Sygn. akt: KIO 596/23
WYROK
z dnia 20 marca 2023 roku
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Danuta Dziubińska
Protokolant: Klaudia Kwadrans
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 1
6 marca 2023 r. odwołania wniesionego do Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 5 marca 2023 r. przez wykonawcę: E. U. prowadzący
działalność gospodarczą pod nazwą BSHaus E. U., Plac Wolności 3, 74-200 Pyrzyce w
postępowaniu prowadzonym przez Gminę Stargard, ul. Rynek Staromiejski 5, 73-110
Stargard
przy udziale wykonawcy: E. S.
prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą EDA-KAR-
BUD Usługi Budowlane E. S., ul. Słowackiego 17B/3, 73-110 Stargard zgłaszającego swoje
przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie odwołującego
orzeka:
Uwzględnia odwołanie w zakresie zarzutu nr 1 w odniesieniu do zobowiązania
podmiotu trzeciego
i nakazuje zamawiającemu unieważnienie czynności wyboru
najkorzystniejszej oferty oraz wezwanie wykonawcy M.
Ł. prowadzącego działalność
gospodarczą pod nazwą IPSUM INVEST M. Ł. do uzupełnienia zobowiązania podmiotu
trzeciego do udostępnienia zasobów;
Oddala odwołanie w pozostałym zakresie;
Kosztami postępowania obciąża odwołującego w 1/2 oraz zamawiającego w 1/2, i:
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 10 000 zł 00 gr
(słownie: dziesięć tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez odwołującego
tytułem wpisu od odwołania;
zasądza od Gminy Stargard na rzecz E. U. prowadzącego działalność
gospodarczą pod nazwą BSHaus E. U. kwotę 4 796 zł 70 gr (słownie: cztery
tysiące siedemset dziewięćdziesiąt sześć złotych siedemdziesiąt groszy) tytułem
zwrotu części kosztów postępowania poniesionych przez stronę.
Stosownie do art.
579 ust. 1 i art. 580 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 11 września 2019 r. Prawo
z
amówień publicznych (tekst jednolity Dz. U. z 2022 r. poz. 1710 ze zm.) na niniejszy wyrok -
w terminie 14 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący: ………………………………
Sygn. akt: KIO 596/23
U z a s a d n i e n i e
Gmina Stargard
(dalej: „Zamawiający”) prowadzi w trybie przetargu nieograniczonego
na podstawie
ustawy z 11 września 2019 roku - Prawo zamówień publicznych (dalej: „Pzp”)
postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego, pn.: „Przebudowa i rozbudowa Szkoły
Podstawowej w Strachocinie wraz z zagospodarowaniem terenu”, numer referencyjny:
GKI.271.204.2
022.G.Ch. Ogłoszenie o zamówieniu zostało zamieszczone 23 listopada 2022
r. w Biuletynie Zamówień Publicznych numer 2022/BZP 00453372/01.
28 lutego 2023 r. Zamawiający powiadomił o wyborze najkorzystniejszej oferty
złożonej przez wykonawcę M. Ł. prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą: IPSUM
INVEST M.
Ł. . Wykonawca E. U. prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą: BSHaus
E. U.
(dalej: „Odwołujący”) wniósł odwołanie na powyższa czynność, w którym zarzucił
Zamawiającemu naruszenie przepisów:
1) art. 239 ust. 1 Pzp oraz 223 ust. 1 i 2 Pzp. oraz 118 ust. 4 Pzp. oraz art. 226 ust. 1 pkt 2
lit. b) Pzp
polegające na wyborze najkorzystniejszej oferty złożonej przez wykonawcę
IPSUM INVEST M.
Ł. (dalej: „IPSUM”) w sytuacji, gdy oferta złożona przez tego
wy
konawcę powinna podlegać odrzuceniu z uwagi na niespełnienie przez wykonawcę
warunków udziału w postępowaniu,
2) art. 224 ust. 1 i 6 Pzp
, polegające na zaniechaniu przez Zamawiającego wezwania
wykonawcy IPSUM do złożenia wyjaśnień, w tym złożenia dowodów w zakresie
wyliczenia ceny lub kosztu, lub ich istotnych części składowych, w sytuacji, gdy
oferowana cena przez wykonawcę była niższa od oszacowania wartości zamówienia
przez Zamawiającego w stopniu budzącym wątpliwości zamawiającego co do możliwości
wyk
onania przedmiotu zamówienia zgodnie z wymaganiami określonymi w dokumentach
zamówienia,
Wskazując na powyższe zarzuty Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania oraz
o nakazanie Zamawiającemu: unieważnienia czynności wyboru najkorzystniejszej oferty i
w
ykluczenia wykonawcy IPSUM jako niespełniającego warunków postępowania.
W zakresie postępowania dowodowego Odwołujący wniósł o przeprowadzenie
dowodów z dokumentów:
1) oferta wykonawcy IPSUM -
na okoliczność niezgodności oferty wykonawcy z warunkami
post
ępowania, wysokości oferowanej ceny realizacji zadania publicznego,
protokół odbioru robót Rampa z 30 grudnia 2020 r. - na okoliczność braku spełnienia
przez wykonawcę warunków udziału w postępowaniu,
pozwolenie na budowę nr 863/2016 z 28 grudnia 2016 r. - na okoliczność braku
spełnienia przez wykonawcę warunków udziału w postępowaniu,
projekt budowlany „Adaptacja budynku wieży wodnej oraz budynku dawnej rampy
wyładowczej na funkcje obiektu "Rampa Kultura" w Goleniowie - na okoliczność braku
sp
ełnienia przez wykonawcę warunków udziału w postępowaniu,
wezwanie od Zamawiającego do wykonawcy z 3 lutego 2023 - na okoliczność braku
spełnienia przez wykonawcę warunków udziału w postępowaniu
SWZ postępowania - na okoliczność warunków postępowania, wymagań co do udziału w
postepowaniu stawianych potencjalnym wykonawcom,
Załącznik nr 4 do SWZ p.n. Przebudowa i rozbudowa Szkoły Podstawowej w
Strachocinie wraz z zagospodarowaniem tere
nu. Zobowiązanie innego podmiotu do
oddania do dyspozycji wyk
onawcy zasobów niezbędnych do wykonania zamówienia -
IPSUM INVEST M.
Ł. – na okoliczność braku spełnienia przez wykonawcę warunków
udziału w postępowaniu
protokół postępowania wraz z załącznikami – na okoliczność niezgodnego z przepisami
wyboru przez Zamawiającego jako najkorzystniejszej oferty złożonej przez wykonawcę
IPSUM.
W uzasadnieniu pierwszego zarzutu Odwołujący wskazał m.in., że Zamawiający w
warunkach udziału w postępowaniu określonych w SWZ wskazał m.in. następujący warunek:
1. O
udzielenie zamówienia mogą ubiegać się Wykonawcy, którzy nie podlegają wykluczeniu
oraz spełniają warunki udziału w postępowaniu, tj. dotyczące:
zdolności technicznej lub zawodowej
a)
Warunek ten, w zakresie doświadczenia, zostanie uznany za spełniony, jeśli Wykonawca
wykaże, że w okresie ostatnich pięciu lat przed upływem terminu składania ofert, a jeżeli
okres prowadzenia działalności jest krótszy – w tym okresie zrealizował co najmniej
jedno zamówienie o wartości zamówienia nie mniejszej niż 2 500 000,00 zł brutto,
którego przedmiotem była budowa lub rozbudowa lub przebudowa budynku użyteczności
publicznej w technologii drewna klejonego lub technologii tradycyjnej
/wypełnić wg
załącznika nr 5/
Wykonawca IPSUM
celem wykazania spełnienia tego warunku przedłożył wraz z
ofertą zobowiązanie podmiotu trzeciego tj. INTRAX S.C. P. B., M. Ł., który swoje
doświadczenie oraz potencjał wywiódł z realizacji zadania publicznego pod nazwą Rampa-
kultura -
stworzenie wielofunkcyjnej przestrzeni w centrum miasta Goleniów i nadanie jej
nowych funkcji społeczno-kulturalnych poprzez rewitalizację zdegradowanej infrastruktury
pokolejowej. Jednocześnie Zamawiający wezwał wykonawcę do uzupełnienia oferty poprzez
wskazanie: Proszę określić przy wskazanej inwestycji „sensu stricte" wartość brutto robót
budowlanych których przedmiotem była budowa lub rozbudowa lub przebudowa budynku
użyteczności publicznej. W odpowiedzi wykonawca przedłożył protokół odbioru robót, bez
wskazania wartości robót budowlanych. W ocenie Odwołującego, tak udzielona odpowiedź
na wezwanie zamawiającego, nie może być uznana za rozwianie wątpliwości
zamawiającego, gdyż nie stanowiła odpowiedzi na jego pytanie. Na podstawie art. 223 ust. 1
Pzp
zamawiający może w toku badania i oceny ofert żądać od wykonawców wyjaśnień
dotyczących nie tylko treści złożonych ofert, lecz także – co stanowi w tym miejscu
odmienność od regulacji Prawa zamówień publicznych z 2004 r. – przedmiotowych środków
dowodowych lub innych składanych dokumentów lub oświadczeń. W języku polskim słowo
„wyjaśnić” oznacza „uczynić coś zrozumiałym”, „podać powody, motywy”. Zastosowanie
instytucji wyjaśnień wymaga zatem wystąpienia po stronie zamawiającego wątpliwości, a ich
zaistnienie powinno wynikać z uzasadnionych przesłanek, w szczególności z dowodu
przedstawionego przez innego wykonawcę, czy też sytuacji, gdy zamawiający samodzielnie
nie jest w stanie ustalić rzeczywistej woli wykonawcy. Nie każda niezgodność treści oferty z
warunkami zamówienia podlega wyjaśnieniu czy poprawieniu w odpowiednim trybie i
instrumenty te nie mogą zwalniać wykonawcy, będącego profesjonalnym uczestnikiem
obrotu gospodarczego, z obowiązku sporządzenia oferty w sposób kompletny, pozbawiony
sprzeczności i zrozumiały. Procedura wyjaśniania treści oferty nie może co do zasady
skutkować wprowadzeniem zmian w treści oferty. Wyjaśnienia muszą się więc sprowadzać
do wskazania sposobu rozumienia treści zawartej w ofercie, nie mogą natomiast jej
rozszerzać ani ograniczać. Wyjaśnienia wykraczające poza wskazany zakres nie mogą mieć
wpływu na ocenę ofert. Funkcjonalny sposób rozumienia przez Prawo zamówień publicznych
pojęcia oferty każe przyjąć, że wyjaśnienia, o których mowa, mogą dotyczyć nie tylko
oświadczenia woli wykonawcy, ale również załączników, które powinny być traktowane jako
integralna część oferty. Podobnie jak w stosunku do samego oświadczenia woli wyjaśnienia
nie mogą jednak zmieniać treści dokumentu. Tym samym, uznać należy samo dołączenie
przez wykonawcę nowego dowodu za niedopuszczalne. Wykonawca zobowiązany był przez
Zamawiającego do wyjaśnienia treści załączonego dowodu, a nie do dołączenia kolejnych.
