Zamawiający może odstąpić od wezwania wykonawcy w zakresie badania rażąco niskiej ceny, gdy rozbieżność cen wynika z okoliczności oczywistych, które nie wymagają wyjaśnienia.
Zgodnie z art. 224 ust. 1 i ust. 2 pkt 1 ustawy Pzp:
1. Jeżeli zaoferowana cena lub koszt, lub ich istotne części składowe, wydają się rażąco niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia lub budzą wątpliwości zamawiającego co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z wymaganiami określonymi w dokumentach zamówienia lub wynikającymi z odrębnych przepisów, zamawiający żąda od wykonawcy wyjaśnień, w tym złożenia dowodów w zakresie wyliczenia ceny lub kosztu, lub ich istotnych części składowych.
2. W przypadku gdy cena całkowita oferty złożonej w terminie jest niższa o co najmniej 30% od:
1) wartości zamówienia powiększonej o należny podatek od towarów i usług, ustalonej przed wszczęciem postępowania lub średniej arytmetycznej cen wszystkich złożonych ofert niepodlegających odrzuceniu na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 1 i 10, zamawiający zwraca się o udzielenie wyjaśnień, o których mowa w ust. 1, chyba że rozbieżność wynika z okoliczności oczywistych, które nie wymagają wyjaśnienia."
Bezsporne pomiędzy stronami było to, że cena oferty złożonej przez wykonawcę wpisywała się w dyspozycje powyższych regulacji w zakresie ciążącego na zamawiającym obowiązku wezwania wykonawcy do złożenia wyjaśnień rażąco niskiej ceny. Sporne było to, czy rozbieżność wynikała z okoliczności oczywistych, które nie wymagają wyjaśnienia, a tym samym czy zamawiający był uprawniony do odstąpienia od wezwania wykonawcy do złożenia wyjaśnień rażąco niskiej ceny.
Jak wynika z orzecznictwa Krajowej Izby Odwoławczej w sytuacji, gdy cena jednej oferty jest dwukrotnie lub prawie dwukrotnie wyższa od pozostałych trzech ofert, które z kolei są na podobnym poziomie oraz na poziomie rynkowym, a wygenerowało to różnicę 30% pomiędzy tymi cenami a średnią arytmetyczną cen wszystkich złożonych ofert, należy uznać, że jest to okoliczność oczywista niewymagająca wyjaśnienia pod względem rażąco niskiej ceny. Okoliczność ta powinna być również oczywista dla wykonawców będących profesjonalistami w obrocie. Stanowisko zamawiającego w tym zakresie w ocenie Izby było spójne i nie można było uznać go za wykreowane wyłącznie na potrzeby postępowania odwoławczego. Informacja o odstąpieniu przez zamawiającego od wezwania wykonawcy do złożenia wyjaśnień rażąco niskiej ceny wynikała również z protokołu posiedzenia komisji przetargowej. Zdaniem Izby zamawiający w prowadzonym postępowaniu działał z należytą starannością i nie dopuścił się naruszenia przepisów ustawy Pzp.
Sygnatura
Wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 2 października 2024 r sygn. akt KIO 3214/24