Od 1 lipca tego roku weszły w życie nowe unijne przepisy, które wprowadzają obowiązki dla instytucji publicznych dotyczące zakupu i użytkowania nowych bezemisyjnych autobusów miejskich. Regulacje te, oparte na rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/1610 z 14 maja 2024 r., wymagają od zamawiających publicznych stosowania nowych kryteriów przy udzielaniu zamówień na autobusy miejskie.
W ramach procedur zakupowych, zamawiający muszą teraz stosować co najmniej dwa z określonych kryteriów, które mogą obejmować np. dostępność części zamiennych, stabilność łańcucha dostaw oraz zrównoważone zarządzanie środowiskowe. Jedno z tych kryteriów musi odnosić się bezpośrednio do bezpieczeństwa dostaw. Zamawiający korzystający z kryterium bezpieczeństwa dostaw może przydzielić mu wagę od 15 do 40% w procesie oceny ofert.
Zamawiający są zobowiązani udzielać zamówień publicznych na dostawy w celu zakupu, leasingu, najmu lub dzierżawy nowych bezemisyjnych autobusów miejskich, a także zamówień publicznych na usługi, których głównym przedmiotem jest użytkowanie takich autobusów na podstawie kryteriów jakościowych oraz ceny lub kosztu.
Szczegółowe kryteria, spośród których zamawiający może wybierać obejmują poniższe:
a) proporcja produktów będących przedmiotem ofert pochodzących z państw trzecich określona zgodnie z rozporządzeniem (UE) nr 952/2013 ustanawiającym unijny kodeks celny (kryterium to ma zastosowanie wyłącznie do produktów będących przedmiotem ofert pochodzących z państw, które nie są stronami GPA i które nie zawarły z Unią umowy o wolnym handlu obejmującej przepisy z zakresu zamówień publicznych);
b) bieżąca i szacowana dostępność niezbędnych części zamiennych zapewniających funkcjonowanie sprzętu będącego przedmiotem oferty;
c) zapewnienie przez wykonawcę, że ewentualne zmiany w jego łańcuchu dostaw w trakcie realizacji zamówienia nie będą miały negatywnego wpływu na realizację zamówienia;
d) zaświadczenie lub dokumentacja wykazująca, że organizacja łańcucha dostaw wykonawcy pozwala mu spełnić wymóg bezpieczeństwa dostaw;
e) zrównoważenie środowiskowe wykraczające poza minimalne wymogi określone w obowiązujących unijnych aktach prawnych.
Nowe wymogi rozszerzają obowiązki określone ustawą o elektromobilności i paliwach alternatywnych z 11 stycznia 2018 r. Zgodnie z tą ustawą, do 2025 i 2030 roku, określony procent autobusów zakupionych przez instytucje publiczne musi być napędzany alternatywnymi źródłami energii, w tym co najmniej połowa musi być pojazdami zeroemisyjnymi.
Szczegóły związane ze stosowaniem ustawy o elektromobilności przez zamawiających znajdziesz na łamach portalu w poniższych artykułach:
Podstawa prawna