Ten sposób rozumienia przepisu potwierdza wyrok Zespołu Arbitrów przy Urzędzie
Zamówień Publicznych z 4.07.2003 r., UZP/Z0/0-936/03, niepubl., w którym uwzględniając
odwołanie, stwierdzono: „Zamawiający może, ale nie musi, z tego uprawnienia skorzystać
(...). Jednakże (...) zamawiający winien dochować należytej staranności i zwrócić się o
wyjaśnienie treści złożonej oferty (...), jeżeli istnieją ku temu przesłanki”. Nieudzielanie przez
wykonawcę wyjaśnień żądanych przez zamawiającego nie jest zagrożone żadną szczególną
sankcją, skutkuje natomiast podjęciem przez zamawiającego decyzji w toku oceny ofert na
podstawie wiedzy, jaką posiada, bez uzyskania wyjaśnień. Przepis, wskazując jedyny
dopuszczalny sposób komunikowania się zamawiającego z wykonawcą w zakresie
wyjaśniania treści oferty, uniemożliwia tym samym przyjęcie jakichkolwiek wyjaśnień treści
oferty, które nie były żądane przez zamawiającego, złożonych z własnej inicjatywy przez
wykonawcę.
Następnie Odwołujący podał, że Zamawiający w dniu 3 lutego 2023 roku wezwał
wykonawcę do wyjaśnień w zakresie przedstawianego doświadczenia z zaznaczeniem
wątpliwości co do tego odnosi się ono do obiektu użyteczności publicznej. Zamawiający
wy
magał, aby obiekt, podlegający przebudowie, na którego realizację powołuje się
wykonawca, był wcześniej obiektem użyteczności publicznej. Tylko przebudowa istniejącego
budynku użyteczności publicznej, bez zmiany jego charakteru w zakresie użyteczności
publicznej, może być uznana za spełanijącą wymagania SWZ co do doświadczenia. W
ocenie odwołującego, przebudowa w ramach zadania Adaptacja budynku wieży wodnej oraz
budynku dawnej rampy wyładowczej na funkcje obiektu "Rampa-Kultura", na którą jako
doświadczenie powołuje się wykonawca IPSUM, nie spełnia wymogów postawionych w SWZ
przez zamawiającego z uwagi na fakt, iż nie był to budynek użyteczności publicznej. Przez
budynek użyteczności publicznej rozumie się budynek przeznaczony na potrzeby
administracji publicznej, wymiaru sprawiedliwości, kultury, kultu religijnego, oświaty,
szkolnictwa wyższego, nauki, wychowania, opieki zdrowotnej, społecznej lub socjalnej,
obsługi bankowej, handlu, gastronomii, usług, w tym usług pocztowych lub
telekomunikacyjnych, turystyki, sportu, obsługi pasażerów w transporcie kolejowym,
drogowym, lotniczym, morskim lub wodnym śródlądowym, oraz inny budynek przeznaczony
do wy
konywania podobnych funkcji; za budynek użyteczności publicznej uznaje się także
budynek biurowy lub socjalny
– zgodnie z zapisami § 3 pkt 6 Rozporządzenia Ministra
Infrastruktury dnia 12 kwietnia 2002r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny
odpow
iadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. z 2022 r., poz. 1225), natomiast, jak można
wyczytać w pozwoleniu na budowę udzielonym w ramach realizacji tego zadania
obejmowało ono m.in.: „przebudowę, rozbudowę, remont oraz zmianę sposobu użytkowania
budynku dawn
ej wieży ciśnień na budynek użyteczności publicznej oraz zmianę sposobu
użytkowania istniejących budynków magazynowo-przeładunkowych z podpiwniczeniem na
obiekty do działalności w zakresie kultury”. Podobny wniosek wysnuć można z lektury
projektu budowlane
go, z którego wynika wprost, że inwestycja, której realizacja miała
dowodzić potencjału wykonawcy do realizacji zadania publicznego, nie spełnia wymogów
SWZ. Żaden bowiem z elementów tej realizacji, nie dotyczył budynku użyteczności
publicznej
– a taki był podstawowy wymóg zamawiającego. Tym samym, wykonawca
IPSUM na żadnym etapie postępowania nie wykazał, żeby posiadał doświadczenie w
realizacji inwestycji polegającej na budowie budynku użyteczności publicznej lub jego
rozbudowie. Samo to stanowi bezwzgl
ędną przesłankę dla zamawiającego do odrzucenia
takiej oferty oraz wykluczenia wykonawcy jako niespełniającego warunków udziału w
postępowaniu.
Ponadto, wykonawca IPSUM powołując się na potencjał podmiotu trzeciego, w
Załączniku nr 4 do SWZ p.n. Przebudowa i rozbudowa Szkoły Podstawowej w Strachocinie
wraz z zagospodarowaniem terenu. Zobowiązanie innego podmiotu do oddania do
dyspozycji wykonawcy zasobów niezbędnych do wykonania zamówienia, w żaden sposób
nie wykazał w jaki sposób ten podmiot trzeci będzie brał udział w realizacji zamówienia,
chociaż obowiązek wykazania precyzyjnego zakresu realizowanych przez użyczający
potencjału podmiot trzeci, wprost wynika z przepisów Pzp. Art. 118 ust. 4 Pzp określa jakie
informacje powinny znaleźć się w szczególności w zobowiązaniu podmiotu trzeciego. Na
podstawie treści zobowiązania zamawiający powinien uzyskać pewność, że wykonawca
odwołujący się przy wykazywaniu spełniania warunków udziału do zasobów innego
podmiotu, realnie będzie uprawniony do korzystania z tych niezbędnych zasobów, na
potrzeby realizacji zamówienia. Co więcej, zamawiający powinien uzyskać w ten sposób
szczegółową wiedzę dotyczącą obszarów, w jakich realizacja zamówienia będzie się
odbywała przy udziale zasobów innego podmiotu, umożliwiającą egzekwowanie poprawnej
realizacji zamówienia, zgodnie z deklarowanym przez wykonawcę zobowiązaniem innego
podmiotu. Tylko szczegółowe określenie zakresu i sposobu zobowiązania innego podmiotu,
przedstawione przez wykonawcę umożliwia zamawiającemu podjęcie decyzji w zakresie
uznania kwalifikacji tego wykonawcy w odniesieniu do realizacji zamówienia, a co za tym
idzie ocenę wykonawcy w zakresie spełnienia warunków udziału w postępowaniu. Za
niewystarczające należy uznać przedstawienie wyłącznie formalnego oświadczenia o
zobowiązaniu podmiotu trzeciego do udostępnienia jego zasobów wykonawcy, jeżeli na
podstawie informacji zawartych w tym oświadczeniu nie można stwierdzić, że wykonawca
będzie faktycznie dysponował zasobami podmiotu trzeciego w sposób pozwalający na
spełnienie warunku udziału w postępowaniu.
Jednocześnie Odwołujący stwierdził, że doświadczenie, na które powołuje się
podmiot trzeci w ofercie wykonawcy IPSUM nie potwierdza
spełnienia wymogu określonego
w SWZ. Zamawiający wymagał, aby doświadczenie dotyczyło jednego zamówienia o
wartości zamówienia nie mniejszej niż 2 500 000,00 zł brutto, którego przedmiotem była
budowa lub rozbudowa lub przebudowa budynku użyteczności publicznej w technologii
drewna klejonego lub technologii tradycyjnej. Jak wynika z p
rzedłożonego protokołu odbioru,
zakres prac dotyczył dwóch obiektów: rampy rozładunkowej oraz wieży, przy czym nie
sposób uznać, przebudowę rampy rozładunkowej za przebudowę budynku. Zgodnie z
brzmieniem § 3 pkt 6) rozporządzenia Ministra Infrastruktury z 12 kwietnia 2002 r. w sprawie
warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, przez
budynek użyteczności publicznej należy rozumieć budynek przeznaczony na potrzeby
administracji publicznej, wymiaru sprawiedliwości, kultury, kultu religijnego, oświaty,
szkolnictwa wyższego, nauki, wychowania, opieki zdrowotnej, społecznej lub socjalnej,
obsługi bankowej, handlu, gastronomii, usług, w tym usług pocztowych lub
telekomunikacyjnych, turystyki, sportu, obsługi pasażerów w transporcie kolejowym,
drogowym, lotniczym, morskim lub wodnym śródlądowym, oraz inny budynek przeznaczony
do wykonywania podobnych funkcji; za budynek użyteczności publicznej uznaje się także
budynek biurowy lub socjalny. Rampa zaś jest to pomost ustawiony najczęściej wzdłuż
ściany hali przemysłowej, w porcie, kopalni, stacji kolejowej itp., ułatwiający załadunek i
wyładunek materiałów, ludzi, zwierząt; także pochylnia ułatwiająca pokonanie różnicy
poziomów i jako obiekt tego typu wypełnia zakresem definicje określoną w art. 3 pkt 9)
ustawy prawo budowlane, który kwalifikuje wszelkie rampy ( w tym kolejowe) jako urządzenia
budowlane, czyli urządzenia techniczne związane z obiektem budowlanym, zapewniające
możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem, jak przyłącza i urządzenia
instalacyjne, w tym służące oczyszczaniu lub gromadzeniu ścieków, a także przejazdy,
ogrodzenia, place postojowe i place pod śmietniki. Z kolei wartość zamówienia, w zakresie
przebudowy wieży wynosiła 2 320 236,32zł, a więc kwotę niższą niż wymagana przez
Zamawiającego. Brak spełnienia warunków udziału w postępowaniu prowadzi do odrzucenia
oferty wykonawcy na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 2 lit. b Pzp, przy czym wykluczenie
wykonawcy jest czynnością ostateczną, a przed jej dokonaniem na zamawiającym ciążą
ustawowe obowiązki zmierzające do ustalenia, czy wykonawca wymaganych zdolności
zawodowych nie posiada. Mogą to być np. obowiązki ustanowione w art. 128 ust. 1 i 4 Pzp
dotyczące wezwania do złożenia wyjaśnień co do przedłożonego wykazu osób bądź jego
uzupełnienia lub poprawienia.
W uzasadnieniu drugiego zarzutu Odwołujący wskazał, że wykonawca IPSUM w
złożonej ofercie, wskazał, iż wykona je za cenę brutto 6 822 838,90 zł. Zamawiający określił
wartość zamówienia na kwotę 7 323 383,68 zł brutto, a więc kwotę znacznie wyższą niż
szacunki wykonawcy, a wykonawca w swojej ofercie powinien skalkulować nie tylko koszt
realizacji zadania, ale także swoją marżę oraz uwzględnić inne okoliczności, które mogą
mieć wpływ na koszt realizacji kontraktu, takie jak wzrost cen materiałów, odpływ
pracowników w wyniku konfliktu w Ukrainie itp. Wskazanie przez Wykonawcę tak niskiej
ceny, szczególnie w sytuacji rynkowej i geopolitycznej, które nakazują szacowanie wartości
robót z dużą dozą ostrożności, powinno wzbudzić u zamawiającego uzasadnione
wątpliwości co do możliwości faktycznego wykonania zamówionych prac budowlanych po
wskazanej cenie. Zgodnie z art. 224 ust. 1 Pzp
badanie czy oferta (lub jej istotna część
składowa) nie zawiera rażąco niskich cen lub kosztów, musi zostać przez zamawiającego
przeprowadzone w każdym przypadku, gdy „wydaje się”, że cena lub koszt są rażąco niskie.
