie nie tylko art. 90 ust. 1, ale 

również art. 7 ust. 1 ustawy Pzp”.  

3)  Wyrok  Krajowej  Izby  Odwoławczej  z  dnia  20  lutego  2019  r.,  sygn.  akt  KIO  190/19: 

„Zwrócenie  się  do  wykonawcy,  który  złożył  wyjaśnienia  w  zakresie  rażąco  niskiej  ceny,  o 

dalsze  wyjaśnienia  jest  dopuszczalne,  jednak  wyłącznie  w  sytuacji,  gdy  wykonawca  dołożył 

należytych  starań,  aby  wyjaśnienia  były  szczegółowe,  możliwe  było  powzięcie  informacji  o 

rodzaju i poziomie kalkulowanych przez wykonawcę kosztów, co zostało poparte dowodami, 

jednak  przyjęte  założenia  czy  elementy  kalkulacji  budzą  wątpliwości  zamawiającego  czy 

wymagają doprecyzowania”.  

Zamawiający  w  pisemnej  odpowiedzi  na  odwołanie  z  dnia  25  stycznia  2023  r.  uwzględnił 

odwołanie w całości.  

Stan faktyczny 

ustalony przez Izbę: 

Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej w 

dniu 21 września 2022 r. pod numerem 2022/S 182-515274. 

W  dniu  19  stycznia  2023  r.  wykonawca  J.  S.

,  prowadząca  działalność  gospodarczą  pod 

firmą  Utyl-service  bis  J.  S.  z  siedzibą  w  Brodnicy  wniosła  odwołanie  wobec  czynności 

Zamawiającego, tj.: 

zaniechanie czynności odrzucenia oferty wykonawcy P.P.H.U. Chem Mix E. B. D. podczas 

gdy  oferta  tego  wykona

wcy  zawiera  rażąco  niską  cenę  w  stosunku  do  przedmiotu 

zamówienia. 

Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie przepisów PZP: 

art. 226 ust. 1 pkt 8 w związku z art. 224 ust. 6 ustawy Pzp poprzez zaniechanie czynności 

odrzucenia  oferty  wykonawcy  Chem  Mix,  podczas  gdy  oferta  tego  wykonawcy  zawiera 

rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia, a wykonawca złożył wyjaśnienia, 

które nie wykazały, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny. 

W  wyniku  wniesionego  odwołania  przez  J.  S.,  prowadząca  działalność  gospodarczą  pod 

firmą  Utyl-service  bis  J.  S.  z  siedzibą  w  Brodnicy,  ul.  Jagiellońska  1,  87-300  Brodnica, 

Zamawiający uwzględnił odwołanie w całości.  

Do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego skutecznie przystąpił wykonawca 

E.  D. 

prowadząca  działalność  gospodarczą  pod  firmą  P.P.H.U. CHEM MIX E.  B.  D.  z 

siedzibą w Sowczycach, ul. Jana Długosza 60, 51-162 Wrocław. 

Izba  stwierdziła,  ze  ww.  wykonawca  zgłosił  przystąpienie  do  postępowania  w  ustawowym 

terminie, wykazując interes w rozstrzygnięciu odwołania na korzyść zamawiającego. 

Przystępujący pismem wniesionym do Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 27 stycznia 2023 r. 

(pismo  z  dnia  27  stycznia  2023  r.)  wn

iósł  sprzeciw  wobec  uwzględnienia  przez 

Zamawiającego odwołania w całości, wnosząc jednocześnie o oddalenie odwołania w całości. 

Stan prawny 

ustalony przez Izbę: 

Zgodnie z art. 226 ust. 1 pkt 8 ustawy Pzp, 

Zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli zawiera rażąco 

niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia.

Zgodnie  z 

art.  art.  224  ust.  6  ustawy  Pzp

,  odrzuceniu, 

jako  oferta  z  rażąco  niską  ceną  lub 

kosztem, podlega oferta wykonawcy, który nie udzielił wyjaśnień w wyznaczonym terminie, lub 

jeżeli  złożone  wyjaśnienia  wraz  z  dowodami  nie  uzasadniają  podanej  w  ofercie  ceny  lub 

kosztu. 

Krajowa  Izba  Odwoławcza  –  po  przeprowadzeniu  rozprawy  w  przedmiotowej 

sprawie,  po  zapoznaniu  się  ze  stanowiskami  przedstawionymi  w  odwołaniu, 

odpowiedzi  na  odwołanie,  stanowiskiem  przystępującego,  konfrontując je  z  zebranym 

w sprawie materiałem procesowym, w tym z dokumentacją postępowania o udzielenie 

zamówienia  publicznego  oraz  po  wysłuchaniu  oświadczeń  i  stanowisk  stron,  a  także 

uczestnika  postępowania  odwoławczego  złożonych  ustnie  do  protokołu  w  toku 

rozprawy 

– ustaliła i zważyła, co następuje: 

Skład  orzekający  stwierdził,  że odwołanie dotyczy  materii  określonej  w art.  513  ustawy  PZP 

i 

podlega rozpoznaniu zgodnie z art. 517 ustawy PZP. Izba stwierdziła również, że nie została 

wypełniona  żadna  z  przesłanek  określonych  w  art.  528  ustawy  PZP,  których  stwierdzenie 

skutkowałoby odrzuceniem odwołania i odstąpieniem od badania meritum sprawy. Ponadto w 

ocenie  składu  orzekającego  Odwołujący  wykazał,  że  posiada  legitymację  materialną  do 

wniesienia  środka  zaskarżenia  zgodnie  z  przesłankami  art.  505  ust.  1  ustawy  PZP,

  tj. 

ma 

interes w 

uzyskaniu zamówienia, a naruszenie przez zamawiającego przepisów ustawy PZP 

może spowodować poniesienie przez niego szkody polegającej na nieuzyskaniu zamówienia. 

