Sąd Rejonowy w Gdyni - I Wydział Cywilny w składzie:
Przewodniczący: asesor sądowy Mateusz Berent
Protokolant: starszy sekretarz sądowy Małgorzata Świst
po rozpoznaniu w dniu 30 marca 2023 r. w Gdyni na rozprawie sprawy z powództwa M. K. przeciwko D. K. o zapłatę
I. zasądza od pozwanego D. K. na rzecz powódki M. K. kwotę 29.929 zł (dwadzieścia dziewięć tysięcy dziewięćset dwadzieścia dziewięć złotych) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 lipca 2020 r. do dnia zapłaty;
II. zasądza od pozwanego D. K. na rzecz powódki M. K. kwotę 5114 zł (pięć tysięcy sto czternaście złotych) tytułem kosztów procesu wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty;
III. nakazuje pobrać od pozwanego D. K. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Gdyni kwotę 2455,56 zł (dwa tysiące czterysta pięćdziesiąt pięć złotych pięćdziesiąt sześć groszy) tytułem wydatków tymczasowo poniesionych przez Skarb Państwa.
I. (żądanie i podstawa faktyczna pozwu)
1. Powódka M. K. wystąpiła przeciwko D. K. z powództwem o zapłatę kwoty 29.929 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 lipca 2020 roku do dnia zapłaty, żądając zwrotu kosztów procesu.
2. W uzasadnieniu pozwu powódka podniosła, że w dniu 4 kwietnia 2019 r. zawarła z pozwanym umowę o dzieło obejmującą prace wykończeniowe w lokalu nr (...) położonym w S. przy ul. (...) zgodnie ze „standardem wykończenia pod klucz” w wariancie perfekcyjny. Wynagrodzenie wynosiło łącznie 52.400 zł. Pozwany miał zakończyć prace w terminie 30 dni roboczych od daty rozpoczęcia robót. Na poczet umowy powódka dokonała zapłaty zadatku w kwocie 5.240 zł, a także kwotę 44.540 zł na poczet kosztów materiałów wykończeniowych oraz wynagrodzenie za aranżację w kwocie 4.772 zł (usługa ta miała zawierać się w wynagrodzeniu umownym).
3. W dniu 15 stycznia 2020 r. powódka przekazała pozwanemu klucze, a w dniu 11 lutego 2020r. przystąpił on do realizacji robót. Po rozpoczęciu prac pozwany zaczął zgłaszać konieczność wykonania robót dodatkowych, które rzekomo nie wchodziły w zakres standardu wykończenia i przedstawił wycenę mężowi powódki, którą ten zaakceptował. Strony nigdy nie zawarły aneksu do umowy, co było wymagane pod rygorem nieważności (§1 ust. 2 i 3 umowy).
Pozwany odmówił dalszej realizacji umowy do czasu uregulowania wynagrodzenia za rzekome roboty dodatkowe. Powódka odmówiła, gdyż wpłaciła wcześniej prawie całe wynagrodzenie umowne, a pozwany nie wykazał, że dokonał zakupu materiałów. Nadto, po wizycie w lokalu okazało się, że pozwany nie wykonał większości robót dodatkowych, a jedynie prace dodatkowe szczegółowo opisane w pozwie (przerobienie włączników, wykonanie ścianki, usunięcie punktu elektrycznego, wykonanie sufitu podwieszanego oraz położył gładzie na ścianach).
W związku ze znacznym opóźnieniem, pismem z dnia 15 czerwca 2020 r. powódka odstąpiła od umowy oraz zażądała zwrotu wpłaconych pieniędzy. Pozwany zakwestionował skuteczność odstąpienia. W związku z zaprzestaniem realizacji prac przez pozwanego, powódka zleciła wykonanie robót budowlanych innemu wykonawcy przy użyciu materiałów dostarczonych przez powódkę.
4. Jako podstawę prawną powództwa powódka wskazała art. 494 §1 k.c. Dochodzona kwota stanowi różnicę pomiędzy łączną wpłaconą przez nią kwotą a kosztem wykonanych prac (11.562 zł – wykonanie gładzi, 4.772 zł – sporządzenie projektu aranżacyjnego, 8.289 zł – roboty dodatkowe). Nadto, powódka domaga się zapłaty odsetek od dnia następnego po upływie terminu wyznaczonego w piśmie z dnia 15 czerwca 2020r.
(pozew, k. 6-8)
II. (stanowisko pozwanego, zarzut potrącenia)
5. Pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości.
6. W pierwszej kolejności pozwany podniósł zarzut potrącenia co do kwoty 29.929 zł z wierzytelnością przysługującą mu względem powódki w kwocie 65.387 zł z tytułu brakującego wynagrodzenia z umowy o wykończenie lokalu pod klucz.
7. Pozwany przyznał, że powódka uiściła na jego rzecz kwotę 54.552 zł. Natomiast, zakwestionował, by odstąpienie od umowy było skuteczne. Jak wywodził roboty były przez niego wykonywane terminowo, a ewentualne opóźnienia powstały z winy powódki. Zdaniem pozwanego propozycja rozliczenia wskazana w pozwie jest dla niego krzywdząca, gdyż nie uwzględnia zleconych prac dodatkowych.
Jak wskazuje roboty miały być rozpoczęte po zapłacie zadatku oraz po pisemnej akceptacji specyfiki produktowej przez powódkę. Zapłata zaliczki nastąpiła w dniu 4 września 2019 roku, natomiast nie wskazano daty pisemnej akceptacji specyfiki, a zatem nie doszło do skutecznego otwarcia terminu do rozpoczęcia prac. Przekazanie kluczy pozwanemu nastąpiło 15 stycznia 2020 r., a zgodnie z umową zapłata drugiej transzy wynagrodzenia miała nastąpić 7 dni przed rozpoczęciem prac - co miało miejsce 11 lutego 2020 r. (trzeci warunek konieczny do rozpoczęcia robót).
W związku z powyższym pozwany wywodził, że nie doszło do opóźnienia z wykonaniem robót. Zdaniem pozwanego, skoro miało dojść do odstąpienia od umowy, to rozliczenie winno nastąpić według kryteriów określonych w art. 494 §1 k.c. Zakres robót wykonanych przez pozwanego był szerszy i obejmował kwotę 65.387 zł (nie została wykonana wylewka). Różnica między roszczeniami stron wynosi zatem 10.835 zł.
8. Nadto, pozwany wskazał, że prace remontowo-budowlane zlecone dodatkowo stanowiły odrębną umowę zawartą w formie ustnej, która została potwierdzona za pomocą poczty elektronicznej.
