Co nowego w zamówieniach publicznych? Sprawozdanie prezesa UZP 2022

Jak kształtował się poziom wydatkowania środków publicznych na zamówienia, krajowe, unijne i pozaustawowe?

W 2021 roku wzrósł względem 2020 roku poziom wydatków na mniejsze zamówienia publiczne. Zakupy poniżej progów unijnych zwiększyły się z 43,7 mld zł do 49,1 mld zł. Jest to ważny sygnał dla małych i średnich przedsiębiorców, którzy poszukują nowych zleceń.

Z kolei na zakupy nieprzekraczające progu stosowania ustawy Pzp wydatkowano w sumie 4.411.762 zł.

Na jaki przedmiot zamówienia wydawano najwięcej środków?

Pod względem wartości zamówień najwięcej zamawiano robót budowlanych – 39%, potem dostaw – 31% i usług – 26%.

Najpowszechniejsze tryby udzielania zamówień publicznych

W jakich procedurach zamawiający najchętniej dokonują zakupów? Tutaj brak zmian – wciąż największą popularnością cieszy się przetarg nieograniczony i odpowiadający mu w postępowaniach krajowych tryb podstawowy. Drugim najpowszechniejszym trybem była procedura z wolnej ręki, w której zamawiający negocjuje tylko z jednym wykonawcą. Warto pamiętać, że zamawiający nie mogą w sposób dowolny zdecydować się na ten niekonkurencyjny tryb. Muszą przy tym kierować się przesłankami z ustawy Prawo zamówień publicznych.

Jednocześnie jednak zauważa się dbałość zamawiających o przejrzystość postępowań. W większej liczbie przypadków publikowali oni ogłoszenia tzw. ex-ante o zamiarze zawarcia umowy po przeprowadzeniu trybu niekonkurencyjnego. Wykonawcy mają wówczas możliwość weryfikacji zastosowanych przez zamawiającego przesłanek wyboru procedury.

W których postępowaniach jest największa konkurencja?

Najwięcej ofert zamawiający otrzymywali w przetargach na roboty budowlane. W ponad 34% złożono tutaj 5 i więcej ofert. Nadal jednak liczba ofert składanych w postępowaniach nie jest duża i plasuje się na średnim poziomie ok. 2,5.

Według jakich kryteriów wybierano wykonawców?

Znacząco wzrosła liczba procedur, w których wybierano wykonawców jedynie na podstawie ceny (np. w przypadku robót budowlanych o wartości powyżej progów unijnych liczba takich postępowań wzrosła z 19% w 2020 roku do 27% w 2021 roku).

Zamówienia udzielane podmiotom MŚP

Zamawiający w 2021 wychodzili naprzeciw przedsiębiorcom z sektora MŚP. W 324 postępowaniach więcej niż w 2020 roku stosowali zaliczki na poczet wykonania zamówienia (w sumie w 966 procedurach). Stwierdzono też, że zwiększyła się liczba przetargów, w których zlecenia otrzymali właśnie mali i średni przedsiębiorcy (w sumie 49% procedur).

Odwołania do KIO

W 2021 roku znacząco wzrosła liczba odwołań składanych do Krajowej Izby Odwoławczej z 3 545 w 2020 r. do 3 811.

Zamawiający złożyli także wiele wniosków o uchylenie zakazu zawarcia umowy w sprawie zamówienia do czasu rozstrzygnięcia postępowania  – w sumie 110.