Skład orzekający dokonał oceny stanu faktycznego ustalonego w sprawie mając na uwadze 

art. 5

54 ust. 1 pkt 1 ustawy PZP, który stanowi, że Izba uwzględnia odwołanie, jeżeli stwierdzi 

naruszenie  przepisów  ustawy,  które  miało  wpływ  lub  może  mieć  istotny  wpływ  na  wynik 

postępowania o udzielenie zamówienia. 

Izba 

–  uwzględniając  zgromadzony  materiał  dowodowy  przedłożony  przez  strony  i 

przystępującego,  po  dokonaniu  ustaleń  poczynionych  na  podstawie  dokumentacji 

postępowania, biorąc pod uwagę zakres sprawy zakreślony przez okoliczności podniesione w 

odwołaniu  oraz  stanowiska  złożone  pisemnie  i  ustnie  do  protokołu  –  stwierdziła,  że 

sformułowane przez Odwołującego zarzuty 

w zakresie naruszenia przez Zamawiającego art. 

226 ust. 1 pkt 8 ustawy Pzp w zw. z art. 224 ust. 6 ustawy Pzp 

poprzez zaniechanie czynności 

odrzucenia  oferty  Przystępującego,  podczas  gdy  oferta  ta  zawiera  rażąco  niską  cenę  w 

stosunku  do  przedmiotu  zamówienia,

  znajduje  oparcie  w  ustalonym  stanie  faktycznym  i 

prawnym, a tym samym rozpoznawane odwołanie zasługuje na uwzględnienie. 

Na  wstępie  wskazania  wymaga,  że  zgodnie  z  ugruntowanym  orzecznictwem  Izby  za  cenę 

rażąco  niską  uznaje  się  cenę  poniżej  kosztów  własnych  wykonawcy,  oderwana  od  realiów 

rynkowych i nierzeczywista.  

Przenosząc powyższe na kanwę niniejszej sprawy zaznaczyć należy, że Izba uznała, że cena 

oferty  Przystępującego  wykazywała  cechy  ceny  rażąco  niskiej.  Podkreślić  należy,  że 

rozpoznając  zarzuty  odwołania  Izba  dokonała  analizy  wyłącznie  treści  wyjaśnień  rażąco 

niskiej ceny i dowodów złożonych na wezwanie Zamawiającego. 

Nadto  należy  wskazać,  że  przedmiotem  orzekania  Izby  nie  jest  całokształt  wyjaśnień 

złożonych  przez  wykonawcę,  ale ocena  tych wyjaśnień  przez  Zamawiającego w zakresie,  w 

jakim  zostało  to  zakwestionowane  w  odwołaniu  i  w  granicach  zakreślonych  tam  podstaw 

faktycznych  zarzutów. Zgodnie bowiem  z  art.  555 ustawy  Pzp Izba  nie może  orzekać  co  do 

zarzutów, które nie były zawarte w odwołaniu.  

Izba  wskazuje,  że  na  podstawie  art.  224  ust.  1  ustawy  PZP,  w  dniu  4  stycznia  2023  r. 

Zamawiający  wezwał  wykonawcę  P.P.H.U. CHEM MIX E.  B.  D.  do  złożenia  wyjaśnień 

dotyczących wyliczenia ceny (ceny złożonej oferty), w tym złożenia dowodów dotyczących jej 

wyliczenia.  

Zamawi

ający stwierdził, że: „

z

aoferowana cena budzi wątpliwości Zamawiającego co do 

możliwości  wykonania    przedmiotu    zamówienia    zgodnie    z    wymaganiami   

określonymi w dokumentach zamówienia. W  poprzednich  postepowaniach  Wykonawca 

zaoferował  cenę  za  1  kg.  odpadów netto -  główny składnik cenotwórczy oferty 

na

poziomie

• 

post. 

42/2021 -  O

zł

• 

post. 46/2022 -  1

zł

• 

post. 63/2022- 1

zł- aktualne postepowanie

• 

33/NC

zł

Gdzie  brak  jest  realnego 

przełożenia  wzrostu  kosztów 

realizacji 

usługi  na  2023 

rok 

w 

stosunku 

do kalkulacji 

oferty

Uzasadnione  wątpliwośc

i 

Zama

w

iają

c

ego  w  podniesionym  zakresie  p

o

tw

i

erdza  fa

kt

oferowania  przez  Wykonawcę  ceny  za  1  kg  odpadów  netto  o  18,11  %  niższej  w 

stosunku 

do zobowiązania  z  post. 46/2022

a 

mając pogląd na sytuację ekonomiczno- 

gospodarczą i m

in

sam wzrost stawki podatku VAT do poziomów sprzed 1 lutego 2022 

r

na energię elektryczną  z  5

na  23

gaz ziemny  z  0% na  23

czy  paliwa  silnikowe 

z  8

na 23 

a także wzrost płacy minimalnej na 2023 rok”. 