(odpowiedź na pozew, k. 76-79)
III. Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
9. Na podstawie umowy zawartej w dniu 4 kwietnia 2019 roku powódka M. K. (jako zamawiająca) powierzyła pozwanemu D. K. prowadzącemu działalność gospodarczą pod firmą (...) z siedzibą w G. wykonanie prac budowlanych polegających na wykończeniu lokalu nr B.07 położonego w S. przy A. N. o metrażu 47,72 m 2 do stanu „pod klucz” zgodnie z zakresem prac określonym w załączniku nr 2 do umowy „Standard wykończenia pod klucz”.
10. Zgodnie z §1 ust. 2 umowy ewentualne zmiany w wyżej określonym standardzie mogły być wprowadzone jedynie pisemnym aneksem do umowy. W przypadku gdy takie zmiany będą wiązały się ze zmianą kosztów wykonania, szczegółowy zakres tych zmian oraz ewentualna zmiana wynagrodzenia wykonawcy z nim związane miały zostać uzgodnione przez strony przed ich wykonaniem w formie pisemnej pod rygorem nieważności w formie aneksu do umowy. W myśl natomiast § 1 ust. 3 ewentualne zmiany zakresu prac oraz standardu ich wykonywania wpływały na termin ich zakończenia. Zmiana terminu zakończenia prac musiała zostać potwierdzona stosownym zapisem zawartym w aneksie.
11. Stosownie do § 2 ust. 1 wykonawca zobowiązał się do rozpoczęcia prac w terminie maksymalnym 21 dni roboczych od daty wpłaty zadatku oraz pisemnej akceptacji specyfikacji produktowej i projektu aranżacyjnego przez zamawiającego. Wedle §2 ust. 2 wykonawca zobowiązał się do zakończenia prac w terminie maksymalnym 30 dni roboczych od daty ich rozpoczęcia (termin ten mógł być krótszy o czym zleceniodawca miał zostać poinformowany).
12. Jak stanowił §3 ust. 1 prace, po ich wykonaniu, miały zostać odebrane przez zamawiającego na podstawie pisemnego protokołu podpisanego z ramienia zamawiającego przez powódkę oraz z ramienia wykonawcy przez pozwanego. Według §3 ust. 2 w razie nie wykonania wszystkich prac objętych umową lub wystąpienia istotnych wad, miały one być szczegółowo opisane w ww. protokole i wykonane lub usunięte niezwłocznie, w ustalonym przez strony terminie w ciągu 15 dni.
Po wykonaniu prac lub usunięciu istotnych wad, strony zobowiązały się ponownie podpisać protokół zdawczo – odbiorczy. W §3 ust. 3 strony oświadczyły, że za wady istotne uznają wyłącznie takie wady, które uniemożliwiają normalne i prawidłowe korzystanie z lokalu. Zgodnie z §3 ust. 4 w przypadku wystąpienia innych wad, miały one zostać usunięte niezwłocznie, w ustalonym przez strony terminie w ciągu 15 dni. Ich wystąpienia nie stanowi odbioru lokalu z uwagami, o których mowa w §4 pkt c i nie jest podstawą do nie wystawiania przez wykonawcę faktury VAT z terminem płatności 7 dni od podpisania protokołu zdawczo – odbiorczego.
13. Stosownie do §4 ust. 1 strony ustaliły wynagrodzenie za wykonanie przedmiotu umowy w wysokości 52.400 zł brutto. Wynagrodzenie miało zostać wpłacone w trzech transzach na konto wykonawcy. W myśl §4 ust. 2 ww. wynagrodzenie obejmowało prace budowlane niezbędne do wykonania przedmiotu umowy oraz wszelkie materiały do ich wykonania. Standard wykonania prac strony ustaliły jako wysoki. W §4 ust. 3 wskazano, że zamawiający miał zapłacić wykonawcy wynagrodzenie przelewem na ww. rachunek bankowy, w następujący sposób:
a) tytułem zadatku kwotę 5.240 zł brutto, stanowiącą 10 % całego należnego wynagrodzenia w terminie 7 dni oda daty zawarcia umowy,
b) wynagrodzenie za materiały wykończeniowe w kwocie 44.540 zł stanowiącą równowartość 85 % całego należnego wynagrodzenia w terminie, nie później niż 7 dni przed wejściem na prace wykończeniowe,
c) trzecią część wynagrodzenia, tj. kwotę 2.620 zł brutto, stanowiącą równowartość 5% całego należnego wynagrodzenia, po odbiorze lokalu przez zamawiającego potwierdzonego podpisaniem bez uwag protokołu, o którym mowa w §3 ust. 1 i 2, na podstawie faktury VAT i w terminie 7 dni od podpisania protokołu odbioru.
14. Zgodnie z § 9 ust. 4 jakiekolwiek zmiany umowy wymagały formy pisemnej pod rygorem nieważności - w formie aneksu do umowy.
(dowód: umowa o wykończenie lokalu pod klucz z dnia 4 kwietnia 2019r., k. 12-14v, przesłuchanie powódki M. K., płyta CD k. 204)
15. W załączniku do umowy standard wykończenia lokalu określono jako perfekcyjny. Szczegółowa specyfikacja obejmowała: indywidualną aranżację wykończenia mieszkania, spotkania z architektem wnętrz, projekt mieszkania oraz wizualizacje łazienki, kolorystykę do wyboru, szpachlowanie i malowanie ścian oraz sufitów (dowolna kolorystka F. 900 pełna paleta + biel), koszty transportu chemii budowlanej, podłogi – panele podłogowe o klasie ścieralności AC4 i AC5, podkład korkowy, listwy przypodłogowe laminowane, (...) lub białe do malowania, wykładziny w wybranych pomieszczeniach, płytki gresowe lub ceramiczne na ścianie w części kuchennej, drzwi w pomieszczeniach wraz z pełnym kompletem (ościeżnica, klamka) – okleiny naturalne, farba silikatowa do malowania łazienek (1 kolor, opcjonalnie), tapeta F. – 2 wzory do 10 m 2 (do wyboru lub inna forma dekoracyjna np. cegła do 6 m 2), sufit podwieszany w kuchni i łazience do 6 m 2, zestawienia aranżacji łazienki: płytki ceramiczne, gresy (do wyboru z oferty), umywalka wolnostojąca, nablatowa lub wpuszczana w blat, lustro w ramie lub klejone do 2 m 2, misa ustępowa podwieszana, deska wolno opadająca, stelaż podtynkowy wraz z przyciskiem spłukującym chrom połysk, baterie wannowe/prysznicowe i umywalkowe (do wyboru z asortymentu + deszczownica), wanna w zabudowie (+ parawan wannowy) lub prysznic z odpływem liniowym, szyba wolnostojąca lub standardowy z brodzikiem, odpływ liniowy oraz montaż zestawów podtynkowych, zabudowa stolarska szafka podwieszana umywalkę lub zabudowa szafki wiszącej (ewentualnie półki drewniane/drewnopodobne) nad zabudową stelaża spłuczki, elementy wymienne na zabudowę szafki umywalkowej w ciągu wraz z zabudową pralki. W cenie pakietu mieściło się także doradztwo profesjonalnego architekta wnętrz (wraz z projektem), koszt całości chemii budowlanej i jej transportu, koszt produktów, koszt ekipy budowlanej, pomiar i inwentaryzacja, nadzór autorski nad wykonaniem, sprzątanie po remoncie.
