OCENA OFERT

Stan prawny na dzień: 17.05.2024

Badanie i ocena ofert w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego jest etapem poprzedzającym wybór najkorzystniejszej oferty, na który składają się czynności: wyjaśnienie treści ofert i korekta omyłek, sprawdzenie rażąco niskiej ceny, uwzględnienie VAT w cenie ofert jako kryterium oceny ofert, zbadanie przesłanek odrzucenia ofert.

Ustawa Pzp wskazuje cztery czynności składające się na ocenę ofert.

1. Wyjaśnienie treści oferty i poprawienie omyłek w ofercie (o których mowa w art. 223 ustawy Pzp)

Zamawiający ma prawo zwrócić się do wykonawców o przedstawienie wyjaśnień dotyczących treści złożonych ofert oraz przedmiotowych środków dowodowych lub innych składanych dokumentów lub oświadczeń.

Sąd Okręgowy w Warszawie w wyroku z 27 września 2023 r. (sygn. akt XXIII Zs 6/23) stwierdził, że „(...) w ocenie Sądu wyjaśnienia to ustalenie sposobu widzenia dokumentacji przez wykonawcę i uszczegółowienie wskazanego przy składaniu oferty stanowiska wynikającego z załączonych dokumentów i złożonych oświadczeń. Jest to swego rodzaju wykładnia treści oferty, przedmiotowych środków dowodowych lub innych składanych dokumentów lub oświadczeń. Zgodzić należy się zatem ze skarżącym, że przyjęcie prezentowanego przez Izbę poglądu, ograniczającego możliwość żądania wyjaśnień treści oferty do sytuacji, gdy zawiera wadliwie złożone oświadczenie woli, stanowiłoby o znacznie zawężającej interpretacji przepisu art. 223 ust. 1 ustawy Pzp wobec jego literalnego brzmienia”.

W ramach badania ofert zamawiający ma również obowiązek poprawić w ofertach:

  • oczywiste omyłki pisarskie,
  • oczywiste omyłki rachunkowe oraz
  • inne omyłki polegające na niezgodności oferty z dokumentami zamówienia, niepowodujące istotnych zmian w treści oferty.

2. Procedura weryfikacji oferty pod kątem rażąco niskiej ceny za przedmiot zamówienia (na podstawie art. 224 ustawy Pzp)

Ustawa Pzp w art. 224 ust. 2 wskazuje przesłanki, których zaistnienie rodzi po stronie zamawiającego obowiązek żądania od wykonawcy wyjaśnień, w tym złożenia dowodów, w zakresie wyliczenia ceny lub kosztu. Na wykonawcy spoczywa konieczność wykazania, że jego oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny. Wykonawca, który nie złoży wyjaśnień lub poprzez złożone wyjaśnienia nie przekona zamawiającego o rynkowym charakterze ceny, naraża się na sankcję odrzucenia oferty w ramach postępowania o udzielenie zamówienia publicznego.

3. Doliczenie kwoty VAT do ceny oferty (art. 225 ustawy Pzp)

Niekiedy oferta złożona przez wykonawcę (chodzi tu głównie o wykonawców zagranicznych) może nie zawierać podatku od towarów i usług. W takim przypadku to zamawiający musi naliczyć i zapłacić samodzielnie VAT. Celem regulacji z art. 225 ustawy Pzp jest zachowanie zasady równego traktowania wykonawców oraz uczciwej konkurencji. Jest to realizowane poprzez doliczenie do ceny oferty, która nie zawiera stawki VAT, kwoty podatku, którą zamawiający będzie zobowiązany rozliczyć zgodnie z przepisami podatkowymi.

4. Ocena ofert a przesłanki odrzucenia oferty (art. 226 ustawy Pzp)

Przepis art. 226 ust. 1 ustawy Pzp wskazuje, w jakich przypadkach zamawiający ma obowiązek odrzucić ofertę. Wybór najkorzystniejszej oferty może bowiem zostać dokonany wyłącznie spośród ofert, które nie podlegają odrzuceniu.

W komentarzu UZP do art. 226 (nb. 1) wyjaśniono, że „(...) zamawiający nie może zatem odstąpić od odrzucenia oferty, jeśli wypełniona została co najmniej jedna przesłanka odrzucenia wskazana w art. 226 ust 1 pkt 1–18 Pzp. Odrzucenie oferty następuje na etapie badania i oceny ofert. Oferty, które zostają odrzucone, nie są uwzględniane w rankingu ofert, niemniej jednak są uznawane za złożone w ramach postępowania. Oznacza to, że oferty odrzucone powinny być ujawnione niezwłocznie po wyborze oferty najkorzystniejszej (art. 253 ust. 1 pkt 2 Pzp)”.

Podstawa prawna

art. 223–art. 226 ustawy z 11 września 2019 r. – Prawo zamówień publicznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2023 r. poz. 1605 ze zm.).

Autor:

Krzysztof Hodt

Krzysztof Hodt

Krzysztof Hodt

Praktyk z wieloletnim doświadczeniem w stosowaniu Prawa zamówień publicznych, aktualnie specjalista w wydziale zamówień publicznych jednej z największych instytucji zamawiających w Polsce.
Słowa kluczowe:
ocena ofert