Sygn. akt: KIO 2697/24
POSTANOWIENIE
Warszawa, dnia 20 sierpnia 2024 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodnicząca: Monika Banaszkiewicz
Protokolantka: Klaudia Kwadrans
po rozpoznaniu na posiedzeniu z
udziałem stron w dniu 20 sierpnia 2024 r. w Warszawie
odwołania wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 29 lipca 2024 r. przez
wykonawcę RDF sp. z o.o. z siedzibą w Ostrołęce w postępowaniu prowadzonym przez
zamawiającego Miasto Mińsk Mazowiecki
postanawia:
umorzyć postępowanie odwoławcze,
2. nakazuje
zwrot z rachunku bankowego Urzędu Zamówień Publicznych na rzecz
wykonawcy
RDF sp. z o.o. z siedzibą w Ostrołęce, kwoty 13 500 zł 00 gr (słownie:
trzynaście tysięcy pięćset złotych zero groszy), tytułem zwrotu 90% uiszczonego
wpisu.
Na orzeczenie -
w terminie 14 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za
pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie -
S
ądu Zamówień Publicznych.
Przewodnicząca:
…………………………
Sygn. akt: KIO 2697/24
Uzasadnienie
Zamawiający Miasto Mińsk Mazowiecki prowadzi z zastosowaniem przepisów ustawy z 11
września 2019 r. prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2023 r. poz.1605 ze zm. dalej:
„ustawa Pzp”), w trybie w trybie przetargu nieograniczonego postępowanie pn. „Odbiór,
transport i zagospodarowanie odpadów komunalnych z terenu Miasta Mińsk Mazowiecki”
(numer referencyjny: WI.271.3.2024)
. Wartość zamówienia jest wyższa, niż progi unijne.
Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej z
dnia 17 lipca 2024 r. pod numerem nr 429519-2024
W dniu 29 lipca 2024 r. wykonawca
RDF sp. z o.o. z siedzibą w Ostrołęce wniósł na
podstawie art. 513 w zw. z art. 505 ust. 1 ustawy Pzp
odwołanie wobec treści ogłoszenia o
zamówieniu i wobec treści dokumentów zamówienia, w szczególności postanowień
Specyfikacji Warunków Zamówienia, dalej jako „SWZ”, oraz niezgodnych z wymaganiami
wynikającymi z przepisów ustawy projektowanych postanowień umowy w sprawie
zamówienia publicznego.
Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie następujących przepisów:
1) art. 112 ust. 1 ustawy Pzp w zw. z art. 114 pkt 1 ustawy Pzp w zw. z art. 16 pkt 1 i 3
ustawy Pzp i art. 17 ust. 1 ustawy Pzp poprzez wprowadzenie w Rozdziale IX pkt 2 ppkt 2 lit.
a) SWZ warunku udziału w Postępowaniu, zgodnie z którym wykonawca musi posiadać wpis
do rejestru działalności regulowanej (dalej: RDR) w zakresie odbierania odpadów
komunalnych od właścicieli nieruchomości na terenie Miasta Mińsk Mazowiecki, w sytuacji,
gdy jest to wymóg nieprecyzyjny i powinien wprost odnosić się do Załącznika nr 1 do SWZ,
gdzie wskazano wszystkie kody odpadów objętych przedmiotem zamówienia, a tylko
precyzyjny i jasny warunek pozwoli na zapewnienie równego traktowania wykonawców,
proporcjonalności i efektywności w Postępowaniu;
2) art. 112 ust. 1 ustawy Pzp w zw. z art. 114 pkt 1 ustawy Pzp w zw. z art. 116 ust. 1 ustawy
Pzp w zw. z art. 16 pkt 1 i 3 ustawy Pzp i art. 17 ust. 1 ustawy Pzp poprzez zaniechanie
wprowadzenia w Rozdziale IX pkt 2 ppkt 2 SWZ warunku udziału w Postępowaniu, zgodnie z
którym wykonawca musi dysponować do realizacji zamówienia bazą magazynowo –
transportową, spełniającą wszystkie wymagania określone w Rozporządzeniu Ministra
Środowiska z dnia 11 stycznia 2013 roku w sprawie szczegółowych wymagań w zakresie
odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości (Dz. U z 2013 roku, poz.
