KIO 2887/24 WYROK dnia września 2024 roku

Sygn. akt: KIO 2887/24 

WYROK 

z dnia 

3 września 2024 roku 

Krajowa Izba Odwoławcza   -   w składzie: 

Przewodnicząca:     Ewa Sikorska 

Protokolant:         

Piotr Cegłowski 

po  rozpoznaniu  na  rozprawie  w  dniu  29  sierpnia  2024  roku  w  Warszawie 

odwołania 

wniesionego  do  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  w  dniu  12  sierpnia  2024  r.  przez 

wykonawcę SPIE Stangl Technik Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Świdnicy, 

w  postępowaniu prowadzonym  przez  zamawiającego  – Gminę Miasta Radomia  –  Miejski 

Zarząd Dróg i Komunikacji w Radomiu 

Uczestnik postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego: wykonawca M. W. 

orzeka: 

1. oddala odwołanie, 

2. kosztami postępowania obciąża wykonawcę SPIE Stangl Technik Spółka z ograniczoną 

odpowiedzialnością w Świdnicy i  zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego 

kwotę 15 000 zł 00 gr (słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy), kwotę 3 600 zł 00 gr 

(słownie: trzy tysiące sześćset złotych zero groszy) oraz kwotę 1 032 zł 59 gr (słownie: jeden 

tysiąc trzydzieści dwa złote pięćdziesiąt dziewięć groszy), poniesione przez wykonawcę SPIE 

Stangl  Technik  Spółka  z  ograniczoną  odpowiedzialnością  w  Świdnicy  tytułem  – 

odpowiednio 

– wpisu od odwołania, wynagrodzenia pełnomocnika i dojazdu na posiedzenie 

Izby. 

Stosownie do art. 579 ust. 1 i 580 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 11 września 2019 roku – Prawo 

zamówień publicznych (Dz. U. z 2023 r. poz. 1605 ze zm.), na niniejszy wyrok, w terminie 14 

dnia od dnia jego doręczenia, przysługuje skarga, za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby 

Odwoławczej, do Sądu Okręgowego w Warszawie. 

………………………………….. 

Sygn. akt: KIO 2887/24 

Uzasadnienie 

Zamawiający – Gmina Miasta Radomia – Miejski Zarząd Dróg i Komunikacji w Radomiu 

–  prowadzi  postępowanie  o  udzielenie  zamówienia  publicznego,  którego  przedmiotem  jest 

u

trzymanie  sprawności  technicznej,  prowadzenie  eksploatacji  i  konserwacja  drogowej 

sygnalizacji świetlnej na terenie miasta Radomia. 

Postępowanie  prowadzone  jest  na  podstawie  przepisów  ustawy  z  dnia  11  września 

2019  roku 

– Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2023 roku, poz. 1605 ze zm.), zwanej 

dalej ustawą P.z.p. 

W  dniu  12  sierpnia  2024  r.  wykonawca  SPIE  Stangl  Technik 

Spółka  z  ograniczoną 

odpowiedzialnością w Świdnicy (dalej: odwołujący) wniósł odwołanie wobec: 

1) niezgodnej z przepisami ustawy P.z.p. 

czynności wyboru jako najkorzystniejszej oferty — 

oferty złożonej przez wykonawcę M. W., prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą 

ELWAM Przedsiębiorstwo ProdukcyjnoHandlowo-Usługowe z siedzibą w Radomiu (dalej jako 

„ELWAM”- lub „przystępujący”), pomimo że oferta ta podlega odrzuceniu; 

zaniechania  odrzucenia  oferty  złożonej  przez  wykonawcę  ELWAM,  pomimo że  oferta ta 

winna  zostać  odrzucona  z  powodu  jej  niezgodności  z  warunkami  zamówienia,  które  nie 

kwalifikują  się  do  walidacji  w  trybie  poprawy  omyłek,  a  to  ze  względu  na  niedopuszczalną 

m

odyfikację formularza cenowego, którego nie da się konwalidować na podstawie dostępnych 

dla z

amawiającego danych (np. jako omyłki) bez prowadzenia niedopuszczalnych negocjacji 

z w

ykonawcą oraz bez niedopuszczalnej zmiany w treści jego oferty; 

zaniechania odrzucenia oferty złożonej przez wykonawcę ELWAM, pomimo że oferta ta 

winna  zostać  odrzucona  z  powodu  błędów  w  obliczeniu  ceny,  które  nie  kwalifikują  się  do 

poprawy w trybie poprawy omyłek; 

4)  niezgodnej  z  przepisami  ustawy  P.z.p. 

czynności  negocjowania  przez  zamawiającego  z 

wykonawcą  ELWAM  treści  oferty  ELWAM  oraz  dokonania  przez  zamawiającego 

niedopuszczalnej  zmiany  w  ofercie  ELWAM,  a  w  konsekwencji  niezgodnej  z  przepisami 

ustawy P.z.p. 

czynności poprawy w ofercie ELWAM rzekomych omyłek, pomimo że oferta ta 

winna zostać odrzucona oraz nie ziściły się żadne przesłanki do poprawy rzekomych omyłek 

w ofercie;  

z  ostrożności  procesowej  na  wypadek  nieuwzględnienia  punktów  2  -  4,  zaniechania 

odrzucenia  oferty  złożonej  przez  wykonawcę  ELWAM,  pomimo  że  oferta  ta  winna  zostać 

odrzucona jako zawierająca rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia, w tym 

w szczególności z powodu niezłożenia przez wykonawcę ELWAM prawidłowych (rzetelnych) 

wyjaśnień  w  wyznaczonym  terminie  oraz  z  powodu  tego,  że  złożone  wyjaśnienia  wraz 

dowodami nie uzasadniają podanej w ofercie ceny ani jej istotnych części składowych; 

z  ostrożności  procesowej  –  na  wypadek  nieuwzględnienia  punktów  2  –  5,  ujawnienia 

wyjaśnień ELWAM w zakresie rażąco niskiej ceny dopiero po wyborze  oferty tego wykonawcy 

jako  najkorzystniejszej  oraz  odroczenia  skutku  tej  czynności  o  10  dni,  wskutek  czego 

w

ykonawca nie mógł rzetelnie zapoznać się  z treścią owych wyjaśnień przed upływem terminu 

na wniesienie odwołania; 

z  ostrożności  procesowej  -  na  wypadek  nieuwzględnienia  punktów  2  –  6,  zaniechania 

odrzucenia  oferty  złożonej  przez  wykonawcę  ELWAM,  pomimo  że  oferta  ta  winna  zostać 

odrzucona jako złożona w warunkach czynu nieuczciwej  konkurencji stypizowanego w art. 15 

ust, 1 pkt 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (t.j. Dz. U. 

z 2022 r. poz. 1233) lub niedozwolonej inżynierii cenowej.  

Wskazanym  wyżej  czynnościom  oraz  zaniechaniom  zamawiającego  odwołujący 

zarzuc

ił naruszenie: 

1) art. 239 ust. 1 ustawy P.z.p. 

poprzez jego błędne zastosowanie, a w konsekwencji błędny 

wybór  oferty  ELWAM  jako  oferty  najkorzystniejszej  w  postępowaniu,  podczas  gdy  oferta  ta 

winna zostać odrzucona, a co najmniej wybór ten jest przedwczesny, bowiem  zamawiający 

nie wyjaśnił wszelkich wątpliwości odnośnie ceny oferty; 

2)  art.  226  ust.  1  pkt  5  ustawy  P.z.p.  poprzez  jego  niezastosowanie,  a  w  konsekwencji 

zaniechanie odrzucenia oferty ELWAM, podczas gdy oferta ELWAM winna zostać odrzucona 

z powodu jej niezgodności z warunkami zamówienia, które nie kwalifikują się do poprawy w 

trybie  poprawy  omyłek,  a  to  ze  względu  na  zastosowanie  błędnego  formularza  cenowego, 

którego nie da się konwalidować na podstawie dostępnych dla zamawiającego danych (np. 

jako  omyłki)  bez  prowadzenia  niedopuszczalnych  negocjacji  z  wykonawcą  oraz  bez 

ni

edopuszczalnej zmiany w treści jego oferty; 

3)  art.  226  ust.  1  pkt  10  ustawy  P.z.p.  poprzez  jego  niezastosowanie  a  w  konsekwencji 

zaniechanie odrzucenia oferty ELWAM, podczas gdy oferta ELWAM winna zostać odrzucona 

z powodu błędów w obliczeniu ceny, które nie kwalifikują się do poprawy w trybie poprawy 

omyłek,  a  to  ze  względu  na  nieujęcie  w  pozycji  nr  116  formularza  cenowego  wszystkich 

wymaganych elementów;  

4) art. 223 ust. 1 oraz art. 223 ust. 2 pkt 1, 2, 3 ustawy P.z.p.

, poprzez ich błędne zastosowanie, 

a  w  konsekwencji  prowadzenie  pomiędzy  zamawiającym  a  wykonawcą  ELWAM 

niedopuszczalnych  negocjacji  dotyczących  treści  złożonej  oferty  oraz  dokonanie 

niedopuszczalnych  zmian  w  treści  oferty  wykonawcy  ELWAM,  a  to  dokonanie  przez 

z

amawiającego  poprawy  rzekomych „omyłek”  w treści  oferty  wykonawcy  ELWAM,  podczas 

gdy błędy w ofercie ELWAM nie nadawały się do poprawy w trybie poprawy omyłek, o której 

mowa w przepisie  art. 223 ust. 2 pkt 1, pkt 2, czy pkt 3 ustawy P.z.p., 

5) art. 74 ust. 1 w zw. z art. 74 ust. 2 pkt 1 w zw. z art. 73 ust. 1 w zw. z art. 16, art. 17 ust. 1 i 

3 oraz art. 18 ust. 1 ustawy P.z.p. oraz 

§ 5 ust, 4 rozporządzenia Ministra Rozwoju, Pracy i 

Technologii  z  18.12.2020  r.  w  sprawie  protoko

łów  postępowania  oraz  dokumentacji 

postępowania o udzielenie zamówienia publicznego (Dz.U. z 2020 r. poz. 2434, zwanego dalej 

„Rozporządzeniem")  poprzez  ich  niezastosowanie  a  w  konsekwencji  bezpodstawne 

nieudostępnienie   odwołującemu,  na  złożony  przez niego  wniosek,  załącznika do  protokołu  

postępowania  -  wyjaśnień  ceny  ofertowej  (wraz  z  dowodami)  złożonych  przez  wykonawcę 

ELWAM  przed  upływem  terminu  na  wniesienie odwołania,  pomimo   faktu,  że załącznik  ten 

winien by

ć jawny i udostępniony odwołującemu przed wyborem najkorzystniejszej oferty przez 

z

amawiającego; 

6) (zarzut ewentualny, w 

przypadku nieuwzględnienia zarzutów 2 - 5 powyżej) art. 224 ust. 5 î 

6 w zw. z art. 226 ust. 1 pkt 8 ustawy P.z.p., poprzez ich niezastosowanie, a w konsekwencji 

zaniechanie odrzucenia oferty ELWAM, 

podczas gdy oferta ELWAM winna zostać odrzucona 

jako  zawierająca  rażąco  niską  cenę  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia,  w  tym  w 

szczególności  z  powodu  niezłożenia  przez  wykonawcę  ELWAM  prawidłowych  (rzetelnych) 

wyjaśnień  w  wyznaczonym  terminie  oraz  z  powodu  tego,  że  złożone  wyjaśnienia  wraz  z 

dowodami nie uzasadniają podanej w ofercie ceny ani jej istotnych części składowych ; 

7) (zarzut ewentualny 

w przypadku nieuwzględnienia zarzutów ad. 2 - 6 powyżej) art. 226 ust. 

