Sygn. akt: KIO 573/23
WYROK
z dnia 13 marca 2023 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący:
Izabela Niedziałek-Bujak
Protokolant:
Aldona Karpińska
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 13 marca 2023 r. w Warszawie
odwołania wniesionego
do Prezesa Krajowej Izby Odw
oławczej w dniu 1 marca 2023 r. przez Odwołującego – IBC
Advisory
Spółka Akcyjna, ul. Mokotowska 1, 00-640 Warszawa w postępowaniu
prowadzonym przez Zam
awiającego – Województwo Wielkopolskie, Wojewódzki Urząd
Pracy, ul. Szyperska 14, 61-
754 Poznań
orzeka:
Oddala odwołanie.
2. Kosztami
postępowania obciąża Odwołującego – IBC Advisory S.A. i zalicza w
poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 7.500 zł 00 gr. (słownie: siedem
t
ysięcy pięćset złotych, zero groszy) uiszczoną przez Odwołującego tytułem wpisu od
odwo
łania.
Stosownie do art. 580 ust. 1 ustawy z dnia 11 wr
ześnia 2019 r. – Prawo Zamówień
Publicznych (Dz. U. 2022 r., poz. 1710 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 14 dni od dnia
jego d
oręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej
do S
ądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodni
czący:
………………………………
Sygn. akt: KIO 573/23
U z a s a d n i e n i e
W post
ępowaniu prowadzonym przez Zamawiającego – Wojewódzki Urząd Pracy w
Poznaniu, w trybie podstawowym bez negocjacji na badanie rynku pracy (sygn.
po
stępowania: wuPXXV/2/3322/1/2023), ogłoszonym w Biuletynie Zamówień Publicznych w
dniu 24.02.2023 r., 2023/BZP 00110373/01, wobec
treści ogłoszenia na część I i część II, w
zakresie opisu prze
dmiotu zamówienia oraz postanowień projektowanej umowy, Wykonawca
ABC Advisory S.A.
z siedzibą w Warszawie (Odwołujący), wniósł w dniu 01.03.2023 r.
odwo
łanie do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej (sygn. akt KIO 573/23).
O
dwołujący zarzuciła Zamawiającemu naruszenie:
1. art. 99 ustawy Pzp przez jego niezastosowanie
, wyrażające się w nieprecyzyjnym
opisie ocz
ekiwań Zamawiającego w zakresie sposobu wykonania zamówień
określonych w postanowieniu § 2 ust. 3 lit. b i c projektowanych postanowień umów,
które w szczególności nie tworzą wystarczającej podstawy do oceny możliwości
realizacji przedmiotu
zamówienia w określonym terminie oraz utrudniają rzetelną
kalkulację ceny ofertowej oraz utrudniają rzetelną kalkulację ceny ofertowej;
2. art. 8 ust. 1 Ustawy w zw. z art. 353 (1) k.c. art. 471 k.c. art. 473
§ 1 k.c., art. 483 § 1 i
art. 484 k.c., art. 5 k.c. art. 16, art. 99 ust. 1 i art. 433 Ustawy Pzp przez ich
niezastosowanie
, wyrażające się w określeniu w projektowanych postanowieniach
um
ów, a mianowicie: § 10 ust. 1, § 10 ust. 2, § 10 ust. 7 (dotyczy każdej części),
wygórowanej wysokości kar umownych, a zatem kar umownych, których wysokość
określona została w sposób nieproporcjonalny do przedmiotu zamówienia, z
przekroczeniem granicy dopuszczal
nej swobody umów oraz w warunkach nadużycia
prawa podmiotowego do samodzielnego kształtowania warunków umowy przez
Zamawiającego;
3. art.
16 Ustawy, przez naruszenie zasady przejrzystości oraz uczciwej konkurencji w
związku z nieprecyzyjnym opisem przedmiotu zamówienia oraz zamiarem
sa
nkcjonowania wykonawców w wymiarze i okolicznościach, które nie mają
racjonalnego uzasadnienia, a w konsekwencji wpr
owadzającym nieuzasadnione
ograniczenie pot
encjalnego grona wykonawców zdolnych do należytego wykonania
przedmiot
u zamówienia.
