Sygn. akt: KIO 2842/24
POSTANOWIENIE
Warszawa, dnia 28 sierpnia 2024 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Przemysław Dzierzędzki
Mateusz Paczkowski
Beata Pakulska-Banach
Protokolant:
Piotr Cegłowski
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym z
udziałem stron i uczestników postępowania
odwoławczego w dniu 28 sierpnia 2024 r. w Warszawie odwołania wniesionego do Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 8 sierpnia 2024 r. przez wykonawcę Gülermak Ağır
Sanayi İnşaat ve Taahhüt A.Ş. działający przez oddział w Polsce Gülermak Ağır Sanayi
İnşaat ve Taahhüt A.Ş. Oddział w Polsce z siedzibą w Warszawie
w postępowaniu prowadzonym przez Centralny Port Komunikacyjny sp. z o.o. w
Warszawie
postanawia:
umorzyć postępowanie odwoławcze,
2. znieść wzajemnie koszty postępowania odwoławczego i nakazać Urzędowi Zamówień
Publicznych zwrot z rachunku bankowego U
rzędu Zamówień Publicznych kwoty 20.000,00 zł
(słownie: dwudziestu tysięcy złotych zero groszy) na rzecz wykonawcy Gülermak Ağır
Sanayi İnşaat ve Taahhüt A.Ş. działający przez oddział w Polsce Gülermak Ağır Sanayi
İnşaat ve Taahhüt A.Ş. Oddział w Polsce z siedzibą w Warszawie, stanowiącej wpis od
odwołania.
Na orzeczenie -
w terminie 14 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za
pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie -
Sądu Zamówień Publicznych.
Przewodniczący: ………….…………
……………………..
………………………
Sygn. akt: KIO 2842/24
U z a s a d n i e n i e
Centralny Port Komunikacyjny sp. z o.o. w Warszawie, zwany dalej „zamawiającym”,
prowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia na podstawie przepisów ustawy z dnia 11
września 2019 r. - Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1605 ze zm.),
zwanej dalej „ustawą Pzp” lub „Pzp”, którego przedmiotem jest budowa tunelu
dalekobieżnego w Łodzi w ciągu linii kolejowej nr 85, od komory Retkinia do komory
Fabryczna wraz z infrastrukturą niezbędną do budowy oraz funkcjonowania tunelu, komór i
linii kolejowej.
Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii
Europejskiej 29 lipca 2024 r., Dz.U. S: 146/2024, nr 454263-2024.
Wobec czynności i zaniechań zamawiającego w ww. postępowaniu w dniu 8 sierpnia
2024 r. do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej wniósł odwołanie wykonawca Gülermak Ağır
Sanayi İnşaat ve Taahhüt A.Ş. działający przez oddział w Polsce Gülermak Ağır Sanayi
İnşaat ve Taahhüt A.Ş. Oddział w Polsce z siedzibą w Warszawie, zwany dalej
„odwołującym”.
Odwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie:
1) art. 112 ust. 1 i 2 pkt 4 Pzp i art. 116 Pzp w zw. z art. 57 pkt 2 Pzp oraz art. 16 i 17 ust. 1
pkt 1 i 2 Pzp w zw. z art. 362 pkt 1 Pzp poprzez ustalenie warunku dotyczącego
zdolności technicznej i zawodowej w sposób nieproporcjonalny (w tym nieadekwatny)
względem przedmiotu zamówienia, uniemożliwiający ocenę rzeczywistej zdolności
wykonawcy do realizacji zamówienia poprzez:
a)
dopuszczenie w ramach warunku udziału w postępowaniu dotyczącego zdolności
technicznej lub zawodowej możliwości wykazywania się przez wykonawców (w
przeciągu ostatnich 15 lat) doświadczeniem w realizacji jednej roboty budowlanej o
wartości minimum 250 mln PLN netto (lub dwóch o wartości 125 mln PLN netto),
która swoim zakresem obejmowała między innymi wykonanie robót budowlanych
związanych z budową konstrukcji tunelu drogowego lub tramwajowego lub
kolejowego lub metro
w obszarze zurbanizowanym, nie ustalając (1) minimalnej
długości tunelu oraz (2) wymogu wykonania przedmiotowych prac metodą tarczy
zmechanizowanej (TBM), a ponadto (3) doprowadzając faktycznie do sytuacji, że
tunel metodą TBM będzie mógł drążyć wykonawca, który nigdy wcześniej nie
zrealizował żadnego tunelu, co w odniesieniu do przedmiotu zamówienia
dotyczącego budowy ok. 4,6 km tunelu z użyciem ściśle określonej metody (tarczy
TBM) nie daje
rękojmi należytego wykonania umowy oraz narusza zasadę uczciwej
konkurencji i proporcjonalności, podczas gdy obowiązkiem Zamawiającego jest m.in.