(dowód: umowa o wykończenie lokalu pod klucz z dnia 4 kwietnia 2019r., k. 12-14v wraz z załącznikiem nr 2, k. 15-15v, przesłuchanie powódki M. K., płyta CD k. 204)
16. W dniu 15 stycznia 2020 roku D. L. wykonała pomiary w lokalu powodów, a następnie sporządziła projekt aranżacyjny. Projekt został powódce przesłany za pośrednictwem poczty elektronicznej i został przez nią zaakceptowany. Projekt został przez autorkę dostarczony także wykonawcom.
(dowód: przesłuchanie powódki M. K., płyta CD k. 204, zeznania świadka D. L., płyta CD k. 228, projekt koncepcyjny mieszkania inwestycyjnego, k. 232-253)
17. W dniu 28 stycznia 2020 roku pozwany za pomocą poczty elektronicznej poinformował powódkę, że nie odnotował wpłaty za usługi aranżacyjne, wskazując, że zgodnie z ustaleniami płatność za usługi aranżacyjne odnosi się do zaprojektowania przestrzennego wraz z uwzględnieniem mebli oraz zabudowy stałej. Jednocześnie wskazał, że po akceptacji wykonania prac budowlanych w mieszkaniu (tj. zmian budowlanych) zgodnie z harmonogramem chciałby rozpocząć prace od 3 lutego 2020 roku. Z kolei, w e – mailu z dnia 10 lutego 2020 roku pozwany poinformował, że w dniu następnym rozpoczyna prace przygotowawcze w mieszkaniu powódki oraz zamierza omówić działania z projektantem wnętrz i zrealizować zamówienie materiałów w tym chemię budowlaną i poprosił o wpłaty w kwocie 4.772 zł tytułem aranżacji oraz 44.540 zł tytułem drugiej transzy.
(dowód: wydruk korespondencji e – mailowej stron, k. 16-17)
18. Na poczet wynagrodzenia wykonawcy powódka dokonała następujących wpłat:
- w dniu 9 kwietnia 2019 r. w kwocie 5.240 zł;
- w dniu 11 lutego 2020 r. w kwocie 44.540 zł;
- w dniu 11 lutego 2020 r. w kwocie 4.772 zł.
(dowód: potwierdzenia wykonania przelewów bankowych, k. 18-20, przesłuchanie powódki M. K., płyta CD k. 204)
19. Po dokonaniu płatności w dniu 11 lutego 2020 r. pozwany przystąpił do prac remontowych.
(dowód: przesłuchanie powódki M. K., płyta CD k. 204, zeznania świadka Ł. K., płyta CD k. 228)
20. W dniu 13 lutego 2020 roku pozwany przesłał na adres poczty elektronicznej męża powódki – Ł. K. końcowe rozliczenie za prace dodatkowe (zmiana lokalizacji grzejnika, L., odpływ liniowy, osłona karnisza z montażem, peszel, nowy punkt elektryczny IT, nowy punkt elektryczny, nowy punkt elektryczny TV, nowy punkt elektryczny USB, punkt elektryczny w ciągu, punkt hydrauliczny, przeniesienie wentylacji, przerobienie włączników, rozdzielenie punktu na oczka świetlne, spoty świetlne, sufity podwieszane, ścianki KG w łazience mała i duża, transformatory L., usunięcie punktu elektrycznego, usunięcie przyłączy hydraulicznych, położenie fali na całej powierzchni podłogi, tapeta, wyburzanie ściany wraz z utylizacją) na kwotę 21.926,17 zł.
21. W odpowiedzi, Ł. K. zaakceptował rozliczenie.
22. W dniu 10 marca 2020 r. pozwany poinformował o zrealizowaniu wszystkich zmian budowlanych i wykonaniu dodatkowej elektryki związanej z czujnikami alarmowymi i wpustu zimnej wody na ogród, a także zwrócił się o wyznaczenie spotkania w celu rozliczenia za prace dodatkowe.
23. W dalszej korespondencji e – mailowej pozwany wzywał do płatności za prace dodatkowe oraz materiały zgodnie z ustaleniami.
24. W odpowiedzi, w dniu 16 marca 2020 roku Ł. K. wskazał, że powódka dokonała wpłaty kwoty 55.000 zł i domagał się rozliczenia w ramach dotychczas uiszczonych kwot tytułem zadatku i wynagrodzenia za materiały.
25. W dniu 20 marca 2020 roku pozwany wezwał męża powódki do podjęcia do dnia 20 marca 2020 r. decyzji o realizacji umowy i wpłacie środków za prace dodatkowe i materiał ponad standard bądź o rezygnacji z usług pozwanego.
26. W odpowiedzi na tę wiadomość, Ł. K. wniósł o wystawienie faktury i zobowiązał się do jej opłacenia. Po otrzymaniu faktury (zawierającej naliczone przez pozwanego m.in. wynagrodzenie za przestój) w korespondencji e – mailowej Ł. K. ponownie nie uznał roszczenia i odmówił zapłaty.
(dowód: wydruk korespondencji e – mailowej, k. 83-95, zeznania świadka Ł. K., płyta CD k. 228)
27. Powódka nie udzieliła mężowi pełnomocnictwa do dokonywania czynności prawnych z pozwanym w formie pisemnej.
(dowód: przesłuchanie powódki M. K., płyta CD k. 204, zeznania świadka Ł. K., płyta CD k. 228)
28. Pozwany wystawił na rzecz męża powódki prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...) z siedzibą w B. fakturę nr (...) na kwotę 30.861 zł brutto za roboty dodatkowe.
(dowód: faktury VAT, k. 23-24v)
29. W związku z brakiem zapłaty pozwany przerwał prace budowlane w lokalu powódki. Strony nie podpisywały żadnego protokołu zdawczo – odbiorczego. Pozwany nie przedstawił powódce żadnych faktur za zakup materiałów budowlanych przeznaczonych do realizacji przedmiotu umowy.
