Zgodnie z najnowszą opinią prawną Urzędu Zamówień Publicznych wykonawca może w ramach uzupełnienia dokumentów na podstawie art. 26 ust. 3 ustawy Pzp zmienić zgłoszony podmiot trzeci na inny podmiot albo wykazać warunki samodzielnie tj. własnym potencjałem. Wolno mu to zrobić jednak, tylko wtedy gdy w momencie składania oferty (lub wniosku o dopuszczenie do udziału w postępowaniu) opierał się w tym zakresie na zdolnościach podmiotów trzecich. Nie jest natomiast dopuszczalne, by oferent, który pierwotnie sam wykazywał warunki, w ramach uzupełnienia dokumentów powołał się w tym względzie na potencjał innego podmiotu.
Urząd Zamówień Publicznych wydał opinię prawną pt. „Relacja art. 22a ust. 6 do art. 26 ust. 3 ustawy Prawo zamówień publicznych”. Przyczynkiem do tego był wyrok Trybunału Sprawiedliwości UE z 4 maja 2017 r. ws. Esaprojekt (sygn. akt C-387/14). W rozpoznawanych przez TSUE okolicznościach wykonawca po upływie terminu składania ofert powołał się na doświadczenie podmiotu trzeciego oraz dostarczył zobowiązanie tego podmiotu do oddania mu do dyspozycji zdolności i środków niezbędnych do realizacji zamówienia. Pierwotnie w swojej ofercie nie wykazywał natomiast warunków udziału w postępowaniu z pomocą innych podmiotów.
W ocenie Trybunału dokonane przez wykonawcę wyjaśnienia nie były jedynie zwykłym wyjaśnieniem szczegółów lub sprostowaniem oczywistej omyłki i stanowiły de facto istotną i znaczącą zmianę pierwotnej oferty, przypominającą raczej przedstawienie nowej oferty.
TSUE podkreślił, że takie uzupełnienie dokumentów ma bezpośredni wpływ na kluczowe elementy postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. Warunkuje bowiem samą tożsamość wykonawcy oraz wpływa na wynik weryfikacji jego zdolności do realizacji zamówienia. Zdaniem Trybunału gdyby zamawiający dopuścił, aby dany wykonawca złożył zobowiązanie podmiotu trzeciego w celu uzupełnienia swej pierwotnej oferty, w sposób nieuzasadniony potraktowałby go korzystniej niż innych kandydatów. To z kolei naruszałoby zasady równego i niedyskryminacyjnego traktowania wykonawców, a także wynikający z nich obowiązek przejrzystości prowadzonej procedury.
Pamiętaj Wykonawca, który w momencie składania oferty opiera się jedynie na własnych zdolnościach, nie jest uprawniony do powoływania się na zdolności podmiotów trzecich w ramach wyjaśniania i uzupełniania dokumentów potwierdzających spełnianie warunków udziału w postępowaniu. Zdaniem TSUE dopuszczenie takiej możliwości skutkowałoby zmianą podmiotową po stronie wykonawcy ubiegającego się o zamówienie. |
Artykuł 22a ust. 6 ustawy Pzp stanowi, że jeżeli zdolności techniczne lub zawodowe albo sytuacja ekonomiczna bądź finansowa podmiotu trzeciego (na którego zasoby powołuje się wykonawca), nie potwierdzają spełnienia warunków udziału w postępowaniu lub zachodzą wobec tych podmiotów podstawy wykluczenia, zamawiający żąda, aby wykonawca w określonym terminie:
1) zastąpił ten podmiot innym podmiotem lub podmiotami lub
2) zobowiązał się do osobistego wykonania odpowiedniej części zamówienia, jeżeli wykaże odpowiednie zdolności techniczne lub zawodowe albo sytuację finansową lub ekonomiczną.
Z kolei zgodnie z art. 26 ust. 3 ustawy Pzp jeżeli:
zamawiający wzywa do ich złożenia, uzupełnienia lub poprawienia lub do udzielania wyjaśnień w terminie przez siebie wskazanym. Wyjątkiem będzie sytuacja, gdy mimo ich złożenia, uzupełnienia, poprawienia lub udzielenia wyjaśnień oferta wykonawcy podlega odrzuceniu albo konieczne byłoby unieważnienie postępowania.
UZP podkreśla w omawianej opinii 2 ważne kwestie związane z interpretacją art. 26 ust. 3 ustawy Pzp, mianowicie:
1) zastosowanie tego przepisu jest obligatoryjne,
2) wolno tylko raz wezwać wykonawcę o konkretny brakujący, nieprawidłowy lub niepotwierdzający spełniania warunku udziału w postępowaniu (braku podstaw do wykluczenia bądź spełniania kryteriów selekcji) dokument.
Zdaniem UZP art. 22a ust. 6 ustawy Pzp jedynie doprecyzowuje możliwe działania wykonawcy w sytuacjach określonych w art. 26 ust. 3 ustawy Pzp przy powoływaniu się na potencjał podmiotu trzeciego. Artykuł 22a ust. 6 ustawy Pzp dotyczy zatem okoliczności, gdy zgłoszony przez wykonawcę na etapie składania ofert (wniosków) podmiot trzeci nie będzie potwierdzał, że dysponuje wymaganym przez zamawiającego zasobem lub gdy w odniesieniu do podmiotu trzeciego nie zostanie potwierdzony brak podstaw do wykluczenia.
Wykonawca wezwany w trybie art. 26 ust. 3 ustawy Pzp do uzupełnienia dokumentu podmiotu trzeciego, może:
1) dokonać stosownego uzupełnienia dokumentu dotyczącego podmiotu trzeciego zgłoszonego pierwotnie, albo
2) skorzystać z dyspozycji art. 22a ust. 6 ustawy Pzp, tj. na okoliczność wezwania zmienić podmiot trzeci na inny lub samodzielnie spełnić warunek w zakresie udostępnianego zasobu.
Artykuł 22a ust. 6 ustawy Pzp nie dubluje zasady dotyczącej uzupełniania dokumentów z art. 26 ust. 3 ustawy Pzp, nie ingeruje w nią i nie stanowi odrębnej regulacji względem tej zasady.
Źródło: www.uzp.gov.pl
Opracowanie: