Krzysztof Hodt

Pytanie: Gmina prowadzi przetarg nieograniczony na wybór wykonawcy kampanii promocyjnej projektu dotyczącego zagospodarowania cieków wodnych. Jednym z elementów kampanii będzie dostawa gadżetów ekologicznych dla uczestników warsztatów i pikników. Zamawiający zamieścił w treści siwz opisy gadżetów i jednym z nich są „zabawki drewniane, edukacyjne modele zwierząt − gatunki rodzime; materiał: drewno, wymiary minimalne figurek dł. 12 cm x wys. 12 cm; szer. 1,2 cm, gatunki rodzime, np. niedźwiedź, dzik, ryś, jeleń, sowa, itp.”. Jeden z wykonawców, który złożył najkorzystniejszą ofertę, zaproponował dostawę puzzli drewnianych z nadrukami wizerunków dzikich zwierząt rodzimych zamiast zabawek drewnianych. Puzzle te mają być wykonane z drewnianej ekosklejki. W siwz zamawiający umieścił zapis: „Sporządzona oferta musi być zgodna z opisem przedmiotu zamówienia zawartym w załączniku nr 6 oraz w załączniku nr 7 do siwz. Jeżeli w opisie przedmiotu zamówienia, w jakimkolwiek zakresie nastąpiło wskazanie znaków towarowych, patentów lub pochodzenia, źródła lub szczególnego procesu, który charakteryzuje produkty lub usługi dostarczane przez konkretnego wykonawcę lub wskazanie norm, europejskich ocen technicznych, aprobat, specyfikacji technicznych i systemów referencji technicznych, o których mowa w art. 30 ust. 1 pkt 2 i ust. 3 ustawy Pzp, Zamawiający dopuszcza oferowanie materiałów lub rozwiązań równoważnych w stosunku do wskazanych w tym opisie pod warunkiem, że zagwarantują one należytą realizację i jakość zlecanych usług/dostaw. Zasady oceny rozwiązań równoważnych obowiązujące w niniejszym postępowaniu obejmują zakres badania i oceny ofert, gdzie niewypełnienie wszystkich elementów tego opisu może być podstawą do odrzucenia oferty. Wykonawca wprowadzając rozwiązanie równoważne, ma obowiązek opisania danego szczegółu oferty z wykazaniem w treści oferty spełnienia wymagań rozwiązania równoważnego przyjętego przez Zamawiającego w tym postępowaniu (w formie załącznika do oferty). Zasady oceny rozwiązania równoważnego będą także obowiązywać w trakcie realizacji umowy, gdzie w przypadku zamiaru wprowadzenia w trakcie realizacji umowy (przez Wykonawcę lub przez Zamawiającego) rozwiązania równoważnego przewidzianego zapisami niniejszej siwz − będą stanowiły między innymi o tym, czy Zamawiający może dopuścić rozwiązania równoważne czy też nie. Oferowanie rozwiązań równoważnych do wskazanych w opisie przedmiotu zamówienia wymaga dodatkowo wykazania, że oferowane rozwiązanie równoważne ma parametry techniczno-eksploatacyjno- użytkowe nie gorsze niż wymagane przez Zamawiającego. Ciężar wykazania spełnienia tych wymagań leży po stronie Wykonawcy w składanej ofercie lub jeżeli ten przypadek ma miejsce w trakcie realizacji umowy − w chwili zaistnienia konieczności dokonania takiej zmiany. W przypadku zastosowania zasad wskazanych powyżej w trakcie realizacji umowy, mogą one wystąpić, pod warunkiem że zmiany te nie będą wpływać na oferowany w ofercie przedmiot zamówienia i efekt zakreślony niniejszą siwz. Mogą to być przypadki korzystne dla Zamawiającego. Obowiązkiem strony wnoszącej o takie rozwiązanie równoważne jest uzasadnienie tego przypadku w formie pisemnej. Nie mogą one jednak zmienić istotnych elementów oferty czy umowy, przykładowo: wydłużenie terminu realizacji umowy, podwyższenie wynagrodzenia czy też zmiana harmonogramu realizacji w stosunku do tego wymaganego siwz”. Czy zamawiający może uznać proponowane przez wykonawcę puzzle drewniane z wizerunkami zwierząt za rozwiązanie równoważne w stosunku do oczekiwanych przez zamawiającego zabawek (figurek) drewnianych, czy też powinien odrzucić ofertę jako niezgodną z treścią siwz?

W przypadku oferty składanej przez konsorcjum wykonawcy mogą wnieść wspólnie jedno wadium lub każdy z nich może złożyć odrębną gwarancję. W tym drugim przypadku zdarza się, że w treści gwarancji brak jest informacji o tym, że jest ona wniesiona w imieniu całego konsorcjum. Powstaje wówczas wątpliwość, czy gwarancja wystawiona tylko na jednego członka konsorcjum skutecznie zabezpiecza ofertę całego konsorcjum. Sprawdź, co na ten temat sądzi Krajowa Izba Odwoławcza (wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 25 marca 2019 r., sygn. akt KIO 392/19).