udzielenie zamówienia w sposób zapewniający najlepszą jakość usług w ramach
środków, które zamierza przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia oraz uzyskanie
najlepszych efektów (art. 17 Pzp), a także określenie warunku udziału w sposób
adekwatny do przedmiotu
zamówienia i umożliwiający ocenę zdolności wykonawcy
do należytej realizacji umowy;
b)
przyjęciem w sposób nieuprawniony i arbitralny w zakresie wymagań sformułowanych
względem osoby Kierownika Robót w specjalności kolejowej, że celem spełniania
warunku udziału wskazana do pełnienia tej funkcji osoba powinna legitymować się
m.in. doświadczenie w okresie 10 lat przed upływem terminu składania ofert na
stanowisku Kierownika Budowy lub Kierownika Robót w specjalności kolejowej w
sposób ciągły przez okres co najmniej 12 miesięcy, przy realizacji co najmniej 2
(dwóch) robót budowlanych, gdzie jedna swoim zakresem obejmowała wykonanie
robót związanych z budową lub przebudową lub modernizacją infrastruktury kolejowej
o długości nie mniejszej niż 10 km, w sytuacji w której przyjęcie takiej długości jest
nieadekwatne do przedmiotu zamówienia, nieproporcjonalne i nie stanowi
minimalnych poziomów zdolności, które m.in. pozwalają zweryfikować czy
wykonawca jest zdolny do realizacji zamówienia;
2) art. 112 ust. 1 i 2 pkt 4 Pzp i art. 116 Pzp w zw. z art. 57 pkt 2 Pzp oraz art. 16 i 17 ust. 1
pkt 1 i 2 Pzp w zw. z art. 362 pkt 1 Pzp poprzez ustalenie treści SWZ, w tym warunków
udziału dotyczących zdolności technicznej i zawodowej, w sposób nieproporcjonalny i
uniemożliwiający ocenę rzeczywistej zdolności wykonawcy do realizacji zamówienia, w
tym arbitralne i niczym nieuzasadnione przyjęcie, że w przypadku podania kwot w
walutach obcych Zamawiający dokona ich przeliczenia według średniego kursu
Narodowego Banku Polskiego (NBP) z dnia opublikowania ogłoszenia o Zamówieniu
(ewentualnie z pierwszego, kolejnego dnia, w którym NBP opublikuje taką informację)
zamiast dnia podpisania umowy o udzielenie zamówienia lub też dokonania odbioru
wykonanych prac referencyjnych, co
– jak zostanie ukazane w treści odwołania –
rzeczywiście pozwala oddać faktyczną wartość wykonanych prac, a przez to ich skalę
czy też stopień skomplikowania, a tym samym doświadczenie wykonawcy, czemu
wprowadzenie do warunku udziału takich wartości prac ma przede wszystkim służyć, a
co w przypadku rozwiązania przyjętego przez Zamawiającego w SWZ nie ma miejsca
(choćby z uwagi na znaczny upływ czasu i istotne wahania kursów walut);
3) art. 353
k.c.2 i art. 66 § 1 k.c. w zw. z art. 8 ust. 1 Pzp, art. 439 ust. 1 Pzp, art. 134 ust. 1
pkt 20 Pzp, art. 7 pkt 32 Pzp w zw. z art. 16 pkt Pzp poprzez ukształtowanie stosunku
prawnego (Projektu umowy) w sposób sprzeczny z jego właściwością (naturą) oraz
zasadami współżycia społecznego, a to z uwagi na wprowadzenie do wzoru umowy
postanowień, które:
a)
przerzucają na wykonawcę odpowiedzialność gwarancyjną za wszelkie zdarzenia,
niezależnie od ich przyczyny oraz w wyniku zachowań własnych i zachowań
wszelkich innych osób (z wyłączeniem Zamawiającego i osób, za które Zamawiający
ponosi wyłączną odpowiedzialność), w szczególności za naruszenia będące skutkiem
okoliczności przypadkowych, zaś odpowiedzialność Wykonawcy wyłączona jest
jedynie w sytuacji działania Siły Wyższej, co – po pierwsze – wskazuje na
nieograniczony, trudny do
ustalenia zakres ryzyk, które – po drugie - są trudne do
oszacowania, a przez to wyceny do oferty;
b)
zastrzegają rażąco krótki terminu trzech (3) dni na zgłoszenie Zamawiającemu
wszelkich istotnych okoliczności od zidentyfikowania tych okoliczności, które mogą
przeszkodzić realizacji Prac zgodnie z Umową, pod rygorem braku możliwości
powoływania się na te okoliczności w dalszym wykonaniu Umowy, w tym wygaśnięcia
roszczeń, co jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego i rażąco narusza
równowagę stron Umowy.
