Przyjęty sposób kalkulacji ceny ofertowej nie świadczy o istotności czy nieistotności części składowych ceny oferty. To zamawiający samodzielnie decyduje, czy zwrócić się do wykonawcy o wyjaśnienia w konkretnej sytuacji.
Zgodnie z art. 244 ustawy jeżeli zaoferowana cena lub koszt, lub ich istotne części składowe, wydają się rażąco niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia lub budzą wątpliwości zamawiającego co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z wymaganiami określonymi w dokumentach zamówienia lub wynikającymi z odrębnych przepisów, zamawiający żąda od wykonawcy wyjaśnień, w tym złożenia dowodów w zakresie wyliczenia ceny lub kosztu, lub ich istotnych części składowych. Katalog elementów podlegających wyjaśnieniu w ramach wyjaśnień ceny oferty lub części składowych jest katalogiem otwartym co ma istotne znaczenie dla argumentacji jaką powinien budować wykonawca podnosząc naruszenia niezastosowania procedury za art. 224 ust. 1 ustawy.
W ocenie Izby odwołujący nie wykazał istotności części składowej, dla wskazywanych dwóch pozycji w ramach podnoszonego zarzutu zaniechania wezwania do złożenia wyjaśnień w trybie art. 224 ust. 1 ustawy Pzp. Izba podkreśliła, że to po stronie odwołującego, zgodnie z zasadą z art. 534 ust. 1 ustawy Pzp, leży przedstawienie dowodów uzasadniających stwierdzenie faktów, z których wywodzi on skutki prawne. Tym samym, to po stronie odwołującego pozostało wykazanie, że zakres podnoszonych w odwołaniu elementów ceny oferty odnoszących się do dwóch pozycji formularza ofertowego stanowił istotną część składową.
W ramach zarzutu naruszenia art. 244 ust. 1 ustawy niezmiennym pozostaje ogólna zasada, że to odwołujący ma wykazać i udowodnić podstawy zaistnienia przesłanek określonych tym przepisem. Na tym etapie postępowania o udzielnie zamówienia, w postępowaniu odwoławczym nie dochodzi do odwrócenia ciężaru dowodu, o którym mowa w art. 537 pkt 1 ustawy Pzp, a zgodnie z którym ciężar dowodu, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny spoczywa na wykonawcy, który ją złożył. To po stronie odwołującego ustawodawca określa jednoznacznie obowiązki w zakresie wskazania okoliczności faktycznych i prawnych uzasadniających wniesione odwołanie. Stanowisko to ugruntowane jest w szerokiej doktrynie przedmiotu oraz w orzecznictwie:
Każdorazowo to zamawiający rozważa czy zachodzą podstawy do żądania wyjaśnień w zakresie kalkulacji ceny, a obowiązek taki zachodzi po stronie zamawiającego dopiero wówczas, gdy zamawiający poweźmie wątpliwość co do tego, czy cena nie jest rażąco niska (por. wyrok Sądu Okręgowego w Katowicach z 30 stycznia 2007 r. sygn. akt XIX Ga 3/07).
Sygnatura
Wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 12 listopada 2024 r. sygn. akt KIO 3870/24