KIO 1143/24 WYROK Warszawa, dnia 10 maja 2024 r.

Stan prawny na dzień: 18.09.2024

Sygn. akt: KIO 1143/24 

WYROK

Warszawa, dnia 10 maja 2024 r. 

Krajowa Izba Odwoławcza – w składzie: 

Przewodniczący:  

Bartosz Stankiewicz 

Protokolant:   

Tomasz Skowroński 

po rozpoznaniu na rozprawie odwołania wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej 

w dniu 4 kwietnia 2024 r. przez wykonawc

ę „Keluva“ UAB z siedzibą w Wilnie przy Liepkalnio 

101  (LT-02121  Vilnius,  Republika  Litewska) 

w  postępowaniu,  w  którym  zamawiającym  jest 

Skarb  Państwa  –  Generalny  Dyrektor  Dróg  Krajowych  i  Autostrad  z  siedzibą  w  Warszawie 

przy ul. Wroniej 53 (00-

874 Warszawa), a prowadzącym postępowanie Generalna Dyrekcja 

Dróg  Krajowych  i  Autostrad  Oddział  w  Białymstoku  z  siedzibą  w  Białymstoku  przy  ul. 

Zwycięstwa 2 (15-703 Białystok) 

przy  udziale  uczestnika  po  stronie 

odwołującego  –  wykonawcy  FBSerwis  spółki  akcyjnej  

z siedzibą w Warszawie przy ul. Siedmiogrodzkiej 9 (01-204 Warszawa) 

orzeka: 

Uwzględnia  odwołanie  w  części  dotyczącej  zarzutów  podniesionych  w  pkt  1  i  2  petitum 

odwołania  i  nakazuje  zamawiającemu  modyfikację  pkt  2.1.  Szczegółowej  Specyfikacji 

Technicznej 

stanowiącej  część  tomu  III  Specyfikacji  Warunków  Zamówienie  przez  dodanie 

do  ww.  punktu 

parametrów  dotyczących  granulacji  soli,  jako  dopuszczonych  przez 

zamawiającego,  zgodnych  z  Europejską  Normą  EN  16811-1,  która  została  uznana  przez 

Polski  Komitet  Normalizacyjny  za  Polską  Normę  PN-EN  16811-1:2016-10  i  dotyczy  soli 

drogowej będącej przedmiotem zamówienia w następującym zakresie:  

Granulacja zgodnie z wymaganiami normy PN-

EN  16811-1:2016-

10  "Sól  drogowa  średnia 

Klasy M" 

Jednostka  Wymagania 

zawartość ziaren < 0,125 mm 

maksymalnie 7 

zawartość ziaren < 0,8 mm 

– 35 

zawartość ziaren < 1,6 mm 

– 60 


zawartość ziaren < 3,15 mm 

– 90 

zawartość ziaren < 6,3 mm 

100 (tolerancja 2% ziaren w 

zakresie  od  6,3  mm  do  8 

mm). 

Tym samym pkt 2.1 

Szczegółowej Specyfikacji Technicznej powinien zostać zmodyfikowany 

przez 

dodanie  powyżej  opisanej  tabeli,  jako  tabeli  2,  zawierającej  zgodne  z  warunkami 

zamówienia parametry dotyczące granulacji soli wynikające z Polskiej Normy PN-EN 16811-

W pozostałym zakresie oddala odwołanie. 

Kosztami  postępowania obciąża  wykonawcę  „Keluva“  UAB  z  siedzibą w  Wilnie  w części 

3/5  oraz 

zamawiającego  Skarb  Państwa  –  Generalnego  Dyrektora  Dróg  Krajowych  

i Autostrad z siedzibą w Warszawie w części 2/5 i: 

3.1. zalicza na poczet 

kosztów postępowania odwoławczego: kwotę 15 000 zł 00 gr (słownie: 

piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę Keluva“ UAB z siedzibą 

w  Wilnie 

tytułem  wpisu  od  odwołania  oraz  kwotę  3 600  zł  00  gr  (słownie:  trzy  tysiące 

sześćset  złotych  zero  groszy)  stanowiącą  koszty  ww.  wykonawcy  poniesione  z  tytułu 

wynagrodzenia pełnomocnika; 

.2. zasądza od zamawiającego Skarbu Państwa – Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i 

Autostrad  z  siedzibą  w  Warszawie  na  rzecz  wykonawcy  Keluva“  UAB  z  siedzibą  w  Wilnie, 

kwotę  w wysokości  7  440  zł  00  gr  (słownie:  siedem  tysięcy  czterysta  czterdzieści  złotych 

zero  groszy)  stanowiącą  różnicę  pomiędzy  kosztami  postępowania  odwoławczego 

poniesionymi  dotychczas  przez  ww.  wykonawcę,  a  kosztami  postępowania  za  jakie 

odpowiadał w świetle jego wyniku. 

Na  orzeczenie 

–  w  terminie  14  dni  od  dnia  jego  doręczenia  –  przysługuje  skarga  za 

pośrednictwem  Prezesa  Krajowej  Izby Odwoławczej  do  Sądu Okręgowego  w  Warszawie  – 

Sądu Zamówień Publicznych. 

Przewodniczący:      ……………………………. 


Sygn. akt: KIO 1143/24 

U z a s a d n i e n i e 

Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad Oddział w Białymstoku, działając na 

rzecz 

Skarbu  Państwa  –  Generalnego  Dyrektora  Dróg  Krajowych  i  Autostrad  z  siedzibą  

w Warszawie zwanego dalej „zamawiającym”, prowadzi w trybie przetargu nieograniczonego 

postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego na podstawie przepisów ustawy z dnia 

11 września 2019 r. Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2023 r., poz. 1605 ze zm.), 

zwanej  dalej:  „Pzp”  pn.:  Dostawa  soli  drogowej  (NaCl)  do  zwalczania  śliskości  zimowej  na 

nawierzchniach  dróg  w  latach  2024  –  2025  w  podziale  na  6  części  o  numerze:  O/BI.D-

, zwane dalej: „postępowaniem”. 

Ogłoszenie  o  zamówieniu  zostało  opublikowane  w  Dzienniku  Urzędowym  Unii 

Europejskiej w dniu 25 marca 2024 r. pod numerem 178460-2024.  

Szacunkowa  wartość  zamówienia,  którego  przedmiotem  są  dostawy  jest  niższa  od 

kwot wskazanych w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie art. 3 ust. 3 Pzp.  

W dniu 4 kwietnia 2024 r. wykonawca 

„Keluva“ UAB z siedzibą w Wilnie (zwany dalej: 

„odwołującym”)  wniósł  odwołanie  w  postępowaniu  wobec  treści  Specyfikacji  Warunków 

Zamówienia (zwanej dalej jako: „SWZ”) w zakresie: 

TOM  III  Szczegółowa  Specyfikacja  Techniczna  (zwana  dalej  jako:  „SST”)  –  dostawa 

środków  chemicznych  do  usuwania  śliskości  zimowej,  w  której  zamawiający  przewidział  

w  pkt  2  Materiały,  pkt  2.1  DR-  sól  drogowa  zwykła  nieprawidłowe  parametry  dotyczące 

granulacji; 

TOM  III  Opis  przedmiotu  zamówienia  ust.  3  Warunki  dostawy  pkt  3.7  odnośnie  braku 

określenia minimalnej wartości dostawy; 

TOM II Projekt umowy w zakresie § 3 ust. 2 oraz § 4 ust. 8 Projektu Umowy. 

O

dwołujący zarzucił zamawiającemu: 

1)  naruszenie  art.  16  pkt  1  i  3  Pzp  tj.  obowiązku  przygotowania  postępowania  w  sposób 

zapewniający  zachowanie  uczciwej  konkurencji  oraz  równe  traktowanie  wykonawców  oraz 

zasadę  proporcjonalności  w  odniesieniu  do  wymagań  dotyczących  granulacji  soli  drogowej 

poprzez  opisanie  w  SST  zamówienia  parametrów  granulacji  soli  drogowej  w  sposób 

nieuzasadniony  przedmiotem  zamówienia  oraz  w  sposób  naruszający  zasadę 

proporcjonalności oraz zasadę uczciwej konkurencji poprzez ograniczenie dostępu do rynku 

wykonawcom  oferującym  sól  drogową  która  spełnia  parametry  Polskiej  Normy  PN-EN 


2) naruszenie art. 17 ust 1 oraz 2 Pzp przez zastosowanie w postępowaniu parametrów nie 

zapewniających  najlepszej  jakości,  uzasadnionej  charakterem  zamówienia  i  nie 

prowadzących  do  uzyskania  najlepszych  efektów  zamówienia  w  stosunku  do  poniesionych 

nakładów  poprzez  wprowadzenie  w  SST  parametrów  w  zakresie  granulacji  soli  drogowej 

niezgodnych  z  normą  Polskiej  Normy  PN-EN  16811-1:2016  -10,  która  dotyczy  parametrów 

soli drogowej m.in. na potrzeby prowadzonych postępowań przetargowych;  

3)  naruszenie  art.  101  ust.  1  pkt  2  Pzp  poprzez  sporządzenie  SWZ  SST  w  zakresie 

granulacji soli drogowej w sposób niezgodny z Europejską Normą EN 16811-1, która została 

uznana  przez  Polski  Komitet  Normalizacyjny  za  Polską  Normę  PN-EN  16811-1:2016-10  

i opublikowana w dniu 25 października 2016 r.; 

4) naruszenie art. 99 ust 1, 2 i 4 Pzp w zw. z art. 16 ust. 1 Pzp oraz art. 353

 k.c. oraz art. 8 

Pzp oraz art. 433 pkt 4 Pzp poprzez opisanie przedmiotu zamówienia w § 3 ust. 2 oraz § 4 

ust.  8  Projektu  Umowy  w  sposób  niejednoznaczny  oraz  niewyczerpujący,  polegający  na 

zastrzeżeniu  przez  zamawiającego  możliwości  dokonania  jednostronnej  oraz  arbitralnej 

zmiany  wartości  zamówienia  do  kwoty  20%  przyjętego  w  Umowie  wynagrodzenia,  co 

uniemożliwia wykonawcom prawidłowe oszacowanie wielkości świadczenia oraz prawidłowej 

oceny  ryzyka  w  oparciu  o  jednoznacznie  sprecyzowane  kryteria.  Zamawiający  również 

przyznał  sobie  uprawnienie  do  decydowania  w  sposób  arbitralny  o  wygaśnięciu  Umowy  

w  sytuacji,  gdy  uzna,  że  kwota  jaką  dysponuje  jest  niewystarczająca  na  zlecenie  dostawy, 

przy czym bez sprecyzowania parametrów takiej dostawy oraz wysokości „niewystarczającej” 

kwoty;  

5) naruszenie 441 Pzp w zw. z art. 16 Pzp w zw. z art. 353

k.c. w zw. z art. 58 § 1 k.c. oraz 

art.  8  Pzp  poprzez  niezastoso

wanie  przepisów  dotyczących  opcji  w  Projekcie  Umowy  oraz 

zastrzeżenie,  bez  dokładnego  sprecyzowania  okoliczności  skorzystania  z  opcji  pomimo,  że 

decyzje  o  dostawach  soli  drogowej  są  podejmowanie  wyłącznie  przez  zamawiającego  

w sposób dowolny uzależniony potrzebami zamawiającego, przy jednoczesnym ograniczeniu 

w Projekcie Umowy wartości minimalnej zamówienia do 20%, definiowanej jako kwota netto 

wynagrodzenia (§8 ust. 8 Projektu Umowy). 