(dowód: przesłuchanie powódki M. K., płyta CD k. 204, zeznania świadka Ł. K., płyta CD k. 228)
30. Do momentu przerwania robót pozwany zdołał wykonać: szpachlowanie i szlifowanie ścian, sufity podwieszane, osłonę karnisza GK, gniazda elektryczne (wraz z przeniesieniem gniazd, także gniazda IT i TV), punkty świetlne, rozprowadzenie w suficie kabli do L., nadto oświetlenie górne L. zostało przeniesione na oczka do taśmy LE, w łazience została rozkuta posadzka pod odpływ liniowy (nie została zalana), został zamontowany stelaż pod toaletę, a także została zmieniona lokalizacja jednego grzejnika.
(dowód: przesłuchanie powódki M. K., płyta CD k. 204, zeznania świadka Ł. K., płyta CD k. 228, zeznania świadka M. B., płyta CD k. 228, zeznania świadka L. S., płyta CD k. 228)
31. Dalsze wykonywanie prac wykończeniowych powódka powierzyła M. B., który m.in. dokończył prace w łazience, położył kafle, panele podłogowe, listwy przypodłogowe, przygotował ściany do malowania i pomalował je, wykonał montaż osprzętu elektrycznego, wstawił parapety, położył tapetę i sztukaterię w sypialni, wykonał zabudowę w łazience, fartuch z kafli w kuchni, zamontował prysznic i inny biały osprzęt.
32. M. B. nie dokonywał żadnych wyburzeń, nie zmieniał lokalizacji grzejnika, a także nie przenosił punktów hydraulicznych.
(dowód: przesłuchanie powódki M. K., płyta CD k. 204, zeznania świadka Ł. K., płyta CD k. 228, zeznania świadka M. B., płyta CD k. 228)
33. Pismem z dnia 15 czerwca 2020 roku powódka złożyła pozwanemu oświadczenie o odstąpieniu od umowy z powołaniem się na art. 635 k.c., wskazując, że pomimo znacznego przekroczenia terminu 30 dni na wykonanie robót objętych umową, nie zostały one przez pozwanego wykonane i bezpodstawnie uzależnił on ich realizację od rozliczenia pewnych prac wykonanych w lokalu bezumownie.
34. Powódka podniosła, że żadne postanowienie umowne nie dawało wykonawcy takiego uprawnienia, a tym bardziej do jednostronnego przesunięcia terminu zakończenia prac, gdyż wymagało to pisemnego aneksu.
35. Jednocześnie, powódka wezwała pozwanego do zwrotu kwoty 49.780 zł zapłaconej tytułem zadatku i materiałów, na wskazany rachunek bankowy, do dnia 30 czerwca 2020 roku.
36. Przedmiotowe oświadczenie zostało pozwanemu doręczone w dniu 17 czerwca 2020 roku.
(dowód: oświadczenie z dnia 15 czerwca 2020r. o odstąpieniu od umowy wraz z dowodami nadania, k. 21-21v, 101-101v)
37. W odpowiedzi, pismem z dnia 17 czerwca 2020 roku pozwany stwierdził, że odstąpienie od umowy jest bezzasadne. Uzasadniając swoje stanowisko zaprzeczył, aby po jego stronie wystąpiło opóźnienie i wskazał, że tylko działania powódki uniemożliwiły dalsze prowadzenie robót, narażając go na dodatkowe koszty finansowe. Nadto, wskazał, że wszelkie uzgodnienia pomiędzy stronami były prowadzone drogę pisemną poprzez mail, a prace określone przez powódkę jako bezumowne były potwierdzone telefonicznie i mailowo. Wykonawca wskazał, że powódka błędnie przyjmuje datę 15 stycznia 2020 r. jako datę rozpoczęcia prac, gdyż rozpoczęcie robót nastąpiło później wobec wpłaty drugiej części wynagrodzenia dopiero w dniu 12 lutego 2020 roku.
38. Pozwany podniósł, że wykonał prace dodatkowe na kwotę 30.861,88 zł brutto, a także w związku z realizacją przedmiotowej umowy poniósł koszty w łącznej wysokości 76.888,88 zł brutto.
(dowód: pismo pozwanego z dnia 17 czerwca 2020r., k. 22-23)
39. Pozwany nie zwrócił powódce żadnych materiałów budowlanych.
(dowód: przesłuchanie powódki M. K., płyta CD k. 204, zeznania świadka Ł. K., płyta CD k. 228)
40. Wartość prac wykonanych przez pozwanego w lokalu powódki nr B.07 w S. przy Al. (...) wynosiła 21.773 zł, a wartość prac dodatkowych opisanych w wiadomości mailowej z dnia 13 lutego 2020 r. wynosiła 16.217 zł.
41. Wartość prac związanych z wykonaniem gładzi wynosiła 5.556 zł, a wartość projektu aranżacyjnego - 2.260 zł.
(dowód: pisemna opinia biegłego z zakresu budownictwa G. K. k. 274-292 wraz z pisemną opinią uzupełniającą, k. 322-328)
Sąd zważył, co następuje:
IV. (ocena dowodów)
42. Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dowodów z dokumentów, dowodu z zeznań świadków Ł. K., M. B., L. S. i D. L., dowodu z przesłuchania stron, a także dowodu z opinii biegłego sądowego z zakresu budownictwa.
43. Oceniając wiarygodność zebranego materiału dowodowego, Sąd uznał, że nie ma żadnych podstaw do kwestionowania autentyczności i mocy dowodowej przedłożonych przez strony dokumentów prywatnych szczegółowo wymienionych w ustaleniach stanu faktycznego. Podkreślić należy, iż przedmiotowe dokumenty zostały podpisane, co pozwala na jednoznaczne ustalenie osoby ich wystawcy, a nadto nie noszą one żadnych śladów przerobienia, podrobienia, czy innej manipulacji, stąd nie ma żadnych podstaw, aby uznać, że zostały stworzone wyłącznie na potrzeby niniejszego postępowania. Zresztą żadna ze stron nie wnosiła zastrzeżeń co do ich autentyczności. Tym samym na podstawie ww. dowodów Sąd był w stanie poczynić stanowcze ustalenia odnośnie treści stosunku prawnego łączącego strony, a także przebiegu realizacji umowy oraz korespondencji stron.
44. Sąd doszedł do przekonania, że żadnego znaczenia dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy nie miały przedstawione przez pozwanego faktury VAT, albowiem nie wykazano w toku niniejszego postępowania, że materiały, których te faktury dotyczą, zostały wykorzystane do realizacji tego remontu.