Przystępujący,  na  wezwanie  Zamawiającego,  udzielił  wyjaśnień  w  dniu  6  stycznia  2023  r. 

wskazując, że: „ Na podstawie zaprezentowanych wyliczeń szacujemy, iż z tytułu wykonania 

powyższego  zamówienia  osiągniemy  zysk  netto,  wykazany  w  poz.  10  kosztorysu,  w 

wysokości 215 654,40 zł, co stanowi 20% wartości zamówienia. Wykonawca zwraca uwagą, 

iż  przy  sporządzeniu  kosztorysu  na  potrzeby  realizacji  powyższego  zamówienia, 

uwzględniono następujące czynniki, wpływające na spadek kosztów względem zamówienia z 

post. 46/2022: 

•  ponad trzykrotnie większa wielkość zamówienia (z uwzględnieniem opcji), jeśli chodzi 

o ilość odbieranych odpadów (960 000kg vs. 300 000kg), co pozwoliło na uzyskanie 

efektu  skali 

–  niższego  kosztu  jednostkowego  utylizacji  odpadów  oraz  lepszego 

wykorzystania  pracowników  przewidzianych  do  realizacji  zadania  (taka  sama  ilość 

pracowników, co w przypadku post. 46/2022) 

•  Wykonawca  nie  będzie  ponosił  części  kosztów  (np.  ustawienia  kontenerów),  gdyż 

czynności te zostały już wykonane w ramach wykonania wcześniejszych postępowań 

realizowanych przez Wykonawcę na rzecz 24WOG 

•  Spadek  ceny  netto  paliwa  o  ok  15%,  która  miała  miejsce  na  przełomie  roku  2022  i 

”. 

Izba  wskazuje, 

że  do  ww.  wyjaśnień  Przystępujący  dołączył  także  kosztorys  ofertowy,  a 

następnie  w  dniu  9  stycznia  2023  r.  Zamawiający  dokonał  ponownego  wyboru  oferty 

najkorzystniejszej, informując o wyborze oferty Przystępującego. 

Izba  zważa,  że  w  pierwszej  kolejności  Odwołujący  zarzucił  ogólny  charakter  wyjaśnień 

złożonych  przez  Przystępującego.  Należy  zgodzić  się  z  Odwołującym,  że  ww.  wyjaśnienia 

można podzielić na dwie części. Pierwsza z nich składająca się z ogólnych twierdzeń, które 

nie zawiera

ją możliwych do uchwycenia wartości ekonomicznych oraz druga składająca się  z 

lakonicznej kalkulacji ceny oferty.  

Jak  wskazuje  się  w  orzecznictwie  Krajowej  Izby  Odwoławczej  wyjaśnienia  muszą  być 

konkretne oraz możliwe do weryfikacji.  I tak w wyroku Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 25 

lutego 2015 r., sygn. akt KIO 178/15 

wskazuje się, że: „Można natomiast sformułować jeden 

generalny  postulat,  który  przy  ocenie  wyjaśnień  wykonawców  powinien  być  bezwzględnie 

egzekwowany - 

wyjaśnienia powinny być konkretne. Stosowana powszechnie w dokumentach 

tego  typu  beletrystyka  polegająca  na  mnożeniu  ogólników  o  wielkim  doświadczeniu 

wykonawcy,  jego  znakomitej  organi

zacji  produkcji,  optymalizacji  kosztów,  wdrożeniu 

niezwykle nowoczesnych i energooszczędnych technologii, posiadaniu wykwalifikowanej acz 

taniej kadry, korzystnym położeniu jego bazy czy siedziby, etc. (...) przeważnie nic nie wnosi 

do  sprawy  i  nie  niesie 

informacji  o  żadnych  możliwych  do  uchwycenia  wartościach 

ekonomicznych.  Jako  taka,  może  być  traktowana  jedynie,  jako  dopełnienie  i  tło  dla  bardziej 

konkretnych i wymiernych danych podawanych w ramach wyjaśnień, a nie ich podstawa czy 

zasadnicza treść. Informacje podawane w wyjaśnieniach powinny być więc na tyle konkretne, 

aby możliwe było ich przynajmniej przybliżone przełożenie na uchwytne i wymierne wartości 

ekonomiczne, a także możliwa ich weryfikacja oraz ocena wiarygodności”.  

Nie  jest 

więc  wystarczające  złożenie  wyjaśnień  zawierających  wymienienie  wysokości 

ponoszonych kosztów, bez wykazania prawidłowości ich określenia na takim poziomie (tak też 

w

yrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 17 września 2020 r., sygn. akt KIO 1856/20). 

Twierdzenia 

Przystępującego, że wezwanie Zamawiającego nie zostało „bliżej sprecyzowane” 

oraz 

nie zawierało żądania przedstawienia wyjaśnień w określonej formie, dlatego też sposób 

wyjaśnień i udowodnienia został wybrany przez Przystępującego, mija się z prawdą, ponieważ 

Przystępujący  całkowicie  pomija  fakt,  że  to  na  wykonawcy  spoczywa  obowiązek 

przedstawienia  szczegółowych  wyjaśnień,  jak  również  szczegółowych  kalkulacji  cen 

s

kładających  się  na    należyte  wykonanie  przedmiotu  zamówienia,  które  musi  być  poparte 

stosownymi dowodami. 