Pytanie: W przetargu nieograniczonym zamawiający przewidział podstawę wykluczenia wykonawcy, o której mowa w art. 24 ust. 5 pkt 8 ustawy Pzp. W przypadku podmiotu, który jest spółką z o.o. sp. k. − spółkę reprezentuje komplementariusz, a jest nim sp. z o.o. Czy wystarczy, aby zaświadczenie właściwego naczelnika urzędu skarbowego potwierdzające, że wykonawca nie zalega z opłacaniem podatków oraz zaświadczenie właściwej terenowej jednostki organizacyjnej ZUS potwierdzające, że wykonawca nie zalega z opłacaniem składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, były wystawione na sp. z o.o. sp.k? Czy może  konieczne jest przedłożenie przez tego wykonawcę zaświadczeń dotyczących zarządu i ewentualnie prokurenta?

Pytanie: W postępowaniu na transport i unieszkodliwianie odpadów medycznych dla spełnienia warunku zdolności technicznej lub zawodowej wymagaliśmy dysponowania przynajmniej 2 samochodami z windą załadowczą do odbioru odpadów (potwierdzonego wykazem środków transportu przeznaczonych do realizacji zamówienia wraz z dowodami rejestracyjnymi i z potwierdzeniem przez wyznaczonego doradcę ds. bezpieczeństwa transportu towarów niebezpiecznych, że wymienione pojazdy spełniają wymogi określone przepisami ADR). Podczas trwania umowy (na czas urlopu) jeden z samochodów został zmieniony. Czy zamawiający ma obowiązek żądania dla tego pojazdu dowodu rejestracyjnego i potwierdzenia, że pojazd spełnia wymogi ADR?

Pytanie: W ramach porozumienia zawartego z uczelnią zmierzamy przeprowadzić staże zawodowe dla studentów. Czy wynagrodzenie za staż zawodowy (studenci i ich opiekunowie) jest zamówieniem publicznym w rozumieniu ustawy Pzp? Wartość szacunkowa planowanego zamówienia jest wyższa niż 30.000 euro. Czy wobec powyższego, istnieje konieczność przeprowadzenia postępowania zgodnie z ustawą, czy też wynagrodzenie za staż (studenci i ich opiekunowie) jest należne na mocy innych przepisów np. Kodeksu pracy lub ustawy o szkolnictwie wyższym i nie jest konieczne przeprowadzenie postępowania w trybie, o którym mowa powyżej?

Pytanie: Zamawiający, uczelnia publiczna, ogłosił postępowanie na dostawę sprzętu o wartości przekraczającej progi unijne. Na dzień ogłoszenia procedury z uwagi na brak ostatecznego potwierdzenia co do stawki VAT od organu nadzorującego w siwz wskazano wyraźnie, że oferta musi zawierać podatek 23%. Jednocześnie zaznaczono, że: „Zamawiający po uzyskaniu potwierdzenia od organu nadzorującego zastrzega sobie prawo zastosowania przy dostawie stawki VAT 0% zgodnie z ustawą o podatku od towarów i usług”. Potwierdzenie co do stawki podatku zamawiający otrzymał już po ogłoszeniu zamówienia, ale przed terminem składnia ofert. Mimo to nie zmieniono w tym zakresie siwz. Wpłynęły oferty i co do części z nich zamawiający dokonał poprawy w zakresie VAT z 0% na 23% z uwagi na wyraźnie wskazanie stawki 23% w siwz. Obecnie zamawiający jest na etapie wzywania wykonawców do składania dokumentów. Jak porównać oferty, mając na uwadze, że nie zmieniono siwz i nie poinformowano wykonawców o możliwości stosowania stawki 0%? Czy wziąć pod uwagę ceny netto i stawki 0% z uwagi na powyższy zapis w siwz i otrzymane potwierdzenie co do stawki 0%, czy też poprawić wszystkie oferty na 0%? Jeśli powinniśmy zastosować wariant pierwszy, czyli oceniać oferty według stawki 23% VAT, to czy możemy potem aneksować umowę, zmieniając VAT na 0%?