Wobec 

wyżej przytoczonych zarzutów, odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania 

i nakazanie zamawiającemu:  

zmianę  treści  SWZ  Szczegółowa  Specyfikacja  Techniczna  (SST)  -  dostawa  środków 

chemicznych do usuwania śliskości zimowej, w pkt 2 Materiały, pkt 2.1 DR poprzez zmianę 

parametrów  dotyczących  granulacji  soli  na  parametry  zgodne  z  Europejską  Normą  EN 

1, która została uznana przez Polski Komitet Normalizacyjny za Polską Normę PN-EN 

10 i dotyczy soli drogowej będącej przedmiotem zamówienia w następującym 

zakresie:  


Granulacja zgodnie z wymaganiami normy PN-

EN  16811-1:2016-

10  "Sól  drogowa  średnia 

Klasy M" 

Jednostka  Wymagania 

zawartość ziaren < 0,125 mm 

maksymalnie 7 

zawartość ziaren < 0,8 mm 

zawartość ziaren < 1,6 mm 

zawartość ziaren < 3,15 mm 

zawartość ziaren < 6,3 mm 

100 (tolerancja 2% ziaren w 

zakresie  od  6,3  mm  do  8 

mm). 

zmianę  opisu  przedmiotu  zamówienia  poprzez  zmianę  w  ust.  3  Warunki  dostawy  pkt  3.7 

wskazując  gwarantowaną  minimalną  wielkość  zamówienia  dla  poszczególnych  Obwodów 

Drogowych, która wynosi 50%;  

zmianę  postanowienia  §  3  ust.  2  Projektu  Umowy,  stanowiącego  Tom  II  SWZ,  poprzez 

wykreślenie  postanowienia  Umowa  wygasa,  jeżeli  przed  upływem  terminu  zakończenia 

Umowy, kwota pozostała do realizacji zamówienia jest niewysterczająca do realizacji dostaw 

objętych niniejszą Umową

zmianę  postanowienia  §  4  ust.  8  Projektu  Umowy,  stanowiącego  Tom  II  SWZ, 

wprowadzając  następujące  postanowienie  Zamawiający  zastrzega,  że  minimalna  wartość 

przedmiotu Umowy stanowi 50% jej wartości brutto określonej w ust. 1 Umowy.  

Odwołujący  wyjaśnił,  że  na  podstawie  art.  505  Pzp  ma  interes  w  uzyskaniu 

zamówienia  oraz  może  ponieść  szkodę  w  wyniku  naruszenia  przez  zamawiającego 

powołanych w odwołaniu przepisów Pzp. Odwołujący wskazał, że jako podmiot prowadzący 

działalność  gospodarczą  w  zakresie  dostawy  środków  chemicznych  do  usuwania  śliskości 

zimowej,  jest  zainteresowany  uzyskaniem  przedmiotowego  zamówienia.  Tymczasem  ww. 

naruszenia  Pzp,  jakich  dopuścił  się  zamawiający,  uniemożliwiają  lub  znacząco  utrudniają 

możliwość  udziału  w  postępowaniu  a  co  za  tym  idzie  złożenia  oferty,  co  naraża 

odwołującego  na  szkodę  powstałą  w  wyniku  nieuzyskania  zamówienia  poprzez 

uniemożliwienie osiągnięcia z tego tytułu określonego zysku. 

W  uzasadnieniu 

dla  dwóch  pierwszych  zarzutów  odwołujący  w  stwierdził,  że 

zamawiający  zgodnie  z  art.  16  pkt  1  oraz  pkt  3  jest  zobowiązany  do  przygotowania  

i  przeprowadzenia  postępowania  o  udzielenie  zamówienia  w  sposób  zapewniający 


zachowanie  uczciwej  konkurencji,  równe  traktowanie  wykonawców  oraz  w  sposób 

zapewniający  proporcjonalność.  Zasada  proporcjonalności  wymaga,  aby  działania 

zamawiającego nie wykraczały poza to, co jest koniczne dla osiągnięcia zamierzonego celu, 

tj.  w  tym  przypadku  dla  oceny  czy  wykonawca  jest  w  stanie  należycie  wykonać  przedmiot 

zamówienia. Jednocześnie, nieproporcjonalne wymaganie zamawiającego to wprowadzenie 

ograniczenia  w  dostępie  do  przetargu,  które  jest  nieuzasadnioną  barierą  –  nie  zaś 

wymogiem konicznym do osiągnięcia zakładanego celu zamówienia – pomijając koniczność 

zapewnienia  symetrii  pomiędzy  interesem  zamawiającego  w  uzyskaniu  rękojmi  należytego 

wykonania zamówienia a interesem wykonawców, którzy przez sformułowanie nadmiernych 

wymagań  mogą  zostać  bezpodstawnie  wyeliminowani  z  udziału  w  postepowaniu. 

Zamawiający w pkt 10 SWZ wskazuje, że przepisami związanymi są m.in. Norma EN 16811- 

1:2016 (E) (chlorek sodowy) jednocześnie żadne z parametrów granulacji soli drogowej nie 

odnosi  się  do  tej  normy,  która  jest  od  2016  r.  normą  obowiązującą  dla  soli  drogowej. 

Zamawiający  wskazał  swoje  parametry  granulacji  soli  drogowej,  niczym  nieuzasadnione  

i niemożliwe do spełnienia.  

Zdaniem odwołującego zastosowane w SWZ parametry granulacji soli drogowej wskazywały, 

że zamawiający oczekuje aby m.in. zawartość ziaren < 0,125 mm % 8  – 12. Taki warunek 

sugeruje,  że  zamawiający  oczekuje  zawartości  frakcji  w  soli  drogowej  poniżej  0,125  mm  

w  ilości  co  najmniej  8  %,  czyli  faktycznie  zamawiający  oczekuje  wysokiej  zawartości  tzw. 

pyłu  solnego.  Jednocześnie  pod  tabelarycznym  wykazem  parametrów  soli  drogowej 

informuje  w

ykonawców,  ze  pozostałe  wymagania  dla  soli  zawarte  są  w  załączniku  do 

zarządzenia nr 31 Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad z 5 września 2017 r. 

Odwołujący zaznaczył, że zamawiający w swoim własnym Zarządzeniu nr 31 na str. 34 w pkt 

1.1.4 wskazał, że: Sól drobnoziarnista (o dużym procencie ziaren o średnicy <1mm) zaczyna 

szybciej  proces  topienia  lodu,  ale  ograniczony  jest  on  tylko  do  niewielkiej  głębokości.  Sól 

taka  jest  łatwiej  wywiewana  przez  wiatr.  Sól  gruboziarnista  (o  dużym  procencie  ziaren  

o  średnicy  ok.  3  mm)  charakteryzuje  się  lepszym  działaniem  głębokościowym  przy 

jednoczesnym wydłużeniu procesu topnienia. Powyższe zdaniem odwołującego wskazywało, 

że  nie  tylko  parametry  soli  drogowej  przyjęte  w  SWZ  są  nieadekwatne  do  przedmiotu 

zamówienia,  nadmierne,  zbyt  obciążające  wykonawców,  którzy  bez  żadnego  uzasadnienia 

będą  zmuszeni  do  „mielenia”  soli  drogowej,  ale  także  są  one  sprzeczne  z  interesem 

zamawiającego,  który  sam  negatywnie  ocenia  sól  o  parametrach  minimalnych  od  8%  do 

12%. W Zarządzaniu nr 31 jest określenie ilość ziaren < 0,125 mm jako maksymalnej ilości 

10 % z tolerancją 2 %, co zostało w specyfikacji opisane " Zawartość ziaren < 0,125 mm w % 

12". Dodatkowo wymóg zawartości co najmniej 8 % najdrobniejszej frakcji ziaren (poniżej 

0,125 mm) nie jest uzasadniony technologicznie.  


Odwołujący również podkreślił,  że brak  jest jakiegokolwiek uzasadnienia dla niestosowania 

przyjętej w polskim systemie normalizacyjnym normy PN-EN 16811-1:2016 -10, i stosowania 

odstępstw od tej normy, w szczególności, że żaden z wykonawców, których oferty nie zostały 

odrzucone  w  postępowaniach  prowadzonych  dotychczas  przez  zamawiającego  nie  spełnia 

ani  parametrów  z  SWZ  ani  też  parametrów  z  Zarządzenia  nr  31,  na  którym  zamawiający 

dotychczas  opierał  warunki  zamówienia  w  przetargach  realizowanych  w  ostatnim  okresie. 

Wykonawca:  Przedsiębiorstwo  Wielobranżowe  TRAMAD  –  ELBLĄG  Sp.  z  o.o.  –  w  ocenie 

odwołującego nie spełnia wymagań dla granulacji wskazanej w Zarządzeniu nr 31, załączony 

Certyfikat  (Certyficate  of  Analysis 

– podpisany w dniu 7 września 2022 r.) został wykonany 

zgodnie  z  metodologią  zawartą  w  normie  PN-EN  16811-1:2016-10  i  oferowana  sól  spełnia 

wymagania  tej  normy.  W  odniesieniu  do  wymagania  zawartego  w  Zarządzaniu  31  (ilość 

ziaren  w  przedziale  od  1  do  6,3  mm  <  62%)  nie  podano  wartości  tego  parametru,  

a przyjmując wartość tego parametru na podstawie interpolacji wielkości oczek sita 1,6 oraz 

0,8  mm  wynosi  ona  około  63  %  co  nie  spełnia  wymagania.  Jednakże  powyższy  parametr 

należy wyliczyć samodzielnie, ponieważ nie został on wskazany w certyfikacie. Ponadto, nie 

spełnia  wymogu  również  zawartość  ziaren  w  przedziale  <0,125  mm,  która  wynosi  2,6  %, 

podczas  gdy  zgodnie  z  SWZ  powinno  być  od  8  do  12  %.  Wykonawca:  FBSerwis  S.A.  – 

ziarna  poniżej  1  mm  stanowią  19,5%,  podczas  gdy  wymagane  w  Zarządzeniu  nr  31 

wymagane  jest  co  najmniej  28%,  zgodnie  z  Zarządzeniem  nr  31  ziaren  w  przedziale  od  1 

mm do 6,3 mm powinno być maksymalnie 62%, a wykonawca wykazuje 80,5%. Odwołujący 

zaznaczył, że ten wykonawca wykazuje, że spełnia Normę PN-EN 16811-1:2016 -10 (Opinia 

techniczna nr 3/2022/IDM-

TO str. 4). Podsumowując, wymagania zamawiającego wskazane 

w  SWZ  nie  tylko  są  nieproporcjonalne  w  stosunku  do  potrzeb  zamawiającego,  ale  są 

niemożliwe  do  spełnienia  również  przez  wykonawców.  Zamawiający  zastosował  parametry 

granulacji, które są niczym nieuzasadnione, odrzucając normę PN-EN 16811-1:2016 -10 (na 

którą  powołuje  się  w  pkt  10  Szczegółowej  Specyfikacji  Technicznej)  przeznaczoną  dla  soli 

drogowej  i  stosowaną  w  całej  Europie  oraz  uwzględniającej  wymagania  zarówno 

zamawiających  jak  i  wykonawców  oraz  funkcję  jaką  ma  spełniać  sól  drogowa,  ogranicza 

uczciwą  konkurencję  i  uniemożliwia  złożenie  oferty  wykonawcom,  których  sól  spełnia 

wszystkie  wymagania  przewidziane  w  ww.  normie,  co  więcej  wskazując  w  Zarządzeniu  nr 

31,  że  sól  gruboziarnista  (w  ww.  normie  oceniania  jako  sól  medium  -  Grade  M)  jest 

optymalna, a jednoczenie przyjmując niczym nieuzasadnione parametry granulacji tej soli.  