1 pkt 7 ustawy P.z.p. poprzez jego niezastosowanie, a w konsekwencji zaniechanie odrzucenia 

oferty  ELWAM,  podczas  gdy  oferta  ELWAM  winna  zostać  odrzucona  jako  złożona  w 

warunkach czynu nieuczciwej konkurencji 

– a to art. 15 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 

1993  r.  o  zwalczaniu  nieuczciwej  konkurencji  (t.j.  Dz.  U.  z  2022  r.  poz.  1233)  lub 

niedopuszczalnej inżynierii cenowej; 

8) (zarzut ewentualny 

w przypadku nieuwzględnienia zarzutów 7, 8, 9 i 10 powyżej) art. 224 

ust. 1 ustawy P.z.p., poprzez jego niezastosowanie, a w konsekwencji zaniechanie wezwania 

ELWAM  do  wyjaśnień  uzupełniających,  podczas  gdy  ELWAM  nie  złożył  wyjaśnień  oraz 

dowodów, które uzasadniłyby podaną w ofercie cenę. 

Mając na względzie opisane wcześniej zarzuty odwołujący wniósł o:  

uwzględnienie odwołania w całości, 

przeprowadzenie dowodów z dokumentacji postępowania, 

3) nakazanie z

amawiającemu unieważnienia czynności wyboru oferty najkorzystniejszej,  

4) nakazanie z

amawiającemu odrzucenia oferty złożonej przez wykonawcę ELWAM, 

5)  o

bciążenie  zamawiającego  kosztami  postępowania,  w  tym  kosztami  zastępstwa 

procesowego; 

z  ostrożności  procesowej  --  na  wypadek,  gdyby  Izba  przyjęła,  że  zamawiający  winien 

udostępnić  odwołującemu  wyjaśnienia  dotyczące  ceny  złożone  przez  wykonawcę  ELWAM 

przed wyborem oferty tego wykonawcy jako najkorzystniejszej, 

odwołujący wniósł o: 

6)  nakazanie  z

amawiającemu  udostępnienia  odwołującemu  wyjaśnień  ceny  ofertowej 

złożonych przez wykonawcę ELWAM (wraz z dowodami); 

z ostrożności procesowej – na wypadek, gdyby Izba przyjęła, że zamawiający zobowiązany 

jest  do  ponownego  wezwania  wykonawcy  ELWAM  do  wyjaśnień  uzupełniających  ceny, 

odwołujący wniósł o: 

7)  nakazanie  z

amawiającemu  wezwania  wykonawcy  ELWAM  do  złożenia  wyjaśnień 

uzupełniających ceny ofertowej, w tym jej istotnych części składowych. 

Odnosząc się do poszczególnych zarzutów, odwołujący wskazał, co następuje: 

A. Zarzut naruszenia art. 239 ust. 1 ustawy P.z.p. 

Odwołujący  wskazał,  że  wybór  jako  najkorzystniejszej  oferty  —  oferty,  która  winna 

podlegać  odrzuceniu  obarczony  jest  błędem  i  wadliwością,  co  najmniej  zaś  wybór  taki  jest 

przedwczesny  (w  odniesieniu  do  zarzutu  ewentualnego), 

bowiem  nadal  nie  są  wyjaśnione 

wszelkie aspekty związane z ceną ofertową wykonawcy ELWAM. W związku z powyższym 

niezbędne  jest  unieważnienie  wyboru  oferty    najkorzystniejszej  (oferty  ELWAM)  i 

przeprowadzenie  ponownego  badania  i  oceny  ofert,  połączonego  z  odrzuceniem  oferty 

podlegającej  odrzuceniu,  ewentualnie  wezwaniem  do  dalszych  wyjaśnień  (wyjaśnień 

uzupełniających  ceny),  w  przypadku  gdyby  Izba  uznała,  że  sankcja  odrzucenia  oferty  jest 

sankcją  zbyt  daleko  idąca,  a  wykonawcy  powinni  mieć  dodatkową  szansę  na  uzupełnienie 

wyjaśnień ceny, 

B. Zarzut naruszenia art. 226 ust. 1 pkt 5 i 10 ustawy P.z.p. 

Odwołujący  podniósł,  że  wykonawca  ELWAM  sporządził  swoją ofertę na  formularzu 

cenowym, 

który zawierał odmienne pozycje cenowe w stosunku do wzoru formularza, który 

udostępnił  zamawiający.  Różnica  w  formularzu  cenowym  polegała  na  niedopuszczalnej 

modyfikacji pozycji nr 116 o 

treści: 

L.p.  

OPIS 
POZYCJI

NAZWA

JEDNOSTKI

OBMIAROWEJ

ILOŚĆ 
JEDNOSTEK

OBMIAROWYCH

DO 
WYKONANIA

W OKRESIE

TRWANIA

UMOWY

CENA ZA 
JEDNOSTKĘ

OBMIAROWĄ

NETTO w zł

CENA 

NETTO

(zł) 

/kol. 4 x kol. 

Moduł

(pakiet) 

sterownika 
sygnalizacji 
świetlnej

(bez względu 

na rodzaj)

szt. 

Tymczasem,  załącznik  nr  2  do  Specyfikacji  Warunków  Zamówienia  (dalej  „SWZ”) 

zakładał,  iż  oferta  wykonawców  powinna w  pozycji  116 uwzględniać 45,  a nie 10  modułów 

sterowników sygnalizacji świetlnej. W związku z powyższym zmodyfikowanie przez ELWAM 

formularza  cenowego  spowodowało,  że  wykonawca  ten  nie  wycenił  pełnego  zakresu 

zamówienia.  Zgodnie  z    jednolitym  orzecznictwem  Krajowej  Izby  Odwoławczej  odrzucenie 

oferty  za  jej  niezgodność  z  warunkami  zamówienia  dotyczy  m.in.  ofert,  które  zostały 

sporządzone  w  sposób  inny  niż  wymagane  przez  zamawiającego  lub  których  wygląd 

(wskazane  w    nich  treści)  jest  odmienny  od  wymaganego  przez  zamawiającego  (w 

szczególności w zakresie treści mających znaczenie dla oferty takich jak przede wszystkim 

cena i  sposób jej  kalkulacji  w  formularzach cenowych).  Odwołujący  przywołał  orzecznictwo 

Krajowej Izby Odwoławcze, w tym: wyrok KIO z dnia 5 lutego 2024 roku (KIO 11/2024), wyrok 

KIO z dnia 24 maja 2023 roku (KIO 1090/23) i inne. 

Odwołujący  stwierdził,  że  ELWAM  nieprawidłowo  ustalił  przedmiot  i  zakres  oferty, 

bowiem modyfikując  w  sposób  niedopuszczalny formularz  cenowy  nie  uwzględnił  w  pozycji 

116 wszystkich obowiązków,  które zostały  nałożone  przez  zamawiającego. Gdyby  ELWAM 

prawidłowo rozpoznał przedmiot zamówienia i złożył formularz cenowy prawidłowy, to cena 

jego  oferty  byłaby  zupełnie  inna.  Z  tego  powodu,  jako  że  ELWAM  nie  wycenił  wszystkich 

elementów które wchodzą w zakres pozycji nr 116, oferta ta winna zostać odrzucona z powodu 

błędu  w  obliczeniu  ceny,  bez  możliwości  jej  konwalidowania  poprzez  „poprawę  omyłki”, 

bowiem  poprawa  taka  byłaby  niedopuszczalna  i  naruszałaby  uczciwą  konkurencję  i  równe 

traktowanie wykonawców. 

Odwołujący  wskazał,  że  oferta  przystępującego  podlega  odrzuceniu,  po  pierwsze  z 

powodu  jej  niezgodności  z  warunkami  zamówienia  (wyrażającej  się  m.in.  przedstawieniem 

innej  treści  niż  wymagana  przez  zamawiającego  oraz  wyceną  innych  elementów  niż 

wymagane przez z

amawiającego), a   po drugie z powodu błędu w obliczeniu ceny (biorącego 

się  właśnie  z  niedopuszczalnej  modyfikacji  formularza  cenowego,  co  doprowadziło  w 

konsekwencji do podania w ofercie ceny, która nie obejmuje pełnego przedmiotu zamówienia, 

obejmu

je błędny sposób wyceny (liczbę kompletów), co może rodzić odmienności w zakresie 

płatności i rozliczeń (w zależności od liczby opcji udzielonych wykonawcy), co z pewnością 

miało wpływ na finalną wartość oferty, a to w konsekwencji na jej pozycję w rankingu ofert).  

Nieodrzucenie  oferty  doprowadziłoby  z  kolei  do  nierównego  traktowania wykonawców  oraz 

naruszenia  zasady  uczciwej  konkurencji,  a  jej  poprawa  naruszałaby  również 

niedopuszczalność negocjowania treści oferty oraz dokonywania zmian w jej treści (art. 223 

ust. 1 ustawy P.z.p.).  

Niezależnie od powyższego, zamawiający chcąc „ratować” ofertę ELWAM, przesłał do 

tego wykonawcy zawiadomienie o poprawie innych omyłek niepowodujących istotnych zmian 

w  treści  oferty.  Tymczasem  poprawa  taka  jest  niedopuszczalna,  bowiem  prowadziłaby  do 

niedopuszczalnej zmiany w treści oferty, skoro zamawiający nie posiadał danych wyjściowych 

do dokonania takiej poprawy, w 

szczególności nie znał przyczyn, dlaczego ELWAM zmienił 

treść formularza cenowego. Jak słusznie podniosło KIO w wyroku z dnia 13 czerwca 2017r., 

z

amawiający  może  poprawiać  omyłki  tylko  wtedy,  gdy  dysponuje  wszystkimi  niezbędnymi 

danymi do dokonanie tej czynności. Odwołujący podkreślił, iż Zamawiający nie pofatygował 

się,  by  zażądać  od  wykonawcy  udzielenia  wyjaśnień,  dlaczego  w  taki,  a  nie  inny  sposób 

sporządził  formularz  ofertowy.  Należy  przypomnieć,  iż  inne  omyłki  muszą  mieć  charakter 

przypadkowych,  niezamierzonych  błędów.  W  żadnym  wypadku  za  inną  omyłkę  nie  można 

przyjąć świadomego i celowego działania wykonawcy. W ocenie odwołującego, w niniejszej  

sprawie  z  pewnością  w  momencie  dokonywania  poprawki  zamawiający  nie  dysponował 

pozytywną wiedzą, iż działanie wykonawcy charakteryzowało się tymi przymiotami. 

Odwołujący  podniósł,  że  zamawiający  nie  miał  prawa  poprawić  oferty  wykonawcy 

ELWAM również z tego powodu, iż zmiany te w sposób istotny zmieniały treść oferty. W tym 

wypadku należy bowiem ocenić jej wpływ na treść tej ostatniej, rozmiar i wagę (znaczenie) dla 

całokształtu oświadczenia woli. Odwołujący przywołał wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 

7 maja 2013 r. sygn. akt: KIO 1250/13. 

Odwołujący podniósł, że naturalnym jest, że  wykonawca ELWAM, kiedy został przez 

z

amawiającego poinformowany o poprawie jego oferty w trybie art. 223 ust. 2 pkt 3 ustawy 

P.z.p. 

(do czego nie było żadnych podstaw), to nie miał żadnego powodu do zakwestionowania 

takiej poprawy (w trybie art. 223 ust. 3 ustawy P.z.p.

), bowiem alternatywą (przy braku zgody 

na niezgodną z prawem poprawę rzekomych omyłek w ofercie ELWAM) byłoby odrzucenie 

oferty  [zarówno  na  podstawie  przepisów  przywołanych  w  odwołaniu  [tj.  za  niezgodność  z 

warunkami zamówienia i/lub błąd w obliczeniu ceny], ale również na podstawie art. 226 ust. 1 

pkt 11 ustawy P.z.p. wraz z ewentualnym zatrzymaniem wykonawcy ELWAM wadium - gdyby 

jego oferta plasowała się dzięki takiej poprawie na pierwszej lokacie (zob. art. 98 ust. 6 pkt 1 

ustawy  P.z.p.). 

