RAŻĄCO NISKA CENA

Taką definicję zawiera treść art. 90 ust. 1 ustawy z 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych:

Jeżeli zaoferowana cena lub koszt, lub ich istotne części składowe, wydają się rażąco niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia i budzą wątpliwości zamawiającego co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z wymaganiami określonymi przez zamawiającego lub wynikającymi z odrębnych przepisów, zamawiający zwraca się o udzielenie wyjaśnień, w tym złożenie dowodów, dotyczących wyliczenia ceny lub kosztu (…).

Według art. 89 ust. 1 pkt 4 Pzp rażąco niska cena jest powodem do odrzucenia oferty przez zamawiającego. Zamawiający odrzuca ofertę wykonawcy, który nie złożył wyjaśnień lub jeżeli dokonana ocena wyjaśnień wraz z dostarczonymi dowodami potwierdza, że oferta zawiera rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia.

Zakres ten sprecyzowany jest w kilku punktach rozwijających treść ust. 1 art. 90 Pzp. Na szczególną uwagę zasługuje pkt 1, którego aktualna wersja obowiązuje od 1 września 2016 r., na podstawie art. 4 ustawy z 22 lipca 2016 r. o zmianie ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę oraz niektórych innych ustaw.

Art. 90. ust. 1 pkt 1 stanowi, że: 

(…) w zakresieoszczędności metody wykonania zamówienia, wybranych rozwiązań technicznych, wyjątkowo sprzyjających warunków wykonywania zamówienia dostępnych dla wykonawcy, oryginalności projektu wykonawcy, kosztów pracy, których wartość przyjęta do ustalenia ceny nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę albo minimalnej stawki godzinowej, ustalonych na podstawie przepisów ustawy z 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2015 r. poz. 2008 oraz z 2016 r. poz. 1265). Według kolejnych wskazań tego ustępu zamawiający zwraca się o wyjaśnienia w zakresie pomocy publicznej udzielonej na podstawie odrębnych przepisów oraz w zakresie wynikającym z przepisów prawa pracy i przepisów o zabezpieczeniu społecznym, obowiązujących w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie, a także wynikającym z przepisów prawa ochrony środowiska.

Wyjaśnienia konieczne są też przy powierzeniu wykonania części zamówienia podwykonawcy – w przypadku gdy cena całkowita oferty jest niższa o co najmniej 30% od wartości zamówienia powiększonej o należny podatek od towarów i usług, ustalonej przed wszczęciem postępowania zgodnie z art. 35 ust. 1 i 2 Pzp lub średniej arytmetycznej cen wszystkich złożonych ofert: zamawiający zwraca się wówczas o udzielenie wyjaśnień, chyba że rozbieżność wynika z okoliczności oczywistych, które nie wymagają wyjaśnienia.

Jeżeli przy korzystaniu z podwykonawstwa wątpliwość dotyczy wartości zamówienia powiększonej o należny podatek od towarów i usług, zaktualizowanej z uwzględnieniem okoliczności, które nastąpiły po wszczęciu postępowania, w szczególności istotnej zmiany cen rynkowych, zamawiający może zwrócić się o udzielenie wyjaśnień, o których mowa w ust. 1.

Obowiązek wykazania, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny lub kosztu, spoczywa na wykonawcy. Odrzucenie oferty przez zamawiającego następuje wówczas, gdy wykonawca nie udzielił wyjaśnień lub jeśli ich ocena potwierdza, że oferta zawiera rażąco niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia.

W sytuacji gdy wartość zamówienia jest równa lub przekracza kwoty określone w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 Pzp, zamawiający zawiadamia Prezesa Urzędu oraz Komisję Europejską o odrzuceniu ofert, które według jego oceny zawierały rażąco niską cenę lub koszt z powodu udzielenia pomocy publicznej, a wykonawca nie udowodnił w terminie, że pomoc ta jest zgodna z prawem w rozumieniu przepisów o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej.

Istotna wskazówka w tej kwestii znajduje się w art. 89 ust. 1 Pzp określającym powody odrzucenia oferty przez zamawiającego. Z punktu 4 wynika, że odrzucona zostanie oferta, która zawiera rażąco niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia.

Za sprawą wspomnianego wyżej art. 4 ustawy z 22 lipca 2016 r. o zmianie ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę oraz niektórych innych ustaw. Z dniem 1 września 2016 r. nowe brzmienie zyskał również przepis ustawy – Prawo zamówień publicznych zawarty w art. 142 dotyczącym zawierania umowy o prace na czas oznaczony. Jego ust. 5 o treści: Umowa zawarta na okres dłuższy niż 12 miesięcy zawiera postanowienia o zasadach wprowadzania odpowiednich zmian wysokości wynagrodzenia należnego wykonawcy, w przypadku zmiany (…) w pkt 2 otrzymuje brzmienie:

(…) wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę albo wysokości minimalnej stawki godzinowej, ustalonych na podstawie przepisów ustawy z 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę.

Patrz: Cena.