W zamówieniach współfinansowanych z UE podstawą żądania zwrotu środków jest zaistnienie nieprawidłowości, które stwierdzane są przez łączne wystąpienie trzech okoliczności.
Do stwierdzenia nieprawidłowości wymagane jest kumulatywne spełnienie trzech warunków:
1) naruszenie procedury, tj. postanowień umowy o dofinansowanie, czy jakiegokolwiek przepisu prawa unijnego lub krajowego,
2) naruszenie prawa musi być wynikiem działania lub zaniechanie beneficjenta,
3) naruszenie ma lub może mieć szkodliwy wpływ na budżet Unii poprzez obciążenie budżetu Unii nieuzasadnionym wydatkiem
Tak również wyrok WSA w Szczecinie z 9 marca 2022 r. sygn. akt I SA/Sz 962/21 oraz J. Łacny, Korekty finansowe nakładane na instytucje zamawiające za naruszenie prawa zamówień publicznych, Europejski Przegląd Sądowy 2017, nr 9, str. 48.
Podkreślenia wymaga, że podstawą żądania zwrotu środków jest zaistnienie nieprawidłowości. Rozporządzenie nr 1303/2013 w art. 2 pkt 36 definiuje nieprawidłowość jako jakiekolwiek naruszenie przepisu prawa wspólnotowego wynikające z działania lub zaniechania podmiotu gospodarczego, które ma lub może mieć szkodliwy wpływ na budżet Unii poprzez obciążenie budżetu Unii nieuzasadnionym wydatkiem. Wskazane w tym przepisie przesłanki muszą wystąpić łącznie, co oznacza, że brak którejkolwiek z nich wyklucza możliwość uznania danego czynu za nieprawidłowość.
Wskazać trzeba, że w art. 207 ust. 1 ustawy o finansach publicznych nie używa się terminu "nieprawidłowość", lecz terminów - "wykorzystanie niegodnie z przeznaczeniem", oraz "wykorzystanie z naruszeniem procedur". Zastosowane nazewnictwo nie zmienia jednak faktu, że działania określone w art. 207 ust. 1 u.f.p. są działaniami podejmowanymi na rachunek budżetu Unii, w celu usuwania nieprawidłowości w rozumieniu art. 2 pkt 36 rozporządzenia nr 1303/2013, skutkiem czego są one objęte zakresem tego rozporządzenia. Są zatem częścią tej samej dyspozycji gwarantującej dobre zarządzanie funduszami Unii i ochronę jej interesów finansowych, a zatem terminy użyte w art. 207 ust. 1 pkt 1-3 u.f.p. powinny być interpretowane w sposób zgodny z pojęciem "nieprawidłowości" w rozumieniu art. 2 pkt 36 rozporządzenia nr 1303/2013. Tak również w wyroku NSA z 24 maja 2024 r., sygn. akt I GSK 484/23.
Sygnatura
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy z 13 listopada 2024 r. sygn. akt I SA/Bd 661/24