Pytanie: W postępowaniu określono w siwz, że wynagrodzenie będzie ryczałtowe i powinno uwzględniać m.in. VAT. W samej specyfikacji nie podano jednak stawki podatku i jedynie we wzorze umowy wskazano, że będzie ona wynosić 23%. Nie wymagano przy tym, by wykonawcy wskazywali stawkę podatku. W formularzu ofertowym należało podać kwotę brutto, w tym  VAT, ale w określonej  w kwocie. Wykonawca, który złożył najkorzystniejszą ofertę, podał kwotę brutto 239.850 zł i kwotę VAT 55.165,50 zł. W wyniku odpowiedzi na wezwanie w trybie art. 87 ust. 1 ustawy Pzp o wyjaśnienie sposobu określenia podanej w ofercie kwoty podatku wykonawca stwierdził, że popełnił omyłkę pisarską. Kwotę brutto chce zostawić bez zmian, natomiast wartość podatku zmienić na 44.850 zł. Czy w tej sytuacji zamawiający powinien: 1)      uznać wyjaśnienia za wystarczające, gdyż oferta nie zawiera błędu w obliczeniu ceny a wynagrodzenie ma charakter ryczałtowy i dalej prowadzić procedurę, tzn. wezwać wykonawcę do złożenia oświadczeń i dokumentów w trybie art. 26 ust. 2 ustawy Pzp, 2)      uznać wyjaśnienia i poprawić omyłkę w kwocie podatku na podstawie art. 87 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp, 3)      odrzucić ofertę, gdyż zawiera błąd w obliczeniu ceny?

Pytanie: Czy gwarancja (bankowa albo ubezpieczeniowa) i poręczenie, stanowiące dowód wniesienia wadium w postępowaniach prowadzonych przy użyciu środków komunikacji elektronicznej mogą być złożone w formie elektronicznych kopii tych dokumentów, poświadczonych za zgodność z oryginałem przez notariusza (dokument gwarancji/poręczenia będzie wystawiony w tradycyjnej, papierowej formie i zostanie poświadczony przez notariusza kwalifikowanym podpisem elektronicznym)?

Wszczęcie postępowania w każdym z dwóch podstawowych trybów, tj. przetargu nieograniczonym lub ograniczonym wiąże się z obowiązkiem publikacji ogłoszenia o zamówieniu. Jednym z przepisów regulujących kwestię ogłoszeń jest art. 11 ust. 7d ustawy Pzp. Zgodnie z jego treścią, ogłoszenia publikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej mogą zostać zamieszczone na stronie internetowej zamawiającego oraz w jego siedzibie (bądź w Biuletynie Zamówień Publicznych) nie wcześniej niż przed ich publikacją w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej albo upływem 48 godzin od potwierdzenia otrzymania ogłoszenia przez Urząd Publikacji Unii Europejskiej. Zdarza się, że zamawiający nie zachowują tych terminów i upubliczniają ogłoszenie na swojej stronie internetowej lub w siedzibie od razu po jego przekazaniu Urzędowi Publikacji UE. Takie działanie stanowi naruszenie przepisów ustawy Pzp. Warto jednak zastanowić się, czy to naruszenie jest na tyle istotne, że powinno skutkować unieważnieniem postępowania. Zagadnienie takie rozstrzygnęła Krajowa Izba Odwoławcza w wyroku z 30 lipca 2018 r. (sygn. akt KIO 1402/18), a później Sąd Okręgowy w Toruniu w wyroku z 9 października 2018 r. (sygn. akt VI Ga 186/18).

Każdy zamawiający prędzej czy później spotka się z koniecznością wszczęcia procedury sprawdzającej rażąco niską cenę. Właściwe jej przeprowadzenie pozwala ustalić, czy cena wykonawcy jest rynkowa, czy też nie ma możliwości, aby za zaoferowane wynagrodzenie prawidłowo wykonano zamówienie. Warto pamiętać, że wyeliminowanie oferty z nierealną ceną niweluje problemy, jakie mogą się pojawić na etapie realizacji zamówienia. Zawarcie bowiem umowy z wykonawcą oferującym ceną, która nie pokrywa wszystkich kosztów wykonania zamówienia prowadzi do stosowania tańszych (i najczęściej niezgodnych z wymaganiami zamawiającego) materiałów, unikania płatności dla podwykonawców, czy „wyszukiwania” prac, za które wykonawca będzie oczekiwał dodatkowego wynagrodzenia. <a >W artykule – bazując głównie na wyrokach KIO − omawiamy najważniejsze zagadnienia dotyczące rażąco niskiej ceny.Wyjaśniamy, kiedy należy podjąć działania zmierzające do uruchomienia procedury weryfikacji zbyt niskiego wynagrodzenia. Wskazujemy, czy rodzaj wynagrodzenia (kosztorysowe/ryczałtowe), ma znaczenie przy wyjaśnianiu zaniżonej ceny. Podajemy także przykłady sytuacji, w których zamawiający może odstąpić od badania niskiej ceny oraz podpowiadamy, jak sformułować pytania i zagadnienia, które będzie musiał wyjaśnić wykonawca. W kolejnej części artykułu (już za tydzień) doradzamy z kolei wykonawcom, którzy przygotowują wyjaśnienie kalkulacji cenowej.