Odwołujący  stwierdził,  że  norma  PN-EN  16811-1:2016-10  przyjęta  w  2016  r.  przez  Polski 

Komitet  Normalizacji  potwierdziła,  że  brak  jest  jakiegokolwiek  uzasadnienia  dla  stosowania 

innych  standardów  na  terenie  Polski,  a  w  przypadku  jednak  przyjęcia  odstępstw  przez 

zamawiającego,  należy  uznać,  że  stanowi  to  ograniczenie  konkurencji  oraz  wprowadzenie 


przez  zamawiającego  nieproporcjonalnych  warunków  bez  żadnego  uzasadnienia 

technicznego ani biznesowego. 

W  odniesieniu  do  trzeciego  zarzutu  odwołujący  wskazał,  że  zamawiający  powołał 

Normę PN – 86/C-84081/02, która została uchylona przez Normę PN-EN 16811-1:2016-10. 

Ponadto, powołał Normę PN-EN 16811-1:2016-10, której jednak nie zastosował, a opisując 

przedmiot  zamówienia  określił  parametry  inne  niż  wskazane  we  wszystkich  przywołanych  

w pkt 10 dokumentach. Nie było zrozumiałe dla odwołującego, jakimi intencjami kierował się 

zamawiający  nie  uwzględniając  zarówno  w  swoich  wytycznych  określonych  w  Zarządzeniu 

nr  31  oraz  w  SST parametrami  granulacji,  które  nie  tylko  są  niedostępne w  ogólnej  ofercie 

rynkowej  wykonawców,  ale  nie  są  także  przebadane  z  uwagi  na  czynniki  związane  

z  oddziaływaniem  na  środowisko,  a  nawet  nie mają  odpowiednich  zweryfikowanych metod 

eksploatacji. Powyższe okoliczności były badane najpierw przez organy wprowadzające ww. 

normę  tj.  Normę  PN-EN  16811-1:2016-10  jako  normę  europejską,  a  następnie  w  2016  r. 

Polski  Komitet  Normalizacji  bez  zastrzeżeń  i  uwag  przyjął  powyższą  normę  do  polskiego 

po

rządku  prawnego.  Zamawiający  jako  jeden  z  największych  podmiotów  na  rynku  polskim 

był  uprawniony  do  zgłaszania  uwag,  jednak  albo  Polski  Komitet  Normalizacja  uznał,  że 

zastrzeżenia nie są istotne, albo nie zostały one zgłoszone, co wskazuje, że wprowadzanie 

obecnie w  sposób  nieuzasadniony,  niezweryfikowanych parametrów  soli  drogowej,  stanowi 

naruszenie Pzp,  w tym w  szczególności  stanowi  ograniczenie konkurencyjności  powodując 

wykluczenie  z  postępowania  wykonawców  których  dostawy  są  zgodne  z  Normą  PN-EN 

10,  jednak  nie  odpowiadają  specyficznym,  nieuzasadnionym  warunkom,  

w  zasadzie  przygotowanym  incydentalnie  na  potrzeby  prowadzonego  postępowania. 

Pozostawienie  bez  zmian  granulacji  soli  drogowej  w  treści  SST  stanowiło  w  ocenie 

odwołującego  naruszenie  przepisów  Pzp  wymienionych  w  petitum  niniejszego  odwołania. 

Odpowiednia specyfikacja soli  drogowej  została określona Europejską Normą EN  16811-1, 

która została uznana przez Polski Komitet Normalizacyjny za Polską Normę PN-EN 16811-

10. Powyższa norma jest obecnie jedyną aktualnie obowiązującą normą w polskim 

systemie  normalizacyjnym  dotyczącą  wymagań  w  odniesieniu  do  środków  usuwania 

oblodzenia podczas zimowego utrzymania dróg. Nie ulega wątpliwości, że powyższa norma 

w  sposób  kompleksowy  przedstawia  wymagania,  które  powinna  spełniać  sól  drogowa, 

służąca  do  usuwania  oblodzenia  i,  jako  taka,  została  przyjęta  jako  standard  w  ramach 

tworzenia  opisu  specyfikacji  technicznych  potrzebnych  do  przetargu  lub  innych  procedur 

zakupowych.  Zastosowanie  granulacji  soli  wskazanej  w  normie  zapewnia  skuteczny  

i  najbardziej  wydajny  sposób  wykorzystania  jej  w  celu  usuwania  śniegu  i  lodu,  co  zostało 

również potwierdzone w Ekspertyzie z dnia 29 marca 2024 r., która stanowiła załącznik do 

odwołania.  Szczególnie  nieuzasadniona  dla  odwołującego  była  znaczna  zmiana  wymagań 

dotyczących zawartości frakcji poniżej 1 mm w stosunku do normy PN-EN 16811-1:2016-10 


oraz  wycofanej  normy  PN-C-84081-2:86.  Norma  PN-C-84081-

2:86 wymagała poniżej 20 % 

dla sita 1,0 mm, a norma PN-EN 16811-1:2016-10 

– wymaga od 5 % do 35 % dla sita 0,8 

mm). Zamawiający wymaga od 28% do 52% (sito 1,0 mm). Tak wysoki udział tej frakcji nie 

jest wymagany przez żadną z omawianych norm. Analiza soli drogowej dostępnej na rynku 

pozwala  stwierdzić,  że  powyższe  parametry  nie  występują  w  produktach  większości 

producentów  (zazwyczaj  zawartość  frakcji  poniżej  1  mm  nie  przekracza  20%).  Nie  są  one 

również  w  żaden  sposób  uzasadnione  przedmiotem  zamówienia.  Odwołujący  wskazał,  że 

również  inni  producenci,  z  których  usług  w  zakresie  dostawy  soli  drogowej  korzystają  inne 

oddziały  zamawiającego,  nie  spełniają  wymagań  wskazanych  w  SWZ.  W  ocenie 

odwołującego,  wymagania  zamawiającego  są  niemożliwe  lub  niemalże  niemożliwe  do 

realizacji,  są  także  nieuzasadnione,  ponieważ  drobna  frakcja  przewidziana  przez 

z

amawiającego  w  parametrach  granulacji  nie  stanowi  właściwego  rozwiązania  oraz  jest 

źródłem  nieuzasadnionych  nakładów  po  stronie  wykonawców,  którzy  w  celu  sprostania  co 

najmniej nadzwyczajnym wymaganiom z

amawiającego pewnie będą zmuszeni do „mielenia” 

soli drogowej aby uzyskać granulację dla ziaren < 0,125 mm od 8 do 12%. 

Zdaniem  odwołującego  przyjęcie  standardu  wskazanego  w  normie  zapewnia  uczciwą 

konkurencję oraz  równe  traktowanie wykonawców.  Odstępstwo od  wyżej  wskazanej  normy 

powinno  być  odpowiednio  uargumentowane  szczególnym  rodzajem  zamówienia,  które  nie 

może zostać spełnione poprzez dostawę środków odpowiadających standardom wskazanym 

w  normie  PN-EN  16811-1:2016  -10.  Nieuzasadnione  ograniczenie  w  zakresie  specyfikacji 

przedmiotu  zamówienia  stanowi  naruszenie  zasady  uczciwej  konkurencji  i  równego 

traktowania  wykonawców.  Zgodnie  z  orzecznictwem  Izby,  określenie  przedmiotowych 

warunków zamówienia przez zamawiającego ma na celu wskazanie minimalnych warunków 

przedmiotu  zamówienia,  które  pozwalają  na  realizację  zamówienia  publicznego.  Ustalenie 

barier  dostępu  związanych  z  określeniem  warunków  udziału  w  danym  postępowaniu  jest 

możliwe  tylko,  jeśli  zamawiający  może  mieć  pewność,  że  ograniczając  dostęp  do 

udzielanego  zamówienia,  nie  narusza  uczciwej  konkurencji  i  równego  traktowania 

wykonawców, a więc gdy ustalenie dodatkowych wymagań jest uwarunkowane charakterem 

zamówienia  publicznego.  W  okolicznościach  sprawy  określenie  rodzaju  gradacji  soli 

drogowej w sposób, w jaki uczynił to zamawiający, pozostaje w sprzeczności z warunkami, 

które w ramach normy PN-EN 16811-1:2016 -10 zostały uznane odpowiednie dla realizacji 

celu jakim jest zwalczanie śliskości zimowej na nawierzchniach dróg. Niedopuszczalne jest 

takie opisanie przedmiotu zamówienia, które ogranicza możliwość złożenia ofert, a które nie 

jest  konieczne  dla  zaspokojenia  racjonalnych  i  obiektywnie  uzasadnionych  potrzeb 

zamawiającego. 

W  uzasadnieniu  dla  dwóch  ostatnich  zarzutów  odwołujący  stwierdził,  że 

postanowienie  u  §3  ust.  2  Umowy  wprowadza  automatyzm  w  zakończeniu  stosunku 


prawnego  oparty  wyłącznie  na  arbitralnej  ocenie  zamawiającego,  czy  kwota  którą 

przeznaczył  na  realizację  zamówienia  jest  kwotą  wystarczającą  na  realizację  dostaw,  

w  przypadku,  gdy  np.  po 10%  realizacji  Umowy  zamawiający uzna,  że pozostałe środki  są 

niewystarczające, Umowa wygasa. Powyższe postanowienie nie zawiera nawet mechanizmu 

weryfikacji  przez  wykonawcę pojęcia ”niewystarczającej” kwoty  oraz żadnych gwarancji  dla 

wykonawcy  dotyczących  okresu  obowiązywania  Umowy,  co  skutkuje  brakiem  możliwości 

oceny  ryzyka  realizacji  Umowy.  W  ocenie  odwołującego  powyższe  postanowienie  powinno 

stanowić  niedowolną  klauzule  abuzywną,  ponieważ  nie  odnosi  się  ani  do  minimalnego 

zakresu realizowanych dostaw, ani minimalnej wartości realizowanych dostaw ani nawet do 

okresu obowiązywania Umowy.  

