Zdalne rozprawy przed Krajową Izbą Odwoławczą - planowane zmiany w Pzp
Ministerstwo Rozwoju i Technologii pracuje nad projektem zmian w kilkunastu ustawach w tym w Prawie zamówień publicznych. Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu deregulacji prawa gospodarczego i administracyjnego oraz doskonalenia zasad opracowywania prawa gospodarczego przewiduje m.in. zdalne rozprawy przed Krajową Izbą Odwoławczą oraz stosowanie ustawy Pzp do udzielania pożyczek przez różnego typu instytucje finansowe także finansowane ze środków prywatnych w ramach limitów określonych uchwałą budżetową, które dziś nie podlegają jej przepisom.
Z uzasadnienia do projektu ustawy wynika, że: „Celem proponowanych w projekcie rozwiązań jest zmniejszenie liczby zbędnych i nadmiernych wymogów regulacyjnych, co w konsekwencji przyczyni się do zmniejszenia kosztów przedsiębiorców. Rezultatem będą szybsze i sprawniejsze procedury administracyjne, co przełoży się również na efektywność pracy administracji publicznej.
Przewiduje się, że podjęte działania będą stanowić pozytywny impuls dla przedsiębiorców znacząco wpływając na poprawę warunków do podejmowania i wykonywania działalności gospodarczej”. Pośród tych zmian znajdują się także uproszczenia w postępowaniach toczących się przed Krajową Izbą Odwoławczą.
Poniżej przedstawiamy krótkie omówienie przewidywanych zmian w Prawie zamówień publicznych.
Nowe regulacje art. 11 ust. 1 Pzp w zakresie wyłączeń stosowania ustawy Pzp
W zakresie wyłączeń od obowiązku stosowania Pzp zmiany planowane są w brzmieniu art. 11 ust. 8 ustawy Pzp oraz poprzez dodanie pkt 8a w art. 11 ust. 1 ustawy Pzp. Obecnie spod stosowania Pzp wyłączono pożyczki lub kredyty, bez względu na to, czy wiążą się one z emisją, sprzedażą, kupnem lub zbyciem papierów wartościowych lub innych instrumentów finansowych w rozumieniu ustawy z 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, z wyjątkiem kredytów zaciąganych przez jednostki samorządu terytorialnego w ramach limitów zobowiązań określonych w uchwale budżetowej.
Po zmianach spod stosowania ustawy Pzp nie będą wyłączone, tak jak to się dzieje obecnie, pożyczki zaciągane przez jednostki samorządu terytorialnego, w tym w instytucjach pożyczkowych, także te finansowane wyłącznie ze środków prywatnych. Jak czytamy w uzasadnieniu do projektu ustawy: „Powyższe zróżnicowanie stosowania Pzp do udzielania kredytu jako czynności przewidzianej wyłącznie dla banku, i pożyczki, która może być udzielona zarówno przez bank, inną instytucję finansową, czy nawet osobę fizyczną, nie znajduje uzasadnienia ani w przepisach unijnych ani w regulacjach krajowych”.
Planuje się także dodanie pkt 8a do art. 11 ust. 1, którego celem będzie pozostawienie niezmienionego stanu prawnego w zakresie wyłączenia spod stosowania Pzp w przypadku pożyczek zaciąganych przez JST w ramach limitów zobowiązań określonych w uchwale budżetowej, finansowanych ze środków publicznych, w tym środków europejskich, a także ze środków pochodzących z europejskich lub międzynarodowych instytucji finansujących.
Wśród zamówień wyłączonych spod stosowania Pzp wskazano również zamówienia, których przedmiotem są pożyczki finansowane ze środków podmiotów, o których mowa w art. 2 pkt 3 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/1017 z 25 czerwca 2015 r. w sprawie Europejskiego Funduszu na rzecz Inwestycji Strategicznych, Europejskiego Centrum Doradztwa Inwestycyjnego i Europejskiego Portalu Projektów Inwestycyjnych oraz zmieniającego rozporządzenia (UE) nr 1291/2013 i (UE) nr 1316/2013.
Przepisy związane ze zdalnymi rozprawami przed KIO
Projekt zmian przewiduje możliwość toczenia się rozpraw i posiedzeń przed Krajową Izbą Odwoławczą w tzw. systemie zdalnym tj. za pośrednictwem systemów teleinformatycznych, które pozwalają komunikować się na odległość.
Zdalne rozprawy i posiedzenia będą możliwe pod warunkiem, że:
- nie będzie stał temu na przeszkodzie wzgląd na charakter czynności, które mają być dokonane na rozprawie lub posiedzeniu oraz
- nie będą występowały inne okoliczności utrudniające przeprowadzenie zdalnej rozprawy lub zdalnego posiedzenia i
- zostanie zagwarantowana pełna ochrona praw procesowych stron i uczestników postępowania odwoławczego jak również prawidłowy tok tego postępowania.
Okolicznością, która może uniemożliwić zdalną rozprawę będzie przykładowo objęcie informacji klauzulą tajności czy duża liczba uczestników postępowania.
To prezes Izby każdorazowo z urzędu oceni, czy w danym przypadku możliwa będzie rozprawa czy posiedzenie zdalne (art. 544 ust. 3a ustawy Pzp) a następnie przekaże stronom taką informację w zawiadomieniu o terminie rozprawy. Mimo stwierdzenia przez prezesa Izby, iż rozprawa będzie mogła się odbywać zdalnie, strony nadal będą mieć prawo wyboru, czy skorzystać z możliwości zdalnego czy osobistego uczestnictwa w rozprawie bądź posiedzeniu.
Szczegółowe regulacje wykonawcze dotyczące m.in. sposobu potwierdzania zdalnego udziału w jawnej rozprawie lub jawnym posiedzeniu znajdą się w zmienionym rozporządzeniu prezesa Rady Ministrów z 30 grudnia 2020 r. w sprawie postępowania przy rozpoznawaniu odwołań przez Krajową Izbę Odwoławczą (Dz.U. poz. 2453).
Z uwagi na trudności w przekazywaniu pism w trakcie rozpraw zdalnych planowane regulacje przewidują konieczność przekazania materiału procesowego na wcześniejszym niż rozprawa i posiedzenie etapie postępowania odwoławczego (tzw. koncentrację materiału dowodowego).
Nowe regulacje mają na celu wspomóc strony postępowań w uczestniczeniu w rozprawach, szczególnie w przypadku osób, które nie mieszkają w Warszawie i zmuszone są często pokonać znaczne odległości, aby wziąć udział w rozprawie. Warto też zaznaczyć, że tego typu rozwiązanie funkcjonuje już dziś w odniesieniu do skargi na wyrok KIO, którą rozpoznaje Sąd Zamówień Publicznych w Warszawie. Sankcjonują je przepisy Kodeksu postępowania cywilnego.