45. Za miarodajną dla rozstrzygnięcia sprawy Sąd uznał opinię biegłego sądowego z zakresu budownictwa i kosztorysowania G. K.. Zważyć bowiem należy, iż przedmiotowa opinia została sporządzona przez osobę posiadającą odpowiednią wiedzę fachową, jest jasna, a po jej uzupełnieniu nie budzi żadnych wątpliwości w świetle zasad doświadczenia życiowego, wiedzy powszechnej czy logicznego rozumowania.
Sąd miał na względzie, iż wnioski zawarte w opinii są zostały należycie umotywowane. Nadto, w opinii uzupełniającej biegły w sposób rzeczowy, logiczny i przekonujący odniósł się do wszystkich zarzutów zgłoszonych przez stronę powodową i sporządził kosztorys uwzględniający podnoszone przez powódkę zarzuty i wskazywane przez nią zakres prac, co pozwala Sądowi na wybór najwłaściwszego wariantu po rozważeniu całego zebranego w sprawie materiału dowodowego. Jednocześnie należy zauważyć, że opinia uzupełniająca nie była już kwestionowana przez żadną ze stron.
46. Jeśli chodzi natomiast o ocenę osobowego materiału dowodowego to zważyć należy, iż w zeznaniach poszczególnych osób wystąpiły istotne rozbieżności przede wszystkim co do zakresu wykonanych przez pozwanego prac. Ostatecznie, dokonując ustaleń faktycznych w przypadku kwestii spornych Sąd oparł się na zeznaniach tych osób, które nie miały interesu w składaniu zeznań na korzyść którejkolwiek ze stron, w szczególności na zeznaniach świadków M. B., L. S. i D. L.. Natomiast, w zakresie dotyczącym przebiegu prac wykończeniowych, a także treści korespondencji prowadzonej przez strony zeznania te nie budziły większych wątpliwości i korelowały z treścią korespondencji e – mailowej złożonej do akt niniejszej sprawy.
V. (rozstrzygnięcie, ważność oświadczeń składanych drogą elektroniczną, umocowanie Ł. K. do działania w imieniu powódki)
47. Powództwo zasługiwało na uwzględnienie.
48. Wobec twierdzeń pozwanego, w pierwszej kolejności należało rozważyć, czy strony w sposób skuteczny i ważny dokonały zmiany umowy z dnia 4 kwietnia 2019 roku. Zważyć bowiem należy, iż D. K. wskazywał, że wszelkie uzgodnienia pomiędzy stronami były prowadzone drogą pisemną poprzez pocztę elektroniczną, a prace dodatkowe były potwierdzone telefonicznie i mailowo, co jego zdaniem skutkowało skuteczną zmianą stosunku prawnego.
49. W ocenie Sądu argumentacja strony pozwanej nie zasługuje na uwzględnienie. Przede wszystkim należy mieć na względzie, że zgodnie z §9 ust. 4 umowy jakiekolwiek zmiany tej umowy wymagały formy pisemnej pod rygorem nieważności - w formie aneksu do umowy.
50. Nadto, w §1 ust. 2 strony postanowiły, że ewentualne zmiany w standardzie mogły być wprowadzone jedynie pisemnym aneksem do umowy. W przypadku gdy takie zmiany będą wiązały się ze zmianą kosztów wykonania, szczegółowy zakres tych zmian oraz ewentualna zmiana wynagrodzenia wykonawcy z nim związane miały zostać uzgodnione przez strony przed ich wykonaniem w formie pisemnej pod rygorem nieważności w formie aneksu do umowy.
51. Stosownie do treściart. 78k.c. do zachowania pisemnej formy czynności prawnej wystarcza złożenie własnoręcznego podpisu na dokumencie obejmującym treść oświadczenia woli. Do zawarcia umowy wystarcza wymiana dokumentów obejmujących treść oświadczeń woli, z których każdy jest podpisany przez jedną ze stron, lub dokumentów, z których każdy obejmuje treść oświadczenia woli jednej ze stron i jest przez nią podpisany.
52. Nie ulega wątpliwości, iż wymogu zachowania formy pisemnej umowy nie spełnia korespondencja mailowa, kserokopia czy też umowa z mechanicznym odtworzeniem podpisu. W przypadku wymiany wiadomości e – mail można mówić jedynie o formie dokumentowej, która stanowi odrębną od formy pisemnej formę czynności prawnej, co jednoznacznie wynika zart. 73 §1k.c. Nadto, z treści przedłożonej do akt sprawy korespondencji e – mailowej wynika, że rozmowy z pozwanym odnośnie do prac dodatkowych prowadził małżonek powódki Ł. K..
Nie mógł on jednak dokonać w imieniu powódki skutecznej czynności prawnej. Zważyć bowiem należy, iż zgodnie z treściąart. 99 § 1k.c. jeżeli do ważności czynności prawnej potrzebna jest szczególna forma, pełnomocnictwo do dokonania tej czynności powinno być udzielone w tej samej formie. Skoro, dla zmiany umowy przewidziana była forma pisemna, to również pełnomocnictwo powinno być udzielone w tej samej formie. Tymczasem, Ł. K. – co nie było sporne w niniejszej sprawie – powódka nie udzieliła pełnomocnictwa w formie pisemnej.
53. Na marginesie należy zauważyć, że to strony zastrzegły w umowie wymóg zachowania formy pisemnej pod rygorem nieważności w zakresie zmiany umowy. Ustawa nie przewiduje wymogu zawarcia umowy o dzieło w formie pisemnej, przewidując w tym zakresie swobodę stron w zakresie formy oświadczeń woli (art. 60k.c.)
Nie ulega zatem wątpliwości, że strony mogłyby zmienić umowę w drodze zgodnych oświadczeń woli złożonych w formie dokumentowej, o ile uprzednio zmieniłyby w formie pisemnej umowę w zakresie postanowienia zastrzegającego wymóg zachowania formy pisemnej aneksu. W niniejszej sprawie strony jednak nie zmieniły umowy w tym zakresie.
54. Dalej, należy wskazać, że nie sposób uznać, by roboty dodatkowe wykonane przez pozwanego na rzecz powódki mogły stanowić przedmiot odrębnej umowy, na co również powoływał się pozwany. Wskazać należy, że żaden z aktów prawnych nie zawiera legalnej definicji pojęcia prac lub robót dodatkowych.