122) oraz posiadać zezwolenie na zbieranie odpadów na terenie tej bazy, o którym mowa w
art. 41 ust. 1 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (t.j. Dz. U z 2023 roku, poz.
3) art. 455 ust. 1 pkt 1 ustawy Pzp w zw. z art. 99 ust. 1 w zw. z art. 16 ustawy Pzp i art. 17
ust. 1 ustawy
Pzp poprzez zaniechanie wprowadzenia do Wzoru Umowy postanowień
określających zasady wprowadzenia zmian do umowy w związku z niemożliwymi do
przewidzenia w momencie składania oferty skutkami wejścia w życie ustawy dnia 13 lipca
2023 r. o zmianie ustawy o gospodarce opakowaniami oraz niektórych innych ustaw (Dz. U.
z 2023 r., poz. 1852, dalej jako: „Nowelizacja u.g.o.”), która wprowadza tzw. system kaucyjny
od 1 stycznia 2025 r. Pomimo tego, że treść aktu prawnego jest znana wykonawcom, to nie
są jeszcze znane konsekwencje wejścia w życie nowych przepisów np. co do wielkości i
jakości strumienia, co ma wpływ na realizację zamówienia i jego koszty. Zamawiający nie
zawarł we Wzorze Umowy postanowień, które pozwalałyby na jej dostosowanie do nowych
warunków, w których wykonawca będzie świadczył usługę (w zakresie co najmniej ilości
odbieranych odpadów, harmonogramu odbioru odpadów, liczby pojazdów przeznaczonych
do realizacji zamówienia oraz zmiany wynagrodzenia wykonawcy), co narusza równowagę
stron umowy, nie zapewnia ekwiwalentności świadczeń stron umowy i przerzuca na
wykonawcę ryzyka związane ze zmianą warunków realizacji zamówienia, których
wykonawca (składając ofertę) nie jest w stanie przewidzieć – powyższe powoduje, że
dokonanie opisu przedmiotu zamówienia nastąpiło w sposób niejednoznaczny,
niewyczerpujący i nieprecyzyjny, który narusza zasady efektywności, zachowania uczciwej
konkurencji, proporcjonalności oraz równego traktowania wykonawców, a co uniemożliwia
wykonawcom prawidłowe skalkulowanie ryzyk kontraktowych;
4) art. 439 ust. 1 ustawy Pzp w zw. z art. 439 ust. 2 pkt 1 ustawy Pzp w zw. z art. 353
k.c. w
zw. z art. 5 k.c. w zw. z art. 8 ust. 1 ustawy Pzp w zw. z art. 16 pkt 1 i 3 ustawy Pzp poprzez
ukształtowanie warunków zamówienia w sposób, który narusza równowagę stron umowy, nie
zapewnia ekwiwalentności świadczeń stron umowy i przerzuca na wykonawcę ryzyka
związane ze zmianą kosztów wykonania przedmiotu zamówienia w ten sposób, że w §15
ust. 1, 2, 5, §15 ust. 6 pkt 3 Wzoru Umowy stronom przyznane zostało uprawnienie do
żądania zmiany wynagrodzenia wykonawcy ograniczone do 10% zmiany każdej ceny
jednostkowej (stawki) za odbiór, transport i zagospodarowanie 1 Mg odpadów odebranych z
terenu miasta Mińsk Mazowiecki podanych w formularzu ofertowym, a dodatkowo globalnie
ograniczono maksymalną łączną wartość zmiany wynagrodzenia do 15% wynagrodzenia
brutto, gdy tymczasem poziom ten jest zbyt niski, aby urzeczywistniał cel klauzuli, co
powoduje, że postanowienia umowne zastosowane przez Zamawiającego w ramach tzw.
klauzuli waloryzacyjnej tylko iluzorycznie realizują obowiązek wynikający z art. 439 ustawy
Pzp, zatem są użyte przez Zamawiającego wadliwie i w rzeczywistości nie gwarantują
realizacji waloryzacji wynagrodzenia wykonawcy.