Stąd  oferent  ELWAM  był  oczywiście  żywotnie  zainteresowany  w  akceptacji 

niedopuszczalnej  i  niezgodnej  z  przepisami  ustawy  P.z.p.  poprawy  przez  z

amawiającego 

rzekomej  omyłki  w  swojej  ofercie,  bowiem  tylko  w  taki  sposób  mógł  utrzymać  się  w 

postępowaniu,  „uratować”  własną  ofertę,  a  nawet  ją  konwalidować  i  utrzymać  się  w 

postępowaniu wraz z zachowaniem swojego wadium, podczas gdy oferta taka winna zostać 

odrzucona  z  powodu  jej  niezgodności  z  warunkami  zamówienia,  co  z  kolei  doprowadziło 

również do błędnej kalkulacji ceny, 

Odwołujący wskazał, że prowadzenie jakiegokolwiek postępowania wyjaśniającego z 

ELWAM, jak również poprawa oferty ELWAM przez zamawiającego doprowadziły do takiego 

właśnie  naruszenia  uczciwej  konkurencji  i  naruszenia  zasady  równego  traktowania 

wykonawców, jak również do naruszenia zakazu negocjowania treści oferty oraz dokonywania 

zmian  w  treści  oferty,  a  jakakolwiek  poprawa  rzekomych  „omyłek"  w    ofercie  ELWAM  była 

niedopuszczalna. 

C. Zarzut naruszenia art. 224 ust. 6 w zw. z art. 226 ust. 1 pkt 8 oraz art. 224 ust. 1 ustawy 

P.z.p. 

Odwołujący podniósł, że w orzecznictwie KIO wielokrotnie wskazywano, że podstawę 

do odrzucenia oferty jako stanowiącej czyn nieuczciwej konkurencji może stanowić każdy czyn 

podjęty przez wykonawcę w ramach postępowania o udzielenie zamówienia, jeżeli czyn ten 

spełni znamiona określone w ustawie (wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 7 grudnia 2017 

r., sygn. akt: KIO 2473/17), Jednym z przykładów czynów nieuczciwej konkurencji jest tzw. 

„manipulowanie ceną". Ów zabieg wyjaśnia M. Jaworska: „Jako czyn nieuczciwej konkurencji 

może  być  uznana  praktyka  manipulowania  ceną  oferty,  np.  poprzez  określanie  cen 

jednostkowych  w  taki  sposób,    że  ich  część  określana  jest  na  poziomie  rażąco  niskim,  w 

oderwaniu  od  rzeczywistych  kosztów  i  nakładów  koniecznych  do  realizacji  wyodrębnionej 

części  zamówienia,  a  część  cen  jest  bez  uzasadnienia  zawyżana,  by  zrekompensować 

zaniżenie  innych,  Brak  obiektywnego  uzasadnienia  dla  dokonywania  takiej  operacji  może 

wskazywać,  że  jedynym  jej  celem  jest  zamierzona  optymalizacja  wyceny  przedmiotu 

zamówienia, nakierunkowana na uzyskanie przewagi nad innymi wykonawcami w przyjętych 

przez  zamawiającego  kryteriach  oceny  ofert,  zawyżenie  ostatecznego  wynagrodzenia 

przysługującego wykonawcy lub odmienne, od określonego w dokumentach zamówienia, jego 

rozliczenie,  np.  otrzymanie  części  wynagrodzenia  za  wykonanie  zamówienia  na 

wcześniejszym  etapie  jego  realizacji,  Takie  działanie  w  sposób  oczywisty  prowadzi  do 

wynaturzeń  pozbawiających  ekonomicznego  sensu  cały  system  zamówień  publicznych,  a 

także  ewidentnie  narusza  interes  innych  przedsiębiorców  (wykonawców)  oraz  klienta 

(zamawiającego),” (M. Jaworska [w:] Prawo zamówień  publicznych. Komentarz, red, Marzena 

Jaworska, Dorota Grześkowiak-Stojek, Julia  Jarnicka, Agnieszka Matusiak, Legalis).  

D. Zarzut naruszenia art. 74 ust. 1 w zw. z art. 74 ust. 2 pkt 1 w zw. z art. 73 ust. 1 w zw. z art. 

16, art. 17 ust. 1 i 3 oraz art, 18 ust. 1 ustawy PZP oraz S 5 ust. 4 rozporządzenia. 

Odwołujący  podniósł,  że  oferta  ELWAM  była  o  ponad  30%  niższa  od  wartości 

zamówienia  szacowanej  przez  zamawiającego.  Z  tego  względu  zamawiający  wezwał  tego 

wykonawcę do udzielenia wyjaśnień w trybie art. 224 ust. 1 ustawy P.z.p. Odwołujący wskazał, 

iż podstawą skierowania wezwania do wykonawcy winien był być ust. 2 przywołanego artykułu, 

jednakże  omyłka  ta  nie  wpłynęła  na  przebieg  postępowania,  z  uwagi  na  okoliczność,  iż 

z

amawiający obszernie wskazał, jakich wyjaśnień żąda od ELWAM. 

Odwołujący  podniósł,  że  jego  zarzuty  dotyczą  postępowania  zamawiającego  po 

uzyskaniu od ELWAM wyjaśnień w zakresie rażąco niskiej ceny. Jeszcze przed ogłoszeniem 

wyboru oferty ELWAM jako najkorzystniejszej o

dwołujący złożył wniosek o udostępnienie tego 

dokumentu. Zamawiający odmówił uczynienia zadość żądaniu  odwołującego, powołując się 

na  art.  74  ust.  2  ustawy  P.z.p

.  Przywołany  przepis  stanowi,  iż  co  do  zasady,  załączniki  do 

protokołu  postępowania udostępnia  się  po  dokonaniu  wyboru  najkorzystniejszej  oferty  albo 

unieważnieniu postępowania. Uwadze zamawiającego umknęła jednak okoliczność, iż od tej 

zasady ustawodawca przewidział wyjątki, w tym między innymi, iż ograniczenie to nie dotyczy 

oferty  i  załączników  do  niej.  W  doktrynie  i  judykaturze  przyjmuje  się  już  w  zasadzie 

powszechnie, iż wyjaśnienia w zakresie rażąco niskiej ceny stanowią cześć oferty i winny być 

ujawniane w tym samym czasie. 

Odwołujący przywołał wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 

dnia 13 stycznia 2023 r. (sygn. akt 3466/22) oraz w

yrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 25 

maja 2022 r. (sygn. akt KIO 1191/22).  

Odwołujący  stwierdził,  że  mimo  że  miał  świadomość  bezprawnego  działania 

z

amawiającego,  uznał,  iż  poczeka  na  doręczenie  mu  wyjaśnień  ELWAM  w  terminie 

późniejszym.  Czas  pokazał,  iż  zamawiający  nie  poprzestał  w  utrudnianiu  odwołującemu  w 

ochronie  jego  praw.  W  dniu  5  sierpnia  2024  r.  z

amawiający  doręczył  odwołującemu 

oświadczenie,  z  którego  wynikało,  iż  co  prawda  ELWAM  próbował  utajnić  treść  swoich 

wyjaśnień  w  zakresie  rażąco  niskiej  ceny,  jednak  uczyni  to  nieskutecznie.  Bezbrzeżne 

zdziwienie  o

dwołującego  wzbudziła jednak  dalsza część pisma  zamawiającego,  w której  to 

oświadczył on, iż zamierza odroczyć ujawnienie tychże o 10 dni. Rzecz jasna oznaczało to, że 

o

dwołujący nie miał możliwości zapoznać się z tymi wyjaśnieniami przed upływem terminu na 

wniesienie  odwołania.  Zachowania  zamawiającego  nie  sposób  określić  inaczej  niż  jako 

bulwersujące. 

W  ocenie  odwołującego  działania  zamawiającego  w  sposób  oczywisty  wprost 

zmierzają  do  uniemożliwienia  odwołującemu  skutecznego  wniesienia  odwołania.  Ustawa 

P.z.p. 

nie przewiduje instytucji odraczania ujawniania dokumentów w ogóle, co więcej takie 

zachowanie ze względu na jego oczywisty cel godzi wprost w elementarne zasady udzielania 

zamówień  publicznych.  Jedną  z  tych  zasad  jest  zachowanie  przejrzystości  i  

proporc

jonalności.  Zasada  proporcjonalności  wyraża  się  więc  w  formułowaniu  wobec 

wykonawców wymagań w postępowaniu w sposób adekwatny do przedmiotu  zamówienia i 

rzeczywistych  potrzeb  zamawiającego  przy  jednoczesnym  niestawianiu  nadmiernych 

wymagań,  ograniczających  bez  odpowiedniego  uzasadnienia  prawa  wykonawców  czy  też 

stanowiących  dla  nich  zbędne  utrudnienia  w  udziale  w  postępowaniu  i  pozyskaniu 

zamówienia. Podobnie zachowanie zamawiającego narusza zasadę jawności postępowania, 

którą  należy  odnosić  przede  wszystkim  do  protokołu  postępowania  oraz  jego  załączników, 

które  w  świetle  przepisów  ustawy  stanowią  dokumentację  postępowania  oraz  są  jawne. 

Powinny  być  one  udostępniane  każdemu  bez  względu  na  okoliczności  istnienia  bądź 

nieistnienia  interesu prawnego czy też faktycznego po stronie wnioskodawcy. 

E. Zarzut ewentualny naruszenia art. 224 ust. 5 i 6 w zw. z art. 226 ust. 1 pkt 8 ustawy P.z.p.; 

oraz zarzut ewentualny naruszenia art. 226 ust. 1 pkt 7 ustawy P.z.p. 

Odwołujący podniósł, że nie mając dostępu do treści wyjaśnień ceny oferenta ELWAM, 

z  daleko  posuniętej  ostrożności  procesowej,  nie  mając  pewności  uwzględnienia  przez  Izbę 

zarzutów  głównych  i  nakazania  zamawiającemu  udostępnienia  wyjaśnień  przed  wyborem 

oferty,  zmuszony jest  podnieść (niejako  „w  ciemno”)  zarzuty  istnienia  w ofercie  wykonawcy 

ELWAM rażąco niskiej ceny, a przynajmniej rażąco niskich istotnych części składowych ceny, 

a to pozycji:  

OPIS POZYCJI 

NAZWA

JEDNOSTKI

OBMIAROWEJ

ILOŚĆ

JEDNOSTEK

OBMIAROWYCH

DO 

WYKONANIA W

OKRESIE 

TRWANIA

UMOWY

CENA

ZA

JEDNOSTKĘ

OBMIAROWĄ

NETTO 

w zł

CENA

NETTO

(zł) 

/kol. 4 x kol, 
5/

Ułożenie kabli 

(bez peszela) , 

wraz z cenq 
kabla, bez 

mb 

względu na typ 
kabla 

Ułożenie kabli 

(razem z 
peszelem) wraz z 
cenq kabla oraz 
peszelat bez 
względu na typ 
kabla 

mb 

Złącza kablowe 

(kablowo 
pomiarowe) 
wraz z 
fundamentem 

kpl, 

Komputer 

sterownika 
sygnalizacji 
konstrukcja 
dwuprocesorowa 

szt.

Detektor 

mikrofalowy 
do detekcji 
pojazdów lub 
pieszych 

szt.

Detektor 
termiczny do 

rowerzystów lub 
pieszych 

szt.

Detektor 

ultradźwiękowy 
(bez względu na 
typ) 

szt.

Wykonanie 
projektu 
elektrycznego 

kpl. 

Wykonanie 
projektu stałej 
organizacji 
rtJChU 

kpl. 