Podobnie  w  ocenie  odwołującego  należało  interpretować  §4  ust.  8  Projektu  Umowy,  który 

stanowi,  że  strony  ustalają  minimalną  wartość  przedmiotu  Umowy  w  wysokości  20%  jej 

wartości  netto  określonej  w  ust.  1,  co  stanowi  wartość  należnego  wykonawcy 

wynagrodzenia,  możliwego  do  ustalenia  na  etapie  zawierania  Umowy.  Nie  powinno  budzić 

wątpliwości, że nie strony, a zamawiający ustalił powyższe postanowienie, które odnosi się 

do  minimalnej  wartości  wskazanej  w  ofercie  wykonawcy,  jeżeli  kwota  ta  zostanie 

przeniesiona 

do  Umowy.  W  przypadku  zastawania  mechanizmu  waloryzacji,  powyższa 

kwota  znacznie  szybciej  będzie  podlegać  wyczerpaniu,  co  wskazuje,  że  wykonawca  

w zasadzie nie ma wiedzy dotyczącej okoliczności w których wykonawca będzie uprawniony 

do rezygnacji z nabycia dostaw, czyli wykonania Umowy w pozostałych 80%, zwłaszcza że 

poszczególne  dostawy  są  realizowane  na  zlecenie  zamawiającego  do  różnych  lokalizacji. 

Odwołujący  również  zaznaczył,  że  zamawiający  zgodnie  z  opisem  przedmiotu  zamówienia 

wymaga,  aby  (pkt  4)  wyk

onawca  w  okresie  od  dnia  1  sierpnia  do  31  października  do 

dyspozycji zamawiającego zgromadził we własnym zakresie sól drogową w ilości 10 000 ton, 

a  każdego  dnia  utrzymywana  rezerwa  była  w  ilości  2  000  ton.  Ogólne  zapotrzebowanie 

wskazane w pkt 1.3 opisu przedmiotu zamówienia wynosi 35 000 ton. Powyższe oznacza, że 

wykonawca  jest  zobowiązany  zabezpieczyć  na  potrzeby  zamawiającego  ilość  soli 

przewyższającą znacznie wartość zamówienia wskazaną w Umowie jako minimalną (28,5% 

rezerwy  przez  wskazany  okres  realiz

acji  Umowy).  Biorąc  jednak  pod  uwagę  czas  dostawy 

soli  drogowej  do  określonej  lokalizacji  do  24h  od  momentu  otrzymania  dyspozycji  od 

zamawiającego (pkt 4.6 opisu przedmiotu zamówienia), powoduje, ze stan rezerw musi być 

znacznie  wyższy,  bez  żadnej  gwarancji,  że  zamawiający  zrealizuje  w  całości  dostawy  

z rezerwy. Wobec powyższego w ocenie odwołującego powyżej wskazane postanowienia są 

niezgodne  z  art.  441  ust.  1  Pzp  oraz  art.  99  ust.  1  Pzp  i  wymagają  precyzyjnego  

i jednoocznego określenia terminu obowiązywania Umowy. Ponadto w ocenie Odwołującego 

brak  wskazania  minimalnego  zakresu  dostaw,  przy  wskazaniu  w  sposób  jednoznaczny 

koniczności zabezpieczenie rezerw przez wykonawcę, który zgodnie z Umową mogą być nie 


zrealizowane  stanowi  naruszenie  art.  433  pkt  4  Pzp.  W  ocenie  odwołującego  przerzucenie 

ryzyka niewykonania Umowy w 80% na wykonawcę stanowi istotne nadużycie prawa przez 

zamawiającego.  Zamawiający  w  zasadnie  nie  wskazał  okoliczności  uzasadniających 

ograniczenie  zakresu  świadczenia,  do  realizacji  jedynie  20%  jego  wartości.  Zamawiający 

formułując powyższe postanowienia Umowy, nawet nie wskazał okoliczności w których jest 

uprawniony do ograniczenia zakresu dostaw. 

Przystąpienie  do  postępowania  odwoławczego  po  stronie  odwołującego  zgłosił 

wykonawca FBSerwis S.A. 

z siedzibą w Warszawie.  

W  dniu  19  kwietnia  2024 

r.  zamawiający  złożył  do  akt  sprawy  odpowiedź  na 

odwołanie  wraz  z  załącznikami,  w  której  zawarł  stanowisko  dla  wniosku  o  oddalenie 

odwołania w całości.  

W  dniu  26  kwietnia  2024  r.  zamawiający  złożył  kolejne  pismo  procesowe  wraz  

z załącznikami. 

Odwołujący  oraz  wykonawca  zgłaszający  przystąpienie  po  jego  stronie  w  dniu  30 

kwietnia  2024  r.  złożyli  pisma  procesowe,  stanowiące  odpowiedź  na  argumentację  

i materiały przekazane przez zamawiającego pismem z dnia 26 kwietnia 2024 r. 

Na podstawie dokumentacji przedmiotowego 

postępowania, złożonych dowodów oraz 

biorąc  pod  uwagę  stanowiska  stron  i  uczestnika  postępowania  odwoławczego,  Izba 

ustaliła i zważyła, co następuje: 

Izba 

stwierdziła,  że  nie  została  wypełniona  żadna  z  przesłanek  skutkujących 

odrzuceniem 

odwołania na podstawie art. 528 Pzp i skierowała odwołanie na rozprawę. 

Izba  uznała,  że  odwołujący  posiadał  interes  w  uzyskaniu  zamówienia  oraz  mógł 

ponieść szkodę w wyniku naruszenia przez zamawiającego przepisów ustawy, czym wypełnił 

materialnoprawne  przesłanki  dopuszczalności  odwołania,  o których mowa  w  art.  505  ust.  1 

Pzp.  

Wobec  spełnienia  przesłanek  określonych  w  art.  525  Pzp,  Izba  stwierdziła 

skuteczność  zgłoszonego  przystąpienia  przez  wykonawcę  FBSerwis  S.A.  z  siedzibą  

w  Warszawie  (zwanego 

dalej  jako:  „przystępujący”),  do  udziału  w  postępowaniu 

odwoławczym  po  stronie  odwołującego.  W  związku  z  tym  ww.  wykonawca  stał  się 

uczestnikiem 

postępowania odwoławczego. 

Izba zaliczyła na poczet materiału dowodowego: 


dokumentację przekazaną  w  postaci  elektronicznej,  zapisaną na  płycie DVD,  przesłaną 

do akt sprawy przez zamawiającego w dniu 15 kwietnia 2024 r., w tym w szczególności: 

ogłoszenie o zamówieniu; 

specyfikację warunków zamówienia wraz z załącznikami (zwaną dalej nadal jako: „SWZ”); 

wyjaśnienia nr 1 do treści SWZ oraz zmiany treści SWZ nr 1, 2 i 3; 

załączniki do odwołania: 

ekspertyzę z dnia 29 marca 2024 r.; 

- badania techniczne (opinie techniczne); 

) załączniki do odpowiedzi na odwołanie: 

„Wytyczne  Zimowego  Utrzymania"  stanowiące  załącznik  do  Zarządzenia  Nr  18 

Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad z dnia 30 czerwca 2006 r. (kopia); 

Zarządzenie  nr  63  Generalnego  Dyrektora  z  dnia  23  grudnia  2013  r.  zmieniające 

zarządzenie w sprawie wprowadzenia "Wytycznych zimowego utrzymania dróg" (kopia); 

Zarządzenie  nr  48  Generalnego  Dyrektora  z  dnia  16  października  2014  r.  zmieniające 

zarządzenie w sprawie wprowadzenia "Wytycznych zimowego utrzymania dróg” (kopia); 

Zarządzenie  nr  53  Generalnego  Dyrektora  z  dnia  13  października  2015  r.  w  sprawie 

wprowadzenia "Wytycznych zimowego utrzymania dróg" (kopia);  

Zarządzenie  nr  31  Generalnego  Dyrektora  z  dnia  5  września  2017  r.  w  sprawie 

wprowadzenia "Wytycznych zimowego utrzymania dróg" (kopia); 

kopię  sprawozdania  z  badań  nr  O.BIT-1.5.551.1.23.2021  –  dotyczącego  badania  soli 

drogowej NaCl dostarczonej przez firmę PW Tramad - Elbląg Sp. z o.o. z siedzibą w Elblągu; 

kopię  sprawozdania  z  badań  nr  O.BIT-1.5.551.1.16.2024  –  dotyczącego  badania  soli 

drogowej NaCl dostarczonej przez firmę PW Tramad - Elbląg Sp. z o.o. z siedzibą w Elblągu; 

4) dokumenty złożone przez odwołującego na posiedzeniu w dniu 22 kwietnia 2024 r.: 

wyciągi z dwóch postępowań prowadzonych w Estonii i na Łotwie w tym samym zakresie 

co w obecnym postępowaniu z tłumaczeniem na język polski; 

wyciąg z normy EN 16811-1:2016 z tłumaczeniem na język polski; 

ekspertyzę  z  dnia  20  kwietnia  2024  r.  dotycząca  porównania  wymagań  granulacji  soli 

drogowej stosowanej przez zamawiającego oraz normy PN-EN 16811-1:2016; 

5) dokumenty złożone przez przystępującego na posiedzeniu w dniu 22 kwietnia 2024 r. tj. 

zestawienie dostaw soli z wielu postępowań z lat 2022/2023 oraz 2023/2024; 

6) dokumenty złożone przez zamawiającego wraz z pismem z dnia 26 kwietnia 2024 r.: 

wyjaśnienia SWZ nr 2 i zmianę SWZ nr 4 wraz z potwierdzeniem publikacji; 

Raport  końcowy  z  badań  soli  drogowej  przeprowadzony  przez  Instytut  Badawczy  Dróg  

i Mostów w Warszawie z dnia 11 lipca 2023 r.; 

Badanie  skuteczności  topnienia  płytek  lodu  dla  soli  drogowej:  Artemsol  z  Białorusi  

i z 

Kopalni Kłodawa; 


miesięczną tabelę monitoringu zapewnienia jakości, Białystok, luty 2024 r.; 

miesięczną tabelę monitoringu zapewnienia jakości, Bydgoszcz, luty 2024 r.; 

miesięczną tabelę monitoringu zapewnienia jakości, Lublin, kwiecień 2018 r.; 

miesięczną tabelę monitoringu zapewnienia jakości, Lublin, grudzień 2017 r.; 

miesięczną tabelę monitoringu zapewnienia jakości, Rzeszów, luty 2024 r.; 

miesięczną tabelę monitoringu zapewnienia jakości, Wrocław, listopad 2017 r.; 

tłumaczenie  na  język  polski  z  wersji  angielskiej  normy  EN  16811  Urządzenia i  wyroby  do 

zimowego  utrzymania  dróg.  Środki  do  odladzania.  Część  1:  Chlorek  sodu  –  wymagania  

i metody badawcze

pismo  z  dnia  19  grudnia  2016  r.  dotyczące  badań  soli  drogowej  skierowane  przez 

Generalnego  Dyrektora  Dróg  Krajowych  i  Autostrad  do  Dyrektorów  Oddziałów  Generalnej 

Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad; 

7) dokumenty złożone przez odwołującego wraz z pismem z dnia 30 kwietnia 2024 r.: 

analizę  materiałów  uzupełniających  przedstawionych  przez  zamawiającego  do  rozprawy  

z dnia 22 kwietnia 2024 r.;  

-  publikacj

ę  Federico  Autelitano,  Massimiliano  Rinaldi,  Felice  Giuliani,  Winter  highway 

maintenance  strategies:  Are  all  the  sodium  chloride  salts  the  same?,  Construction  and 

Building 

Materials, 

Volume 

2019,Pages 

ISSN 

https://doi.org/10.1016/j.conbuildmat.2019.07.292 

w  wersji  oryginalnej  wraz  z  tłumaczeniem 

na język polski (tłumaczenie własne odwołującego). 

