Koniec z czarną listą wykonawców – jest już projekt zmian ustawy Pzp

„Nowelizacja ustawy jednoznacznie określi procedury badania ofert, których cena wydaje się zamawiającemu niewiarygodnie niska i która powoduje ryzyko wykonania zamówienia w sposób nieodpowiadający wymaganiom” – zapowiedział Urząd Zamówień Publicznych autor projektu. W tym celu zostaną poszerzone możliwości badania przez administrację publiczną realności ceny proponowanej przez wykonawcę. Jak twierdzi UZP, obowiązujące od 2004 roku przepisy ustawy oraz praktyka ich stosowania okazały się w tej kwestii niewystarczające. Nie udało się także wypracować spójnego orzecznictwa – czytamy w uzasadnieniu projektu.

Urząd proponuje usunięcie pojęcia „rażąco niskiej ceny” z polskiego porządku prawnego. Zaleca natomiast, aby ustawa doprecyzowała, w jakich okolicznościach zamawiający ma obowiązek zwrócić się do wykonawcy o wyjaśnienia. Za cenę „nienormalnie niską” uznana będzie taka, która nie zapewnia wykonania zamówienia zgodnie z wymaganiami określonymi przez zamawiającego lub wynikającymi z odrębnych przepisów prawa.

Niedopuszczalne będzie odrzucenie oferty z powodu nienormalnie niskiej ceny bez uprzedniej możliwości wykazania przez przedsiębiorcę realności oferty. Zamawiający będzie mógł ją odrzucić, jeżeli oferent nie wykaże, że cena jest uzasadniona i zapewnia wykonanie zamówienia.

Nowym rozwiązaniem będzie możliwość żądania od wykonawcy informacji potwierdzających zasadność niskiej ceny, dotyczących zatrudnienia i warunków pracy jego personelu, w tym jego wynagrodzenia.

Projekt nowelizacji Pzp wskazuje też przesłanki wykluczenia z postępowania firm, które wcześniej w sposób poważny naruszyły obowiązki zawodowe i nie wykonały lub wykonały nienależycie zamówienie publiczne.

Orzeczeniem z 13 grudnia 2012 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej jednoznacznie przesądził, iż podstawą wykluczenia wykonawcy mogą być jego wszelkie zawinione uchybienia, które wpływają na jego wiarygodność zawodowa, w tym sytuacje niewykonania lub nienależytego wykonania zamówienia. Zgodnie z tym orzeczeniem, niedopuszczalne jest wprowadzenie przepisów, które zobowiązywałyby zamawiającego do automatycznego wykluczenia z postępowania wykonawcy – a taki charakter miały dotychczasowe przepisy – art. 24 Prawa zamówień publicznych.

Negatywne skutki zawinionych uchybień wykonawcy będą ograniczone w czasie, w przypadku zamówień na dostawy lub usługi okres ten będzie wynosił 3 lata, a na roboty budowlane 5 lat.

Nowelizacja uchyli także, najmocniej krytykowane przez środowisko wykonawców, przepisy o tzw. czarnej liście. Jest to, prowadzony przez prezesa UZP wykaz firm, które wyrządziły szkodę, nie wykonując zamówienia lub wykonując je nienależycie. Według autorów projektu, wymusi to faktyczne, wymagane przez orzeczenie Trybunału Sprawiedliwości UE, indywidualne podejście przez zamawiającego do każdego z wykonawców.