Agata Hryc-Ląd

Nowe regulacje ustawy Pzp nakładają na zamawiających dodatkowy obowiązek związany z badaniem doświadczenia wykonawców potwierdzanego w ramach umów realizowanych w konsorcjum. Ustawodawca wymaga bowiem wykazania przez taki podmiot robót budowlanych, dostaw lub usług, w których wykonaniu wykonawca bezpośrednio uczestniczył. Jak interpretować to zagadnienie i czego zamawiający może się domagać od uczestnika postępowania – przybliżamy w poniższym omówieniu.

Wspólny Słownik Zamówień CPV określony unijnym rozporządzeniem zawiera drzewo kodów o różnych stopniach szczegółowości. Opisując zamówienie za pomocą kodu CPV, powinieneś znaleźć kod maksymalnie zbliżony do przedmiotu zamówienia. Może się także zdarzyć, że do przedmiotu Twojego zamówienia będzie pasować kilka kodów. Pamiętaj, że w takiej sytuacji powinieneś mimo wszystko wybrać tylko jeden kod, stanowiący główny kod CPV. Pozostałe kody będą stanowiły kody dodatkowe. Sprawdź, jak właściwie stosować kody CPV i opisywać poprawnie przedmiot Twojego zamówienia.

Zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli jej treść nie odpowiada treści siwz, z zastrzeżeniem art. 87 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp. Interpretacja powyższego przepisu nakazuje odniesienie normy tego przepisu do merytorycznego aspektu zaoferowanego przez wykonawców świadczenia, a także wymagań postawionych w dokumentacji postępowania, w szczególności, co do zakresu, ilości, jakości, warunków realizacji i innych elementów istotnych dla wykonania zamówienia (wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 28 stycznia 2021 r., sygn. akt KIO 3508/20).

Zaniżanie cen ofertowych w celu zdystansowania konkurentów w postępowaniu powinno być kwalifikowane jako czyn nieuczciwej konkurencji, który skutkuje odrzuceniem oferty. Zamawiający nie mogą tolerować takiego zjawiska. Oferowana cena powinna w szczególności realnie uwzględniać koszty wykonania zamówienia. Wykluczone jest kalkulowanie „zysków” na ujemnym poziomie albo upatrywanie ich w źródłach zewnętrznych wobec realizacji danego zamówienia (wyrok KIO z 7 lipca 2020 r., sygn. akt KIO 1042/20).

Kody CPV służą do sporządzenia opisu przedmiotu zamówienia. Kategoryzują zakupy i pomagają wykonawcom odnaleźć ogłoszenie o interesującym ich zamówieniu. Dzięki temu zamawiający ma szanse pozyskać większą liczbę konkurencyjnych ofert. Kody CPV mogą również pomocniczo służyć do grupowania zamówień i szacowania ich wartości. Pomagają uniknąć zarzutu podziału zamówienia na części, w celu uniknięcia stosowania przepisów ustawy Pzp. Sprawdź, kiedy jesteś zobowiązany stosować słownik kodów CPV zgodnie z przepisami ustawy Pzp. Przeczytaj również, jak stosowanie kodów CPV pomoże Ci w praktycznym przygotowywaniu postępowania.

Zamawiający powinien podać faktyczne okoliczności poprawek dokonanych w ofercie odwołującego z zastosowaniem art. 87 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp. W pierwszej kolejności zamawiający powinien zidentyfikować treść siwz, z którą treść oferty wykonawcy jest niezgodna, i wskazać, na czym ta niezgodność polega. Jeżeli bowiem siwz nie zawiera treści, z którą treść oferty wykonawcy pozostaje niezgodna, to odpada przyczyna, która uzasadniałaby ingerencję zamawiającego w ofertę wykonawcy. W sytuacji gdy wykonawca ocenia, że złożył ofertę zgodną co do treści z siwz, a zamawiający nie wskazuje, na czym dostrzeżone przez niego niezgodności polegają, nie sposób oczekiwać, aby wyraził zgodę na zmianę treści oferty. To z kolei – w konsekwencji – pozbawia go szans na uzyskanie zamówienia (wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 1 lutego 2021 r., sygn. akt KIO 3445/20).

Od kierownika jednostki sektora finansów publicznych można i należy wymagać takiej znajomości przepisów dotyczących działalności tej jednostki, aby mógł realizować zadania bez naruszenia prawa. Jest to aktualne nawet wówczas, gdy pewne okoliczności utrudniłyby mu prawidłowe realizowanie tych zadań. Ustawodawca przywiązuje do poprawnego sporządzania sprawozdań budżetowych istotną wagę. Ewentualny fakt, że sprawozdanie było przygotowywane w sprawie nie przez kierownika jednostki, nie zwalniał go z konieczności weryfikacji poprawności i terminowości przedłożonego dokumentu (orzeczenie Głównej Komisji Orzekającej z 12 października 2020 r., sygn. akt BDF1.4800.89.2019).

Postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego cechuje się dość wysokim formalizmem. Niemniej jednak, jak słusznie określa judykatura m.in. w wyroku Sądu Okręgowego w Gliwicach z 23 lutego 2007 r. (sygn. akt X Ga 23/07/za) „Formalizm postępowania o udzielenie zamówienia publicznego nie jest celem samym w sobie, a ma na celu realizację zasad Pzp. Stąd przy wykładni i stosowaniu przepisów ustawy należy brać pod uwagę cel ustawy”. Skład orzekający podkreślił, że z uwagi na profesjonalny charakter działalności wykonawcy obowiązuje go podwyższona staranność, o której mowa w art. 355 § 2 kc. Owa staranność obejmuje również czynności podejmowane w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego, które charakteryzuje się wysokim stopniem sformalizowania. Postępowanie zamawiającego natomiast nie może być nigdy utożsamiane z niepotrzebnym formalizmem (wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 8 stycznia 2021 r., sygn. akt KIO 3274/20).

Samo ustalenie, że dana wiadomość została zamawiającemu przesłana, i domniemanie, że był to dokument wadialny o treści takiej samej jak przesłany ponownie po terminie składania ofert, nie jest równoznaczne z odzyskaniem samej wiadomości, jak też złożeniem wadium. Nie można uznać, że fakt iż adresat nie otrzymał wiadomości na wskazany adres e-mail, oznacza, że prawidłowy był dokument złożony po terminie składania ofert (wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 8 stycznia 2021 r., sygn. akt KIO 3380/20).

Zmiana warunków udziału w postępowaniu może ograniczać konkurencję, jeżeli w jej wyniku część wykonawców zostanie wyeliminowana z procedury. Zamawiający ma prawo zmieniać w toku postępowaniu dokumentację, natomiast prawo to nie jest nieograniczone. Należy właściwie rozważyć podejście do sytuacji, gdy nie nastąpiły zmiany w opisie przedmiotu zamówienia, które mogłyby wymagać weryfikacji dodatkowych zdolności podmiotów ubiegających się o udzielenie zamówienia (wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 3 września 2020 r., sygn. akt KIO 1939/20, KIO 1940/20).