Odwołujący  podniósł,  że  w  zakresie  pozycji:  58,  59,  107,  117,118  i  119,  według 

najlepszej  wiedzy  o

dwołującego  na  rynku  nie  ma  możliwości  zakupu  tych  materiałów  lub 

urządzeń  po  cenach,  które  w  swojej  ofercie  zamieścił  ELWAM.  W  zakresie  pozycji  128 

o

dwołujący stoi na stanowisku, iż zgodnie z wymogami  zamawiającego, projekt elektryczny 

winien zostać wykonany przez projektanta legitymującego się odpowiednimi uprawnieniami i 

nie ma możliwości, by jakakolwiek osoba o takich kwalifikacjach wykonała ów projekt za kwotę, 

którą  wskazał  ELWAM.  W  przypadku  pozycji  129,  w  ocenie  odwołującego  w  pozycji  tej 

ELWAM nie uwzględnił wymogów zamawiającego, który nakazuje przed wykonaniem projektu 

do  wykonania pomiarów  natężenia ruchu z  wykorzystaniem  wideorejestratora z  widocznym 

każdym  strumieniem  ruchu  uwzględniającym  struktury  rodzajowej  i  kierunkowej  pojazdów 

natężenia ruchu pieszego i rowerowego. Wykonanie takich pomiarów jest bardzo kosztowne i 

nie mieści się w kwocie 5.000,00 PLN. 

Odwołujący  wskazał,  że  w  tym  kontekście  zasadnym  jest  również  wskazanie  jako 

ewentualnej podstaw do odrzucenia oferty ELWAM z powodu wskazanych wycen również art. 

226  ust.  1  pkt  7  ustawy  PZP  -  a  zatem  czynu  nieuczciwej  konkurencji 

który  polega  na 

oferowaniu produktów usług poniżej kosztów ich zakupu i świadczenia w celu eliminacji innych 

przedsiębiorców  i  utrudnienia  im  dostępu  do  rynku  (art.  15  ust.  1  pkt  1  ustawy  z  dnia  16 

kwietnia  1993  r.  o  zwalczaniu  nieuczciwej  konkurencji  (t,j.  Dz.  U.  z  2022  r.  poz.  1233)  lub 

niedozwolonej  inżynierii  cenowej  przejawiającej  się  w  takim  żonglowaniu  cenami 

jednostkowymi,  aby  pewne  pozycje  rażąco  zaniżyć,  a  inne  zawyżyć,  aby  w  ostatecznym 

rozrachunku cena całościowa oferty wydawała się adekwatna. Jednym z przykładów czynów 

nieuczciwej konkurencji może być również niedopuszczalna inżynieria cenowa, polegająca na 

zawyżaniu jednych cen, kosztem drugich, które są sztucznie i nad wyraz zaniżane. 

F. Zarzut ewentualny naruszenia art. 224 ust. 1 ustawy PZP.  

Odwołujący  stwierdził,  iż  nieudzielenie  precyzyjnych  i  wyczerpujących  oraz 

szczegółowych wyjaśnień oraz niezłożenie kompletu dowodów potwierdzających  rzetelność 

wyceny  oferty,  na  wezwanie  z

amawiającego,  a  w  konsekwencji  nie  obalenie  domniemania 

rażąco niskiej ceny, które konstytuuje się w momencie przesłania wezwania zamawiającego 

do  wyjaśnień  rażąco  niskiej  ceny,  powinno  powodować  automatyczne  odrzucenie  oferty 

takiego wykonawcy, ale 

z daleko posuniętej ostrożności procesowej, na wypadek gdyby Izba 

uznała,  że  wykonawca  taki  uprawniony  jest  do  uzupełnienia  swoich  wyjaśnień  (złożenia 

wyjaśnień  uzupełniających)  sformułował  zarzut  ewentualny  braku  wezwania  wykonawcy 

ELWAM  do  złożenia  takowych  wyjaśnień  uzupełniających  w  sytuacji,  gdyby  pierwsze 

wyjaśnienia  złożone  przez  ELWAM  okazały  się  nieprawidłowe  (nieprecyzyjne,  ogólnikowe, 

nieodpowiadające na pytania zamawiającego, pozbawione dowodów, itd.) W takim przypadku 

dokonany wybór oferty najkorzystniejszej jest przedwczesny. 

W odpowiedzi na odwołanie z dnia 26 sierpnia 2024 roku zamawiający wniósł o: 

1. oddalenie odwołania w całości, 

2.  dopuszczenie  dowodów  wskazanych  w  uzasadnieniu  odpowiedzi  zamawiającego  na 

odwołanie, 

3. orzeczenie kosztów postępowania odwoławczego wg norm przepisanych. 

Odnosząc się do zarzutów podniesionych przez odwołującego wskazanych w punktach 

– 5 odwołania zamawiający wskazał, że dokonał poprawy oferty ELWAM w trybie art. 223 

ust. 2 pkt. 3 ustawy P.z.p.

, który to przepis zezwala zamawiającemu na dokonanie poprawki 

innej omyłki polegającej na niezgodności oferty z dokumentami zamówienia, niepowodującego 

istotnych zmian w treści oferty – niezwłocznie zawiadamiając o tym wykonawcę, którego oferta 

została poprawiona. 

Zamawiający  podniósł,  że  zgodnie  z  ustawową  regulacją  jest  zobowiązany  do 

poprawienia  w  ofercie  innych  omyłek  polegających  na  niezgodności  treści  oferty  z  treścią 

SWZ, niepowodujących istotnych zmian w treści oferty. Regulacja zawarta w art. 233 ust. 2 

pkt. 3 ustawy P.z.p. 

stanowi wyjątek od reguły, zgodnie z którą nie można dokonywać zmian 

w treści oferty. 

Zamawiający  wskazał,  że  pojęcie  „istotności”  nie  zostało  zdefiniowane,  a  zatem, 

przyjmuje się, że o istotności stanowi stopień ingerencji  zamawiającego w treść oferty oraz 

konsekwencje  dokonanych  poprawek.  Sam  zaś  fakt,  że  omyłka  dotyczy  ceny,  ilości 

asortymentu,  czyli  istotnego  elementu  oferty  (essentialia  negotii), 

nie  powoduje,  że ma ona 

charakter istotny w stosunku do całej oferty. Oceniając, czy dana omyłka ma charakter istotny, 

Zamawiający  powinien  brać  pod  uwagę  to,  jakie  konsekwencje  będzie  miało  poprawienie 

oferty tzn., ile wyniesie wartość zmiany, a także ile pozycji będzie musiało być poprawionych. 

Ustawodawca nie określił w takim przypadku sztywnych kryteriów, a więc to zamawiający na 

podstawie  całokształtu  oferty  podejmuje  decyzję  w  tym  zakresie  (co  potwierdza  doktryna  i 

judykatura). 

Zamawiający przywołał orzecznictwo Krajowej Izby Odwoławczej, w tym: wyrok z 

dnia 1 lipca 2019 r. sygn. akt. KIO 1123/19, wyroku z dnia 12 lutego 2009 r. sygn. akt. KIO 

Zamawiający  wskazał,  że  okoliczność,  że  zmiana  miałaby  dotyczyć  elementów 

przedmiotowo  istotnych  umowy  (essentialia  negotii) 

lub  elementów  uznanych  przez 

z

amawiającego  za  istotne,  a  poprawionych  jako  „inne  omyłki”,  nawet  jeśli  skutkiem  ich 

poprawy będzie zmiana ceny oferty, nie stanowi okoliczności uniemożliwiających dokonanie 

poprawy  na  podstawie  art.  223  ust.  2  pkt.  3  ustawy  P.z.p.,  c

o  oznacza,  że  możliwe  jest 

poprawienie omyłek skutkujących zmianą ceny oferty, wpływających bezpośrednio na wybór 

oferty  na

jkorzystniejszej,  jeśli  tylko  czynność  ta przywraca  zniekształconą na  skutek omyłki 

treść zamierzonego oświadczenia woli wykonawcy.  

Zamawiający  wskazał,  że  w  przedmiotowym  postępowaniu  poprawił  tylko  jedną 

pozycję w kosztorysie ELWAM (poz. 116), w oparciu o ww. przepis, uznając omyłkę jako „inną 

omyłkę  polegającą  na  niezgodności  oferty  z  dokumentami  zamówienia,  niepowodującą 

istotnych  zmian  w  treści  oferty”.  Zamawiający  zmienił  liczbę  modułu  (pakiet)  sterownika 

sygnalizacji świetlnej (bez względu na rodzaj) z 10 szt. na 45, co skutkowało zmianą kwoty z 

35 001,00 do kwoty 157 504,50 zł, tj. o kwotę 122 503,50 zł. W konsekwencji tej poprawki 

doszło do zmiany ceny oferty z 2 673 285,44 zł do kwoty 2 823 964,75 zł. Różnica zatem jest 

nieistotna w kontekście całej wartości zamówienia. Takie dokonanie poprawki innej omyłki było 

możliwe na podstawie posiadanych danych przez zamawiającego. 

Zamawiający  stwierdził,  że  ustawodawca  zobowiązał  Zamawiającego,  aby  w 

przypadku  dokonania  poprawy  oferty  niezwłocznie  zawiadomił  o  tym  wykonawcę,  którego 

oferta została poprawiona. Dodatkowo, w przypadku poprawienia innej omyłki zamawiający 

żąda wyrażenia zgody przez wykonawcę wyznaczając mu odpowiedni termin na wyrażenie 

zgody  na  poprawienie  tej  omyłki  lub  zakwestionowanie  jej  poprawienia.  Brak  udzielenia 

odpowiedzi  w  wyznaczonym  terminie,  zgodnie  z  brzmieniem  art.  223  ust.  3  ustawy  P.z.p. 

zostaje uznany za wyrażenie zgody na poprawienie omyłki i nie stanowi podstawy odrzucenia 

oferty. 

W  niniejszej  sprawie  z

amawiający  wywiązał  się  również  z  tego  obowiązku  przez 

wystosowanie  pisma  znak:  NZ.2603.48.17.2024.WB  z  dnia  22  lipca  2024  informującego 

ELWAM  o  dokonaniu  poprawienia  „innej  omyłki”  oraz  wezwał  do  wyrażenia  zgody  na  jej 

dokonanie bądź jej  zakwestionowanie,  zakreślając  stosowny  termin. Wykonawca pismem  z 

dnia 24 lipca 2024 r. zaakceptował wprowadzone poprawki. 

Zamawiający  nie  zgodził  się  z  twierdzeniem  odwołującego,  że  takie  działanie 

za

mawiającego  było  negocjowaniem  warunków  kontraktu  i  naruszeniem  przepisów  ustawy 

P.z.p. 

Odnosząc się do zarzutu bezpodstawnego nieudostępnienia załącznika do protokołu – 

wyjaśnień ceny ofertowej (wraz z dowodami) zamawiający wyjaśnił, że pismem z dnia 26 lipca 

2024 r. o

dwołujący się wystąpił z wnioskiem o udostępnienie odpowiedzi podmiotu ELWAM. 

Zamawiający  udzielił  odpowiedzi  pismem  z  dnia  29  lipca  2024  r.  znak: 

NZ.2603.48.23.2024.WB,  że  załączniki  do  protokołu  postępowania  udostępnia  się  po 

dokonaniu wyboru najkorzystniejszej oferty albo unieważnieniu postępowania – zgodnie z art. 

74 ust. 2 ustawy P.z.p. 

Zamawiający przywołał wyrok z dnia 21 marca 2023 r. sygn. akt. KIO 

649/23.  Następnie  odwołujący  złożył  wniosek  z  dnia  2  sierpnia  2024  r.  o  udostępnienie 

kompletnego protokołu postępowania wraz z załącznikami. Pismami z dnia 5 sierpnia 2024 r. 

znak: 

NZ.2603.48.32.2024.WB, 

NZ.2603.48.33.2024.WB 

zamawiający  poinformował 

w

ykonawców,  że  postanowił  odtajnić  wyjaśnienia  „rażąco  niskiej  ceny”  złożone  przez 

w

ykonawców, a ich ujawnienie nastąpi nie wcześniej niż po upływie 10 dni od daty przekazania 

wyk

onawcy  przedmiotowego  pisma.  Zamawiający  wyjaśnił,  że  w  związku  z  tym,  że 

w

ykonawca  ma  prawo  wniesienia  odwołania  na  czynność  zamawiającego  polegającą  na 

odtajnieniu  informacji  zastrzeżonych  przez  wykonawcę  jako  tajemnicę  przedsiębiorstwa,  a 

nawet  wykonawca może  dochodzić  naprawienia wyrządzonej  szkody  w  drodze  powództwa 

cywilneg

o z tego tytułu. Ocena dotycząca skuteczności zastrzeżenia określonych informacji 

jako  tajemnicy  przedsiębiorstwa  stanowi  czynność  zamawiającego  w  postępowaniu. 