Mając powyższe na względzie Odwołujący wnosi o nakazanie Zamawiającemu dokonania
zmiany projektowanych postanowień umowy w sprawie zamówienia publicznego.
Za
mawiający złożył odpowiedź na odwołanie, w którym uwzględnił w części zarzuty
dotyczące ustalenia wysokości kar umownych w § 10 ust. 2 i 7 projektowanych
postanowieniach umowy
, wnosząc o umorzenie w tym zakresie odwołania. W pozostałym
zakresie wniósł o oddalenie odwołania (pismo z 10.03.2023 r.).
Odwołujący na posiedzeniu złożył oświadczenie o podtrzymaniu odwołania w zakresie
zarzut
ów nieuwzględnionych przez Zamawiającego, tj. zarzutu nr 1 i 3.
Na podstawie art. 522 ust 4 Ustawy
Izba skierowała do rozpoznania odwołanie w zakresie
zarz
utów podtrzymanych przez Odwołującego.
Stanowisko Izby
Do rozpoznania zarzut
ów w odwołaniu zastosowanie znajdowały przepisy ustawy z dnia 11
wrze
śnia 2019 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2022 r., poz. 1710 z późn. zm.),
obowi
ązującej w dacie wszczęcia postępowania o udzielenie zamówienia, zwana dalej
Usta
wą.
Odwo
łanie nie podlegało odrzuceniu.
Rozpoznaj
ąc odwołanie Izba miała na uwadze stan faktyczny ustalony w oparciu o
dokumentacj
ę postępowania złożoną do akt sprawy (wskazaną poniżej), w tym treść swz,
Izba ustali
ła i zważyła.
Przedmiot
zamówienia obejmuje przygotowanie i przeprowadzenie badania rynku pracy
objętego dwoma częściami zamówienia oraz sporządzenie opracowania obejmującego
wyniki tego badania. Z
amawiający w załącznikach nr 7a i 7b zamieścił szczegółowy opis
przedmiotu zamówienia dla każdej z części. Zamawiający zamieścił opis obszarów, jak
również oraz szczegółowe wytyczne dotyczące tych obszarów.
W
ramach wykonania przedmiotu umowy wykonawca zobowiązany będzie do realizacji
zadań wskazanych w umowie w par. 1 ust. 2, tj.:
a) przygotowanie raportu metodologicznego or
az narzędzi badawczych ,
b)
przygotowanie i przeprowadzenie badania ilościowego,
c)
przygotowanie i przeprowadzenie badania jakościowego,
d)
przygotowanie opracowania podsumowującego wyniki badania w wersji elektronicznej,
e)
druk opracowania podsumowującego wyniki badania oraz transport i dostarczenie do
siedziby Zamawiającego,
f)
zaangażowanie dodatkowego pracownika/dodatkowych pracowników w realizację
badania.
g)
zaangażowanie w prace Zespołu Badawczego Eksperta.
W ust.
3 Zamawiający wskazał produkty, jakie wykonawca przygotuje w ramach realizacji
przedmiotu umowy, tj.:
a) raport metodologiczny, kwestionariusz ankiety, scenariusze IDI,
b) oczyszczona baza danych z
badania ilościowego,
c)
transkrypcje przeprowadzonych wywiadów IDI,
d)
opracowanie podsumowujące wyniki badania w wersji elektronicznej,
e)
80 egzemplarzy wydrukowanego opracowania podsumowującego wyniki badania, wraz
z plikiem tekstowym z przeznaczeniem do publikacji w Internecie.
Realizowanie zadań, o których mowa w ust. 2 oraz przygotowywanie produktów, o których
mowa w ust. 3
musi następować zgodnie z terminami wskazanymi w Harmonogramie
realizacji zamówienia, który stanowi Załącznik nr 1 do Umowy.