Ustawodawca nie przesądza przy tym, czy badanie poziomu kosztu ma miejsce tylko wtedy,
gdy koszt jest kryterium zastępującym cenę (cena stanowi jeden z wielu składników
szerszego kryterium kosztu), czy także wówczas, gdy koszt ten jest odrębnym od ceny
kryterium. Nakaz badania kosztu tylko wtedy, gdy stanowi on składnik kumulatywnego
kryterium, a pominięcie tego nakazu, gdy jest to kryterium kosztu oceniane samoistnie
(odrębnie od pozostałych kosztów – w tym kosztu nabycia, czyli ceny), mieści się w jednej z
wielu możliwych językowych wykładni przepisu. Jednakże różnicowanie zasad badania
realności wskazywanych w ofercie kosztów w zależności od sposobu ich ujęcia
(całościowego lub zindywidualizowanego) byłoby niezrozumiałe. Należy się więc
opowiedzieć za poglądem, że zawsze, gdy koszt budzi wątpliwości zamawiającego, powinien
być zbadany niezależnie od sposobu jego prezentacji żądanego w specyfikacji istotnych
warunków zamówienia. Wątpliwości co do rynkowego charakteru ceny zobowiązują do
dokonania czynności określonych w dalszych przepisach art. 2 Pzp. Zwrot „wydaje się” jest
skierowany do zamawiającego jako podmiotu, którego obowiązkiem jest badanie i ocena
ofert. Wb
rew językowej definicji „wydaje się” nie odnosi się do sfery odczuć („wydawać się”
to „wywołać jakieś wrażenie” – Słownik języka polskiego PWN, red. S. Dubisz, Warszawa
2003, s. 574), lecz do sfery wiedzy. Zamawia
jący, dokonując oceny ofert, musi ją odnieść do
realiów rynkowych i na ich podstawie ocenić, czy wrażenie rażąco niskiego poziomu ceny lub
kosztu jest trafne i zobowiązuje do wyjaśnienia. Wobec braku ustawowego zdefiniowania
pojęcia ceny rażąco niskiej w orzecznictwie Krajowej Izby Odwoławczej wskazuje się, że
konieczne jest porównanie ceny ofertowej do wartości szacunkowej przedmiotu zamówienia
oraz do cen innych ofert złożonych w postępowaniu, do cen rynkowych, jak również do
średniej cen ofert. Punktami odniesienia w określeniu rażąco niskiej ceny są przede
wszystkim: 1) wartość przedmiotu zamówienia; 2) ceny innych ofert złożonych w
postępowaniu z wyjątkiem tych, których cena obliczona jest błędnie lub które złożono po
terminie, oraz 3) wiedza, doświadczenie życiowe i rozeznanie warunków rynkowych, jakimi
dysponują członkowie komisji zamawiającego. Przepis art. 90 ust. 1 p.z.p. zobowiązuje
zamawiającego do zwrócenia się o wyjaśnienia do wykonawcy zarówno wtedy, gdy cena lub
koszt wydają się rażąco niskie, jak i wtedy, gdy budzą wątpliwości co do możliwości
wykonania zamówienia. Są to przesłanki rozłączne. Może się więc okazać, że cena nie budzi
wątpliwości co do możliwości wykonania zamówienia za zaproponowane wynagrodzenie,
gdyż status ekonomiczny wykonawcy nie grozi wadliwym wykonaniem lub niewykonaniem
umowy nawet przy konieczności poniesienia straty. Jednakże ocena statusu finansowego
wykonawcy jest bez znaczenia przy badaniu ceny rażąco niskiej i mimo że przesłanka
wątpliwości co do możliwości wykonania w odniesieniu do przedmiotu zamówienia jest
wątpliwa. (Dzierżanowski Włodzimierz i in., Prawo zamówień publicznych. Komentarz
Opublikowano: WKP 2021).
Zamawiający zaniechał wezwania wykonawcy do złożenia
wyjaśnień co do elementów składowych oferowanej ceny, w tym złożenia dowodów w
zakresie wylic
zenia ceny lub kosztu, lub ich istotnych części składowych. W ocenie
Odwołującego, nie jest możliwe uzyskanie tak niskiej ceny, w obecnych warunkach
rynkowych, co musiałoby skutkować odrzuceniem oferty wykonawcy IPSUM INVEST w
oparciu o art. 224 ust. 6 Pzp.
Zaniechanie Zamawiającego miało więc, w istocie, znaczny
wpływ na wynik postępowania.
W załączeniu Odwołujący złożył pozwolenie na budowę nr 863/2016 z dnia 28
grudnia 2016 r. oraz projekt budowlany „Adaptacja budynku wieży wodnej oraz budynku
dawnej r
ampy wyładowczej na funkcje obiektu "Rampa-Kultura" w Goleniowie.
Zamawiający w pisemnej odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie.
W uzasadnieniu Zamawiający wskazał w pierwszej kolejności, że Odwołujący nie
wykazał interesu w uzyskaniu zamówienia. Zgodnie z art. 505 Pzp środki ochrony prawnej
przysługują wykonawcy oraz innemu podmiotowi, jeżeli ma lub miał interes w uzyskaniu
zamówienia oraz poniósł lub może ponieść szkodę w wyniku naruszenia przez
zamawi
ającego przepisów ustawy. Zatem interes w uzyskaniu zamówienia sprowadza się do
możliwości udzielenia- uzyskania konkretnego zamówienia. Zamawiający w tym zakresie
zgadza się ze stanowiskiem Krajowej Izby Odwoławczej wyrażonej m.in. w wyroku z dnia 17
maja
2018 r., w którym Izba wskazała, że „interes przywołany w art. 179 ust. 1 p.z.p. (art.
505 ust. 1 aktualnie obowiązującej p.z.p. – przypis redakcyjny) nie jest interesem
materializującym się w ochronie ogólnie pojętej praworządności i korygowania
nieprawi
dłowości działań czy też zaniechań zamawiającego, lecz interesem mającym na celu
ochronę konkretnego wykonawcy, w konkretnym postępowaniu, ukierunkowanym na
uzyskanie przez tego wykonawcę stanu, w którym dany wykonawca będzie mógł uzyskać
dane zamówienie” (sygn. akt KIO 840/18 LEX nr 2536351).
Spo
sób wykazywania interesu jest uzależniony od czynności bądź zaniechania
Zamawiającego,
która
stanowi
podstawę
wnoszenia
odwołania.
Przedmiotem
rozpatrywanego odwołania jest rzekomo bezpodstawny wybór najkorzystniejszej oferty
złożonej przez Wykonawcę IPSUM INVEST M. Ł. (dalej: IPSUM). Wobec tego konieczne jest
wykazanie, że gdyby ww. Wykonawca został odrzucony, to Odwołujący miałby realne szanse
na uzyskanie zamówienia. Wykazanie powyższego możliwe jest wyłącznie wówczas, gdy
skuteczne zakwest
ionowanie wyboru oferty IPSUM będzie połączone ze skutecznym
zakwestionowaniem zaniechania odrzucenia oferty firmy EDA-
KARBUD Usługi budowlane E.
S.
, ul. Słowackiego 17b/3, 73-110 Stargard. W rozpatrywanym stanie faktycznym, oferta
Odwołującego zajmuje trzecie, a więc ostatnie miejsce w rankingu złożonych ofert. Co za
tym idzie, Odwołujący mógłby uzyskać zamówienie, ale dopiero w następstwie odrzucenia
oferty uplasowanej na drugim miejscu. W zaistniałej sytuacji nawet w przypadku
uwzględnienia odwołania, oferta Odwołującego nie uzyska statusu najwyżej ocenionej, co
wskazuje na brak realnego interesu w uzyskaniu zamówienia. Zamawiający jako za własne
uznaje w tym zakresie stanowisko wyartykułowane w orzeczeniu Krajowej Izby Odwoławczej
z dnia 26 października 2020 r. (KIO sygn. akt: 2540/20). Podobnie jak w prowadzonym
postępowaniu, także w tamtej sprawie wykonawca, którego oferta zajęła trzecie miejsce w
rankingu ofert, wniósł odwołanie od czynności Zamawiającego w tym postępowaniu. W
odwołaniu Wykonawca podniósł zarzuty dotyczące wyboru oferty najkorzystniejszej, w tym
zarzucił zamawiającemu bezzasadne zaniechanie odrzucenia oferty wybranego Wykonawcy.
Odwołujący nie zakwestionował oferty bezpośrednio poprzedzającej jego ofertę (tj. oferty z
drugiego
miejsca w rankingu ofert). Zdaniem Krajowej Izby Odwoławczej Wykonawca uznał
więc, że jego sytuacja nie wymaga w tym zakresie ochrony. W ocenie Krajowej Izby
Odwoławczej jedynie podniesienie w odwołaniu zarzutu zaniechania odrzucenia oferty
wykonawcy z dru
giego miejsca oraz zarzutów dotyczących oferty najkorzystniejszej, w
przypadku uwzględnienia odwołania, dawałoby odwołującemu szanse na uzyskanie
przedmiotowego zamówienia. W uzasadnieniu wyroku czytamy m.in. „Po pierwsze,
legitymacja do wniesienia odwołania badana jest na moment jego wniesienia. Po drugie,
odwołanie jest środkiem ochrony prawnej, którego celem jest uzyskanie zamówienia, przy
czym za utrwalony w orzecznictwie należy uznać pogląd, iż interes w uzyskaniu zamówienia
to możliwość uzyskania zamówienia oraz, że odwołanie jest środkiem ochrony prawnej
nakierowanym na poprawę sytuacji odwołującego się wykonawcy w postępowaniu o
udzielenie zamówienia publicznego. Sytuacja wykonawcy w postępowaniu o udzielenie
zamówienia publicznego znajduje odzwierciedlenie w pozycji, jaką zajmuje jego oferta w
rankingu wszystkich złożonych ofert”. Izba ustaliła więc, że na obecnym etapie
postępowania, podniesione przez odwołującego zarzuty nie mają wpływu na jego sytuację,
w
obec czego odwołujący nie jest uprawniony do wniesienia odwołania (sygn. akt KIO
2540/20 LEX nr 3097198). Konsekwencją powyższego jest brak legitymacji materialnej, o
jakiej stanowi art. 505 ust. 1 p.z.p., co stanowi samodzielną przesłankę oddalenia odwołania
i prowadzi do braku potrzeby merytorycz
nej oceny zarzutów.