W judykaturze podkreśla się, że jest to pojęcie języka prawniczego, na gruncie którego roboty dodatkowe rozumie się jako świadczenia wykonywane poza istniejącym zobowiązaniem dotyczącym robót budowlanych ( vide: wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 19 lutego 2016 roku, I ACa 894/15, LEX nr 201681). W rozpatrywanym przypadku niewątpliwie wykonywane przez pozwanego prace wykraczały poza zakres umowy z dnia 4 kwietnia 2019 roku, lecz były z nią funkcjonalnie powiązane.
55. W tych okolicznościach można jedynie mówić o zmianie istniejącego stosunku prawnego, a nie nawiązaniu nowego, kolejnego stosunku prawnego pomiędzy tymi samymi stronami.
56. Mając jednak na względzie, że strony nie zawarły aneksu do umowy w formie pisemnej – wbrew §1 ust. 2 umowy, który wyraźnie wymagał formy pisemnej pod rygorem nieważności dla aneksu zwiększającego zakres prac i zwiększającego wynagrodzenie – należało uznać, że zmiana umowy była nieważna (art. 76k.c.). Jednocześnie, wskazać należy, iż pandemia (...)19 nie stanowiła przeszkody do zachowania formy pisemnej. Możliwe bowiem było zawarcie aneksu poprzez wysłanie oświadczeń pisemnych stron drogą pocztową. Nie było zatem potrzeby osobistego kontaktu stron.
57. Wobec niedochowania formy pisemnej aneksu do umowy oraz braku należytego umocowania męża powódki (a także ewentualnego potwierdzenia jego czynności przez powódkę –art. 103 §1k.c.) bez znaczenia pozostaje fakt, że małżonek powódki za pośrednictwem poczty elektronicznej uznał roszczenie.
58. Jak wynika z treści korespondencji e – mailowej Ł. K. początkowo podnosił, że kwoty przedstawiane przez pozwanego powinny być rozliczone w ramach dotychczas uiszczonych kwot tytułem zadatku i wynagrodzenia za materiały, później oświadczył, że uznaje te kwoty, by ostatecznie nie uznać rozliczenia z uwagi na naliczenie przez wykonawcę dodatkowych należność tytułem wynagrodzenia za przestój.
(żądanie podwyższenia wynagrodzenia)
59. Jednocześnie w ramach istniejącej umowy pozwany nie mógł żądać podwyższenia wynagrodzenia. Zważyć bowiem należy, iż wynagrodzenie wykonawcy zastrzeżone w umowie z dnia 4 kwietnia 2019 roku ma charakter wynagrodzenia ryczałtowego, określone jest bowiem w całkowitej wartości.
60. Zgodnie zaś z treściąart. 632 §1k.c. jeżeli strony umówiły się o wynagrodzenie ryczałtowe, przyjmujący zamówienie nie może żądać podwyższenia wynagrodzenia, chociażby w czasie zawarcia umowy nie można było przewidzieć rozmiaru lub kosztów prac. Powyższy przepis wyraża zasadę niezmienności wynagrodzenia ryczałtowego.
61. Zważyć jednak należy, że w sytuacji, w której dochodzi do wykonania przez przyjmującego zamówienie dodatkowych prac bez jakichkolwiek postanowień umownych zawartych chociażby w umowie dodatkowej, a zastrzeżono wynagrodzenie ryczałtowe za dzieło, w orzecznictwie przyjmuje się, że konstrukcja wynagrodzenia ryczałtowego nie wyklucza żądania przez przyjmującego zamówienie wynagrodzenia za prace nieobjęte umową na podstawie przepisów o bezpodstawnym wzbogaceniu ( vide: wyrok Sądu Najwyższego z 2 lutego 2011 r., II CSK 414/10, L.; wyrok Sądu Najwyższego z 7 stycznia 2007 r., II CSK 344/07, MoP 2007, Nr 24, s. 1340; wyrok. Sądu Najwyższego z 21 maja 2009 r., V CSK 439/08, L.; wyrok Sądu Najwyższego z 9 października 2014 r., I CSK 568/13, L.).
62. Jednak, aby możliwe było wystąpienie z roszczeniem z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia, chodzić musi o wykonanie innych prac niż prace objęte umową o dzieło (tudzież dodatkowymi porozumieniami do niej), nieopartych na odrębnym konsensusie stron dotyczącym ich wykonania i ewentualnego wpływu ich wartości na wielkość ryczałtu.
W przeciwnym razie doszłoby do zbiegu roszczeń z umowy o dzieło i z bezpodstawnego wzbogacenia, co uznać należy za niedopuszczalne. Ponadto muszą to być prace, z których zamawiający rzeczywiście skorzystał. Skala (rozmiar) wzbogacenia w opisywanej sytuacji nie wyraża się w wartości zrealizowanych prac pozaumownych, tylko w zakresie, w jakim wartość tych prac zmienia globalną sumę ustaloną jako ryczałt za wykonanie przedmiotu umowy ( vide: wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z 11 września 2015 r., I ACa 715/15, L.). W konsekwencji należało uznać, że roszczenie pozwanego o zapłatę wynagrodzenia za prace wykraczające poza przedmiot umowy z dnia 4 kwietnia 2019 roku ewentualnie mogło mieć swoją podstawę w przepisach o bezpodstawnym wzbogaceniu.
(skuteczność odstąpienia od umowy)
63. W dalszej kolejności należało rozważyć skuteczność odstąpienia powódki od umowy. Zważyć należy, iż odstępując od umowy powódka powołała się na treść art. 635 k.c., który stanowi, że jeżeli przyjmujący zamówienie opóźnia się z rozpoczęciem lub wykończeniem dzieła tak dalece, że nie jest prawdopodobne, żeby zdołał je ukończyć w czasie umówionym, zamawiający może bez wyznaczenia terminu dodatkowego od umowy odstąpić jeszcze przed upływem terminu do wykonania dzieła. Podkreślić należy, iż dla możliwości wykonania prawa odstąpienia na podstawieart. 635k.c. nie są istotne przyczyny, dla których wykonawca opóźnia się z wykonaniem robót. Oznacza to, iż zagrożenie, że dzieło nie zostanie wykonane w terminie, uprawniające do skorzystania z prawa odstąpienia, nie musi być skutkiem okoliczności, za które przyjmujący zamówienie ponosi odpowiedzialność, w przypadku zaś wykonania prawa odstąpienia po upływie terminu wykonania dzieła możliwe jest skorzystanie przez zamawiającego z uprawnienia do odstąpienia od umowy nawet wtedy, gdy wykonawca nie popada w zwłokę.