5) art. 134 ust. 1 pkt 20 ustawy Pzp w zw. z art. 8 ust. 1 ustawy Pzp w z art. 353
k.c. oraz
art. 5 k.c. w zw. z art. 483 § 1 k.c. poprzez zastrzeżenie na rzecz Zamawiającego kar
umownych za nieosiągnięcie przez wykonawcę tzw. poziomów recyklingu § 11 ust. 1 Wzoru
Umowy) w wysokości rażąco wygórowanej, nieuwzględniającej faktu, że na osiągnięcie tych
poziomów mają wpływ nie tylko działania wykonawcy, ale także (a wręcz przede wszystkim)
działania Zamawiającego, jak również że jest to uzależnione od jakości zbiórki odpadów u
„źródła” (przez właścicieli nieruchomości), a także od uwarunkowań rynkowych (w
szczególności od popytu na surowce) i realnych możliwości przekazania do recyklingu
odebranych przez wykonawcę odpadów. W takich okolicznościach, nałożenie na wykonawcę
kary umownej w takiej wysokości jak ta, wskazana w § 11 ust. 1 Wzoru Umowy, stanowi
nadużycie prawa podmiotowego Zamawiającego do kształtowania postanowień umownych i
jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego z uwagi na wpływ Zamawiającego na
poziomy recyklingu, przy jednoczesnym ograniczonym wpływie wykonawcy na osiągane
poziomy recyklingu i odzysku;
6) art. 99 ust. 1 w zw. z art. ustawy 16 Pzp i art. 17 ust. 1 ustawy Pzp poprzez wprowadzenie
w Rozdziale X ust. 1 OPZ obowiązku udostępnienia przez Zamawiającego wagi, która
będzie zlokalizowana na terenie miasta Mińsk Mazowiecki, a dokładna lokalizacja wagi
zostanie wskazana Wykonawcy w dniu zawarcia umowy, w sytuacji, gdy wykonawca
dysponuje taką wagą np. na terenie własnej bazy magazynowo-transportowej.
Odwołujący wnosił o uwzględnienie odwołania i nakazanie Zamawiającemu dokonania
zmiany warunków zamówienia w sposób uwzględniający argumentację zawartą w
odwołaniu, w szczególności polegającą na dokonaniu:
1) Ad. zarzut z pkt 1 -
zmiany w Rozdziale IX pkt 2 ppkt 2 lit. a) SWZ warunku udziału w
Postępowaniu na: wpis do rejestru działalności regulowanej w zakresie odbioru odpadów
komunalnych wskazanych w Załączniku nr 1 do SWZ od właścicieli nieruchomości na terenie
Miasta Mińsk Mazowiecki”;
Ad. zarzut z pkt 2 wprowadzenia w Rozdziale IX pkt 2 ppkt 2 SWZ warunku udziału w
Postępowaniu, zgodnie z którym wykonawca musi dysponować do realizacji zamówienia
bazą magazynowo – transportową, spełniającą wszystkie wymagania określone w
Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 11 stycznia 2013 roku w sprawie szczegółowych
wymagań w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości (Dz. U
z 2013 roku, poz. 122) oraz posiadać zezwolenie na zbieranie odpadów na terenie tej bazy,
o którym mowa w art. 41 ust. 1 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (t.j. Dz. U z
2023 roku, poz. 1587);
3) Ad. zarzut z pkt 3 -
wprowadzenia do Wzoru Umowy postanowień określających zasady
wprowadzenia zmian do umowy w związku z niemożliwymi do przewidzenia w momencie
składania oferty skutkami wejścia w życie Nowelizacji u.g.o., która wprowadza tzw. system
kaucyjny od 1 stycznia 2025 r., które z pewnością wpłyną na realizowane zamówienie, a
wpływ ten będzie wymagał merytorycznej zmiany umowy (w zakresie co najmniej ilości
odbieranych odpadów, harmonogramu odbioru odpadów, liczby pojazdów przeznaczonych
do realizacji zamówienia) oraz zmiany wynagrodzenia wykonawcy
4) Ad. zarzut z pkt 4 -
zmiany § 15 ust. 5 i ust. 6 pkt 3 Wzoru Umowy poprzez zmianę
klauzuli waloryzacyjnej i mechanizmu jej wprowadzania tak, aby urzeczywistniał on cel
klauzuli i pozwalał na dostosowanie Umowy do zmieniającej się sytuacji gospodarczej, tj.:
a)
zwiększenie maksymalnego limitu zmiany każdej ceny jednostkowej (stawki) za odbiór,
transport i zagospodarowanie 1 Mg odpadów odebranych z terenu Miasta Mińsk Mazowiecki
podanych w formularzu ofertowym do 15%,
b)
zwiększenie maksymalnego limitu zmiany wysokości wynagrodzenia do 20%
wynagrodzenia brutto.