W odniesieniu do pierwszego zarzutu odwołania Zamawiający wskazał m.in., że w
wyniku uwzględnienia pierwszego odwołania wniesionego w ramach postępowania, dokonał
unieważnienia czynności wyboru i ponowił ocenę ofert. W wyniku takiego działania,
Zamawiający wezwał wykonawcę IPSUM do uzupełnienia oraz wyjaśnienia podmiotowych
środków dowodowych. Jak zauważa sam Odwołujący, w związku z wątpliwościami
interpretacyjnymi, Zamawiający w dniu 3 lutego 2023 r. wystąpił do Wykonawcy o udzielenie
wyjaśnień w zakresie inwestycji obejmującej dwa elementy – Rampa-Kultura i Twierdza
Design. Zamawiający w tym celu skorzystał z art. 128 ust. 1 p.z.p. i wezwał Wykonawcę do
określenia czy obiekty posiadały status budynków użyteczności publicznej oraz dodatkowo o
wyjaśnienie wartości robót obiektu Twierdza Design. Wykonawca ustosunkował się do
wskazanego wezwania i w dniu 13 lutego 2023 r. przedłożył wyjaśnienia, w których wprost
wyjaśnił wątpliwe kwestie, tj.:
wyjaśnił, że oba obiekty kwalifikują się do kategorii obiektów użyteczności publicznej,
natomiast celem potwierdzenia złożonych wyjaśnień dołączył oficjalne referencje
(poświadczenie) wystawione przez Gminę Goleniów,
wyjaśnił rozbieżność w kwocie jaką Zamawiający przyjmował za wartość robót budynku
Twierdza Design, wskazując, że wynika ona z nieuwzględnienia Aneksu do zadania
Twierdzy Design w podsumowaniu Protokołu Końcowego Obioru Robót nr 16, bowiem
został wyszczególniony w tabeli jako osobna pozycja.
Zamawiający stwierdził, że w treści odwołania brakuje informacji na temat
zaktualizowanej wersji referencji w postaci p
oświadczenia wystawionego w dniu 10 lutego
2023 r. przez Gminę Goleniów. Tymczasem z przywołanego dokumentu wynika wprost, że
robota b
udowlana zrealizowana przez podmiot udostępniający zasoby INTRAX S.C. P. B., M.
Ł. polegała na „budowie i rozbudowie budynków użyteczności publicznej”. Dodatkowo, z
treści wskazanego pisma wynika, iż wartość zadania inwestycyjnego „Twierdza Design”
wynosiła 2.500.136,22 zł brutto. Rzeczony dokument stanowił dla Zamawiającego
fundamentalne potwierdzenie, iż podmiot, na zasoby którego się powołuje Wykonawca w
zakresie wymaganego doświadczenia spełnia warunek udziału w postępowaniu. W ocenie
Zamawiającego podmiotem, który ma pełną wiedzę zarówno na temat wartości robót jak i
charakteru obiektów, których jest właścicielem jest w tym przypadku Gmina Goleniów. Skoro
Gmina Goleniów potwierdziła, że referencyjne roboty budowlane dotyczyły obiektów
użyteczności publicznej i odpowiadały wartości robót opisanych w warunku, to Zamawiający
nie może takich informacji kwestionować. Zgodnie z oceną Krajowej Izby Odwoławczej
wyrażoną w wyroku z dnia 14 września 2015 r., która nadal zachowuje aktualność, „z
przepisu art. 26 ust. 4 p.z.p. (art.
128 ust. 4 aktualnie obowiązującej p.z.p. – przypis
redakcyjny) nie wynika zakaz wielokrotnego wzywania do wyjaśnienia treści dokumentów.
Wydaje się, że - podobnie jak ma to miejsce w przypadku wzywania do uzupełnienia
dokumentów na podstawie art. 26 ust. 3 p.z.p. (art. 128 ust. 1 aktualnie obowiązującej p.z.p.
– przypis redakcyjny) - uprawnione jest wielokrotne wzywanie do złożenia wyjaśnień,
chociażby w sytuacji, w której kolejne wezwanie dotyczy okoliczności innych niż poprzednie
wezwanie, bądź gdy poprzednie wezwanie było nieprecyzyjne, czy przekazane w odpowiedzi
na nie informacje wzbudziły dalsze wątpliwości zamawiającego” (sygn. akt KIO 1879/15, LEX
nr 1931904). Ponadto, Zamawiający przy dokonywaniu badania spełniania warunków udziału
w postępowaniu obowiązany jest uwzględniać wszystkie okoliczności danej sprawy oraz ma
prawo wyjaśniać wszystkie wątpliwe kwestie. Co za tym idzie, Zamawiający nie może
oceniać i uwzględniać przedłożonych dokumentów wybiórczo według własnego uznania,
wobec czego nie może być mowy o naruszeniu przepisów art. 223 ust. 1Pzp a tym bardziej
art. 223 ust. 2 Pzp
, który traktuje o obowiązku poprawiania omyłek w ofertach Wykonawców.
N
astępnie Zamawiający stwierdził, że należy zgodzić się ze stanowiskiem
Odwołującego, iż w ślad za art. 118 ust. 2 Pzp w odniesieniu do warunków dotyczących (…)
doświadczenia Wykonawcy mogą polegać na zdolnościach podmiotów udostępniających
zasoby, jeśli podmioty te wykonają roboty budowlane (…), do realizacji których te zdolności
są wymagane. Jak wskazuje Krajowa Izba Odwoławcza w wyroku z dnia 24 września 2021 r.
„podmiot trzeci zobowiązany jest do zrealizowania robót budowlanych lub usług, do realizacji
których te zdolności są wymagane. Wykonawca polegający na wiedzy i doświadczeniu
innego podmiotu
w sytuacjach określonych art. 118 ust. 2 Pzp zobowiązany jest zatem do
zaangażowania podmiotu trzeciego w sposób rzeczywisty i bezpośredni w realizację tego
przedmiotu zamówienia. Celem ww. przepisu jest, aby udostępniony przez podmiot trzeci
zasób rzeczywiście i realnie został wykorzystany w trakcie realizacji zamówienia. Wskazać
należy, iż przepisy ustawy z 2019 r. Prawo zamówień publicznych wymagają zatem, aby
wykonawca powołujący się na zasoby innego podmiotu udowodnił, że stosunek łączący
wykonawcę z tym podmiotem gwarantuje rzeczywisty dostęp do tych zasobów”. Natomiast
nie sposób zgodzić się ze zdaniem Odwołującego, jakoby „obowiązek wykazania
precyzyjnego zakresu realizowanych przez użyczający potencjału podmiot trzeci, wynikał
wprost z przepisów Pzp. Zobowiązanie podmiotu udostępniającego zasoby do oddania
Wykonawcy do dyspozycji niezbędnych zasobów na potrzeby realizacji danego zamówienia
nie jest wykazem robót specyfikowanych np. jako przewidziane do realizacji przez
podwykonawców. Z treści złożonego wraz z ofertą zobowiązania podpisanego przez obydwu
wspólników wynika jednoznacznie, że spółka cywilna zobowiązuje się do osobistego
uczestnictwa przy realizacji zamówienia w całym okresie realizacji przedmiotu zamówienia.
Tak określony sposób zaangażowania potencjału podmiotu trzeciego, być może nie
odpowiada akademickim wzorcom dotyczącym tego rodzaju deklaracji, ale jednoznacznie
oddaje intencje wykonania robót budowlanych będących przedmiotem zamówienia przez
podmiot trzeci. W tych okolicznościach Zamawiający uznał, iż nie ma potrzeby dodatkowego
weryfikowania
sposobu
udostępniania
przedmiotowego
potencjału.
Dodatkowym
argumentem, który musi być wzięty pod uwagę jest to, że wspólnikiem spółki cywilnej
będącej tzw. podmiotem trzecim jest sam Pan M. Ł., a więc wykonawca, którego oferta
została wybrana jako najkorzystniejsza. W ocenie Zamawiającego, jest to istotna
okoliczność, której nie sposób pominąć przy analizie dokumentu jakim jest zobowiązanie
podmiotu udostępniającego zasoby. Niedopuszczalne jest dokonywanie oceny złożonego
d
okumentu wyłącznie pod względem formalnym, w oderwaniu od rzeczywistych
uwarunkowań danego postępowania. Co za tym idzie, zdaniem Zamawiającego, sam fakt
osobistego ucze
stnictwa w realizacji przedmiotowego zamówienia Wykonawcy w osobie
Pana M.
Ł. prowadzącego jednoosobową działalność gospodarczą, będącego jednocześnie
wspólnikiem spółki cywilnej INTRAX S.C. P. B., M. Ł. potwierdza, że stosunek łączący
Wykonawcę z tym podmiotem gwarantuje rzeczywisty dostęp do tych zasobów.
Uwzględniając wyżej wskazane okoliczności, zdaniem Zamawiającego. należy uznać,
że wybór oferty najkorzystniejszej został dokonany przy poszanowaniu wszystkich przepisów
Pzp
, na podstawie kryteriów oceny ofert określonych w dokumentach zamówienia.
Wykonawca, który złożył ofertę najkorzystniejszą, a więc przedstawiającą najkorzystniejszy
stosunek jakości do ceny, wykazał należycie spełnianie warunków udziału w postępowaniu,
wobec czego nie doszło do naruszenia art. 239 Pzp.
W odniesieniu do drugieg
o zarzutu odwołania dotyczącego naruszenia art. 224 ust. 1
i 6
Pzp Zamawiający stwierdził, że Odwołujący rozpoczynając wywód w zakresie wyliczenia
ceny wskazał, że „Zamawiający określił wartość zamówienia na kwotę 7 323 383,68 zł
brutto”. Nie sposób zgodzić się z twierdzeniem Odwołującego, bowiem nie można
utożsamiać wartości szacunkowej (netto) i wartości jaką Zamawiający zamierza przeznaczyć
na sfinansowanie zamówienia (brutto), które to wartości nie muszą się pokrywać – co ma
miejsce w prowadzonym p
ostępowaniu. Przywołana w odwołaniu kwota nie jest szacunkową
wartością zamówienia. Przywoływana kwota została udostępniona przez Zamawiającego
przed otwarciem ofert i stanow
i kwotę jaką Zamawiający zamierza przeznaczyć na
sfinansowanie zamówienia. Natomiast wartość szacunkowa została ustalona z należytą
starannością i wyniosła 5 553 509,04 zł netto. Zgodnie z art. 224 ust. 2 pkt 1 Pzp „w
przypadku gdy cena całkowita oferty złożonej w terminie jest niższa o co najmniej 30% od
wartości zamówienia powiększonej o należny podatek od towarów i usług, ustalonej przed
wszczęciem postępowania lub średniej arytmetycznej cen wszystkich złożonych ofert
niepodlegających odrzuceniu na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 1 i 10, zamawiający zwraca się
o udzielenie wyjaśnień, o których mowa w ust. 1, chyba że rozbieżność wynika z
okoliczności oczywistych, które nie wymagają wyjaśnienia”. Zamawiający dokonał obliczeń
na podstawie art. 224 ust 1 pkt 1 Pzp
w wyniku których ustalono, że wartość szacunkowa
wynosi 6 830 816,12 zł brutto, która pomniejszona o 30% osiąga 4 781 571,28 zł brutto. Co
za tym idzie, żadna ze złożonych ofert nie jest niższa o co najmniej 30% od wskazanej
wartości. Druga z przesłanek dotyczy średniej arytmetycznej cen wszystkich złożonych ofert
niepodlegających odrzuceniu. Wyliczona średnia arytmetyczna wynosi 7 214 479,63 zł
brutto. Pomniejszona o 30% tak wyliczona kwota stanowi wartość 5 050 135,74 zł brutto.