64. Istotne jest jednak, aby zagrożenie lub uchybienie terminowości wykonania dzieła nie wynikało z przyczyn leżących po stronie zamawiającego polegających na braku jego współdziałania w wykonaniu dzieła, albowiem w takiej sytuacji w ogóle nie można mówić o opóźnieniu po stronie przyjmującego zamówienie ( vide: wyrok SN z 21.9.2006 r., I CSK 129/06, L.).
65. W ocenie Sądu powódka skutecznie odstąpiła od umowy na podstawie art. 635 k.c. Jak wynika z treści § 2 ust. 2 wykonawca zobowiązał się do zakończenia prac w terminie maksymalnym 30 dni roboczych od daty ich rozpoczęcia.
66. Na podstawie osobowego materiału dowodowego Sąd ustalił, że pozwany przystąpił do realizacji przedmiotu umowy po zapłacie przez powódkę drugiej transzy wynagrodzenia w kwocie 44.540 zł w dniu 11 lutego 2020 r. Uwzględniając jedynie dni robocze, zgodnie z treścią umowy, prace powinny zakończyć się najpóźniej w dniu 24 marca 2020 roku. W świetle zeznań świadków, w szczególności M. B. i L. S., nie budzi żadnych wątpliwości, że w tym terminie pozwany nie zakończył prac. Nadto, jak wynika z treści korespondencji e – mailowej, pozwany zażądał od powódki płatności za prace dodatkowe i od tego uzależnił dalsze wykonanie robót. Powódka nie dokonała zapłaty wskazanej przez wykonawcę kwoty, stąd pozwany zaniechał kontynuacji prac.
67. W ocenie Sądu, w okolicznościach niniejszej sprawy nie sposób uznać, by powódka odmówiła współdziałania w realizacji dzieła i niezakończenie prac wynikało z przyczyn leżących po jej stronie. Jak już bowiem wyjaśniono powyżej zmiana terminu wykonania prac z uwagi na konieczność wykonania robót dodatkowych wymagała aneksu do umowy (§1 ust. 3 umowy), a zmiana umowy bez dochowania formy pisemnej dotknięta była sankcją nieważności. Skoro tak, to powódka na podstawie umowy nie była zobowiązana do zapłaty wynagrodzenia za prace dodatkowe. Pozwany winien zdawać sobie sprawę ze skutków prawnych niedochowania wymogów co do formy czynności prawnej przewidzianych w umowie, którą posługuje się w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.
68. Zważyć należy, iż art. 642 §1 k.c. wyraźne określa termin do zapłaty wynagrodzenia. Zgodnie z tym przepisem co do zasady jest ono należne w chwili oddania dzieła. W realiach niniejszej sprawy strony jednak w umowie odmiennie określiły termin do spełnienia tego świadczenia, przewidując w §4 ust. 3 w jakich dokładnie terminach w jakiej wysokości powinny być uiszczone poszczególne części wynagrodzenia. Dwie pierwsze raty wynagrodzenia zostały przez powódkę bezspornie uiszczone, natomiast trzecia w kwocie 2.620 zł brutto miała zostać zapłacona dopiero po odbiorze lokalu przez zamawiającego potwierdzonego podpisaniem bez uwag protokołu, na podstawie faktury VAT i w terminie 7 dni od podpisania protokołu odbioru. Tym samym, stosownie do treści umowy powódka nie popadła w opóźnienie, a pozwany nie był uprawniony do wstrzymania się ze spełnieniem świadczenia do chwili zaofiarowania świadczenia przez powódkę, zgodnie zart. 488 §2k.c.
69. Bez znaczenia pozostaje również argumentacja pozwanego dotycząca nieskutecznego otwarcia terminu do rozpoczęcia prac. Powołując się na §2 ust. 1 pozwany wskazywał, że zobowiązał się do rozpoczęcia prac w terminie maksymalnym 21 dni roboczych od daty wpłaty zadatku oraz pisemnej akceptacji specyfikacji produktowej i projektu aranżacyjnego przez zamawiającego. Pozwany zarzucił powódce brak wskazania daty pisemnej akceptacji ww. specyfikacji. Zważyć jednak należy, iż w cytowanym powyżej §2 ust. 2 umowy jednoznacznie wskazano, że termin 30 dni roboczych do wykonania prac rozpoczyna bieg w chwili rozpoczęcia robót przez pozwanego. W świetle treści łączącego strony stosunku prawnego, istotne jest wyłącznie to, kiedy pozwany przystąpił do realizacji dzieła, a nie w jakiej dacie doręczono powódce jakąś dokumentację określoną w umowie.
70. W konsekwencji, Sąd doszedł do przekonania, że powódka skutecznie odstąpiła od umowy. Zważyć należy, iż wykonanie prawa odstąpienia na podstawie art. 635 k.c. pociąga za sobą skutki określone wart. 494 §1k.c., który stanowi, że strona, która odstępuje od umowy wzajemnej, obowiązana jest zwrócić drugiej stronie wszystko, co otrzymała od niej na mocy umowy, a druga strona obowiązana jest to przyjąć. Strona, która odstępuje od umowy, może żądać nie tylko zwrotu tego, co świadczyła, lecz również na zasadach ogólnych naprawienia szkody wynikłej z niewykonania zobowiązania. Wygaśnięcie wskutek odstąpienia od umowy wynikającego z niej stosunku zobowiązaniowego prowadzi bezpośrednio do odpadnięcia kauzy dokonanych przysporzeń. W konsekwencji powstaje konieczność rozliczeń stron, których przedmiotem jest zwrot spełnionego świadczenia. W związku z powyższym rozliczenie strony winno nastąpić w oparciu o przepis art. 494 §1 k.c., a nie na podstawie przepisów o bezpodstawnym wzbogaceniu.
71. Podkreślić należy, iż skoro doszło do skutecznego odstąpienia od umowy na podstawie art. 635 k.c., to tym samym nastąpiło zniesienie stosunku umownego. W konsekwencji oznacza to, że powódka nie była obowiązania do dokonania odbioru prac w myśl §3 ust. 1-4 umowy. Podkreślić bowiem należy, iż celem sporządzenia protokołu zdawczo-odbiorczego było m.in. wykonanie prac niezakończonych w chwili odbioru w wyznaczonym terminie w ciągu 15 dni. Skoro powódka odstąpiła od umowy na podstawie art. 635 k.c., to w związku z wygaśnięciem stosunku zobowiązaniowego obowiązek ten odpadł, nadto jego wykonanie byłoby bezcelowe.
(wysokość roszczenia dochodzonego pozwem)
72. Przesądziwszy kwestię skuteczności odstąpienia od umowy, w dalszej kolejności należało rozstrzygnąć o wysokości należnej powódce kwoty na podstawie art. 4949 §1 k.c.
