Agata Hryc-Ląd

Zamawiający ma prawo wyjaśniać, czy oferowany mu przedmiot ma szczegółowe cechy wymagane w opisie przedmiotu zamówienia. Nie może jednak żądać dokumentów przedmiotowych niewymaganych w siwz (wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 10 grudnia 2020 r., sygn. akt KIO 3124/20).

Umowa o zamówienie publiczne musi zostać zawarta w formie pisemnej. Czy za taką umowę może zostać uznany podpisany przez obie strony protokół z negocjacji, zawierający ustalenia dla realizacji zamówienia? Czy taki protokół – formalnie – może stanowić podstawę do rozpoczęcia świadczenia usługi? Sprawdź, jakie stanowisko zajęli w tej sprawie prezes Urzędu Zamówień Publicznych i Krajowa Izba Odwoławcza (uchwała Krajowej Izby Odwoławczej z 23 lipca 2020 r., sygn. akt KIO/KD 43/20).

Trybunał Konstytucyjny Rzeczpospolitej Polskiej w orzeczeniu z 2 grudnia 2020 r. uznał za niezgodną z Konstytucją RP wysokość opłaty, jaką skarżący zobowiązany był uiścić od skargi na orzeczenie Krajowej Izby Odwoławczej, z którym się nie zgadzał (wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 2 grudnia 2020 r., sygn. akt SK 9/17). Od 1 stycznia 2021 r. wysokość wpisu od skargi uległa obniżeniu. Czy jest to jednak obniżenie na tyle istotne, że zapewni szerszy dostęp do tego środka ochrony prawnej?

Pomimo braku w systemie postępowania przed Izbą wprost odpowiednika art. 231 Kodeksu postępowania cywilnego możliwe jest przyjęcie konstrukcji domniemania faktycznego. W sytuacji, w której brak jest dowodu wskazującego na zawinienie, wykonawca ma prawo wykazać innymi dowodami fakty, które co prawda nie świadczą bezpośrednio o jego zaistnieniu, ale można z nich wyprowadzić wniosek, że miało ono miejsce. W tym zakresie strona, która przeprowadza taki wywód, musi sprostać ciężarowi dowodu, albowiem fakt domniemany nie wymaga twierdzenia ani dowodzenia. Twierdzenia i dowodzenia wymagają jednak fakty składające się na podstawę faktyczną domniemania (por. wyrok SN z 17 października 2000 r., I CKN 1196/98). Oznacza to, że ustalenie okoliczności istotnej może być oparte na domniemaniu faktycznym, gdy domniemanie to stanowi wniosek logicznie wynikający z prawidłowo ustalonych faktów stanowiących jego przesłanki (wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 12 listopada 2020 r., sygn. akt KIO 2302/20).

Skorzystanie przez zamawiającego z uprawnienia do odstąpienia od umowy w nieuzasadnionych okolicznościach może stanowić o jego faktycznym nadużyciu. W konsekwencji wykonawca może domagać się od zamawiającego naprawienia szkody doznanej wskutek niewykonania lub nienależytego wykonania umowy, a bezzasadne odstąpienie od umowy jest również jej nienależytym wykonaniem. Sprawdź, jaka sytuacja nie została uznana przez skład orzekający jako wystarczająca do odstąpienia od kontraktu i jakie stanowisko wyraził sąd w stosunku do roszczenia wykonawcy o odszkodowanie (wyrok Sądu Okręgowego we Wrocławiu z 10 sierpnia 2020 r., sygn. akt XII C 653/18).

Zgodnie z legalną definicją tajemnicy przedsiębiorstwa skuteczne objęcie ochroną informacji wymaga spełnienia przesłanek odnoszących się m.in. do określonego ich charakteru (tj. charakteru technicznego, technologicznego, organizacyjnego przedsiębiorstwa lub stanowiących inne informacje posiadające wartość gospodarczą) i ujęcia ich jako całości, lub w szczególnym zbiorze, gdzie nie są one powszechnie znane osobom zwykle zajmującym się tym rodzajem informacji, albo nie są łatwo dostępne dla takich osób. Należy stwierdzić, że obowiązek przedkładania dowodów dotyczy wykazania przesłanek materialnych zawartych w art. 11 ust. 2 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. W istocie nie wydaje się uzasadnione wymaganie od wykonawcy wykazania dowodami oddzielnie każdej z przesłanek wymienionych w przywołanym przepisie (wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 20 listopada 2020 r., sygn. akt KIO 2781/20).

Ceną oferty – jak już wcześniej wskazano – jest cena za cały zakres zamówienia, łącznie z opcją, zatem przy kryterium cenowym ocenie podlega także cena oferty opcjonalnej (wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 16 listopada 2020 r., sygn. akt KIO 2801/20).

W ocenie składu orzekającego zamiarem ustawodawcy, a co za tym idzie celem analizowanego art. 22a ust. 6 ustawy Pzp jest umożliwienie wykonawcy (w określonych okolicznościach) przedstawienia zobowiązania innego podmiotu trzeciego niż ten pierwotnie wskazany w ofercie. Stanowisko, że wykonawca, chcąc złożyć zobowiązanie nowego podmiotu trzeciego, musi przedłożyć zobowiązanie wystawione albo przed upływem terminu składania ofert, albo z tego dokumentu musi wynikać, że już na moment składania ofert wykonawca pozostawał z tym podmiotem w porozumieniu co do ewentualnego przyszłego udostępnienia zasobów przez ten podmiot, sprowadzałoby wykładnię art. 22a ust. 6 ustawy Pzp do poziomu absurdu. Prowadziłoby bowiem do wniosku, iż wykonawca w chwili składania ofert musi posiadać kilka alternatywnych zobowiązań podmiotów trzecich, z których każde pełni funkcję zobowiązania „rezerwowego” i będzie przedstawione zamawiającemu dopiero wówczas, gdy dojdzie do sytuacji przewidzianej w art. 22a ust. 6 ustawy Pzp, tj. stwierdzenia, że pierwsze ze złożonych zobowiązań nie spełnia warunków postawionych przez zamawiającego(wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 9 listopada 2020 r., sygn. akt KIO 2726/20).

Zamawiający podejmuje decyzję w przedmiocie odrzucenia oferty jedynie na podstawie jej treści. Izba natomiast, rozstrzygając o zarzutach dotyczących niezgodności oferty z treścią siwz, nie tyle bada ofertę wykonawcy – jest to zadanie zamawiającego – co ocenia zasadność czynności jej odrzucenia. Innymi słowy rozstrzyga, czy zamawiający na podstawie informacji i dokumentów, jakimi dysponował, miał podstawy stwierdzić, że oferta jest niezgodna z treścią siwz (wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 5 listopada 2020 r., sygn. akt KIO 2621/20).