Zamawiający byłby zobowiązany do zwrócenia się do Wykonawców o udzielenie wyjaśnień,
w tym złożenia dowodów w zakresie wyliczenia ceny lub kosztu, lub ich istotnych części
składowych w sytuacji, gdyby wartość oferty była mniejsza od 4 781 571,28 zł brutto lub 5
050 135,74 zł brutto. Uwzględniając poczynione wyliczenia, Zamawiający nie powziął
uzasadnionych wątpliwości co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z
wymaganiami określonymi w dokumentach zamówienia lub wynikającymi z odrębnych
przepisów, wobec czego nie mógł przystąpić do procedury wyjaśniającej. Przytoczone
okoliczności wpłynęły na pewność Zamawiającego co do właściwego oszacowania wartości
zamówienia oraz poziomu rynkowego zaoferowanych cen.
Do pisma zostały załączane: Wezwanie z dnia 03 lutego 2023 r., Odpowiedź
Wykonawcy z dnia 13 lutego 2023 r. wraz ze zaktualizowanymi dokumentami referencyjnymi.
Na rozprawie strony podtrzymały swoje stanowiska.
Izba dopuściła dowody z dokumentacji postępowania, przekazanej przez
Zamawiającego w tym załączone do odpowiedzi na odwołanie oraz dowody załączone do
odwołania.
Krajowa Izba Odwoławcza rozpoznając odwołanie, uwzględniając dokumentację
postępowania oraz stanowiska zaprezentowane przez Strony, a także zgromadzone
dowody, ustaliła i zważyła co następuje:
Odwołanie nie zawiera braków formalnych. Wpis w prawidłowej wysokości został
wniesiony w ustawowym terminie. N
ie została wypełniona żadna z przesłanek skutkujących
odrzuceniem odwołania, o których mowa w art. 528 Pzp.
W ocenie Izby Odwołujący legitymuje się uprawnieniem do skorzystania w
przedmiotowym postępowaniu ze środków ochrony prawnej stosownie do przepisu art. 505
ust. 1 Pzp.
W ocenie Izby nie można podzielić stanowiska Zamawiającego, że Odwołujący nie
posiada interesu we wniesieniu odwołania. Zamawiający nie wykazał, że wykonawca,
którego oferta plasuje się obecnie na drugiej pozycji rankingu ofert był już wzywany do
złożenia podmiotowych środków dowodowych. Jak natomiast wynika z rozdziału VII pkt 1 i 2
SWZ:
1. W celu wstępnego potwierdzenia braku podstaw do wykluczenia z postępowania, o
których mowa w Rozdziale VI SWZ oraz potwierdzenia spełniania warunków udziału w
postępowaniu, o których mowa w Rozdziale V SWZ, Wykonawca składa wraz z ofertą
oświadczenia aktualne na dzień ich złożenia, o których mowa w art. 125 Pzp, tj.
oświadczenie o spełnianiu warunków udziału w postępowaniu, sporządzone zgodnie ze
wzorem stanowiącym załącznik nr 2 do SWZ oraz oświadczenie o braku podstaw do
wykluczenia, sporządzone zgodne ze wzorem stanowiącym załącznik nr 3 do SWZ (…). 2.
W celu p
otwierdzenia braku podstaw do wykluczenia, o których mowa w Rozdziale VI SWZ
Zamawiający przed udzieleniem zamówienia, działając na podstawie art. 274 ust. 1 Pzp
wezwie Wykonawcę, którego oferta została najwyżej oceniona, do złożenia w wyznaczonym,
nie krótszym niż 5 dni terminie aktualnych na dzień złożenia następujących podmiotowych
środków dowodowych: (…). W związku z tym w myśl postanowień SWZ podmiotowe środki
dowodowe składa wykonawca, którego oferta została najwyżej oceniona. W sytuacji, gdy
potwierd
zą one brak podstaw do wykluczenia z postępowania oraz spełnianie warunków
udziału w postępowaniu to oferta tego wykonawcy zostaje wybrana jako najkorzystniejsza.
Dopiero zatem w razie skutecznego podważenia tego wyboru w drodze środków ochrony
prawnej bad
aniu podlega kolejna najwyżej oceniona oferta. Okoliczność zatem, iż aktualnie
oferta Odwołującego plasuje się na trzeciej pozycji, nie pozbawia go interesu we wniesieniu
odwołania. Odwołujący ma bowiem szansę uzyskania zamówienia, w następstwie
odrzucenia oferty uplasowanej na drugim miejscu W razie bowiem skutecznego
zakwestionowania wyboru oferty IPSUM i wezwania do złożenia podmiotowych środków
dowodowych, a następnie wyboru oferty firmy EDA-KAR-BUD Usługi budowlane E. S.,
Odwołujący mógłby skorzystać ze środków ochrony prawnej na tę czynność. Skutecznie
zakwestionowanie przez Odwołującego takiego wyboru stwarzałoby mu szansę uzyskania
zamówienia.
Wykonawca E. S.
prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą EDA-KAR-BUD
Usługi Budowlane E. S. skutecznie zgłosił swoje przystąpienie do postępowania
odwoławczego po stronie Odwołującego, stając się uczestnikiem postępowania.
Następnie Izba ustaliła, co następuje:
Zamawiający pismem z 3 lutego 2023 roku wezwał wykonawcę IPSUM do wyjaśnień
w zakresie przedstawianego doświadczenia wskazując:
Warunkiem udziału w postępowaniu było m.in. wykazanie się doświadczeniem w
zrealizowaniu co najmniej jednego zamówienia o wartości zamówienia nie mniejszej niż 2
500 000,00 zł brutto, którego przedmiotem była budowa lub rozbudowa lub przebudowa
budynku użyteczności publicznej w technologii drewna klejonego lub technologii tradycyjnej.
W SWZ wskazano, że pod pojęciem budynku użyteczności publicznej rozumie się budynek
przeznaczony na potrzeby
administracji publicznej, wymiaru sprawiedliwości, kultury, kultu
religijnego, oświaty, szkolnictwa wyższego, nauki, wychowania, opieki zdrowotnej, społecznej
lub socjalnej, obsługi bankowej, handlu, gastronomii, usług, w tym usług pocztowych lub
telekomun
ikacyjnych, turystyki, sportu, obsługi pasażerów w transporcie kolejowym,
drogowym, lotniczym, morskim lub wodnym śródlądowym, oraz inny budynek przeznaczony
do wykonywania podobnych funkcji; za budynek użyteczności publicznej uznaje się także
budynek biurowy lub socjalny
– zgodnie z zapisami § 3 pkt 6 Rozporządzenia Ministra
Infrastruktury dnia 12 kwietnia 2002r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny
odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. z 2022 r., poz. 1225).
Innymi słowy, referencyjne roboty budowlane musiały polegać bądź na wybudowaniu
budynku użyteczności publicznej bądź rozbudowie lub przebudowie istniejącego obiektu,
który miał charakter budynku użyteczności publicznej.
W odpowiedzi na wezwanie do złożenia podmiotowych środków dowodowych przedstawiono
dwie inwestycje:
1. Budynek
mieszkalny,
wielorodzinny
realizowany
na
zlecenie
Goleniowskiego
Towarzystwa Budownictwa Społecznego. Przedmiotowe zamówienie nie było brane pod
uwagę do oceny doświadczenia, ponieważ obiekt mieszkalny nie jest budynkiem
użyteczności publicznej w myśl przywołanej powyżej definicji.
2. Rampa
– kultura – stworzenie wielofunkcyjnej przestrzeni w centrum miasta Goleniów.
Przedmiotowe zamówienie zostało pierwotnie uznane za spełniające wymagania
wynikające z SWZ, ale w wyniku wniesionego odwołania Zamawiający powziął
wątpliwość co do charakteru przedmiotowego zamówienia.
Inwestycja składała się z dwóch elementów, tj. obiektu Rampa - Kultura i obiektu Twierdza
Design. Z treści złożonych do tej pory dokumentów w odniesieniu do obiektu Rampa- Kultura
wynika, że obiekt spełnia wymagania dotyczące wartości robót, ale nie wynika, czy obiekt ten
przed wykonaniem robót budowlanych miał status budynku użyteczności publicznej o jakim
mowa w warunku udziału w postępowaniu.
Mając na uwadze powyższe prosimy o złożenie wyjaśnień, czy obiekt Rampa - Kultura przed
wykonaniem robót budowlanych miał charakter budynku użyteczności publicznej zgodnie z
definicją wskazaną w SWZ.
Z treści złożonych do tej pory dokumentów w odniesieniu do obiektu Twierdza Design, czyli
Wieży wynika, że wartość robót budowlanych wynosiła 2.320.236,32 zł brutto. W tych
okolicznościach wartość robót jest niższa niż wymagania SWZ. Dodatkowo, z dokumentów
nie wynika, by przedmiotowy obiekt miał charakter budynku użyteczności publicznej jeszcze
przed realizacją inwestycji.
Mając na uwadze powyższe prosimy o złożenie wyjaśnień, czy obiekt Twierdza Design przed
wykonaniem robót budowlanych miał charakter budynku użyteczności publicznej zgodnie z
definicją wskazaną w SWZ oraz wnosimy o wyjaśnienie na jakiej podstawie wykonawca
twierdzi,
że wartość robót w odniesieniu do przedmiotowego obiekty wynosi 2.500.000,00 zł
brutto.
W zakreślonym terminie wykonawca IPSUM złożył pismo z 13 lutego 2023 r., w
którym podał: Niniejszym pismem celem rozwiania jakichkolwiek wątpliwości Wykonawca
przedk
łada Zamawiającemu oficjalne Referencje uzyskanie od Gminy Goleniów, które
potwierdzają zarówno fakt o tym, że budynki są i były budynkami użyteczności publicznej
oraz potwierdzają wartości poszczególnych zadań. Rozbieżnością w kwocie jaką
Z
amawiający przyjmuje za wartość robót na budynku Twierdza Design jest nie uwzględnienie
w podsumowaniu Protokołu Końcowego Odbioru Robót nr 16 Aneksu do zadania Twierdzy
Design, który jest w tabeli wyszczególniony jako osobna pozycja. Mam nadzieje, że oficjalna
Referenc
ja rozwiewa wszelkie wątpliwości co do spełnienia przez Wykonawcę warunków
SWZ dotyczących zdolności technicznej.
Do pisma zostały załączone Referencje Rama i Twierdza Design, w których zostało
wskazane:
Gmina Goleniów, Plac Lotników I w Goleniowie poświadcza, że firma INTRAX S.C. P. B., M.
Ł. z siedzibą przy ul. Milczańskiej 30A pok. 204, 70-107 Szczecin realizowała zadania
budowlane polegające na przebudowie i rozbudowie budynków użyteczności publicznej pod
nazwą „Rampa — kultura — stworzenie wielofunkcyjnej przestrzeni w centrum miasta
Goleniów i nadanie jej nowych funkcji społeczno-kulturalnych poprzez rewitalizację
zdegradowanej infrastruktury pokolejowej” i „Nadanie nowych funkcji kulturalnych i
społecznych obiektowi wieży wodnej w Goleniowie — Twierdza Design”.