Izba ustaliła co następuje 

Pkt 2 SST uwzględniając zmianę nr 3 do SWZ posiadał następującą treść: 

2. Materiały 

2.1. DR - 

sól drogowa zwykła 

Tabela 1. Wymagania dla soli drogowej zwykłej. 

Skład  chemiczny  wg  PN-86/C-84081/02:1998  Sól 

(Chlorek sodu) 

Jednostka 

Wymagania 

Zawartość NaCl   

≥ 90 

Zawartość H

≤ 3,0 

Zawartość żelazocyjanku potasu 

mg/kg 

3 ÷ 125 

Zawartość części nierozpuszczalnych w wodzie 

≤ 8,0 

Granulacja: 

Zawartość ziarn > 8 mm 

Zawartość ziarn > 6,3 mm 

max. 5

± 2 (3-7) 

Zawartość ziarn w przedziale 1-6,3 mm 

33 ÷ 62 


Zawartość ziarn < 1 mm 

28 ÷ 52 

Zawartość ziarn < 0,125 mm 

max.  10 

±  2  (8  – 

Pozostałe  wymagania  dla  soli  zawarte  są  w  załączniku  do  zarządzenia  nr  31  Generalnego 

Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad z dnia 5 września 2017r. 

Postanowienia  Projektu  U

mowy, stanowiącego Tom II SWZ, do których odnosiły się 

zarzuty odwołania: 

§ 3 ust. 2: 

Umowa  wygasa,  jeżeli  przed  upływem  terminu  zakończenia  Umowy,  kwota  pozostała  do 

realizacji zamówienia jest niewystarczająca do realizacji dostaw objętych niniejszą Umową.; 

§ 4 ust. 8: 

Strony  ustalają  minimalną  wartość  przedmiotu  Umowy  w  wysokości  20%  jej  wartości  netto 

określonej w  ust. 1,  co stanowi wartość należnego Wykonawcy wynagrodzenia, możliwego 

do ustalenia na etapie zawierania Umowy

W dniu 24 kwietnia 2024 r. zamawiający opublikował zmianę SWZ nr 4. W ramach tej 

modyfikacji zamawiający wprowadził zmianę pkt 4.1 i 4.2 OPZ (Tom III SWZ) w następujący 

sposób: 

4.1.  Wykonawca  w  okresie  od  dnia 

01  września  do  dnia  31  marca,  do  dyspozycji 

Zamawiającego będzie utrzymywał rezerwę soli drogowej w ilości min. 500 ton każdego dnia 

na każdą z części zamówienia osobno. 

Zapis 4.2. 

– usunięto  

Treść przepisów dotyczących zarzutów:  

-  art.  16  Pzp 

–  Zamawiający  przygotowuje  i  przeprowadza  postępowanie  o  udzielenie 

zamówienia w sposób:  

1) zapewniający zachowanie uczciwej konkurencji oraz równe traktowanie wykonawców;  

2) przejrzysty;  

3) proporcjonalny.; 

- art. 17 ust. 1 i 2 Pzp 

– 1. Zamawiający udziela zamówienia w sposób zapewniający:  

1)  najlepszą  jakość  dostaw,  usług,  oraz  robót  budowlanych,  uzasadnioną  charakterem 

zamówienia,  w  ramach  środków,  które  zamawiający  może  przeznaczyć  na  jego  realizację, 

oraz  

2) uzyskanie najlepszych efektów zamówienia, w tym efektów społecznych, środowiskowych 

oraz  gospodarczych,  o  ile  którykolwiek  z  tych  efektów  jest  możliwy  do  uzyskania  w  danym 

zamówieniu, w stosunku do poniesionych nakładów.  

2. Zamówienia udziela się wykonawcy wybranemu zgodnie z przepisami ustawy.; 


-  art.  101  ust.  1  pkt  2  Pzp 

–  1.  Przedmiot  zamówienia  opisuje  się,  z  uwzględnieniem 

odrębnych przepisów, w jeden z następujących sposobów przez: 

(…) 

2)  odniesienie  się  do  wymaganych  cech  materiału,  produktu  lub  usługi,  o  których  mowa  

w art. 102, oraz, w kolejności preferencji do:  

a) Polskich Norm przenoszących normy europejskie,  

b)  norm  innych  państw  członkowskich  Europejskiego  Obszaru  Gospodarczego 

przenoszących normy europejskie,  

c)  europejskich  ocen  technicznych,  rozumianych  jako  udokumentowane  oceny  działania 

wyrobu  budowlanego  względem  jego  podstawowych  cech,  zgodnie  z  odpowiednim 

europejskim  dokumentem  oceny,  w  rozumieniu  art.  2  pkt  12  rozporządzenia  Parlamentu 

Europejskiego  i  Rady  (UE)  nr  305/2011  z  dnia  9  marca  2011  r.  ustanawiającego 

zharmonizowane  warunki  wprowadzania  do  obrotu  wyrobów  budowlanych  i  uchylającego 

dyrektywę Rady 89/106/EWG (Dz. Urz. UE L 88 z 04.04.2011, str. 5, z późn. zm.16) ),  

d)  wspólnych  specyfikacji  technicznych,  rozumianych  jako  specyfikacje  techniczne  

w  dziedzinie  produktów  teleinformatycznych  określone  zgodnie  z  art.  13  i  art.  14 

rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1025/2012 z dnia 25 października 

2012  r.  w  sprawie  normalizacji  europejskiej,  zmieniającego  dyrektywy  Rady  89/686/EWG  

i  93/15/EWG  oraz  dyrektywy  Parlamentu  Europejskiego  i  Rady  94/9/WE,  94/25/WE, 

95/16/WE,  97/23/WE,  98/34/WE,  2004/22/WE,  2007/23/WE,  2009/23/WE  i  2009/105/WE 

oraz uchylającego decyzję Rady 87/95/EWG i decyzję Parlamentu Europejskiego i Rady nr 

1673/2006/WE (Dz. Urz. UE L 316 z 14.11.2012, str. 12, z późn. zm.17) ),  

e) norm międzynarodowych,  

f)  specyfikacji  technicznych,  których  przestrzeganie  nie  jest  obowiązkowe,  przyjętych przez 

instytucję  normalizacyjną,  wyspecjalizowaną  w  opracowywaniu  specyfikacji  technicznych  

w celu powtarzalnego i stałego stosowania,  

g)  innych  systemów  referencji  technicznych  ustanowionych  przez  europejskie  organizacje 

normalizacyjne

-  art.  99  ust.  1,  2  i  4  Pzp 

–  1.  Przedmiot  zamówienia  opisuje  się  w  sposób  jednoznaczny  

i wyczerpujący, za pomocą dostatecznie dokładnych i zrozumiałych określeń, uwzględniając 

wymagania i okoliczności mogące mieć wpływ na sporządzenie oferty.  

2. Zamawiający określa w opisie przedmiotu zamówienia wymagane cechy dostaw, usług lub 

robót  budowlanych.  Cechy  te  mogą  odnosić  się  w  szczególności  do  określonego  procesu, 

metody  produkcji,  realizacji  wymaganych  dostaw,  usług  lub  robót  budowlanych,  lub  do 

konkretnego  procesu  innego  etapu  ich  cyklu  życia,  nawet  jeżeli  te  czynniki  nie  są  ich 

istotnym  elementem,  pod  warunkiem  że  są  one  związane  z  przedmiotem  zamówienia  oraz 

proporcjonalne do jego wartości i celów. 


(…) 

Przedmiotu  zamówienia  nie można  opisywać  w  sposób,  który  mógłby  utrudniać  uczciwą 

konkurencję,  w  szczególności  przez  wskazanie  znaków  towarowych,  patentów  lub 

pochodzenia,  źródła  lub  szczególnego  procesu,  który  charakteryzuje  produkty  lub  usługi 

dostarczane  przez  konkretnego  wykonawcę,  jeżeli  mogłoby  to  doprowadzić  do 

uprzywilejowania lub wyeliminowania niektórych wykonawców lub produktów.; 

-  art.  353

  kc 

–  Strony  zawierające  umowę  mogą  ułożyć  stosunek  prawny  według  swego 

uznania,  byleby  jego  treść  lub  cel  nie  sprzeciwiały  się  właściwości  (naturze)  stosunku, 

ustawie ani zasadom współżycia społecznego.; 

- art. 8 ust. 1 Pzp 

– Do czynności podejmowanych przez zamawiającego, wykonawców oraz 

uczestników  konkursu w  postępowaniu o udzielenie zamówienia i  konkursie oraz  do  umów  

w sprawach zamówień publicznych stosuje się przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – 

Kodeks  cywilny  (Dz.  U.  z  2022  r.  poz.  1360,  2337  i  2339  oraz  z  2023  r.  poz.  326),  jeżeli 

przepisy ustawy nie stanowią inaczej.; 

- art. 433 pkt 4 Pzp 

– Projektowane postanowienia umowy nie mogą przewidywać: 

(…) 

4)  możliwości  ograniczenia  zakresu  zamówienia  przez  zamawiającego  bez  wskazania 

minimalnej wartości lub wielkości świadczenia stron.; 

-  art.  441  Pzp 

–  1.  Zamawiający  może  skorzystać  z  opcji,  jeżeli  przewidział  opcję  

w  ogłoszeniu  o  zamówieniu  lub  w  dokumentach  zamówienia  w  postaci  zrozumiałych, 

precyzyjnych i jednoznacznych postanowień umownych, które łącznie spełniają następujące 

warunki:  

1) określają rodzaj i maksymalną wartość opcji;  

2) określają okoliczności skorzystania z opcji;  

3) nie modyfikują ogólnego charakteru umowy.  

2.  Czynności  dokonane  na  podstawie  postanowień  umownych  przewidujących  opcje  

z naruszeniem ust. 1 podlegają unieważnieniu.; 

art. 58 § 1 kc – Czynność prawna sprzeczna z ustawą albo mająca na celu obejście ustawy 

jest nieważna, chyba że właściwy przepis przewiduje inny skutek, w szczególności ten, iż na 

miejsce nieważnych postanowień czynności prawnej wchodzą odpowiednie przepisy ustawy.  

Izba zważyła co następuje. 