Przekroczenie terminu realizacji któregoś z zadań, o których mowa w ust. 2 lub przekazania
któregoś z produktów, o których mowa w ust. 3 z winy Wykonawcy (w szczególności na
skutek nieprzestrzegania terminów realizacji zadań wskazanych w Harmonogramie realizacji
zamówienia lub zwłokę w nanoszeniu poprawek wynikających z uwag Zamawiającego) nie
powoduje zmian terminów realizacji pozostałych zadań oraz przekazywania pozostałych
produktów wskazanych w Harmonogramie realizacji zamówienia.
Po real
izacji wszystkich zadań i akceptacji wszystkich produktów przez Zamawiającego,
Zamawiający niezwłocznie potwierdzi odbiór zamówienia poprzez sporządzenie i
przekazanie Wykonawcy Protokołu Odbioru Przedmiotu Umowy, którego wzór stanowi
Załącznik nr 2 do Umowy. Podpisanie przez upoważnionych przedstawicieli Zamawiającego i
Wykonawcy Protokołu Odbioru Przedmiotu Umowy, o którym mowa w ust. 6 nastąpi w
terminie 14 dni od daty akceptacji ostatniego zadania wskazanego w Harmonogramie
realizacji zamówienia.
W par. 2 pro
jektowanych postanowień umownych Zamawiający zastrzegł uprawnienie do
we
ryfikacji Produktów Badania wskazując w poszczególnych ustępach na:
1. Zamawiaj
ący zastrzega sobie prawo przeprowadzenia weryfikacji merytorycznej
realizacji wszystkich zadań określonych w § 1 ust. 2 oraz wszystkich produktów, o
których mowa w § 1 ust. 3, w celu sprawdzenia ich zgodności z wymaganiami zawartymi
w Umowie, Specyfikacji
Warunków Zamówienia, Opisie Przedmiotu Zamówienia oraz
ofercie Wykonawcy z dnia………………...
W ramach weryfikacji merytorycznej, o której mowa w ust. 1 Zamawiający zastrzega
sobie prawo do zgłaszania uwag i żądania naniesienia poprawek w realizacji wszystkich
zadań, o których mowa w § 1 ust. 2 oraz wszystkich produktów, o których mowa w § 1
ust. 3
Ponadto w przypadku opracowania podsumowującego wyniki badania w wersji
elektronicznej w ramach weryfikacji merytorycznej Zamawiający zastrzega sobie
możliwość w szczególności do:
a)
zgłaszania uwag zarówno w stosunku do treści jak i szaty graficznej opracowania,
b)
pozyskania od Wykonawcy wyników innych zestawień niż te przedstawione
w opracowaniu, jeżeli znajdują się one w materiale empirycznym,
c)
zwrócenia się do Wykonawcy o uporządkowanie treści, rozwinięcie lub ograniczenie
zagadnień poruszanych w opracowaniu, jeżeli pozwala na to zgromadzony materiał
empiryczny oraz jeżeli w ocenie Zamawiającego wpływa to na wartość merytoryczną
oraz/lub na przejrzystość opracowania,
d)
oczekiwania wprowadzenia zmian związanych z dostępnością materiału cyfrowego.
Zamawiający zastrzega sobie możliwość odmowy dokonania weryfikacji
merytorycznej opracowania podsumowującego wyniki badania, w przypadku nie
uwzględnienia w opracowaniu co najmniej jednego z elementów, wskazanych w OPZ.
O
dmowa dokonania weryfikacji merytorycznej opracowania podsumowującego wyniki
badania, o której mowa w ust. 4 zostanie zgłoszona Wykonawcy w ciągu maksymalnie 1
dnia roboczego od dnia przekazania opr
acowania podsumowującego wyniki badania
przez Wykonawcę. Zamawiający jest zobowiązany do wskazania przyczyny odmowy,
tj. elementu/elementów którego/których brakuje w opracowaniu. Odmowa przyjęcia
opracowania do weryfikacji merytorycznej nie powoduje zmian
y żadnego z terminów
wyznaczonych w Harmonogramie realizacji zamówienia.
W przypadku zgłoszenia uwag i żądania naniesienia poprawek, o których mowa w ust
2 i 3 przez Zamawiającego, Wykonawca jest zobowiązany do ich uwzględnienia oraz
dołożenia wszelkich starań, aby naniesione poprawki zapewniły jakość zgodną z
oczekiwaniami Zamawiającego.