W ramach zawartej umowy nr 818/2019 z dnia 15.05.2019 r. wraz z późniejszymi aneksami,
zostały zrealizowane następujące roboty budowlane i instalacyjne:
Rampa-Kultura
roboty rozbiórkowe: demontaż istniejącego pokrycia dachu, demontaż istniejącej
żelbetowej konstrukcji podestu rampy, demontaż istniejących słupów drewnianych
konstrukcji dachu, demontaż istniejących biegów schodowych, demontaż istniejących
ścian działowych, demontaż stolarki drzwiowej i okiennej, demontaż istniejących
posadzek, odbicie starych tynków, demontaż instalacji elektrycznej oraz sanitarnych,
wywóz wraz z utylizacją gruzu i odpadów.
roboty budowlane konstrukcyjne i wykończeniowe: roboty ziemne, roboty żelbetowe
(fundamenty trady
cyjne, słupy, stropy, podciągi, schody wewnętrzne i zewnętrzne, rampa
przy budynku), wymiana zdegradowanych elementów konstrukcji drewnianej, wykonanie
i montaż konstrukcji stalowych (podciągi, schody, słupy, barierki), roboty murowe (ściany
nośne i działowe z bloczków z betonu komórkowego), roboty izolacyjne: hydroizolacje
(izolacja ciężka dwuskładnikowa, iniekcja krystaliczna, szlam mineralny), termoizolacje
(wełna mineralna), akustyczne (ścianki mobilne, ustroje ścienne i sufitowe akustyczne),
montaż stolarki drzwiowej (aluminiowej, drewnianej, stalowej), montaż stolarki okiennej
(drewniana, aluminiowa), roboty tynkarskie (tynk gipsowy), roboty posadzkarskie,
wykonanie zabudów w systemie suchej zabudowy (przedścianką, sufit podwieszany),
licowanie ścian i podłóg płytkami ceramicznymi, wykonanie okładzin podłóg wykładzinami
pcv, roboty malarskie, roboty elewacyjne (renowacja istniejącej elewacji ceglanej), roboty
ślusarskie (balustrady wewnętrzne i zewnętrzne), wykonanie pokrycia dachu ok. 1260 m2
(papa termozgrzewalna),
podłoga sportowa ok. 362 m2, wykonanie sufitu napinanego.
zagospodarowanie terenu: wykonanie chodników, dróg i parkingów (montaż obrzeży,
montaż krawężników, wykonanie podbudowy, ułożenie bruku), rozłożenie czarnoziemu
wraz z sianiem trawy siewem.
robo
ty instalacyjne branży sanitarnej: zewnętrzne: instalacja kanalizacji deszczowej,
instalacja kanalizacji sanitarnej, przyłącze wodociągowe, sieć ciepłownicza, wewnętrzne:
instalacja kanalizacji sanitarnej, instalacja wodociągowa, instalacja przeciwpożarowa,
instalacja centralnego ogrzewania, instalacja ciepła technologicznego, instalacja ciepłej
wody użytkowej instalacja wentylacji mechanicznej, instalacja klimatyzacji.
roboty instalacyjne branży elektrycznej i teletechnicznej: zewnętrzne: przyłącze
elekt
ryczne, przyłącze teleinformatyczne, instalacja oświetlenia terenu, wewnętrzne:
instalacja gniazd elektrycznych, instalacja oświetlenia (podstawowego, awaryjnego,
ewakuacyjnego),
wykonanie
tablic
rozdzielczych,
instalacja
okablowania
teleinformatycznego, i
nstalacja systemu SSWIN, instalacja nagłośnienia sali teatralnej.
Twierdza-Design
roboty rozbiórkowe: demontaż istniejącego pokrycia dachu, demontaż istniejącego
stropu, demontaż istniejących biegów schodowych, demontaż istniejących ścian
działowych, demontaż stolarki drzwiowej i okiennej, demontaż istniejących posadzek,
odbicie starych tynków, demontaż instalacji elektrycznej oraz sanitarnych, wywóz wraz z
utylizacją gruzu i odpadów.
roboty budowlane konstrukcyjne i wykończeniowe: roboty ziemne, roboty żelbetowe
(fundamenty tradycyjne, stropy, schody wewnętrzne), wymiana zdegradowanych
elementów konstrukcji drewnianej, wykonanie i montaż konstrukcji stalowych (klatka
schodowa, barierki), roboty murowe (działowe z bloczków z betonu komórkowego),
roboty i
zolacyjne: hydroizolacje (izolacja ciężka dwuskładnikowa, iniekcja krystaliczna,
szlam mineralny), termoizolacje (wełna mineralna), montaż stolarki drzwiowej
(aluminiowej, drewnianej, stalowej), montaż stolarki okiennej (drewniana, aluminiowa),
roboty tynk
arskie (tynk gipsowy), roboty posadzkarskie, wykonanie zabudów w systemie
suchej zabudowy (przedścianką, sufit podwieszany), licowanie ścian i podłóg płytkami
ceramicznymi, wykonanie okładzin podłóg wykładzinami PCV, roboty malarskie, roboty
elewacyjne (r
enowacja istniejącej elewacji ceglanej), roboty ślusarskie (balustrady
wewnętrzne), wykonanie pokrycia dachu ok. 162 m2 (blacha tytan-cynk na rąbek
stojący).
zagospodarowanie terenu: wykonanie chodników, dróg i parkingów (montaż obrzeży,
m
ontaż krawężników, wykonanie podbudowy, ułożenie bruku), rozłożenie czarnoziemu
wraz z sianiem trawy siewem.
roboty instalacyjne branży sanitarnej: zewnętrzne: instalacja kanalizacji deszczowej,
instalacja kanalizacji sanitarnej, przyłącze wodociągowe, sieć ciepłownicza, wewnętrzne:
instalacja kanalizacji sanitarnej, instalacja wodociągowa, instalacja przeciwpożarowa,
instalacja centralnego ogrzewania, instalacja ciepłej wody użytkowej.
roboty instalacyjne branży elektrycznej i teletechnicznej: zewnętrzne: przyłącze
elektryczne, przyłącze teleinformatyczne, instalacja oświetlenia terenu, wewnętrzne:
instalacj
a gniazd elektrycznych, instalacja oświetlenia (podstawowego, awaryjnego,
ewakuacyjnego),
wykonanie
tablic
rozdzielczych,
instalacja
okablowania
teleinformatycznego, instalacja systemu oddymiania klatki schodowej.
TERMIN REALIZACJI: 20.05.2019r.- 30.11.2020r.
WARTOŚĆ ZADANIA RAMPA-KULTURA: 8 521 163,27 zł netto/10 481 030,82 zł brutto.
WARTOŚĆ ZADANIA TWIERDZA DESIGN: 2 032 631,15 zł netto/2 500 136,32 zł brutto.
ŁĄCZNA WARTOŚĆ ZADANIA INWESTYCYJNEGO: 10 553 794,42 zł netto/12 981 167,14
zł brutto.
PODSTAWOWE DANE TECHNICZNE PO PRZEBUDOWIE:
Rampa-Kultura
Powierzchnia zabudowy: 926,24 m2
Powierzchnia całkowita: 1072,53 m2
Powierzchnia użytkowa: 1014,16 m2
Kubatura: 6229,87 m3
Powierzchnie utwardzone: 1719,20 m 2
Twierdza-Design
Powierzchnia zabudowy: 78,97 m 2
Powierzchnia całkowita: 243,79 m2
Powierzchnia użytkowa: 263,68 m2
Kubatura: 1424,50 rn3
Powierzchnie utwardzone: 995,20 m2
Gmina Goleniów poświadcza, że inwestycja została wykonana należycie,
budowlanego i prawidłowo ukończona.
Zobowiązanie podmiotu, na którego zasoby się powołuje do oddania do dyspozycji
wykonawcy zasobów niezbędnych do wykonania zamówienia, według wzoru opracowanego
przez
Zamawiającego stanowiącego załącznik do SWZ, zostało złożone przez wykonawcę
IPSUM w brzmieniu:
Po zapoznaniu się z treścią ogłoszenia o zamówieniu oraz specyfikacją warunków
zamówienia obowiązującą w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego,
pro
wadzonego w trybie podstawowym bez negocjacji na potrzeby wykonania zamówienia
p.n. „Przebudowa i rozbudowa Szkoły Podstawowej w Strachocinie wraz z
zagospodarowaniem terenu”.
Ja(/My) niżej podpisany(/ni) P. B. i M. Ł. będąc
(imię i nazwisko składającego oświadczenie)
upoważnionym(/mi) do reprezentowania:
INTRAX S.C. P. B., M.
Ł., ul. Mieszka I 63/64 71-011 Szczecin, NIP 955-247-71-18
(nazwa i adres podmiotu oddającego do dyspozycji zasoby)
o ś w i a d c z a m(y), że wyżej wymieniony podmiot, stosownie do art. 118 ustawy z dnia 11
września 2019 r. – Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 1710 ze zm.),
udostępni Wykonawcy:
IPSUM INVEST M.
Ł., ul. Dolina Słońca 16/4, 72-003 Bezrzecze,
NIP 851-298-78-12, REGON 321504166
(nazwa i adres Wykonawcy składającego ofertę)
do dyspozycji w trakcie realizacji zamówienia
niezbędne zasoby
Zakres
zasobów,
jakie
udostępniamy
wykonawcy:
Zdolność techniczna w zakresie zrealizowania co najmniej jednego zamówienia o
wartości zamówienia nie mniejszej niż 2 500 000,00 zł brutto, którego przedmiotem
była budowa lub rozbudowa lub przebudowa budynku użyteczności publicznej w
technologii drewna klejonego lub technologii tradycyjne
j. (należy wyspecyfikować
udostępniane zasoby)
Sposób wykorzystania ww. zasobów przez Wykonawcę przy wykonywaniu
zamówienia: Osobiste uczestnictwo przy realizacji przedmiotu zamówienia
Zakres i okres udziału przy wykonywaniu zamówienia: Przez cały okres realizacji
przedmiotu zamówienia
Zrealizujemy następujące usługi/ roboty wchodzące w zakres przedmiotu
zamówienia:
………………………………………………………..
Charakter stosunku, jaki będzie łączył nas z Wykonawcą: Umowa cywilno-prawna
W związku z powyższym oddajemy do dyspozycji ww. zasoby w celu korzystania z nich
przez Wykonawcę – w przypadku wyboru jego oferty w przedmiotowym postępowaniu i
udzieleniu mu zamówienia – przy wykonywaniu przedmiotu zamówienia.
Treść dokumentu uwzględnia również oświadczenie o niepodleganiu wykluczeniu z
postępowania na podstawie art. 7 ust. 1 ustawy o szczególnych rozwiązaniach w zakresie
przeciwdziałania wspieraniu agresji na Ukrainę oraz służących ochronie bezpieczeństwa
narodowego
(Dz. U. z 2022 r., poz. 835 ze zm.).
Niniejsze
oświadczenie potwierdza ww. okoliczności na dzień składania ofert.
Izba zważyła, co następuje:
Odwołanie podlega uwzględnieniu w części dotyczącej zobowiązania podmiotu
trzeciego. W pozostałym zakresie odwołanie podlega oddaleniu.
Ad zarzut naruszenia art. 239 ust. 1 Pzp oraz 223 ust. 1 i 2 Pzp oraz 118 ust. 4 Pzp oraz art.