4) art. 16 pkt 1-
3 Pzp poprzez naruszenie zasad prowadzenia postępowania o udzielenie
zamówienia nakazujących prowadzić je w sposób zapewniający zachowanie uczciwej
konkurencji, równe traktowanie wykonawców oraz zgodnie z regułami proporcjonalności i
przejrzystości.
Odwołujący wniósł o nakazanie zamawiającemu zmiany postanowień SWZ i nadanie im
następującej treści:
1) w zakresie postanowienia Rozdziału VI ust. 4 pkt 4.1) ppkt 4.1.1) i 4.1.2) SWZ:
4.1.1) 1 (jedną) robotę budowlaną o wartości minimum 250 mln PLN netto, która polegała
na budowie tunelu drogowego lub tramwajowego lub kolejowego lub metro o długości
minimum 500 metrów metodą tarczy zmechanizowanej TBM w obszarze
zurbanizowanym;
lub
4.1.2) 2 (dwie) roboty budowlane, każda o wartości minimum 125 mln PLN netto, które
polegały na budowie tunelu drogowego lub tramwajowego lub kolejowego lub metro o
długości minimum 500 metrów metodą tarczy zmechanizowanej TBM w obszarze
zurbanizowanym;
2) postanowienia Rozdziału VI ust. 5 SWZ:
W przypadku podania kwot w walutach obcych Zamawiający dokona ich przeliczenia
według średniego kursu Narodowego Banku Polskiego (NBP) na dzień wystawienia
Świadectwa Przejęcia (dla Kontraktów realizowanych zgodnie z warunkami FIDIC) lub na
dzień podpisania Protokołu odbioru robót lub równoważnego dokumentu (w przypadku
zamówień, w których nie wystawia się Świadectwa Przejęcia). Jeżeli we wskazanym
powyżej odpowiednim dniu NBP nie opublikuje informacji o średnim kursie walut,
Zamawiający dokona odpowiednich przeliczeń wg średniego kursu z pierwszego,
kolejnego dnia, w którym NBP opublikuje taką informację.
3) postanowienia Rozdziału VI ust. 2 pkt 4.2) ppkt 4.2.3) SWZ – lit b) tego warunku:
b) w okresie ostatnich 10 lat przed upływem terminu składania ofert zdobył doświadczenie
na stanowisku Kierownika Budowy lub Kierownika Robót w specjalności kolejowej w
sposób ciągły przez okres co najmniej 12 miesięcy, przy realizacji co najmniej 2 (dwóch)
robót budowlanych, gdzie jedna swoim zakresem obejmowała wykonanie robót
związanych z budową lub przebudową lub modernizacją infrastruktury kolejowej o
długości nie mniejszej niż 1 (jeden) km, a druga swoim zakresem obejmowała wykonanie
robót związanych z budową lub przebudową lub modernizacją infrastruktury kolejowej w
technologii nawierzchni bezpodsypkowej;
4) Załącznik nr 3 Definicje i interpretacje – pkt 5 – wykreślenie tego punktu (i dokonanie
zmian będących tego konsekwencją);
5) Załącznik nr 8 Szczególne okoliczności i Zawieszenie Wykonania – pkt 1
W przypadku stwierdzenia warunków geologicznych, gruntowych i geotechnicznych oraz
uzbrojenia Terenu budowy, w tym wykopalisk archeologicznych, zabytków, niewybuchów,
niewypałów, istotnie odmiennych w stosunku do warunków opisanych w PFU i
Dokumentach Zamawiającego, które uniemożliwiają Wykonawcy realizację Prac zgodnie
z Umową lub powodują po stronie Wykonawcy istotne zwiększenie kosztów lub
opóźnienie, oraz w przypadku jakichkolwiek innych istotnych okoliczności, które mogą
przeszkodzić realizacji Prac zgodnie z Umową, Wykonawca, pod rygorem braku
możliwości powoływania się na te okoliczności w dalszym wykonaniu Umowy, w tym
wygaśnięcia roszczeń, powinien niezwłocznie, nie później niż w terminie 21 dni od
zidentyfikowania ww. okoliczności, zawiadomić o tym fakcie Zamawiającego. Wykonawca
będzie
każdorazowo
wskazywał
rozwiązania
eliminujące
lub
ograniczające
zidentyfikowane zagrożenie (w powyższym zawiadomieniu, chyba że wskazanie takiego
rozwiązania będzie możliwe lub opóźni moment zawiadomienia Zamawiającego o
przeszkodzie). Po otrzymaniu takiego zawiadomienia, Zamawiający podejmie niezbędne
decyzje dotyczące sposobu dalszej realizacji Prac oraz przeciwdziałania okolicznościom,
które mogą przeszkodzić realizacji Prac zgodnie z Umową. Strony ustalają, że w
przypadku wystąpienia okoliczności, które mogą przeszkodzić realizacji Prac zgodnie z
Umową, Wykonawca nie będzie uprawniony do wstrzymania realizacji wszelkich Prac
wchodzących w zakres Przedmiotu Umowy, a jedynie takich Prac, na które oddziałują
wspomniane powyżej przeszkody w sposób uniemożliwiający prowadzenie prac lub
skutkujący nienależytym ich wykonaniem. Wstrzymanie realizacji całości lub części Prac
będzie każdorazowo wymagało decyzji Zamawiającego podejmowanej w trybie opisanym
poniżej dla Zawieszenia Wykonania.