We
wzorze umowy opisane zostały zasady stałej współpracy i kontaktów stron umowy na
każdym etapie realizacji przedmiotu umowy.
Termin realizacji
określony został odrębnie dla każdej części liczbą dni roboczych i wynosi
odpowiednio
dla części nr 1 115 dni, a dla części 2 – 95 dni od podpisania umowy.
W
załączniku nr 1 do umowy – harmonogramie opisane zostały poszczególne etapy
(produkty) ze wskazaniem dni roboczych i terminów na zgłaszanie uwag po wskazanych
produktów.
W odwo
łaniu kwestionowane jest uprawnienie Zamawiającego wskazane we wzorach umów
dla poszczególnych części zamówienia w par. 2 ust. 3 lit. b i c, a dotyczące weryfikacji
merytorycznej wyników badań polegające na możliwości:
pozyskania od Wykonawcy wyników innych zestawień niż te przedstawione
w opracowaniu, jeżeli znajdują się one w materiale empirycznym;
zwrócenia się do Wykonawcy o uporządkowanie treści, rozwinięcie lub ograniczenie
zagadnień poruszanych w opracowaniu, jeżeli pozwala na to zgromadzony materiał
empiryczny oraz jeżeli w ocenie Zamawiającego wpływa to na wartość merytoryczną
oraz/lub na przejrzystość opracowania,
W tym zakresie uzasadn
ienie zarzutów naruszenia art. 99 i 16 Ustawy sprowadzone zostało
do jednego zdania:
W ocenie Wykonawcy takie określenie uprawnień Zamawiającego jest naruszeniem zasadny
oznaczoności przedmiotu zamówienia, w tym obowiązku jednoznacznego i precyzyjnego
opisu potrzeb i
wymagań (już na etapie składania publikacji ogłoszenia o zamówieniu),
albowiem każdy wykonawca, biorący udział w Przetargu, ma prawo znać oczekiwania
Zamawiającego w zakresie sposobu wykonania zamówienia.
Izba oddaliła odwołanie w całości – w zakresie zarzutów podtrzymanych przez
Odwołującego uznając, iż nie ma podstaw do twierdzenia, iż oczekiwania Zamawiającego w
zakresie
dotyczącym opracowania prezentującego wynik badań nie są znane, co miałoby
prowadzić do wniosku, iż nie jest możliwe do oceny, że zamówienie może być wykonane w
terminie przewi
dzianym na realizację przedmiotu zamówienia, czy też że nie jest możliwa
rzetelna kalkulacja wynagrodzenia. Wprawdzie
Odwołujący kładł akcent na znaczenie
klauzuli umownej opisującej uprawnienie Zamawiającego do weryfikacji merytorycznej
wyników badań przed ich ostatecznym odbiorem, co może przyjąć postać żądania
przedstawienia innego zestawienia, upor
ządkowania informacji, czy też innego ujęcia
za
gadnień, to całkowicie pominął w uzasadnieniu opis szczegółowych wymagań związanych
z przedmiotem umowy. Na roz
prawie wprost stwierdził, iż dla wykonawców jest jasne czego
Zamawiający oczekuje, natomiast niejasnym miał być sposób wykonania zadania poprzez
wprowadzenie możliwości żądania poprawienia wyników badań lub ujęcia ich w innym
zestawieniu na podstawie pozyskanych w trakcie badania informacji.
Odwołujący dopiero na
rozprawie
wyjaśniał na czym miałoby polegać naruszenie zasad postępowania
prowadzonego
na podstawie przepisów Ustawy, w tym wskazał na ryzyka, jakie dla
wykonawców wiążą się z uprawnieniem zastrzeżonym dla Zamawiającego. Jednocześnie nie
budziło wątpliwości, iż wprowadzone do umowy zapisy wprost odnosiły się do efektów
wcześniejszych etapów, związanych z prowadzonymi badaniami. Zamawiający wskazał
również na praktykę, z jaką spotkał się przy wcześniejszych umowach obejmujących
rzeczowo porównywalny przedmiot zamówienia, polegającą na odmowie uwzględnienia
uwag i wniosków Zamawiającego co do konieczności uzupełnienia opracowań, z uwagi na
brak zastrzeżonych na tą okoliczność klauzul umownych. Zamawiający przedstawił
przykładową korespondencję jaką prowadził z Odwołującym w związku z umową
realizowaną w 2019 r., co poprzedzało wprowadzenia aktualnych zapisów w projektowanych
postanowieniach umów, które obecnie u Zamawiającego funkcjonują od 2020 roku.