Warto  w  tym  miejscu  powołać  się  na  wyrok  Krajowej  Izby  Odwoławczej  z  dnia  31  stycznia 

2022  r.,  sygn.  akt   

KIO  125/22:  „Jednocześnie  jednak  zamawiający  nie  mają  obowiązku 

zawierać  w  wezwaniu do  wykonawcy  takich szczegółowych pytań  odnoszących  się do  ceny 

jego  oferty,  gdyż  z  żadnego  przepisu  p.z.p.  obowiązek  taki  nie  wynika.  Nawet  jednak  w 

przypadku  skierowania  do  wykonawcy  ogólnie  sformułowanego  wezwania,  wykonawca  ma 

obowiązek  udzielić  wyjaśnień  co  najmniej  w  zakresie  okoliczności  wymienionych  w  art.  224 

ust. 3 p.z.p., a wyjaśnienia te powinny być spójne, rzetelne i wykazujące w przedstawionym 

zakresie prawidłowość kalkulacji ceny oferty”.

Przenosząc  powyższe  na  kanwę  niniejszej  sprawy,  Izba  zważa,  że  Przystępujący  w 

wyjaśnieniach  wskazuje  ogólnie  na  ponad  trzykrotnie  większą  wielkość  zamówienia  (z 

uwzględnieniem opcji), jednakże Przystępujący nie wyjaśnia, w jaki dokładny sposób wielkość 

zamówienia wpłynęła na możliwość obniżenia kosztów oraz o jaką dokładnie wysokość koszty 

zostały obniżone. Wykonawca powołuje się również na efekt skali nie wyjaśniając jednak, ile 

dokładnie dzięki niemu będzie w stanie zaoszczędzić.  

I

zba  chciałaby  w  tym  miejscu  podkreślić,  iż  powoływanie  się  przez  Przystępującego  na 

realizacj

ę  zamówienia  wraz  z  prawem  opcji  pozwoli  mu  osiągnąć  efekt  skali,  nie  powoduje 

tego,  że  wykonawca ma  nie  wykazać,  iż realizacja  tylko  zamówienia podstawowego jest  dla 

niego  opłacalna  i  osiągnie  zysk,  ponieważ  zgodnie  z  SWZ  (rozdział  III  ust.  3)  Zamawiający 

przewidując możliwość skorzystania z prawa opcji, może z niej skorzystać, ale nie musi. 

W związku z powyższym, zarzut jest zasadny. 

W  dalszej  kolejności  Przystępujący  wskazuje  w  wyjaśnieniach,  że  nie  będzie  ponosił  części 

kosztów  (np.  ustawienia  kontenerów),  gdyż  czynności  te  zostały  już  wykonane  w  ramach 

wykonania wcześniejszych postępowań realizowanych przez wykonawcę, jednakże w ocenie 

Izby  brak  jest 

informacji,  ile  dokładnie  dzięki  tej  okoliczności  wykonawca  będzie  w  stanie 

zaoszczędzić  i  jaki  konkretny  jest  wpływ  tej  okoliczności  na  zaoferowaną  cenę.  To  samo 

dotyczy stwierdzenia Przystępującego o spadku ceny netto paliwa o 15%, która miała miejsce 

na  przełomie  roku  2022  i  2023  roku,  jest  zdaniem  Izby  gołosłowne  niepoparte  chociażby 

uproszczonymi wyliczeniami w tym zakresie.  

W  dalszej  kolejności  Odwołujący  zarzuca  brak  dowodów  złożonych  do  wyjaśnień  przez 

Przystępującego.   

Izba wskazuje, że zgodnie z art. 224 ust. 1 ustawy PZP, 

Jeżeli zaoferowana cena lub koszt, 

lub  ich  istotne  części  składowe,  wydają  się  rażąco  niskie  w  stosunku  do  przedmiotu 

zamówienia  lub  budzą  wątpliwości  zamawiającego  co  do  możliwości  wykonania  przedmiotu 

zamówienia  zgodnie  z  wymaganiami  określonymi  w  dokumentach  zamówienia  lub 

wynikającymi  z  odrębnych  przepisów,  zamawiający  żąda  od  wykonawcy  wyjaśnień,  w  tym 

złożenia dowodów w zakresie wyliczenia ceny lub kosztu, lub ich istotnych części składowych.

