PPP rozwija się za wolno

Wartość polskiego rynku Partnerstwa Publiczno-Prywatnego (liczona na podstawie liczby ogłoszeń) to: 1,97 mld zł w 2009 r., 1,88 mld zł w 2010 r., ok. 1,5 mld zł w 2011 r. i 4,6 mld zł w 2012 r. Tak wynika z szacunków Fundacji Centrum PPP i Investment Support. Jednakże potrzeby są znacznie większe - uważa Konfederacja Lewiatan.

Nie ma w Polsce powszechnej zgody na prywatyzację większości usług społecznych, jak np. służby zdrowia, pomocy socjalnej czy budownictwa dla najuboższych. Alternatywą wydaje się być właśnie PPP. Partnerstwo publiczno-prywatne daje nie tylko dostęp do prywatnego kapitału na realizację inwestycji, ale również możliwość odroczenia wydatków publicznych i rozłożenia ich na cały okres funkcjonowania projektu. Ponadto PPP jest tańsze niż tradycyjna forma realizacji inwestycji i według autorów raportu pozwala osiągnąć 15-17% oszczędności. Eksperci konfederacji Lewiatan twierdzą, że projekty PPP są realizowane szybciej i sprawniej, niż w sposób tradycyjny, gdzie jedynie 30% inwestycji zostaje ukończonych zgodnie z ustanowionym harmonogramem, a 27% zgodnie z zaplanowanym budżetem. W przypadku PPP jest to aż70% przypadków.

Autorzy raportu podkreślają również, że inwestycje prowadzone w tej formule są wyższej jakości. Wynika to choćby z faktu, że partner prywatny ma większy dostęp do innowacyjnej wiedzy, efektów skali i doświadczeń zdobytych we wcześniejszej działalności operacyjnej o podobnym profilu. Nie bez znaczenia jest podział ryzyka między partnera publicznego i prywatnego - każdy z partnerów odpowiada za ryzyko, z którym sobie lepiej (taniej, wydajniej, szybciej) radzi. Dzięki odpowiedniemu podziałowi ryzyka samorządy nie muszą wliczać zobowiązań finansowych zaciąganych ramach zawartej umowy o PPP do długu publicznego. I właśnie z tego powodu – według autorów raportu - do PPP przekonują się samorządy lokalne, jednak nadal - oprócz deklaracji - brakuje sprawnych działań władz centralnych umożliwiających skuteczną i względnie szybką implementację PPP. Do tej pory nie został zrealizowany żaden projekt PPP na szczeblu centralnym.

Autorzy projektu podkreślają również, że nie ma procedur postępowania i promowanych wzorców dobrych praktyk. Ponadto niezbędne są zmiany w prawie dotyczące np. kwalifikacji zaliczania wynagrodzenia dla partnera prywatnego do - odpowiednio - kategorii wydatków bieżących i majątkowych oraz możliwość wypłaty wynagrodzenia dla partnera prywatnego w formie dotacji. Dzięki temu samorządy będą mogły udzielać dotacji celowych na realizację zadań publicznych. Jedną z przedstawionych przez autorów projektu propozycji poprawy standardu umów PPP jest opracowanie wzorców dobrych praktyk poprzez stworzenie m.in. publicznych centrów kompetencyjnych.