Zamawiający dbając o interesy Gminy odtajnił dokumenty obydwu wykonawców po terminie 

do  wniesienia  odwołania.  Wniosek  o  udostępnienie  kosztorysu  ofertowego  odwołującego 

został  złożony  przez  ELWAM  w  dniu  13  sierpnia  2024  r.  i  został  udostępniony  w  dniu  14 

sierpnia  2024  r.  Na  wniosek  o

dwołującego  z  dnia  19  sierpnia  2024  r.  w  przedmiocie 

udostępnienia odpowiedzi firmy ELWAM odnośnie rażąco niskiej ceny – dokumenty zostały 

przekazane  o

dwołującemu  się  w  dniu  19  sierpnia  2024  r.  Na  wniosek  ELWAM  z  dnia  19 

sierpnia 2024 r. w przedmio

cie udostępnienia wyjaśnień rażąco niskiej ceny udzielonych przez 

odwołującego  zamawiający  przekazał  informacje  w  dniu  20  sierpnia  2024  r.  W  świetle  ww. 

faktów  w  ocenie  zamawiającego  chybiony  jest  zarzut  związany  z  bezpodstawnym 

nieudostępnieniem wyjaśnień ceny (wraz z dowodami), z uwagi na ww. czynności dokonane 

przez z

amawiającego. 

Co do zarzutów ewentualnych wskazanych w punktach 6, 7, 8 odwołania zamawiający 

podniósł,  że  koncentrują  się  one  wokół  tzw.  „rażąco  niskiej  ceny”  i  „czynu  nieuczciwej 

konkurencji”. 

Zamawiający wyjaśnił, że w dniu 15 lipca 2024 r. w siedzibie MZDiK dokonał otwarcia 

ofert  złożonych  w  przetargu  nieograniczonym  pn.  „Utrzymanie  sprawności  technicznej, 

prowadzenia  eksploatacji  i  konserwacji  drogowej  sygnalizacji  świetlnej  na  terenie  miasta 

Radomia”  znak:  NZ.2603.48.2022.WB.  Zamawiający  wezwał  wykonawców  (w  tym  także 

o

dwołującego  się)  do  udzielenia  wyjaśnień  dotyczących  wyliczeń  cen  ofertowych  do 

poszczególnych pozycji, gdzie według zamawiającego cena była zaniżona. Obaj wykonawcy 

złożyli  stosowne  wyjaśnienia  zamawiającemu,  który  po  przeanalizowaniu  materiałów 

przesłanych  przez  wykonawców  uznał  je  za  wystarczające,  aby  dokonać  wyboru 

najkorzystniejszej  oferty. 

W  związku  z  zarzutami  dotyczącymi  „rażąco  niskiej  ceny” 

zaoferowanej przez ELWAM z

amawiający wyjaśnił, że wykonawca ELWAM załączył zapytania 

ofertowe  do  poszczególnych  producentów  elementów  niezbędnych  do  prawidłowej  pracy  i 

utrzymania  sygnalizacji  świetlnej  tj.  „Tech  –  Vision”  Zakład  Elektroniki  i  Automatyki  w 

Tarnobrzegu,  „TRAFFIC  LIGHTS”  z  Stargardu,  jak  i  oferty  ze  strony  internetowej  „Allegro” 

dotyczące  dekoderów  ultradźwiękowych.  Przedstawiciel  firmy  ELWAM  wyjaśnił  również,  że 

posiada  zapasy  magazynowe,  które  mogą  być  wykorzystane  do  wykonania  prac 

utrzymaniowych,  a  wiele  elementów  konstrukcyjnych  sygnalizacji  wykonuje  we  własnym 

zakresie, posiada do tego niezbędne zaplecze techniczne i sprzęt. 

Zamawiający  podkreślił,  że  oferta  przedłożona  przez  wykonawcę  jest  indywidualną 

jego sprawą. W ocenie zamawiającego wyjaśnienia co do „podejrzenia rażąco niskiej ceny” po 

ich analizie doprowadziły zamawiającego do przekonania, że w prowadzonym postępowaniu 

nie doszło do złożenia przez ELWAM oferty z rażąco niską ceną, z tego powodu nie dokonał 

odrzucenia złożonej oferty i wybrał przedmiotową ofertę jako najkorzystniejszą. 

W dalszej kolejności zamawiający wskazał, że zgodnie z ustawą P.z.p. ciężar dowodu, 

że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny, spoczywa na wykonawcy, który ją złożył, jeżeli jest 

stroną  albo  uczestnikiem  postępowania  odwoławczego  (art.  537  pkt.1  ustawy  P.z.p.). 

Wykonawca  ELWAM  PPUH  M.  W. 

przystąpił  do  postępowania  odwoławczego  po  stronie 

z

amawiającego (pismo z dnia 16 sierpnia 2024 r.). Z tego też powodu to w pierwszej kolejności 

ten w

ykonawca musi wykazać, że jego oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny. 

Zamawiający  stwierdził,  że  zapewnił  warunki  uczciwej  konkurencji  i  równego 

traktowania  wykonawców,  dokonując  określonych  czynności  związanych  z  uzyskaniem 

wyjaśnień co do złożonych ofert, ich analizy, badania i oceny. Tym samym za nietrafny należy 

uznać zarzut zawarty w pkt. 7 odwołania. Zamawiający organizując i rozstrzygając przetarg 

działał  zgodnie  z  zasadami  ustawy  P.z.p.  w  tym  zasadą  efektywności  ekonomicznej  i 

legalności (art. 17 ust. 1, 2 ustawy P.z.p.), zasadą uczciwej konkurencji i przejrzystości (art. 

16 ustawy P.z.p.

), bezstronności i obiektywizmu (art. 17 ust. 3 ustawy P.z.p.), jawności (art. 

18  ustawy  P.z.p.

)  i  pisemności  (art.  20  ustawy  P.z.p.).  W  związku  z  tym  w  ocenie 

z

amawiającego  podjęte  przez  niego  działania  były  prawidłowe  i  z  tego  powodu  odwołanie 

należy oddalić w całości. 

Pismem  z  dnia  28  sierpnia  2024  roku  wniesionym  do  Prezesa  Krajowej  Izby 

Odwoławczej w tym samym dniu odwołujący zarzucił zamawiającemu: 

a. 

Naruszenie art. 226 ust. 1 pkt 5 ustawy  P.z.p

, poprzez wskazanie, iż oferta ELWAM 

jest niezgodna z warunkami zamówienia również z uwagi na okoliczność, iż: 

i.  ELWAM  w  pozycji  kosztorysowej  nr  123,  tj. 

detektor  ultradźwiękowy,  zaproponował 

urządzenie, które nie jest przeznaczone do detekcji pieszych w rejonie aktywnych przejść dla 

pieszych i nie spełnia wymogów technicznych ujętych w SWZ; 

ii. ELWAM w pozycji kosztorysowej nr 94, tj. wspornik, wycenił jedynie wspornik niewielkich 

rozmiarów,  podczas  gdy  dokumentacja  przetargowa  nie  przewidywała  takich  ograniczeń,  a 

specyfika zamówienia wymaga czasem stosowania wsporników większych; 

b. 

Art. 224 ust 1 oraz art. 224 ust. 5 i 6 w zw. z art. 226 ust. 1 pkt 8 ustawy P.z.p. poprzez 

wskazanie,  iż  ELWAM  w  ogóle  nie  podjął  się  wyjaśnień  kalkulacji  wielu  pozycji 

kosztorysowych, w niektórych pozycjach kosztorysowych powołał się na dokumenty, których 

nie załączył do wyjaśnień, a nawet w tych pozycjach, w których przedstawił dowody, w ocenie 

o

dwołującego  nie były  one  wystarczające  do  sprostania ciężarowi  wynikającemu  z  art.  224 

ust. 5 ustawy P.z.p. 

Odwołujący wniósł o dopuszczenie dowodu z: 

a. 

Instrukcji  obsługi  urządzenia  detektor  ultradźwiękowy  Tempo  di  Saldi  CC308+  na 

wykazanie  faktu,  iż  nie  jest  to  urządzenie  przeznaczone  do  detekcji  pieszych  w  rejonie 

aktywnych przejść dla pieszych; 

b. 

wydruku ze strony trafficlights.pl na wykazanie faktu zakresu oferty tego podmiotu. 

Odwołujący wskazał, iż złożenie pisma stało się konieczne z uwagi na okoliczność, iż 

dotyczy  ono  nieprawidłowości  wynikających z  wyjaśnień  ELWAM  w  zakresie  rażąco  niskiej 

ceny  wraz  z  załącznikami,  które    zostały  odwołującemu  doręczone  przez  zamawiającego 

dopiero po upływie terminu na wniesienie odwołania, w związku z czym nie miał on możliwości 

powołania już w treści odwołania. 

Do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego przystąpił wykonawca M. 

W.

, prowadzący działalność gospodarczą pod firmą „ELWAM” Przedsiębiorstwo Produkcyjno-

Handlowo-

Usługowe M. W. Przystępujący w piśmie procesowym z dnia 29 sierpnia 2024 roku 

wniósł  o  oddalenie  odwołania  w  całości  oraz  o  obciążenie  odwołującego  kosztami 

postępowania, w tym kosztami zastępstwa procesowego. 

Izba ustaliła, co następuje: 

Wartość  szacunkowa  zamówienia  przekracza  progi  unijne,  o  których mowa  w  art.  3 

ustawy P.z.p. 

(dowód: pismo z dnia 20 sierpnia 2024 roku). 

Wykonawcy  obowiązani  byli  wraz  z  ofertą  złożyć  wyliczenie  ceny  ofertowej  według 

załącznika nr 2 do SWZ. Załącznik nr 2 do SWZ zawierał tabelę składającą się ze 130 pozycji. 

Pozycja  116  dotyczyła  elementu:  „Moduł  (pakiet)  sterownika  sygnalizacji  świetlnej  (bez 

względu  na  rodzaj)”.  Zgodnie  z  załącznikiem  zamawiający  określił  ilość  modułów  jako  45. 

Zamawiający  wymagał wskazania ceny  za jeden moduł  oraz cenę za 45 modułów  (dowód: 

SWZ). 

W postępowaniu wpłynęły dwie oferty: 

oferta odwołującego z ceną 3 122 740,73 zł, 

2)  oferta 

przystępującego z ceną 2 673 9285,44 zł 

(dowód: informacja z otwarcia ofert z dnia 15 lipca 2024 roku) 

Przystępujący  wraz  z  ofertą  złożył  wypełniony  załącznik  nr  2,  gdzie  w  pozycji  116 

wskazał cenę za 1 moduł (3 500,10 zł). Określił ilość wycenionych modułów jako 10 i wskazał 

cenę za 10 modułów (35 001,00 zł) (dowód: oferta przystępującego). 

Pismem  z  dnia  22  lipca  2024  roku  zamawiający  poinformował  przystępującego  o 

poprawieniu  w  jego  ofercie  na  podstawie  art.  223  ust.  2  ustawy  P.z.p. 

oczywistych  omyłek 

pisarskich  i  oczywistych  omyłek  rachunkowych  w  formularzu  ofertowym  oraz  oczywistych 

omyłek  rachunkowych  i  innych  omyłek,  polegającą  na  niezgodności  oferty  z  dokumentami 

zamówienia, niepowodującą istotnych zmian w treści oferty w wyliczeniu ceny ofertowej. W 

wyniku poprawienia omyłek rachunkowych cena oferty uległa zmianie i wynosi 2 823 964,75 

zł.  W  tym  samym  piśmie  zamawiający  wezwał  przystępującego  do  złożenia  wyjaśnień  w 

zakresie zaoferowanej ceny 

(dowód: pismo z dnia 22 lipca 2024 roku). 