Powyższe  potwierdza  również  utrwalona  linia  orzecznicza  Krajowej  Izby  Odwoławczej, 

zgodnie  z  którą,  do  wyjaśnień  rażąco  niskiej  ceny  należy  dołączyć  stosowne  dowody.  I  tak, 

zgodnie  z  wyrokiem 

Krajowej  Izby  Odwoławczej  z  dnia  28  czerwca  2021  r.,  sygn.  akt  KIO 

1197/21: „Wyjaśnienia złożone przez przystępującego w postaci opisowej oraz załączony do 

nich kosztorys nie pozwalają zatem na uznanie, że cena podana w ofercie jest ceną rynkową, 

jak też, że obejmuje pełen zakres zamówienia opisany w SWZ. Ponownie należy wskazać, że 

jeśli  zamawiający  wzywa  wykonawcę  do  złożenia  wyjaśnień,  żądając  jednocześnie  aby  ten 

przedstawił  szczegółową  kalkulację  kosztów  oraz  złożył  dowody  na  jej  poparcie  to  jego 

obow

iązkiem,  jako  profesjonalisty  biorącego  udział  w  przetargu,  jest  zadośćuczynienie temu 

wezwaniu.  Brak  staranności  w  tym  zakresie  tj.  składanie  wyjaśnień  ogólnych,  nie  popartych 

dowodami  powoduje,  że  wykonawcy  ponoszą  negatywne  skutki  niewykazania  zasadności 

swoich  twierdzeń.  Wykonawca  zobligowany  do  złożenia  wyjaśnień  ma  obowiązek  podać 

zamawiającemu  okoliczności  uzasadniające  obniżenie  ceny  w  stosunku  do  przedmiotu 

zamówienia  lub  też  innych  czynników,  do  których  odnosi  się  wezwanie”.  Podobnie  wyrok 

Krajowe

j  Izby  Odwoławczej  z  dnia  7  lipca  2020  r.,  sygn.  akt  KIO  839/20:  „Tym  samym  nie 

wystarczy przedstawić szczegółowych kalkulacji, które potwierdzają cenę ofertową ale należy 

wyjaśnić/udowodnić  oszczędności  wyceny  oferty,  ich  skalę  w  stosunku  do  wyceny 

zamawi

ającego, czy też do średniej arytmetycznej cen wszystkich złożonych ofert”.  

Izba wskazuje, że to od przedsiębiorcy wymagana jest szczególna staranność wyrażająca się 

większą  zapobiegliwością,  rzetelnością,  dokładnością  w  działaniu,  itd.  Za  takiego 

profes

jonalistę  należy  również  uznać,  co  do  zasady,  wykonawcę  ubiegającego  się  o 

udzielenie  zamówienia  publicznego.  Należyta  staranność  profesjonalisty  nakłada  więc  na 

wykonawcę,  który  składa  ofertę,  dokumenty,  oświadczenia  czy  wyjaśnienia  we  własnym 

imieniu,  ab

y  upewnił  się,  czy  deklarowany  w  nich  stan  rzeczy  odpowiada  rzeczywistości  i 

czyni zadość np. wezwaniu Zamawiającego. 

Izba zgadza się z poglądem Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 23 lutego 2022 r., sygn. akt. 

359/22, że Zamawiający „ co do zasady nie może wymagać, aby wykonawca składał dowód 

na  każdą  kwotę  przewijającą  się  w  wyjaśnieniu”,  jednakże  w  przedmiotowej  sprawie 

P

rzystępujący  nie  złożył  na  wezwanie  Zamawiającego  żadnego  dowodu,  o  czym  wyraźnie 

Przystępujący zapomina. Przykładem takich dowodów, zdaniem Izby, mogłyby być dowody w 

zakresie  kosztów  utylizacji,  który  to  koszt  stanowi  największą  pozycję  w  kalkulacji 

prze

dstawionej przez Przystępującego, zanonimizowane umowy o pracę z pracownikami czy 

chociażby faktury dotyczące zakupu paliwa.  

Izba  odniesie  się  jeszcze  do  stwierdzenia  Przystępującego,  że  wezwanie  Zamawiającego 

odnosiło  się  do  tej  części  art.  224  ust.  1  ustawy  PZP,  która  stanowi  o  wątpliwościach 

Z

amawiającego  co  do  możliwości  wykonania  zamówienia  zgodnie  z  dokumentami 

zamówienia,  a  nie  do  rażąco  niskiej  ceny.    Izba  chciałaby  w  tym  miejscu  podkreślić,  że 

niezależnie  czy  wezwanie  będzie  odnosiło  się  do  wątpliwości  Zamawiającego  co  do 

możliwości  wykonania  przedmiotu  zamówienia,  czy  do  rażąco  niskiej  ceny,  to  w  jednym  i 

drugim przypadku art. 224 ust. 1 ustawy PZP odnosi się do ceny. W związku z powyższym, 

jeżeli  w  wyniku  wyjaśnień  i  złożonych  dowodów  przez  wykonawcę  nie  potwierdzi  się,  że 

zaoferowana  cena  jest  realna,  rynkowa,  to  oznacza,  iż  mamy  do  czynienia  z  ceną  rażąco 

niską,  a  w  konsekwencji  obowiązek  odrzucenia  takiej  oferty  przez  Zamawiającego  na 

podstawie  art.  226  ust.  1  pkt  8  w  zw.  z  art.  224  ust.  6  ustawy  PZP. 

Należy  zwrócić  uwagę 

również  na  ostatnią  cześć  zdania  przepisu  art.  224  ust.  1  ustawy  PZP,  gdzie  mowa  jest 

właśnie  o złożeniu  dowodów  w zakresie  wyliczenia  ceny  lub kosztu,  lub  ich  istotnych  części 

składowych.  

W związku z powyższym, zarzut jest zasadny. 