5) Ad. zarzut z pkt 5 -
zmiany § 11 ust. 1 Wzoru umowy poprzez ograniczenie jej wysokości
do co najwyżej połowy kary nałożonej na Miasto Mińsk Mazowiecki na podstawie art. 9z ust.
2a
ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz. U.
poz. 399) naliczonej zgodnie z przepisami art. 9z ust. 3 ustawy, jeżeli jej nałożenie
miało związek z nieprawidłowym zawinionym wykonywaniem umowy przez Wykonawcę;
6) Ad. zarzut z pkt 6
– usunięcia w Rozdziale X ust. 1 OPZ obowiązku udostępnienia przez
Zamawiającego wagi, która będzie zlokalizowana na terenie miasta Mińsk Mazowiecki, a
dokładna lokalizacja wagi zostanie wskazana Wykonawcy w dniu zawarcia umowy.
Przystąpienia do postępowania odwoławczego po stronie Odwołującego ani po stronie
Zamawiającego w ustawowym terminie nie zgłosił żaden wykonawca.
W dniu 9 sierpnia
2024 r. do akt sprawy wpłynęła odpowiedź na odwołanie, w której
Zamawiający oświadczył, że uwzględnia odwołanie w zakresie zarzutów nr 1 i 3 oraz nie
uwzględnia odwołania w zakresie zarzutów nr 2, 4, 5 i 6
W dniu 19 sierpnia 2024
r. do akt sprawy wpłynęło pismo Odwołującego, w którym
oświadczył on, że cofa odwołanie oraz wnosi o zwrot 90% wpisu od odwołania.
Mając powyższe na uwadze, Izba zważyła i ustaliła, co następuje:
Odwołujący złożył oświadczenie o cofnięciu odwołania, które zostało podpisane przez osobę
umocowaną do podjęcia tej czynności, a jak stanowi art. 520 ustawy Pzp, odwołujący może
cofnąć odwołanie do czasu zamknięcia rozprawy, a cofnięte odwołanie nie wywołuje skutków
prawnych, jakie ustawa wiąże z wniesieniem odwołania do Prezesa Izby.
Biorąc pod uwagę powyższe, Izba uznała, że zachodzą podstawy do umorzenia
postępowania odwoławczego w oparciu o art. 568 pkt 1 ustawy Pzp, w myśl którego Izba
umarza postępowanie odwoławcze, w formie postanowienia, w przypadku cofnięcia
odwołania.
Zgodnie z § 9 ust. 1 pkt 3 lit. a rozporządzenia w sprawie szczegółowych rodzajów kosztów
postępowania odwoławczego, ich rozliczania oraz wysokości i sposobu pobierania wpisu od
odwołania (Dz.U. z 2020 r. poz. 2437):
W przypadku umorzenia postępowania odwoławczego przez Izbę w całości na skutek
cofnięcia odwołania przed otwarciem rozprawy najpóźniej w dniu poprzedzającym dzień, na
który został wyznaczony termin rozprawy lub posiedzenia z udziałem stron lub uczestników
postępowania odwoławczego - odwołującemu zwraca się 90% wpisu; w takim przypadku
Izba orzeka o dokonaniu zwrotu odwołującemu z rachunku Urzędu kwoty uiszczonej tytułem
wpisu, w wysokości stanowiącej 90% jego wartości.
Przewodnicząca:
…………………………