Wykonawcy zamówienia publicznego nie wolno obciążać kosztami wykonania dodatkowych prac, niewymienionych w umowie ani dokumentacji technicznej zamówienia, jeżeli z tej umowy lub dokumentacji nie wynikało, że muszą one być zrealizowane. Sprawdź, jak swoje stanowisko uzasadnił Sąd Najwyższy (wyrok z 4 lipca 2019 r., sygn. akt IV CSK 363/18).
Powód (spółka) przystąpił do przetargu nieograniczonego na wykonanie robót budowlanych – budowę kanalizacji sanitarnej dla jednej z dzielnic miasta. W trakcie postępowania wykonawca zadał zamawiającemu pytania dotyczące dokumentacji z badań geologicznych i projektu odwodnienia terenu. Zamawiający stwierdził, że jej nie przekaże, ponieważ wszystkie dane potrzebne do przygotowania oferty i wykonania przedmiotu zamówienia zostały zawarte w dokumentacji technicznej udostępnionej wykonawcom, a nie ma projektu odwodnienia.
Strony podpisały umowę na wykonanie omawianych prac, za wynagrodzeniem w kwocie 1.873.074,77 euro wraz z VAT. Umowa obejmowała postanowienia dotyczące robót dodatkowych i robót stałych. Zawierała zastrzeżenia, że w miejscu prowadzenia prac występuje woda gruntowa, a na niektórych odcinkach istnieje konieczność wykonania prac odwodnieniowych, jak również odwodnienia wykopów. Ponadto z badań geotechnicznych wynikało, że w miejscu robót występują torfy, które będzie trzeba wywieść.
Powód przygotował cenę ofertową zgodnie z otrzymaną dokumentacją i specyfikacją. W swojej ofercie uwzględnił wszystkie odcinki, na których miały być odwodnienia. W przypadku kolektorów, na których nie zachodziła konieczność dokonania odwodnienia, powód przyjął niższą stawkę.
Podczas realizacji robót pojawiła się woda gruntowa uniemożliwiająca wykonanie wykopu i montażu rurociągu kanalizacji sanitarnej w miejscach niewskazanych w dokumentacji projektowej. Sytuacja ta występowała przez cały okres prowadzenia inwestycji. Sporne roboty odwodnieniowe zostały wykonane przez powoda na odcinkach, które nie były wyrysowane na profilach. Początkowo inżynier ze strony pozwanego zakwalifikował wskazane wyżej prace jako roboty dodatkowe, ale potem zmienił zdanie.
W ocenie powoda poza wynagrodzeniem głównym przysługuje mu zapłata za omawiane prace dodatkowe, których koszt wynosi, jego zdaniem, 352.579 zł plus VAT. Na tę kwotę składały się roboty odwodnieniowe, zgłoszone we wnioskach, które zostały odrzucone przez pozwanego, o wartości 337.579 zł VAT i kwota 15.000 zł VAT z tytułu kosztu opinii wydanej na zlecenie wykonawcy.
Spór między stronami dotyczył zatem tego, czy powodowi przysługuje dodatkowe wynagrodzenie za prace odwodnieniowe wykonane na kolektorach, na których występowanie wód gruntowych nie było wyrysowane na profilach.