Następnie Odwołujący zarzucił wyjaśnieniom Przystępującego błędy i braki w kalkulacji, która 

w  ocenie  Izby

,  ma  charakter  bardzo  ogólny,  a  jej  wyliczenia  nie  są  poparte  żadnymi 

dowodami,  potwierdzającymi  faktyczną  możliwość  należytego  wykonania  zamówienia  za 

zaoferowaną  cenę.  W  ramach  tego  zarzutu,  Odwołujący  wskazał  w  pierwszej  kolejności  na 

b

rak wyjaśnienia kosztów przejazdu. 

Izba  zważa,  że  koszty  przejazdu  Przystępujący  ujął  w  dwóch  pozycjach  (pozycji  numer  1  i 

pozycji numer 2). Pozycja numer 1 dotyczyła trasy Giżycko - Węgorzewo - Gołdap - Giżycko 

w  tym  dwa  punkty  odbioru  w  Giżycku,  natomiast  pozycja  numer  2  trasy  Giżycko  -  Orzysz  - 

Bemowo Piskie- 

Giżycko w tym dwa punkty odbioru w Giżycku.  

W przypadku trasy 1 Przystępujący wskazał: 

- 135*2*4*12 = 12 960,00 KM  

- Koszt. jedn. 10,61  

- Razem w pozycji 1: 137 505,60  

- Razem z narzutami: 137 505,60,  

natomiast w przypadku trasy 2: 

85*3*4*12 = 12 240,00 KM 

Koszt. jedn. 10,61  

Razem w pozycji 2: 129 866,40 

Razem z narzutami: 129 866,40. 

Na  podstawie  powyższej  kalkulacji  trudno  stwierdzić,  w  jaki  sposób  został  ustalony  koszt 

jednostkowy  jednego  kilometra  w 

wysokości  10,61  zł,  który  de  facto  ma  wpływ  na  cenę 

wskazaną  zarówno  w  pozycji  1,  jak  i  2.  Zdaniem  Izby,  Przestępujący  nie  wykazał,  w    jaki 

sposób  przyjął  koszt  jednego  kilometra,  tj.  czy  na  koszt  jednego  kilometra  składa  się 

wyłącznie koszt zakupu paliwa, czy obejmuje on również inne koszty, np. koszty amortyzacji, 

ubezpieczenia samochodu czy koszty pracy kierowcy. 

W związku z powyższym, zarzut jest zasadny. 

Co  do  zarzutu  braku 

uwzględnienia  kosztów  przejazdu  do  punktu  utylizacji,  Izba  zważa,  że  

Przystępujący w złożonej kalkulacji ujął koszty przejazdu w dwóch pozycjach, o których mowa 

powyżej. 

Przystępujący  w  piśmie  procesowym  z  dnia  27  stycznia  2023  r.  wskazał  na  stronie  12,  iż: 

„miejscem  utylizacji 

odpadów  pokonsumpcyjnych  wykonawcy  CHEM  MIX  jest  siedziba  firmy 

Energoutil  sp.  z  o.o.  - 

zlokalizowana  w  Ełku  przy  ul.  Ełckiej  1A.  Odległość  od  bazy 

postojowej pojazdu służącego do realizacji zamówienia (zlokalizowanej w Giżycku) do punktu 

utylizacyjnego 

w  Ełku  wynosi  od  59  do  63  km  w  zależności  od  obranej  trasy.  Na  każdej  z 

możliwych  do  obrania  tras  z  bazy  w  Giżycku  do  punktu  utylizacyjnego  w  Ełku  znajduje  się 

punkt  odbioru  odpadów  od  Zamawiającego  w  Orzyszu.  Długość  trasy  z  Orzysza  do  Ełku 

wynosi  33  km. 

Nie  są  to  zatem  znaczne  odległości  i  pozwalają  na  elastyczny  odbiór  –  w 

zależności od potrzeb Zamawiającego – i sprawną dostawę odpadów pokonsumpcyjnych do 

punktu utylizacyjnego, co pozostaje bez znaczącego wpływu na ogólną długość tras i koszty 

transport

u  zważywszy,  że  Przystępujący  uwzględnił  okresowe  zwiększenie  częstotliwości 

oczekiwanych  odbiorów  odpadów  przy  kalkulowaniu  stawki  jednostkowej  kosztu  za  km  w 

wysokości 10,61 zł”. 

Izba chciałaby w tym miejscu zwrócić uwagę, na co wskazywał Odwołujący w piśmie z dnia 2 

lutego  2023  r.,  iż

„Nie  jest  bowiem  wystarczające  uwzględnienie  wyłącznie  odległości  z 

ostatniego  punktu  odbioru  do  punktu  utylizacji  odpadów  w  jedną  stronę,  lecz konieczne  jest 

jeszcze  dodatkowo  uwzględnienie  trasy  powrotnej  z  punktu  utylizacji  odpadów  do  Giżycka, 

która to trasa jest zdecydowanie dłuższa – zarówno dla trasy numer 1, jak i trasy numer 2”, co 

powoduje,  że  łączna  różnica  pomiędzy  liczbą  kilometrów  przedstawioną  w  kalkulacji  przez 

Przystępującego,  a  rzeczywistą  liczbą  kilometrów  skali  roku,  którą  powinien  uwzględnić 

Przystępujący,  wynosi  5  376  km  +  6  768  km  =  12  144  km.  Niezależnie  od  powyższych 

wyliczeń dokonanych przez Odwołującego, jak i dowodu wniesionego na rozprawie w postaci 

wyliczeń  dokonanych przez Przystępującego  wskazujący  na różnicę w wysokości  528 km  w 

skali roku, to  

w ocenie Izby każdy nawet kilometr ma wpływ na zakładaną cenę, dlatego też 

Izba  nie  zgadza  się  z  Przystępującym,  że  „nie  są  to  znaczne  odległości….bez  znaczącego 

wpływu na ogólną długość tras i koszty transportu’.  