Poprawienie omyłek polegało na wykreśleniu w załączniku nr 2 w pozycji 116 liczby 

modułów (10) i wpisanie liczby wymaganej przez zamawiającego (45), a następnie zastąpienie 

kwoty stanowiącej wynik mnożenia liczby modułów wpisanych przez przystępującego przez 

ich  cenę  jednostkową  (35 001,00  zł)  kwotą  stanowiącą  wynik  mnożenia  wymaganej  liczby 

modułów  przez  ich  cenę  jednostkową  (157 504,50  zł).  Następnie  zamawiający  skorygował 

cenę  oferty  w  sposób  stanowiący  konsekwencję  dokonanych  zmian,  zastępując  kwotę 

zł kwotą 2 823 964,75 zł (dowód: załącznik do pisma z dnia 22 lipca 2024 roku). 

W  piśmie  z  dnia  24  lipca  2024  roku  przystępujący  złożył  wyjaśnienia  w  zakresie 

zaoferowanej  ceny.  Przystępujący  zastrzegł  wyjaśnienia  jako  tajemnicę  przedsiębiorstwa 

(dowód: pismo z dnia 24 lipca 2024 roku). 

W  piśmie  z  dnia  24  lipca  2024  roku  przystępujący  wyraził  zgodę  na  poprawienie 

omyłek, o których został poinformowany pismem z dnia 22 lipca 2024 roku (dowód: pismo z 

dnia 24 lipca 2024 roku). 

W dniu 26 lipca 2024 roku odwołujący zwrócił się do zamawiającego z wnioskiem o 

udostępnienie  złożonych  przez  przystępującego  wyjaśnień  w  zakresie  zaoferowanej  ceny, 

wraz z dowodami na ich poparcie 

(dowód: korespondencja z dnia 26 lipca 2024 roku). 

W  odpowiedzi  zamawiający  pismem  z  dnia  29  lipca  2024  roku  poinformował,  że 

zgodnie z art. 74 ust. 2 ustawy P.z.p. załączniki do protokołu postępowania udostępnia się pod 

dokonaniu wyboru najkorzystniejszej oferty albo unieważnieniu postępowania. Pismo zostało 

przekazane odwołującemu w dniu 29 lipca 2024 roku drogą elektroniczną (dowód: pismo z 

dnia 29 lipca 2024 roku 

wraz z potwierdzeniem przesłania). 

Pismem  z  dnia  2  sierpnia  2024  roku  zamawiający  poinformował  o  wyborze,  jako 

najkorzystniejszej, oferty złożonej przez przystępującego (dowód: pismo z dnia 2 sierpnia 2024 

roku). 

W dniu 2 sierpnia 2024 roku odwołujący zwrócił się do zamawiającego z wnioskiem o 

udostępnienie protokołu postępowania wraz z załącznikami (dowód: korespondencja z dnia 2 

sierpnia 2024 roku). 

Pismem z dnia 5 sierpnia 2024 roku zamawiający poinformował o ujawnieniu wyjaśnień 

zaoferowanej ceny złożonych przez przystępującego. Jednocześnie zamawiający wskazał, że 

w związku z przysługującymi wykonawcy środkami ochrony prawnej ujawnienie dokumentów 

może  nastąpić  nie wcześniej  niż  po  upływie 10 dni  od  daty  przekazania wykonawcy  pisma 

(dowód: pismo z dnia 5 sierpnia 2024 roku). 

W  dniu  19  sierpnia  2024  roku  odwołujący  złożył  do  zamawiającego  wniosek  o 

ujawnienie wyjaśnień ceny złożonych przez przystępującego, w związku z upływem 10 dni od 

dnia poinformowania o ujawnieniu tych wyjaśnień (dowód: korespondencja z dnia 19 sierpnia 

2024 roku). 

W dniu 19 sierpnia 2024 roku zamawiający udostępnił odwołującemu wyjaśnienia ceny 

złożone przez przystępującego (dowód: korespondencja z dnia 19 sierpnia 2024 roku). 

Izba zważyła, co następuje: 

Odwołanie jest bezzasadne. 

W pierwszej kolejności Izba stwierdziła, że odwołujący jest uprawniony do korzystania 

ze środków ochrony prawnej w rozumieniu art. 505 ust. 1 ustawy P.z.p. Okoliczność ta nie była 

pomiędzy stronami sporna. 

Izba uznała za nieuzasadnione zarzuty naruszenia: 

- art. 239 ust. 1 ustawy P.z.p. 

poprzez jego błędne zastosowanie, a w konsekwencji błędny 

wybór  oferty  ELWAM  jako  oferty  najkorzystniejszej  w  postępowaniu,  podczas  gdy  oferta  ta 

winna zostać odrzucona, a co najmniej wybór ten jest przedwczesny, bowiem  zamawiający 

nie wyjaśnił wszelkich wątpliwości odnośnie ceny oferty (pkt 1 odwołania); 

-  art.  226  ust.  1  pkt  5  ustawy  P.z.p.  poprzez  jego  niezastosowanie,  a  w  konsekwencji 

zaniechanie odrzucenia oferty ELWAM, podczas gdy oferta ELWAM winna zostać odrzucona 

z powodu jej niezgodności z warunkami zamówienia, które nie kwalifikują się do poprawy w 

trybie  poprawy  omyłek,  a  to  ze  względu  na  zastosowanie  błędnego  formularza  cenowego, 

którego nie da się konwalidować na podstawie dostępnych dla zamawiającego danych (np. 

jako  omyłki)  bez  prowadzenia  niedopuszczalnych  negocjacji  z  wykonawcą  oraz  bez 

nie

dopuszczalnej zmiany w treści jego oferty (pkt 2 odwołania); 

-  art.  226  ust.  1  pkt  10  ustawy  P.z.p.  poprzez  jego  niezastosowanie  a  w  konsekwencji 

zaniechanie odrzucenia oferty ELWAM, podczas gdy oferta ELWAM winna zostać odrzucona 

z powodu błędów w obliczeniu ceny, które nie kwalifikują się do poprawy w trybie poprawy 

omyłek,  a  to  ze  względu  na  nieujęcie  w  pozycji  nr  116  formularza  cenowego  wszystkich 

wymaganych elementów (pkt 3 odwołania);  

- art. 223 ust. 1 oraz art. 223 ust. 2 pkt 1, 2, 3 ustawy P.z.p.

, poprzez ich błędne zastosowanie, 

a  w  konsekwencji  prowadzenie  pomiędzy  zamawiającym  a  wykonawcą  ELWAM 

niedopuszczalnych  negocjacji  dotyczących  treści  złożonej  oferty  oraz  dokonanie 

niedopuszczalnych  zmian  w  treści  oferty  wykonawcy  ELWAM,  a  to  dokonanie  przez 

z

amawiającego  poprawy  rzekomych „omyłek”  w treści  oferty  wykonawcy  ELWAM,  podczas 

gdy błędy w ofercie ELWAM nie nadawały się do poprawy w trybie poprawy omyłek, o której 

mowa w przepisie  art. 223 ust. 2 pkt 1, pkt 2, czy pkt 3 ustawy P.z.p

. (pkt 4 odwołania); 

Stosownie do art. 223 ust. 2 ustawy P.z.p., z

amawiający poprawia w ofercie: 

1) oczywiste omyłki pisarskie, 

2)  oczywiste  omyłki  rachunkowe,  z  uwzględnieniem  konsekwencji  rachunkowych 

dokonanych poprawek, 

3)  inne  omyłki  polegające  na  niezgodności  oferty  z  dokumentami  zamówienia, 

niepowodujące istotnych zmian w treści oferty 

‒ niezwłocznie zawiadamiając o tym wykonawcę, którego oferta została poprawiona. 

Jak wskazała Krajowa Izba Odwoławcza w wyroku z dnia 12 czerwca 2012 roku sygn. 

akt KIO 1084/12, postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego prowadzone powinno 

być w celu wyłonienia wykonawcy, który złożył ofertę zgodną z oczekiwaniami zamawiającego 

o

pisanymi  w  s.i.w.z.,  a  następnie  uzyskał  największą  liczbę  punktów  zgodnie  z  kryteriami 

oceny  ofert  wskazanymi  w  s.i.w.z.  Weryfikacji  powołanych  okoliczności  służy  procedura 

badania  i  oceny  ofert,  przy  wykorzystaniu  instrumentów,  w  które  ustawodawca  wyposażył 

zamawiającego, aby zagwarantować z jednej strony wykonawcom rzetelną ocenę złożonych 

ofert, a drugiej 

– zamawiającemu wybór oferty najkorzystniejszej spełniającej wyartykułowane 

w s.i.w.z. oczekiwania.  

Stwierdzić dalej należy, że w realiach konkretnej sprawy, zanim zamawiający podejmie 

decyzję o odrzuceniu oferty jako niezgodnej z treścią s.w.z., zobowiązany jest wszechstronnie 

ją zbadać bacząc, by wyjaśnić w trybie opisanym w art. 223 ust. 1 ustawy P.z.p. stwierdzone 

nieścisłości i dokonać poprawy omyłek zgodnie z dyrektywami wyrażonymi w art. 223 ust. 2 

pkt  1 

–  3  ustawy  P.z.p.  Dopiero  wyczerpanie  tej  procedury  uprawnia  zamawiającego  do 

ustalenia, że treść oferty nie odpowiada treści s.w.z., a w konsekwencji odrzucenia oferty na 

podstawie (vide: wyrok KIO z 29 lipca 2011 r., sygn. akt KIO 1514/11 z oraz wyrok KIO z 8 

maja 2012 r., sygn. akt KIO 819/12).  

Granice dopuszczalnej ingerencji zamawiającego w treść oferty zakreśla przepis art. 

223 ust. 2 pkt 1 

– 3 ustawy P.z.p., opisujący zasady rządzące poprawianiem omyłek.  

Ustawa  P.z.p. 

nie  zawiera  definicji  oczywistej  omyłki  pisarskiej.  Pojęcie  to  było 

wielokrotnie  definiowane  w  orzecznictwie  sądów  okręgowych  i  Krajowej  Izby Odwoławczej. 

Jak wskazał Sąd Okręgowy w Gdańsku (wyrok z dnia 27 czerwca 2008 r., sygn. akt XII Ga 

„możliwość poprawienia oczywistej omyłki w tekście oferty dotyczy wyłącznie takich 

błędów,  które  są  łatwe  do  zauważenia,  a  „oczywistość”  omyłki  rozumianej  jako  określona 

niedokładność nasuwa się każdemu, bez potrzeby przeprowadzania dodatkowych badań czy 

też  ustaleń.  Może  to  być  błąd  pisarski,  logiczny,  przypadkowe  przeoczenie  lub  inna 

niedokładność  przypadkowa,  która  nasuwa  się  sama  przez  się  każdemu.  Przez  oczywistą 

omyłkę powszechnie rozumie się błąd zwykły wynikający z przeoczenia lub innej wady procesu 

myślowo-redakcyjnego, a niespowodowany uchybieniem merytorycznym. Ma więc charakter 

proceduralno-

techniczny  a  nie  merytoryczny.  Istotnym  przy  tym  pozostaje,  że  oczywista 

omyłka  w  tekście  oferty  nie  może  w  żadnym  razie  doprowadzić  do  zmiany  jej  treści  –  pod 

pozorem  sprostowania  oczywistej  omyłki  nie  można  bowiem  doprowadzić  do  wytworzenia 

nowej treści oświadczenia”. 

Z  kolei  o

czywistą  omyłką  rachunkową  jest  omyłka  wynikająca  z  błędnej  operacji 

rachunkowej na liczbach. Stwierdzenie omyłki może mieć miejsce w sytuacji, w której przebieg 

działania  matematycznego  może  być  prześledzony  i  na  podstawie  reguł  rządzących  tym 

działaniem  możliwe  jest  stwierdzenie  błędu  w  jego  wykonaniu  i  błąd  ten  można  poprawić 

wyłącznie  w  jeden  sposób,  niebudzący  żadnych  wątpliwości.  Należy  przyjąć,  że  omyłka 

rachunkowa ma charakter oczywisty nie tylko wtedy, gdy jest widoczna na pierwszy rzut oka. 