Biorąc pod uwagę zgromadzony w sprawie materiał dowodowy oraz stanowiska stron 

i uczestnika 

postępowania odwoławczego Izba uznała, że odwołanie częściowo zasługiwało 

na uwzględnienie.  

Pierwsze  trzy  zarzuty  wskazane  w  odwołaniu  dotyczyły  parametrów  granulacji  soli 

drogowej.  Skład  orzekający  w  części  uznał  zasadność  przedmiotowych  zarzutów  tj. 


potwierdziły  się  zarzuty  wymienione  w  pkt  1  i  2  petitum  odwołania,  natomiast  niezasadny 

okazał się zarzut zawarty w pkt 3.  

Odnosząc się do zarzutów z pkt 1 i 2 w pierwszej kolejności skład orzekający zwrócił 

uwagę,  że  w  zakresie  tych  zarzutów  zostały  przywołane  przez  odwołującego  przepisy 

odnoszące się do zasad systemu zamówień publicznych tj. art. 16 pkt 1 i 3 Pzp oraz art. 17 

ust.  1  i  2  Pzp.  W  ocenie  Izby  zarzuty  te  obejmowały  swoim  zakresem  również  dyspozycję 

określoną w art. 99 ust. 4 Pzp mimo tego, że jednostka redakcyjna tego przepisu nie została 

przywołana  w  uzasadnieniu  tych  zarzutów.  W  celu  wykazania  związku  pomiędzy  oboma 

zarzutami, 

a  treścią  art.  99  ust.  4  Pzp  skład  orzekający  po  pierwsze  stwierdził,  że  oba 

przedmiotowe  zarzuty  dotyczyły  postanowień  SST  czyli  szczegółowej  specyfikacji 

technicznej,  którą  należało  uznać  za  część  opisu  przedmiotu  zamówienia.  Przepis  art.  99 

ust.  4 Pzp  niewątpliwie ma bardzo  istotne  znaczenie dla prawidłowego sporządzenia opisu 

przedmiotu  zamówienia  w  związku  z  tym  powiązanie  tego  przepisu  z  uzasadnieniem  obu 

zarzutów  było  naturalne.  Po  drugie  odwołujący  w  uzasadnieniu  obu  zarzutów  przywoływał 

argumenty, które są ściśle związane z dyspozycją art. 99 ust. 4 Pzp, tj.  zwracał uwagę, że 

kwestionowane  postanowienia  SST  utrudniają  uczciwą  konkurencję  lub  mogą  doprowadzić 

do  niezasadnego  wyeliminowania  niektórych  wykonawców.  Po  trzecie  zgodnie  z  utrwaloną 

linią  orzeczniczą,  Izba  nie  jest  związana  podstawą  prawną  wskazaną  przez  odwołującego, 

przy  dokonywaniu  kwalifikacji  naruszenia  prawa  przez  zamawiającego.  W  nawiązaniu  do 

powyższego  warto  podkreślić,  że  zgodnie  ze  stanowiskiem  Sądu  Najwyższego,  sąd  

w  swoich  orzeczeniach  nie  jest  związany  wskazaną  przez  powoda  podstawą  prawną 

roszczenia, przeciwnie, sąd jest obowiązany rozpatrzyć sprawę wszechstronnie i wziąć pod 

rozwagę  wszystkie  przepisy  prawne,  które  powinny  być  zastosowane  w  rozważanym 

przypadku  (por.  wyroki  Sądu  Najwyższego:  z 13  lipca  2005  r.  sygn.  akt  I  CK  132/05,  

z  2  grudnia  2005  r.  sygn.  akt  II  CK  277/05,  z  29  października  2008 r.  sygn.  akt  IV  CSK 

260/08, z 27 marca 2008 r. sygn. akt II CSK 524/07, z 12 grudnia 2008 r. sygn. akt II CSK 

367/08,  z 19  marca  2012  r.  sygn.  akt  II  PK  175/11,  z  28  marca  2014  r.  sygn.  akt  III  CSK 

156/13).  Przenosząc  ten  pogląd  na  grunt  postępowania  odwoławczego  przed Izbą,  w  myśl 

zasady  da  mihi  factum,  dabo  tibi  ius,  Izba  jest  uprawniona  do  orzekania  w  sytuacji,  gdy 

okoliczności  faktyczne  podniesione  w  zarzutach  odwołania,  a  także  opis  czynności  lub 

zaniechania  zamawiającego,  wskazują  na  faktyczne  naruszenie  przepisów  ustawy.  Zatem 

Izba, w ramach dokonywanej subsumpcji, jest upoważniona do oceny odwołania w aspekcie 

przepisów  prawnych,  które  powinny  być  zastosowane,  jako  mające  oparcie  w  ustalonych 

faktach,  bowiem  Izba  nie  jest  związana  podstawą  prawną,  wskazaną  przed  odwołującego. 

Stanowisko to znalazło potwierdzenie w orzecznictwie sądów powszechnych, jak i Krajowej 

Izby  Odwoławczej.  Jak  trafnie  podnosi  się  w  orzecznictwie  sądów  powszechnych  zakres 

zarzutów  wyznaczają  okoliczności  faktyczne,  w  których  odwołujący  upatruje  niezgodności  


z przepisami ustawy (por. Wyrok Sądu Okręgowego w Łodzi z 29 czerwca 2018 r., sygn. akt 

XIII Ga 546/18, wyrok Sądu Okręgowego w Rzeszowie z 18 kwietnia 2012 r. sygn. akt I Ca 

117/12, wyrok Sądu Okręgowego w Gliwicach z 29 czerwca 2009 r. sygn. akt X Ga 110/09). 

Argumentacja  ta  znajduje  odzwierciedlenie  w 

orzecznictwie  Izby,  gdzie  zaznacza  się,  iż  za 

zarzuty  uznaje  się  przedstawione  przez  wykonawcę  okoliczności  faktyczne  mające 

świadczyć  o  naruszeniu  przez  zamawiającego  przepisów  ustawy  Pzp.  Podkreślić  także 

należy, że Izba nie jest związana wskazywaną przez wykonawcę podstawą prawną zarzutów 

(zob.  wyrok  Izby  z  30  maja  2017  r.  sygn.  akt  KIO  993/17,  por.  też  wyroki  Izby  

z 2 sierpnia 2017 r. sygn. akt KIO 1488/17, z 10 sierpnia 2018  r. sygn. akt KIO 1370/18, z 26 

czerwca  2018  r.  sygn.  akt  KIO  1075/18,  z  27  marca  2019  r.  sygn.  akt  KIO 

420/19).  Skład 

orzekający  powyższe  poglądy  podzielił  i  przyjął za własne.  Tym  samym  Izba  związana  jest 

zawartymi  w  odwołaniu  zarzutami  (art.  555  Pzp),  ale  nie  jest  związana  przyjętą  przez 

odwołującego  kwalifikacją  prawną  okoliczności  faktycznych  i prawnych  wskazanych  

w zarzucie. Okoliczności faktycznych i prawnych nie można bowiem utożsamiać z podstawą 

prawną, czy kwalifikacją stanu faktycznego do przepisów prawa – art. 554 ust. 1 pkt 1 Pzp 

stanowi, 

że Izba uwzględnia odwołanie, jeżeli stwierdzi naruszenie przepisów ustawy, które 

miało wpływ lub może mieć istotny wpływ na wynik postępowania o udzielenie zamówienia – 

niezależnie  od  tego,  jak  to  naruszenie  w  oparciu  o  przedstawione  zarzuty  zostanie 

zakwalifikowane. 

W związku z powyższym Izba doszła do przekonania, że w okolicznościach 

przedmiotowej sprawy zarzuty z pkt 1 i 2, należy rozpoznać również przez pryzmat treści art. 

99 ust. 4 Pzp. 

Przechodząc  do  meritum  obu  zarzutów  skład  orzekający  zdecydował  się  krótko  opisać 

okoliczności  wynikające  ze  stanu  faktycznego.  Otóż  z  zebranego  w  sprawie  materiału 

dowodowego (przede wszystkim z dowodów załączonych do odpowiedzi na odwołanie oraz 

pisma uzupełniającego zamawiającego z dnia 26 kwietnia 2024 r.) wynikało, że zamawiający 

od  dłuższego  czasu,  tj.  od  2006  r.  określa  i  stosuje  w  swoich  przetargach  parametry 

granulacji  soli  drogowej.  Parametry  te  na  przestrzeni  lat  zmieniały  się,  co  należy  uznać  za 

naturalne,  ponieważ  zamawiający  dokonując  oceny  stosowanych  parametrów  z  pewnością 

dążył  do  tego,  żeby  wypracować  rozwiązania  najbardziej  optymalne.  W  przedmiotowym 

postępowaniu zostały określone parametry soli drogowej, które wynikały z Zarządzenia nr 31 

Generalnego  Dyrektora  Dróg  Krajowych  i  Autostrad  z  dnia  5  września  2017  r.  w  sprawie 

wprowadzenia  "Wytycznych  zimowego  utrzymania  dróg".  Tym  samym  zamawiający 

niewątpliwie  miał  wieloletnie  doświadczenie  w  zakresie  utrzymywania  dróg  o  najwyższych 

standardach  w  kraju

,  przez  co  mógł  twierdzić,  że  w  jego  opinii  materiał  zawarty  w  opisie 

przedmiotu zamówienia najlepiej spełni jego oczekiwania. W związku z tym zamawiający, co 

nie  może  być  zaskoczeniem,  dążył  do  utrzymania  parametrów  granulacji  soli  wskazanych  

w SST, które wynikały z jego doświadczeń i wewnętrznych regulacji. Odwołujący natomiast 


stanął  na  stanowisku,  które  także  zostało  poparte  obszernym  materiałem  dowodowych 

(załączniki  do  odwołania,  dowody  złożone  na  posiedzeniu  w  dniu  22  kwietnia  2024  r.  oraz 

załączone  do  pisma  z  dnia  30  kwietnia  2024  r.),  że  określone  przez  zamawiającego  

w  postępowaniu  parametry  granulacji  soli  drogowej  są  nieproporcjonalne  w  stosunku  do 

potrzeb  zamawiającego  oraz  niezasadnie  ograniczają  konkurencję.  Przy  czym  odwołujący 

nie  żądał  zmiany  zastosowanych  przez  zamawiającego  parametrów  w  oparciu  o  ustalone 

przez siebie i niewer

yfikowalne parametry tej soli, ale wprost odwoływał się do parametrów 

dotyczących granulacji soli zgodnych z Europejską Normą EN 16811-1, która została uznana 

przez  Polski  Komitet  Normalizacyjny  za  Polską  Normę  PN-EN  16811-1:2016-10.  Ściślej 

rzecz  ujmując  odwołujący  żądał  zastąpienia  zastosowanych  przez  zamawiającego 

parametrów  granulacji  soli,  zgodnie  z  wymaganiami  normy  PN-EN  16811-1:2016-10  "Sól 

drogowa średnia Klasy M".  

Mając  powyższe  na  uwadze  Izba  rozstrzygając  przedmiotowe  zarzuty  stwierdziła,  że 

kwestionowane przez odwołującego postanowienia SST naruszały przepisy wskazane w obu 

zarzutach. 