Nadto Izba zważa, że Przystępujący wskazując kilometry do punktu utylizacji, czy to w piśmie 

z dnia 27 stycznia 2023 r., czy też w dowodzie wniesionym na rozprawie, de facto powoduje, 

że  to  sam  Przystępujący    przyznaje  się,  iż  nie  uwzględnił  kosztów  przejazdu  do  miejsca 

utylizacji odpadów.  

Izba  doszła  do  przekonania,  że  Przystępujący  w  złożonej  kalkulacji  uwzględnił  wyłącznie 

koszty transportu w zakresie odbioru odpadów od Zamawiającego, nie uwzględniając kosztów 

dojazdu w zakresie dowo

zu odpadów do punktu utylizacji. 

W związku z powyższym zarzut jest zasadny. 

Izba  chciałaby  w  tym  miejscu  podkreślić,  że  dodatkowych  okoliczności  podnoszonych  w 

postępowaniu  odwoławczym  oraz  dowodów  przedstawionych  przez  Przystępującego 

dołączonych  do  pisma  procesowego  z  dnia  27  stycznia  2023  r.  (umowa  z  dnia  30 

października  2020  r.  z  firmą  Energoutil  Sp.  z  o.o.  z  siedzibą  w  Nowa  Wieś  Ełcka,  umowa 

użyczenia  miejsca  postojowego  w  Giżycku  z  dnia  20  czerwca  2022  r.)  oraz  do  pisma 

procesowego  z  dnia  3  lutego  2023  r.  (faktura  nr  0165/12/22  z  dnia  31  grudnia  2022  r., 

polecenie przelewu)

,  Izba nie mogła wziąć pod uwagę, gdyż ocenia prawidłowość czynności 

zakończonej przez Zamawiającego w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego, a 

tym sa

mym należało uznać ww. dowody jako spóźnione. 

Potwierdza  to  również  wyrok  Krajowej  Izby  Odwoławczej  z  dnia  5  marca  2021  r.,  sygn.  akt  

KIO  443/21:  „W  zakresie  dowodów  i  twierdzeń  Odwołującego  Izba  wskazuje,  że  próba 

dowodzenia  realności  ceny  oferty  na  etapie  postępowania  odwoławczego  jest  próbą 

spóźnioną.  Zgodnie z  art.  90  ust.  2 Pzp  ciężar  dowodu w  zakresie wykazania,  że  oferta  nie 

zawiera  rażąco  niskiej  ceny  lub  kosztu  spoczywa  na  wykonawcy.  Powyższe  prowadzi  do 

wniosku,  że  obowiązkiem  Odwołującego  było  udowodnienie  realności  zaoferowanej  ceny 

Zamawiającemu  na  etapie  składania  stosownych  wyjaśnień.  Z  tego  względu  Izba  uznała 

dowody złożone przez Odwołującego za nieprzydatne dla rozstrzygnięcia”. 

Co do zarzutu braku wyliczeń w zakresie kosztów utylizacji, Izba zważa, że Przystępujący w 

pozycji 3 kalkulacji 

(kosztorys ofertowy) wskazał: 

„podstawowe 500 000,00 kg  

dodatkowe 460 000,00 kg  

przedmiar = 500000+460000 = 960 000,00 kg 

 j.m. 

– kg  

Koszt. jedn. 

– 0,20  

RAZEM w pozycji 3: 192 000,00  

RAZEM z narzutami : 192 000,00

”. 

W  ocenie  Izby,  z  tak  przedstawionej  kalkulacji  brak  jest  jakiejkolwiek  informacji,  dlaczego 

Przystępujący przyjął stawkę 0,20 zł za jeden kilogram utylizacji odpadów i czy stawka ta jest 

stawką  realną,  aby  wykonać  należycie  przedmiot  zamówienia  oraz  czy  utylizacją  odpadów 

będzie się zajmował sam Przystępujący czy przy udziale podwykonawcy/podwykonawców. 

Izba wskazuje, ze zgodnie z art. 462 ust. 2 ustawy PZP, 

Zamawiający może żądać wskazania 

przez  wykonawcę,  w  ofercie,  części  zamówienia,  których  wykonanie  zamierza  powierzyć 

podwykonawcom, oraz podania nazw ewentualnych podwykonawców, jeżeli są już znani.

Zamawiający w rozdziale XXII ust. 3 SWZ wskazał: „Zamawiający wymaga, aby w przypadku 

powierzenia  części  zamówienia  podwykonawcom,  Wykonawca  wskazał  w  ofercie  części 

zamówienia, których wykonanie zamierza powierzyć podwykonawcom oraz podał (o ile są mu 

wiadome na tym etapie) nazwy (firmy) tych podwykonawców”. 