Tę  cechę  można  przypisać  wyłącznie  omyłkom  dotyczącym  prostych  działań  na  małych 

liczbach. Dla uznania, że omyłka rachunkowa ma charakter oczywisty, wystarczający jest fakt 

jej  ustalenia  podczas  sprawdzania  obliczeń  zgodnie  z  podanym  przez  zamawiającego 

sposobem obliczenia ceny oferty oraz możliwość jej jednoznacznego stwierdzenia. 

Z  kolei  art.  223  ust.  2  pkt  3  ustawy  P.z.p.  dotyczy 

poprawiania innych niż oczywiste 

(pisarskie  i  rachunkowe)  omyłek  polegających  na  niezgodności  oferty  z  treścią  s.w.z., 

niepowodujących  istotnych  zmian  w  treści  oferty,  przewidując  sui  generis  procedurę 

doprowadzenia  do  zgodności  treści  złożonej  oferty  z  treścią  s.w.z.  Powołany  przepis  ma 

charakter wyjątku od zasady, iż złożona oferta od początku powinna odpowiadać w pełni s.w.z. 

(art. 218 ust. 2 ustawy P.z.p.). Warunkiem skutecznej poprawy omy

łki w ofercie odwołującego 

jest okoliczność, że dokonana poprawa nie może prowadzić do istotnej zmiany treści oferty. 

Ponadto,  aby  dokonać  poprawienia  innej  omyłki  w  rozumieniu  art.  223  ust.  2  pkt  3  ustawy 

P.z.p,  zamawiający  musi  mieć  wiedzę  w  jaki  sposób  omyłkę  poprawić,  a  wiedza  tu  musi 

wynikać z zapisów s.w.z. oraz z treści oferty wykonawcy. Istota omyłki polega na tym, że jej 

zauważenie i uznanie, że dana treść została błędnie wpisana, możliwe jest bez konieczności 

występowania do wykonawcy o  informacje w tym zakresie. Ponadto musi istnieć wyłącznie 

jeden możliwy do samodzielnego ustalenia przez zamawiającego sposób poprawienia oferty 

(zob.  wyrok  Krajowej  Izby  Odwoławczej  z  dnia  17  października  2019  roku  sygn.  akt:  KIO 

Instytucja  przewidziana  w  art.  223  ust.  2  ustawy  P.z.p. 

służy  udzieleniu zamówienia 

wykonawcy, który złożył ofertę najkorzystniejszą i ma eliminować sytuacje, w których z powodu 

nieistotnych omyłek czy niezamierzonych opuszczeń, odrzucane byłyby oferty gwarantujące 

realizacją  zamówienia  zgodnie  z  SWZ  (vide:  wyrok  Sądu  Okręgowego  w  Krakowie  z  29 

stycznia 2010 r., sygn. akt: XII GA 429/09 oraz wyrok KIO z 5 stycznia 2012 r., sygn. akt KIO 

W kontekście niniejszej sprawy Izba stwierdziła, że poprawienie omyłki, która znalazła 

się w ofercie przystępującego wypełnia przesłanki wskazane w art. 223 ust. 2 pkt 3 ustawy 

P.z.p. Zamawiający w treści pisma z dnia 22 lipca 2024 roku wskazał co prawda również na 

oczywiste  omyłki  pisarskie  i  rachunkowe,  niemniej  jednak  omyłka  zawarta  w  ofercie 

przystępującego  nie  miała  takiego  charakteru.  Okoliczność  ta  pozostaje  bez  wpływu  na 

niniejsze rozstrzygnięcie. 

Nie budzi wątpliwości Izby, że przystępujący, wskazując w pozycji 116 załącznika nr 2 

liczbę  modułów  jako  10,  nie  zaś  45,  zwyczajnie  się  pomylił.  Było  to  o  tyle  możliwe,  że  w 

formularzu było dużo pozycji, co zwiększało prawdopodobieństwo omyłki. Izba nie znajduje 

innego 

uzasadnienia dla wpisania liczby 10 zamiast 45. W szczególności Izba nie dostrzega 

korzyści,  jakie  przystępujący  mógłby  uzyskać  wpisując  taką  liczbę.  Wręcz  przeciwnie  – 

świadoma zmiana wymaganej liczby modułów narażała przystępującego na uznanie, że jego 

oferta jest niezgodna z warunkami zamówienia. Z ustaleń faktycznych wynika natomiast, że 

przystępujący, który przygotował i złożył ofertę, był zainteresowany uzyskaniem zamówienia. 

Należy  założyć,  że  jego  celem  było  przygotowanie  oferty  zgodnej  z  SWZ,  zaistniała 

niezgodność musiała być zatem wynikiem omyłki.  

Dokonana przez zamawiającego poprawa doprowadziła do zmian w treści oferty (co 

wyklucza  możliwość  uznania  stwierdzonej  niezgodności  za  oczywistą  omyłkę  pisarską), 

niemniej jednak w ocenie Izby nie była to zmiana istotna. Podkreślenia wymaga, że złożenie 

oferty  jest  niewątpliwie  czynnością  prawną,  w  której  skład  wchodzą  składniki  o  różnym 

charakterze, w tym tzw. essentialia negotii, 

które stanowią przedmiotowo istotne elementarne 

i tym samym niezbędne cechy identyfikujące daną czynność, które rozstrzygają o jej skutkach 

prawnych. 

W opinii Izby zakres zamówienia, w skład którego wchodzi również ilość modułów, 

należy  do  essentialia  negotii  oferty.  Jednakże  sama  ingerencja  w  elementy  przedmiotowo 

istotne  oferty  nie  jest  tożsama  ze  wskazaną  w  dyspozycji  przepisu  istotną  zmianą  w  treści 

oferty. 

Znaczenie ma bowiem, czy poprawienie omyłki w sposób istotny zmienia treść oferty w 

znaczeniu treści oświadczenia woli wykonawcy, a nie czy tkwi w jej istotnych postanowieniach.  

W ocenie Izby dokonana 

przez zamawiającego poprawa nie doprowadziła do istotnych 

zmian  w  treści  oświadczenia  woli  w  tym  zakresie.  W  szczególności  wskazać  należy,  że 

załącznik nr 2 liczy 130 pozycji, które dopiero wspólnie składają się na zakres zamówienia. 

Omyłka  została  popełniona  jedynie  w  jednej  pozycji,  przy  czym  pozycja  ta  nie  została 

pominięta ani zmieniona. Omyłka dotyczy jedynie ilości wymaganych modułów. Pozycja 116 

nie  jest  również  pozycją  wycenioną  najwyżej,  a  jej  udział  w  cenie  ofertowej  wynosi  jedynie 

około 5,6%.  

Tym samym 

dokonana poprawa nie doprowadziła do istotnej zmiany treści oferty, co 

jest warunkiem skutecznej poprawy omyłki na podstawie art. 223 ust. 2 pkt 3 ustawy P.z.p. 

Z powyższego wynika również, że niezgodność pozycji 116 załącznika nr 2 w ofercie 

przystępującego z dokumentami postępowania nie jest błędem uzasadniającym odrzucenie 

oferty przystępującego na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 10 ustawy P.z.p. 

Skutkujące  odrzuceniem  oferty  błędy  w  obliczeniu  ceny  lub  kosztu  to  takie  błędy  w 

obliczeniu ceny lub kosztu, które nie mogą zostać naprawione w toku postępowania. Jeżeli 

nieprawidłowość matematyczna w obliczeniu ceny lub kosztu ma charakter oczywistej omyłki 

rachunkowej, zamawiający poprawia ją zgodnie z treścią art. 223 ust. 2 pkt 2 ustawy P.z.p. 

Jeżeli zaś w toku badania ofert ujawnione zostaną nieprawidłowości w ofercie powodujące jej 

niezgodność  z  treścią  dokumentów  zamówienia  i  wystąpią  skutki  tych  nieprawidłowości  w 

postaci błędnej wyceny oferty, zastosowanie może znaleźć art. 223 ust. 2 pkt 3 ustawy P.z.p. 

upoważniający zamawiającego do dokonania nieistotnych zmian w treści oferty. 

W rozpoznawanej sprawie Izby uznała wskazaną wyżej niezgodność za inną omyłkę w 

ofercie  przystępującego,  której  poprawienie  nie  spowoduje  istotnych  zmian  w  treści  oferty. 

Tym  samym  brak  jest  podstaw  do  tego,  by  zakwalifikować  ją  jako  błąd  w  obliczeniu  ceny, 

skutkujący odrzuceniem oferty na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 10 ustawy P.z.p. 

Nietrafny  jest  również  zarzut  odwołującego  dotyczący  prowadzenia  przez 

zamawiającego z przystępującym niedozwolonych prawem negocjacji, których efektem była 

zmiana  treści  oferty  przystępującego.  Z  ustaleń  dokonanych  przez  Izbę  wynika,  że  żadne 

negocjacje  n

ie miały miejsca, a poprawienie oferty przystępującego nastąpiło na podstawie 

danych zawartych w treści dokumentów postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. 

Izba uznała za nieuzasadniony zarzut naruszenia: 

- art. 74 ust. 1 w zw. z art. 74 ust. 2 pkt 1 w zw. z art. 73 ust. 1 w zw. z art. 16, art. 17 ust. 1 i 3 

oraz  art.  18  ust.  1  ustawy  P.z.p.  oraz 

§  5  ust.  4  rozporządzenia  Ministra  Rozwoju,  Pracy  i 

Technologii  z  18.12.2020  r.  w  sprawie  protoko

łów  postępowania  oraz  dokumentacji 

postępowania  o  udzielenie  zamówienia  publicznego  poprzez  ich  niezastosowanie  a  w 

konsekwencji  bezpodstawne  nieudostępnienie  odwołującemu,  na  złożony  przez  niego 

wniosek,  załącznika  do  protokołu    postępowania  –  wyjaśnień  ceny  ofertowej  (wraz  z 

dowodami)  złożonych  przez  wykonawcę  ELWAM  przed  upływem  terminu  na  wniesienie 

odwołania,  pomimo  faktu,  że  załącznik  ten  winien  być  jawny  i  udostępniony  odwołującemu 

przed wyborem najkorzystniejszej oferty przez z

amawiającego. 

Z  treści  uzasadnienia  odwołania  wynika,  że  odwołujący  objął  wskazanym  wyżej 

zarzutem  zarówno  czynność  zamawiającego  z  dnia  z  dnia  29  lipca  2024  roku,  kiedy  to 

zamawiający poinformował, że zgodnie z art. 74 ust. 2 ustawy P.z.p. załączniki do protokołu 

postępowania  udostępnia  się  pod  dokonaniu  wyboru  najkorzystniejszej  oferty  albo 

unieważnieniu postępowania, jak i czynność wyrażoną w piśmie z dnia 5 sierpnia 2024 roku, 

w  którym  zamawiający  poinformował  o  ujawnieniu  wyjaśnień  zaoferowanej  ceny  złożonych 

przez przystępującego i jednocześnie wskazał, że w związku z przysługującymi wykonawcy 

środkami  ochrony  prawnej  ujawnienie  dokumentów  może  nastąpić  nie  wcześniej  niż  po 

upływie 10 dni od daty przekazania wykonawcy pisma. 

Izba  wskazuje,  że  podniesienie  zarzutu  wobec czynności  z  dnia  29  lipca  2024  roku 

należy uznać za spóźnione. Zgodnie z art. 515 ust. 1 pkt 1 lit. a ustawy P.z.p. odwołanie wnosi 

s

ię,  w  przypadku  zamówień,  których  wartość  jest  równa  albo  przekracza  progi  unijne,  w 

terminie 

10  dni  od  dnia  przekazania  informacji  o  czynności  zamawiającego  stanowiącej 

podstawę  jego  wniesienia,  jeżeli  informacja  została  przekazana  przy  użyciu  środków 

komunikacji elektronicznej

. Tym samym termin na wniesienie odwołania na czynność z dnia 

29 lipca 2024 roku upłynął w dniu 8 sierpnia 2024 roku. Podniesienie zarzutu w dniu 12 sierpnia 

2024 roku należy uznać za czynność naruszającą wskazany w art. 515 ust. 1 pkt 1 lit. a termin 

na jej dokonanie. 

