To wykonawca musi udowodnić, że właściwie skalkulował cenę oferty
Zamawiający nie może zastępować wykonawcy w wykazywaniu, że cena jego oferty jest realna. To wykonawca ma udowodnić realność tej ceny, a nie zamawiający poszukiwać, czy domniemywać informacji w tym zakresie (wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 28 października 2022 r., sygn. akt KIO 2747/22).
W art. 224 ust. 5 ustawy Pzp ustawodawca wskazał jednoznacznie, że obowiązek wykazania, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny lub kosztu, spoczywa na wykonawcy, który złożył ofertę z ceną budzącą wątpliwości. W przepisie mowa jest o „wykazaniu”, czyli udowodnieniu, że cena nie jest rażąco niska. Tym samym wyjaśnienia wykonawcy nie mogą stanowić jedynie formalnej odpowiedzi na wezwanie zamawiającego, zawierającej ogólne informacje o działalności wykonawcy lub deklaracje co do realizacji zamówienia za zaoferowaną cenę, niepoparte stosownymi dowodami. Wyjaśnienia wykonawcy muszą być na tyle konkretne i szczegółowe, aby na ich podstawie zamawiający był w stanie dowiedzieć się:
- jakie okoliczności właściwe wzywanemu do wyjaśnień wykonawcy, spowodowały obniżenie ceny jego oferty,
- w jaki sposób okoliczności te spowodowały obniżenie ceny i
- jakich oszczędności wykonawca mógł dzięki nim dokonać.
W zależności od charakteru przedmiotu zamówienia wykonawca powinien wykazać przykładowo:
- ceny poszczególnych materiałów,
- ceny ofertowe dostawców,
- przyjętą technologię i organizację usług/robót,
- koszty wynagrodzeń,
- koszty podwykonawców,
- koszty stałe (paliwo, energia),
- koszty zarządzania,
- koszty zabezpieczenia należytego wykonania umowy,
- koszty ubezpieczenia,
- rezerwę,
- zysk.
Obowiązkiem wykonawcy jest zatem przedstawienie takich składników i wykazanie indywidualnych czynników, które wpłynęły na to, że wykonawca mógł zaoferować tak niską cenę. Dodatkowo ustawodawca wymaga, aby wskazane w wyjaśnieniach informacje były poparte dowodami, którymi mogą być przykładowo:
- oferty uzyskane od dostawców, w tym zawierające uzgodnione upusty,
- umowy wstępne z podwykonawcami,
- umowy z osobami, które będą realizować zamówienie wraz z ich wynagrodzeniem, czy
- zawarte w samych wyjaśnieniach obliczenia wskazujące na prawidłowość kalkulacji cenowej i zysk.
Więcej o rażąco niskiej cenie piszemy tutaj:
