Centralny Rejestr Umów jednostek sektora finansów publicznych od 1 stycznia 2026 roku

Centralny Rejestr Umów jednostek sektora finansów publicznych

Centralny Rejestr Umów to inaczej system teleinformatyczny podmiotów realizujących zadania publiczne. Obowiązek jego prowadzenia będzie spoczywać na Ministrze Finansów, zaś informacje o zawartych umowach będą do niego wprowadzać kierownicy jednostek sektora finansów publicznych.

Rejestr będzie ogólnodostępny i każdy zainteresowany będzie mógł zapoznać się z zwartymi w nim danymi. Rejestr ma w założeniu zawierać umowy dostępne zainteresowanym zgodnie z przepisami ustawy o dostępie do informacji publicznych. 

Zgodnie z przepisami obowiązek wprowadzania danych do rejestru będzie ciążył na kierownikach jednostek sektora finansów publicznych. Do katalogu takich jednostek należą:

• organy władzy publicznej, w tym organy administracji rządowej, organy kontroli państwowej i ochrony prawa oraz sądy i trybunały;
• jednostki samorządu terytorialnego oraz ich związki;
• związki metropolitalne;
• jednostki budżetowe;
• samorządowe zakłady budżetowe;
• agencje wykonawcze;
• instytucje gospodarki budżetowej;
• państwowe fundusze celowe;
• Zakład Ubezpieczeń Społecznych i zarządzane przez niego fundusze oraz Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego i fundusze zarządzane przez Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego;
• Narodowy Fundusz Zdrowia;
• samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej;
• uczelnie publiczne;
• Polska Akademia Nauk i tworzone przez nią jednostki organizacyjne;
• państwowe i samorządowe instytucje kultury;
• inne państwowe lub samorządowe osoby prawne utworzone na podstawie odrębnych ustaw w celu wykonywania zadań publicznych, z wyłączeniem przedsiębiorstw, instytutów badawczych, instytutów działających w ramach Sieci Badawczej Łukasiewicz, banków oraz spółek prawa handlowego;
• Bankowy Fundusz Gwarancyjny.

Wszyscy zamawiający należący do powyższego katalogu będą zobowiązani realizować nowy obowiązek informacyjny.

Do rejestru będą wprowadzane umowy, które mogą podlegać udostępnieniu na podstawie ustawy z 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej. Przy czym nie będą tam przekazywane informacje na temat kontraktów zawartych w wyniku konkursów i postępowań, o których mowa w art. 12 ust. 1 ustawy z 11 września 2019 r. – Prawo zamówień publicznych.

Chodzi o zamówienia, do których nie stosowano ustawy Pzp z uwagi na fakt, że:

• nadano im klauzulę zgodnie z przepisami ustawy z 5 sierpnia 2010 r. o ochronie informacji niejawnych (Dz.U. z 2019 r. poz. 742 oraz z 2022 r. poz. 655) lub którym musiały towarzyszyć, na podstawie odrębnych przepisów, szczególne środki bezpieczeństwa lub
• wymagał tego istotny interes bezpieczeństwa państwa.

W rejestrze umów zawartych przez jsfp będą zamieszczane informacje o umowach zawartych w formie pisemnej, dokumentowej, elektronicznej albo innej formie szczególnej (np. ustnie), których wartość przedmiotu przekracza 500 zł.

Rejestr umów obejmie następujące dane:

1)       numer umowy – o ile taki nadano;

2)       datę i miejsce zawarcia umowy;

3)       okres obowiązywania umowy;

4)       oznaczenie stron umowy, w tym przedstawicieli stron;

5)       określenie przedmiotu umowy;

6)       wartość przedmiotu umowy;

7)       informacje o źródłach i wysokości współfinansowania przedmiotu umowy.

Rejestr będzie można przeszukiwać po wymienionych informacjach.

Do rejestru trzeba będzie także przekazać informacje na temat uzupełnienia lub zmiany umowy, rozwiązania jej za zgodą stron, jak również o odstąpieniu od umowy, jej wypowiedzeniu lub wygaśnięciu.

Informacje w rejestrze umów będą zamieszczane bez zbędnej zwłoki (w pierwszym możliwym terminie po zawarciu umowy), nie później jednak niż w czasie 14 dni od daty zawarcia umowy.

Zgonie z nowym art. 34b ustawy o finansach publicznych, kto nie wykonuje lub nie dopuszcza do wykonania obowiązku prowadzenia, aktualizacji, udostępnienia lub wprowadzania danych do rejestru umów, albo podaje w nim nieprawdziwe dane, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.

Omówione regulacje wynikają z ustawy z 14 października 2021 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw. Artykuł 5 tego aktu nowelizuje ustawę o finansach publicznych poprzez dodanie do niej omówionych przepisów (m.in. art. 34a i 34b ustawy o finansach publicznych).

Zmiana terminu wejścia w życie nowych regulacji wynika zaś z art. 36 ustawy z 16 sierpnia 2023 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z zapewnieniem rozwoju rynku finansowego oraz ochrony inwestorów na tym rynku.

Zgodnie z art. 15 pkt 2 ustawy o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw przepisy dotyczące rejestru umów wejdą w życie 1 stycznia 2026 r.

W rejestrze umów będą zamieszczane informacje o umowach zawartych od 1 stycznia 2026 r.