W  tym  kontekście  skład  orzekający  stanął  na  stanowisku,  że  zaprezentowana 

przez  zamawiającego  argumentacja  oraz  przedstawione  przez  niego  zestawienia  badań  

w  żaden  sposób  nie  potwierdziły,  aby  sól  o  uziarnieniu  wymaganym  przez  zamawiającego 

miała  jakąkolwiek  przewagę  nad  solą  o  uziarnieniu  wskazanym  w  żądaniu  przez 

odwołującego  tj.  wynikającym  z  normy  PN-EN  16811-1:2016-10.  Tym  samym  nie  można 

było  stwierdzić,  że  parametry  soli  wymagane  według  normy  europejskiej  nie  zapewniają 

należytego  poziomu bezpieczeństwa  wymaganego  przez  zamawiającego.  Zamawiający  nie 

udowodnił, że parametry granulacji soli stosowane przez niego w postępowaniu zapewniają 

lub  zapewnią  wyższy  poziom  bezpieczeństwa  ruchu  drogowego  oraz  najwyższą  jakość. 

Tymczasem odwołujący oraz przystępujący po jego stronie przez złożone dowody wykazali, 

że zamawiający wprowadzając dolny próg stosowania ziaren poniżej 1 mm na poziomie 28% 

w sposób niedopuszczalny ograniczył rynek wykonawców oferujących sól o ziarnach poniżej 

1 mm na poziomie około 15-20%, (np. sól morską), która to sól jest powszechnie stosowana 

na rynku i również w sposób efektywny rozpuszcza lód na drogach.  

W  świetle  przywołanego  powyżej  art.  99  ust.  4  Pzp  niedopuszczalne  jest  zaburzenie 

konkurencji  pomiędzy  wykonawcami,  mające  swoją  genezę  w  przygotowanym  opisie 

przedmiotu zamówienia, polegające albo na preferencji w opisie konkretnego wykonawcy lub 

produktu,  albo  na  niemającym  uzasadnienia  wyeliminowaniu  wykonawcy  lub  produktu. 

Poprzez  niedopuszczalne  preferowanie  należy  rozumieć  wszystkie  zabiegi,  przy  użyciu 

dowolnych  sposobów  opisu  przedmiotu  zamówienia,  które  w  sposób  nieuzasadniony 

preferują lub wprost  wskazują na konkretnego wykonawcę lub konkretny produkt. Skutkiem 

takiego postanowienia 

jest niemożność złożenia oferty zgodnej z tak sformułowanym opisem 

przedmiotu  zamówienia  przez  wykonawcę  innego  niż  preferowany  lub  zaproponowania 


innego  niż  preferowany  produkt.  Postanowieniami  eliminującymi  określone  produkty  

(i  określonych  wykonawców)  będą  zaś  takie,  które  w  sposób  niemający  uzasadnienia  

w  stanie  faktycznym  danej  sprawy, 

prowadzą  do  niemożności  złożenia  oferty  lub  znacznie 

ograniczają taką możliwość określonym grupom wykonawców. Skład orzekający doszedł do 

przekonania,  że  wskazane  przez  odwołującego  postanowienia  w  zakresie  granulacji  ziaren 

soli  drogowej  w  sposób  nieuzasadniony  eliminowały  wykonawców  z  postępowania,  co 

stanowiło  naruszenie  przepisów  wskazanych  w  obu  zarzutach.  Co  istotne  w  ocenie  składu 

orzekającego  niebagatelne  znaczenie  dla  rozstrzygnięcia  tych  zarzutów  miało  to,  że 

odwołujący odnosił się w swoich żądaniach do pewnych zobiektywizowanych i stosowanych 

w praktyce rozwiązań, funkcjonujących w wielu w państwach w tym też w Polsce od wielu lat, 

bo za takie należało uznać parametry wynikające z normy PN-EN 16811-1:2016-10. 

W  konsekwencji  Izba  stwierdziła,  że  należało  uwzględnić  zarzuty  wskazane  w  pkt  1  i  2 

petitum 

odwołania. Przy czym Izba uznając zasadność obu zarzutów doszła do przekonania, 

że nie można było ignorować czy też przekreślać dotychczasowego dorobku zamawiającego 

w  zakresie  stosowanych  i  ustalonych  przez  niego  parametrów  granulacji  soli  drogowej, 

ponieważ  funkcjonująca  przez  wiele  lat  u  zamawiającego  praktyka  w  tym  zakresie  była 

stosowana i 

z pewnością spowodowała wykreowanie pewnego rynku, w którym przecież też 

brali  udział  wykonawcy.  Stąd  zastąpienie  kwestionowanych  parametrów  granulacji  soli 

drogowej  innymi  parametrami  z  jednej  strony 

powinno  doprowadzić  do  rozszerzenia 

konkurencji 

o  nowych  wykonawców,  ale  z  drugiej  strony  może  utrudnić  uczestniczenie  

zamówieniu  innym  wykonawcom,  którzy  brali  udział  we  wcześniejszych  zamówieniach 

organizowanych  przez  zamawiającego.  W  związku  z  powyższym  Izba  zdecydowała  się 

zmodyfikować  żądanie  odwołującego  w  ten  sposób,  że  nie  nakazała  zastąpienia 

dotychczasowych  parametrów  granulacji  soli,  nowymi  parametrami  wynikającymi  z  ww. 

normy,  ale  nakazała  dodanie  parametrów  wskazanych  w  żądaniu,  a  wynikających  z  tej 

normy, 

do  obecnie  obowiązującej  treści  określonej  w  pkt  2.1  SST.  Takie  działanie  jest 

zgodne z przepisami Pzp, ponieważ Izba związana jest wyłącznie zarzutami odwołania, nie 

jest natomiast związana żądaniem odwołania. Tym samym skład orzekający miał możliwość 

zmodyfikowania  żądania  i  sformułowania  nakazu  określonego  zachowania  zamawiającego, 

który  nie  był  tożsamy  z  żądaniem  opisanym  w  odwołaniu.  Przy  czym  zamawiający  będzie 

miał  pewną  swobodę  w  tym  zakresie.  Nakaz  zawarty  w  sentencji  wyroku  wskazywał  na 

konieczność dopuszczenia soli drogowej o granulacji wynikającej z normy i to zamawiający 

jest zobowiązany zastosować. A contrario nakaz ten nie oznacza obowiązku pozostawienia 

w  treści  SST  dotychczasowych  parametrów  granulacji  soli  drogowej.  Niemniej  jednak 

zamawiający  podejmując  decyzje  w  tym  zakresie  powinien  szczegółowo  przenalizować 

rynek i ustalić czy rezygnacja z dotychczas funkcjonujących parametrów nie doprowadzi do 

niedopuszczalnego  ograniczenia  konkurencji

.  Jeżeli  jednak  zamawiający  zdecyduje  się 


pozostawić  ten  swoisty  dualizm  w  zakresie  parametrów  granulacji  soli  drogowej,  na  który 

będą  składały  się  parametry  tej  soli  dotychczas  stosowane  oraz  wynikające  z  żądania,  to 

powinien  przewidzieć  w  SWZ  mechanizm,  który  zabezpieczy  go  przed  wybiórczym 

łączeniem  lub  mieszaniem  spełnienia  poszczególnych  parametrów  pomiędzy  obiema 

grupami  parametrów  przez  wykonawców.  Mówiąc  inaczej  zamawiający  nie  powinien 

dopuścić do sytuacji, w której potencjalny wykonawca będzie powoływał się na to, że część 

parametrów  w  zakresie  granulacji  spełnia  w  związku  z  dotychczas  funkcjonującymi 

wymaganiami, a pozostała część parametrów oferowanej przez niego soli jest zgodna z ww. 

normą.  Wykonawcy  powinni  wyraźnie  deklarować,  którą  grupę  parametrów  granulacji  soli 

drogowej  zamierzają  spełnić  tj.  albo  grupę  parametrów  wynikających  z  aktualnie 

obowiązującej  treści  pkt  2.1  SST  (tabela  1)  albo  grupę  parametrów  wynikających  

z  wykonania  nakazu  przedmiotowego  orzeczenia  (postulowana tabela  nr 2  w  pkt  2.1  SST). 

W zależności od tego, którą grupę parametrów do spełnienia zadeklaruje wykonawca w taki 

sposób powinna być weryfikowana realizacja umowy jeśli oferta takiego wykonawcy zostanie 

uznana za najkorzystniejszą, a umowa zostanie z nim zawarta.  

Potwierdzenia  nie  znalazł  zarzut  podniesiony  w  pkt  3  petitum  odwołania.  Zarzut  ten 

wskazywał  na  naruszenie  art.  101  ust.  1  pkt  2  Pzp.  Jak  słusznie  wskazano  w  Komentarzu 

Wydanie  II 

Prawo  zamówień  publicznych  pod redakcją H.  Nowaka,  M. Winiarza  w  art.  101 

ust.  1  Pzp  określono  trzy  sposoby  formułowania  opisu  przedmiotu  zamówienia  niezależnie 

od rodzaju zamówienia:  

1)  poprzez  określenie  kategorii  wymagań  dotyczących  wydajności  lub  funkcjonalności  (art. 

101 ust. 1 pkt 1 Pzp);  

2)  poprzez  odniesienie  do  wymaganych  cech  materiału,  produktu  lub  usługi,  opisanych  za 

pomocą norm i standardów (art. 101 ust. 1 pkt 2 Pzp);  

3)  sposób  mieszany,  tj.  przy  pomocy  kategorii  wymagań  dotyczących  wydajności  lub 

funkcjonalności  oraz  poprzez  odniesienie  do  norm  i  standardów  (art.  101  ust.  1  pkt  3  i  4 

Pzp).  

O  wyborze  któregokolwiek  ze  sposobów  decyduje  zamawiający.  Aktualność  zachowują 

zatem zasady określone w art. 99 ust. 4 i 5 Pzp. Wybór zamawiającego co do sposobu opisu 

nie zwalnia go z obowiązku przestrzegania przepisów obowiązującego prawa, jeśli przepisy 

te  wskazują  na  obligatoryjne  wymagania  techniczne,  którym  musi  odpowiadać  przedmiot 

zakupu.  Przepisy te znajdują  się najczęściej, choć nie wyłącznie,  w  aktach  prawnych  rangi 

rozporządzenia  właściwego  ministra  i  regulują  szczegółowe  warunki  techniczne  niektórych 

wyrobów czy zasady dopuszczania ich do użytkowania. 

W  ocenie  Izby  w  przedmiotowej  sprawie  zamawiający  zdecydował  się  skorzystać  

z  mieszanego  sposobu  formułowania  opisu  przedmiotu  zamówienia  tj.  przez  zastosowanie 

kategorii wymagań dotyczących wydajności lub funkcjonalności oraz poprzez odniesienie do 


norm  i  standardów.  Odwołujący  natomiast,  przez  podniesiony  zarzut,  próbował  pośrednio 

narzucić zamawiającemu sposób formułowania opisu przedmiotu zamówienia określony art. 