226 ust. 1 pkt 2 lit. b) polegający na wyborze najkorzystniejszej oferty złożonej przez
wykonawcę IPSUM
Na wstępie, tytułem ogólnej uwagi, zauważenia wymaga, że, jak słusznie zauważył
Zamawiający, Odwołujący zakwestionował dokonanie czynności wyboru najkorzystniejszej
oferty Wykonawcy IPSUM INVEST M.
Ł. podnosząc, że wskazany Wykonawca podlega
wykluczeniu z postępowania z uwagi na niespełnienie warunków udziału w postępowaniu,
wskazując, iż takie żądanie jest nieuprawnione z uwagi na to, iż niespełnienie warunków
udziału w postępowaniu stanowi podstawę odrzucenia oferty na podstawie art. 226 ust. 1 pkt
2 lit. b Pzp.
Następnie stwierdzenia wymaga, że jakkolwiek ww. przesłanka odrzucenia oferty
wykonawcy IPSUM nie została wypełniona, bowiem nie potwierdziły się zarzuty odwołania w
części odnoszącej się do braku spełniania przez referencyjne zadanie, wskazane w wykazie
robot p.n. Rampa
– kultura – stworzenie wielofunkcyjnej przestrzeni w centrum miasta
Goleniów i nadanie jej nowych funkcji społeczno – kulturalnych poprzez rewitalizację
zdegradowanej infrastruktury pokolejowej i Nadanie nowych funkcji kulturalnych i
społecznych obiektowi wieży wodnej w Goleniowie - "Twierdza Design", to jednak zarzut
zasługuje na uwzględnienie w tej części, w której dotyczy zobowiązania podmiotu
udostępniającego zasoby, który był wykonawcą tego zadania, tj. INTRAX S.C. P. B., M. Ł. .
Zamawiający w dniu 3 lutego 2023 r. wystąpił do Wykonawcy o udzielenie wyjaśnień
w zakresie inwestycji obejmującej dwa elementy – Rampa-Kultura i Twierdza Design,
wskazując na wątpliwości co do tego, czy obiekty posiadały status budynków użyteczności
publicznej
przez wykonaniem robót oraz dodatkowo o wyjaśnienie wartości robót obiektu
Twierdza Design. Wykonawca IPSUM
ustosunkował się do wskazanego wezwania i w dniu
13 lutego 2023 r. prz
edłożył wyjaśnienia, w których wyjaśnił te kwestie, tj., że oba obiekty
kwalifikują się do kategorii obiektów użyteczności publicznej, na potwierdzenie swoich
twierdzeń dołączając poświadczenie z 10 lutego 2023 r., wystawione przez Gminę Goleniów,
na rzecz której roboty były wykonywane, w których zostało wskazane, że przedmiotowe
zadanie budowlane polegało budowie i rozbudowie budynków użyteczności publicznej.
Nadto
wyjaśnił wartość robót budynku Twierdza Design, wskazując, że wynika ona z
nieuwzg
lędnienia przez Zamawiającego Aneksu do tego zadania w podsumowaniu Protokołu
Końcowego Obioru Robót nr 16, który został wyszczególniony w tabeli jako osobna pozycja.
Z treści załączonej ww. referencji wynika, że wartość zadania inwestycyjnego „Twierdza
De
sign” wynosiła 2.500.136,22 zł brutto.
W związku z tym należy uznać, iż Zamawiający miał podstawy, aby uznać, że
po
dmiot, na zasoby którego powołuje się wykonawca IPSUM w zakresie wymaganego
doświadczenia, spełnia warunek udziału w postępowaniu, przy czym jak wynika z protokołu
odbioru końcowego robót dotyczącego rampy oraz wieży, złożonego przez Odwołującego,
wartość robót budowlanych tylko dotyczących rampy przekraczała wymaganą przez
Zamawiającego wielkość, a zatem potwierdzała spełnienie warunku udziału w postępowaniu
także co do wartości.
W ocenie Izby okoliczność, iż na wezwanie Zamawiającego do wskazania wartości
brutto robót budowlanych których przedmiotem była budowa lub rozbudowa lub przebudowa
budynku użyteczności publicznej, Odwołujący złożył również ww. protokół odbioru
końcowego robót dotyczącego rampy, z którego wynikała żądana przez wartość robót
budowlanych, w miejsce ich
pełnego opisu z podaniem wartości, nie oznacza, że wykonawca
nie wyjaśnił wątpliwości Zamawiającego. Wykonawca udzielił odpowiedzi, w wyniku której
Zamawiający pozyskał oczekiwaną informację.
Zaznaczenia w tym zakresie wymaga, że nie można podzielić stanowiska
Od
wołującego, w którym sugeruje, że rampa, o której mowa w referencjach, na które
powołuje się wykonawca IPSUM, jako pomost winna być kwalifikowana, jako urządzenie
budowlane. Jak wynika bowiem z informacji zawartej na str. 10 przedstawionego przez
Odwołującego dowodu w postaci projektu budowlanego „Adaptacja budynku wieży wodnej
oraz budynku dawnej rampy wyładowczej na funkcje obiektu „Rampa-Kultura” w Goleniowie:
„ZESTAWIENIE POWIERZCHNI I POMIESZCZEŃ – STAN ISTNIEJĄCY” w piwnicy znajduje
się część biurowo-socjalna oraz część klubowa o łącznej powierzchni użytkowej 305,84 m2.
Podobnie jest na parterze, gdzie również znajduje się część biurowo-socjalna oraz część
klubowa o łącznej powierzchni użytkowej 644,61 m2. Jest zatem oczywistym, że inwestycja
nie dotyc
zyła pomostu, lecz budynku.
Tym samym za sprzeczne z tym dokumentem należy uznać stanowisko
Odwołującego, który wbrew treści złożonych w sprawie dokumentów stwierdził, że żaden z
elementów tej realizacji nie dotyczył budynku użyteczności publicznej. Jak stwierdził
Zamawiający w odpowiedzi na odwołanie, czemu Odwołujący nie zaprzeczył, faktem
powszechnie znanym w Goleniowie jest to, iż w budynku rampy przez szereg lat
funkcjonował klub muzyczny „Rampa”, stąd w inwentaryzacji budynku występują części
klubowe
. Nadto wbrew twierdzeniom Odwołującego ze złożonego przez niego projektu
budowlanego wynika, że referencyjna rampa jest budynkiem. Okoliczność, że przez jakiś
czas według twierdzeń Zamawiającego nie była użytkowana nie zmienia tego statusu. W
związku z tym należy zgodzić się z Zamawiającym, że z dowodu przedstawionego przez
Odwołującego wynika, że budynek rampy był przeznaczony na potrzeby kultury oraz na cele
biurowo-socjalne, a zatem
stosownie do przepisu § 3 pkt 6 rozporządzenia Ministra
Infrastruktury
z 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny
odpowiadać budynki i ich usytuowanie, był budynkiem użyteczności publicznej jeszcze przed
przebudową.
Inaczej należy natomiast ocenić stanowisko Zamawiającego dotyczące treści
zobowiązania podmiotu udostępniającego wykonawcy IPSUM swoje zasoby.
Zgodnie z art. 118 ust. 2 Pzp:
W odniesieniu do warunków dotyczących
wykształcenia, kwalifikacji zawodowych lub doświadczenia wykonawcy mogą polegać na
zdolnościach podmiotów udostępniających zasoby, jeśli podmioty te wykonają roboty
budowlane lub usługi, do realizacji których te zdolności są wymagane.
Stosownie do art. 118 ust. 4 Pzp:
Zobowiązanie podmiotu udostępniającego zasoby,
o którym mowa w ust. 3, potwierdza, że stosunek łączący wykonawcę z podmiotami
udostępniającymi zasoby gwarantuje rzeczywisty dostęp do tych zasobów oraz określa w
szczególności:
1) zakres dostępnych dla wykonawcy zasobów podmiotu udostępniającego zasoby;
sposób i okres udostępnienia wykonawcy i wykorzystania przez niego zasobów podmiotu
udostępniającego te zasoby przy wykonywaniu zamówienia;
czy i w jakim zakresie podmiot udostępniający zasoby, na zdolnościach którego
wykonaw
ca polega w odniesieniu do warunków udziału w postępowaniu dotyczących
wykształcenia, kwalifikacji zawodowych lub doświadczenia, zrealizuje roboty budowlane
lub usługi, których wskazane zdolności dotyczą.
Powyższe wskazuje, że jakkolwiek w celu potwierdzenia spełnienia warunku udziału
w postępowaniu dotyczących m.in. zdolności technicznych lub zawodowych, jest możliwe
powoływanie się na potencjał innego podmiotu, to jednak wykonawca musi wykazać
zamawiającemu dysponowanie zasobami tego podmiotu, co w przypadku robot budowlanych
oznacza jego
rzeczywiste zaangażowanie tego podmiotu w wykonanie zamówienia.
W związku z tym wykonawca powołujący się na zasoby innego podmiotu jest
zobowiązany udowodnić, że stosunek łączący go z podmiotem udostępniający swoje zasoby
gwarantuje rzeczywisty do nich dostęp. Składane przez wykonawcę zobowiązanie podmiotu
udostępniającego zasoby do oddania wykonawcy niezbędnych zasobów na potrzeby
realizacji zamówienia, stanowiące podmiotowy środek dowodowy, zawierające oświadczenie
wol
i tego podmiotu, nie może mieć zatem jedynie charakteru formalnego. Musi ono
potwierdzać, że wykonawca będzie miał rzeczywisty dostęp do określonych zasobów przez
czas niezbędny do realizacji zamówienia. W przypadku robót budowlanych zobowiązanie
powinno z
awierać oświadczenie co do tego czy i w jakim zakresie podmiot udostępniający
zasoby zrealizuje roboty, do realizacji których te zdolności są wymagane. Od wykonawców
ubiegających się o udzielenie zamówienia publicznego jako profesjonalistów, wymaga się
dzi
ałania z należytą starannością, w tym stosowania się do obowiązujących przepisów prawa
oraz wymogów określonych przez Zamawiającego w SWZ.
Przechodząc od tych rozważań na grunt analizowanej sprawy należy stwierdzić, iż
zobowiązanie podmiotu udostepniającego wykonawcy IPSUM swoje zasoby nie spełnia ww.
wymogów. Skoro Zamawiający opracował załącznik nr 4 i wymagał przedstawienia
oświadczeń woli według tego wzoru, to rolą wykonawcy było zastosowanie się do
określonych w nim oczekiwań, zaś obowiązkiem Zamawiającego wyegzekwowanie
obowiązku nałożonego na wykonawców.
W związku z tym nie można zaakceptować stanowiska Zamawiającego, z którego
wynika bagatelizowanie treści, złożonego przez wykonawcę IPSUM, zobowiązania podmiotu
udostępniającego zasoby, w tym w szczególności pominięcie, że pomimo brzmienia ww.
przepisów Pzp oraz treści załącznika nr 4, zobowiązanie to nie zawiera w szczególności
wskazania zakresu udziału podmiotu udostępniającego zasoby przy wykonywaniu
zamówienia, jak też wskazania robót wchodzących w zakres zamówienia jakie zrealizuje ten
podmiot. Samo wskazanie czasu, tj.
