Agata Hryc-Ląd

Zamawiający może w treści wezwania do wyjaśnienia rażąco niskiej ceny wskazać szczegółowo, jakich informacji wymaga od wykonawcy. Ciężar dowodu obciąża w tym przypadku oferenta. Jeżeli wykonawca temu ciężarowi nie podoła, to spełnia się przesłanka odrzucenia oferty. Wówczas bowiem istnieje tzw. domniemanie rażąco niskiej ceny, któremu wykonawca nie zaprzeczył (wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 5 sierpnia 2021 r., sygn. akt KIO 1663/21).

Zamawiający może zawrzeć w SWZ zastrzeżenie kluczowych części zamówienia do osobistej realizacji przez wykonawcę. Wykonawca nie będzie mógł ich wówczas powierzyć podwykonawcom. Aby jednak zastrzeżenie było skuteczne, musi je uzasadniać przedmiot zamówienia. Kluczowe części zamówienia to zadania skomplikowane konstrukcyjnie. Powinny mieć one charakter specjalistyczny. Mogą także wymagać zachowania podwyższonych standardów jakościowych. Takie stanowisko wyraziła Krajowa Izba Odwoławcza w jednym z ostatnich wyroków wydanych zgodnie z nową ustawą Pzp. Sprawdź, jakie jeszcze wskazówki zawarto w orzeczeniu (wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 5 lipca 2021 r., sygn. akt KIO 1381/21, KIO 1388/21).

Sam brak wskazania w treści odwołania przepisów Pzp nie jest przeszkodą do skierowania odwołania na rozprawę i rozpoznania go co do istoty (wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 20 lipca 2021 r., sygn. akt  KIO 1559/21).

Wątpliwości interpretacyjne SWZ, których nie da się usunąć za pomocą ogólnych reguł wykładni oświadczeń woli, należy rozstrzygać na niekorzyść strony, która zredagowała tekst wywołujący wątpliwości. Na tym etapie wykładni decyduje obiektywne rozumienie oświadczenia woli, w chwili w której złożono je adresatowi (zob. uchwała składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z 29 czerwca 1995 r., sygn. akt III CZP 66/95, OSNC 1995, nr 12, poz. 168, oraz wyroki Sądu Najwyższego z 31 stycznia 2003 r., sygn. akt IV CKN 1706/00, z 10 grudnia 2003 r., sygn. akt V CK 46/03, niepubl., z 8 października 2004 r., sygn. akt V CK 670/03, OSNC 2005, nr 9, poz. 162, z 23 stycznia 2008 r., sygn. akt V CSK 474/07, OSNC-ZD 2008, nr D, poz. 109, z 7 marca 2008 r., sygn. akt II CSK 348/06, niepubl. i z 17 grudnia 2008 r., sygn. akt I CSK 250/08, niepubl.) – wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 22 lipca 2021 r. (sygn. akt  KIO 1520/21).

Artykuł 226 ust. 1 pkt 5 ustawy Pzp nakazuje zamawiającemu odrzucenie oferty niezgodnej z SWZ tj. z warunkami zamówienia. Regulacja ta jest następcą prawnym art. 89 ust. 1 pkt 2 poprzednio obowiązującej ustawy z 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych (Dz.U. z 2019 r. poz. 1843 ze zm.). Oba przepisy regulują ten sam zakres przedmiotowy. Różnią się wyłącznie nomenklaturą. Poprzedni przepis stanowił, że zamawiający odrzuca ofertę, której treść jest niezgodna z treścią siwz. Tożsamość obu norm sprawia, że orzeczenia dotyczące tej regulacji wydane zgodnie ze starą ustawą Pzp są nadal aktualne (wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 23 lipca 2021 r., sygn. akt  KIO 1614/21).

Przyznawanie punktów w kryteriach oceny ofert to kwestia, na tle której powstaje wiele sporów. Jeden z nich dotyczy tego, czy zamawiający może – i ewentualnie w jakim zakresie  – wyjaśniać informacje, które są podstawą do przyznania wykonawcy wyższej pozycji w rankingu oceny ofert. Takiej sprawie przyjrzała się Krajowa Izba Odwoławcza w wyroku z 25 maja 2021 r. (sygn. akt KIO 1088/21). Wnioski płynące z orzeczenia pozostają aktualne w obecnym stanie prawnym.

Dokumenty, jakie wykonawca uzupełnia na wezwanie zamawiającego, muszą być aktualne na dzień ich złożenia. Nie można przyjąć, że w terminie wyznaczonym na uzupełnienie dokumentów powinny zostać złożone dokumenty z datą wsteczną, tj. antydatowane na dzień, w którym były pierwotnie składane. W konsekwencji skoro wykaz osób składany w ramach uzupełnienia musi być aktualny na dzień jego złożenia, to należy przyjąć, że informacje zawarte w nim muszą także być aktualne na ten moment. Tym samym dopuszczalna jest zmiana przez wykonawcę osób wskazanych do realizacji zamówienia, jak i wymaganych informacji dotyczących tych osób (wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 1 lipca 2021 r., sygn. akt KIO 1704/21).

Zamawiający, wskazując na potrzebę złożenia prawidłowego dokumentu, nie jest zobowiązany podawać dokładnie, w jakiej formie wykonawca ma te dokument złożyć. Te okoliczności wyjaśniają bowiem przepisy ustawy Pzp i rozporządzeń oraz postanowienia SWZ. Zamawiający nie może przy tym ponowić wezwania, bo nadal obowiązuje zasada jednokrotności wezwania wykonawcy do uzupełnienia dokumentów (wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 1 lipca 2021 r., sygn. akt KIO 1676/21).

Regulacje ustawy Pzp narzucają zamawiającym publicznym, aby stosowali w postępowaniu cenę jako kryterium, którego waga nie przekracza 60%. Aby móc natomiast zwiększyć wagę kryterium ceny, zamawiający musi dokonać analizy głównych elementów, które składają się na przedmiot zamówienia. Nowa  ustawa Pzp wprowadziła zmiany w tym obszarze względem poprzednich regulacji. Sprawdź, czy w nowym stanie prawnym kryterium ceny o wadze powyżej 60% będzie łatwiejsze do zastosowania niż dotychczas.

Zgodnie z regulacjami ustawy Pzp, oceniając zdolność techniczną lub zawodową wykonawcy, zamawiający, może na każdym etapie postępowania uznać, że wykonawca nie ma wymaganych zdolności. Taką decyzję może podjąć w szczególności wówczas, gdy istnieje ryzyko, że sprzeczne interesy wykonawcy, w szczególności zaangażowanie jego zasobów technicznych lub zawodowych w inne przedsięwzięcia gospodarcze, negatywnie wpłynie na realizację zamówienia. Krajowa Izba Odwoławcza zbadała sprawę wykluczenia zgodnie z tą przesłanką. Wskazała, że wymagania zamawiającego względem wykonawców muszą być ujawnione w dokumentach zamówienia. Tylko na ich podstawie zamawiający może oceniać zdolności wykonawcy. Sprawdź, jaka argumentacja przemówiła za takim stanowiskiem (wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 30 września 2020 r., sygn. akt KIO 2140/20).