101  ust.  1  pkt  2  Pzp  tj.  przez  odniesienie  do  wymaganych  cech  materiału,  produktu  lub 

usługi, opisanych za pomocą norm i standardów. Jak słusznie zauważył zamawiający żadna 

Polska  Norma  (w  tym  norma  PN-EN  16811-1:2016-10)  nie  stanowi  w  prawa  powszechnie 

obowiązującego, zatem zamawiający nie był zobowiązany do sporządzenia opisu przedmiotu 

zamówienia  w  sposób  przewidziany  art.  101  ust.  1  pkt  2  Pzp.  W  okolicznościach 

przedmiotowej  Izba  nie  znalazła  powodów  do  kwestionowania  mieszanego  sposobu 

formułowania opisu przedmiotu zamówienia, zastosowanego przez zamawiającego. 

Tym samym Izba oddaliła zarzut naruszenia art. 101 ust. 1 pkt 2 Pzp. 

W odniesieniu do zarzutów z pkt 4 i 5 Izba w znacznej mierze przyjęła argumentację 

zamawiającego  i  uznała,  że  jeśli  chodziło  o  zarzut  z  pkt  4  to  zgodnie  z  art  99  ust.  1  Pzp 

zamawiający  ma  obowiązek  opisania  przedmiotu  zamówienia  w  sposób  jednoznaczny  

i wyczerpujący, za pomocą dostatecznie dokładnych i zrozumiałych określeń, uwzględniając 

wymagania  i  okoliczności  mogące  mieć  wpływ  na  sporządzenie  oferty.  Zamawiający 

niewątpliwie  określił  w  opisie  przedmiotu  zamówienia  wymagane  cechy  dostawy,  które 

odnosiły się do realizacji wymaganej dostawy oraz były proporcjonalne do jej wartości i celu.  

Odnosząc  się  do  przepisu  art.  433  pkt  4)  Pzp,  Izba  wskazała,  że  zamawiający  zgodnie  

z treścią tego przepisu nie może ograniczać zakresu zamówienia bez wskazania minimalnej 

wartości lub wielkości świadczenia stron. A contrario, zamawiający może ograniczyć zakres 

zamówienia,  o  ile  określi  w  dokumentach  zamówienia,  w  sposób  precyzyjny,  minimalną 

wartość  lub  wielkość  świadczenia  oraz  związany  z  tym  gwarantowany  poziomu 

wynagrodzenia  umownego.  Innymi  słowy,  zamawiający  nie  może  kształtować  postanowień 

umowy  w  sposób,  który  pozostawiałby  wykonawcę  w  niepewności  co  do  gwarantowanego 

poziomu świadczenia. Co do zasady możliwe jest jednak ograniczenie zakresu zamówienia 

przez zamawiającego, jeżeli określi on w dokumentach zamówienia minimalną wartość, lub 

wielkość świadczenia stron. W tym kontekście należało podkreślić, że zamawiający § 3 ust. 2 

oraz  §  4  ust.  8  Projektu  Umowy  określił  zasady  dotyczące  realizacji  umowy  w  tym  

w szczególności sytuację wygaśnięcia Umowy przed upływem terminu jej zakończenia, gdy 

kwota pozostała do realizacji zamówienia jest niewystarczająca do realizacji dostaw objętych 

umową. Skład orzekający przyznał rację zamawiającemu w twierdzeniu, że dynamika dostaw 

soli  w  okresie  Zimowego  Utrzymania  Dróg  w  związku  ze  zmieniającą  się  pogodą  w  czasie 

zimy  pozwalała  na  określenie  minimalnego  zapotrzebowania,  które  zostało  ustalone  na 

poziomie  20%  wartości zamówienia.  Nie  przesądzało to  w  założeniu,  że  w  przypadku  zimy 

długiej  i  mroźnej  realizacja  zamówienia  może  sięgnąć  100%  wartości  umowy.  Ponadto 

przyjęte  20%  gwarantowanej  wartości  zamówienia  zostało  określone  na  podstawie 

doświadczeń zamawiającego z lat ubiegłych. 


W  ocenie  składu  orzekającego  nie  znalazło  potwierdzenia  stanowisko  odwołującego 

wskazujące,  że  zamawiający  przyznał  sobie  uprawnienie  do  decydowania  w  sposób 

arbitralny  o  wygaśnięciu  Umowy  w  sytuacji,  gdy  uzna,  że  kwota  jaką  dysponuje  jest 

niewystarczająca  na  zlecenie  dostawy,  przy  czym  bez  sprecyzowania  parametrów  takiej 

dostawy oraz wysokości „niewystarczającej” kwoty, ponieważ termin obowiązywania umowy  

i  jej  wartość  (wynikająca  z  granicznych  możliwości  zamawiającego)  będzie  wykonawcom 

znana.  Zamawiający  wskazał  w  umowie  dwie  możliwości  ekspirowania  umowy  i  wyraźnie 

określił,  że  umowa  obowiązuje  do  ustalonej  daty  lub  do  wyczerpania  całej  kwoty  wartości 

umowy  (nie  jej  20%),  jeżeli  nastąpi  to  wcześniej  w  wyniku  zaistniałych  warunków 

atmosferycznych,  które  spowodują  konieczność  większego  niż  szacuje  zamawiający 

zapotrzebowania na sól w krótszym czasie. Nie mogło dziwić stwierdzenie, że zamawiający 

przygotowując  postępowanie,  planuje  je  zarówno  w  ujęciu  czasowym  jak  i  finansowym. 

Mając  na  uwadze  wieloletnie  doświadczenie  oraz  ostatnią  dekadę  lekkich  stosunkowo  zim 

oraz  fakt  ograniczonych  możliwości  magazynowania  soli,  zamawiający  zaplanował 

minimalną – gwarantowaną zapłatę na rzecz wykonawcy w ramach planowanej do zawarcia 

umowy  na  poziomie  20%  jej  wartości.  Ponadto  zamawiający  określając  ramy  czasowe 

umowy  brał  pod  uwagę  fakt  zawarcia  przedmiotowej  umowy  na  „sezon”  zimowy  –  tj.  

w  rozbiciu  na  dwa  lata  budżetowe  i  tak  zarezerwował  w  budżecie  środki.  Zamawiający  

w  umowie  wskazał  też  w  sposób  jednoznaczny  planowany  sposób  i  ramy  czasowe 

bieżących dostaw soli do poszczególnych magazynów zlokalizowanych na terenie działania 

zamawiającego. Sposób dostaw oraz czas na dokonanie poszczególnych dostaw wskazany 

w  zamówieniu  również  wynikał  z  wieloletnich  doświadczeń  zamawiającego,  oraz  specyfiki 

dostarczanego materiału a także konieczności zapewnienia w najwyższym możliwym stopniu 

bezpieczeństwa użytkownikom ruchu w okresie zimowym. 

Niezasadny  okazał  się  również  zarzut  z  pkt  5.  Zgodnie  z  brzmieniem  art.  441  Pzp  prawo 

opcji ma charakter fakultatywny i zamawiający nie ma obowiązku stosowania go. Dotyczy to 

zwłaszcza  sytuacji,  w  której  opis  przedmiotu  zamówienia  oraz  projektowane  postanowienia 

umowy  zostały  opisane  w  sposób  jasny  i  precyzyjny.  Zamawiający  ma  prawo  przewidzieć  

w  dokumentach  zamówienia  możliwość  wprowadzenia  zmian  do  umowy,  bez  stosowania 

prawa opcji, co też uczynił. 

Tym samym Izba oddaliła zarzuty podniesione w pkt 4 i 5 petitum odwołania.  

W  związku  z  powyższym  Izba  uznała,  że  odwołanie  podlegało  uwzględnieniu  

w  części  odnoszącej  się  do  zarzutów  wskazanych  w  pkt  1  i  2  petitum  odwołania  i  na 

podstawie art.  553 zdanie pierwsze  Pzp orzekła  jak  w  sentencji.  Zgodnie bowiem  z treścią 

art. 554 ust. 2 pkt 1 Pzp, Izba uwzględnia odwołanie, jeżeli stwierdzi naruszenie przepisów 

ustawy, które miało wpływ lub mogło mieć istotny wpływ na wynik postępowania o udzielenie 


zamówienia.  Potwierdzenie  części  zarzutów  wskazanych  w  odwołaniu  spowodowało,  że  

w  stanie  faktycznym  przedmiotowej  sprawy  została  wypełniona  hipoteza  normy  prawnej 

wyrażonej  w  ww.  przepisie,  ponieważ zamawiający w  sposób  naruszający  zasady  systemu 

zamówień  publicznych  sporządził  postanowienia  opisu  przedmiotu  zamówienia  w  zakresie 

parametrów granulacji soli drogowej. 

Zgodnie z art. 575 Pzp 

Strony oraz uczestnik postępowania odwoławczego wnoszący 

sprzeciw  ponoszą  koszty  postępowania  odwoławczego  stosownie  do  jego  wyniku

Odwołanie  okazało  się  zasadne  w  zakresie  dwóch  zarzutów,  natomiast  w  pozostałym 

zakresie odwołanie zostało oddalone. W konsekwencji Iza podzieliła koszty w części 3/5 na 

rzecz odwołującego i części 2/5 na rzecz zamawiającego. 

Na  koszty  postępowania  odwoławczego  składały  się:  wpis  uiszczony  przez 

odwołującego  (15  000  zł)  oraz  koszty  poniesione  z  tytułu  wynagrodzenia  pełnomocnika 

odwołującego (3 600,00 zł). Łącznie suma kosztów wynosiła 18 600,00 zł. Zamawiający nie 

wykazał  poniesienia  kosztów,  a  odpowiadał  za  koszty  postępowania  odwoławczego  do 

wysokości  7  440,00  zł  (18  600,00  zł  x  2/5).  Z  kolei  odwołujący  poniósł  do  tej  pory  koszty  

w wysokości 18 600,00 zł (koszt wpisu i wynagrodzenia pełnomocnika), a odpowiadał za te 

koszty  w  kwocie  11  160,00 

zł  (18  600,00  zł  x  3/5).  Wobec  powyższego  Izba  zasądziła  od 

zamawiającego  na  rzecz  odwołującego  kwotę  7 440,00  zł  (18 600,00  zł  –  11  160,00  zł), 

stanowiącą  różnicę  pomiędzy  kosztami  poniesionymi  dotychczas  przez  odwołującego,  

a kosztami postępowania za jakie odpowiadał w świetle jego wyniku.  

Biorąc  powyższe  pod  uwagę,  o  kosztach  postępowania  odwoławczego  orzeczono 

stosownie do jego wyniku, na podstawie art. 557, 574 i 575 Pzp oraz 

§ 5 pkt 1 i pkt 2 lit. b)  

w zw. z § 7 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2020 r.  

w  sprawie  szczegółowych  rodzajów  kosztów  postępowania  odwoławczego,  ich  rozliczania 

oraz wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania z dnia 30 grudnia 2020 r. (Dz. U.  

z 2020 r. poz. 2437). 

Przewodniczący:      …………………………….