W odniesieniu do czynności zamawiającego z dnia 5 sierpnia 2024 roku Izba wskazuje, 

że  czynność  ujawnienia  informacji  zastrzeżonych  przez  wykonawcę  jako  tajemnica 

przedsiębiorstwa jest czynnością w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego i na 

tę czynność, zgodnie z art. 513 pkt 1 ustawy P.z.p., wykonawcy przysługuje uprawnienie do 

wniesienia  odwołania.  W  przypadku  ujawnienia  informacji  zastrzeżonych  jako  tajemnica 

przedsiębiorstwa  oczywistym  jest,  że  zamawiający  winien  wstrzymać  się  z  udostępnieniem 

tych informacji od czasu, kiedy upłynie termin na jej zaskarżenie, ponieważ – gdyby uczynił to 

wcześniej  –  wniesienie  odwołania  przez  wykonawcę,  który  zastrzegł  informacje,  nie 

przyniosłoby  pożądanego  skutku,  a  wykonawca  zostałby  pozbawiony  możliwości  obrony 

swoich praw. 

Udostępnienie zastrzeżonych informacji wywołuje bowiem skutki od razu i ma 

charakter  nieodwracalny. 

Ponadto,  jak  słusznie  zauważył  zamawiający  w  odpowiedzi  na 

odwołanie, 

nieuprawnione 

ujawnienie 

informacji 

zastrzeżonych 

jako 

tajemnica 

przedsiębiorstwa mogłoby narazić zamawiającego na odpowiedzialność odszkodowawczą na 

rzecz  wykonawcy

,  który  poniósł  szkodę  w  wyniku  bezpodstawnego  ujawnienia  przez 

zamawiającego  zastrzeżonych  informacji.  Jednocześnie  Izba  wskazuje,  że  w  przypadku, 

gdyby odwołujący wniósł odwołanie na czynność zamawiającego z dnia 29 lipca 2024 roku, 

mógłby  uzyskać  dostęp  do  zastrzeżonych  informacji  znacznie  wcześniej.  Zaniechanie 

odwołującego w rozpoznawanym przypadku obciąża zatem jego samego. 

Izba  uznała  za  nieuzasadniony,  podniesiony  z  ostrożności  procesowej,  zarzut 

naruszenia: 

w przypadku nieuwzględnienia zarzutów 2 - 6 – art. 226 ust. 1 pkt 7 ustawy P.z.p. poprzez 

jego niezastosowanie, a w konsekwencji zaniechanie odrzucenia oferty ELWAM, podczas gdy 

oferta  ELWAM  winna  zostać  odrzucona  jako  złożona  w  warunkach  czynu  nieuczciwej 

konkurencji 

– a to art. 15 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej 

konkurencji (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1233) lub niedopuszczalnej inżynierii cenowej. 

Uzasadniając  powyższy  zarzut  odwołujący  stwierdził,  że  podstawą  do  odrzucenia 

oferty jako stanowiącej czyn nieuczciwej konkurencji może być tzw. „manipulowanie ceną”. W 

następnej kolejności odwołujący przytoczył fragment komentarza z pozycji „Prawo zamówień 

publicznych.  Komentarz”  pod  red.  Marzeny  Jaworskiej,  gdzie  opisano,  na  czym  polega 

manipulowanie ceną. 

Odwołujący  nie  sprecyzował,  które  –  w  jego  przekonaniu  –  pozycje  załącznika  nr  2 

zostały przez przystępującego zaniżone, a które zawyżone, w taki sposób, by można zarzucić 

przystępującemu  „manipulację  cenową”.  Podkreślić  należy,  że  to  na  odwołującym  ciąży 

wykazanie zasadności zarzutu, które winno polegać – zgodnie z art. 516 ust. 1 pkt 10 ustawy 

P.z.p. 

–  na  wskazaniu  okoliczności  faktycznych  i  prawnych  uzasadniających  wniesienie 

odwołania  oraz  dowodów  na  poparcie  przytoczonych  okoliczności.  Okoliczności  faktyczne 

uzasadniające  odwołanie  to  fakty,  które,  w  świetle  właściwych  przepisów  prawa,  stanowią 

przesłanki  powstania  i  istnienia  sytuacji  uzasadniającej  wniesienie  odwołania.  Należy  je 

dokładnie opisać w odwołaniu. Sąd Okręgowy w Gliwicach w wyroku z 29 czerwca 2009 r., 

sygn.  akt  X  Ga  110/09/za  podkreślił,  że  jeśli  strona  nie  odwołuje  się  do  konkretnych 

okoliczności  faktycznych,  to  skład  orzekający  nie  może  samodzielnie  ich  wprowadzić  do 

postępowania tylko dlatego, że można je przyporządkować określonej, wskazanej w odwołaniu 

kwalifikacji prawnej. 

Izba  uznała  za  nieuzasadnione,  podniesione  z  ostrożności  procesowej,  zarzuty 

naruszenia: 

w przypadku nieuwzględnienia zarzutów 2 - 5 – art. 224 ust. 5 î 6 w zw. z art. 226 ust. 1 pkt 

8  ustawy  P.z.p.,  poprzez  ich  niezastosowanie,  a  w  konsekwencji  zaniechanie  odrzucenia 

oferty ELWAM, podczas gdy oferta ELWAM winna zostać odrzucona jako zawierająca rażąco 

niską  cenę  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia,  w  tym  w  szczególności  z  powodu 

niezłożenia przez wykonawcę ELWAM prawidłowych (rzetelnych) wyjaśnień w wyznaczonym 

terminie  oraz  z  powodu  tego,  że  złożone  wyjaśnienia  wraz  z  dowodami  nie  uzasadniają 

podanej w ofercie ceny ani jej istotnych części składowych; 

w przypadku nieuwzględnienia zarzutów 7, 8, 9 i 10 – art. 224 ust. 1 ustawy P.z.p., poprzez 

jego  niezastosowanie,  a  w  konsekwencji  zaniechanie  wezwania  ELWAM  do  wyjaśnień 

uzupełniających, podczas gdy ELWAM nie złożył wyjaśnień oraz dowodów, które uzasadniłyby 

podaną w ofercie cenę. 

Izba wskazuje że podnosząc wskazane wyżej zarzuty, odwołujący nie podał żadnego 

uzasadnienia na ich poparcie. Odwołujący wskazał kilka pozycji załącznika nr 2, które – w jego 

przekonaniu 

–  zostały  przez  przystępującego  zaniżone,  ale  podniesiona  w  tym  zakresie 

argumentacja  sprowadz

iła  się  do  ogólnego  i  lakonicznego  stwierdzenia,  że  czynności  / 

materiałów, których dotyczą te pozycje, nie da się wykonać / sfinansować za kwoty wskazane 

w załączniku.  Odwołujący nie wskazał jednak, jaki powinien być poziom zakwestionowanych 

przez niego kwot. 

Nie przedstawił kosztów, jakie – jego zdaniem – należałoby przeznaczyć na 

każdy ze wskazanych wydatków, nie przedstawił żadnych wyliczeń w tym zakresie ani też nie 

przedstawił żadnych dowodów.  

W  tym  miejscu  Izba  wskazuje  na  argumentację  zawartą  w  wyroku  Krajowej  Izby 

Odwoławczej z dnia 23 grudnia 2022 roku, sygn. akt KIO 3225/22, którą w pełni podziela i z 

której wynika, iż: „(…) zgodnie z art. 534 ust. 1 ustawy Pzp postępowanie odwoławcze jest 

postępowaniem  kontradyktoryjnym,  co  oznacza,  że  strony  i  uczestnicy  postępowania 

odwoławczego obowiązani są wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą 

skutki  prawne.  W  przypadku  rozpoznania  zarzutu  rażąco  niskiej  ceny,  czy  też  zarzutu 

zani

echania  wezwania  wykonawcy  do  złożenia  wyjaśnień  w  przedmiocie  ceny  na  etapie 

postępowania  odwoławczego  ciężar  dowodu  rozkłada  się  analogicznie  do  tego  w 

postępowaniu  o  udzielenie  zamówienia  (vide:  art.  224  ust.  5  ustawy  Pzp).  Oznacza  to,  że 

stosownie do art. 537 ustawy Pzp ciężar dowodu, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny, 

bądź też, że cena nie budzi wątpliwości, spoczywa na wykonawcy, który ją złożył, jeżeli jest 

stroną  albo  uczestnikiem  postępowania  odwoławczego  albo  na  zamawiającym,  jeżeli 

wykonawca,  który  złożył  ofertę,  nie  jest  uczestnikiem  postępowania  odwoławczego.  Skład 

orzekający w tej sprawie podziela prezentowane w orzecznictwie Izby stanowisko, zgodnie z 

którym  ustalony  w  ten  sposób  ciężar  dowodu  nie  ma  charakteru  absolutnego  i  nie  zwalnia 

odwołującego,  który  podnosi  zarzut  rażąco  niskiej  ceny,  bądź  zaniechania  do  wezwania  w 

zakresie  wyjaśnienia  zaoferowanej  ceny,  od  obowiązku  wykazania  i  udowodnienia 

okoliczności, które czyni podstawą zarzutu rażąco niskiej ceny, zgodnie z 534 ust. 1 ustawy 

Pzp, zwłaszcza w sytuacji, gdy zamawiający nie miał wątpliwości co do realności ceny oferty. 

Innymi słowy treść art. 537 ustawy Pzp nie uprawnia odwołującego do poprzestania na samych 

twierdzeniach i przerzucenia na uczestnika postępowania lub zamawiającego ciężar dowodu 

(zob. wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia z dnia 26 kwietnia 2022 r., KIO 719/22 oraz 

wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 21 stycznia 2019 r., KIO 2617/18).” 

Wskazując  na  powyższą  argumentację  Izba  stwierdziła,  że  odwołujący  nie  wykazał 

również,  iż  w  rozpoznawanym  przypadku  zaszły  przesłanki  uzasadniające  wezwanie 

przystępującego do złożenia wyjaśnień, stosownie go art. 224 ust. 1 ustawy P.z.p. 

Izba pozostawiła bez rozpoznania zarzuty podniesione w piśmie odwołującego z dnia 

28 sierpnia 2024 roku. Zgodnie z art. 555 ustawy P.z.p. Izba nie może orzekać co do zarzutów, 

które  nie  były  zawarte  w  odwołaniu.  Odwołujący  winien  w  tym  zakresie  wnieść  osobne 

odwołanie.  Jednocześnie  Izba  wskazuje,  że  fakt,  iż  odwołujący  uzyskał  informacje,  które 

zaskarżył  w  piśmie  z  dnia  28  sierpnia  2024  roku,  w  dniu  19  sierpnia  2024  roku,  wynikał  z 

zaniechania odwołującego, który nie złożył odwołania na czynność zamawiającego z dnia 29 

lipca 2024 roku, w której zamawiający poinformował go o możliwości udostępnienia wyjaśnień 

złożonych  przez  przystępującego  w  zakresie  zaoferowanej  ceny  pod  wyborze 

najkorzystniejszej oferty albo unieważnieniu odwołania. 

Z uwagi na powyższe orzeczono jak na wstępie.  

O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 575 ustawy z 

dnia 11 września 2019 r. – Prawo zamówień publicznych, stosownie do wyniku postępowania 

oraz na podstawie § 8 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 

2020  r.  w  sprawie  szczegółowych  rodzajów  kosztów  postępowania  odwoławczego,  ich 

rozliczania oraz wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania (Dz. U. z 2020 r. poz. 

Przewodniczący: 

………………………………