Ustalono także, że do Prezesa Izby w ustawowym terminie nie wpłynęło żadne
zgłoszenie przystąpienia do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego.
Zamawiający złożył odpowiedź na odwołanie, w której oświadczył, że uwzględnia
częściowo zarzuty przedstawione w odwołaniu.
Kolejno ustalono, że pismem z dnia 27 sierpnia 2024 r. odwołujący oświadczył, że
cofa odwołanie w zakresie zarzutów nieuwzględnionych przez zamawiającego.
Krajowa Izba Odwoławcza zważyła, co następuje.
Zamawiający złożył oświadczenie o uwzględnieniu części zarzutów odwołania.
Odwołujący oświadczył, że cofa odwołanie w pozostałym zakresie, nieuwzględnionym przez
zamawiającego w odpowiedzi na odwołanie. Do postępowania odwoławczego po stronie
zamawiającego nie przystąpił w terminie żaden wykonawca.
Mając na uwadze powyższe okoliczności faktyczne Krajowa Izba Odwoławcza
stwierdziła, że postępowanie odwoławcze podlega umorzeniu na podstawie art. 522 ust. 3
ustawy Pzp.
Zgodnie z przywoływanym przepisem, w przypadku uwzględnienia przez
zamawiającego części zarzutów przedstawionych w odwołaniu i wycofania pozostałych
zarzutów przez odwołującego, Izba może umorzyć postępowanie odwoławcze na
posiedzeniu niejawnym bez obecności stron oraz uczestników postępowania odwoławczego,
którzy przystąpili do postępowania po stronie wykonawcy, pod warunkiem że w
postępowaniu odwoławczym po stronie zamawiającego nie przystąpił w terminie żaden
wykonawca albo wykonawca, który przystąpił po stronie zamawiającego nie wniósł
sprzeciwu wobec uwzględnienia części zarzutów.
Stosownie do art. 568 pkt 3 ustawy Pzp,
Izba umarza postępowania odwoławcze, w
formie postanowienia, w przypadku,
o którym mowa w art. 522.
W związku z powyższym Izba, działając na podstawie art. 522 ust. 3 i art. 568 pkt 3
ustawy Pzp,
postanowiła jak w pkt 1 sentencji.
Izba
orzekła o wzajemnym zniesieniu kosztów postępowania odwoławczego oraz
nakazała zwrot odwołującemu kwoty uiszczonej tytułem wpisu od odwołania, stosownie do
przepisu § 9 ust. 1 pkt 2 lit. b rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia
2020 r. w sprawie szczegółowych kosztów postępowania odwoławczego, ich rozliczania oraz
wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania (Dz. U. z 2020 r. poz. 2437), który
stanowi, że W przypadku umorzenia postępowania odwoławczego przez Izbę w całości
koszty, o których mowa w § 5 pkt 2, znosi się wzajemnie, jeżeli przed otwarciem rozprawy
zamawiający uwzględnił w części zarzuty przedstawione w odwołaniu i pozostałe zarzuty
zostały przez odwołującego wycofane, a w postępowaniu odwoławczym po stronie
zamawiającego nie przystąpił żaden wykonawca albo uczestnik postępowania
odwoławczego, który przystąpił po stronie zamawiającego, nie wniósł sprzeciwu wobec
uwzględnienia przez zamawiającego w części zarzutów przedstawionych w odwołaniu,
w takim przypadku Izba orzeka o dokonaniu zwrotu odwołującemu z rachunku Urzędu
kwoty uiszczonej tytułem wpisu.
Przewodniczący: ………….…………
…………………….
…………………….