Analiza
odwołania, prezentowana w zasadzie w jednym akapicie podważającym możliwość
wprowadzenia klauzuli
uprawniającej Zamawiającego do wystąpienia o przedstawienie
dodatkowego zestawienia (lit. b.
), uporządkowanie treści, rozwinięcie lub ograniczenie
za
gadnień poruszanych w opracowaniu (lit c.), w zasadzie nie pozwala w żaden sposób
odnieść się do pozostałych postanowień dokumentacji, w szczególności nie uwzględnia
opisu p
rzedmiotu zamówienia w tym wytycznych dotyczących przedmiotu opracowania i
procesu,
jaki będzie udziałem Wykonawcy i Zamawiającego na każdym etapie realizacji
zamówienia. Odwołujący kwestionując możliwość żądania dodatkowego opracowania nie
odni
ósł się do specyfiki zamówienia, które z racji wkładu twórczego wymaga pozostawienia
pewnej swobody ale
też nie oznacza, iż Zamawiający może być pozbawiony narzędzi do
tego aby uzyskać efekt opracowania, który w najwyższym stopniu okaże się dla niego
przydatny. Ponieważ w odwołaniu nie ma w zasadzie żadnej analizy całości postanowień, a
zarzut opie
ra się na uprawnieniu, które Zamawiający w sposób rzeczowy uzasadnił nie tylko
wskazaniem na charakter i zakres prac,
ale również zgodnością z przepisami prawa
autorskiego,
Izba nie miała podstaw do przyjęcia wniosków Odwołującego jako rzetelnych i
uzasadnionych. Nie m
ożna pominąć istotnego elementu klauzul, które pozostają w związku z
pracami, jakie będzie zobowiązany wykonać Wykonawca, tj. pozyskanymi w trakcie badań
danymi empirycznymi, na podstawie których mają być opracowywane wnioski końcowe,
które mają uwzględniać wytyczne Zamawiającego. To również na podstawie tych
wytycznych Z
amawiający może formułować swoje oczekiwania co do ostatecznego kształtu
opracowania, co nie może być utożsamiane z brakiem precyzji, czy też niejednoznacznością
zakresu zamówienia.
O
dwołujący nie kwestionował zakresu zamówienia i szczegółowych wytycznych ujętych w
załącznikach nr 7a i 7b do swz, które stanowią podstawę dla oceny merytorycznej wyników
badań i nie przedstawił żadnych konkretnych przykładów działań, które obrazowałyby
sposób naruszenia ustalonych w postępowaniu zasad. Tym samym Izba nie miała podstaw
do stwierdzenia, iż zastrzeżone dla Zamawiającego uprawnienie wykracza poza zakres
przedmiotu zamówienia lub prowadzi do zmiany zasad na jakich zamówienie będzie
reali
zowane, w szczególności mając na uwadze mechanizm uzgodnień, koniecznych dla
poszczególnych elementów przedmiotu zamówienia.
W
świetle powyższego odwołanie zostało oddalone.
O kosztac
h postępowania orzeczono stosownie do wyniku na podstawie art. § 5, § 8 ust 2
pkt. 1
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 31 grudnia 2020 r. w sprawie
gółowych rodzajów kosztów postępowania odwoławczego, ich rozliczania oraz
ści i sposobu pobierania wpisu od odwołania (Dz. U. poz. 2437). Izba zaliczyła do
kosztów postępowania odwoławczego wpis i obciążyła nim Odwołującego w całości.
Przewodni
czący:
……………………………………..