Aneta Mościcka

Sam fakt zawarcia umowy na określoną kwotę i z określonym zakresem nie oznacza, że wykonawca z chwilą jej zawarcia nabywa pełne doświadczenie objęte umową. Skoro umowa jeszcze trwa, nie można mówić, że wykonawca nabył z niej pełne doświadczenie. Warunki udziału w postępowaniu przetargowym muszą być spełnione na dzień złożenia oferty, a stan ich spełnienia musi trwać przez całe postępowanie. Wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 28 marca 2023 r., sygn. akt KIO 710/23

W przypadku, gdy zamawiający w dokumentacji postępowania poda stawkę VAT, według jakiej należy obliczyć cenę ofertową, a wykonawca do tej wytycznej zamawiającego się nie dostosuje, oferta takiego wykonawcy podlega odrzuceniu. Jeżeli zamawiający popełnił błąd, przygotowując postępowanie, który polega na błędnym określeniu wysokości stawek podatku VAT dla zamawianych produktów, to ma prawo zrezygnować z wykonania tej czynności (odrzucenia oferty), podejmując decyzję najdalej idącą, tj. unieważniając postępowanie. Nie jest bowiem możliwe dokonanie czynności wyboru oferty najkorzystniejszej w sytuacji, gdy złożone oferty nie dają się obiektywnie porównać. Naruszałoby to zasadę uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców. Wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 7 marca 2023 r., sygn. akt KIO 497/23

Do przyjęcia dopuszczalności zmiany oferty w trybie art. 223 ust. 2 pkt 3 ustawy Prawa zamówień publicznych konieczne jest spełnienie następujących przesłanek: omyłka nie może być wynikiem świadomego, zamierzonego działania wykonawcy, wystąpienie omyłki powoduje niezgodność oferty z dokumentami zamówienia, a poprawienie takiej omyłki nie spowoduje istotnych zmian w treści oferty, dodatkowo sposób skorygowania omyłki wynikać musi z dokumentów zamówienia i oferty w taki sposób, by umożliwić zamawiającemu korektę. Jednocześnie zamawiający ma obowiązek poprawić omyłkę wtedy, gdy sposób, w jaki ma być dokonana poprawa, wynika z innych elementów treści oferty. Poprawienie omyłek następuje poprzez ingerencję w oświadczenie woli wykonawcy i mogą one dotyczyć każdego elementu lub elementów oferty, nie tylko ceny. Wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 28 lutego 2023 r., sygn. akt KIO 423/23

Oferta dodatkowa nie może być mniej korzystna w żadnym z kryteriów oceny ofert wskazanych w zaproszeniu do negocjacji niż oferta złożona w odpowiedzi na ogłoszenie o zamówieniu. Sytuacja zamawiającego nie może ulec pogorszeniu w związku ze złożeniem i przyjęciem oferty dodatkowej.  Celem oferty dodatkowej jest możliwość udzielenia przez zamawiającego zamówienia na korzystniejszych dla niego warunkach.

Jeśli zamawiający unieważnia postępowanie, to na nim spoczywa ciężar dowodu wykazania zaistnienia istotnej zmiany okoliczności, która powoduje, że prowadzenie postępowania lub wykonanie zamówienia nie leży w interesie publicznym, musi też wykazać, że przyczyny unieważnienia postępowania były niemożliwie do przewidzenia w dacie wszczęcia postępowania przy zachowaniu odpowiedniej staranności.

To wykonawca uznał, że nie będzie rozpoczynać realizacji zamówienia, co oznacza, że przyczyna niewykonania tego zobowiązania leżała po jego stronie. Zamawiający błędnie uznał, że nie było podstawy do wykluczenia wykonawcy i że byłoby ono nieproporcjonalne. Brak wykonania zamówienia w całości z przyczyn leżących po stronie wykonawcy jest najdalej idącym naruszeniem. Wykonawca powołujący się na procedurę samooczyszczenia ma obowiązek przedstawić przyczyny nienależytego wykonywania wcześniejszej umowy i podjętych działań naprawczych (wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 19 kwietnia 2022 r., sygn. akt KIO 907/22).

O ile warunki udziału w postępowaniu ustala zamawiający i dotyczą one wyłącznie wykonawcy, o tyle sam obowiązek uzyskania pozwoleń w zakresie wytwarzania, transportu, przetwarzania i zbierania odpadów, jak też  i podmiotów, które muszą je posiadać, wynika z przepisów prawnych i zamawiający nie może ich modyfikować postanowieniami specyfikacji istotnych warunków zamówienia czy ogłoszenia o zamówieniu. Ustawodawca dopuścił poleganie na zdolnościach technicznych lub zawodowych lub sytuacji finansowej lub ekonomicznej innych podmiotów, nie jest natomiast możliwe posiłkowanie się cudzymi uprawnieniami (uchwała Krajowej Izby Odwoławczej z 5 stycznia 2022 r., sygn. akt KIO/KD 26/21).

Zgodnie z art. 106 ust. 1 Prawa zamówień publicznych zamawiający może żądać innych niż wskazane w art. 104 i 105 tej ustawy środków dowodowych na potwierdzenie, że oferowane dostawy, usługi lub roboty budowlane spełniają określone przez zamawiającego wymagania cechy lub kryteria, w celu potwierdzenia, że oferowane dostawy, usługi lub roboty budowlane spełniają określone przez zamawiającego wymagania, cechy lub kryteria, jeżeli są one niezbędne do przeprowadzenia postępowania. Mogą to być różnego rodzaju wymagania, w tym przede wszystkim oznakowania (etykiety), certyfikaty, dokumenty lub też inne środki (wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 28 czerwca 2021 r., sygn. akt KIO 1320/21).

Przepisy Prawa zamówień publicznych pozwalają zamawiającemu z określonych względów (organizacyjnych, ekonomicznych, celowościowych itp.) na dokonanie podziału jednego zamówienia na części, dla których będzie prowadził odrębne postępowania w sprawie udzielenia zamówienia publicznego, przy czym wartością każdej z części zamówienia będzie łączna wartość wszystkich części zamówienia. W konsekwencji przy udzieleniu każdej z części zamówienia zamawiający ma obowiązek stosowania przepisów ustawy, właściwych dla łącznej wartości zamówienia (uchwała Krajowej Izby Odwoławczej z 14 października 2021 r., sygn. akt KIO/KD 19/21).

Pod pojęciem finansowania określonego podmiotu w ponad 50% przez jednostki sektora finansów publicznych oraz przez inne państwowe jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej w rozumieniu przepisów Prawa zamówień publicznych, a także przez inne podmioty prawa publicznego należy rozumieć przypadki przekazywania pieniędzy danej instytucji na jej ogólne funkcjonowanie, co powoduje powstanie stosunku bliskiej zależności lub podporządkowania beneficjenta tych środków podmiotom publicznym (uchwała Krajowej Izby Odwoławczej z 17 września 2021 r., KIO/KD 16/21).