Przez cały okres realizacji przedmiotu zamówienia, jak
też wskazanie jako sposób wykorzystania zasobów przy wykonywaniu zamówienia na:
Osobiste uczestnictwo przy rea
lizacji przedmiotu zamówienia nie może być uznane za
wystarczające. Tym bardziej, że złożony przez wykonawcę IPSUM wykaz osób nie zawiera
nazwiska wspólnika spółki cywilnej, jak też Zamawiający nie wykazał, że ma wiedzę, jaką
rolę przy realizacji referencyjnego zadania pełnili poszczególni wspólnicy.
W ocenie Izby okoliczność, iż wspólnikiem spółki cywilnej będącej tzw. podmiotem
udostępniającym zasoby jest Pan M. Ł., a więc wykonawca IPSUM, którego oferta została
wybrana jako najkorzystniejsza,
bez złożenia wymaganego oświadczenia także przez
wspólnika, sama w sobie nie niweczy braków złożonego zobowiązania do udostępnienia
zasobów i wbrew ocenie Zamawiającego nie jest wystarczająca do samodzielnego
stwierdzenia przez niego
, że stosunek łączący wykonawcę z tym podmiotem gwarantuje
rzeczywisty dostęp do tych zasobów.
W związku z tym konieczne jest wezwanie wykonawcy IPSUM do uzupełnienia tego
dokumentu, co powinno nastąpić na podstawie art. 128 ust. 1 Pzp, który stanowi: 1. Jeżeli
wykonawca ni
e złożył oświadczenia, o którym mowa w art. 125 ust. 1, podmiotowych
środków dowodowych, innych dokumentów lub oświadczeń składanych w postępowaniu lub
są one niekompletne lub zawierają błędy, zamawiający wzywa wykonawcę odpowiednio do
ich złożenia, poprawienia lub uzupełnienia w wyznaczonym terminie, chyba że: 1) wniosek o
dopuszczenie do udziału w postępowaniu albo oferta wykonawcy podlegają odrzuceniu bez
względu na ich złożenie, uzupełnienie lub poprawienie lub 2) zachodzą przesłanki
unieważnienia postępowania. Zobowiązanie podmiotu udostępniającego zasoby stanowi
podmiotowy środek dowodowy, a zatem podlega ono uzupełnieniu na wezwanie
wystosowane przez Zamawiającego. W ocenie Izby nie może być bowiem uznane za ww.
uzupełnienie przekazanie przez Zamawiającego w dniu wyznaczonym na posiedzenie i
rozprawę samodzielnie złożonego przez wykonawcę IPSUM oświadczenia: Uzupełnienie
oświadczenia złożonego wraz z ofertą (…).
W konsekwencji
należy uznać, że wybór przez Zamawiającego najkorzystniejszej
oferty
został dokonany z naruszeniem przepisów ustawy, bowiem nastąpiło to wbrew
obowiązkowi wezwania wykonawcy, którego oferta została wybrana, do wykazania
rzeczywistego dysponowania zasobami podmiotu udostępniającego zasoby, co było
konieczne dla
pełnego uznania spełnianie warunków udziału w postępowaniu przez tego
wy
konawcę.
Ad zarzut nr 2 naruszenia art. 224 ust. 1 i 6 Pzp
Zauważenia wymaga, że wartość szacunkowa zamówienia ustalona przez
Zamawiającego wynosi 5 553 509,04 zł netto. Kwota jaką Zamawiający zamierza
przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia wynosi 7 323 383,68 zł brutto. Cena oferty
wykonawcy IPSUM wynosi 6
822 838,90 zł brutto. Ceny brutto pozostałych ofert złożonych w
postępowaniu wynoszą: oferta EDA-KAR-BUD Usługi budowlane E. S. - 7 170 000,00 zł;
o
ferta „BSHaus" E. U. - 7 650 600,00 zł.
Powyższe wskazuje, iż nie ma racji Odwołujący, stwierdzając w petitum odwołania, że
cena oferty wykonawcy IPSUM jest niższa od wartości szacunkowej zamówienia określonej
przez Zamawiającego. Jest ona natomiast niższa od kwoty, jaką Zamawiający zamierza
przeznaczyć na realizację zamówienia, jednak nie w stopniu spełniającym kryterium
procentowe, o którym mowa w art. 224 ust. 2 Pzp. W postępowaniu nie została zatem
spełniona przesłanka wystąpienia o wyjaśnienia, o której mowa w tym przepisie, tj. cena
oferty wykonawcy IPSUM nie jest niższa o co najmniej 30% od wartości zamówienia
powiększonej o należny podatek od towarów i usług, ustalonej przez wszczęciem
postępowania lub średniej arytmetycznej ofert złożonych w postępowaniu nie podlegających
odrzuceniu na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 1 i 10 Pzp.
Stosownie do art. 555 Pzp
Izba orzeka w granicach zarzutów odwołania. Na zarzut
odwołania składa się nie tylko wskazana przez odwołującego podstawa prawna, ale przede
wszystkim wskazane przez niego okoliczności faktyczne.
Odwołujący, chociaż to na nim w tym zakresie spoczywał ciężar dowodu, nie wykazał,
aby
w okolicznościach analizowanej sprawy Zamawiający był zobowiązany powziąć
wątpliwości co do ceny oferty wykonawcy IPSUM. Nie wykazał, że cena ta jest rażąco niska
w stosunku do przedmiotu zamówienia lub, że powinna wzbudzić wątpliwości
zamawiającego co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z
wymagan
iami określonymi w dokumentach zamówienia lub wynikającymi z odrębnych
przepisów. Nie wskazał konkretnych okoliczności, które miałyby przemawiać za istnieniem
rzeczywistych
wątpliwości co do realności ceny oferty tego wykonawcy.
Odwołujący nie wykazał, dlaczego jego zdaniem w obecnych warunkach rynkowych
nie jest możliwe zaoferowanie takiej ceny za wykonanie przedmiotu zamówienia, np. z uwagi
na rodzaj i zakres
przewidzianych do realizacji robót. Przedstawione w odwołaniu
o
gólnikowe twierdzenia w tym zakresie ze wskazaniem na obecną sytuację geopolityczną
czy wojnę w Ukrainie, jak też teoretyczne wywody, w tym przedstawiające sposób
rozumienia
sformułowania „wydaje się”, nie mogą być uznane za wystarczające do
stwierdzenia zarzucanego
Zamawiającemu zaniechania wezwania wykonawcy do złożenia
wyjaśnień co do elementów składowych oferowanej ceny, w tym złożenia dowodów w
zakresie wyliczenia ceny lub kosztu, lub ich i
stotnych części składowych.
Jak wynika ze stanowiska Zamawiającego zaprezentowanego w odpowiedzi na
odwołanie, nie powziął on uzasadnionych wątpliwości co do możliwości wykonania
przedmiotu zamówienia za cenę oferty wykonawcy IPSUM, wobec czego nie mógł przystąpić
do procedury wyjaśniającej.
Zgodnie z art. 224 ust. 1 Pzp:
Jeżeli zaoferowana cena lub koszt, lub ich istotne
części składowe, wydają się rażąco niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia lub budzą
wątpliwości zamawiającego co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z
wymaganiami określonymi w dokumentach zamówienia lub wynikającymi z odrębnych
przepisów, zamawiający żąda od wykonawcy wyjaśnień, w tym złożenia dowodów w
zakresie wyliczenia ceny lub kosztu, lub ich istotnych części składowych. Przepis ten nie
określa okoliczności, które mogą powodować po stronie zamawiającego wątpliwości,
wskazuje natomiast na to, że w sytuacji, gdy takie poweźmie, jest obowiązany zażądać od
wykonawców wyjaśnień. Oznacza to, że w razie, gdy w wyniku analizy cen złożonych w
postępowaniu ofert, dokonanej z uwzględnieniem w szczególności cen na rynku, własnego
doświadczenia przy udzielaniu podobnych zamówień, specyfiki zamówienia, nie powstaną
po jego stronie takie wątpliwości nie ma on obowiązku wystąpienia do wykonawcy o
wyja
śnienia ceny jego oferty.
W sytuacji zatem, gdy Zamawiający, nie powziął takich wątpliwości, a Odwołujący nie
wykazał, że powinien je powziąć, nie wystąpiła podstawa do wystąpienia o wyjaśnienia.
W związku z tym zarzut naruszenia przepisu art. 224 ust. 1 Pzp a także przepisu art.
224 ust. 6 Pzp, który stanowi, iż odrzuceniu, jako oferta z rażąco niską ceną lub kosztem,
podlega oferta wykonawcy, który nie udzielił wyjaśnień w wyznaczonym terminie, lub jeżeli
złożone wyjaśnienia wraz z dowodami nie uzasadniają podanej w ofercie ceny lub kosztu,
nie zasługuje na uwzględnienie.
Zgodnie z przepisem art. 554 ust. 1 pkt 1 ustawy NPzp,
Izba uwzględnia odwołanie w
całości lub w części, jeżeli stwierdzi naruszenie przepisów ustawy, które miało wpływ lub
może mieć istotny wpływ na wynik postępowania o udzielenie zamówienia, konkursu lub
systemu kwalifikowania wykonawców. W analizowanej sprawie jedynie w części stwierdzono
zarzucane przez Odwołującego naruszenia przepisów Pzp, co musiało skutkować w tej
części uwzględnieniem odwołania, natomiast oddaleniem odwołania w zakresie zarzutów,
k
tórych zasadność nie została wykazana przez Odwołującego.
Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 553 zdanie pierwsze ustawy Pzp,
orzeczono jak w pkt 1 sentencji.
Zgodnie z art. 557 ustawy Pzp,
w wyroku oraz w postanowieniu kończącym
postępowanie odwoławcze Izba rozstrzyga o kosztach postępowania odwoławczego. W
analizowanej sprawie biorąc pod uwagę liczbę i wagę zarzutów Izba uwzględniła odwołanie
w 1/2. Odpowiedzialność za wynik postępowania ponosił zatem Odwołujący w 1/2 i
Zamawiający w 1/2. Na koszty postępowania składał się wpis od odwołania uiszczony przez
Odwołującego w kwocie 10 000,00 zł oraz wynagrodzenie pełnomocnika Odwołującego w
wysokości 3.600,00 zł, ustalone na podstawie rachunku złożonego do akt sprawy oraz
wynagrodzenie i koszty dojazdu
na posiedzenie i rozprawę Zamawiającego w wysokości
4006,60 z. Łącznie koszty postępowania wyniosły 17 606,60 zł. Odwołujący poniósł koszty w
wysokości 13 600, 00 zł, a obciążały go koszty w wysokości 8 803,30 zł. Zamawiający
poniósł koszty w wysokości 4 006,60 zł, a obciążały go koszty w wysokości 8 803,30 zł. W
związku z powyższym Izba nakazała Zamawiającemu zapłatę na rzecz Odwołującego kwoty
796,70 zł.
Biorąc powyższe pod uwagę, o kosztach postępowania odwoławczego orzeczono
stosownie do wyniku postępowania - na podstawie art. 557 oraz art. 575 Pzp oraz w oparciu
o przepisy § 7 ust. 2 pkt 1 w zw. z § 5 pkt 2 lit. a i b rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów
z dnia 30 grudnia 2020 r. w sprawie szczegółowych rodzajów kosztów postępowania
odwoławczego, ich rozliczania oraz wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania (Dz.
U. z 2020 r. poz. 2437).
Przewodniczący: ……………………………….