W związku powyższym, w ocenie Izby należy zgodzić się z Odwołującym, że „czym innym jest 

wskazanie  w  ofercie  części  zamówienia,  których  wykonanie  zamierza  powierzyć 

podwykonawcom, a czym innym jest podanie nazw ewentualnych podwykonawców, jeżeli są 

już  znani”.    Przystępujący  mógł  wskazać  podwykonawcę  na  późniejszym  etapie 

postępowania, ale kompletnie nie zauważa tego, iż zgodnie z art. 462 ust. 2 ustawy PZP, jak 

również  zapisami  SWZ,  Przestępujący  był  obowiązany  wskazać  część  zamówienia,  która 

miałaby  być  realizowana  przez  podwykonawcę/podwykonawców,  natomiast  podanie  nazw 

ewentualnych  podwykonawców  wyłącznie  wówczas,  gdy  w  momencie  składania  oferty  byli 

znani 

Przystępującemu. 

Izba zważa, że Przystępujący w formularzu ofertowym, stanowiącym załącznik nr 1 do SWZ, 

w pkt III ust. 1 wskazał: „Oświadczam, że zamówienie wykonam własnymi siłami: TAK” oraz w 

ust. 2 wykreślił zarówno miejsce na wskazanie części zamówienia, która zostanie powierzona 

podwykonawcy, jak i miejsce na wskazanie danych podwykonawcy. 

Tym  samym,  w  ocenie  Izby, 

Przystępujący  nie  wskazując,  jaką  część  zamówienia  zamierza 

powierzyć 

podwykonawcom, 

zaoferował 

wykonanie 

zamówienia 

bez 

udziału 

podwykonawców, co de facto miało wpływ na zaoferowaną cenę.  

Warto  w  tym  miejscu  powołać  się  na  wyrok  Krajowej  Izby  Odwoławczej  z  dnia  22  grudnia 

2022  r.,  sygn.  akt 

KIO  3220/22:  „Zamawiających  w  ogóle  nie  zauważa  i  pomija  fakt  że  w 

przypadku,  gdy  oferta  wykonawcy  realizującego  roboty  budowlane  nie  zawierała  wskazania 

części  którą  na  etapie  realizacji  zamówienia  zamierza  on  powierzyć  podwykonawcy  co  do 

zasady oznacza zobowiązanie się wykonawcy do samodzielnego zrealizowania zamówienia. 

Zmiana  w  tym  zakresie  traktowana  będzie  wówczas  jako  zmiana  umowy  na  podstawie  art. 

355  ust.  1  pkt  1  ustawy  Pzp

”),  a  Izba  w  pełni  się  zgadza  z  poglądem  tamtejszego  składu 

orzekającego. 

Biorąc powyższe pod uwagę, zdaniem Izby, Przystępujący jako profesjonalista, który dopiero 

na 

dalszym  etapie  postępowania  o  udzielenie  zamówienia,  stosownie  do  rozdziału  III  ust.  4 

SWZ, 

wskazał  podwykonawcę  w  zakresie  utylizacji  odpadów  pokonsumpcyjnych  oraz 

przedstawił  w  wymaganym  przez  Zamawiającego  terminie  (nie  później  niż  2  dni  przed 

podpisaniem umowy) dokumenty w postaci: 

b)  decyzji 

powiatowego  lekarza  weterynarii  na  nadanie  wpisu  do  rejestru  na  działalność 

nadzorowaną  w  zakresie  transportowania  ubocznych  produktów  pochodzenia  zwierzęcego 

kat. 3 (w zakresie art. 10 lit. p). 

oraz 

umowę zawartą w dniu 30 października 2020 r. z firmą Energoutil sp. z o.o. posiadającą: 

c)d

ecyzję  właściwego  organu  inspekcji  weterynaryjnej  na  prowadzenie  działalności 

gospodarczej polegającej na utylizacji produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego kat 3 

(w zakresie art. 10 lit. p), 

powoduje, że wyjaśnienia ceny dokonane przez Przystępującego są niespójne i nierzetelne. 

W związku z powyższym zarzut jest zasadny. 

Konkludując,  w  ocenie  Izby  złożone  wyjaśnienia  Przystępującego  są  ogólnikowe  i  nie 

wykazują realności ceny oferty, która to cena nie została potwierdzona żadnymi dowodami, a 

tym samym 

stanowiła cenę rażąco niską w stosunku do przedmiotu zamówienia. 

O  kosztach  postępowania  odwoławczego  orzeczono  na  podstawie  art.  574  i  575  ustawy 

Prawo zamówień publicznych oraz § 2 ust. 1 pkt 2 w zw. z § 5 pkt 2 lit. a i b w zw. z § 7 ust. 1 

pkt  2  rozporządzenia  Prezesa  Rady  Ministrów  z dnia  30  grudnia  2020  r.  w  sprawie 

szczegółowych  rodzajów  kosztów  postępowania  odwoławczego,  ich  rozliczania  oraz 

wysokości  i  sposobu  pobierania  wpisu  od  odwołania  (Dz. U.  2020  r.  poz.  2437),  obciążając 

kosztami postępowania Przystępującego.  

Wobec powyższego orzeczono, jak w sentencji. 

Przewodniczący:     ………………………….