73. Z treści §4 umowy wynika, że powódka miała zapłacić pozwanemu wynagrodzenie w łącznej kwocie 52.400 zł brutto, na co składały się kwota 5.240 zł tytułem zadatku, kwota 44.540 zł tytułem wynagrodzenia za materiały, a także kwota 2.620 zł po odbiorze lokalu.
74. W wykonaniu przedmiotowej umowy powódka niewątpliwie dokonała zapłaty na rzecz pozwanego łącznej kwoty 54.552 zł, na co składały się, że zadatek na poczet wynagrodzenia w kwocie 5.240 zł, zaliczka na poczet kosztów materiałów wykończeniowych w kwocie 44.540 zł, a także wynagrodzenie za aranżację w kwocie 4.772 zł. Jeśli chodzi o tę ostatnią płatność, to należy wskazać w oparciu o załącznik nr 2 do umowy, że wynagrodzenie za usługę aranżacji mieściło się w wynagrodzeniu umownym.
75. W oświadczeniu o odstąpieniu od umowy z dnia 15 czerwca 2020 r. powódka wezwała pozwanego do zapłaty kwoty 49.780 zł. Przy wyliczeniu powyższej kwoty powódka pominęła wartość wynagrodzenia za usługi aranżacyjne. W ramach podstawy faktycznej pozwu powódka uznała koszty: projektu aranżacyjnego (4.772 zł), wykonania gładzi (11.562 zł) oraz robót dodatkowych (8.289 zł), na które miały się składać prace związane z przerobieniem włączników (604,80 zł), wykonaniem ścianki kartonowogipsowej małej i dużej w łazience (1.296 zł), usunięciem punktu elektrycznego (54 zł), a także wykonaniem sufitu podwieszanego (6.334,20 zł).
76. Na podstawie opinii biegłego z zakresu budownictwa Sąd ustalił, iż koszt poszczególnych prac wynosił: koszt wykonania projektu aranżacyjnego – 2.260 zł, wykonania gładzi – 5.556 zł oraz robót dodatkowych - 16.217 zł. Łącznie zatem koszt wykonanych przez pozwanego prac wynosił 24.033 zł.
77. Zważyć należy, iż pozwany w odpowiedzi na pozew podniósł zarzut potrącenia, wskazując, że przysługuje mu względem powódki wierzytelność w kwocie 65.387 zł z tytułu nieuiszczonego wynagrodzenia. W następstwie odstąpienia od umowy wzajemnej, w świetle art. 494 k.c. powstaje obowiązek strony zwrócenia drugiej stronie wszystkiego, co otrzymała od niej na mocy umowy i w tym sensie odstąpienie ma charakter likwidacyjny. Zatem w niniejszym postępowaniu zarzut potrącenia mógł obejmować wyłącznie wierzytelność z tytułu wykonanych prac (art. 494 §1 k.c.) wobec zniesienia stosunku umownego.
78. Odnosząc się do wyliczenia wynagrodzenia zawartego w piśmie pozwanego z dnia 17 czerwca 2020 roku należy wskazać, że brak jest podstaw do uwzględnienia kosztu 15.375 zł z tytułu projektu mieszkania, albowiem umowa go nie przewidywała. Podobnie, nie sposób przyjąć wskazane w tym piśmie koszty organizacji prac w kwocie 6.150 zł, gdyż wartość tych prac należy ustalić na podstawie art. 494 §1 k.c. Ponadto, Sąd nie znalazł podstaw do uwzględnienia kosztów zakupu materiałów na łączną kwotę 11.850 zł udokumentowanych za pomocą przedłożonych przez pozwanego faktur VAT. Na podstawie zgromadzonego materiału dowodowego nie sposób bowiem stwierdzić, czy materiały, których te faktury dotyczą, zostały wykorzystane do realizacji tego remontu.
79. Wartość prac dodatkowych, wykonania gładzi i projektu aranżacyjnego Sąd określił na podstawie opinii biegłego. Tym samym Sąd ustalił wartość robót wykonanych przez pozwanego na łączną kwotę 24.033 zł. Zważywszy, iż powódce służyło roszczenie o zwrot kwot dotychczas uiszczonych na rzecz pozwanego w kwocie 54.552 zł, to należna jej kwota stanowi różnicę pomiędzy uiszczoną kwotą a należnym pozwanemu świadczeniem. Powódka w ramach podstawy faktycznej powództwa zastrzegła wprost, że żąda zwrotu zapłaty kwoty stanowiącej równowartość uiszczonego wynagrodzenia pomniejszonej o koszt prac wykonanych przez pozwanego, przy czym koszt ten oszacowała na podstawie umowy stron. Podkreślenia wymaga, że Sąd ustalił koszt tych prac na podstawie opinii biegłego, nie zaś na podstawie umowy stron, a to z uwagi na odstąpienie przez powódkę od umowy skutkujące zniesieniem stosunku umownego ze skutkiem ex tunc.
80. W związku z powyższym, na podstawie art. 494 §1 k.c., Sąd uwzględnił powództwo w całości. Od zasądzonej kwoty 29.929 zł, na podstawie art. 481 k.c. i art. 455 k.c. należały się powódce odsetki ustawowe za opóźnienie od dnia 1 lipca 2020 roku do dnia zapłaty. Zważyć bowiem należy, iż na etapie przedprocesowym pismem z dnia 15 czerwca 2020 roku powódka wezwała pozwanego do zapłaty, wyznaczając mu termin zapłaty do dnia 30 czerwca 2020 roku.
VI. (koszty procesu)
81. O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. i zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik sprawy zasądził od przegrywającego pozwanego na rzecz powódki kwotę 5.114 zł, na którą składają się: opłata sądowa od pozwu (1.497 zł), opłata za czynności pełnomocnika w stawce minimalnej określonej zgodnie z § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (3.600 zł), a także opłata skarbowa od pełnomocnictwa (17 zł). Nadto, na podstawie art. 98 1 k.p.c. zasądzono odsetki ustawowe za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.
82. Na podstawie art. 83 ust. 2 i art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych Sąd nakazał pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Gdyni kwotę 2.455,56 zł tytułem brakujących kosztów opinii biegłego, które zostały tymczasowo wyłożone ze Skarbu Państwa. Łączny koszt opinii biegłego wyniósł 3.955,56 zł i do kwoty 1.500 zł został sfinansowany z zaliczki wpłaconej przez pozwanego.
Otrzymuj raz w tygodniu aktualne informacje
o zmianach w prawie oraz komentarzach ekspertów
Otrzymasz darmowy e-book w prezencie!
„6 pytań o znowelizowane przepisy Pzp"